120288 _MSMD_4_2012_Opmaak 1 30-08-12 16:37 Pagina 8
8
door Gees Bartels
De gebroeders Van het Reve in de kinderverhalen van hun vader Karel en Gerard als ‘Jaapje’ en ‘Jantje’ Het gebeurt niet vaak dat twee broers als schrijver allebei grote bekendheid krijgen en ook nog allebei de P.C. Hooftprijs ontvangen, de hoogste literaire onderscheiding in Nederland. Het overkwam Karel van het Reve en Gerard Kornelis van het Reve. Hun talenten hebben ze ongetwijfeld meekregen van hun in 1892 in Enschede geboren vader, Gerardus Johannes Marinus van het Reve. Zij waren echter niet alleen zijn kinderen van vlees en bloed, maar figureerden ook als zijn geesteskinderen. Als ‘Jaapje’ en ‘Jantje’ waren de gebroeders jarenlang de hoofdrolspelers in de kinderverhalen van hun vader. an het Reve senior, Gerard genoemd, is vooral bekend geworden als een communistische journalist en schrijver van politieke pamfletten, autobiografische, geschiedkundige en journalistieke werken. Maar hij schreef ook kinderboeken, verhalen en gedichtjes, waarbij de vroege jeugd van Karel en Gerard voor hem een bron van inspiratie vormde. Tijdens zijn leven, dat in 1975 eindigde te Laren, bevond hij zich vaak midden in het politieke en literaire rumoer. Tegenwoordig is zijn werk min of meer vergeten.
V
In de pen en op de bres Gerard van het Reve werd reeds als jong textielarbeider lid van de Communistische Partij Holland. Hij groeide op in Enschede in een rooms-katholiek gezin met tien kinderen. Zijn vader, Herman van het Reve, werkte als wever in de fabriek, verdiende af en toe bij als muzikant en kelner en dronk zich op zondag een stuk in de kraag. Na een ontmoeting met Ferdinand Domela Nieuwenhuis, kort na de eeuwwisseling, stopte Herman met de drank en haalde hij zijn kinderen van de rooms-katholieke lagere school. Gerard moest twaalf jaar oud, net als veel van zijn leeftijdgenoten, aan het werk in de textielfabriek. En
