NUMMER 417 | JAARGANG 52 | 2020
NEDMAG
MEDIAMARKT
FRIPEL
ALS INNOVEREN IN JE DNA ZIT
BESTORMT MET SUCCES DE ZAKELIJKE MARKT
VAN A-KWALITEIT RESTHOUT NAAR DUURZAME PELLETS
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Stienstra & van der Wal B.V. Stienstra en Van der Wal is een aannemingsbedrijf, gespecialiseerd in Waterbouw werken. Het bedrijf heeft vooral in de drie noordelijke provincies bekendheid opgebouwd met degelijk en vakkundig uitgevoerde werken, onder andere in opdracht van provincies, gemeenten en waterschappen. Daarnaast weten ook vele aannemers de kwaliteiten van Stienstra & Van der Wal op juiste waarde in te schatten.
Walbeschoeiingen Steigers en vlonders Trailerhellingen Houten bruggen Remmingswerken
ROGMOLEWEI 6, IJLST TEL.: 0515 - 533 243 INFO@STIENSTRA-VANDERWAL.NL
Van coronapaniek is in deze editie van Kijk op het Noorden geen sprake. In geen enkele editie, overigens. Paniek is een slechte raadgever. Maar wat opvalt in dit najaarsnummer is de ogenschijnlijk ontspannen wijze waarop ondernemers in het Noorden dit jaar doorkomen. Accepteer en laat los wat je niet kunt veranderen, richt je op waar je goed in bent.
VOORWOORD
Het innovatieve geweten
Deze onuitgesproken denkwijze hebben de bedrijven in deze editie gemeen. De Veendammer magnesiumzout-producent Nedmag siert de cover. Directeur Bert Jan Bruning vertelt over de innovatiekracht van zijn bedrijf, hij is – terecht – trots op ‘het innovatieve geweten’ van zijn team. De ambitie: de meest duurzame magnesiumzout-producent ter wereld worden. Mooi. Voor het Noorden én voor de wereld, want qua duurzaamheid hebben we nog heel wat stappen te zetten. Er is een staalonderneming gevestigd in Drachten die dat goed in zijn oren heeft geknoopt bij het plegen van nieuwbouw: Henk Schouten bracht de bedrijven Hacquebord Staal en Buizen en Friesland Non-Ferro Metaal gezamenlijk onder in een gloednieuw duurzaam pand en is de eerste gasloze staalonderneming in Nederland. ITBB stort zich op de duurzame woningbouw en doet dat vanaf heden niet alleen vanuit Heerenveen en Groningen, maar ook vanuit Zwolle. Visionair directeur Jelle Boorsma maakt van zijn bedrijf een heus schaap met vijf poten. Deze techniektopper zoekt overigens ook nog een heleboel toppers… MediaMarkt Leeuwarden duikt de B2B-markt in en ook nog eens zeer succesvol. De vestiging in Leeuwarden heeft in Remco van der Kooij een zeer dedicated accountmanager, die desgevraagd zelfs 38 prullenbakken bij zijn zakelijke klant aflevert. Een eenmalige actie, verzekerde hij ons. Kun je plastic maken uit suiker? Het ENTEG-instituut in Groningen onderzoekt dit de komende drie jaar. Van de teelt van suikerbieten tot hoogwaardige kunststof toepassingen; er wordt veel verwacht van deze interessante nieuwe tak van de biobased economie. Ook de Milling Company Europe (MCE) in Emmen houdt zich bezig met de biobased economie, door biomassa een nieuw leven te geven. Een voorbeeld: een biopellet voor biovergisters, gemaakt van… Blader maar eens door het magazine. Doe ik zelf ook regelmatig, als we weer een nieuw nummer hebben uitgebracht. Het geeft me elke keer weer energie, voorál in dit jaar. Te weten dat ondanks de coronacrisis, stikstof, PFAS en allerlei andere moeilijkheden, ondernemers energiek doorgaan. En niet zomaar op dezelfde weg, maar onwetend van het eindpunt, zoektochten aangaan naar nieuwe oplossingen. Het innovatieve geweten dat we ontdekken in het artikel over Nedmag, dat hebben we allemaal. <
Veel leesplezier! Tine van Knijff Hoofdredacteur Kijk op het Noorden
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
3
PAGINA 18 NEDMAG: SMAAKMAKENDE INNOVATIES Bij de Veendammer magnesiumzout-producent Nedmag zit innoveren in het DNA. Of in het molecuul, zoals ze het zelf noemen. Al bij de start van het bedrijf in 1980 kregen ingenieurs opdracht toepassingen te ontdekken voor het zuivere magnesiumzout uit de Veenkoloniale zoutlaag, die bij toeval in de jaren zestig werd aangeboord. Sindsdien zijn tal van succesvolle toepassingen en markten gevonden. <
WERELDSPELER DUURZAME AARDAPPELPRODUCTEN LAMB WESTON / MEIJER: ‘Wij zetten in op meer samenwerking in de keten’ Lamb Weston / Meijer is één van de grootste fritesproducenten ter wereld. Bas van Damme, Plant
PAGINA 22
4
manager en Mariska van Dalen, Sustainability by Design Manager willen het nu niet hebben over hun gevarieerde en smaakvolle aardappelproducten. <
EN VERDER O.A.:
Welke van deze beroepen is het moeilijkst; schilder of accountant?.39
Door scherpere klantfocus wil Moekotte verder groeien....................... 58
‘Omdat het goed voelt’ ......................................................................................40
Strategisch scenario-advies ter voorkoming conflicten........................... 61
Gronings onderzoek naar productie van plastic uit suiker.................... 26
Verwondering........................................................................................................43
Een filterzuil in de strijd tegen corona...........................................................62
‘Duurzame pellets slechts begin van oplossing’ .......................................28
‘Ik maak de onderstroom zichtbaar’ .............................................................46
Renoveren met prefab staalframebouw .....................................................67
Alle alternatieven zijn nodig..............................................................................31
‘Wij zorgen ervoor dat gebouwen blijven staan’.........................................48
Snelle en betrouwbare ‘Digital Twin’ check elektrische installaties...... 70
KMK Infra een jong bedrijf met bijna dertig jaar ervaring....................... 33
MediaMarkt Leeuwarden bedient nu ook de zakelijke markt............... 50
Unzipped komt naar Groningen.....................................................................72
Techniektopper is schaap met vijf poten ....................................................34
Digital Business: meerwaarde dankzij digitalisering................................. 55
Henk Helmantel – Meesterschilder................................................................73
Verbion maakt uw vloer met veel plezier.....................................................36
Westerkwartier: samen aanpakken...............................................................56
Weerbeeld 2020...................................................................................................74
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
INHOUD
KIJK OP INHOUD MCE MAAKT BIOMASSA KLAAR VOOR DE TOEKOMST Bij Milling Company Europe (MCE) in Emmen geven ze biomassa, ofwel reststromen uit bijvoorbeeld de akkerbouw of voedsel of veevoerindustrie, een nieuw leven. Dit doen ze door bijvoorbeeld een biopellet te maken voor biovergisters, dit product levert maar liefst 20 tot 30 procent meer gas op. . <
PAGINA 24 WERK 3.0 HUMAN IMPACT: AMBITIE, VERTROUWEN EN WAARDERING ALS LEIDRAAD “De werknemer anno 2020 laat zich niet leiden door geld, maar door ambitie, vertrouwen en waardering. Waar millennials zich met name verbonden willen voelen aan een organisatie en een bijdrage willen leveren aan het grote geheel, staan de oudere medewerkers veelal voor andere uitdagingen, zoals mee kunnen komen in die veranderende wereld. Dat vraagt een compleet nieuwe mindset van de werkgever en een nieuwe kijk op de eigen organisatie. Werk
PAGINA 44
3.0 is dè partner om die ontwikkeling op gang te krijgen en te bestendigen. Om zo samen leegloop, openstaande vacatures en verzuim te voorkomen.”. <
KLAAR VOOR NIEUWE STAP OP GROEILOCATIE Twee bedrijven op één locatie, één tevreden directeur. “Sinds december 2019 zijn we hier officieel gevestigd, in dit nieuwe pand aan de Tussendiepen zijn zowel Hacquebord Staal en Buizen b.v. als Friesland Non-Ferro Metaal b.v. gevestigd. Deze verhuizing is het beste dat ons kon overkomen: alles onder één dak”, vertelt directeur Henk Schouten. <
PAGINA 64 Kijk op het Noorden is is een een uitgave uitgave van: van:Kijk Kijkop opuitgevers uitgeversBV, BV,Tussendiepen Het Voert 3B, 21, 1613 9206 KL Grootebroek, AA Drachten, 0512-366326, www.kijkophetnoorden.nl www.kijkophetnoorden.nl Hoofdredacteur: Hoofdredacteur: Tine van KnijffTine Redactie: van Knijff TineRedactie: van Knijff,Tine Isabella van Knijff, Brus Aanleveren Persbureau Martin nieuwberichten: Laning, Marcel nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl van Rijnbach, Menno Bakker en anderen Bladmanagement: Aanleveren nieuwsberichten: Ed Klijnman Fotografie: nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl Ed Klijnman, Marcel Rob en anderen Fotografie: Advertentie-exploitatie Ed Klijnman en anderen en planning Vormgeving: bedrijfsreportages: VDS Crossmedia, Piet Wiersma Emmen +31 Druk6en 53afwerking: 42 42 78 pietwiersma@kijkopuitgevers.nl, Veldhuis Media, Raalte Arnold Stins +31 6 40 51 00 46 arnoldstins@kijkopuitgevers.nl Vormgeving: VDS Crossmedia, Emmen Druk en afwerking: Veldhuis Media, Raalte Aan de inhoud van de artikelen is veel aandact aandachtbesteed. besteed.De Deredactie redactieen ende deuitgever uitgeveraanvaarden aanvaardengeen geenaansprakelijkheid aansprakelijkheidvoor vooreventuele eventueleonvolledigheden onvolledighedenofofonjuistheden onjuisthedenininde detekst. tekst. Overname van artikelen uit deze uitgave is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en na schriftelijke toestemming van de uitgever.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
5
WELKE GEMEENTE VERDIENT DIT BORD?
Het stimuleren van het lokale ondernemersklimaat is voor gemeenten in deze bijzondere tijd belangrijker dan ooit. In hoeverre slagen zij hierin? In ons tweejaarlijkse onderzoek naar de MKB-vriendelijkste gemeente geven duizenden ondernemers hun waardering voor de gemeentelijke dienstverlening, leidend tot een landelijke ranglijst. Ik, Jacco Vonhof, voorzitter MKB-Nederland roep op:
DOE MEE ALS GEMEENTE ÉN ALS ONDERNEMER!
GEMEENTE
Als gemeente kunt u actief deelnemen aan het onderzoek en de resultaten ontvangen in een uitgebreid maatwerkrapport. Schrijf nu in!
ONDERNEMER
Als ondernemer kunt u een beoordeling geven van de gemeentelijke dienstverlening. Uw mening telt! Vul de vragenlijst in.
www.mkbvriendelijkstegemeente.nl lijkste e d n ie r v B K M 20 gemeente 20 VRAGEN?
VERNIEUWD
Neem contact op met onderzoeksbureau Lexnova via MKB@lexnova.nl of (050) 313 11 33
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS NIEUWE INZICHTEN IN PRINTMEDIA Een nieuw grootschalig onderzoek onder lezers van magazines en dagbladen levert actuele cijfers op over het gebruik en de beleving van deze mediumtypen. Deze nieuwe inzichten in printmedia laten de kracht van multichannel marketing zien. Vier van de vijf lezers beleven hun favoriete magazine als een ontspannen moment, soms in combinatie met koffie (30%) of thee (37%), met chocolade of koek (10%), en soms met muziek op de achtergrond (18%). Van de dagbladlezers praat tweederde over wat zij gelezen hebben met anderen en 63% zegt dingen te lezen die hij/zij anders niet geweten had. Er is de lezers ook gevraagd om hun leesmoment te omschrijven ins slechts één woord. Daarbij werden voor beide mediumtypen ‘ontspanning’ en ‘rust’ het vaakst genoemd. Opvallend is ook de hoge mate van aandacht die zowel magazines (80%) als dagbladen (80%) krijgen ten opzichte van andere media. Het onderzoek werd in juni uitgevoerd door Panel Inzicht onder 1.000 lezers (25-70 jaar) van magazines en/of dagbladen.
BEDRIJVEN GEZOCHT VOOR 1 MILJOEN FOSSIELVRIJE KILOMETERS IN FOSSIELVRIJ WEEKEND
BOEK ‘MOEZE EN DE AARDBEVING’ NAAR BASISSCHOLEN IN AARDBEVINGSGEMEENTEN De aardbevingen in Groningen houden niet alleen volwassenen bezig. Ook kinderen hebben er last van. Speciaal voor de leeftijdsgroep van 4-8 jaar hebben illustrator Maartje Bröerken en auteur Trees Nolden () het prentenboek ‘Moeze en de aardbeving’ gemaakt, uitgegeven door Profiel in Bedum.
Duurzame bedrijven in Noord-Nederland kunnen zich aanmelden met een evenement tijdens het Fossielvrij Weekend 2020 of voor
Het Loket Leefbaarheid, dat gefinancierd wordt door het Nationaal
een excursie op vrijdag 9 oktober. Overal in Friesland, Groningen en
Programma Groningen, heeft Nolden en Bröerken een subsidie
Drenthe openen bedrijven de deuren om mensen enthousiast te
verstrekt. Hiermee kunnen zij alle basisscholen in de
maken over hun duurzame activiteiten. Ben je een koploper op het
aardbevingsgemeenten in de provincie Groningen een aantal
gebied van duurzaamheid? Of wil je laten zien aan welke innovaties
exemplaren van ‘Moeze en de aardbeving’ schenken. Bij het boek
je werkt om de toekomst te vergroenen? Doe mee aan het
hoort ook een leswijzer, waarin leuke vragen en opdrachten staan.
Fossielvrij Weekend en meld je duurzame bedrijfsinitiatief nu aan!
Aan de hand hiervan kunnen de leerkrachten met de kinderen in
Het Fossielvrije Weekend in Noord-Nederland van 9 t/m 11 oktober
gesprek gaan over de oorzaken en de gevolgen van de
is een initiatief van Stichting Fossielvrije Weken. Doel is tijdens de
aardbevingen. Hierbij is er veel aandacht voor de emoties van de
drie dagen 1 miljoen fossielvrije of niet-gereden kilometers te
kinderen.
realiseren. Iedereen doet mee en iedere kilometer telt: van fietsrit naar de sportclub en busreis naar het winkelcentrum tot de
De eerste boeken werden aangeboden aan de Theo Thijssenschool in
niet-gereden kilometer vanwege thuiswerken.
Hoogezand. Andere scholen krijgen de boeken toegestuurd.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
7
NIEUW INNOVATIECENTRUM CHEMIE EN ENGINEERING OP CAMPUS GRONINGEN
Specialist in maatwerk liften
Het Campus ecosysteem presenteerde recent het ‘Campus Community Fund’ van € 500 miljoen om Campus Groningen gezamenlijk verder te laten groeien. Het eerste project waarbij het fonds in werking zal treden werd daarna ook bekend; de ontwikkeling van het Innovatiecentrum Chemie & Engineering op de Zernike Campus Groningen. Hiervoor zijn de contracten ondertekend door Triade, Bouwgroep Dijkstra Draisma en ITBB. De bouw van het nieuwe Innovatiecentrum start in oktober, de oplevering staat gepland voor eind 2021. Met het centrum van 5.000m2 worden de voor Noord-Nederland sterke thema’s Chemie en Engineering gefaciliteerd om verder te groeien. Het innovatiecentrum biedt ruimte aan innovatieve en onderzoeksgerichte bedrijven: MercachemSyncom, Cliq Swiss, DEMCON
Wij produceren, installeren, repareren en onderhouden liftinstallaties.
en Ducom. Ook biedt het pand ruimte aan start-ups en R&D door de aanwezigheid van twee open innovatielabs in het pand; Innolab Chemie én Innolab Engineering. De bedrijven doen onderzoek in de chemische- en farmaceutische industrie en op het gebied van engineering en krijgen elk hun eigen laboratorium en onderzoekcentrum in het nieuwe innovatiecentrum. Triade Real Estate is een belangrijke ontwikkelaar en investeerder in het nieuwe initiatief en op Campus Groningen.
V.l.n.r.: Dirk Jan de Rouwe (Bouwgroep Dijkstra Draisma), Biense Dijkstra Tot wel 10 jaar garantie Een goede service Geen voorrijkosten Snelle ombouwtijd en levering
(Bouwgroep Dijkstra Draisma), Edward van der Meer (Triade), Annet de Vree Edisonstraat 0316van 344 der 336 Zee (ITBB). (Triade), Jelle Boorsma (ITBB) 60 en Gerhard 6902 PK Zevenaar
info@lohrliften.nl
www.lohrliften.nl
Verkoop, Verhuur en Installatie
wi
Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld
Wij adviseren u graag! Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS
BEDRIJFSADVIES NOORD NEDERLAND
‘ADVIES VOOR EN DOOR ONDERNEMERS’ Ondernemer Romke Kooyenga is samen
Meindersma AA heeft een jarenlange ervaring
bij bedrijfsopvolging, verkooptrajecten,
met Karla Meindersma dit voorjaar een
in de financiële dienstverlening. Zij vormt
bedrijfswaarderingen kunnen ondernemers
advieskantoor voor bedrijven begonnen
samen met Romke Kooyenga het hart van
terecht bij Bedrijfsadvies Noord Nederland.
in Leeuwarden. Bedrijfsadvies Noord
Bedrijfsadvies Noord Nederland.
Romke Kooyenga en Karla Meindersma zijn
Nederland adviseert ondernemers en
tevens beschikbaar voor interim opdrachten bij
ondersteunt hen bij hun bedrijfsvoering
Ondernemers in het MKB zijn vaak
MKB-bedrijven.
en doet dat op diverse gebieden, zoals
aangewezen op adviezen van hun accountant
Strategie en beleid, Commercie/sales,
en hun adviseur bij de bank. De initiatiefnemers
Hun doel is om ondernemers het beste uit
Financiën en overige
van Bedrijfsadvies Noord Nederland merken
henzelf te laten halen. De jarenlange ervaring
ondernemingsvraagstukken.
dat er veel behoefte is aan een sparringpartner
van de initiatiefnemers op het gebied van
die zelf ondernemer is geweest, en vanuit deze
ondernemen en adviseren zetten zij graag in
Na 25 jaar algemeen directeur te zijn geweest
kennis en ervaring met het ondernemerschap,
om ondernemingen succesvol te maken.
van de Kooyenga Groep brengt Romke
met de ondernemer meedenkt.
Kooyenga zijn kennis en ervaring nu over naar andere ondernemers en bedrijven. Karla
Ook voor vragen of begeleiding
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
9
ZUIDOOST FRIESLAND IN DE SCHIJNWERPERS Maar liefst 1,8 miljoen Nederlanders hebben de afgelopen tijd over Zuidoost Friesland kunnen lezen via blogs, magazines en dagbladen. Er kwamen vlak voor de zomer 23 journalisten naar ‘Het Andere Friesland’ om te genieten van rust, ruimte en de veelzijdige natuur. Voor deze persreis meldden zich 80 media. De organisatie: Stichting Regiomarketing Toerisme Zuidoost Friesland (TRZF) en meewerkende lokale partijen waaronder Regio Appelscha 3.0, Regio Heerenveen ’n Gouden Plak, VVV Drachten, Toeristisch Platform Opsterland en Platform Recreatie & Toerisme Weststellingwerf, selecteerden uiteindelijk 23 journalisten. Gezamenlijk schreven media zoals KidsErOpUit, Expeditie Aardbol, ANWB Kampioen, 50+magazine en Franska.nl maar liefst zestig artikelen in zowel print als online. Gezinnen, ervaren reizigers, senioren en jonge tweeverdieners zijn allemaal geïnspireerd door de ervaringen van de schrijvers.
Bosbergtoren als Selfiehotspot Met name de Bosbergtoren in Appelscha kreeg door deze persreis een nieuwe status, die van Selfiehotspot. Enkele bloggers maakten fantastische foto’s op de toren. Alle berichten die de journalisten op social media hebben gezet, zijn te vinden onder #prhaf20. Met deze hashtag zijn inmiddels 750.000 mensen geïnspireerd om een bezoek aan Zuidoost Friesland te brengen. De Bosbergtoren in Appelscha. Foto: Stéphanie Versteeg van reisblog Expeditie Aardbol
10
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
DRIEKWART NEDERLANDERS KRIJGT REGELMATIG VERTROUWELIJKE INFORMATIE PER MAIL
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS TAKKENKAMP GROEP REGIO NOORD NEDERLAND IS VERHUISD! De meest noordelijke vestiging van Takkenkamp Groep is vanaf nu in Friesland gevestigd in het mooie Heerenveen. Na weken van Meer dan de helft van de Nederlanders vindt e-mail niet
voorbereiding, inpakken, sjouwen, uitpakken en alles op z’n plek zetten,
geschikt om vertrouwelijke informatie te versturen. Toch
zijn ze nu ECHT over! De vestiging in Veendam is per 1 september 2020
gebeurt dit wel om de haverklap. Zo’n driekwart krijgt regelmatig
gesloten. Om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen van 2030 is het
een vertrouwelijk document in de eigen inbox, met informatie
doel om het leefcomfort van woningen en gebouwen nog sneller te
over gezondheid, een hypotheek of andere privékwestie. Dat
verbeteren. Deze verduurzaming wordt gerealiseerd door middel van
blijkt uit een onderzoek onder 400 Nederlanders, in opdracht
isolatie, restauratie en gevelonderhoud.
van SecuMailer.
Het familiebedrijf geloofd vanuit deze nieuwe locatie klanten en projecten in het noorden van het land nog beter te kunnen bedienen!
“E-mailen is snel en handig, maar biedt niet de garantie dat de informatie veilig aankomt. Zo betaalde Rijksmuseum Twenthe eerder dit jaar nog 2 miljoen euro aan cybercriminelen. Die hadden een factuur onderschept die per mail was verstuurd en vervolgens het rekeningnummer aangepast”, vertelt Yvonne Hoogendoorn van SecuMailer. Valse facturen zijn niet het enige gevaar. Denk aan een aanvraag voor een hypotheek, gespreksverslag bij een mediator, een loonstrook, informatie over een doktersbezoek of belastinggegevens. “Persoonlijke informatie waarvan je niet wilt dat die in handen komt van cybercriminelen. Uit ons onderzoek blijkt dat 94% van de Nederlanders het belangrijk vindt dat e-mails goed beveiligd zijn, zeker als het om privé-gegevens gaat”, aldus Hoogendoorn. SecuMailer heeft als missie om dit probleem uit de wereld te helpen. Het maakt veilig e-mailen makkelijk en voor iedereen bereikbaar.
NATIONALE FLEXPLEK TEST IN TIJDEN VAN CORONA De derde editie van de Nationale Flexplek Test is in volle gang. Locaties door heel Nederland worden getest door een vakkundige jury. Vanwege de Coronacrisis is dit jaar net even anders. Zo worden nu niet alleen flexplekken getest, maar ook thuiswerkplekken. Hoewel flexibel werken in 2020 een grote opmars kende en verder groeide in populariteit, moeten ook flexpleklocaties zich aan de regels van het RIVM houden. De Coronacrisis heeft Nederland laten zien hoe belangrijk flexibel werken en werken op afstand is. Flexibel werken wordt steeds toegankelijker door alle mogelijkheden die het internet biedt. Medewerkers kunnen overal met elkaar communiceren, documenten delen en deze samen bewerken, een videovergadering houden en nog veel meer. Sommige medewerkers proberen een inspirerende thuiswerkplek te creëren, waar anderen tijdelijk verhuizen naar een flexplek, bibliotheek of café, om even weg van huis te zijn. De manier waarop Nederlanders het liefste werken wordt inzichtelijk gemaakt door de jury van de Nationale Flexplek Test, die weer mede mogelijk wordt gemaakt door ASUS. Meer info: http://www.flexplektest.nl/
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
11
TechID Engineering BV specialist in beveiligingsoplossingen
Crowdmanagement
betrouwbare bezoeker telsystemen in verschillende uitvoeringen voor uw evenementlocatie, groot of klein!
TechID Engineering bv AustraliĂŤweg 8 9407 TE Assen www.techid.nl 088 - 11 66 333
Verhuurpartner: D.I.A. licht, geluid & beeld AustraliĂŤweg 8 9407 TE Assen www.dialgb.nl 0592 - 342 098
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS
In Theaterkerk Nes is vanaf 1 oktober het Nachtwacht360-project te zien,
‘MEER WERK- EN INKOMENSZEKERHEID VOOR UITZENDKRACHTEN’
de keerzijde van kunst. Het was een hele reis om de Nachtwacht naar
De ABU en de NBBU onderhandelen met de vakbonden over een nieuwe
Nes te halen.
Cao voor uitzendkrachten. Ze zetten in op meer perspectief voor
Directeur Anke Bijlsma van de Theaterkerk haalde het kunstwerk naar
uitzendkrachten. Investeringen in duurzame inzetbaarheid, een verbeterde
Nes. Fotograaf Julius Rooymans en modeontwerper Hans Ubbink
pensioenregeling, verkorting van uitzendduur en contractflexibiliteit en
maakten een fotografische reproductie van Rembrandts meesterwerk.
invoering van standaard uitzendcontracten zijn onderdeel van de voorstellen.
DE REIS VAN DE NACHTWACHT NAAR NES
Op de levensgrote foto is de Nachtwacht nagemaakt met behulp van mensen die sprekend lijken op hun in verf afgebeelde voorgangers. Voor
Een groeiende groep uitzendkrachten is steeds langer en soms structureel
producent Jessica Karelsen was het een behoorlijke zoektocht om de
aangewezen op uitzendwerk. Jurriën Koops, directeur ABU: “Opdrachtgevers
juiste personen te vinden.
zoeken hun heil in ongeorganiseerde vormen van flexibel werk. Mogelijk
De zoektocht naar de 17e eeuwse kostuums was eveneens een hele
gemaakt omdat adequate zzp-wetgeving ontbreekt. De ABU wil uitzendwerk
reis. Ook het licht dat Rembrandt gebruikte werd precies nagemaakt. Tot
verbeteren via de cao. Het is essentieel dat er een gelijk speelveld komt voor
slot is de keerzijde van de kunstenaar te zien op de achterkant van het
alle vormen van flexibel werk.” Marco Bastian, directeur NBBU: “De
kunstwerk. Het verbeeldt de zware tijd van Rembrandt toen hij dit
uitzendbranche schept werkgelegenheid voor honderdduizenden mensen.
schilderij in de 17e eeuw maakte.
We zijn bereid blijvend te investeren in het perspectief van deze werkenden.” De ABU en de NBBU stellen voor de contractflexibiliteit te verkorten van 5,5
De tentoonstelling is te zien in oktober, november en december. Bestel
naar 4 jaar. De ABU en de NBBU zetten zwaar in op duurzame inzetbaarheid.
tickets via https://theaterkerknes.nl/nachtwacht-360/.
Koops: “Wij zijn bereid onze investeringen hierin te verhogen van 198 miljoen euro naar 365 miljoen euro.” De onderhandelaars streven naar een nieuwe
Foto: Marcel van Kammen
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
cao die op 1 juni 2021 in gaat.
13
HĂŠt Kenniscentrum voor arbeidsrecht in Noord Nederland www.kenniscentrumarbeidsrecht.nl
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS UNIVÉ ORGANISEERT TAXATIEDAGEN IN GRONINGEN EN DRENTHE
Omdat in het najaar en in de winter, wanneer het weer vroeg donker is, het aantal inbraken doorgaans stijgt, organiseert Univé NoordNederland enkele taxatiedagen in Groningen en Drenthe. De coöperatie nodigt haar leden en andere belangstellenden uit voor een kosteloze waarde-inschatting van hun waardevolle voorwerpen. Achterliggende gedachte is het vergroten van bewustzijn bij mensen over de hoeveelheid waarde die ze in huis hebben. Hans Schieving, manager Marketing & Innovatie van Univé Noord-Nederland legt uit: “Behalve dat het natuurlijk spannend is een bijzonder voorwerp eens te laten taxeren, worden mensen zich bewust van de waarde van hun bezit. Dat vergroot ook het bewustzijn over de noodzaak om er zorgvuldig mee om te gaan. Aanvullend op de taxatie geven we daarom ter plaatse advies over documentatie, opslag en beveiliging van waardevolle spullen. Zo helpen we het risico op inbraak en diefstal te voorkomen en beperken.” Belangstellenden kunnen zich aanmelden via www.unive-noordnederland.nl/taxatiedagen
MELD JE AAN VOOR VERHALENAVOND 2020 Op vrijdagavond 6 november vindt voor het derde jaar de Verhalenavond plaats in Friesland. Nieuw leven in een oude Friese traditie; winterjûnenocht. Iedereen met een verhaal - particulier of organisatie - vertelt op een zelf gekozen locatie: een huiskamer, zorginstelling, museum, school, kroeg, dorpshuis, bedrijf of lekker buiten bij een vuurkorf. Je hoeft geen literaire vertelling te houden, maar gewoon een verhaal zoals je dat aan een ander vertelt. Het verhaal duurt maximaal acht minuten en het thema is ‘Het Virus’. “Betekent dit dat ieder verhaal over Corona moet gaan? Zeker niet! Wat je ermee doet, mag je zelf weten”, aldus Janneke de Haan, artistiek leider. Er wordt extra aandacht besteed aan de zorg en haar medewerkers. Zorginstellingen zoals het MCL en De Tjongerschans doen mee. Werk jij in de zorg en wil jij vertellen over deze bijzondere periode? Een verhaal en locatie aanmelden kan via www.verhalenavond.nl. Selma Ebbens tijdens de aftrap van de Verhalenavond.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
15
Bedrijvenpark Leeksterveld Groningen Drachten Leek
Roden
Uitstekend bereikbaar Ondernemen in het groen Gunstig ondernemersklimaat Supersnel internet Mooie woonomgeving
Meer informatie bij de gemeente Westerkwartier via telefoonnummer 14 0594. Of kijk op:
www.leeksterveld.info
Specialist in maatwerk liften
B&GS Bedrijfs- & Garagedeuren Specialist van het Noorden opent nieuwe afdelingen. B&GS met tientallen jaren ervaring in verkoop, montage, onderhoud en reparatie van elk type en merk garagedeur of bedrijfsdeur, kreeg vanuit de markt regelmatig de vraag of ze bij de kantel-, sectionaaldeuren, roldeuren, overheaddeuren en schuifdeuren die ze plaatsen of onderhouden ook de bijbehorende Toegangstechniek en Beveiligingscameraâ&#x20AC;&#x2122;s konden verzorgen. Dit doen ze dan ook al jaren. Hieruit zijn drie nieuwe afdelingen ontstaan:
Wij produceren, installeren, repareren en onderhouden liftinstallaties.
Toegangstechniek Camerabeveiliging Zonwering En natuurlijk de alom bekende: Deuren
Tot wel 10 jaar garantie
Een goede service
Edisonstraat 60 6902 PK Zevenaar
Geen voorrijkosten
0316 344 336 info@lohrliften.nl
Snelle ombouwtijd en levering
www.lohrliften.nl
Voor meer informatie, www.bengs.nl Showroom Eestumerweg 49, 9792 RB Ten Post tel: 050 520 1100
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS
NIEUW SAMENWERKINGSVERBAND WERKT AAN VERTROUWEN IN CLOUDDIENSTEN Stel, je bent voor je bedrijf op zoek naar een betrouwbare clouddienst voor de opslag van je bedrijfsgegevens. Leveranciers staan te trappelen om jou die dienst te leveren. Maar welke zekerheid heb je over de betrouwbaarheid? En hoe kunnen de aanbieders die
WENSK, HET DIGITALE BRIEFJE DOOR DE BRIEVENBUS
zekerheid geven? De Online Trust Coalitie wil samen
Er was een tijd dat er briefjes door de brievenbus gingen wanneer je een huis zag waar je
en wetenschap hebben zich verenigd in de Online Trust
wel zou willen wonen. Regiomakelaardij heeft dat briefje-door-de-brievenbus uitvergroot tot
Coalitie. “Zo wil het ministerie van EZK samen met het
een platform waar iedereen zijn of haar woonwens kan plaatsen om een droomhuis te
bedrijfsleven laagdrempelige methoden ontwikkelen die de
vinden: Wensk. Een huis vinden buiten de reguliere markt om, is de insteek van Wensk: het
afnemers en aanbieders van clouddiensten duidelijkheid
digitale briefje door de brievenbus. Op wensk.nl plaats je woonwens. Je vertelt daarin met
geven over de betrouwbaarheid en veiligheid,” zegt Jos de
hoeveel mensen je wilt gaan wonen, in welke prijsklasse je een huis zoekt en welk type huis
Groot, directeur Digitale Economie bij het ministerie van
jouw droomhuis is. Hoe meer specificaties je doorgeeft, hoe sneller je droomhuis gevonden
EZK.
werken aan oplossingen. Ruim twintig organisaties vanuit de overheid, bedrijfsleven
wordt. Jouw persoonlijke motivatie vergroot de kans op het vinden van je droomhuis. Het kan de doorslag geven bij de huidige eigenaar van het huis dat jij zoekt. Wensk zorgt voor
Martin Vliem, National Security Officer bij Microsoft, een
aanbod bij de vraag. www.wensk.nl.
van de aangesloten bedrijven: “Voor elke industrie heb je clouddiensten nodig. Als je de dataverwerking uitbesteedt, ontstaan vaak ook zorgen. Waar worden je gegevens
VERENIGING VOOR ZAKELIJKE B2B INFORMATIE:
opgeslagen? Kan een cloudprovider erbij, hoe zit het met
‘BEHOUD VRIJ GEBRUIK BEDRIJFSINFORMATIE’
voor het gebruik van clouddiensten. De Online Trust
de beveiliging en privacy?” Deze situatie werpt drempels op Coalitie wil een oplossing vinden voor deze drempels en roept organisaties op om deel te nemen.
Vijf toonaangevende spelers op het gebied van bedrijfsinformatie hebben hun krachten gebundeld in de nieuwe Vereniging voor zakelijke B2B informatie: Altares Dun & Bradstreet, CreditDevice, Creditsafe, Company.info en Graydon. Deze branchevereniging heeft als doel het opzetten en bewaken van gezamenlijke kwaliteitsstandaarden en het behartigen van de collectieve belangen van zakelijke informatieleveranciers in Nederland. Het behoud van een goede toegang tot bedrijfsinformatie, privacy en rechtszekerheid zijn daarbij de belangrijkste thema’s. “Het eerste belangrijke speerpunt is voorkomen dat het Handelsregister op slot gaat”, aldus voorzitter Rob Veneboer. “De toegankelijkheid van het Handelsregister van de KVK is van groot belang. Niet alleen om onze bewezen rol in het economisch verkeer goed te kunnen vervullen, maar ook voor het borgen van de rechtszekerheid binnen zakelijke overeenkomsten in het algemeen.” Betrouwbaar zakendoen Veneboer: “Zeker nu de coronacrisis zorgt voor grote onzekerheden en discontinuïteit, is het voor ondernemers extra van belang om zeker te weten dat zij betrouwbaar zaken kunnen doen.” Bedrijfsinformatiespecialisten leveren deze inzichten door openbare handelsinformatie te structureren en analyseren en deze te verrijken met informatie uit vele andere bronnen en zelf ontwikkelde data-intelligentie.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
17
Nedmag: smaakmakende innovaties Bij de Veendammer magnesiumzout-producent Nedmag zit innoveren in het DNA. Of in het molecuul, zoals ze het zelf noemen. Al bij de start van het bedrijf in 1980 kregen ingenieurs opdracht toepassingen te ontdekken voor het zuivere magnesiumzout uit de Veenkoloniale zoutlaag, die bij toeval in de jaren zestig werd aangeboord. Sindsdien zijn tal van succesvolle toepassingen en markten gevonden.
18
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
19
Uw automatiseringspartner in watermanagement.
www.moekotte.nl
info@moekotte.nl
053 - 48 48 000
Rara... Het is GROEN En op zoek naar TONNEN organische reststromen.
NEEM CONTACT OP MET: MILLING COMPANY EUROPE | WWW.MCE-EMMEN.NL
En het houdt niet op: de tien man sterke research & businessdevelopment-afdeling in Veendam blijft - in samenwerking met externe studenten, specialisten en instellingen - met smaakmakende innovaties komen. Letterlijk smaakmakend: momenteel zijn bakkers ingevlogen om te onderzoeken hoe magnesium als smaakmaker een gezond alternatief kan zijn voor keukenzout, bijvoorbeeld in brood. Directeur Bert Jan Bruning van Nedmag is trots op de innovatiekracht van de research & business development afdeling. En de rijke historie. “Een van de drijvende krachten bij de afdeling is Frans Goorman, die er veertig jaar geleden al bij was als één van de eerste hoogopgeleide techneuten die voor het
verminderen door stikstof te binden met
Waarmee het Veendammer bedrijf een
toenmalige Billiton markten en toepassingen
magnesium - wat ook nog het nuttige en
belangrijke bijdrage levert aan een duurzame
moest vinden. Hij heeft het hele proces
duurzaam restproduct struviet oplevert - en zo
samenleving en een hoogwaardige regionale
meegemaakt en is inmiddels het innovatieve
zijn er nog een aantal hoogwaardige
economie. In dit kader heeft het bedrijf samen
geweten van ons bedrijf. Die soms heel slim
onderzoeken bij en met onder meer ECN en
met andere partners in de buurt, waaronder
met oude dingen aan komt zetten, die heel
TNO.”
Avebe en Hempflax, de Innovatiehub Oost-
innovatief kunnen zijn. Soms moet je even de
Groningen opgericht.
kast opentrekken en het stof ergens van af
In de afgelopen veertig jaar hebben al die
blazen. Dan vind je iets wat destijds
onderzoeken en innovaties er toe geleid dat
Daarbij wil Nedmag ook duurzaam en
onvoldoende meerwaarde had, maar nu door
Nedmag nog drie verschillende producten
innovatief zijn in de bedrijfsvoering en
veranderde omstandigheden heel waardevol
maakt van het uit de bodem gewonnen
processen. “Wij willen de meest duurzame
kan zijn.”
magnesiumchloride: magnesiumoxide,
magnesiumzout-producent ter wereld
magnesiumhydroxide en calciumchloride.
worden”, zegt Bruning. “En daar werken we
De research & businessdevelopment-afdeling
Succesvolle markten en toepassingen van de
hard aan. We investeren in nieuwe
drijft niet alleen op het innovatieve geweten,
producten vinden we in de energie, industrie,
energievormen in het gehele productieproces;
maar werkt ook samen met jonge studenten,
landbouw, milieu, pulp, veiligheid, gezondheid
we willen in 2035 volledig van de fossiele
die maar al te graag naar het lab in Veendam
en in vuurvast. Vanuit Nedmag zijn ook nieuwe
brandstoffen af. Nog dit jaar gaan we waterstof
komen, specialisten uit de diverse markten
bedrijven ontstaan op basis van deze
inzetten als verbrandingsgas bij de
waarop Nedmag actief is of wil zijn en diverse
toepassingen, zoals Zechstein Minerals en
magnesiumproductie. Daar waar veel wordt
wetenschappelijke instellingen. “Er lopen op dit
Zechsal.
gepraat over waterstof, gaan wij er gewoon
moment onderzoeken bij het UMCG naar de
Ongetwijfeld zullen er de komende jaren
mee werken. Kennis opbouwen door te doen;
gezondheidstoepassingen van magnesium,
nieuwe bedrijven ontstaan, op basis van de
dat past bij ons, dat doen we al veertig jaar, dat
voor onder meer hart- en vaatziekten en
steeds hoogwaardiger en letterlijk
zit in ons molecuul.” www.nedmag.nl <
nierfalen; bij de Wageningen Universiteit naar
smaakmakende toepassingen van
de mogelijkheden om de uitstoot van stikstof te
magnesiumzout die de researchers ontdekken.
Innovatiehub Oost-Groningen De innovatiehub Oost-Groningen (IHOG) is een samenwerkingsverband tussen Nedmag, Avebe en Hempflax. Ook de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool zijn aangesloten bij dit initiatief. De ambitie van de IHOG is het creëren van meer werkgelegenheid in Oost-Groningen, door nieuwe toepassingen te ontwikkelen op basis van de grondstoffen die in Groningen beschikbaar zijn. Er is bijvoorbeeld al een brandwerende en isolerende hennepplaat ontwikkeld. De hennep komt van Hempflax, het brandwerende magnesium van Nedmag en de zetmeellijm van Avebe. Het doel is om hiermee een Oost-Groningse bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de bouw. www.ihog.nl
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
21
22
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
WERELDSPELER DUURZAME AARDAPPELPRODUCTEN LAMB WESTON / MEIJER:
‘Wij zetten in op meer samenwerking in de keten’ 'Wij zien kansen'
ondernemer, heeft een overproductie aan
onze directe invloed ligt, willen we
Lamb Weston / Meijer is één van de grootste
elektriciteit met zijn zonnepanelen. Ons idee
ondersteunen.”
fritesproducenten ter wereld. Bas van Damme,
was dat wij die energie konden gebruiken en
Plant manager en Mariska van Dalen,
weer terug leveren als de zon niet schijnt.
Sustainability by Design Manager willen het nu
Regelgeving stond uitvoering van dit plan in de
Duurzaamheid levert uiteindelijk meer op dan het kost
niet hebben over hun gevarieerde en
weg. Toch was het geen verspilde tijd. We
“Soms vallen speerpunten samen. We weten
smaakvolle aardappelproducten. “We hebben
deden er kennis mee op en het bracht weer
dat de meeste vitamines van de aardappel net
de verantwoordelijkheid om de wereld leefbaar
nieuwe ideeën. Niets doen is geen optie.”
onder en in de schil zitten en dat deze meer smaak geven We weten dat
te houden en willen een positieve bijdrage
Alles in en rondom het proces van ‘veld tot vork’
aardappelproducten met schil door veel
kinderen en kleinkinderen.”, zegt Bas.
“We zijn ons bewust van de 7.8 miljard
Productie van aardappelproducten met schil
“Duurzaam produceren en economische groei
monden die dagelijks gevoed moeten worden.
zorgt voor een betere aardappelbenutting en
is een uitdaging die kansen biedt. Daar willen
Het is een enorme uitdaging om voldoende
levert tevens een besparing op energiegebied.
we het over hebben.”
voedsel te produceren binnen de draagkracht
Zo vallen de speerpunten omtrent
van onze aarde.”
voedselkwaliteit en smaak, afval verminderen
2027 CO2-neutraal
Energie en CO2-uitstoot is al benoemd, maar
en energie besparen samen.”
Stilzitten en wachten past niet bij de filosofie
er gebeurt meer tussen het poten van de
Duurzaamheid leidt tot kostenbesparing en
van Lamb Weston / Meijer. In 2011 heeft het
aardappel en het moment dat het frietje op je
regelmatig ook tot kwaliteitsverbetering.
bedrijf haar eerste duurzaamheidsstrategie
bord belandt. Denk aan een afnemende
“Veel van onze oplossingen voor besparing en
geformuleerd tot 2020 met 6 speerpunten. Het
bodemgezondheid, gebruik van
duurzaamheid zijn door het personeel
afgelopen jaar is een nieuwe visie en strategie
gewasbeschermingsmiddelen in de teelt, slim
aangezwengeld. Samen een doel nastreven
ontwikkeld voor een duurzame toekomst
waterbeheer om ernstige droogte te
leidt tot creatieve en innovatieve oplossingen.
richting 2030, met focus op drie wereldwijde
ondervangen, maatschappelijk verantwoorde
Ook met betrekking tot welzijn levert
uitdagingen. “Onze elektriciteit, bijvoorbeeld,
bedrijfsvoering, transport van aardappelen en
verduurzamen op de lange termijn meer op
wordt nu al volledig duurzaam ingekocht. De
eindproducten. “Ook ingrediënten, zoals
dan het kost.”
ambitie om in 2030 met alle zes de Europese
frituurolie, hebben een flinke ecologische
fabrieken volledig CO2-neutraal te zijn, voor de
footprint.”
leveren aan de economie en onze samenleving. Niet alleen voor ons, nu, maar ook voor onze
mensen lekkerder worden gevonden.
Nieuwe impuls “Onze fabriek in Oosterbierum staat open voor
locatie Oosterbierum is de verwachting al 2027 CO2 neutraal te produceren”, zegt Mariska.
“Alles in en rondom het proces van
nieuwe innovaties en initiatieven. We zoeken
Niet elk idee is het gouden idee, maar elk idee
aardappelproductie moet verduurzaamd
daarbij de samenwerking tot een duurzame
brengt je dichter naar je doel. Soms kan een
worden. Daarvoor hebben we drie
voedselproductie. Dat leidt bovendien tot een
goed idee, ondanks al het werk dat erin
speerpunten geformuleerd in ons
positieve economische impuls aan deze regio.” <
gestoken is, niet uitgevoerd worden. “Onze
duurzaamheidsprogramma richting 2030. Wat
buurman in Oosterbierum, een agrarisch
wij zelf kunnen doen, doen we, waar het buiten
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
23
MCE maakt biomassa klaar voor de toekomst Bij Milling Company Europe (MCE) in Emmen geven ze biomassa, ofwel reststromen uit bijvoorbeeld de akkerbouw of voedsel of veevoerindustrie, een nieuw leven. Dit doen ze door bijvoorbeeld een biopellet te maken voor biovergisters, dit product levert maar liefst 20 tot 30 procent meer gas op.
24
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Eelkje Oldenburger
Eigen ontwikkelcentrum Brandstof, biopellets, strooisels en grondverbeteraars zijn maar enkele van de talloze toepassingen voor biomassa. Als ze nog niet bestaan, dan bedenken ze het in het eigen MCE-ontwikkelcentrum zelf wel. Dit gebeurt vanzelfsprekend in nauwe samenwerking met partners. Harry Pot: “Wij verwerken bijvoorbeeld koffiedik”, aldus de mede-eigenaar terwijl hij een bakje ‘leut’ inschenkt. “De koffierestanten verwerken wij samen met onze klant tot een grondstof en daar kunnen ondermeer koffiekopjes en onderzetters van gemaakt worden. Dat werkt prima. Je ziet het verschil niet. Groot voordeel is dat dit materiaal afbreekbaar is en dus duurzaam.” Jaarlijks produceren we als Nederlanders 120.000 ton koffiedik per jaar. “Ruim 1000 ton wordt door momenteel door ons verwerkt.” Het blijft hier niet bij als het aan Pot ligt. “Ons nieuwe project
Louis Wittendorp DGA
is biocomposiet zo sterk als staal. Je huis hiervan bouwen? Waarom niet!”
Geen nieuw kaphout De fabriek aan de Rondweg in Emmen is een verrijkingsfabriek. “Alles wat hier binnenkomt geven wij een meerwaarde,” legt directeur business development Eelkje Oldenburger uit. Biomassa kan volgens haar vrijwel altijd hergebruikt worden. “Alleen tegen nieuw kaphout zeggen wij nadrukkelijk nee. Bossen planten om ze te verwerken tot brandstof is voor ons een brug te ver. We hebben het ook niet nodig. “
Samen sterk Innovatie is op zich niet bijzonder, maar meestal gebeurt dat achter gesloten deuren. Bij MCE zijn ze ook zuinig op hun ideeën, maar toch staan de deuren van het
Harry Pot DGA
ontwikkelcentrum wijd open voor het bedrijfsleven en scholen. “Bedrijven hebben wel de kennis, alleen missen ze de faciliteiten De ondernemers Harry Pot en Louis
om het verder uit te werken. In dat geval
Wittendorp startten het bedrijf drie jaar
kunnen ze bij ons terecht. ‘Samen sta je sterk’ is
geleden in de voormalige 52 meter hoge
ons motto en daarom zijn bedrijven meer dan
fabriek van Agrifirm aan de Rondweg. De
welkom om van onze voorziening gebruik te
aankoop stelde het markante pand eveneens
maken.”
veilig voor de toekomst. De milieuvisie van de
Ook voor scholen staan ze bij MCE klaar. “Je
gemeente Emmen speelde ook een rol. De
kunt met jongeren praten over het milieu,
gemeente timmert namelijk zowel landelijk als
maar er in de praktijk mee bezig zijn werkt veel
Europees aan de weg als het gaat om de
beter. Wij hebben daarom altijd ruimte voor
ontwikkeling van producten uit biomassa. Louis
studenten van de NHL Stenden Hogeschool of
Wittendorp: “Wij zijn beiden geboren en
de middelbare scholen in Zuidoost-Drenthe.
getogen in Noord-Nederland en zijn daar trots
Logisch, want als je als bedrijf naar de
op. MCE zet deze regio op de kaart en daar
toekomst kijk mag je de jeugd niet links laten
heeft iedereen in dit gebied profijt van.”
liggen.” <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
25
Gronings onderzoek naar productie van plastic uit suiker Op het ENTEG-instituut in Groningen wordt de komende drie jaar onderzocht of en hoe plastic efficiënt kan worden gemaakt uit suiker. Als biobased en duurzaam alternatief voor bijvoorbeeld polyethyleen (voedselverpakking), dat uit aardolie wordt gewonnen en verantwoordelijk is voor een enorme CO2-uitstoot en plasticsoep. Als uit het onderzoek blijkt dat kunststof uit suiker inderdaad een efficiënt alternatief is, kan dit niet alleen een enorme impuls zijn voor het milieu, maar ook voor de Noordelijke economie.
Het onderzoek wordt gefaciliteerd door een
toepassingen. Onder meer voor gebruik in de
RUG en directeur van het Carbohydrate
samenwerkingsverband van de Rijksuniversiteit
verpakkingsindustrie. Door in te zetten op een
Competence Center in Groningen. Sanders is
Groningen, Hanzehogeschool, Wageningen
halffabrikaat, kunnen we een netwerk creëren
directeur van Sanovations BV in Groningen, Em
Universiteit en Research, Cosun, Teijin, Senbis,
dat begint bij de teelt van suikerbieten en
hoogleraar biobased economy aan de
Bioclear Earth en Sanovations, en
eindigt in hoogwaardige kunststof
Universiteit van Wageningen en was eerder
gesubsidieerd door de EU (EFRO) en door de
toepassingen, zoals garens bij een bedrijf als
werkzaam als research-leider bij Gistbrocades
Provincies Groningen en Drenthe.
Teijin.” Noordelijke ondernemers die in deze
en AVEBE.
Onderzoeksleiders zijn de professoren Gert-Jan
hele keten actief zijn, bijvoorbeeld met
Euverink (RUG) en Johan Sanders (Sanovations).
machines of dienstverlening, kunnen straks
CO2-besparing
meedraaien in dat netwerk.
Microbiologie en chemie zijn dan ook een
Halffabrikaat
26
belangrijk onderdeel van het komende
Het tweetal nodigt ondernemers uit Noord-
Maar voordat het zover is, moet eerst uit het
Groningse onderzoek. “We gaan onderzoeken
Nederland nu al uit om voorbereid te zijn op
onderzoek blijken dat de gedachtegang van de
hoe we zo efficiënt mogelijk de juiste
deze mogelijk zeer interessante nieuwe tak van
professoren Euverink en Sanders juist is.
monomeren uit suiker kunnen maken met
de biobased economie. “Onze insteek is dat er
Beiden zijn al vele jaren gespecialiseerd in de
behulp van anaerobe fermentatie. Vervolgens
straks in het Noorden op efficiënte wijze een
micro- en moleculaire biologie en staan aan het
willen we met die monomeren nieuwe
biobased en circulaire kunststof als
front van de biobased economie. Euverink is
polymeren produceren, die dezelfde of liever
halffabrikaat wordt geproduceerd, met vele
onder meer hoogleraar biotechnologie aan de
betere eigenschappen hebben dan
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
polyethyleen. Volgens onze berekeningen kan
suikerbiet kunnen gebruiken. Dat maakt het
suikerbietenareaal een hoogwaardige biobased
dit een flinke CO2-besparing opleveren, omdat
veel efficiënter en goedkoper. Ook kan het qua
chemische industrie kan ontstaan, rondom het
het huidige polyethyleen wordt gewonnen uit
afzetmarkt interessanter zijn dan de huidige
uit suiker geproduceerde halffabrikaat, dat het
aardolie. In het onderzoek proberen we er
voedingsmiddelenindustrie.”
huidige milieuvervuilende polyethyleen kan
achter te komen welke monomeren nodig zijn
vervangen en daardoor wereldwijd interessant
om die nieuwe biobased polymeren te maken.
Voor bedrijven als Teijin en Senbis kan het
kan zijn. Dat moet althans over drie jaar uit het
Vervolgens gaan we onderzoeken hoe we met
interessant zijn als uit het onderzoek blijkt dat
onderzoek blijken. Maar het kan voor
behulp van fermentatie de suiker uit de
het economisch interessant is om over te
Noordelijke ondernemers en overheden best
suikerbieten zo efficiënt mogelijk kunnen
stappen op biobased kunststof voor de
slim zijn om zich daar nu alvast op voor te
omzetten in de benodigde monomeren.”
productie van garens. Om zo verdere stappen
bereiden. <
te kunnen zetten in de circulaire economie,
Efficiënter
alsmede bij te dragen aan de reductie van
Voor Cosun en alle aangesloten akkerbouwers
CO2-uitstoot.
kan het onderzoek leiden tot een nieuwe en hoogwaardige toepassing van de suikerbiet.
Industrie
“Bijkomend voordeel is dat we voor de
Nog interessanter is dit project voor de
productie van monomeren geen zuivere suiker
Noordelijke economie als geheel, als blijkt dat
nodig hebben, maar een groter deel van de
in het hart van het Noordelijke
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
27
FRIPEL: AL PIONIEREND BELANGRIJKE SCHAKEL IN ENERGIETRANSITIE
‘Duurzame pellets slechts begin van oplossing’
28
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Fripel verwerkt A-kwaliteit hout uit regionale reststromen tot pellets. “Er worden dus geen bomen gekapt voor onze pellets.” Ruben Hut, samen met Niek Witteveen directeur van pelleteerfabriek Fripel in Drachten, kan het niet vaak genoeg benadrukken. “Mensen denken bij houtpellets alleen aan de kap van bomen in Canada en de lange transporten naar Europa. Daarmee wordt Fripel over één kam geschoren met anderen, terwijl wij juist een concept hebben waarbij we lokale reststromen omzetten in duurzame houtpellets.”
Het allerliefst zouden Hut en Witteveen biocoal
restafvalstromen. Wat ons betreft is het
A-hout van houten reststromen
maken, een product dat voortkomt uit een
product dat we nú maken een tussenstap,
Daarom stort Fripel zich volop op de
verkolingsproces van reststromen tuinafval en
maar wel een noodzakelijke tussenstap.”
pelletproductie: pellets gemaakt van A-hout, uit houten reststromen uit de regio. Hut hamert
hout. Ook willen ze de warmte die dat proces genereert gebruiken om vanuit een eigen
Regionale productie en afname
op die benaming. “Er is veel discussie over.
centrale - bijvoorbeeld - complete
Noodzakelijk ook omdat Nederland op dit
Daarom maken wij steeds duidelijk dat wij
bedrijventerreinen van energie te voorzien.
moment enorm veel pellets importeert: we
A-kwaliteit hout gebruiken: hout dat al jaren in
“Veel biomassa gaat nu naar locaties buiten
produceren in ons kikkerlandje lang niet
omloop is, aan het einde van zijn levenscyclus
Friesland en in de verbrandingsoven. Wij zijn
genoeg pellets om huishoudens, bedrijven en
gekomen is en nu wordt gebruikt om een
met Provincie Fryslân in gesprek gegaan omdat
de industrie te kunnen voorzien. “Het transport
nieuw product te maken.” Stukjes hout uit de
Friesland heel geschikt is voor het maken van
van die pellets – ze komen tot uit Canada en
meubelindustrie en pallets gebruikt door
biocoal: al onze houtopstanden en wateren
Rusland vandaan - leidt tot een enorme
bouwmarkten en bouwbedrijven zijn hiervan
brengen biomassa voort zoals riet, gras, blad,
CO2-uitstoot. Terwijl we juist met z’n allen de
voorbeelden. “Dat kun je gewoon kopen van
takkensnoeisel, bermsnoeisel, etc.
ambitie hebben die uitstoot flink te reduceren.
afvalverzamelaars hier in de regio, zoals
Wij voelen ons verantwoordelijk voor het
Renewi. Die voert het aan, wij verwerken het tot
Honderden bedrijven wereldwijd zijn hier al
waarmaken van die ambitie en produceren
pellets en er zijn vele enthousiaste afnemers
mee bezig, maar we lopen allemaal tegen
daarom uit afvalhout uit de regio pellets vóór
die klaarstaan om het over te nemen.”
hetzelfde aan: om biomassa goed te kunnen
de regio. En dat kunnen we op veel meer
Fripel is een kleine schakel in het geheel, maar
pelleteren moet het droog zijn. Het is nog niet
locaties in Nederland op die manier gaan
wel een belangrijke. “Want als je geen stappen
rendabel om dit op grote schaal voor elkaar te
doen.” We spreken Hut op locatie in Drachten,
zet, komt die biocoal er helemaal niet en komt
krijgen. Biocoal heeft een hoger rendement en
maar voor hem en zijn compagnon is deze
er ook geen centrale die bij het maken ervan
kan gemaakt worden uit meer laagwaardige
fabriek in opbouw slechts het begin.
vele bedrijven van energie voorziet. De
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
29
30
energietransitie verloopt in fasen, wij zijn daar
Uitstoot en filters
gebruikt om die uitstoot te reguleren. In
onderdeel van.”
De tienduizend ton pellets die de fabriek in
Canada is het bijvoorbeeld heel normaal dat
opbouw straks wil gaan produceren, kan Fripel
alle bouw- en sloopafval wordt gebruikt voor
Van pallet tot pellet
makkelijk in de markt kwijt. “En dat geldt voor
pellets, omdat ze daar volop filters gebruiken.”
Gedreven en enthousiast legt Hut uit hoe het
elke regio. We willen ook fabrieken neerzetten
proces in Drachten verloopt. “Als we een grote
op andere locaties in Nederland en ook daar
Blijven doorontwikkelen
hoeveelheid pallets binnenkrijgen, wordt die
zorgen voor regionale aanvoer en korte
Maar dit is Nederland en hier is de discussie
door de shredder gehaald om
afstanden naar de klant.” Elke regio heeft zijn
over pellets nog niet klaar. “Er wordt volop
toegangsmateriaal voor onze productielijn te
eigen biomassa, maar er is één grote gemene
gewerkt aan nieuwe brandstoffen uit waterstof,
maken. Onze machine maalt dit materiaal tot
deler: alle houten bouwmaterialen zijn
kernenergie en geothermie, maar die zijn nog
pulp, dat komt in een grote bak terecht. Alle
tegenwoordig makkelijk afbreekbaar. “Maar niet
niet op grote schaal beschikbaar. Gas en
typen hout worden gemengd tot een
al het hout mag van de overheid gebruikt
pellets zijn dat wel. Wij gaan met de pellets aan
gelijksoortige massa in een hele grote
worden. Je hebt het A-hout dat wij gebruiken,
de slag en blijven doorontwikkelen, tot we wél
machinemenger. Die meet ook het
B-hout waar iets óp zit, zoals verf, en C-hout:
biocoal mogen maken en dat rendabel krijgen,
vochtgehalte: op basis daarvan gaat de massa
bewerkt hout waar iets ín zit. Je mag op dit
totdat die centrale er staat en wij anderen van
wel of niet in de droger. De massa wordt
moment alleen maar A-hout gebruiken. Maar
energie kunnen voorzien.”
vervolgens door een ring vol gaatjes geperst,
bijvoorbeeld verf is tegenwoordig ook
Hut en Witteveen knokken door en hebben
daardoor komt lignine vrij: de natuurlijke
afbreekbaar, dus B-hout zou uitstekend
soms flink doorzettingsvermogen nodig, maar
bindstof van hout. De staafjes die ontstaan
gebruikt kunnen worden.”
elke markt heeft pioniers nodig. “Wij zijn de
worden op lengte afgesneden en voilà: de
De overheid maakte de gradatie in kwaliteit ook
enige fabriek in Nederland die op deze manier
bekende pellets komen tevoorschijn. Deze zijn
vanwege de uitstoot: die moet aan bepaalde
pellets maakt van A-hout uit houten
dan nog warm en zacht en worden in de
waarden voldoen. “Een simpele oplossing is het
reststromen. We hebben veel meer van deze
koeltoren afgekoeld.” Het eindproduct wordt
meten van de uitstoot van pellets die gemaakt
fabrieken nodig, om in elk geval de
verpakt in zakjes voor particulieren, big bags
zijn met een bepaald percentage B-hout.
grootschalige import overbodig te maken. Dit is
voor bedrijven of bulk voor de industrie.
Wellicht kun je met een mix van A-hout en
niet de eindoplossing, maar wij zijn wel
“Regionaal gemaakt, regionaal geleverd en
B-hout toch binnen de toegestane
onderdeel van de transitie naar de
duurzaam: goedkoper én milieuvriendelijker”,
uitstootwaarde blijven. Bovendien worden in
eindoplossing. Dat willen we zijn en daarom
eindigt Hut trots.
grote pelletkachels over de hele wereld filters
gaan we door.” <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
ALLE ALTERNATIEVEN ZIJN NODIG Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: volgens mij hebben we op het moment niet de luxe om te kiezen tussen verschillende de duurzame energiebronnen. Als we de Parijs-doelen echt willen halen, zullen we alle zeilen moeten bijzetten. En alle mogelijke vormen van alternatieve energie benutten. Biomassa is een zeer veelzijdige mogelijkheid. Maar deze voorheen groene energiebron stond dit voorjaar ineens in een zeer negatief daglicht. Zelfs Urgenda gaf aan dat zij aardgas verkiezen boven biomassa. Het is niet aan mij om nu een college biomassa te geven. Er zijn ook hoogleraren die betogen dat het vraagstuk biomassa zo complex is dat je niet simpel vóór of tegen kunt zijn. Waar wij in ieder geval wel vóór zijn: een nieuwe economie waarin op basis van resthout van snoeien, strategisch en gecertificeerd bosbeheer of restproducten van houtindustrie gehele nieuwe ketens ontstaan. Van steeds hoogwaardiger toepassingen (chemische bouwblokken voor het maken van bijvoorbeeld plastics) naar laagwaardiger producten voor energietoepassingen. Dit lijkt ons vele malen effectiever om de doelen te bereiken dan het eindige fossiele aardgas, dat in Groningen ook nog eens veel bevingsellende veroorzaakt. Biomassa is volgens mij een onmisbare schakel in onze verduurzamingsopgave. Alle alternatieven zijn nodig. Waarbij ik wil benadrukken dat de productie van biomassa niet mag leiden tot het omkappen van oerbossen aan de andere kant van de wereld. En het goede nieuws is: deze nieuwe economische ketens op basis van biomassa zijn al in aanbouw, zeker ook in het Noorden. Daarbij zijn uitvinders, innoverende bedrijven en grote spelers actief bezig om een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Dit hoeft niet alleen op industriële schaal plaats te vinden. U kunt ook eens een stap terugdoen om te kijken, wat doe ik? Of wat kan mijn bedrijf doen? Ik denk dat voor elk product of proces je kan afvragen: maak ik gebruik van de meest duurzame standaard of oplossing in mijn sector? En zo niet, kan ik zelf (met collega’s) of met de hulp van bedrijven in de buurt aan de slag met een eigen lokale of regionale energiestrategie? Want daarmee krijgt u de regie op uw eigen grondstoffen- en energiebehoefte. VNO-NCW MKB Noord is hierin partner voor ondernemend NoordNederland. Op diverse manieren brengen we de stem van onze leden in en proberen we ontwikkelingen voor hen te bevorderen, juist ook op dit thema. Dat doen we in bijvoorbeeld regionale energie-strategieën. We hebben onlangs ook de handen ineen geslagen met Rabobank. Zij zijn strategisch partner geworden om op het onderwerp circulaire economie aan de slag te gaan. Zo gaan we de uitdaging aan om de klimaatdoelen te behalen. Op een wijze die goed is voor klimaat en bedrijf! < Ton Schroor directeur VNO-NCW MKB Noord
COLUMN
KIJK OP KLIMAAT
32
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
KMK Infra een jong bedrijf met bijna dertig jaar ervaring Een jong bedrijf met bijna dertig jaar ervaring. Zo kun je KMK Infra uit Een het beste omschrijven. De onderneming met ruim vijftien mensen in dienst is in 2019 opgericht door Johan Kemkers (48). Het bedrijf mag dan nieuw in de infrawereld zijn, Kemkers is dat bepaald niet. De directeur werkt namelijk al bijna dertig jaar in de wereld van de gemeentelijke- en provinciale infrastructuur en weet hoe de spreekwoordelijke hazen lopen.
Weg– en waterbouw
Hoornse meer
Het bedrijf werkt voornamelijk in de weg- en
Mensenkennis is belangrijk, maar werkervaring
waterbouw. Het voert projecten uit voor
telt ook mee. De ’ontzorger’ uit Een heeft
ondermeer provincies en gemeenten.
daarover niet te klagen. Hij begon in 1993 als
Kemkers: “Denk hierbij aan straatwerk,
assistent-uitvoerder en groeide langzaam maar
asfalteringswerk, maar ook aanleg van riolering
zeker door naar de top. Een van door Johan
en onderhoud van bijvoorbeeld bruggen en
Kemkers en zijn mensen uitgevoerde projecten
viaducten. De gemeente of provincie is
was de uitbreiding van het Hoornsemeer
opdrachtgever, maar wij zoeken de aannemers
waarbij intotaal 70.000 ton zand is verplaatst.
bij een klus en regelen alles van het graafwerk
“Een hele grote, maar vooral ook uitdagende
tot de koffie, van het asfalteren tot het
klus. Net als verplaatsing van een brug tussen
werkoverleg. Wij ontzorgen de opdrachtgever
Roden en Peize of een aanstaande opdracht
van advies tot en met uitvoering. “
van de gemeente Assen om een
Johan Kemkers
uitbreidingsplan te realiseren.”
Mentaliteit KMK Infra is voornamelijk actief in Groningen
Nooit uitgeleerd
en Drenthe en een stukje Friesland. Een groot
De infraexpert geniet van het werk. Ondanks
voordeel volgens de directeur, die zelf geboren
zijn aanzienlijke ervaring is hij naar eigen
dat ik een klik heb met de mensen waar ik mee
en getogen is in de Kop van Drenthe. “Ik woon
zeggen nooit uitgeleerd. “Dat komt vooral door
werk.“ Dat lukt hem alleen maar door flexibel te
mijn hele leven al in Een. De mensen in dit
de mensen waar ik mee werk. Daar geniet ik
zijn. Een noodzaak, want bij een megaklus als
gebied en hun mentaliteit ken ik als geen
van, want ik ben nu eenmaal een leergierig- en
de uitbreiding van het Hoornsemeer waren
ander. Je moet hier in het Noorden niet
nieuwsgierig persoon. Of het nu een
veel partijen betrokken. “Dat was een pittige
aankomen met grote verhalen. Daar prikken ze
stratenmaker of ambtenaar is. Iedereen heeft
klus, waarbij het alle hens aan dek was. Maar
direct doorheen. Handen uit de mouwen en
zijn eigen verhaal en aanpak. Daar probeer ik
ook een van de leukere. We hebben als
niet zeuren. Zo staan de mensen hier in het
altijd rekening mee te houden. Je moet elkaar
onderneming laten zien wat we waard zijn en
leven. Ik ben een kind van de regio dus herken
bij alles wat je doet recht in de ogen kunnen
daarom ben ik reuzetrots op mijn
mij daar erg in.”
kijken. Daarom is het voor mij van groot belang
medewerkers. Zonder hen ben ik nergens!” <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
33
NIEUWE VESTIGING IN ZWOLLE PAST BIJ VISIE ITBB
Techniektopper is schaap met vijf poten Wie de website van de ITBB Group bezoekt kan niet anders dan onder de indruk zijn van de vele disciplines die deze allround technische dienstverlener beheerst. En dat vanuit drie vestigingen in den lande: Heerenveen, Groningen en sinds kort ook Zwolle. Het past allemaal bij de visie die algemeen directeur Jelle Boorsma al vanaf 1996 voor ogen heeft.
34
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
“ITBB heeft nog steeds het betrokkene van een
beconcurreren elkaar niet. Wat je voor elk
gaat worden. “In 2018 leerde ik Jelle kennen.
kleine onderneming, maar we hebben ook de
onderdeel doet, kun je uitvergroten als je
Mijn team en ik stonden te springen om op de
professionaliteit van een grote onderneming.
genoeg volume hebt: je hebt schaalgrootte
manier te gaan werken zoals ITBB dat doet,
Dat is onze basis en dat is de manier waarop je
nodig. Wij zijn in Noord-Nederland gewend om
daarom hadden we direct een klik. Voor ons is
het in mijn optiek in Noord-Nederland kunt
schapen met vijf poten te vinden: je gaat naar
een betrokken directeur heel belangrijk.”
winnen”, aldus Boorsma. ITBB werkt met
een grote partij omdat je voor alle onderdelen
Boorsma legt uit waarom hij Wonink en zijn
business units: Heerenveen, Groningen en
een specialist aan tafel hebt. Het is het
team graag wilde hebben. “Er is een enorme
Zwolle vormen die units. “Wij hebben geen
samengestelde geheel wat het succes brengt.”
transitie gaande in de installatiewereld: of je
vestigingscultuur: we hebben het zo ingericht
kiest voor een uitvoerende installateur, of voor
dat we allemaal onderdeel uitmaken van het
Van ontwerp tot uitvoering (“de hele kolom”) en
een innovatie-installateur. De eerste zit in de
grote geheel. We bedienen met z’n allen
van klimaat- en elektrotechniek tot industrie
concurrentiehoek en het snelle werk, de
Noord- en Midden-Nederland en
(“de hele techniek”): je moet alles in huis
tweede gaat mee in planontwikkeling. Om
hebben.” Want dan kun je ziekenhuizen
naast de ‘grote broers’ in de woningbouw te
bouwen, woonwijken, hotels… Maar ook
kunnen staan, hebben wij beide nodig.”
kleinere klussen succesvol uitvoeren. ITBB doet
Alleen dit jaar al worden er vanuit Zwolle vele
het al meer dan twintig jaar en Boorsma ziet er
honderden installaties in woningen geplaatst.
niet alsof hij sinds dag één ook maar iets aan
Wonink: “Verregaande automatisering,
energie verloren heeft. “Zeker niet. Ik wil dat wij
robotisering en digitalisering maakt dat
op elk terrein goed zijn: van industrie en
mogelijk. Wij gaan verder dan de gemiddelde
utiliteitsbouw tot woningbouw. Wat overigens
collega: die maakt ook bouwpakketten, maar
met de energietransitie bijna kleine
wij maken álles in prefab: complete
utiliteitsbouw is geworden, als je kijkt welke
montagesets worden samengesteld afgeleverd
installaties in nieuwbouwwoningen worden
op de bouwlocatie en daar in elkaar geklikt. We
geplaatst.” ITBB stort zich wel op die ‘w’, de
werken met bouwstenen die verregaand
woningbouw. “We lopen in Nederland 100.000
gestandaardiseerd zijn.” Boorsma: “Juist
woningen achter op de vraag, dat zie je nog
daardoor kun je de meest moeilijke projecten
steeds. Naast nieuwbouw is er bovendien heel
maken: in de ontwerpfase is alles mogelijk. Dat
veel vraag naar renovatie van bestaande
vraagt aan de voorkant veel focus, maar in de
bouw.” Ontwikkelingen zoals
uitvoering heb je profijt van de balans die je in
comfortinstallaties, balansventilatie,
de basis creeërt. We maken geen gemakkelijker
warmtepompen, zonnepanelen: dagelijks werk
werk, we proberen ons werk makkelijker te
voor ITBB.
maken voor iedereen.” Het werkt: ITBB krijgt volop nieuwe aanvragen
Geen makkelijk werk, wel makkelijker werken
voor projecten in de woningbouw. De volgende
Maar om de ‘w-poot’ écht perfect te kunnen
de vijf poten kan nog completer, als het aan
bedienen, is een nieuwe vestiging in Zwolle
Boorsma ligt. “Het kan altijd mooier en beter,
gebouwd. Vestigingsleider Dick Wonink (what’s
maar de basis blijft hetzelfde. Het klópt bij ons
in a name) schuift aan: hij zwaait de scepter
gewoon en dat voelt goed.” <
stap is landelijke dekking, want het schaap met
over de grote assemblagevestiging die ‘Zwolle’
Techniektoppers gezocht! ITBB zoekt (onder andere voor de nieuwe vestiging in Zwolle) vele nieuwe techniektoppers. Vakmensen – jongens en meiden, mannen en vrouwen - die zich thuisvoelen bij het betrokken bedrijf dat ITBB is en zin hebben in de uitdaging die de unieke manier van werken bij ITBB vormt. Op de website van ITBB is een keur aan vacatures te vinden. Wonink: “We hebben op elke vlak mensen nodig, met name uitvoeringstechnisch.” Boorsma: “Onze slogan is ‘Toppers in techniek’. Het is een keuze om een topper te zijn. Als je jezelf een topper voelt: kom solliciteren! Wij zitten in de topgroep en willen je er graag bij hebben.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
35
Verbion maakt uw vloer met veel plezier â&#x20AC;&#x2DC;Wij maken uw vloer met veel plezierâ&#x20AC;&#x2122;, is het motto van Verbion Vloeren. En dat is te merken: niet alleen op locatie, maar ook in het bedrijfspand in Winschoten heerst een prettige werksfeer. Volgens eigenaar Egbert Kruize komt dat omdat er sprake is van een hecht team, met weinig verloop en goede communicatie. Dat is niet alleen bevorderlijk voor de sfeer, maar ook voor de kwaliteit van de dienstverlening.
36
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Die dienstverlening bestaat al sinds 1948 uit
Ondernemers die al wat langer rondlopen,
den lande geprezen; waar het gaat om
het leveren en aanbrengen van slijtvaste,
kloppen dan ook uit zichzelf bij Verbion Vloeren
afspraak is afspraak. En problemen die zonder
vloeistofdichte en chemisch bestendige vloeren
aan als er een probleem met een vloer is of als
gemor opgelost worden.
op nieuwe en bestaande ondergronden.
er een nieuwe vloer moet komen. En dat laatste kan ook ingegeven zijn door
Ondergrond
Plastifalt
designwensen of signing. Een gietvloer is in elke
Ook als het gaat om prijsvoering denkt Verbion
Indertijd was Verbion het eerste bedrijf in
RAL-kleur te verkrijgen en kan eventueel
Vloeren graag met de klant mee. Daarbij kijken
Nederland dat met Plastifalt ging werken: een
worden ingestrooid met kleurchips, voor een
Kruize en zijn mensen ook heel goed naar de
mortel op basis van bitumenemulsie, zand en
designeffect.
ondergrond. “De kwaliteit van de ondergrond is
cement. Koud asfalt, werd het ook wel
bepalend voor de dikte van de bovenlaag.
genoemd. Bedoeld om industriële vloeren
11.000 m2
Vroeger was de ondergrond poreuzer, door
egaal en elastisch te maken, wat voorheen niet
Ook aannemers, architecten en
handmatig werken. Tegenwoordig is de
nodig was, maar door de komst van heftrucks
projectontwikkelaars uit het hele land weten
ondergrond sterker en egaler door machinale
wel.
het Winschoter bedrijf te vinden als er een
verdichting. Dan kun je soms volstaan met een
Nog steeds wordt Plastifalt sporadisch
mooie en sterke vloer als finishing touch van
gietvloer van 1 millimeter in plaats van 5
toegepast, vooral als reparatiemortel, maar
een nieuw bedrijfspand moet komen. Klein of
millimeter. Dat scheelt flink in de kosten.”
tegenwoordig bestaat het leveringsprogramma
groot: voor bijvoorbeeld een recent project van
van Verbion Vloeren uit met name gietvloeren,
11.000 vierkante meter bij een logistieke
Het belangrijkste is echter de kwaliteit van het
leefbeton, troffelvloeren, siergrind,
onderneming in Culemborg draait het vijftien
geleverde werk; door het gedreven, ervaren en
marmerstone en coating.
mensen tellende team van Verbion Vloeren zijn
VCA-gecertificeerde team van vakmensen, die
Daarmee heeft het bedrijf naam en faam in het
hand niet om. Datzelfde geldt voor het
dagelijks plezier beleven aan het creëren van
hele land opgebouwd. In alle branches vinden
DUO-gebouw en de Mediacentrale in
de perfecte vloer in iedere situatie.
we de vloeren van Verbion, ook in de
Groningen; projecten waar ze in Winschoten
www.verbionvloeren.nl <
veeleisende medische- en
trots op zijn.
voedingsmiddelenindustrie. Zelfs offshore;
Daarbij wordt de noordelijke mentaliteit van
waartoe het bedrijf speciaal gecertificeerd is.
het bedrijf in zowel de eigen regio als elders in
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
37
n i w d o Nieuwbouw, Onderhoud Go & Refit.
vement
pro ss Im Busine
Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra. Navigatieapparatuur & Vuilwatersystemen. Hybridesystemen & Polyester reparaties. Poetsen, Antifouling etc. Producten, processen en technieken veranderen steeds sneller, dat stelt steeds nieuwe eisen aan kennis en vaardigheden van uw vakmensen. Ik help bedrijven, en vakmensen optimaal te presteren, onder steeds veranderende omstandigheden, dat noem ik duurzaam vakmanschap. Vakmanschap van uw Bent u op zoek naar een mensen bepaalt de prestaties (productiviteit) van uw bedrijf. Hoe zit dat voor uw betrouwbare partner voor het beheer, bedrijf? Presteren uw mensen wat u van hen verwacht? vandaag? Ook volgend onderhoud de verduurzaming van jaar? of over 3 jaar? of Ik realiseer duurzaam vakmanschap, Door vakmensen nieuwe uw gebouwinstallaties? Dan staan onze skills aan te leren, afgestemd op de ontwikkeling en de plannen van uw bedrijf. collega’s in uw regio graag voorproducten, u klaar. nieuwe machines . Uw bedrijf verandert, nieuwe klanten, nieuwe Ervaren vakmensen die vertrekken, nieuwe mensen die binnenkomen in uw bedrijf. Veranderingen die veel van u en uw vakmensenHeerenveen vragen, veranderingen die steeds Groningen weer andere stellen die in uw bedrijf 0513 - 640 178 werken. Met 050 - eisen 302 63 00 aan u en de vakmensen een strategisch profiel krijgt u overzicht op de veranderingen. Een strategisch infoheerenveen@vandorp.eu infogroningen@vandorp.eu profiel is een verkenning van uw bedrijf aan de hand van de vragen: ‘Hoe ziet het er hier uit over 1, 3 of 5 jaar?’ en ‘Wat voor invloed heeft dat op de bedrijfsvoering?’
www.jachtservicezuiderbaan.nl info@jachtservicezuiderbaan.nl
Technisch dienstverlener met oog voor de toekomst. Vuurtorenweg 21 8531 HJ Lemmer Tel. 06-226 638 16
Nieuwbouw, Onderhoud & Refit. Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra. Navigatieapparatuur & Vuilwatersystemen. Hybridesystemen & Polyester reparaties. Poetsen, Antifouling etc.
Meer weten of wilt u contact opnemen met één van onze andere vestigingen? Ga dan naar vandorp.eu.
Meer weten? Bel Rob Cuperus tel. 06 81740084
Beheersbare, betrouwbare en betaalbare huisvesting voor onderwijs, gemeente, mkb, zorg en industrie
Bouwkostenbegroting Projectvoorbereiding Directievoering & toezicht Meerjaren onderhoudsplannen Onderhoudsinspectie Vluchtplannen Contractenscan Energiecontrole & -advies Koningsweg 35a I 9731 AR Groningen I 050 573 56 72 I www.syplon.nl
COLUMN
KIJK OP FINANCIËN WELKE VAN DEZE BEROEPEN IS HET MOEILIJKST; SCHILDER OF ACCOUNTANT? Zowel een schilder als een accountant voert werkzaamheden uit voor opdrachtgevers. Deze opdrachtgevers willen van beide partijen goed werk geleverd krijgen. Om goed werk te leveren, wil de klant controleren of hetgeen hij geleverd krijgt juist is. Bij het werk van de schilder is snel te zien of dit goed of fout is. Als bijvoorbeeld de kleur niet klopt of de schilder heeft een gedeelte overgeslagen, is het werk fout en wordt de schilder opgeroepen. En daar zit precies het verschil; een accountant heeft het wat dat betreft veel gemakkelijker. Een accountant maakt zijn jaarrekeningen, doet zijn belastingaangiften en geeft als het goed is adviezen. Of de jaarrekeningen, aangiften of adviezen juist zijn, kan de klant niet zien. Dit dus in tegenstelling tot het werk van de schilder wat men in één oogopslag kan beoordelen. Er wordt vaak vanuit gegaan dat het werk van de accountant juist is. Toch zou het goed zijn dat de werkzaamheden van een accountant veel kritischer worden bekeken dan thans gebeurt. Vaak blijkt dat er toch nog veel voordeel te behalen is. Door het op te schrijven zoals we nu doen, steken we onze nek uit. Toch lijkt het ons een juist advies om na te gaan of de werkzaamheden die uw accountant doet correct zijn. Klopt de jaarrekening wel? Kunnen er verbeteringen in de jaarrekening komen? Kan het fiscaal voordeliger? Kunnen er betere adviezen gegeven worden? Alvast een paar aandachtspunten waar op gelet kan worden; Is er wel voldoende geregeld om de belasting te betalen bij overlijden? Is de BV-structuur wel zodanig ingericht dat er écht sprake is van een risicospreiding? Staan de verzekeringspolissen wel op de juiste naam? Zijn de inschrijvingen bij de Kamer van Koophandel correct? Zo zijn er veel zaken te benoemen die aandacht behoeven. In veel gevallen, eigenlijk -vinden wij- in veel te veel gevallen, blijkt dat bij een grondige controle van jaarrekeningen en aangiften vele zaken veel beter zouden kunnen. Graag zouden wij voor derden een second opinion doen, uiteraard geheel vrijblijvend. Wanneer er serieuze punten naar voren komen, hopen wij in de toekomst voor u te mogen werken. Dus schroom niet om contact met ons op te nemen. Kijk voor meer informatie op: www.vanbraakaccountants.nl <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
39
DUTCHBOXX DOET WAAR HET GOED IN IS
40
In oktober 2012 werd het nieuwe pand
‘Omdat het goed voelt’
geopend, inmiddels is DutchBoxx al acht jaar
DutchBoxx, de ‘dozenfabriek’ aan de A7 bij Heerenveen, is een stabiele, betrouwbare producent van kartonverpakkingen. Een baken van rust zou je kunnen zeggen, in een jaar zoals we dat nog niet eerder meemaakten. Directeur Piet Stilma leidt zijn team – ‘één grote familie’- rustig door roerige wateren. “Wij doen waar we goed in zijn, omdat het goed voelt zoals we het doen.”
DutchBoxx levert verpakkingen voor de
gezond aan het groeien op deze locatie. “Groei is geen doelstelling op zich voor ons, ons doel is gezond blijven. De ervaring leert ons dat we aan de ene kant weleens een klant verliezen, maar er aan de andere kant altijd klanten bijkrijgen. We blijven zorgen voor nieuwe aanwas, omdat we duidelijk zijn over wat we doen en wat we kunnen. Onze klanten weten precies wat ze van ons kunnen vragen en zijn blij met die duidelijkheid.”
industrie, voor voedselproducenten, voor webshops: het klantenbestand is heel divers. “De industrie is wel de hoofdmoot, de coronacrisis raakt ons dan ook niet echt. Ook voor de food geldt dat dat wel doorgaat en
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
webshops hebben het juist heel druk.”
probleem’ alsof de wereld in brand staat. Wij
efficiënter en klantvriendelijker te kunnen
DutchBoxx werkt graag met bedrijven die er
brengen de rust terug, zoeken naar een
blijven opereren.” Hij vervolgt: “De essentie van
dezelfde filosofie op nahouden: eerlijkheid,
oplossing en zijn daar eerlijk en transparant
een familiebedrijf is dat je geen korte termijn
duidelijkheid, betrouwbaarheid. “We spreken
over. Wij weten heel goed hoe de klant het wil
politiek bedrijft, maar altijd de langere termijn
dezelfde taal als onze klanten, met velen van
hebben. Komt goed!”
voor ogen houdt. Wij zorgen voor een veilige,
hen hadden we meteen een klik en die relaties
Stilma lacht weer; hij zit er ontspannen bij. “We
gezonde en plezierige werkomgeving, waar een
zijn in de loop der jaren alleen maar intensiever
kennen de markt goed, hebben gevoel bij de
luisterend oor is voor nieuwe ideeën. Voor
geworden. Wij zijn trots op die langdurige
markt en gaan in onze klantrelaties uit van
onze klanten zijn wij een prettige, betrouwbare
klantrelaties. Wij hoeven niet zo nodig andere
wederkerigheid. Dan gaan zaken bijna als
partner en we zijn van plan om dat tot in lengte
markten op te zoeken. We moeten het hebben
vanzelf. Als we die focus houden hoeven we
van jaren te blijven. Voor nieuwe relaties staan
van kleine en middelgrote oplages, voor vooral
geen gekke dingen te doen om te zorgen dat
wij klaar om op verpakkingsgebied rust te
mkb-bedrijven.”
het goed blijft gaan.”
creëren. We genieten van de interactie met
Leverancier die rust brengt
Kwaliteit en de lange termijn
techniek en van de dynamiek die ons werk met
Na dertig jaar heb ik wel verstand van wat onze
Dat het niet zo hectisch meer is als in de
zich meebrengt. Het is aan ons om de
klanten willen en wat wij kunnen”, lacht Stilma.
beginjaren betekent niet dat DutchBoxx is
voortgang vast te houden en de kwaliteit te
Klanten ontzorgen zodat zij er geen werk meer
ingedut. Stilma luistert goed naar de nieuwe
bewaken. Daar zijn we goed in en dát geeft
van hebben en dat met de Friese nuchterheid
generatie die zijn intrede doet binnen het
rust.” <
die het bedrijf overduidelijk kenmerkt: het
hechte team. “Op het gebied van
brengt klanten rust. “Zelfs als ze bellen met ‘een
automatisering blijven we investeren om steeds
elkaar, van de zich steeds ontwikkelende
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
41
Zonnepanelen op de zaak. SDE++ Subsidie 2020 15 jaar lang gegarandeerd 0,09 cent per KWH subsidie*!
Mail of bel ons voor gratis advies! *alleen bij verbruik hoger dan 35.000 kWh p.j.
ZAKELIJK
Ontvang
PARTICULIER Ontvang tot
tot
€300,-
€125,-
cashbac
cashback
k
Wij werken samen met meer dan 20 energieleveranciers.
EEN AFSPRAAK MAKEN? ZO GEREGELD! Mail: info@adviesgroepnoord.nl Bel: 0592-42 29 24
COLUMN
KIJK OP LEIDERSCHAP VERWONDERING Volgens Plato is het ‘de toestand van de filosoof zich te verwonderen’. Je verwonderen zoals een kind dat doet, zonder voorbehoud en vooroordelen. We zijn niet allemaal filosofen en ik ga er vanuit dat de meeste lezers de kinderleeftijd zijn ontstegen. Maar ons verwonderen over de toestand van de wereld, de samenleving en de economie: dat doen we allemaal. Laten we daarbij verwondering niet verwarren met verontwaardiging. Van verontwaardiging gaat je hart sneller kloppen, maar niet op een positieve manier. Het vreet werkelijk energie. De toetsenbordhelden die hun angst over de coronacrisis driftig wegtikken op social media, moeten ’s avonds ontzéttend moe zijn. Niet bevordelijk voor je immuunsysteem, oververmoeidheid. Ook je opwinden over hoe slecht het allemaal wel niet gaat, doet je gezondheid geen goed. En je team of bedrijf ook niet. Ik heb me de laatste tijd vaak verwonderd over het feit dat ik inmiddels, in dit bijzondere jaar, feilloos de managers van de leiders kan onderscheiden. Managers proberen uit alle macht de ‘oude economie’ aan te hangen: nog steeds sneller, beter, meer. Hoe de wereld er ook bij ligt: hij zal overwinnen. Onmacht is echter zijn deel, want de wereld ligt niet aan zijn voeten. De leider daarentegen, verwondert zich over de wereld en is in staat er van een afstandje naar te kijken en beslissingen te nemen die hem, zijn bedrijf én de wereld goeddoen. Bij meerdere interviews voor de Kijk Op-magazines in deze periode heb ik mensen mogen interviewen die mij vertelden: ‘Ja, het is een bijzonder jaar. We hebben geen idee wat de komende tijd brengt. Maar we hebben er vertrouwen mee dat hóe we het doen, de juiste manier is’. Zij bewegen mee, anticiperen, accepteren dat snelle groei plaatsmaakt voor iets langzamere, maar wel meer steady groei. Er zijn mensen die zeggen dat we bewegen van een masculiene naar een meer feminiene maatschappij. Waarin niet per se het verstand en de ratio voorop staat, maar ook de intuïtie – het onderbuikgevoel – een belangrijke stem heeft. De leiders die ik mag spreken hebben die intuïtie. Ze voelen feilloos aan wat de juiste volgende stap zal zijn en nemen hun mensen daarin mee. Om maar weer even met Plato te spreken: ‘een echte meester herken je aan het aantal meesters dat hij zelf opgeleid heeft’. We zijn maar zo kort op deze wereld. Met verontwaardiging gaat kostbare tijd verloren, verwondering levert leiders - en hun opvolgers tijd op. < Tine van Knijff-van Hijum Hoofdredacteur Kijk Op Uitgevers
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Breve et irrevocabile temps, Latijns voor (vrij vertaald): de korte en onomkeerbare tijd. Zonnewijzer (17e/18e eeuw) in Park Vijversburg in Tytsjerk. Foto: Tine van Knijff
43
WERK 3.0 HUMAN IMPACT:
Ambitie, vertrouwen en waardering als leidraad “De werknemer anno 2020 laat zich niet leiden door geld, maar door ambitie, vertrouwen en waardering. Waar millennials zich met name verbonden willen voelen aan een organisatie en een bijdrage willen leveren aan het grote geheel, staan de oudere medewerkers veelal voor andere uitdagingen, zoals mee kunnen komen in die veranderende wereld. Dat vraagt een compleet nieuwe mindset van de werkgever en een nieuwe kijk op de eigen organisatie. Werk 3.0 is dè partner om die ontwikkeling op gang te krijgen en te bestendigen. Om zo samen leegloop, openstaande vacatures en verzuim te voorkomen.”
44
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
jaar geleden besloot ik daarom iets te gaan
de organisatie goed is. Zowel bottom-up als
doen met die onderliggende laag. Wat zijn de
top-down. Dat er vertrouwen is. Dat iedereen
telkens terugkerende oorzaken van verzuim en
zich open en kwetsbaar mag opstellen. Alleen
wat kun je daar structureel aan doen? Het
dan komen zaken aan het licht, ook in de
hoeft geen betoog wat de winst is van het
privésfeer, waarop je als werkgever tijdig kunt
voorkomen van verzuim. En dan heb ik het niet
bijsturen. En dat voorkomt dat er in een later
alleen over geld.”
stadium ziekteverzuim ontstaat, als werknemers hun problemen en wensen niet
Deze mindset en dit zelfonderzoek hebben
bijtijds kunnen aangeven. Wel of niet
geleid tot de nieuwe organisatie Werk 3.0,
thuiswerken en zo ja, hoe vaak? Vier of vijf
waarin Rutgers en Kristy Suurmeijer samen
dagen per week werken? Durf de dialoog aan
met een vast team aan professionals,
te gaan over wat ze nodig hebben om
onderwijs- en zorgorganisaties en mkb
inzetbaar te blijven en om mee te groeien met
ondernemingen ondersteunen bij het
de organisaties. Stimuleer dat ze naar je toe
ontwikkelen van een toekomstbestendige
stappen als er iets is. Weet ook hoe je daar dan
organisatie, waarin de waarde van het
mee omgaat. Creëer zo een veilige
menselijk kapitaal wordt erkend. Een integrale
werkomgeving.”
aanpak gestoeld op ambitie en niet alleen vanuit urgentie.
Spiegelen Rutgers heeft verschillende tools om toe te
Wendbaar blijven
werken naar een organisatie waar het
“Het mkb bijvoorbeeld, staat voor de uitdaging
werkvermogen optimaal is en duurzame
hoe het in een snel veranderende
inzetbaarheid de norm. Maar het belangrijkste
maatschappij wendbaar kan blijven. Niet alleen
gereedschap is commitment van de werkgever.
om klanten te behouden, maar ook en vooral
“Je moet het lef hebben om ook jezelf te
om het werkvermogen van je mensen optimaal
spiegelen. Dit vergt een top-down en bottom-
te gebruiken. Hoe richt je je organisatie daarop
up aanpak. En om een intensieve reis met jouw
in, nu en over vijf jaar? Hoe ga je om met
mensen te maken naar een
nieuwe generaties die nieuwe drijfveren
toekomstbestendige organisatie. De beloning is
hebben? Hoe bind je schoolverlaters aan je,
een gezonde organisatie waar medewerkers bij
Pleisters plakken
maar ook oudere werknemers? Hoe zorg je er
willen horen en waar ze trots op zijn.”
Aan het woord is eigenaar Linata Rutgers van
voor dat de hoogopgeleiden niet naar de
het in Assen gevestigde Werk 3.0. Dit nieuwe
Randstad vertrekken maar juist in de regio
De Asser ondernemer heeft in de afgelopen
bedrijf is een gevolg van een nieuwe mindset
blijven?”
jaren veel geleerd over de optimalisatie van het
van haarzelf, vanuit haar bedrijf Verzuim & Zo.
werkvermogen, onderzoek daarnaar en
Ze begon ruim vijftien jaar geleden als
Kwetsbaar
methodes die zijn ontwikkeld, zoals het Huis
zelfstandige verzuim-dienstverlener en groeide
“Wij weten uit ervaring en onderzoek dat het
van het Werkvermogen waar zij licentiehouder
sindsdien uit naar een landelijk werkende
optimaal benutten van het werkvermogen van
van zijn. Graag deelt ze die informatie met
organisatie met meer dan vijftien professionals. “De visie waarmee ik begon en die gangbaar
medewerkers de sleutel tot succes is. Zij zijn de
ondernemers in Noord-Nederland. Ze is
mensen die de visie van een organisatie
bestuurlijk actief bij VNO-NCW Noord en de
was en is in de verzuimsector, is het aanpakken
vertalen in de dagelijkse werkzaamheden, op
Kamer van Koophandel.
van individuele verzuimsituaties. Vanuit
alle niveaus. Als je dat goed organiseert, doen
urgentie pleisters plakken. Zeker essentieel,
zij dat op een positieve manier. Maar daarvoor
maar het raakt niet de onderliggende laag. Drie
is het wel nodig dat de communicatie binnen
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
www.werk30.nl <
45
SUCCES IN VERANDERING DANKZIJ PARANORMALE BUSINESSCOACH
‘Ik maak de onderstroom zichtbaar’ Jouw organisatie staat aan de vooravond van een grote verandering. Na vele gesprekken lijkt het alsof alle neuzen dezelfde kant op staan. Maar jij voelt dat er iets niet goed zit. Er is iets gaande, maar je kunt de vinger er niet op leggen. Je wilt het wél oplossen. En dan zegt iemand: ‘Wat apart, wat er bij jullie speelt. Je moet Martha Houkema eens vragen, die kijkt er heel anders naar’.
Zo komen mensen bij Martha Houkema
organisatiestructuur. Als je wilt betrek ik
leiderschaps- & teamontwikkeling en HR-
terecht: een hoogsensitieve businesscoach,
medewerkers bij de processen die spelen en
professionalisering: voor al deze zaken kun je
organisatiedeskundige, veranderaar en leider.
ga ik systemisch met ze aan het werk. “Ik
bij Martha terecht.
Een vrouw met twintig jaar ervaring in het
ontwerp sessies, voor individuen en groepen,
In 2014 kwam Martha erachter dat ze nóg
bedrijfsleven én met paranormale gaven. Die
op zo’n manier dat mensen het achterste van
meer te bieden had. “Ik vertrok bij Capgemini
reuzehandig zijn om meteen naar het deel van
hun tong laten zien. Waardoor écht alle neuzen
Consulting en begon voor mezelf. Ik wilde
de ijsberg onder het wateroppervlak te kijken
dezelfde kant op gaan en de gewenste
ontdekken hoe het kon dat ik leiders op
en de onderstroom in de organisatie te
verandering succesvol verloopt.”
voorhand kon vertellen wat er ging gebeuren.
doorzien. “Ik kan het gevoel van bijvoorbeeld
46
Ik kon het ze niet uitleggen, maar het klópte
een directeur concreet vertalen. Daarvoor hoef
Twintig jaar ervaring
wel.” Martha leerde haar paranormaliteit
ik alleen met die persoon in gesprek te gaan: ik
Martha vertelt zelfverzekerd, maar heeft ook
ontwikkelen en woorden toekennen aan wat ze
krijg meteen door hoe het in de organisatie zit
recht van spreken. “Ik heb 13,5 jaar bij
doorkreeg. “Toen ik begreep wat er binnen in
en kan zo aanwijzen waar de knelpunten zitten.
Capgemini Consulting gewerkt en daar een
mij gebeurde, ben ik het gaan praktiseren.”
Je kunt me bijvoorbeeld inschakelen voor het
flitsende carrière gehad. Ik was al op jonge
succesvol doorzetten van een grote
leeftijd leidinggevende. Inmiddels heb ik 20 jaar
Hooggevoelig
verandering – zoals een reorganisatie, een
ervaring als businesscoach en leider.”
Een echte klik bleek ze als hooggevoelige te
fusie, of een verandering van
Strategieontwikkeling, organisatieontwikkeling,
hebben met andere HSP-ers, vooral kinderen.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
“Daar focus ik mij op wat mijn diensten voor
‘Ik vertel je wat je onderbewuste al wist’
Wie huiverig is voor het inschakelen van een
particulieren betreft. Het is ontzettend
Voor individuele zakelijke gesprekken komen
paranormale deskundige: er worden veel vaker
dankbaar werk: ik ben vaak het laatste station
mensen graag naar Rutten, waar Luna – De
mediums en paragnosten ingeschakeld dan
voor radeloze ouders die maar niet begrijpen
Nieuwetijdspraktijk is gevestigd. “Hier kun je in
mensen weet van hebben. Martha lacht: “We
wat er met hun kind aan de hand is. Ik maak
alle rust en ruimte alles vertellen en vragen. Ik
komen nu eindelijk uit de kast, zou je kunnen
razendsnel contact met deze gevoelige, slimme
geef antwoorden waar je praktisch mee verder
zeggen!” Dan, serieus: “Er is een transitie
kinderen.” Maar Martha heeft ook die andere
kunt.” Martha werkt ook veel op locatie. “Als ik
gaande naar een nieuwe tijd, waarin steeds
snelheid nodig: het snelle denken en de
binnenstap voel ik al hoe de hazen lopen.
meer hooggevoelige mensen opstaan die
intellectuele uitdaging die leiders en
Medewerkers spreken vaak niet uit hoe ze zich
weten dat we pas slagen als we ruimte bieden
organisaties in verandering haar bieden. “Dat
voelen, maar dat bepaalt wel hoe ze zich
aan intuïtie, zelfbewustzijn en verbinding. Durf
vind ik ontzettend leuk. Soms willen directeuren
gedragen. Ik tap in op alles dat meespeelt bij
jij dit aan te gaan, dan ben je echt een leider
gewoon met mij sparren, even op een ander
het besluit of de verandering die de organisatie
van deze tijd.” <
level communiceren. Want het is eenzaam aan
wenst: samenwerkingsrelaties, ieders rol
de top, vooral als je als directeur hooggevoelig
binnen de organisatie. Ik zie waar iemand staat
bent en een sterke intuïtie hebt. Visionaire
met zijn gedachten en waar diegene wíl zijn.
leiders hebben dat en kunnen er met bijna
Eigenlijk vertel ik je wat je in je onderbewuste
niemand over praten.”
wel wist, maar nog niet kon beetpakken.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
47
GOSSE DIJKSTRA VAN PROJECTENGINEERING CASTELEIN:
‘Wij zorgen ervoor dat gebouwen blijven staan’ Projectengineering Castelein in Burgum werd circa dertig jaar geleden opgericht in Tietjerk door Henk Castelein. Een breed constructief bureau dat zich in de loop der jaren ontwikkelde tot expert op het gebied van houtconstructies, staalconstructies, betonconstructies, funderingstechnieken en aardbevingsbestendig bouwen. Daarnaast heeft Castelein expertise op het gebied van onderzoek naar bouwgebreken, brandveiligheid en wateraccumulatie. Gosse Dijkstra (40) is zeventien jaar in dienst bij Castelein en heeft de ontwikkeling van het bureau in Burgum van dichtbij meegemaakt.
48
“Toen Henk Castelein de pensioengerechtigde
en aanpalende werkzaamheden in hout,
Welke criteria worden daarbij gebruikt?
leeftijd bereikte, werd het bureau
staal en steen. Met andere woorden: hoe
“Er bestaan sinds 2012 overkoepelende
overgenomen door twee investeerders. Wij
maak je een gebouw dat blijft staan. Dat het
Eurocodes, 40 à 50 boeken waarin alle normen
werken er anno 2020 met zes mensen in een
balkon blijft hangen, dat het
en criteria staan vermeld die in Europees
platte organisatie waar geen hiërarchische
aardbevingsbestendig is, wat momenteel
verband door de sector zijn afgesproken.
niveaus bestaan. We doen het dus samen.”
vooral in de regio Noord relevant is, dat het
Voorheen werden daar de Nederlandse
dak niet bezwijkt als er een zware last aan
normen voor gebruikt. Maar omdat
Geef eens een toelichting op het begrip ‘projectengineering’.
sneeuw op komt te liggen, of -en dat is
tegenwoordig aanbestedingen openstaan voor
tegenwoordig heel actueel- hoe het een
internationaal opererende bedrijven, was er
“Projectengineering behelst alle constructieve
flinke last aan zonnepanelen kan torsen.”
behoefte aan uniforme Europese richtlijnen.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
GOSSE DIJKSTRA
Uniform, met dien verstande dat elk land
Noord-Nederland, maar dat willen we niet,
daarnaast met een landspecifieke bijlage werkt,
want juist die breedte is onze kracht.”
Leeftijd: 40 jaar
waarin de voor dat land geldende aanvullende
Woonplaats: Feanwâlden
criteria staan. In Oostenrijk moet je rekening
Noem eens een ‘leuk’ project?
Beroep: constructeur
houden met mogelijk hogere belasting van de
“Op de website van Projectengineering
Huwelijkse staat: getrouwd, vier jongens
constructie door sneeuw, terwijl in de landen
Castelein staat een hele serie projecten
Focus: “Ik focus mij op het bedenken van
rond de Middellandse Zee de
waaraan wij ons steentje hebben bijgedragen.
praktische, constructieve en uitvoerbare
aardbevingsbestendigheid wat zwaarder telt.”
Een best wel spraakmakend project was de ontwikkeling van een plaatselijke bierbrouwerij
oplossingen. Ook vind ik plezier en
op Vlieland. Deze moest - in het kader van de
Karaktereigenschappen: no-nonsense,
Waarom zouden opdrachtgevers met jullie in zee moeten gaan?
hands-on mentaliteit, geen bombarie
“Wij zijn een platte organisatie met korte lijntjes
verlengstuk worden van Podium. Daar worden
en met een breed palet aan disciplines in huis.
onder meer optredens - en sinds jaren steevast
We zijn ingesteld op maatoplossingen. We
uitverkochte - filmweekenden georganiseerd.”
gezelligheid belangrijk voor het team.”
verbreding van het toerisme op het eiland - een
doen naast engineering ook het nodige op het bouw van een waterzuiveringsinstallatie.
Hebben jullie hinder ondervonden van de Coronapandemie?
Daarnaast doen we desgevraagd onderzoek
“Eigenlijk niet noemenswaardig. Qua drukte
naar bouwgebreken, brandveiligheid en
zeker niet, want al voordat Corona de wereld ‘in
wateraccumulatie. De opdrachtgevers zijn zeer
brand’ zette, was het hectisch. We zitten
divers: particulier, architect, investeringsmaatschappij, instellingen, overheid. Onze visie is om
momenteel zelfs te springen om nieuwe
die breedte in werkzaamheden te handhaven.
om vanuit huis te werken, hetgeen de
Momenteel zouden we ons met het kantoor
communicatie wat minder efficiënt maakte dan
wel helemaal kunnen richten op het aardbevingsbestendig maken van gebouwen in
normaal, maar echt serieuze problemen
gebied van werktuigbouwkunde, zoals bij de
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
mensen. Door Corona werden we gedwongen
hebben we er niet van ondervonden.” <
49
ONDERNEMERS IN HET NOORDEN TEVREDEN ÉN ENTHOUSIAST
MediaMarkt Leeuwarden bedient nu ook de zakelijke markt Of hij ook even 38 prullenbakken kon leveren. Remco van der Kooij, accountmanager Business-to-Business bij MediaMarkt Leeuwarden, kan er nog steeds om lachen. De vestiging bedient sinds mei ook de zakelijke markt in het Noorden en is daar in no time erg succesvol in geworden. “Als je dan tegen een zakelijke klant zegt: ‘wij kunnen alles leveren’, kan dit gebeuren.” Van der Kooij liet zich niet kennen: hij regelde de prullenbakken én bracht ze persoonlijk langs. Het zegt iets over het enthousiasme en de gedrevenheid waarmee hij en het team in Leeuwarden deze nieuwe uitdaging zijn aangegaan.
50
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
‘Remco regelt het wel voor ons’ Vestigingsdirecteur Dirk de Vries deelt het enthousiasme van zijn accountmanager over de nieuwe uitdaging voor vestiging Leeuwarden. “Bedrijven willen snel en gemakkelijk kunnen schakelen, daarin kunnen wij ze helpen. Remco is hier ook zó geschikt voor, hij is echt dedicated en is er voor jou als ondernemer. Wij merken dat ondernemers op niveau willen sparren over hun wensen en behoeftes. Remco denkt mee en komt met mogelijkheden en oplossingen. Dat vind ik ontzettend leuk om te zien, ik ben er echt trots op. We leveren veel meer dan alleen producten, we hebben echt een klik met onze klanten. Dat is voor de zakelijke markt nóg belangrijker. ‘Remco regelt het wel voor ons’, dat vertrouwen hebben ondernemers hier in het Noorden. Met ons hele team ondersteunen we Remco volop, daar hebben we ook plezier in.” Bijzondere klanten zoals een onderneming die vakantiehuisjes inricht, iemand die elektronica nodig heeft voor op zijn jacht, of voetbalclubs met heel specifieke wensen: Van der Kooij en De Vries krijgen er energie van. “Wij verkopen geen nee, wij denken in mogelijkheden. Wat is er nou leuker dan een perfecte oplossing kunnen bieden?”
Elektronica-winkelketen MediaMarkt staat bij
vestiging. Wij zijn de enige in het Noorden, we
kassasystemen aan ondernemingen in de drie
consumenten bekend als een prijsvechter met
bedienen Friesland, Groningen en Drenthe.”
noordelijke provincies.
een groot en breed assortiment, die ook nog
Van der Kooij werkt al twintig jaar bij
In principe verkoopt MediaMarkt natuurlijk
eens snel levert en de nieuwste producten in
MediaMarkt in Leeuwarden, vanaf de opening
elektronica. “In deze coronatijd zijn we de klant
huis heeft. De winkels met de bekende rode
tot heden bekleedde hij vele diverse functies
graag van dienst door ook kuchschermen
huisstijl zijn immens populair, evenals de
én bouwde en passant ook nog eens een mooi
beschikbaar te stellen.”
webshop. “Ook de zakelijke klant wil hiervan
zakelijk klantenbestand op in de lokale markt.
MediaMarkt kiest ervoor om die relaties niet te
profiteren”, weet Van der Kooij. Het
“Dat maakte de keuze voor een officiële
bezegelen met contracten, maar de klant vrij te
paradepaardje van MediaMarkt, de vestiging in
zakelijke vestiging gemakkelijker, bovendien
laten om losse aankopen te doen. “Dat werkt
de Amsterdam ArenA, beet het spits af en
kwam het voor mij op het goede moment: ik
op dit moment het prettigst, voor zowel onze
bleek zeer succesvol de zakelijke markt te
was toe aan een nieuwe uitdaging. Ik wil mezelf
klant als onszelf.” Van der Kooij noemt een
bedienen. “Dat was zo’n groot succes, dat werd
blijven ontwikkelen en vind het erg leuk om met
voorbeeld van een zorginstelling die een
besloten het verspreid over heel Nederland uit
ondernemingen te sparren over hun behoefte
bepaald type MacBook nodig had. “Zij zaten er
te rollen.”
aan elektronica.”
echt om te springen. Ik heb het er dan ook zo snel mogelijk zelf heen gebracht, daar waren ze
Voor Friesland, Groningen en Drenthe
Langdurige relaties opbouwen
superblij mee. Met zulke acties blijf je bij zo’n
Zo’n elf van de vijftig vestigingen in den lande
Op succesvolle wijze verkoopt Van der Kooij
bijzondere klant in het achterhoofd zitten.
zetten zich momenteel in voor zowel
samen met Rinnie Kooistra (Sales Support)
Mochten ze nog eens iets nodig hebben, dan
consumenten als bedrijven. “Het B2B-team van
momenteel onder andere zakelijke telefoons,
weet ik zeker dat ze ons weer bellen.”
MediaMarkt heeft onderzocht welke gebieden
tablets, laptops van het merk Dell/HP/Lenovo,
Combinatie advies, prijs en contact
geschikt zouden zijn voor een zakelijke
maar ook bijvoorbeeld kuchschermen en
De strategie is nu om het zakelijke klantenbestand te vergroten. Dat lukt, door de service die MediaMarkt Leeuwarden weet te bieden én door het persoonlijke contact van de
Persoonlijke producten, klaar voor gebruik
accountmanager met de ondernemingen.
MediaMarkt kan er als extra service voor zorgen dat bestelde producten startklaar worden
“Vaak weten ondernemers heel goed welke
geleverd: op laptops kan de installatie verzorgd worden, evenals het toevoegen van de
telefoon ze bijvoorbeeld willen hebben, maar
nodige bedrijfsgegevens. Maar ook een folie of cover op telefoons, handig voor gebruik in
als ze niet zeker zijn van hun keuze bellen ze
sectoren waar de telefoons intensief gebruikt worden, kan geregeld worden.
me gerust op. Dan maak ik een offerte met
“Daarnaast kunnen we producten personaliseren, door bijvoorbeeld het logo of de
diverse opties. Dat doe ik ook met laptops,
bedrijfskleuren van de onderneming toe te voegen. Portable speakers leveren we ook met
televisies, wasmachines, koffiezetapparaten,
logo of naam en laptoptassen kunnen we bedrukken: er is van alles mogelijk. Alvast aan het
enz. Dat, in combinatie met een gedegen
nadenken over zakelijke kerstcadeaus? Onze kerstcampagne komt eraan!”
advies, een scherpe prijs en een leuk contact, zorgt ervoor dat ik het best wel druk heb met
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
51
Participatie en verbinding Verandermanagement Advies en detachering Voor bedrijven, gemeentes en buurten Energietransitie Circulaire economie Geen afval Duurzame wijken
Winschoterdiep 50 Groningen| info@greenconnections.nl Tel. 06 546 74 779 |www.greenconnections.nl
Projecten
VANAF 14 NOVEMBER ROLLINGSTONESGRONINGEN.NL
www.bollegraaf.com â&#x20AC;¢ info@bollegraaf.com
Workshops voor bedrijven Volg als bedrijf een workshop bij MediaMarkt in Leeuwarden. Coming soon: -W orkshops over werken met Microsoft Teams de ondernemers hier in het Noorden!” Van der
Maar ook de vraag vanuit de horeca naar
Kooij vertelt het verhaal op ontspannen wijze:
‘slimme’ kassasystemen wordt door
dit past precies in zijn straatje.
MediaMarkt met ‘ja’ beantwoord. “Ik ben zelf
-W orkshops over werken met Samsung Knox
hobbyhok en bezoek graag
Van der Kooij: “In samenwerking met een
One stop shop
horecagelegenheden. Dus bij het in gesprek
partner organiseren we workshops over
Dat ook het leveren van vergaderschermen,
gaan met een bedrijfsleider in de horeca die
de mogelijkheden van Microsoft Teams,
ergonomische producten, het aanbieden van
middels dit systeem zijn voorraadbeheer beter
zodat werknemers met gedegen kennis
een zakelijke telefonie-omgeving, en zelfs
op orde heeft, ben ik helemaal op mijn plek. Ik
van zaken optimaal online kunnen
complete werkplekken, deel uitmaken van het
begrijp waar hij mee bezig is en wat hij nodig
vergaderen. Samen met Samsung gaan
zakelijke assortiment, daar draait de
heeft.”
we workshops over Samsung Knox
Leeuwarder zijn hand niet voor om. “Klanten
organiseren: dit systeem beschermt
hebben het liefst een one stop shop: één
Dat is misschien wel het belangrijkste:
bedrijfsgegevens op je mobiele telefoon.
locatie en één persoon waar ze zoveel mogelijk
MediaMarkt Leeuwarden lijkt het bijzondere
Deze beveiligingsomgeving is door de
benodigdheden kunnen krijgen. Dat scheelt
fingerspitzengefühl te hebben om precies aan
overheid goedgekeurd en zorgt ervoor
hen enorm veel tijd.” Ook op vragen over
te voelen wat die zakelijke klant nu echt verder
dat je zakelijke en persoonlijke
webcams en microfoons - nu we allemaal veel
zou helpen, zodat die zich vooral kan richten
telefoongebruik van elkaar gescheiden
meer communiceren via Zoom en Microsoft
op zijn onderneming. “Klanten zijn enthousiast
worden. Erg belangrijk!”
Teams -, gaat Van der Kooij graag in.
en tevreden”, beaamt de accountmanager. “We
De interactieve workshops zijn gratis én
“MediaMarkt zorgt er met trainingen voor dat
krijgen veel nieuwe klanten binnen, die
inclusief lunch. “We hebben er
wij de kennis in huis hebben om over nieuwe
benieuwd zijn naar wat wij voor hen kunnen
ontzettend veel zin in. Op deze manier
mogelijkheden te adviseren. Reuze-interessant
betekenen. Ik zou tegen alle ondernemers die
helpen we onze relaties hun werk zo
en zo helpen we bedrijven die nu veel
ook nieuwsgierig zijn, willen zeggen: wees
goed en veilig mogelijk te doen en zo
thuiswerken, om soepel online te
welkom!” <
leren we elkaar nog beter kennen!”
communiceren.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
53
54
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Digital Business: meerwaarde dankzij digitalisering Digital Business is een hot item in het bedrijfsleven. Het biedt kansen voor bedrijven en is tegelijkertijd een grote uitdaging. Alleen al het vinden van de juiste definitie is geen sinecure, leert een zoektocht op internet. Gelukkig loopt er in Groningen een expert rond, die samen met ons een goede definitie formuleert. “Het creëren van meerwaarde aan een product of dienst, door middel van digitalisering”, aldus Bas Baalmans, projectleider van het Groningen Digital Business Centre (GDBC), expertisecentrum van de RUG. Ticketguard
enkele honderden studenten, onderzoekers en
We hebben het dus niet over
docenten aan vele projecten in het Noordelijke
kantoorautomatisering of het maken van een
bedrijfsleven. “Alleen al aan consultancy-
website, maar over slimme digitale
opdrachten doen we zo’n veertig projecten per
toevoegingen aan een product, dienst of
jaar. Dat zijn tienweekse projecten, waarbij een
proces, waardoor de klant er meer aan heeft
bedrijf een interessante opdracht formuleert
en de waarde ervan stijgt. Baalmans noemt als
en aan het eind een uitgewerkt advies krijgt van
voorbeeld het Noordelijke bedrijf Ticketguard,
een groep van vijf studenten en een docent.”
dat een meerwaarde heeft gecreëerd aan ticketverkoop door een beveiligingssysteem toe
Kennisplatform
te voegen, waardoor woekerverkoop niet meer
Naast de consultancy-opdrachten - waarvoor
mogelijk is. Alsmede marketingtools om via de
onder bepaalde voorwaarden ook nog eens
tickets relaties op te bouwen met bezoekers.
subsidie beschikbaar is - werkt het GDBC samen met Noordelijke bedrijven als het gaat
Robotisering
om stages, learning communities en
En zo zou elk bedrijf zijn product, dienst of
praktijkgedreven onderzoek. Ook is het
proces interessanter kunnen maken. “In
expertisecentrum een kennisplatform voor
sectoren als maakindustrie of smart industry
ondernemers, met seminars, workshops en
kun je dan denken aan het inzetten van
online publicaties in begrijpelijke taal.
robotisering om de kwaliteit van een product te
“Daarbij willen we niet alleen theoretische
verbeteren, en in de financiële sector is de
kennis overbrengen op ondernemers, maar
inzet van blockchain een goed voorbeeld”,
andersom proberen we op allerlei manieren
schetst Baalmans. “Verder is Digital Business
kennis uit de praktijk bij de studenten te
voor alle sectoren, ook overheden, interessant
krijgen. Waarbij we zowel ondernemers de
op het vlak van marketing en customer
universiteit in halen, als studenten naar de
journey.”
ondernemingen toe brengen. Hopelijk kunnen we hier ook mee bereiken dat onze studenten
Consultancy
niet meer standaard uitvliegen naar de grote
Om bedrijven in Groningen, Friesland en
corporates elders in het land, maar hier in het
Drenthe hierbij te helpen, is twee jaar geleden
Noorden met behulp van Digital Business
vanuit de RUG en de Noordelijke Online
uitdagingen vinden om samen met een bedrijf
Ondernemers - en met financiering vanuit
verder te groeien.”
EFRO en SNN - het GDBC opgericht, gevestigd op het Zernikecomplex. Daar werken inmiddels
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
www.rug.nl/gdbc <
55
Westerkwartier: samen aanpakken
Wethouder Elly Pastoor op bedrijvenpark Leeksterveld te Leek
56
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Samen aanpakken is het devies in de gemeente Westerkwartier. Ook op economisch gebied: ondernemers en gemeente werken volop samen om het economisch klimaat verder te versterken. Westerkwartier is in 2019 ontstaan uit de gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn, en het gebied Middag Humsterland. Van oudsher al een samenhangend gebied.
Qua aantal inwoners (63.000) en
karakter. We hebben veel bedrijven die in de
Bedrijvenpark Leeksterveld
arbeidsplaatsen (24.000) is Westerkwartier de
regio nauwelijks bekend zijn, maar die
Voor ondernemers die zich in het
tweede gemeente in de provincie Groningen.
wereldwijd exporteren. Wat te denken van een
Westerkwartier of aan de A7 willen vestigen, is
De economie is zeer divers, met veel zzp-ers en
bedrijf als JC Electronics; in 2006 begonnen op
er nog plek op bedrijvenpark Leeksterveld. Dit
MKB-bedrijven, maar ook innovatieve
een zolderkamer in Marum en inmiddels
bedrijvenpark ligt direct aan de A7 en is
internationaal opererende bedrijven. De
wereldwijd actief met meer dan 200
uitstekend bereikbaar. Het bedrijvenpark
verbindende factor is letterlijk en figuurlijk de
onderscheidt zich door de ruime opzet met
A7, waar veel Westerkwartierse bedrijven een
werknemers.” Ook in de logistiek (Koopman Logistics),
zichtlocatie hebben, onder meer op het
wegenbouw (Oosterhof Holman, Koninklijke
meer dan tachtig bedrijven gevestigd en zijn de
nieuwste bedrijventerrein Leeksterveld, ten
Sjouke Dijkstra en KWS) en Kunststof (Schur
kleinere kavels vrijwel uitverkocht. Reden voor
noorden van de A7 bij Leek.
Flexible, Sylvaphane en Clondalkin) kent het
de gemeente om een volgende fase te
Westerkwartier toonaangevende bedrijven die
ontwikkelen. Ook op Leeksterveld pakken de
landelijk en internationaal meetellen.
ondernemers graag aan; zo hebben ze in
Gebiedscoöperatie “Een andere verbindende factor in
veel groen en water. Inmiddels hebben zich al
samenwerking met de gemeente gezorgd voor
Westerkwartier is de mentaliteit in onze
Recreatie en toerisme
een snelle glasvezelverbinding en voor
gemeente: nuchter, zelfredzaam, inventief en
In het verlengde hiervan wijst Pastoor op de
beveiliging van het bedrijvenpark. De gemeente
samen aanpakken”, zegt economie-wethouder
toeristische ambities die Westerkwartier heeft.
juicht dit van harte toe.
Elly Pastoor. “Dat zien we terug in de
“Het Westerkwartier is een prachtig gebied met
Gebiedscoöperatie Westerkwartier, waarin de
volop mogelijkheden om te wandelen en te
Wie zich in Westerkwartier wil vestigen kan
vijf O‘s samenwerken: ondernemers, onderwijs,
fietsen, maar ook de vaarrecreatie neemt toe.
contact opnemen met accountmanager Marcel
onderzoek, omgeving en overheid. Als aanjager
Vooral sinds corona ontdekken toeristen uit
van der Meulen of één van zijn collega’s. <
van economische innovatie. Met een
heel Nederland de recreatieve mogelijkheden
kenniswerkplaats in Noordhorn, waar
in ons gebied en krijgen de campings en B&B’s
studenten werken aan uiteenlopende
veel nieuwe gasten. Zowel het weidse Middag-
vraagstukken en sparren met ondernemers.
Humsterland in het noorden als het
Daar komen mooie initiatieven uit voort. Een
coulissenlandschap in het zuiden van de
voorbeeld is het Voedselakkoord, dat onder
gemeente spreekt mensen aan. Verspreid over
Westerkwartier Paardenkwartier
meer gericht is op het verkorten en
het Westerkwartier vind je verrassend veel
De paardensport is een sector die
regionaliseren van de voedselketen. Het
mogelijkheden voor dagrecreatie, waaronder
opvallend sterk aanwezig is in het
coöperatie-initiatief krijgt inmiddels navolging in
vier borgen en zeventien musea. Naast
Westerkwartier, waarbij de HJC-manage
andere regio ’s.”
bekende trekpleisters als Landgoed Nienoord
in Tolbert landelijke allure heeft. De
in Leek en recreatiecentrum Strandheem in
gemeente werkt samen met de Stichting
Wereldwijd
Opende, is er een divers aanbod aan
Westerkwartier Paardenkwartier aan het
Pastoor heeft sinds de start van de nieuwe
dagrecreatie, winkels en horeca. De gemeente
versterken en uitbouwen van deze
gemeente een groot aantal werkbezoeken aan
werkt samen met de toeristische
sector. Een van de speerpunten hierbij is
bedrijven gebracht. “Ik heb me verbaasd over
ondernemersvereniging om het Westerkwartier
het binnenhalen van een MBO-opleiding
de diversiteit aan bedrijven in onze gemeente
op de kaart te zetten als een gebied voor
gericht op de paardensport en -houderij.
en over het innovatieve en internationale
betekenisvolle kleinschalige recreatie.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
57
Andre Edelenbos, Commercieel directeur en Pepijn Moekotte, Financieel directeur (rechts)
NIEUWE BEDRIJFSSTRATEGIE EN AANGEPASTE ORGANISATIE
Door scherpere klantfocus wil Moekotte verder groeien Met een nieuwe bedrijfsstrategie en gestroomlijnde organisatie wil de Moekotte Groep verder groeien. Nog meer dan vroeger focust het installatie- en engineeringsbedrijf met een hoofkantoor in Enschede zich op drie divisies waarin ze al een goede reputatie heeft opgebouwd: Water & Infra, Industry en Buildings. Met als doel om met gekwalificeerde en optimaal gemotiveerde medewerkers nog meer kwaliteit en maximale klanttevredenheid te bereiken.
Al bijna 55 jaar is Moekotte in handen van de
wensen van onze klanten”, leggen commercieel
vinden en hoe we een opdracht moeten
gelijknamige familie. Intussen staat sinds drie
directeur André Edelenbos en financieel
aanvliegen”, zegt Edelenbos.
jaar de derde generatie aan het roer. Sindsdien
directeur Pepijn Moekotte van Moekotte Groep
is het bedrijf een andere koers gaan varen. Niet
uit. “In het verleden waren we vrij
Uniforme organisatie
radicaal anders, maar wel uitgaande van een
opportunistisch bezig. Nee verkopen zat niet in
Om de bedrijfsstrategie goed uit te voeren is
afgebakende markt en een professionalisering
ons DNA, waardoor we wel eens opdrachten
de organisatie her en der aangepast. Alle
van de interne organisatie. Moekotte levert
uitvoerden die niet goed bij ons pasten en
vestigingen in Enschede, Veendam, Apeldoorn
elektro en werktuigbouwkundige installaties
waarbij we ons moesten onderscheiden met
en Münster werken nu op een uniforme
voor gebouwen, besturingssoftware voor
een lage prijs. Dat willen we niet. In de drie
manier met gestandaardiseerde processen.
industriële automatisering en bouwt panelen
voornoemde divisies wordt een hoogwaardige
Klanten en projecten worden op dezelfde
en modules voor technische installaties.
kwaliteit verlangd waar Moekotte zich goed in
manier benaderd en behandeld. Daardoor
kan onderscheiden”.
stijgt volgens Pepijn Moekotte de kwaliteit van
Langdurige relaties
58
de dienstverlening, zowel intern als naar
“Onze kracht is dat we langdurige relaties
Bij voorkeur werkt Moekotte samen met
aangaan met onze klanten uit de drie divisies:
bekende professionele partners aan projecten
Water & Infra, Industry en Buildings en doen
waarbij de opdrachtgever een integraal proces
Ontwikkeling personeel
waar we goed in zijn: hoogwaardige kwaliteit
en gegarandeerde kwaliteit verwacht. “We
De ontwikkeling van de circa 250 medewerkers
leveren die in alle opzichten voldoet aan de
weten de juiste partners voor een project te
krijgt veel aandacht binnen Moekotte. Dat is
klanten toe.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
De kernwaarden van Moekotte Groep •
Continuïteit
•
Professionaliteit
•
Ontwikkeling
•
Kwaliteit
•
Klantfocus
één van de vijf kernwaarden van het bedrijf.
machines en installaties zo veilig en zo goed
Moekotte Groep sterk in op maatschappelijke
Het personeel heeft volop mogelijkheden om
mogelijk in te richten”, zegt Pepijn Moekotte.
groei. Pepijn Moekotte: “Techniek is voor ons
zich door te ontwikkelen binnen de
een middel is om de maatschappij te
onderneming. Het doel is dat iedereen
Continue kwaliteitsverbetering
verbeteren. Bijvoorbeeld door het schoner
gelukkig is in zijn of haar functie en zich
Een andere kernwaarde die vast verankerd zit
maken van het drinkwater door micro-
gemotiveerd voelt om er het beste van te
in de nieuwe bedrijfsstrategie is kwaliteit. Zo is
verontreinigingen uit
maken. “We zijn regelmatig in gesprek met
Moekotte onder andere gecertificeerd voor ISO
waterbehandelingsinstallaties te filteren of
individuele medewerkers om te ontdekken
9001 (kwaliteitsmanagement), ISO 14001
zorgen voor een gezond klimaat in gebouwen
waar ze blij van worden en hoe ze willen
(milieumanagement) en VCA (veilig werken). Dat
door een optimale luchtbehandeling. We zijn
groeien in hun werk. Daarbij hanteren we een
betekent dat Moekotte continue bezig is om
trots dat we daar een bijdrage aan leveren.
soort stappenplan zodat we zijn of haar
haar milieuprestaties te verbeteren en een
Bovendien maakt het ons een aantrekkelijk
ontwikkeling kunnen bijhouden.” Moekotte
optimale invulling te geven aan klantwensen-
bedrijf om voor te werken”. <
steekt daar niet voor niets veel tijd en energie
en eisen.
in. Installatietechnici zijn schaars en goed personeel moet je koesteren. “Er komt steeds
Zowel qua omzet als (personele) omvang wil
meer vraag naar technisch personeel; zo is er
Moekotte verder groeien. Volgens Edelenbos
bijvoorbeeld enorme behoefte aan software-
zit er nog veel potentieel in de markten waar
engineers om besturingssoftware van
Moekotte actief is. Naast ‘harde’ groei zet de
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
59
Grodal Expeditie B.V. is een volledig onafhankelijke Expediteur en een gecertificeerd douane-vertegenwoordiger. Grodal is ruim 25 jaar actief en vanaf de start van de onderneming al gevestigd in Veendam. Grodal onderscheidt zich door de deskundigheid met betrekking tot de douaneformaliteiten, de know how van het gehele logistieke proces en de stelregel: afspraak is afspraak. • Grodal staat voor kwaliteit. • Grodal heeft een enorm netwerk van agenten wereldwijd. • Grodal heeft ook een logistiek adviserende rol richting zijn klanten. • We zijn dan ook zeker een dienstverlenend bedrijf in de brede zin van het woord! • Verder is Grodal volledig onafhankelijk en kiest steeds lokale partners die voor het betreffende traject optimaal presteren. Wij voeren de regie over een logistieke keten en kiezen voor u de meest efficiënte wijze van vervoer. • En als douane-vertegenwoordiger en AEO gecertificeerd bedrijf kunnen wij ook alle douaneformaliteiten voor u afhandelen. Grodal Expeditie B.V. Boven Oosterdiep 96, Veendam P.O. Box 423, 9640 AK Veendam The Netherlands Tel. +31 (0)598 612725 Fax +31 (0)598 615229 e-mail: jager@grodal.nl // website: www.grodal.nl VAT: NL801838617B01 / EORI: NL801838617 Trade Register Groningen: 02330341
COLUMN
KIJK OP PREVENTIE STRATEGISCH SCENARIO-ADVIES TER VOORKOMING CONFLICTEN Conflicten komen in vele situaties, vormen en gradaties voor. Als conflicten niet worden opgelost, dan kunnen zelfs op zich kleine conflicten uitgroeien tot door-etterende, ondergrondse veenbranden die onvoorspelbaar en onverwacht heftig kunnen uitbreken, ofwel escaleren tot uit de hand lopende ruzies waar partijen zich ingraven. En dan gaan die conflicten heel vervelende problemen geven, zowel binnen familiebedrijven als bij bedrijven met meerdere aandeelhouders. Het oplossen van een conflict is als een reis. Als je de verkeerde weg neemt krijg je nooit het beoogde resultaat, hoe mooi en geweldig die weg ook is. Om een conflict op te lossen zijn er meerdere wegen te bewandelen. Kies heel zorgvuldig welke weg je neemt, want dat bepaalt in hoge mate het resultaat. Uit internationaal en Nederlands onderzoek blijkt steeds weer dat ondernemers, (zakelijke of privĂŠ-) partners en ondernemende families en ondernemingen niet tevreden zijn met de huidige standaardoplossingen als gerechtelijke procedures, vooral door de hoge kosten, de lange tijdsduur, het openbare karakter en de onvoorspelbaarheid van een juridische uitspraak. Het blijkt dat het tijdig herkennen van een mogelijk sluimerend conflict of irritatie eigenlijk het moment is om het bespreekbaar te maken. Indien we reeds in de escalatiefase zitten komen we altijd in een conflictsituatie terecht waarbij er vaak een zwaar juridisch conflict volgt met vergaande consequenties, zowel financieel als in de onderlinge verhoudingen. Kortom: bereid je voor net als tijdens een reis, zonder navigatie kom je tenslotte nergens meer. Tijdig het probleem herkennen, strategisch advies inwinnen en een of meerdere adviseurs mee laten denken in scenarioâ&#x20AC;&#x2122;s kan je erg helpen om een toekomstig conflict op voorhand te voorkomen. Wil je hier meer over weten dan kun je uiteraard vrijblijvend contact met ons opnemen. < Richard Temmink Managing partner Centrum voor Bedrijfsopvolging
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
61
Een filterzuil in de strijd tegen corona
62
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Soms vallen ontwikkelingen samen en leidden ze tot mooie innovaties. Toevallig. Of omdat je als bedrijf flexibel bent, er oog voor hebt en snel kunt inspelen op veranderde omstandigheden. Dat geldt zeker voor Mubo Metaal. Een net ontwikkelde recirculatie afzuigkap leidde tot de productie van een filterzuil. Om geuren te filteren én om verspreiding van de inmiddels welbekende aerosolen tegen te gaan. Mubo Metaal zit aan de Achthoevenweg in
nieuwe pand in gingen verdiepen, bleek het
andere ontwikkeling die de wereld overkwam,
Staphorst. Een familiebedrijf. Volgend jaar is
heel goed mogelijk om een bedrijf te draaien
het coronavirus. “Vóór de coronacrisis was al
het dertig jaar geleden dat Henk Mussche in de
op zonnepanelen”, zegt Henk Mussche.
duidelijk dat het PlasmaMade filter ook te
schuur van zijn ouders begon met “een goed
“Duurzaamheid en kosteneffectiviteit gaan
gebruiken was om lucht in bijvoorbeeld
idee, twee rechterhanden en een werkbank”.
hand in hand.” Nu ligt er een dak vol panelen
hotelkamers te reinigen en dachten wij al na
Nu is hij samen met zoon Kasper eigenaar en
en voorzien ze daarmee hun pand al jaren van
over het idee van een filterzuil”, zegt Kasper
directeur van een bedrijf met ruim 35 mensen
stroom. Voor het verwarmen en koelen is er
Mussche.
in dienst. Ze leveren RVS en aluminium
aardwarmte en wordt proceswarmte van twee
maatwerk aan heel uiteenlopende branches.
lasersnijders gebruikt. Een gasaansluiting is er
Toen daar de discussie over klaslokalen en
Denk aan keukens voor de horeca,
niet.
aerosolen vervolgens bovenop kwam, werd
leslokaalinrichtingen voor scholen of
één en één al snel twee. PlasmaMade testte
gevelbeplating voor de bouw. En aan
Filteren
met de TU Eindhoven het filter op het effect op
producten voor de voedingsindustrie, de
Van energieneutraal produceren is het een
aerosolen en in de samenwerking met Mubo
uitvaartbranche en de medische en
kleine stap naar de recirculatie afzuigkappen
Metaal ontstond de Airsponsible. Een filterzuil
farmaceutische industrie. Bijna allemaal
die Mubo Metaal maakt voor onder andere de
met een luchtstroomsysteem dat de aerosolen
producten waarvoor de hygiëne-eisen hoog
horeca en leslokalen op scholen. “Normale
niet verspreidt, maar zo snel mogelijk naar
zijn. Ook de productie en toelevering van
afzuigkappen blazen vele kuubs warme lucht
beneden laat zakken – uit het gezichtsveld – en
halffabricaten is dagelijks werk.
naar buiten”, zegt Kasper Mussche. “Verse
vervolgens filtert en vernietigt. Henk en Kasper
koude lucht weer opwarmen, kost een boel
Mussche vertellen met bescheiden trots over
Energietransitie
energie. Samen met onze buurman
dit “veelbelovende product” in de strijd tegen
Terug naar die samenvallende ontwikkelingen
PlasmaMade, die filtersystemen produceert,
de verspreiding van corona. “De testen van de
– de energietransitie en de coronacrisis. Eerst
hebben wij een afzuigkap ontwikkeld waarbij de
TU zien er heel gunstig uit. We kunnen er geen
de energietransitie. Energieneutraal werken is
lucht recirculeert. Energiezuinig en schoon. Met
corona mee voorkomen, maar het risico in
belangrijk voor Henk en Kasper Mussche. Ze
een filter dat niet alleen geuren weg filtert,
onderscheiden zich er ook mee als bedrijf.
maar ook pollen en virussen.” En aerosolen,
ruimtes wél verkleinen.” En dat geeft iedereen een prettiger gevoel. <
“Toen wij ons er in 2015 bij de bouw van ons
zegt hij ook. Die dan direct weer linken aan die
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
63
HACQUEBORD STAAL EN BUIZEN EN FRIESLAND NON-FERRO METAAL
Klaar voor nieuwe stap op groeilocatie Twee bedrijven op één locatie, één tevreden directeur. “Sinds december 2019 zijn we hier officieel gevestigd, in dit nieuwe pand aan de Tussendiepen zijn zowel Hacquebord Staal en Buizen b.v. als Friesland Non-Ferro Metaal b.v. gevestigd. Deze verhuizing is het beste dat ons kon overkomen: alles onder één dak”, vertelt directeur Henk Schouten.
De twee bedrijven zaten voorheen op drie
leveren van materialen, heeft het nieuwe pand
locaties, in Twijzelerheide, Leeuwarden en een
ook voldoende ruimte voor nieuwe machines
ander pand in Drachten. “Nu we met z’n allen
die bewerkingen uitvoeren. Hacquebord Staal
hier zitten, gaat alles veel gemakkelijker. We
en Buizen investeerde in een zaag-boorstraat
opereren nu echt als één geheel, we kunnen
en een straal- en meniemachine. “We kunnen
personeel flexibeler inzetten, het aansturen
zagen, boren, stralen en menie aanbrengen:
gaat veel gemakkelijker: in alle opzichten
allemaal in eigen huis. Het grote voordeel is dat
hebben we profijt van deze stap.”
daardoor minder druk op onze eigen logistiek staat. Onze vrachtauto’s kunnen effectiever
De investering van 12 miljoen euro vindt
rijden: ze hoeven geen bewerkte materialen
Schouten het dan ook dubbel en dwars waard.
meer elders op te halen. Bij Friesland Non-
“We hebben 20.000 vierkante meter tot onze
Ferro Metaal kunnen wij met het zagen,
beschikking en mogelijkheden om dat uit te
knippen, zetten en foliën van onze non-ferro
breiden, we zitten aan het water, waardoor
materialen onze klanten ontzorgen.”
transport over water ook een optie is, we zitten vlakbij de Rijksweg waardoor wegtransport ons
Investeringen die straks besparend werken.
makkelijker kan bereiken: we hebben nu
Evenals de manier waarop het nieuwe pand is
gewoon een betere plek in het Noorden.”
gebouwd: zo duurzaam mogelijk. “Wij zijn de enige staalonderneming in Nederland die
Toch moet het wel even wennen. “Het is een
gasloos is. Er liggen 10.000 zonnepanelen op
behoorlijke oppervlakte, de afstanden in de
het dak en de straal-meniemachine is volledig
loodsen zijn veel groter. Voor ons team van 42
gasloos.” Een bewuste keuze. “Als je gaat
mensen is het een leerproces hoe we daar het
nieuwbouwen is duurzaam de enige keuze.”
beste mee om kunnen gaan. Ik denk dat dat nog wel een half jaar duurt.” Dat deert de van
“Hoe het écht gaat kun je pas meten als je in
oorsprong Rotterdamse directeur niet: “Door
een normale markt zit, door Covid-19 – en
Covid-19 staat er even iets minder druk op de
stikstof en PFAS - is het geen normaal jaar. We
ketel, dat geeft ons de nodige ruimte.”
weten pas over een jaar of anderhalf hoe we het doen. Ik heb vertrouwen in de toekomst.
Investeren en besparen
We maken een stap met onze ondernemingen.
Hacquebord Staal en Buizen levert
We zijn nog aan het leren, maar het positieve
voornamelijk staal en buizen, maar ook
effect van de verhuizing is al merkbaar.”
bouwstaalmatten, supportliggers en
64
betonstaal. Friesland Non Ferro Metaal levert
Het werkgebied van beide ondernemingen is
aluminium, koper, messing en roestvaststaal in
nu nog vooral het Noorden, maar ook
plaatmateriaal, buizen en stafmateriaal en
Noord-Holland en Oost-Nederland lonken. “We
maatwerk in zinken dakgoten. Maar naast het
hebben nog een bedrijf, in Giessen, mooi
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
centraal in Nederland: Monster Staal en
gekregen, dat is een fijne uitgangspositie.”
opvolgen. “Ik houd nog lang niet op, maar ik
Buizen. Dat blijft een zelfstandige onderneming,
Het geeft de staalondernemingen ook de kans
vind het prettig dat ik veel aan hen kan
met eigen naam en eigen auto’s. Maar die gaan
om zich verder te ontwikkelen in niet alleen
overlaten.” Het geeft de directeur lucht. Hij
we vanaf 1 november vanaf hier bevoorraden.”
inkoop en verkoop, maar ook bewerking.
loopt met ons langs de kunst die aan de muren
“Vandaar die investeringen in nieuwe
van het nieuwe pand pronkt. Een hobby? Meer
Volop mogelijkheden
machines. Bovendien kunnen we groeien naar
een passie. De foto wordt gemaakt voor een
Het plan dat Schouten al in 2012 had, krijgt nu
32.000 vierkante meter, we krijgen een laad- en
schilderij van – hoe kan het ook anders –
vorm en daar is de directeur heel content mee.
loskade: er is hier zóveel mogelijk qua groei in
Rotterdam. Maar dan wel Rotterdam zoals
“Nu kunnen we ervoor gaan. We willen wel iets
aanvoer en capaciteit.”
Schouten dat voor zich ziet. Dat krijg je met zo’n
groeien en dat gebeurt. En omdat wij van
Die wetenschap maakt dat Schouten er
leider met visie: net even anders dan anderen.
huurlocaties naar een eigen locatie zijn
ontspannen bij zit. Bovendien heeft hij twee
Dat werkt. <
verhuisd hebben we geen kostenverhogingen
zoons achter zich die hem op den duur
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
65
e-so
e-solarlight
Van idee tot digitaal model, van digitaal model tot prototype. •
Draaien
•
cnc-draaien
•
frezen
•
cnc-frezen
•
simultaan frezen
•
slijpen
•
draadvonken
T: 0528-260474 | info@meprof.nl
•
zinkvonken
www.meprof.nl
•
printen
Meprof adviseert en ondersteunt met hun kennis en ervaring tijdens het hele productieproces. Hiervoor worden diverse technieken gebruikt, allemaal uit te voeren op uiteenlopende materialen.
Meprof Instrumentenmakerij Hoogeveen Pascalstraat 2B, 7903 BJ Hoogeveen
E-Solarlight is dé specialist in: - Led-verlichting voor zowel binnen als buiten. - Solar-Hybride buitenverlichting. - Bioritme led-verlichting met natuurlijk licht verloop. Voor meer informatie bel of mail ons gerust.
info@e-solarlight.com www.e-solarlight.com
Telefoon +31 528 820901
Specialisten in het herstellen van verzakte betonvloeren. Snel, secuur, minimale overlast en tegen een scherp tarief.
www.betonvloerherstel.nl
RENOLUTION: INNOVATIEF TOTAALCONCEPT VOOR ESTHETISCHE NOM-GEBOUWEN
Renoveren met prefab staalframebouw KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
67
Dat staal uitermate geschikt is voor het energieneutraal renoveren van woningen, flatgebouwen en kantoorpanden, bewijst Renolution uit Rijssen al sinds 2012. Het innovatieve bedrijf is uitgegroeid tot totaalleverancier van geprefabriceerde renovatieoplossingen, waarbij installaties in dak en gevels zijn geïntegreerd. Om verdere groei te realiseren en een nog completere dienstverlening te kunnen bieden, is de expertise gebundeld binnen de Habovo Group.
Woningcorporaties, vastgoedondernemers
naar een totaalconcept gericht op
belangrijke stimulans om te kiezen voor
en gemeenten streven naar een duurzame
duurzaamheidsprestaties. “Zie het als een
Nul-op-de-Meter (NOM). De Trias Energetica is
woningvoorraad: in 2050 moeten alle woningen
nieuwe jas om je oude woning die daarnaast
bij Renolution leidend. “In de nieuwe gevels en
en kantoren energieneutraal zijn. Nul op de
‘all electric’ en efficiënt verduurzaamd wordt.
het dak zijn een ventilatiesysteem inclusief
energiemeter, veertig jaar prestatiegarantie,
Het systeem is geschikt voor oudere
leidingen, warmteterugwinning en
waardestijging, subsidiemogelijkheden;
grondgebonden woningen, flats en
zonnepanelen geïntegreerd, die voor een
het zijn voordelen waarom zij steeds vaker
kantoorgebouwen die niet goed geïsoleerd en
comfortabel en gezond binnenklimaat zorgen”,
kiezen voor het Europees gepatenteerd
geventileerd zijn. Het grote voordeel van
zo legt Jan Willem uit. “Met dit gepatenteerde,
Renolution-concept. Met Renolution krijgen
staalframebouw is dat het maatvast en stevig
geïntegreerde systeem worden woningen of
zij één aanspreekpunt voor het verstevigen
is, niet krimpt of werkt. Onze goed isolerende,
flats energieneutraal en de installaties gaan
en verduurzamen van woningen én voor de
lichte prefab dak- en gevelelementen zijn naar
gegarandeerd 40 jaar mee. Wij zijn de eerste
communicatie met huurders.
wens van de opdrachtgever af te werken, zijn
partij met een NOM-keur, een
plug & play aan de bestaande gevel te klikken
realisatieconcept voor renovatie. Hiermee zijn
en worden luchtdicht aangesloten.”
we uniek in Nederland en Duitsland en
Plug & play staalframeconcept CEO Jan Willem Sloof bracht het prefab
68
bewijzen we dat we niet alleen NOM leveren,
staalframeconcept voor woningbouw in 2012
Hoogste trede NOM-keur op realisatie
maar ook presteren.”
naar Nederland. Hij zag kansen in de
Voor woningcorporaties is de
Renolution beschikt als eerste bedrijf in Europa
renovatiemarkt en werkte in acht jaar tijd toe
energieprestatievergoeding (EPV) een
over het Duitse Passivhaus-certificaat en is
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
aangesloten bij het Duitse Energiesprong. “We
maat. Hierdoor hoeven we niet veel in de
vertelt Anton Koelma, die samen met Jan
zijn een exclusieve partner voor twaalf
woning te zijn, hoeven we niet te slopen en op
Willem Sloof de nieuwe directie van Renolution
woningcorporaties in Duitsland. Ook werken
de bouwplaats slechts te monteren. Bouwtijd
vormt. De voormalig directeur Remix Droge
we met de Gedragscode Natuurinclusief
en faalkosten worden zo drastisch verminderd.
Mortel is zeer enthousiast over de innovatieve
Renoveren, wat de procedure rondom flora en
Bovendien zijn we tijdens het werk niet
nieuwkomer. “De bedrijven passen heel goed
fauna vereenvoudigt en versnelt.”
afhankelijk van het weer. Uiteindelijk besparen
bij elkaar omdat er overduidelijk synergie is. De
onze opdrachtgevers tijd en dus geld. Wij
overname past daarmee perfect in onze
Snel en zonder overlast
nemen alle zaken van de corporatie over. Van
strategie om onze klanten op een steeds
De opgave voor woningcorporaties en
de bewonerscommunicatie tot en met het
hoger niveau en met een breder pakket te
vastgoedondernemers om hun bezit te
beheer en onderhoud van de installaties.”
ondersteunen. Samen hebben we meer
verduurzamen is groot. Zij hechten veel belang
veerkracht en is snellere opschaling mogelijk.
aan een snelle doorlooptijd. Met Renolution
Synergie
We kunnen gebruikmaken van onze mensen
zijn bestaande woningen in slechts een paar
Het bedrijf dat eind augustus is verhuisd van
en zijn een nog betere totaalaanbieder. Voor
dagen tijd om te toveren tot energiecentrale
Haaksbergen naar de Morsweg 9 in Rijssen,
de toekomst blijven we de prestaties van het
woningen. De bewoners ervaren nauwelijks
maakt een forse groei door. Dit was voor Jan
totaalconcept verbeteren en het concept
overlast en krijgen een hoge kwaliteit
Willem Sloof reden om de samenwerking op te
verder doorontwikkelen. Bij alles vragen we
binnenklimaat, comfort en gemak.
zoeken en aan te sluiten bij de Habovo Groep
ons continu af of het slimmer of beter kan.
in IJsselmuiden, een grote, krachtige speler in
Bovendien hebben we plannen om naast de
“Tijdens een renovatie kunnen huurders
de afbouwwereld. De aangesloten bedrijven
productie bij onderaannemers te starten met
gewoon doorgaan met hun dagelijkse
leveren een totaal afbouwpakket inclusief
een eigen productie om in de toenemende
bezigheden”, zo benadrukt Jan Willem Sloof.
metselwerken, steigerwerk en
vraag te kunnen blijven voorzien!” <
“Het totale product, van complete gevels
gevelisolatiewerken.
inclusief steenstrips tot beglazing en energie-
“De kerncompetenties van Renolution zijn zeer
installaties maken we in onze fabrieken op
complementair aan die van de Habovo Groep”,
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
69
Snelle en betrouwbare ‘Digital Twin’ check elektrische installaties ‘MET EPROTWIN® HALEN WE ELEKTRISCHE ONTWERPFOUTEN ER GEGARANDEERD UIT’
Onopgemerkte ontwerpfouten in een elektrische installatie zijn sluipmoordenaars. Dat lost zich niet vanzelf op. Er kunnen jaren overheen gaan tot je er met een oorverdovende knal achter komt dat het toch niet helemaal goed zat. Met levensgevaarlijke situaties en torenhoge kosten door brand- en kortsluitschade tot gevolg. Terwijl het voorkomen kan worden met EproTwin. Een online ontwerp- en verificatieservice gebaseerd op Digital Twin technologie.
“Als er in een ontwerp van een elektrische
de praktijk kost ontwerpcontrole veel tijd en
installaties op te sporen en te verhelpen heeft
installatie even snel iets wordt gewijzigd dan
wordt volstaan met subjectieve checks op
Eprocon een even ingenieus als doeltreffende
ontstaat er vaak ongemerkt elders in het
hoofdlijnen. De kans dat fouten in het ontwerp
ontwerp- en verificatieservice met Digital Twins
netwerk een fout. Gevolgfouten van wijzigingen
niet worden ontdekt is realistisch. Het ontwerp
ontwikkeld onder de naam EproTwin. De
komen veelal niet direct aan het licht,” vertelt
wordt nog steeds op basis van een ‘second pair
service is ingericht voor elektrotechnisch
ingenieur Maurice Soolsma van Eprocon, een
of eyes’ gecontroleerd, ondanks de
ontwerp-, berekening-, controle, uitbreiding,
jong en dynamisch elektrotechnisch
mogelijkheden met computers. Fouten maken
risico-inventarisatie en -evaluatie en beheer.
ingenieursbureau. Eprocon is gespecialiseerd
of iets over het hoofd zien is menselijk maar
“EproTwin is gericht op het controleren van de
in het ontwerpen van elektrische installaties
het ontwerp kan beter én sneller als je werkt
veiligheid en betrouwbaarheid van het ontwerp
voor de scheepvaart en offshore sector.
met door de industrie erkende interactieve
voor elektrische installaties aan boord van
software die je direct attent maakt op fouten.”
schepen en offshore faciliteiten. We leveren
“Ook door persoonsafhankelijke interpretatie
70
een volwaardig Digital Twin ontwerp dat de
van de norm sluipen er fouten in. Veel
Volledig doorgelicht
basis vormt voor de aankoop van elektrische
bedrijven zijn ISO 9001 gecertificeerd, maar in
Om fouten in het ontwerp van elektrische
toestellen en de aanleg of aanpassing van de
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Voordelen EproTwin voor de maritieme en offshore sector EproTwin biedt drie belangrijke voordelen: 1. Hogere betrouwbaarheid van de elektrische installaties. 2. Meer veiligheid aan boord. Met UET worden ongelukken door ontwerpfouten voorkomen. 3. Significante kostenbesparing. Ontwerpverificatie levert verderop in het ontwerp- en bouwtraject grote besparingen op omdat de diepgaande ontwerpcontrole al in de beginfase plaatsvindt. Daarmee kunnen faalkosten tijdens de bouw, inbedrijfstelling, bedrijfsvoering en onderhoud worden voorkomen. Als je de potentiële schade vergelijkt met de kosten van een EproTwin UET scan dan is de keuze gauw gemaakt.
installatie. We inventariseren, configureren,
een virtuele wereld nabouwen en automatisch
installatie, dan zullen we bij het detecteren van
berekenen, controleren en specificeren de
doorlichten.” Een schip doorlichten kost een
een gevaarlijk situatie direct de
elektrotechnische details.”
paar dagen tot een week tijd. Afhankelijk van
installatieverantwoordelijke waarschuwen,
het type schip en de grootte van de elektrische
zodat er actie kan worden ondernomen.”
Meer veiligheid, minder kosten
installatie. “Binnen een paar dagen weten we of
Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem
Met EproTwin worden alle vereiste
de installatie veilig en betrouwbaar zal zijn, nog
contact op met Eprocon via onze contact
berekeningen en documenten vanuit één bron
voor deze wordt gebouwd. Gaat het over een
pagina op www.eprocon.nl of stuur een mail
gegenereerd in overzichtelijke dashboards en
ontwerpverificatie van een bestaande
naar info@eprocon.nl. <
rapporten. “Deze bron noemen we Unified Electrical Twins (UET), een Safety by Designprincipe waarbij eerst de digitale kant wordt beproefd, voordat iets in de fysieke installatie wordt geïmplementeerd. Zo voorkomen we dat er iets wordt gewijzigd zonder het eerst digitaal
Inzicht met Unified Electrical Twins
te verifiëren. Dit alles kan op afstand, dus ook
De samenhang van alle onderdelen in de elektrische installatie inclusief generatoren en
terwijl een schip ergens op de oceaan vaart.”
elektrische voortstuwing worden automatisch conform de eisen van classificatiebureaus
Voor nieuwe schepen raadt Soolsma partijen
doorberekend en geverifieerd. Een Digital Twin heeft geïntegreerde databases met normen
als rederijen, scheepswerven en
en fabrikantgegevens ‘aan boord’. Het elektrische systeem wordt natuurgetrouw
scheepsontwerpers aan om eerst een
gedigitaliseerd en alle belastingscenario’s, van hotel load, voortstuwing, tot
onafhankelijke EproTwin ontwerpscan te laten
noodstroombedrijf worden doorberekend. Resultaten van berekeningen zoals load flow,
uitvoeren en dat pakket in te dienen ter
kortsluitstromen, aderdoorsneden kabels, bus bars (stroomrailsystemen), onderlinge
goedkeuring. “Keuringsinstanties zullen onze
selectiviteit beveiligingstoestellen, vlamboog energie, inschakelstromen, blindstroom en
rapportage vanwege de internationale
hogere harmonischen zijn direct zichtbaar in Digital Twin Dashboards en overzichtelijke
erkenning van het platform sneller accepteren
rapportage.
waardoor het hele ontwerp in één keer wordt goedgekeurd. Daarmee kun je een hoop kosten besparen.”
Snel duidelijkheid De EproTwin service is gebaseerd op datauitwisseling waardoor de controle op afstand en in de cloud kan plaatsvinden. Het werkt snel, digitaal en is accuraat. “De klant stuurt ons via een beveiligde verbinding of met encryptie de elektrische installatieschema‘s en datasheets van de componenten (bestaand of nieuw te bouwen). De ontwerpcontrole kan volledig digitaal op afstand worden afgehandeld. Dankzij onze ervaring met de geavanceerde Digital Twin software kunnen we het ontwerp
Unified Electrical Twins voor een behouden vaart!
van elektrische installaties snel en realistisch in
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
71
THE ROLLING STONES –
Unzipped komt naar Groningen Van 14 november 2020 tot en met 28 februari 2021 is de expositie The Rolling Stones – Unzipped te zien in het Groninger Museum. Tickets zijn nu te koop via www.rollingstonesgroningen.nl De tentoonstelling toert in vernieuwde vorm door Europa, met
kleurenfoto’s te zien die de Groningse fotograaf Andy Zuidema van de
Groningen als primeur. De bandleden van The Rolling Stones zijn er erg
Stones maakte tijdens het concert in Arnhem in 2017. Zuidema valt op
trots op: “We willen iedereen die komt kijken meenemen op een reis
door de laagdrempelige manier waarop hij pure en unieke beelden
door onze geschiedenis om te ervaren hoe het is om onderdeel te zijn
maakt. Zijn foto’s vertellen een verhaal en laten mensen het gevoel van
van The Rolling Stones. We hopen dat iedereen ervan gaat genieten.”
het vastgelegde moment beleven.
De expositie bevat ruim vierhonderd originele objecten uit de verzameling van de Stones. Niet alleen instrumenten en stage-designs,
Aangepaste maatregelen
maar ook zeldzame audiofragmenten en videomateriaal, persoonlijke
Het Groninger Museum verruimt tijdens The Rolling Stones – Unzipped
dagboeken, iconische kostuums, postermateriaal, albumcovers en zelfs
de openingstijden, om zoveel mogelijk bezoekers de kans te bieden om
hun studio en het bescheiden verblijf in Edith Grove in Londen. Fans
de expositie te zien. Tickets zijn alleen online en voor tijdsloten
kunnen door de unieke erfenis van de band reizen, die eindigt met een
beschikbaar. Ook is er een vaste looproute. De openingsdata en –tijden
iconische Stones-ervaring en mede mogelijk wordt gemaakt door de
zijn onder voorbehoud van de ontwikkelingen rond het coronavirus. Het
multidimensionale Dolby Atmos Sound-technologie, gefaciliteerd door
museum houdt zich aan de landelijke richtlijnen vanuit het Rijksinstituut
PMC (The Professional Monitor Company).
voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Nederlandse Museumvereniging.
Expositie fotograaf Andy Zuidema De tentoonstelling legt ook een link met Groningen. Er zijn zeven grote
72
The Rolling Stones. Foto: Claude Gassian
www.rollingstonesgroningen.nl <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
3 OKTOBER 2020 T/M 7 MAART 2021 BIJ DRENTS MUSEUM
Henk Helmantel – Meesterschilder
Henk Helmantel, Het meest Hollandse stilleven, 2019, olieverf op paneel, 122 x 185 cm. Particuliere collectie. Foto: Art Revisited, Tolbert
De wereld van Henk Helmantel gaat over inspiratie en ambacht, over licht en donker, over stofuitdrukking en over verstilling en spiritualiteit. Liefhebbers van zijn werk kunnen vanaf dit najaar hun hart ophalen in Drenthe. Van 3 oktober 2020 tot en met 7 maart 2021 staat in het Drents Museum in Assen het kunstenaarschap en het ambacht van de Groninger centraal. Henk Helmantel (Westeremden, 1945) wordt
kunstschilder. Van vroeg tot recent werk. Aan
Helmantel – Meesterschilder presenteert Collectie
nationaal én internationaal geroemd om zijn
de hand van zijn stillevens en kerkinterieurs,
Harms Rolde – als hoofdsponsor van de
meesterlijk geschilderde stillevens en
aangevuld met enkele zelfportretten, wordt het
tentoonstelling – een verzameling van het werk
kerkinterieurs. Hij behoort tot de Noordelijke
kunstenaarschap van Helmantel uitgediept.
van Helmantel op Hof van Saksen in het
Figuratieven en wordt gezien als een van de
Extra verdieping ervaart de bezoeker doordat
Drentse Nooitgedacht. <
belangrijkste kunstenaars binnen het
Helmantels inspiratiebronnen nader belicht
hedendaags realisme. In het buitenland is zijn
worden. Dit zijn enerzijds beeldende
werk onder meer tentoongesteld in de
kunstenaars die hem beïnvloed hebben en
Verenigde Staten, Duitsland, Engeland, Italië,
anderzijds objecten uit Helmantels persoonlijke
Frankrijk, Indonesië en recent nog in Taiwan.
collectie die in zijn stillevens figureren. In de tentoonstelling is er ook aandacht voor de
Helmantel woont en werkt in het Noord-
kunstbeleving van Helmantels werk. Zo kun je
Groningse wierdedorp Westeremden. Zijn
als bezoeker de schilderijen in alle rust
expositieruimte De Weem in Westeremden
bekijken, bijpassende muziek beluisteren en je
trekt jaarlijks duizenden bezoekers. In de grote
in de aangereikte kijktips verdiepen. Actief aan
tentoonstellingszaal presenteert het Drents
de slag gaan, kan ook door zelf te tekenen
Museum circa zeventig schilderijen van de
tussen de kunstwerken. Als aanvulling op Henk
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Foto: Sake Elzinga
73
COLUMN
KIJK OP KLIMAAT WEERBEELD 2020 ‘Hoe scherp het oog ook is, het ziet alleen de kant van de werkelijkheid die het zelf heeft gemaakt’, schreef de Portugese dichter Fernando Pessoa (1888-1935). Na een zeer natte winter begon het voorjaar van 2020, hoewel fris, zonnig en droog. Door de strakke blauwe luchten, de zon die vrij spel had en de schrale oostenwind droogde de grond snel op. Half april reppen de kranten al van droogte, en velen luiden zelfs alweer de noodklok: de droogte is nu al groter dan in 1976, het droogste jaar ooit gemeten en droger dan de zomers van 2018 en 2019. In de buurt zag ik al weer een paar particulieren die hun grasveldje aan het sproeien waren met kraanwater. Hallo mensen, het is nog maar half april en met overdag 10 graden is het gewoon koud en groeit er sowieso nog niet zoveel. Waarschijnlijk kunnen ze er ook niets aan doen, ze anticiperen op de krantenberichten dat het al heel droog is en nemen actie. Sorry Vitens en andere waterbedrijven, de verspilling van zuiver kraanwater begon al vroeg dit jaar. Gelukkig las ik in de krant dat het onze Deltacommissaris ook was opgevallen dat er al records werden gesuggereerd die er nog niet zijn. Hij liet in de krant noteren: ‘Sinds 2001 was het voorjaar in acht jaren droger of even droog als in 1976. In vijf van de acht keer werd het een natter jaar dan gemiddeld’. Het is alsof je naar de tien kilometer bij het schaatsen zit te kijken en de schaatser na vijf rondjes al twee seconden onder het wereldrecord zit. Als hij het volhoudt wordt het een wereldrecord, maar hij moet nog twintig rondjes, dus het kan nog alle kanten op. Vanuit de nieuwe werkelijkheid waarin een geleidelijke klimaatverandering een feit is, worden natuurlijke gebeurtenissen en weersomstandigheden steeds sneller in dit licht geduid. Elke overstroming, elke bosbrand, een droog voorjaar of een hittegolf, kun je zien als een bevestiging dat het ras de verkeerde kant opgaat en dat we meer actie moeten ondernemen. Activisten maken hiervan graag gebruik, ongetwijfeld met de beste bedoelingen, en laten geen gebeurtenis onbenut om er een onheilspellende tweet aan te wijden. Pessoa waarschuwt ons en zegt: al ben je nog zo slim, je ziet al snel wat je er zelf van maakt. Laten we daarom wel een beetje nuchter blijven en gewoon genieten van het mooie weer, als het er even is, en wat meer vertrouwen hebben in de grasmat. Die overleeft echt wel even zonder kraanwater en laten we ondertussen gewoon doorgaan met de energietransitie, met de circulaire economie en met het verbeteren van bodem- en waterbeheer. < Sytze Keuning Bioclear Earth
74
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Jij vindt de natuur belangrijk. Wij hebben energie voor natuur.
Meer ruimte voor beweging en natuur door duurzame energie uit zonneparken
Wij denken graag net even anders met u mee! Duidelijk en betrokken advies. Daar ligt onze kracht en uw kans om het verschil te maken. Wij zijn betrokken adviseurs die ervaring en visie meebrengen. Doelgericht op zoek naar kansen en inventieve oplossingen om samen succesvol te kunnen groeien.
www.vanbraakaccountants.nl
adres Kraaiheide 15 9202 PC Drachten
post Postbus 652 9200 AR Drachten
tel 0512 - 571250 mail drachten@vanbraakaccountants.nl