Café De Moespot oudste McDrive van Nederland

DOOR GIRBE BUIST

McDonald’s Corporation is de grootste keten van hamburger- en fastfoodsrestaurants ter wereld. Het eerste McDonald’s restaurant werd geopend in 1940 in San Bernardino (Californië) door de broers Dick en Maurice McDonald, zonen van Schotse immigranten. Zij introduceerden hun innovatieve “Speedy Service System”, een “lopende band”-productiesysteem voor hamburgers zonder bediening aan tafel.

De fastfoodketen werd wereldwijd uitgebouwd door zakenman Ray Kroc, nadat hij in 1955 de rechten had overgenomen van de gebroeders McDonald. In 1971 opende hij in samenwerking met Albert Heijn in Zaandam het eerste McDonald’s restaurant in Europa. Een toevoeging die vele McDonald’s restaurants kennen is de zogeheten McDrive. Bij deze betaal- en afhaalmogelijkheid kan men producten bestellen zonder de auto te hoeven verlaten, waarna de maaltijd/snack in de auto genuttigd kan worden. In Amerika heet dit concept drive-through.

Het eerste McDonald’s restaurant van zakenman Ray Kroc uit 1955.

Drive-through

Het idee van drive-through restaurants bestaat al sinds de jaren dertig. De methode werd voor het eerst getest door de Texas Pig Stand-keten. Het Amerikaanse In-n-Out Burger bouwde in 1948 een restaurant dat uitsluitend drive-through was. McDonald’s nam het concept in 1975 over bij een restaurant in Sierra Vista (Arizona). Dit stond in de buurt van de militaire basis Fort Huachuca, om soldaten te bedienen, die niet in hun uniform hun voertuigen mochten verlaten. Het werd in Amerika daarna snel gebruikelijk om vanuit de auto een maaltijd te bestellen.

Het luikje in de wand in Café De Moespot waardoor warme maaltijden werden aangereikt aan dekoetsiers. (Rijksdienst Cultureel Erfgoed)

Nederlandse primeur

McDonald’s in Nederland kon niet achterblijven bij deze ontwikkeling en opende op 1 september 1987 in Huis ter Heide de eerste McDrive van ons land. Opstoppingen op de wegen en parkeerproblemen waren het gevolg. De hele buurt rondom het restaurant kwam in opstand. Inmiddels zijn er 144 McDrives in Nederland, die goed zijn voor een derde van de omzet. Het recordaantal auto’s dat in een uur in een Nederlandse McDrive is gemeten is 178, zo’n 20 seconden per auto.

Moespot

Toch was het concept van een drivethrough restaurant halverwege de twintigste eeuw niet nieuw. De auteurs Flip van Doorn en Jonah Kahn maken in hun boek “Hoeveel poten heeft een octopus” al melding van een McDrive-restaurant avant la lettre in het Overijsselse Moespot rond 1850. Een boer even buiten Vollenhove begon maaltijden te verstrekken aan hongerige reizigers, die over de Zuiderzeedijk reisden. De menukaart bevatte slechts één gerecht, dat gaarde boven het vuur, oftewel Moespot. Dat werd zo’n succes dat de eigenaar rond 1850 een café begon, dat hij de Moespot noemde. Later ging de naam over op de buurtschap, die rond het café ontstond. De Moespot werd een pleisterplaats waar koetsen en diligences stopten, paarden gestald en ververst konden worden en waar passagiers uitstapten om wat te eten en te drinken. Koetsiers konden de stalling aan de ene kant in rijden en aan de andere kant weer uit. Terwijl ze hun paarden verzorgden, kregen ze een warme hap aangereikt door een luik in de wand. Het concept van een drive-through restaurant was geboren. ●

Café De Moespot, 2017. (Rijksdienst Cultureel Erfgoed)