Cyfrowa transformacja biznesu

Krzysztof Pograniczny: Przy szło nam żyć w czasie gospodarki na żądanie. Czy ma Pan wrażenie, że uczestnicy rynku – jeśli chodzi o produkcję, dystrybucję i skle py – zrozumieli już, że bez nowych technologii niemożliwe jest zwiększenie wolumenu obsługiwa nych zamówień?

Jakub Czyżkowski: Zdecydo wanie tak, lecz nie posłużyłbym się słowem „już”. Świadomość przedsiębiorców w obszarze tego, jak istotne na pewnym etapie roz woju stają się wydajne i skalowalne rozwiązania informatyczne, jest na wysokim poziomie od dłuższego czasu. Oczywiście stale rośnie, tak jak zwiększają się możliwości sys temów i cyfryzują kolejne procesy operacyjne w firmach. Zwiększenie wolumenu obsługiwanych zamó wień to jednocześnie tylko jeden z celów, jakie stawiają przed swo imi biznesami i przed nami nasi klienci. Często spotykamy się z sy tuacją, że niemożliwe jest zwiększenie poziomu sprzedaży powyżej pewnej wartości, ponieważ poziom popytu na danym rynku jest skoń czony. Bywa również tak, że po prostu nie opłaca się sprzedawać więcej, bo koszty obsługi zwięk szającej się liczby zamówień rosną tak szybko, że niwelują potencjalne

Z Jakubem Czyżkowskim, Wiceprezesem Zarządu Sente – o tym że IT to inwestycja, a nie koszt, roli magazynu i Logistyki 4.0 w gospodarce cyfrowej oraz zmianie podejścia do wdrożeń informatycznych z projektowego na drogę ciągłej poprawy efektywności – rozmawiał Krzysztof Pograniczny

zyski. Nie mówiąc już o jakości tej obsługi. Dlatego bardzo często ce lem wdrożenia nowych rozwiązań informatycznych nie jest sprze dawanie więcej, ale mądrzej, czyli z większą rentownością.

Czy rozmowy na temat wdroże nia Sente natrafiają już na świadomego inwestora w obszarze IT?

– Opowiem pewną historię. W Sente współpracujemy od 16 lat z liderem dystrybucji artykułów BHP. Już w pierwszych latach na szej współpracy firma zwiększyła obroty 10-krotnie. Kiedy w 2007 r. pojawiła się potrzeba usprawnienia procesów magazynowych, firma szukała systemu WMS, który speł niłby jej potrzeby. Nie znalazła na rynku takiego rozwiązania. Dosta liśmy wtedy pytanie, czy stworzymy taki system. Stworzyliśmy. Po wdrożeniu wydajność magazynu wzrosła kilkukrotnie, a nasi konsul tanci stali się ekspertami w obszarze projektowania systemów WMS. To jest moja odpowiedź na pytanie, czy trafiamy już na świadomych inwe storów – nie pamiętam momentu w 20-letniej historii naszej firmy, aby było inaczej.

Czy spotyka Pan nowe myślenie na temat e-handlu, magazynu i dys trybucji, które uwzględnia nowego klienta (nie chce czekać, nie cierpi pomyłek, którego zakupy w sieci są inną formą wizyty w sklepie)? Jaka to jest wizja biznesu i narzędzi in formatycznych?

– Oczywiście. Wszyscy od lat wymieniają omnichannel jako je den z najważniejszych trendów, zarówno w B2B, jak i w B2C. Co ciekawe, nadal mało kto skutecznie realizuje tę strategię. Implementa cja tego podejścia w branży retail, w pełnym tego słowa znaczeniu, to dalej rzadkość. Problemy pojawiają się chociażby w kwestii asortymen tu, który różni się w zależności od kanału sprzedaży – inny asorty ment jest dostępny na stronie internetowej, inny w sklepie stacjonarnym. I nie ma sprawnej wymiany produktów między kanałami, bo na przykład każdy z nich ma swoje cele sprzedażowe. Zdarza się, że to waru zakupionego w e-commerce nie zwrócimy stacjonarnie. Klient nie powinien przejmować się taki mi aspektami. Dlatego coraz częściej zgłaszają się do nas firmy z pytaniem, jak wdrożyć omnichannel. My odpowiadamy: po pierwsze uporządkujcie procesy back-office. Tutaj zazwyczaj pojawia się temat wdrożenia odpowiedniego syste mu. Rozwiązania informatyczne

Jeśli chodzi o nasze rozwiązania, to możemy zaproponować klientom cały przekrój różnego rodzaju narzędzi w zależności od tego, co dokładnie potrzebujemy usprawnić, aby np. zwiększyć wydajność magazynu bez zwiększania zatrudnienia.

Cyfrowa gospodarka niezmiennie potrzebuje fizycznej logistyki, a ta w wersji „4.0” wiąże się z szeroko pojętą cyfrową transformacją, która zachodzi w biznesie. W komunikacji z klientem docelowym magazyn odgrywa ważną rolę w cyfryzacji całego procesu obsługi zamówienia. Jeśli dostawa do klienta ma być zrealizowana do 24 h od momentu złożenia zamówienia, to magazyn musi być na tyle wydolny, aby móc ją w tym czasie zrealizować.

muszą być odpowiednio zintegro wane, aby informacje o dostępności towarów i ich cenach były aktualne. Opracowanie systemu, który pozwoli na bieżące moni torowanie tego, gdzie konkretnie i w jakiej ilości znajduje się dany towar, to wyzwanie. Struktura or ganizacyjna każdej firmy jest inna i stąd ta trudność. Zarówno osoby odpowiedzialne za obsługę kana łu e-commerce, jak i pracownicy sklepów stacjonarnych czy telecen trum muszą w każdym momencie mieć możliwość sprawdzenia tego, w którym z kilkudziesięciu skle pów lub w którym z kilku magazynów znajduje się konkretna sztuka towaru. Krokiem dalej jest możli wość natychmiastowej rezerwacji © Fotolia

towaru dla klienta. Scenariuszy do obsłużenia w omnichannel jest bardzo dużo, a wszystkie muszą być efektywnie zarządzane przez różne systemy. Integracja musi za chodzić np. pomiędzy systemem ERP, platformą e-commerce i sys temem WMS oraz POS.

Czy moglibyśmy „poszaleć” technologicznie? Zwykle zastajecie inwestora w jakimś stanie, który trzeba zmienić, poprawić, upo rządkować. Jaki model, narzędzia informatyczne z własnego instru mentarium i wiedzy najchętniej by Pan zastosował, aby to była nowo czesna i wydajna struktura? Czy i w jakim stopniu można skorzystać z platformy technologicznej i funk cjonalnej Teneum?

– Oczywiście, moglibyśmy. Ale aby to zrobić, potrzebujemy kon kretnego wyzwania biznesowego. Mamy zasadę, że nie wdrażamy ani jednego fragmentu naszych rozwiązań tak długo, aż jasno nie zdefiniujemy celu biznesowego

takiego projektu. Weźmy na przykład firmy handlowe, które posiadają własne magazyny i zmagają się z brakiem wykwalifikowanego personelu i dużą rotacją pracowni ków. Aby poradzić sobie z trudną sytuacją na rynku pracy, właścicie le takich firm powinni zadać sobie pytanie, jak realizować procesy magazynowe szybciej i wydajniej. Jeśli chodzi o nasze rozwiązania, to możemy zaproponować klien tom cały przekrój różnego rodzaju narzędzi w zależności od tego, co dokładnie potrzebujemy uspraw nić, aby np. zwiększyć wydajność magazynu, bez zwiększania za trudnienia. W naszym systemie Teneum mamy do dyspozycji całe spektrum rozwiązań z zakresu sys temów ERP czy też WMS. Wybór najlepszego dla danej firmy musi być poprzedzony pogłębioną ana lizą obecnej sytuacji przedsiębiorstwa, uwarunkowań ekonomicznych i infrastrukturalnych oraz technologicznych. W procesie di gitalizacji magazyn staje się częścią zmian, które zachodzą w całej or ganizacji. W przytoczonym wyżej problemie związanym z pracow nikami, moglibyśmy zdecydować się na wdrożenie zaawansowanego systemu WMS, którego celem by łoby odciążenie pracowników w realizacji powtarzalnych czynności i angażowanie ich tylko w podej mowanie tych decyzji, które dotyczą zdarzeń niestandardowych.

A gdzie w tej wizji miejsce dla technologii automatycznej w ob szarach kompletacji i magazynowania, robotyzacji, sztucznej inteligencji i współpracy z narzędziami IT, czyli czegoś, co można nazwać Logistyką 4.0?

– Cyfryzacja w handlu dia metralnie zmieniła wszystko to, co związane z procesem obsługi klienta – od kanałów sprzedaży, przez oczekiwania dotyczące cza su dostawy i sposobów płatności,

© Fotolia po zaawansowaną analitykę prefe rencji zakupowych opartą na Big Data. Gospodarka dalej nie może funkcjonować bez możliwości fi zycznego przenoszenia produktów z punktu A do punktu B oraz ich magazynowania. Cyfrowa go spodarka niezmiennie potrzebuje fizycznej logistyki, a ta w wersji „4.0” wiąże się z szeroko pojętą cyfrową transformacją, która za chodzi w biznesie. W komunikacji z klientem docelowym magazyn odgrywa ważną rolę w cyfryza cji całego procesu obsługi zamówienia. Jeśli dostawa do klienta ma być zrealizowana do 24 h od momentu złożenia zamówienia, to magazyn musi być na tyle wy dolny, aby móc ją w tym czasie zrealizować. Digitalizacja procesu sprzedaży zmienia zwyczaje zaku powe – mamy coraz więcej zamówień, ale coraz mniejszych. To wyzwanie dla intralogistyki – musi się zmienić, aby fizycznie podołać zmieniającej się charakterystyce zamówień. Cyfryzacja całego pro cesu sprawia, że z poziomu magazynu możemy szybko reagować na potrzeby działu sprzedaży i obsłu gi klienta. Zaawansowana cyfrowa transformacja to dla firm handlo wych innowacyjność i środek do budowania przewagi konkuren cyjnej. Dzięki niej możliwe jest tworzenie cyfrowych okien, które pozwalają logistyce błyskawicznie

Wszyscy od lat wymieniają omnichannel jako jeden z najważniejszych trendów, zarówno w B2B, jak i w B2C. Co ciekawe, nadal mało kto skutecznie realizuje tę strategię. Implementacja tego podejścia w branży retail, w pełnym tego słowa znacze- niu, to dalej rzadkość.

Pamiętam wcale nie tak daw ne badania polskiego rynku, w którym inwestorzy wskazywali na potrzebę narzędzi IT, lecz od razu podkreślali próg finansowy, który ich blokował przed zakupem. Czy zmienił się parametr oceny kosztów finansowania i pod wzór na zwrot z tej inwestycji podkłada ne są konkretne dane liczbowe?

– Wszystko zależy od świado mości i potrzeb organizacji, z którą rozmawiamy. To już raczej oczy wiste, że IT jest inwestycją, a nie kosztem. Natomiast coraz częściej inwestorzy przyjmują do wiado mości, że poziom tej inwestycji nie jest możliwy do oszacowania precyzyjnie na początku, jak i ska la korzyści, bo opracowanie takiej „drogi” trwa w czasie, podczas którego wszystko może się zmie nić. Dlatego od dłuższego czasu klienci praktycznie wyłącznie de cydują się na metodyki zwinne, bo są świadomi, że dzisiaj ważniejsze jest „z kim”, od tego „co” albo „za ile”. Jeśli firma w realizacji proce su cyfryzacji korzysta z pomocy najbardziej doświadczonych ludzi, to prawdopodobnie osiągnie moż liwie najlepsze wyniki w stosunku do nakładów. To logiczne. Coraz więcej firm decyduje się na „dro gę” ciągłej poprawy efektywności przez digitalizację niż na kon kretny projekt. Oczywiście każda droga zaczyna się od pierwszego kroku. Ale jest on wtedy niewielki, i wiemy, że to pierwszy krok z wielu kolejnych, których na początku nie znamy.

Jak powinno się modelowo po liczyć ROI wdrożenia rozwiązania narzędzi IT?

– Mogę powiedzieć, jak my to robimy. Analizujemy procesy biz nesowe klienta, oceniamy je pod kątem możliwości usprawnienia, poprzez wdrożenie rozwiązań in formatycznych, ale również dzięki reorganizacji pracy czy zmianie sposobu myślenia o poszczegól nych obszarach działania biznesu. © Fotolia

IT to inwestycja, a nie koszt. Natomiast coraz częściej inwestorzy przyjmują do wiadomości, że poziom tej inwestycji nie jest możliwy do oszacowania precyzyjnie na początku, jak i skala korzyści, bo opracowanie takiej „drogi” trwa w czasie, podczas którego wszystko może się zmienić.

Na podstawie 20 lat doświadczenia w zwiększaniu efektywności przed siębiorstw liczymy, gdzie, w jakim czasie i za pomocą jakich rozwiązań jesteśmy w stanie osiągnąć określo ne ROI. Zderzamy to z rzeczywistością, czyli możliwościami oraz oczekiwaniami klienta i ostatecznie wspólnie decydujemy, co wdraża my, po co i jakie będą ostatecznie policzalne efekty projektu.

Sfera e-commerce w Sente to osobna płaszczyzna wiedzy. We dług badania „2024 Warehouse Vision Survey” dzisiejsze magazyny borykają się z zaspokojeniem po pytu na zamówienia internetowe. Czy doświadczenia Sente w obsłu dze tego sektora potwierdzają, że przyczyna tego stanu tkwi w słabej infrastrukturze i technologii IT po stronie logistyki dystrybucji? – Oczywiście bywa bardzo różnie, ale dla przykładu, w przytoczonym wyżej przykładzie firmy, która zwróciła się do nas z potrzebą wdrożenia strategii omnichannel, pierwszym wyzwaniem do poko nania okazał się właśnie magazyn. Analizując obecną sytuację przed siębiorstwa i plany rozwojowe, stwierdziliśmy jasno, że wdrożenie omnichannel nie jest możliwe bez zwiększenia wydajności magazy nu. Jego dotychczasowa organizacja nie sprawiała problemów, ale jasne było, że w ówczesnym kształcie nie pozwoli on na efektywne wdro żenie sprzedaży wielokanałowej. Dlatego pierwszym krokiem w celu osiągnięcia zamierzonego rezulta tu stało się w tej firmie wdrożenie zaawansowanego systemu WMS.