Kijk op het Noorden editie 420 juni 2021

NUMMER 420 | JAARGANG 52 | 2021

ROELOFS DE SLIMME WEG NAAR DE TOEKOMST

DOUNA MACHINERY LEVERT TECHNISCH CREATIEVE OPLOSSINGEN

MOSS GROUP VIER TECHNIEKBEDRIJVEN, ÉÉN STERKE PARTNER

SLTN IT-SYSTEMEN STEEDS INTELLIGENTER

Stienstra & van der Wal B.V. Stienstra en Van der Wal is een aannemingsbedrijf, gespecialiseerd in Waterbouw werken. Het bedrijf heeft vooral in de drie noordelijke provincies bekendheid opgebouwd met degelijk en vakkundig uitgevoerde werken, onder andere in opdracht van provincies, gemeenten en waterschappen.

Daarnaast weten ook vele aannemers de kwaliteiten van Stienstra & Van der Wal op juiste waarde in te schatten.

Walbeschoeiingen Steigers en vlonders Trailerhellingen Houten bruggen Remmingswerken

ROGMOLEWEI 6, IJLST TEL.: 0515 - 533 243 INFO@STIENSTRA-VANDERWAL.NL

VOORWOORD

Slim op weg naar de toekomst Het morgen nóg beter willen doen en een slimme weg naar de toekomst vinden: bij Roelofs hebben ze alvast de juiste toon gevonden voor ‘de nieuwe tijd’ die we lijken in te gaan. Het bedrijf uit Den Ham siert dan ook onze cover. Natuurlijk hebben we het met hen gehad over duurzaamheid en de energietransitie. Containerbegrippen? Ja, maar het zijn nu eenmaal de benamingen voor dé grote uitdagingen van deze tijd.

Die andere uitdaging, de coronacrisis, daar gloort behoorlijk licht aan het einde van de tunnel. We kunnen eindelijk weer ademhalen. Zo voelt het, vindt u ook niet? We mógen weer! Genieten van sport, kunst en cultuur. Die laatste twee zult u veel tegenkomen in deze editie van Kijk op het Noorden. Omdat we, naast hard werken, onze geest ook graag op een andere manier bezighouden.

Echte verhalen Voorbeelden van hardwerkende ondernemers vindt u uiteraard ook in grote getale in deze editie. We tekenen nu eenmaal graag uw verhalen op, zijn nieuwsgierig naar uw werkwijze en uw toekomstplannen. We zijn er ook wel een beetje trots op dat we deze journalistieke manier van werken nog altijd kunnen volhouden. We geloven nu eenmaal dat uw échte verhaal, de lezer ook écht bereikt. En dat blijkt ook. Keer op keer.

Ontzettend leuk om te horen dat de artikelen reacties opleveren, koffie-afspraken, een nieuwe samenwerking: daar doen we het allemaal voor.

In het omgaan met de coronacrisis hebben we ook van elkaar geleerd en dat doen we met de aanpak van de energiecrisis – want dat is het toch echt – ook. Ik kwam laatst een plaatje tegen waarin de coronacrisis een grote golf in zee voorstelde, onmiddellijk gevolgd door een nog veel grotere golf waarin het woord energietransitie was afgebeeld.

Nieuwe energie Nog niet gerust ademhalen dan? Natuurlijk wel. Met nieuwe energie beginnen we na deze – versoepelde! – zomer met frisse moed aan nieuwe uitdagingen. Dat is immers wat we doen: u werkt hard, wij werken hard en samen komen we steeds een stapje verder. Zodat we het morgen nóg beter doen en samen slim op weg zijn naar een schonere toekomst.

Een hele fijne zomer gewenst!

Tine van Knijff Hoofdredacteur Kijk op Uitgevers

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

3

PAGINA 28 DOUNA MACHINERY: VAN IDEE TOT EINDPRODUCT Massaproductie zul je veel niet tegenkomen bij engineering en machinebouw Douna Machinery. ”We leveren technisch creatieve oplossingen”, zegt DGA Ale Procee. Regelmatig gaat het om een uniek design en éénmalige constructie van een machine of machineonderdelen. <

KOOPMANS BOUWGROEP VOEGT WAARDE TOE Om in 2050 alle woningen in Nederland energieneutraal te krijgen moeten per dag duizend bestaande huizen worden verduurzaamd. Een enorme opgave waar TBI-onderneming Koopmans Bouwgroep letterlijk en figuurlijk haar steentje aan bijdraagt. Om maximale toegevoegde waarde te leveren voor haar opdrachtgevers en eindgebruikers van het vastgoed, werkt deze ontwikkelende

PAGINA 38

4

bouwer volgens vijf specialisaties, ofwel waardestromen. <

EN VERDER O.A.:

Geomaat: van tientallen piketpalen naar miljoenen meetpunten . . . . . . 44

Kooi stuift vooruit met beveiligingsoplossingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

D.I.A. pakt nieuwe kansen in coronacrisis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

‘ Je moet gewoon durven en niet in onmogelijkheden denken’ . . . . . . . . . 64

Roelofs: de slimme weg naar de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Nieuwe dynamiek voor het Noorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Wegbereider voor duurzame en circulaire innovaties . . . . . . . . . . . . . . . . 66

Verduurzamen? Natuurlijk, maar hoe? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Corrosie voorkomen in energiecentrales én geld besparen . . . . . . . . . . . 50

Bio-LNG-installatie voorbeeldproject voor rest van Nederland . . . . . . . . 68

We noemen onszelf graag ‘detailbouwers’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

AE Systems: dé specialist in grondboringen voor aardwarmte . . . . . . . . . 52

Buro Schaaf verbreedt scope met duurzaamheidsadvies . . . . . . . . . . . . . 71

Vier samenwerkende techniekbedrijven, één sterke partner . . . . . . . . . . 34

Baas over je eigen leven dankzij Ruimte geeft Rust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

Kom maken, doen en verwonderen bij de Kinderbiënnale . . . . . . . . . . . . 79

Roestpreventie kan slimmer en duurzamer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Van geen idee naar energielabel C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Beyond belief in Drents Museum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

En de Boer, hij ploegde voort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Havelaar & Van Stolk Niet bang voor een stevig risico . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Corona, corona, corona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

INHOUD

KIJK OP INHOUD FUNDERING EN FUNDERINGSHERSTEL “Vanaf de start in 2018 loopt het als een trein bij Boor Heipalen Postma.” Aan het woord is Hendrik Jan Postma, de enthousiaste oudste broer van de drie broers Postma die het hei- en funderingsbedrijf leiden. “Het mooie van ons drieën is dat we eenzelfde idee hebben hoe we het bedrijf willen runnen en tegelijkertijd, bedrijfsmatig, zeer verschillende achtergronden en vaardigheden hebben. Samen maakt dat een uniek geheel.” <

PAGINA 56 IT-SYSTEMEN STEEDS INTELLIGENTER De pandemie confronteert ondernemers met hun digitale kwetsbaarheid. Het hebben en houden van vakkundig en gemotiveerd IT-personeel is de grote uitdaging, naast het op orde hebben van je digitale processen. IT is vandaag de dag één van de belangrijkste grondstoffen voor succesvol ondernemen.

Eugene Tuijnman, founder en CEO van SLTN, benadrukt hoe belangrijk het is dat de IT in je onderneming toekomstbestendig is. De technologische ontwikkelingen gaan zo snel, dat even niet opletten je op achterstand zet. <

PAGINA 72 NOORD: SPANNEND NOORD is een verhaal in en over het Noorden en duikt op een avontuurlijke manier in actuele thema’s als klimaatverandering, de stijgende zeespiegel en wat het met de aarde doet als je er allemaal stoffen uithaalt. De regelmatige aardbevingen in de noordelijke provincie staan dan ook niet voor niets aan het begin van deze grootse voorstelling.

Met haar voorstelling wil Hoogstins echter ook de kracht van samenwerking laten zien en voer geven voor debat over de klimaatkwestie. <

PAGINA 76

Kijk 9206 Drachten, 0512-366326, www.kijkophetnoorden.nl Hoofdredacteur: van Knijff Tine van Knijff, Kijk op op het het Noorden Noorden is is een eenuitgave uitgavevan: van:Kijk Kijkop opuitgevers uitgeversBV, BV,Tussendiepen Het Voert 3B,21, 1613 KL AA Grootebroek, www.kijkophetnoorden.nl Hoofdredacteur: Tine van KnijffTine Redactie: TineRedactie: van Knijff, Isabella Brus Persbureau Aanleveren Martin Laning, Marcel van Rijnbach, Peter Pels, Martin Bouwman en anderen Ed Aanleveren nieuwsberichten: nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl Fotografie: Ed Klijnman, Ed van de Pol, Martin Bouwman en nieuwberichten: nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl Bladmanagement: Klijnman Fotografie: Ed Klijnman, Marcel Rob en anderen Advertentie-exploitatie en planning bedrijfsreportages: Piet Wiersma anderen VDS Crossmedia, Emmen Druk en afwerking: Raalte +31 6 53 Vormgeving: 42 42 78 pietwiersma@kijkopuitgevers.nl, Arnold Stins +31 6Veldhuis 40 51 00Media, 46 arnoldstins@kijkopuitgevers.nl Vormgeving: VDS Crossmedia, Emmen Druk en afwerking: Veldhuis Media, Raalte Aan besteed.De Deredactie redactieen ende deuitgever uitgeveraanvaarden aanvaardengeen geenaansprakelijkheid aansprakelijkheidvoor vooreventuele eventueleonvolledigheden onvolledighedenofofonjuistheden onjuisthedenininde detekst. tekst.

Aan de de inhoud inhoud van van de de artikelen artikelen is is veel veel aandacht aandact besteed.

Overname Overname van van artikelen artikelen uit uit deze deze uitgave uitgave is is uitsluitend uitsluitend toegestaan toegestaan met met bronvermelding bronvermelding en en na na schriftelijke schriftelijke toestemming toestemming van van de de uitgever. uitgever.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

5

"GROOTSTE GRONINGSE PRODUCTIE OOIT" DAGBLAD VAN HET NOORDEN

EEN VOORSTELLIING DIE JE NIET WILT MISSEN!

BOEK NU ALVAST JE TICKETS

Eindelijk.

Prefab funderingspalen aanbrengen zonder trillingen en overlast!

Speciaal voor bouwprojecten waar heien geen optie is, introduceren wij een bestaande, beproefde en in Nederland uitgebreid geteste methode om hoogwaardige prefab funderingspalen met een hydraulisch aangedreven machine de grond in te drukken. Trillingsvrij, geluidsarm en zonder dat er

100

(vervuilde) grond omhoog komt. De betrouwbaarste funderingspaal van

Geen trillingen

Werkt volledig elektrisch

Gegarandeerde kwaliteit

Geen geluidsoverlast

Beproefd én betrouwbaar

Afvalvrij

tel. 088 - 087 0700 info@drukpaal.nl www.drukpaal.nl

trisc

h

el

ek

De voordelen van Drukpaal.nl

Drukpaal.nl Eckertstraat 46 8263 CB Kampen

%

Nederland heet Drukpaal.nl. Aangenaam kennis te maken!

Geen vrijkomende (vervuilde) grond, restbeton, of spoelwater

Wie bouwt zekerheid in?

Voor meer informatie: EBNBOUWADVIES.NL

U

kent ons wellicht van Expertise Bureau Noord. Vanuit

Met ruim 30 bouwkundige specialisten is EBN

ons specialisme schade-expertise voor verzekeraars,

Bouwadvies een breed ervaren partner om mee

volmacht houders en eigen risicodragers, zijn we doorge-

samen te werken. Onze specialismen strekken

groeid naar een volwaardig bouwkundig ingenieursbureau.

van bouwkundige adviezen t/m herbouwwaarde

Een schade-expertisebureau en een bouwkundig ingenieurs-

taxaties. Onze opdrachtgevers komen zowel uit

bureau hebben absoluut raakvlakken, maar hebben toch

het bedrijfsleven, overheden als uit particuliere

zeer verschillende disciplines. De sterk toegenomen vraag

omgeving. EBN Bouwadvies ontzorgt uw orga-

naar bouwadviezen vereist een juiste, professionele focus.

nisatie. Maar ook u, als particulier, die van de

Daarom hebben wij ons bedrijf gesplitst in Expertise Bureau

hoed en de rand wil weten. U bent van harte

Noord (schade-expertise) en EBN Bouwadvies. EBN Bouwad-

welkom op onze vestiging te Eelde.

vies is dan ook de nieuwe loot aan de stam. Een professionele organisatie waarin alle bouwadvies gerelateerde opdrachten verwerkt worden.

W

at doet EBN Bouwadvies?

Detacheren van bouwkundig specialisten

(outsourcing) bij onder meer woningbouwverenigingen, aannemers en grote ingenieursbureaus. Berekenen van (complexe) bouwkundige calculaties ten behoeve van nieuwbouw en/of verbouw/renovatie projecten. Het uitvoeren van bouwtechnische keuringen voor de aan -en verkoop

Waarom EBN Bouwadvies?

• Goede prijs-kwaliteitverhouding • Transparante werkwijze • Afspraak is afspraak • Landelijke dekking • Breed ervaren bouwkundigen

van een pand. 0 -en trillingsmetingen voor aannemers bij nieuwbouw en renovatieprojecten.

Machlaan 5 9761 TK Eelde ebnbouwadvies.nl

wij bouwen zekerheid in

sdag

2e paasdag MAATWERK GLASPRODUCTEN VOLGLAZEN SCHUIFWANDEN A&F interieurbouw levert sinds 1996 2e paasdag 2e paasdag 2e paasdag Maak VOOR uw overkapping of tuinhuis aangenaam dicht dag 2e paasdag en open IN EN OM UW HUIS sdag 2e paasdag maatwerk meubelen en interieur

open open Glas - Veranda’s - Buitenzonwering open - Heaters en open

en

6.00 uur

open

MAATWERKvan 10.00-16.00 uur

van 10.00-16.00 uur van 10.00-16.00 uur

van 10.00-16.00 uur

.00 uur

VEILIGHEID VOOROP

6.00 uur

STEEL LOOK VAN GLAS-IDEE, WEL DE LICHT LOOKS STAAL, VEEL ENVAN GEEN TOCHT MEER NIET DE KOSTEN

van 10.00-16.00 uur

van 10.00-16.00 uur

INCL. INMETEN EN MONTAGE

LAAT U VERASSEN 10 MM VEILIGHEIDSGLAS DOOR ONZE SLIMME BETAALBARE OPLOSSING

Glas-Idee, Virulystraat 1 al, niet de kosten.

Steel look van Glas-Idee, wel de looks van staal, niet de kosten.

9716 JT Groningen en door Laat u verassen door T: BEDIENINGSGEMAK 050 5773874 bare oplossing. onze slimme oplossing. asproducten uw huis voor in en om uw huis Maatwerk glasproducten voor Maatwerk inbetaalbare en om glasproducten uw huis voor in en om uw huis nnen- heaters en buitenzonwering - heaters veranda’s - binnen- en buitenzonwering veranda’s - binnen- heaters en buitenzonwering - heaters E: info@aenfinterieurbaen.nl oorop.

Veiligheid voorop. w.glas-idee.nl men - 0591 66 88 04 www.glas-idee.nl Handelsweg 3b Emmen 0591 Handelsweg 66 88 04 3b www.glas-idee.nl Emmen 0591 66 88 04 - www.glas-idee.nl MAATWERK EN ELKE| EIGEN PRODUCTIE SCHERP GEPRIJSD kleur mogelijk. I: www.aenfinterieurbouw.nl Maatwerk en elke kleur mogelijk.

KLEUR MOGELIJK VRAAG NAAR DE MOGELIJKHEDEN

● Zorgsector ● Overheidsinstellingen ● Scholen ● Tandartspraktijken ● Particulieren

oor in en om uw huis voor in en om uw huis nzonwering - heaters

Maatwerk glasproducten voor in en om uw huis Maatwerk glasproducten voor in en om uw huis veranda’s - binnen- en buitenzonwering - heaters ● Adres: Virulystraat 1, 9716 JT Groningen veranda’s - binnen- en buitenzonwering - heaters

tenzonwering - heaters

● Telefoon: 050 5773874 ● E-­‐mail: info@aenfinterieurbouw.nl Handelsweg 3b Emmen - 0591 66 88 04 - www.glas-idee.nl

88 04 - www.glas-idee.nl

66 88 04 - www.glas-idee.nl Handelsweg 3b Emmen - 0591 66 88 04 - www.glas-idee.nl Handelsweg Handelsweg 3b 3b Emmen Emmen -- 0591 0591 66 66 88 88 04 04 -- www.glas-idee.nl www.glas-idee.nl www.aenfinterieurbouw.nl voor in en om uw huis Maatwerk glasproducten voor in en om uw huis

tenzonwering - heaters veranda’s - binnen- en buitenzonwering - heaters

66 88 04 - www.glas-idee.nl

Handelsweg 3b Emmen - 0591 66 88 04 - www.glas-idee.nl

DE BODEM TOT SUCCES

Industrieel Antislip Vloeistofdicht Decoratief Emissievrij Antistatisch ER WIJ MAKEN UW VLO MET VEEL PLEZIER

J.A. Koningstraat 21 9672 AC Winschoten

info@verbionvloeren.nl 0597 - 42 28 00

www.verbionvloeren.nl

KIJK OP NIEUWS GEMEENTE GRONINGEN EN USG RESTART HELPEN (EX) ONDERNEMERS AAN WERK De Gemeente Groningen wil zoveel mogelijk (ex)ondernemers en andere inwoners die getroffen zijn door de coronamaatregelen aan werk helpen. Daarom is een samenwerking aangegaan met HR-dienstverlener en arbeidsdeskundig adviesbureau USG Restart.

WAGNER VERANDERT NAAM IN WAGNER & COMPANY Kennisonderneming Wagner uit Groningen verandert de naam in Wagner & Company. Wagner wil zo de drie bedrijfsonderdelen duidelijker naar voren laten komen om zo een bredere doelgroep beter aan te spreken.

De organisatie bestaat uit drie onderdelen: het adviseren van raden en organisaties (Advisor & Development), onderwijs (Graduate School) en Learning By Experience. Door de groei die Wagner & Company de

Ondernemers die gebruikmaken van Tozo krijgen een aanvullende uitkering

afgelopen jaren doormaakte is de doelgroep veel breder geworden.

voor levensonderhoud als de inkomsten uit de onderneming door corona tot onder het sociaal minimum komen. Gemeente Groningen verwacht dat

Philip Wagner: “De afgelopen jaren zijn we meer disciplines beginnen

een aantal van deze ondernemers stoppen en verder willen gaan in

uit te voeren dan enkel onderwijs. Ook de komende jaren willen we

loondienst.

weer stappen voorwaarts zetten. Met de naam Wagner & Company laten we ook zien dat we willen groeien. Daarom willen we onze

Coachingstraject

activiteiten niet langer enkel verbinden aan de naam Wagner, maar

USG Restart biedt deze ondernemers een intensief traject van 3 tot 6

laten zien dat we meer zijn.”

maanden aan, waarin ze hen begeleiden naar een baan in loondienst. Zij worden het gehele traject gecoacht op een manier die bij zelfstandigen past.

Wagner & Company

Tijdens het coachen is de kandidaat de regisseur. Er zijn tests beschikbaar

Wagner & Company werd opgericht in 1985 en is nu een

om inzicht te krijgen in de kwaliteiten, competenties en drijfveren van de

internationaal opererend bedrijf. Voor de organisatie werken

ondernemers. Ook worden er cursussen en workshops geboden, die zich

tegenwoordig zo’n 100 docenten en er wordt gewerkt vanuit kantoren

richten op persoonlijke en talentontwikkeling. En mocht het nodig zijn, dan

in Groningen, Amsterdam en Willemstad (Curaçao).

kunnen zij bij- of omgeschoold worden.

SUBSIDIE VOOR VERSNELLEN DIGITALISERING IN DE BOUW De provincie Drenthe geeft voor het versnellen van de digitalisering in de bouw een subsidie van € 44.601 aan BrainR. De initiatiefnemers gaan digitalisering in de bouwsector bevorderen om kosten te verlagen.

BrainR zet ook in op het stimuleren van innovatieve technologieën, het versnellen van marktintroductie van nieuwe bouwproducten en samen met kennisinstellingen het laagdrempelig beschikbaar stellen van kennis en faciliteiten voor het mkb. Daarmee wordt digitalisering gekoppeld aan de transitie naar een duurzaam gebouwde omgeving en een circulaire economie.

“Voor een sterk bedrijfsleven zijn kennis en innovatie de basis.

Digitalisering biedt alle Drentse bedrijven hiervoor kansen. Als provincie zetten we vol in op digitalisering en circulair via bijvoorbeeld de Digitaliseringagenda ‘Drenthe Digitaal’ en de Groene Economische Agenda”, aldus de provincie Drenthe.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

9

Alles op het gebied van intern transport en opslagsystemen.

Gevestigd in Hengelo (Ov) en Alphen aan den Rijn www.jungheinrich.nl | +31 (0)74 74 40 144

DUURZAAM | INNOVATIEF | PERSOONLIJK MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD MAATSCHAPPELIJK BETROKKEN

Rein Advies adviseert in duurzaam en betekenisvol ondernemen.

Haar doel is om organisaties CO2-neutraal én maatschappelijkbetrokken te maken. Dit doet ze door ze bewust te maken van hun invloed op hun eigen omgeving en op onze planeet. Van onderop een groener en socialer bewustzijn creëren en daarmee impact maken richting toekomst, dat is het idee.

Meer informatie?

Bekijk onze projecten op onze website of mail of bel ons: info@rein-advies.nl of 06 21357195

KIJK OP NIEUWS ONDERNEMER VRAAGT EERDER HULP, MAAR BESTEEDT NIET UIT Toch nog best een goed boekjaar gehad in 2020, maar daar niet mee te koop willen lopen? Helemaal niet gek.

MKB Nederland draaide het corona-jaar meer omzet dan in 2019. Toch praat bijna dertig procent van de Nederlandse ondernemers liever niet over financiële successen Ondernemers maken zich zorgen over de financiële gezondheid van hun onderneming. Toch leerden ze ook door de crisis hun zorgen te uiten, blijkt uit onderzoek van RegioBank onder 1039 ondernemers.

Zes van de tien ondernemers weet beter hoe kosten te besparen en ruim de helft hun zorgen (53%) te uiten. Althans, als schaamte niet teveel in de weg zit. Zaken uitbesteden bleek iets wat maar weinig

VIJFDE TOP 250 GROEIBEDRIJVEN

ondernemers (23%) in crisistijd ontwikkelen.

Uit de Top 250 Groeibedrijven, die dit jaar voor de vijfde keer is opgesteld, blijkt dat de meeste snelgroeiende bedrijven zich bevinden in sectoren op het snijvlak van digitalisering, dienstverlening en nieuwe media.

naar binnen en besteden minder uit. Toch is juist crisistijd een mooi

Meer ruimte voor andere zaken “Ondernemingen keren zich op het moment van crisis direct meer moment om je als ondernemer en met je business te herijken. Vanuit een nieuw gezichtspunt kijken naar je kernkwaliteiten en je toegevoegde waarde. Business uit handen geven lijkt op korte termijn geld te kosten, maar geeft de ondernemer op langere termijn meer ruimte voor zaken die beter passen of uiteindelijk financieel meer opleveren”, aldus Josette Dijkhuizen, ondernemer en Honorair

Noord-Holland voert met 90 bedrijven de lijst aan

Hoogleraar (Maastricht School of Management).

met de meeste bedrijven uit de Top 250, gevolgd door de provincies Noord-Brabant (51) en ZuidHolland (42). Van alle Top 250 Groeibedrijven kent slechts 5% een vrouwelijke ondernemer, een verdere daling ten opzichte van de vorige editie.

Noordelijke snelgroeiers Er staat één bedrijf uit Drenthe in de top: Bouwatch uit Assen. Er staan zes bedrijven uit Groningen in de top: Finanxe Management, Gadero, Enie.nl, Klippa, Slimmer AI en Winparts. Er staat één bedrijf uit Friesland in de top: Jelle Bijlsma uit Gytsjerk.

Versnelde veranderingen De Top 250 Groeibedrijven is een initiatief van Erasmus Centre for Entrepreneurship (ECE) en nlgroeit. Deze Nederlandse bedrijven zijn, ondanks de coronacrisis, in staat gebleken fors door te groeien. Veel groeibedrijven profiteren juist van versnelde veranderingen in klantwensen en op het gebied van digitalisering omdat ze voor de pandemie al vernieuwende verdienmodellen hanteerden.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

13

6902 PK Zevenaar

info@lohrliften.nl

www.lohrliften.nl

Verkoop, Verhuur en Installatie

wi

Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld

KOMPLEET IN...

CENES

B

Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl

(THUIS) KANTOOR INRICHTING

408 KoHN.indd 64

interieurbouw- standbouw- scheepsbetimmering

quality from the north

Wij adviseren u graag!

van on tw er

p

verzorgingshuis ziekenhuizen

alisatie t re to

kantoor

overheidsintellingen winkelinterieur scholen

tentoonstellingsbouw

CENES.nl al meer dan 30 jaar vakmanschap !

Tussendiepen 25A 9206 AA Drachten +31 521 523 950

WWW.DATAS.NL DRACHTEN, GRONINGEN, SNEEK & LEEUWARDEN

KIJK OP NIEUWS NIEUW KANTOOR VOOR LAUTENBAG ARCHITECTUUR Architectenbureau Lautenbag Architectuur heeft een nieuwe eigen kantoorruimte op Voorstreek 5 in Leeuwarden betrokken. De eerdere ruimte in Leeuwarden en Hindeloopen was te klein voor het bureau met negen medewerkers Lautenbag Architectuur ontwerpt verbouwingen en nieuwbouw voor bedrijven

H&K NIEUWE EIGENAAR VAN TEMMEN & KOOP

en particulieren. Het bureau levert maatwerk-architectuur met aandacht voor licht en ruimte, duurzaam gebruik en kwaliteit in uitvoering.

Het rijksmonumentale pand is het afgelopen jaar grondig verbouwd. Historische onderdelen en kenmerken zijn behouden en uitgelicht. Ook de klassieke

H&K Technische Groothandel is de nieuwe eigenaar van de Temmen en Koop Groep in Emmen.

verdeling in het gebouw met een bedrijfsruimte, kantoor, op de begane grond en een bovenwoning op de verdieping is behouden.

De moderne uitstraling en detaillering van de nieuwe gevel staat in contrast met

In 2006 zijn Jos Temmen en Harald Koop begonnen

de oude gevel. Maar met de rode kleur en textuur ontstaat er samenhang met

met vloerverwarmingssystemen. Na circa vijftien jaar

de bovenliggende verdiepingsgevel waardoor het pand als geheel wordt

met veel enthousiasme dit werk gedaan te hebben is

benadrukt.

het bedrijf overgedragen aan H&K. H&K heeft vestigingen in Nijverdal en Zwolle. H&K levert installatiematerialen en voert in opdracht vloerverwarmingsprojecten uit. Temmen en Koop richt zich op de installatie van vloerverwarmingssystemen, en daarnaast kan het ook freeswerkzaamheden, betonboringen en betonzaagwerkzaamheden uitvoeren. Met H&K als nieuwe eigenaar blijven de service en flexibiliteit op hoog niveau.

VERDUBBELING SNELWEG NAAR BREMEN START IN 2023 De verdubbeling van de E233 tussen het Duitse Meppen en Cloppenburg gaat over twee jaar van start. Dit melden woordvoerders van de deelstaat Nedersaksen, verantwoordelijk voor de snelwegbouw aan ondernemers langs het traject.

Als de bouw in 2023 start kan de verdubbeling in 2030 een feit zijn. Waarschijnlijk wordt het gedeelte dat het dichtst bij Nederland ligt het eerst aangepakt. De 83 kilometer lange E233 sluit aan op de A37 en is de snelste route vanuit Nederland naar Scandinavië en de Baltische Staten.

Bijna 50 procent van het verkeer op deze route bestaat uit vrachtverkeer.

Drie kwartier tijdwinst

De verdubbeling levert in de spits ruim driekwartier tijdwinst op. Als straks ook de tunnel tussen Duitsland en Denemarken klaar is, rij je in vijf uur van Emmen naar Malmö. Volgens de Stedenkring Zwolle-Emsland, die al tien jaar betrokken is bij planvorming, is het de eerste keer dat de

De E233 in de huidige situatie. Foto:

deelstaatregering zich zo concreet uitspreekt over de bouw.

Stedenkring Zwolle/Emsland

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

15

Normakk is een officieel erkende, onafhankelijke keuringsinstantie en energiedeskundige.

Waarom hebben we je nodig - en waarom heb jij Normakk nodig?

In 2023 moet elk zakelijk pand in Nederland verplicht Energielabel C of hoger hebben. Samen met Normakk ga je een waterdicht en tochtvrij verbeterplan opstellen, op weg naar zo’n felbegeerd, voldoende energiezuinig pand. Het scheelt straks ook nog eens in de beheerskosten, tot lang na 2023.

Normakk begeleidt je op het hele traject naar minimaal Energielabel C. Als het moet krijg je een compleet nieuw Energielabel. Eind goed, al goed.

Ben jij degene naar wie we op zoek zijn?

Aarzel niet en bel of mail ons.

Functie-eisen: • Vooruitziende blik • In bezit van zakelijk pand met een te laag of helemaal géén Energielabel

(050) 727 10 30

E

• Liefhebber van de woorden: economisch rendabel, haalbaar en betaalbaar • In staat om naar goede adviezen te luisteren

info@normakk.nl

www.normakk.nl

VERSTANDIGE VASTGOEDEIGENAAR*

• Altijd bereid om naar praktische oplossingen te zoeken

* Normakk is ook op zoek naar slimme huiseigenaren.

Kijk op www.normakk.nl voor meer informatie.

T

GEVRAAGD:

M/V

KIJK OP NIEUWS NIEUWBOUWPROJECT HOLT: 320 WONINGEN Wethouder Roeland van der Schaaf en directeur Kristiaan Capelle van ontwikkelaar MWPO hebben eind mei hun handtekening gezet onder de koop- en realisatie-overeenkomst voor het nieuwbouwproject ‘Holt’ op de voormalige Alo-locatie.

De gemeente Groningen heeft het plan van ontwikkelaar MWPO in samenwerking met woningcorporatie Nijestee, als beste beoordeeld in het aanbestedingstraject voor de ontwikkeling van de voormalige Alo-locatie. Het plan omvat de bouw van 320 woningen in vele soorten en maten. De helft van de locatie wordt als openbaar toegankelijk parkachtige

MILLING COMPANY EUROPE SCOORT MET ‘KRACHTVOER’ VOOR BIOVERGISTERS

omgeving ingericht. Duurzaamheid is een belangrijk thema binnen het plan.

De locatie ligt in Corpus den Hoorn op de hoek van de Van Swietenlaan en de Laan Corpus den Hoorn. Het plan omvat de bouw van 320 woningen met een grote diversiteit aan woningtypen gericht op een brede groep

Milling Company Europe (MCE) boekt een productiestijging dankzij een zelf ontwikkelde brandstofkorrel. Het is een natuurproduct, afkomstig van reststromen uit bijvoorbeeld de akkerbouw, voedsel of veevoerindustrie, ofwel biomassa. De korrels zijn bestemd voor biovergisters die ze omzetten in groen gas.

bewoners: van gezinnen tot starters, van zorgprofessionals tot kwetsbare jongeren en ouderen.

Het aandeel huurwoningen is 40% waarvan de helft sociale huur.

In de loop van 2022 kan de bouw van de eerste woningen starten.

Het in Emmen ontwikkelde product levert 30% meer energie dan de traditionele variant. Naast meer rendement zorgt het MCE-product ook voor een efficiëntere vergisting. Hierdoor blijft er minder aanslag achter in de vergister, wat de levensduur ten goede komt.

De ondernemers Harry Pot en Louis Wittendorp startten het bedrijf drie jaar geleden in de voormalige 52 meter hoge fabriek van Agrifirm aan de Rondweg in Emmen. MCE is specialist als het gaat om ontwikkeling van producten uit biomassa.

Stijging van 60% MCE produceerde vorig jaar ruim 20.000 ton van deze biomassakorrels. Dat was in 2019 nog 12.000 ton: een stijging van 60%. Directeur en mede-eigenaar Louis Wittendorp verwacht dit jaar verdere groei: “Ik reken erop dat we eind 2021 de 30.000 ton gehaald hebben.” Het bedrijf kan de snelle groei van het eigen product goed aan. “We hebben capaciteit voor 100.000 ton, dus we kunnen flink opschalen indien nodig.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

17

5147

115

750

100%

5147 meter de diepte in geboord in 2020

meer dan 115 pompen beschikbaar

meer dan 750 miljoen liter water verpompt in 2020

100% inzet voor onze klanten

Mechanische grondboringen Deepwell bemaling Horizontale bemaling Verticale bemaling Containers voor vloeistofopslag Tijdelijke pompinstallaties Ontijzeringsinstallaties

Wolbers Watermanagement B.V. Goringbos 11-a | 7863 PZ Gees T +31 (0)524 580966 | E info@wolbersbv.nl

www.wolbersbv.nl

VERDUURZAMING EN ENERGIETRANSITIE

Versnelling van de energietransitie is een belangrijk thema binnen onze organisatie. Daarbij ligt het accent op woningverduurzaming met als resultaat een hoger wooncomfort en lagere energielasten. We bieden onze opdrachtgevers concepten en pakketten op maat. Zo dragen wij letterlijk en figuurlijk ons steentje bij aan de opgave om in 2025 alle woningen in Nederland energieneutraal te krijgen.

MAAK DE TOEKOMST

KIJK OP NIEUWS NIEUW GEZICHT IN DE MARKT VOOR MOEKOTTE Moekotte heeft onlangs het team uitgebreid met commercieel manager Erwin Vos. Hij is aanspreekpunt voor alle (potentiële) klanten in Noord-Nederland. Hij werkt vanuit de vestiging in Veendam.

“Onze focus qua marktgebieden ligt op water & infra, industrie en gebouwen. We leggen meer en meer nadruk op duurzaam werken.

Met onze afdelingen engineering, installatie, onderhoud en beheer van (proces)installaties dragen we bij aan een meer duurzame en circulaire wereld.”

Moekotte heeft als ambitie de werkzaamheden uit te breiden buiten de bestaande regio’s Noord-, Oost- en Midden-Nederland.

KASPER SMIT COMMERCIEEL DIRECTEUR FERWERDA BEVEILIGING Kasper Smit is toegetreden tot het directieteam binnen Ferwerda Beveiliging in Drachten, in de functie van Commercieel Directeur.

Kasper heeft de Noordelijke Beveiligingsorganisatie (NBO Beveiliging) als directeur en eigenaar opgebouwd tot een begrip in het Noorden. In 2006 werd NBO Beveiliging verkocht aan ISS Security & Services, waar Kasper nog ruim een jaar is aangebleven als directeur. Daarna is Kasper uit de wereld van de beveiliging gestapt, maar hij heeft de beveiliging nooit uit het oog verloren en heeft de contacten hierin onderhouden.

Groeidoelstellingen Doordat Ferwerda Beveiliging een groeiende organisatie is en onder andere hierdoor is opgevallen in de markt, zijn de gesprekken met Kasper Smit tot stand gekomen. Lopende de tijd zijn Bauke Ferwerda, Henk Posthumus en Kasper Smit dusdanig enthousiast geworden dat er een nieuwe samenwerking is ontstaan. “Wij hebben er veel vertrouwen in dat Kasper met zijn kennis, expertise en know how ons verder kan helpen om Ferwerda Beveiliging nog beter op de kaart te zetten en onze groeidoelstellingen verder te verwezenlijken.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

19

410 KoHN.indd 38

Beheersbare, betrouwbare en betaalbare huisvesting voor onderwijs, gemeente, mkb, zorg en industrie

Bouwkostenbegroting  Projectvoorbereiding  Directievoering & toezicht Meerjaren onderhoudsplannen  Onderhoudsinspectie Vluchtplannen Contractenscan  Energiecontrole & -advies Koningsweg 35a I 9731 AR Groningen I 050 573 56 72 I www.syplon.nl

Rara...

Het is GROEN En op zoek naar TONNEN organische reststromen.

NEEM CONTACT OP MET: MILLING COMPANY EUROPE | WWW.MCE-EMMEN.NL

05-12-18 14:

KIJK OP NIEUWS OPLOSSINGEN JONGEREN VOOR INRICHTING STEDELIJK GEBIED Zo’n driehonderd leerlingen van negen technasiumscholen in Groningen, Friesland en Drenthe hebben gewerkt aan plannen om een gebied in hun omgeving zo in te richten dat het bestand is tegen de gevolgen van klimaatverandering, de biodiversiteit vergroot wordt en er groene energie opgewekt kan worden.

Een uitdagende en actuele opdracht die ze kregen van echte opdrachtgevers, zoals waterschappen en provincies. De groepen met de meest innovatieve, creatieve, maar ook haalbare oplossingen presenteerde hun ideeën aan een deskundige jury.

Leerlingen van De Nieuwe Veste in Coevorden wonnen met hun Tristan Visser maakt muziek met

idee van verticaal planten, inclusief gebruik van zonnepanelen en

walvissen. Foto: Esther Kokmeijer

opvang van water.

Klimaatverandering, biodiversiteit, energietransitie; jongeren

BLOED, ZWEET EN WALVISTRAAN In de tentoonstelling ‘Bloed, zweet en walvistraan’ in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek, laat gastcurator Anne-Goaitske Breteler (25) zien hoe de Nederlandse walvisvaart door de eeuwen heen beleefd werd.

Zowel door buitenstaanders als door de walvisvaarders zelf.

spreken zich steeds vaker uit over deze thema’s. Via dit project gaven opdrachtgevers jongeren een stem. De provincies, waterschappen en IVN boden ondersteuning via experts die bevraagd mochten worden.

Trashpacker Tijmen Sissing De leerlingen werden ook geïnspireerd via een webinar met Trashpacker Tijmen Sissing. Hij startte in zijn eentje acties om afval op te ruimen. Daarmee creëerde hij een beweging die zich over de hele wereld heeft verspreid. Hij liet zien dat grote impact vaak begint met iets kleins en maakte de jongeren duidelijk dat ook zij een verschil kunnen maken met hun oplossingen.

“De walvisvaart gaat over veel meer dan alleen de jacht op walvistraan” zegt Breteler. “In deze tentoonstelling wil ik graag die nuance laten zien.”

Tegenwoordig zijn walvisvaarders vooral onderzoekers en actievoerders. Een van hen is Terschellinger muzikant Tristan Visser.

Hij strijdt tegen ‘geluidsvervuiling’ in de oceaan, die de communicatie tussen walvissen verstoort. In Groenland maakte hij muziek waar walvissen op reageerden. Het resultaat is te horen en zien in de tentoonstelling.

Voor gezinnen met jongere kinderen is er een interactieve presentatie over de blauwe vinvis. Rondom een tien meter lange stellage waarop ‘Femke de blauwe vinvis’ te zien is, komen kinderen van alles te weten over dit dier en gaan ze ook zelf aan de slag.

De tentoonstelling is tot en met 5 september te zien. Online reserveren is verplicht, via www.friesscheepvaartmuseum.nl.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

21

Beveiliging op maat!

Objectbeveiliging Evenementenbeveiliging Hondenbeveiliging Horecabeveiliging AD HOC Diensten Winkelsurveillance VCA/BHV Diensten Bouwbewaking Verkeersregelaars

security-noord.nl Ottolaan 12-1 Drachten | 0512 - 35 88 04 | info@security-noord.nl

Doctool De snelste manier om documentstromen te verwerken.

Automatische analyse van (gescande) documenten zodat u minder hoeft over te typen.

Naadloos geïntegreerd in uw proces.

Wij ontzorgen u helemaal, zodat u zich kunt blijven focussen op uw bedrijf.

050 211 18 25 https://documenttool.online

(Ver)bouwen is meer dan het uitvoeren van een opdracht.

Boerfinne 12, Aldtsjerk • 058 256 10 71 info@hooghiemsterbouw.nl

www.hooghiemsterbouw.nl

Ontzorgend bouwen

KIJK OP NIEUWS VERHALEN EN GERECHTEN UIT EEN VERGETEN EETCULTUUR De eerste cultuurgeschiedenis van het Waddengebied aan de hand van eten, dat is het boek Lekker Wads.

Verhalen en gerechten uit een vergeten eetcultuur, van de eilanden en de Waddenkust, van Texel tot Fanø. Met oude én nieuwe Wadse recepten.

'Lekker Wads’, hoe smaakte dat? Via kinderboeken, familieoverlevering en talloze bronnen – van West-Friesland tot Denemarken – ontdekt Lodewijk Dros de vergeten en verguisde keuken van het Waddengebied. En wat voor heerlijkheden men er versmaadde. Met kookspecialist Annette van Ruitenburg schetst hij de traditionele eetgewoonten en het typische soul food van de eilanden. Ze noemen het: Wads.

Naast oude recepten presenteert Van Ruitenburg tientallen verrassende gerechten voor de Wadse keuken van 2030, met een bescheiden ecologische voetafdruk. Ze put daarbij uit de culinaire rijkdom van de Waddenregio.

De Waddenacademie ondersteunt Lekker Wads. Het boek verschijnt 8 juli bij Boom uitgevers Amsterdam.

COMMUNICATIEBUREAU VONC OPENT TWEEDE KANTOOR IN GRONINGEN Vonc heeft een tweede vestiging geopend in Groningen.

Het communicatiebureau werkt al meer dan twintig jaar vanuit Heerenveen aan maatschappelijke communicatievraagstukken in Noord- en Oost-Nederland.

Nu zorgt Vonc ook voor communicatie die raakt vanuit het kantoor aan de Laan Corpus den Hoorn. Volgens mede-eigenaar van Vonc én stadjer Sarolta van Beek was het een logische stap om uit te breiden naar 050. “We doen steeds meer opdrachten in Groningen. We werken onder andere veel voor provincie Groningen, Aanpak Ring Zuid en woningcorporatie Patrimonium. Als communicatieprofessionals vinden we het belangrijk dat we goed weten wat er speelt in de wereld waar we werken. Omdat vrijwel al onze projecten maatschappelijke impact hebben, staan we nu nog dichter bij ons werkveld. Een extra pluspuntje: mijn Groningse collega’s en ik stappen nu op de fiets naar ons werk, wel zo duurzaam!”

Het kantoor van Vonc in Groningen staat aan Laan Corpus den Hoorn 108.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

23

Roelofs: de slimme weg naar de toekomst Wat kunnen we morgen beter doen? Het credo waarmee oprichter Herman Roelofs sinds 1960 vanuit Den Ham letterlijk en figuurlijk aan de weg timmert, blijft hoog in het vaandel van de toonaangevende infraspecialist. De 280 medewerkers van Roelofs houden zich vanuit de negen vestigingen - en evenveel zandwinlocaties in het land - dagelijks bezig met het Nederland van de toekomst. Ook samen met andere partijen die actief zijn op het gebied van ruimte, infra en klimaat. Projecten waarin samen wordt gewerkt aan een slimme weg naar de toekomst. Een toekomst met meerwaarde.

24

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Roelofs heeft samen met GroenLeven het grootste drijvende zonnepark van Europa gerealiseerd, van ruim tien hectare. Op de zandwinplas in Tynaarlo wordt nu zonnestroom opgewekt. De locatie heeft een dubbelfunctie gekregen: CO2-neutrale productie van zand én het opwekken van zonnestroom.

De inmiddels 88-jarige Herman Roelofs staat

Klimaatneutraal

Roelofs is actief op terreinen als

zelf al een tijdje niet meer aan het roer, maar

“We staan met z’n allen voor grote uitdagingen:

gebiedsontwikkeling, mobiliteit, water, riolering

de huidige driekoppige directie doet dat met

de energietransitie, de bouwagenda en

en ecologie, energie en milieu, verharding en

evenveel inzet en gedrevenheid. Als we met

duurzaamheid. De samenleving moet in 2050

techniek, beheer en onderhoud en

Gerard Hoiting, Stephen Haverkamp en Marcel

klimaatneutraal zijn. Wij werken daar graag aan

grondstoffen. “Specialistische clusters, die we

Grit om de tafel zitten, in het nieuwe hoofdkantoor aan de Kroezenhoek 8 in Den Ham,

mee en geven zelf het goede voorbeeld met

zelfstandig maar het liefst in combinatie

onze ambitie om als organisatie al in 2030

inzetten, waarbij een project moet voldoen aan

hebben we het vooral over een duurzame

volledig klimaatneutraal te zijn. Dat gaan we

vooruit vastgestelde duurzame en

toekomst. Al is de inmiddels 61-jarige historie

zeker halen, als het meezit nog eerder, zelfs.”

toekomstbestendige voorwaarden.” Waarbij ze

van het bedrijf net zo boeiend. Maar zoals

steeds vernieuwen en anticiperen op

iedere medewerker van Roelofs zich dagelijks

Het bedrijf loopt altijd al voorop in maatschappelijke en economische ontwikkelingen. In 1991

afvraagt ‘Wat kunnen we morgen beter doen?’,

was het als eerste wegenbouwer in Nederland

wereld.

zo vertelt de directie liever hoe ze het morgen

ISO 9001 gecertificeerd. En na ISO kwam,

daadwerkelijk beter gaan doen. Want er is

midden negentiger jaren, Total Quality Management (voorloper van de huidige aantoonbaar-

genoeg te doen.

ontwikkelingen in deze snel veranderende

heid in projecten en wet kwaliteitsborging).

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

25

Familiebedrijf Roelofs is een familiebedrijf dat midden in de samenleving staat. “Werken aan de openbare ruimte betekent voor ons werken aan de toekomst. Wij willen een grote rol van betekenis hebben en toegevoegde waarde leveren bij de ontwikkeling en realisatie van infrastructurele projecten.

Wij willen in transparant partnerschap met opdrachtgevers, medewerkers en eindgebruikers werken aan onderscheidende, innovatieve en duurzame oplossingen van de hoogst mogelijke kwaliteit. Hierbij geven we hoge prioriteit aan de waarde voor komende generaties.”

V.l.n.r. Gerard Hoiting, Stephen Haverkamp en Marcel Grit met bedrijfsmascotte HeRo (afgeleid van Herman Roelofs)

Bouwteams

aangrenzende Eesermeer wordt benut: de

GroenLeven de locatie een dubbelfunctie

In toenemende mate gebeurt dat samen met

bedrijfspanden zijn aangesloten op het

gegeven met de realisatie van het grootste

andere partijen binnen bouwteams. “We

koelwatersysteem Lake Sourced Cooling,

drijvende zonnepark van Europa (ruim tien

hebben ons hiervoor al jarenlang ingezet.

waarbij gebruik wordt gemaakt van het koele

hectare). Met dit project -evenals een

Voor zowel opdrachtgever als

diepe water in het meer. Het systeem is

vergelijkbaar project bij Sekdoorn in Zwolle-

opdrachtnemer levert dit veel voordelen op.

ontwikkeld door URCool (spreek uit als You are

heeft Roelofs een belangrijke stap gezet

Het zou jammer zijn wanneer door de

Cool), een innovatieve joint venture van Unica

richting CO2-neutrale productie van zand en

huidige problematiek hiervan wordt afgestapt

Installatiegroep en Roelofs.

het klimaatneutraal zijn in 2030, in combinatie

en opdrachtgevers weer voor de traditionele

Momenteel onderzoekt een consortium,

met slimme toepassingen, door een

aanbestedingen gaan kiezen, waarbij de

waarin Roelofs met verschillende partners

dubbelfunctie aan de locatie te geven. “We

laagste prijs doorslaggevend is. Juist

samenwerkt, de mogelijkheden voor de

hebben in Nederland beperkte ruimte, laten

samenwerking in een bouwteam is zeer

productie van waterstof op Eeserwold, als

we de ruimte dan ook zo goed mogelijk

geschikt om aspecten als stikstof, CO2,

toepassing voor mobiliteit en bedrijven.

benutten.”

energietransitie en lokale werkgelegenheid

Daarmee helpen Roelofs en de andere

adequaat aan te pakken.”

partners in het project het bedrijfsleven om

Roelofs Academy

klimaatdoelstellingen te bereiken.

Veel van de slimme vondsten komen voort uit

Eeserwold

26

de Roelofs Academy in Den Ham. Hier

Een goed voorbeeld van dat laatste is het

Dubbelfunctie

verzorgen de medewerkers zelf opleidingen en

nieuwe bedrijvenpark Eeserwold aan de A32

Een ander interessant project is het opwekken

workshops waarin kennis wordt gedeeld, zowel

bij Steenwijk. Het park is duurzaam in de

van zonnestroom op de zandwinplas in

intern als extern. Waarbij ook studenten

breedste zin van het woord. Ook het

Tynaarlo. Roelofs heeft in 2019 samen met

worden betrokken, voor een goede

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘ We geloven in transparantie en het delen van kennis. En in ondernemerschap binnen de organisatie. We leren van elkaar en van wat we doen, om dat in te zetten om het morgen nog beter te doen.’

kruisbestuiving. “We geloven in transparantie

VR-bril met hoge resolutie beelden die 360

meer. Het rijgedrag en fijnstof uitstoot,

en het delen van kennis. En in

graden kan draaien. In het verlengde hiervan is

bijvoorbeeld. Daardoor kun je beter

ondernemerschap binnen de organisatie. We

Infrafocus ontwikkeld, waarbij data van

anticiperen op de juiste oplossingen.”

leren van elkaar en van wat we doen, om dat in

bestaande situaties kan worden gekoppeld

te zetten om het morgen nog beter te doen.”

aan hoge resolutie beelden, 360 graden

Infralab

Inmiddels heeft deze focus op kennis er toe

camera, laser en grondradar. “Daarmee kun je

In Den Ham is tevens op basis van kennis en

geleid dat Roelofs zich heeft ontwikkeld tot een

letterlijk zien wat de toestand is van je terrein,

ervaring hèt infralab van Noordoost-Nederland

gerespecteerde kennispartner in de

kunstwerk en/of weg. Ook ondergronds.

ontstaan, voor alle klanten. Met dertien

gebiedsinfra; het ingenieursbureau binnen het

Risicogestuurd plannen, uitvoeren, beheren en

accreditaties voor de juiste beoordeling van

bedrijf telt meer dan 120 fte.

onderhouden wordt hiermee een stuk

kwaliteit en betrouwbaarheid van onder

eenvoudiger en efficiënter.”

andere asfalttoepassingen, binnen strenge

3D en VR

normen. Waarbij het geen betoog hoeft dat

Uit de Roelofs Academy is onder meer het

Drone

ook hier onderzoek wordt verricht naar slimme

Roelofs Design Lab voortgekomen, waarin

Nog zo’n slimme toepassing is Data from sky,

toepassingen voor een duurzame toekomst,

wordt gewerkt met 3D-demo’s en Virtual

waarbij een drone wordt ingezet om

bijvoorbeeld de toepassing van biobased

Reality. Daarmee kunnen opdrachtgevers en

verkeerssituaties in kaart te brengen, als

asfalt. Hier wordt letterlijk gewerkt aan de

andere betrokkenen vooraf zien wat de impact

alternatief voor de lussen in de weg. “Het is

slimme weg naar de toekomst. <

van een project is op de omgeving, met een

niet alleen efficiënter, maar je ziet ook veel

In het lab wordt onderzoek gedaan naar o.a. verhardingsconstructies

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

27

Douna Machinery: van idee tot eindproduct

Massaproductie zul je veel niet tegenkomen bij engineering en machinebouw Douna Machinery. ”We leveren technisch creatieve oplossingen”, zegt DGA Ale Procee. Regelmatig gaat het om een uniek design en éénmalige constructie van een machine of machineonderdelen.

“Dat is specialistisch werk. Een reparatierobot,

Regie in meedenken

bijvoorbeeld, die op drie kilometer onder water

Procee vertelt: “Vaak is ons doel een bedrijf

Bij projectregie hoort meedenken. “Een

zijn werk moet doen. Dan is precisie het

verder helpen met onze expertise. We

opdrachtgever zoekt een oplossing. Hij wil

kernwoord. Een duizendste van een millimeter

ontwerpen nieuwe machines of onderdelen

verder, meer, sneller of op een schonere

kan een cruciaal verschil maken.”

daarvan, waarmee de grenzen van wat mogelijk

manier werken. Soms is er meer mogelijk dan

is worden verlegd. Onze kracht ligt niet alleen

op voorhand gedacht wordt. We zoeken

in deze technische expertise. Minstens even

oplossingen in de bewerkingstechniek, het

belangrijk is dat wij een volledig project uit

gebruikte materiaal en het kostenperspectief.

handen nemen. We engineeren, we bouwen

We hebben bijvoorbeeld gezien dat door de

en we leveren de benodigde service en

coronacrisis metaalsoorten duurder zijn

documentatie. Ook als we onderdelen

geworden. Wij gaan dan kijken naar niet voor

uitbesteden aan andere specialisten, houden

de hand liggende materiaalsoorten en/of

we de regie in handen. Wij nemen de

productiemethoden. Dat zijn economische en

verantwoordelijkheid en de opdrachtgever

technische berekeningen. Kwaliteit en veiligheid

heeft daarmee slechts één aanspreekpunt.”

staan uiteraard voorop.”

‘ We hebben een Douna Goede Doelen stichting waar een deel van onze winst naartoe gaat’

28

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Ale Procee Functie: DGA van Douna.

Eigenschappen: ondernemend, nieuwsgierig en betrokken.

Vrijwilligerswerk: diverse functies, waaronder vicevoorzitter van het Wielercomité Surhuisterveen.

Burgerlijke staat: samenwonend.

Kinderen: twee studerende/ondernemende zonen.

Passies: oldtimerrally’s en lezen van vakliteratuur.

‘ We ontwerpen nieuwe machines of onderdelen daarvan, waarmee de grenzen van wat mogelijk is worden verlegd’

‘ We gaan naar een nieuwe economie waarbij goed beheer belangrijker is dan groei’

energiehuishouding. “We gaan niet alleen voor

voor onderzoek. Ook hierin zoeken we

onszelf produceren. We gaan een

samenwerking en denken we graag mee.”

overproductie realiseren zodat bedrijven in de omgeving ook kunnen profiteren van groene

Douna Goede Doelen

stroom.”

Bij Douna maken ze high tech machines en machineonderdelen die overal ter wereld en in

Daarnaast zet Douna in op de ontwikkeling van

allerlei industrieën te vinden zijn. Procee wil

Groene stroom voor de omgeving

waterstof als schone en duurzame

vanuit een dergelijke bevoorrechte positie ook

Procee vervolgt: “We gaan naar een nieuwe

energiedrager. Samen met het Electrolyser

iets betekenen voor anderen. “We hebben een

economie waarbij goed beheer belangrijker is

Makersplatform NL werkt Douna aan een

Douna Goede Doelen ANBI in het leven

dan groei. Duurzaamheid en circulair zijn de

nieuw prototype electrolyser voor waterstof.

geroepen waar een deel van onze winst

begrippen die daarbij passen. Wij willen in die

“We werken veel en graag samen met

naartoe gaat. Medewerkers van Douna zitten in

transitie van betekenis zijn.” Een stap die het

universiteiten en hogescholen. Daar is de

het bestuur en bepalen welk doelen onze

bedrijf daartoe neemt is 1200 zonnepanelen

kennis op het gebied van duurzaam

steun krijgen.” <

plaatsen voor een selfsupporting

produceren en wij leveren de mogelijkheden

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

29

e k l e k e l p n ee oie mo k ple Marktweg 75, Heerenveen

Geef ons een plek en we maken er een mooie plek van. Bij Zwanenburg Projecten smullen we van moeilijke klussen. Een totaal vernieuwend woonconcept bedenken. Die rotte plek op de stadsplattegrond - waar niemand zijn vingers aan wilde branden - slim invullen; ineens is hij enorm gewild.

Dat heet ‘inbreiding’ met een uitgekiende visie.

Als het klaar is, zeg je: ja, logisch.

Een kwestie van anders denken, anders doen.

T 0513 - 61 03 03

E info@mooieplek.nl

WWW.MOOIEPLEK.NL

Verduurzamen?

Natuurlijk, maar hoe?

Syplon b.v. Bouwmanagement & Huisvestingsadvies uit Groningen is al bijna 35 jaar een begrip voor gebouweigenaren in de zakelijke markt in de drie Noordelijke provincies. Door haar volledige onafhankelijkheid en jarenlange ervaring bedient Syplon al haar klanten altijd op maat.

Onder de dagelijkse leiding van Alexander en

onderwerpen “Gebouwbeheer in praktijk”, “Van

Duurzaamheidssessie

Claudia Bleker bestaat Team Syplon uit twaalf

MJOP naar DMJOP” en ‘Nieuwbouw scholen’ reeds

Onderwerpen van eerder georganiseerde

zeer ervaren medewerkers verdeeld over drie

aan bod geweest.”

themabijeenkomsten gaat Syplon nu verder uitdiepen in zogenoemde Duurzaamheidsses-

Business Units; Beheer&Onderhoud, Projecten en Energie&Duurzaamheid. Hiermee bezit

Omdat er altijd verschillende doelgroepen aan

sies. Wat houdt dit precies in? Tijdens deze

Syplon een zeer uitgebreide expertise op het

tafel zitten, wordt er vanuit diverse oogpunten

sessies zitten specialisten (energie, beheer,

gehele gebied van huisvesting. “Het coördineren van dagelijks onderhoud, opstellen van

naar het onderwerp gekeken. Dit zorgt ervoor

exploitatie) van Syplon aan tafel met maar één

dat een onderwerp van diverse kanten wordt

partij. Bijvoorbeeld met een afdeling vastgoed

meerjaren onderhoudsplannen, uitvoeren van

belicht, wat vaak tot zeer verschillende én

van een gemeente. Vooraf aan de sessie

gebouwinspecties en het begeleiden van

verhelderende inzichten kan leiden.

worden de volgende vragen gesteld:

nieuwbouw, is bij ons aan de orde van de dag”,

• Wat is het doel van de sessie?

aldus directeur Alexander Bleker. Daarnaast

Een aantal reacties van deelnemers (facilitair

• Met welk gevoel willen jullie naar huis?

heeft Bleker in de afgelopen jaren de vraag

managers, schoolbestuurders, inkopers,

• Wat is jullie visie op duurzaamheid met

naar duurzaamheidsbeleid flink zien toenemen. ‘Onze zeer uitgebreide huisvestingskennis

duurzaamheidsregisseurs, vastgoedeigenaren) na deelname aan één van de bijeenkomsten:

•

delen wij dan ook graag met onze klanten’.

• Zoek niet te veel naar zekerheden om te

• Welke beleidskeuzes zijn er al gemaakt en

Kennis delen

• Kijk wat je wel kunt investeren. Maak het

investeren in duurzaamheid.

Deze kennis deelt Syplon tijdens haar eigen ontwikkelde Themabijeenkomsten. “Hiervoor nodigen wij relaties uit zoals schoolbesturen, gemeenten, vastgoed- en andere gebouweigenaren. Tijdens deze kleinschalige interactieve sessies

niet te groot.

• Druk duurzaamheid/besparingen uit in CO2 i.p.v. in geld of kWh. • Meten van energieverspilling en dit

bespreken wij actuele onderwerpen. Zo zijn de

betrekking tot de vastgoedportefeuille?

Wat is jullie definitie van verduurzaming? wat is al gerealiseerd?

• Ligt er al iets op de plank waar wij verder op kunnen borduren?

“Zo hadden wij onlangs een duurzaamheidssessie met een afdeling Beheer&Onderhoud

zichtbaar maken leidt tot bewustwording

van een gemeente die de volgende vraag had:

en actie.

Hoe kunnen wij onze MJOP koppelen aan een algemene duurzaamheidsvisie? De uitkomst was dat ze hun MJOP nu gaan toetsen aan de onderdelen Energie, Comfort en Onderhoud; oftewel E.C.O.” Na deelname aan een duurzaamheidssessie kunnen deelnemers concreet stappen gaan zetten in de verduurzaming van hun vastgoed.

Bijvoorbeeld met een stappenplan, handige rekentools en tips om valkuilen te voorkomen.

Uiteraard is het ook mogelijk om Syplon in te schakelen om de verduurzaming verder te begeleiden en uit te voeren. <

Wilt u ook een Duurzaamheidssessie ondergaan?

Neem dan contact op via 050 - 5735672 of p.boelens@syplon.nl

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Alexander en Claudia Bleker.

31

IN GESPREK MET WOUTER HOOGHIEMSTER

We noemen onszelf graag ‘detailbouwers’ Tien jaar geleden stapte Wouter Hooghiemster (29) vers uit de schoolbanken in het bedrijf van zijn vader, Bouwbedrijf Jan Hooghiemster in Aldtsjerk. Anno 2021 is hij mede-eigenaar van de tien personeelsleden tellende onderneming en heeft hij een groot deel van de taken van zijn vader overgenomen. De jonge directeur heeft het bedrijf mee aan de hand genomen en uitgebouwd tot een modern, efficiënt werkend allround bouwbedrijf, gevestigd aan de Boerfinne 12 in Aldtsjerk, (aan de Elfstedenroute). Een gesprek.

32

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Wat maakt jullie speciaal?

mogelijk zelf op, waarbij we ze in alle facetten

bijvoorbeeld veranderende regel- en

Sinds de bouwcrisis in het vorige decennium is

van het werk laten meelopen en -werken,

wetgeving, genoeg perspectief.

er veel veranderd in de bouw. Er wordt meer

waardoor ze doordrongen raken van het

samengewerkt en gecommuniceerd tussen

‘Hooghiemster DNA’. Dat werkt goed. Een van

Afgelopen periode hebben we realistisch

bouwbedrijven, architecten, constructeurs en

de jongens, die hier als 16-jarige op zijn

gekeken naar onze werkzaamheden,

installateurs, onder het credo ‘samen bouwen’.

brommertje aan kwam zetten kreeg zeven jaar

bedrijfsvoering en -grootte en zijn we tot de

Niet klakkeloos uitvoeren van een project,

later de regie over de bouw van een prachtige,

conclusie gekomen dat de huidige naam de

maar meedenken in het proces. Bijvoorbeeld

onder architectuur gebouwde woning in Haren

lading niet meer dekt. Momenteel zitten we

door al in de bouwfase samen met de

en maakte de verwachtingen meer dan waar.

dan ook in een traject naar een nieuwe naam

opdrachtgever en de andere relevante partijen

met daarbij een nieuwe huisstijl. Vanaf juni zijn

van de woning, het gebruik van biobased

Noem eens een recent en aansprekend project.

bouwmaterialen en de subsidiemogelijkheden

Aan de voet van de hoogste terp van

om op die manier meerwaarde te leveren, met

Nederland, de meer dan duizend jaar oude

als resultaat een comfortabeler

Terp van Hegebeintum, hebben we onlangs

woonomgeving op maat.

het nieuwe Bezoekerscentrum Hegebeintum

na te denken over de toekomstbestendigheid

wij ‘Hooghiemster Bouw’. Ontzorgend bouwen en klaar voor de toekomst. <

WOUTER HOOGHIEMSTER

opgeleverd. Een ontwerp van TWA Architecten

Wat is het mooie van jullie vak?

uit Burdaard. Binnenkort zal het nieuwe

Functie: Mede-eigenaar Hooghiemster

Van niets tot iets. Je begint met niet meer dan

gebouw geopend voor het publiek.

Bouw

een modderig stukje terrein, waarop pallets

Opleiding: MBO Bouwkunde;

met bouwmaterialen staan. En aan het eind

Het is een prachtig multifunctioneel gebouw

Kaderopleidingen Calculatie en

van de rit staat er een woning of bedrijfspand,

geworden bestaande uit een viertal kleinere

Uitvoering bij KOB

is er een verbouwing of renovatie uitgevoerd,

huisjes van totaal circa 250m2. Een

Leeftijd: 29 jaar

waar iedereen blij van wordt. We noemen

voorziening voor exposities en educatie over

Burgerlijke staat: Samenwonend, heeft

onszelf graag ‘detailbouwers’, omdat we graag

archeologische vondsten en de geschiedenis

een dochter van een half jaar

samenwerken met architecten en/of

van terp Hegebeintum, een souvenirshop,

gemeenten aan projecten met meerwaarde,

horecavoorziening en terras. Het is ook het

Woonplaats: Gytsjerk Hobbies: Lid van de vrijwillige brandweer

met net wat meer uitstraling en oog voor detail.

startpunt voor rondleidingen naar de terp en het twaalfde-eeuwse kerkje.

Hoe lopen de zaken?

We hebben het druk. Naast nieuwbouw

Hoe zie je de toekomst?

hebben we veel verbouwklussen. We merken

Deze zien we vol vertrouwen tegemoet. We

dat de coronacrisis daar een duidelijke rol in

hebben momenteel een aantal projecten

speelt. Veel mensen werken thuis en hebben

lopen en de rest van het jaar is de agenda ook

behoefte aan een adequate werkplek.

al grotendeels gevuld. Zowel nieuwbouw,

Wel merken we dat het moeilijk is om goed

verbouw als kleine klussen. Door ons breed te

geschoolde vakmensen te vinden. We leiden

blijven inzetten en niet weg te lopen voor de

onze nieuwe werknemers het liefst zoveel

kleine klussen zien we ook in de toekomst, bij

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

33

Cornelis de Haas (links) en Anne Wiersma

MOSS GROUP

Vier samenwerkende techniekbedrijven, één sterke partner Je hebt een passie voor rvs, staal en aluminium. Bovendien houd je van precisiewerk, van constructies voor alle mogelijke industrieën. Je wilt ook groeien, meer aankunnen, die belangrijke speler in de metaal zijn en tegelijkertijd de flexibele, klantgerichte aanpak en service verlenen zoals vooral de kleinere bedrijven dat kunnen. Wat doe je dan?

34

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘ Vier bedrijven die elkaar aanvullen in specialisaties hebben elkaar gevonden’ Dat was de vraag die drs. ing. Anne Wiersma,

groot zijn door klein te blijven. Wel zelfstandig-

directeur van de Moss Group, zichzelf stelde.

heid, maar tegelijkertijd samenhang. Dichtbij

bedrijf gesteld om de waterveiligheid, waterstand en waterkwaliteit van het zuidelijk

“Het realiseren van die ambitie kon alleen met

de klant staan. We bewijzen nu dagelijks dat

Westerkwartier te borgen. “Hier komen de

hulp van gelijkgestemden. Mensen met

dat kan.”

specialiteiten van Van Egten, Klaas Zijlstra Metaalbewerking en RS Welding samen. Onze

dezelfde visie. Mensen die iets willen betekenen, mooie dingen maken op allerlei gebied in

De stuw als bewijs

de machinebouw, apparatenbouw en

“Hiervoor hebben we decentralisatie van

constructie en dat op een verantwoorde wijze.

bevoegdheden ingevoerd. Met een ‘platte

Waarde creëren met eenvoud en kwaliteit”,

organisatie’, geen middenkader, zijn de lijntjes

Als het functioneert, houdt het stand

zegt Wiersma. “Vier bedrijven die elkaar aanvul-

kort en de betrokkenheid groot. In onze

“Grote en kleine projecten, we genieten ervan.

len in specialisaties hebben elkaar gevonden.

bedrijfsvoering staat de vakman centraal. We

Soms zijn we de ‘laatste hoop’. Dan zit een

Niet alleen in wat we kunnen betekenen, maar

zien dat op de werkvloer de dingen vaak

bedrijf volledig vast en kunnen wij met onze

ook op welke wijze. Een aspect daarvan is

onderling geregeld en uitgevoerd worden. Je

engineering toch een oplossing bieden. Dan

kunt gerust spreken van een sterke teamgeest;

lijkt het zo vanzelfsprekend te gaan, maar

samen trots op onze prestaties.”

voordat de verschillende gespecialiseerde

De Moss Groep: vier metaal- en constructiebedrijven RS Welding BV: gecertificeerd las- en

units zo’n krachtig functionerend geheel Als voorbeeld noemt Wiersma de stuwdam-

werden, is er heel wat water door de Rijn

men bij Leek aan het Hoendiep. Een grote klus

gegaan. Alles staat en valt bij het ‘op één lijn’

waarbij een stuw wordt gerealiseerd en in

zitten, goede afspraken maken en regelmatig

keurwerk voor, constructie, apparatenbouw, olie & gas onder verantwoording van Cornelis de Haas. Voor weg- en waterbouw is het aanspreekpunt Age Dijkstra.

Van Egten BV: RVS-specialist,

aanpak werkt. Kleine betrokken en gespecialiseerde units klaren een dergelijke grote klus.”

samen de puntjes weer op de i zetten. Die

‘ Met een platte organisatie, geen middenkader, zijn de lijntjes kort en de betrokkenheid groot’

aansturing komt vanuit de Moss Group en de uitvoering ligt bij de wendbare bedrijven. Onze overtuiging is dat ons succes ook het succes voor de klant is en omgekeerd.” <

machinebouw en apparatenbouw voor de industrie en voedingsmiddelenindustrie geleid door Anne Wiersma. De specialist voor trappen en bordessen is Wout Schipper.

Klaas Zijlstra metaalbewerking BV: gespecialiseerd in groot zetwerk en transporttechniek voor industrie en milieutechniek en constructie en machinebouw onder leiding van Klaas Zijlstra.

Rotterdam Sales & Service BV: revisie en onderhoud van dek- luiksystemen, kranen, hydrauliek en andere maritieme componenten is in handen van Gerrit van der Ham. Één missie Breed inzetbaar, grote capaciteit met persoonlijke aandacht en vakmanschap.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

35

WIJ ZIJN OHPEN INGENIEURS & INNOVATORS

CIRCULAIR BOUWEN

BETEKENISVOL SAMENWERKEN

ENERGIETRANSITIE

KLIMAATADAPTATIE

Betekenisvol samenwerken met ons? Bel ons op 06 13 13 44 45.

Lage Traan 4E • 9351 VL Leek • 0594 - 283 596 • info@ohpen-ingenieurs.nl • www.ohpen-ingenieurs.nl

Grodal Expeditie B.V. is een volledig onafhankelijke Expediteur en een gecertificeerd douane-vertegenwoordiger. Grodal is ruim 25 jaar actief en vanaf de start van de onderneming al gevestigd in Veendam. Grodal onderscheidt zich door de deskundigheid met betrekking tot de douaneformaliteiten, de know how van het gehele logistieke proces en de stelregel: afspraak is afspraak.

• Grodal staat voor kwaliteit.

• Grodal heeft een enorm netwerk van agenten wereldwijd.

• Grodal heeft ook een logistiek adviserende rol richting zijn klanten.

• We zijn dan ook zeker een dienstverlenend bedrijf in de brede zin van het woord!

• Verder is Grodal volledig onafhankelijk en kiest steeds lokale partners die voor het betreffende traject optimaal presteren. Wij voeren de regie over een logistieke keten en kiezen voor u de meest efficiënte wijze van vervoer.

• En als douane-vertegenwoordiger en AEO gecertificeerd bedrijf kunnen wij ook alle douaneformaliteiten voor u afhandelen.

Grodal Expeditie B.V. Boven Oosterdiep 96, Veendam P.O. Box 423, 9640 AK Veendam The Netherlands Tel. +31 (0)598 612725 Fax +31 (0)598 615229 e-mail: jager@grodal.nl // website: www.grodal.nl VAT: NL801838617B01 / EORI: NL801838617 Trade Register Groningen: 02330341

COLUMN

KIJK OP WAT JE NIET ZIET, IS ER NIET ROESTPREVENTIE KAN SLIMMER EN DUURZAMER ‘Wat je niet ziet, is er ook niet’. Jaren geleden was dit dé schoonmaakoplossing van studiegenoten waarmee ik samenwoonde.

Stof onder het kleed, troep in de kast, kleding in de hoek. Zo leek ons studentenhuis altijd schoon en opgeruimd. Lekker makkelijk. Totdat we écht aan de slag moesten: het bleek smeriger dan gedacht en we hadden er alleen maar meer werk van.

Het is een mindset die mij doet denken aan wat ik nu in onze ondergrond en onder de waterspiegel zie gebeuren. Dan heb ik het over de duizenden kilometers aan damwanden en transportleidingen die dankzij kathodische bescherming beschermd worden tegen roest. Goed geregeld... Totdat je verder kijkt en ontdekt dat de manier waarop dit gebeurt niet bepaald duurzaam is.

Milieu opofferen Er zijn meerdere vormen van kathodische bescherming om damwanden, kunstwerken en leidingen te beschermen tegen corrosie. De bekendste is het opofferingssysteem.

Anodes (kleine blokjes) van aluminium of zink worden tegen een metalen oppervlakte geplaatst. Dit zorgt voor een spanningsverschil en een elektrische lading. Deze tast het minst edele metaal aan, maar het meest edele metaal niet. De anodes offeren zich op om de rest tegen roest te beschermen.

Deze offerblokjes worden langzaam weggevreten. Hierdoor komen er allerlei stoffen in ons oppervlaktewater en grondwater terecht. Nu zal één blokje niet het verschil maken. Maar wie beseft dat er onder de oppervlakte honderdduizenden anodes de strijd aangaan met roest, kan uitrekenen dat er jaarlijks tonnen aan metalen in ons milieu terechtkomen.

Duurzaam alternatief Gelukkig is er een alternatief: het opgedrukt stroomsysteem. Hierbij worden anodes op een oppervlakte aangebracht. Niet om ‘opgevreten’ te worden; om een stroompje te verspreiden. Hierdoor ontstaat een elektrisch beschermlaagje dat roest voorkomt.

Deze aanpak vermijdt dat er allerlei metalen in het milieu terecht komen. Daarnaast kun je damwanden dunner uitvoeren omdat er minder corrosietoeslag nodig is. Dit zorgt voor minder C02-uitstoot.

Gezien de verduurzamingsopgave zou je denken dat de keuze voor opgedrukt stroom snel gemaakt is. De werkelijkheid is anders. Nog altijd worden offerblokjes geadviseerd bij roestpreventie. Niet omdat ze goedkoper óf beter zijn (dit is zeker niet het geval).

Wel omdat er weinig bekendheid is met het duurzamere alternatief. Een gemiste kans!

Mijn missie? Havenbedrijven, waterschappen en gemeentes ervan overtuigen dat het anders kan. Geen kwestie van ‘wat je niet ziet, is er ook niet’, maar bewust worden van de winst die je behaalt door het in één keer goed te doen. Dit betaalt zich uiteindelijk terug. Zelfs mijn studiegenoten konden daar, na meerdere keren grote schoonmaak, over meepraten. <

Tenynke Hoekstra van der Heide

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

37

BIJDRAGE AAN VERSNELLING ENERGIETRANSITIE BESTAANDE WONINGEN

Koopmans Bouwgroep voegt waarde toe aan renovatieproces 38

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Om in 2050 alle woningen in Nederland energieneutraal te krijgen moeten per dag duizend bestaande huizen worden verduurzaamd. Een enorme opgave waar TBI-onderneming Koopmans Bouwgroep letterlijk en figuurlijk haar steentje aan bijdraagt. Om maximale toegevoegde waarde te leveren voor haar opdrachtgevers en eindgebruikers van het vastgoed, werkt deze ontwikkelende bouwer volgens vijf specialisaties, ofwel waardestromen.

toe. “De projectteams voeren deze procesopti-

voor het project. “Voor de technische oplossin-

malisatie door in de projecten. Per project wordt

gen gaan we uit van het trias-energeticaprincipe:

een plan van aanpak opgesteld. Het projectteam

beperk de energievraag en gebruik van energie

is onder meer verantwoordelijk voor de

uit hernieuwbare bronnen en uit reststromen”,

communicatie met de bewoners en opdrachtgever, de selectie van ketenpartners en het

legt Melanie uit. “Concrete maatregelen die we

bevorderen van de bewonersparticipatie om in

-en vloerisolatie en energiezuinige installaties

te stemmen met de renovatie en woonbegelei-

zoals een warmtepomp en/of pv-panelen, of

ding. Gedurende het project hanteren wij diverse

opwekking van energie via een restwarmtenet.

methodes en middelen om de overlast voor de

Voordat de maatregelen worden uitgevoerd

bewoners tot een minimum te beperken en het

voeren we nulmetingen uit om de basissituatie

beste eindresultaat voor onze klant te krijgen.

van de woning inzichtelijk te krijgen waardoor we

We behandelen technische kwesties en overige

een passend advies kunnen geven.”

voorstellen zijn bijvoorbeeld spouwmuur-, dak

vragen, bijvoorbeeld: wanneer is ‘mijn’ woning Eén daarvan is de waardestroom Renovatie,

aan de beurt, is er maatwerk in mijn woning

Melanie benadrukt dat het voor Koopmans en

waarbij verduurzaming en energietransitie hoog

mogelijk en wat kan ik als bewoner doen om de

de opdrachtgever belangrijk is dat “wij aan de

in het vaandel staan.

overlast te verminderen?”

voorkant van het project zitten om de klant zo

Concepten op maat Het accent bij de waardestroom Renovatie ligt

Projectteams dragen dus veel eigen verantwoordelijkheid. “Dat wordt binnen de organisatie als

En natuurlijk vergeten we daarbij de eindgebruiker zeker niet. Zo coachen wij bijvoorbeeld

op woningverduurzaming, met als resultaat een

zeer positief ervaren. Het is fijn om de eigen

bewoners in de omgang met energiezuinige

hoger wooncomfort en lagere (of geen)

regie te kunnen nemen en eigenaarschap te

installaties en hoe ze hun vernieuwde woningen

energielasten. “Versnelling van de energietransitie is binnen ons bedrijf een belangrijk thema”,

tonen.”

dienen te ‘gebruiken’.”

zegt Melanie Stemerdink, projectmanager bij

Bouwservice

Inspanningen beloond

Koopmans en tevens ambassadeur verduurza-

Wanneer Koopmans de renovatie of groot

De inspanningen van de projectteams in de

men en renoveren. “Daarvoor bieden we

onderhoudswerkzaamheden heeft afgerond

waardestroom Renovatie worden beloond met

concepten en pakketten op maat voor onze klan-

verdwijnt zij niet uit beeld. Na oplevering vindt de

gemiddeld een 8 in de klanttevredenheidsonder-

ten.”

overdracht plaats naar een andere waardestroom, namelijk Koopmans Bouwservice. “Na

zoeken. “We krijgen regelmatig gebak of kleine

Melanie laat Kijk op Oost Nederland op bezoek

oplevering levert Bouwservice nazorg met een

een stralende lach. “Mensen vinden het echt

komen bij het groot onderhoudsproject van

klantenservice en een 24/7 storingsdienst voor

prettig dat ze persoonlijk geïnformeerd worden.

tientallen portiekwoningen aan de Rembrandtka-

de afhandeling van eventuele technische

Daardoor voelen ze zich betrokken bij het

de in Deventer. Daar zien we hoe de waarde-

storingen of klachten.”

project en serieus genomen. Uiteindelijk gaat het

goed mogelijk te adviseren en ontzorgen.

stroom Renovatie in de praktijk werkt. ”Deze

om hun thuis.” <

waardestroom werkt vanuit de visie om het

Adviseren en ontzorgen

renovatieproces verder te optimaliseren en

Het projectteam bepaalt voor elke specifieke

continue te verbeteren”, licht Melanie de aanpak

klant wat het best passende renovatieconcept is

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

presentjes van de bewoners”, zegt Melanie met

39

Kwaliteit, sfeer en partnership

40

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Het familiebedrijf H. Hardeman BV Systeembouw en Bouwmaterialen is al sinds jaar en dag gevestigd in Veenendaal in de provincie Utrecht. Dat maakt Hardeman echter allerminst een vreemde eend in deze editie van Kijk op Het Noorden.

Hardeman bouwt namelijk in heel Nederland en dus ook veelvuldig in het noorden. “We hebben enkele heel goede partners in Groningen en Friesland”, aldus technisch directeur Johan Hardeman.

Hardeman Systeembouw bouwt alles.

Hardeman: “In dat geval laat de opdrachtgever

laat je dat niet zomaar los. Dat is ook mooi. Het

Bedrijfsruimtes, agrarische panden, staalbouw,

alles aan ons over. ‘Succes ermee’, zegt hij dan

familiaire zit diep in ons verankerd. Een fijne

woningbouw; bij het vijftig jaar oude

bij wijze van spreken. En dan gaan wij ermee

sfeer, goede relaties met klanten en partners,

familiebedrijf is vrijwel niets onmogelijk.

aan de slag. Dat doen we graag, dan komen we

dat vinden wij heel belangrijk. Dat is mede de

Niettemin is utiliteitsbouw de core-business

zowel kwalitatief als prijstechnisch tot een

basis van onze succesvolle bedrijfsvoering, daar

van het Veenendaalse bedrijf. Dagelijks werken

optimaal resultaat.”

zijn we dankbaar voor.”

de circa driehonderd vaste medewerkers van Hardeman overal in het land aan

Efficiëntie

uiteenlopende bouwprojecten. Daaronder

Dat zit hem met name in de efficiëntie en

momenteel een aantal grote in Noord-

herhaling, legt Johan Hardeman uit.

Nederland.

“Het gaat erom dat wij altijd op onze eigen,

Johan Hardeman

beproefde methode werken. Wij hebben in

Functie: Technisch directeur

Johan Hardeman somt enkele bedrijven op

vijftig jaar heel veel kennis en ervaring

Woonplaats: Veenendaal

waarvoor zijn bedrijf projecten uitvoert. Avebe

opgedaan over bouwmaterialen en -systemen.

Burgerlijke staat: Gehuwd

in Ter Apelkanaal, bouwer van

Doordat wij telkens gebruikmaken van

Hobby’s: H ardlopen en KNVB-

hulpverleningsvoertuigen Visser in

dezelfde detaillering en materialen behalen we

Leeuwarden, Venema Food in Sneek, BDM in

een enorme efficiëntie en daarmee

Lijfspreuk/motto: Life is good

Bolsward en S-Trans in Drachten.

prijsvoordeel. Voordeel dat niet makkelijk te

Kan niet zonder: Geloof

“Allemaal utiliteit. We doen deze projecten

halen is met een eenmalig ontwerp.”

scheidsrechter

samen met Bouwgroep Noord (BGN) uit Drachten. Al tientallen jaren een fijne en

Goede relaties

betrouwbare relatie van ons. Dat vinden wij

Naast de systeembouw levert Hardeman ook

belangrijk als familiebedrijf: goede partners,

bouwmaterialen aan derden. Hardeman

waar je altijd van op aan kunt.”

Bouwproducten beschikt onder meer over een goedlopende webshop. Deze tak van de

‘Succes ermee’

bouwonderneming wordt geleid door Johan’s

In al die bouwprojecten is Hardeman niet

broer Harm Hardeman. De directie van

gebonden aan één vaste routing. In genoemde

Hardeman wordt gecompleteerd door broer

projecten werkt het bouwbedrijf samen met

Arnold, die verantwoordelijk is voor de

BGN, die verantwoordelijk is voor het infrawerk

acquisitie. Vader Harry , die begin jaren

en de complete afbouw. Een optie is ook dat

zeventig de basis legde voor de grote

Hardeman enkel de basisbouw verzorgt en dat

bouwonderneming, is nog altijd zijdelings bij

de opdrachtgever de afbouw zelf organiseert.

het bedrijf betrokken.

Maar vaak doet Hardeman het complete

“Hij is nu 72, maar een dag of twee per week is

project, vanaf het ontwerp en de

hij nog wel aanwezig”, vertelt Johan Hardeman.

vergunningaanvraag.

“Als je je hele leven dit werk hebt gedaan, dan

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

41

DIGITAAL METEN BOUW, INDUSTRIE, INFRA

WWW.BDM.NL - 085 079 4600

COLUMN

KIJK OP GRONDBEWERKING EN DE BOER, HIJ PLOEGDE VOORT De boer en de bodem vormden zo’n honderd jaar geleden een bron van inspiratie voor een groep Groningse kunstenaars.

Kunnen kunstenaars ook een inspiratie zijn voor boeren en de bodem? Zoals de Groningse boer zijn grond ploegde om hem geschikt te maken voor het graan, zo wilden de schilders van de Ploeg rond 1920 het Groningse artistieke milieu omploegen en geschikt maken voor de nieuwe kunst.

De schilders van De Ploeg lieten zich inspireren door het - door hen geliefde - Groningse platteland. Ze verlieten de realistische schilderstijl en gaven hun onderwerpen een expressionistische toets. De precieze werkelijkheid is hierbij minder belangrijk, het uitdrukken van de gevoelens van de kunstenaar naar aanleiding van het onderwerp voert de boventoon. Dus mag de lucht geel zijn en een boom blauw.

Zo veranderde de kunst van realistische afbeeldingen, via persoonlijke impressies van de werkelijkheid, naar expressies van het eigen gevoel en de eigen binnenwereld als reactie op de feitelijke waarneming. Dat maakte daarna de weg weer vrij voor abstracte kunst.

Net andersom In de bodem lijkt de ontwikkeling net andersom te gaan. Het voor ons niet zichtbare microbiële bodemleven is ietwat abstract en moeilijk voor te stellen, maar we krijgen steeds betere impressies van wat zich daar afspeelt. Met nieuwe analysetechnieken waarmee het complete microbiële genoom - dus het totale DNA van alle micro-organismen in de bodem kan worden gemeten, wordt het bodemleven in de komende jaren heel concreet en met academische nauwkeurigheid in kaart gebracht.

Breken met traditie Een van de inzichten lijkt dat we landbouwgrond minder vaak en minder diep moeten gaan ploegen, om het opgebouwde en gelaagde ecosysteem niet ieder jaar overhoop te gooien en te verstoren. Niet-kerende grondbewerking heet dat in vaktaal. Onder boeren zijn er al koplopers die niet meer ploegen, om de bodemstructuur en de bodembiologie niet te veel te verstoren. In plaats daarvan woelen ze hooguit nog de bovenste centimeters om, om onkruid te verwijderen en wat lucht in te brengen.

Zoals de kunstschilders van De Ploeg destijds braken met een lange traditie, zo breken deze boeren ook met de oude, vertrouwde en onmisbaar geachte traditie van het ploegen. En ook al worden ze nog niet overal serieus genomen, en is het nog puzzelen met de juiste aanpak, de eerste resultaten en opbrengsten zijn veelbelovend. Misschien komt het nog eens zover dat we zeggen: en de boer, hij ploegt nauwelijks meer.<

Sytze Keuning Bioclear Earth

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

43

Marten Heres (links) en Jurjen van der Noord

Geomaat: van tientallen piketpalen naar miljoenen meetpunten Als we op bezoek gaan bij Geomaat in Groningen, is daags tevoren de Gerrit Krolbrug over het Van Starkenborghkanaal aangevaren door een vrachtschip. Voor veel partijen is het van belang dat deze verkeersader in de stad zo snel mogelijk weer functioneert. De beheerder moet snel en nauwkeurig weten of met name de bruggenhoofden niet zijn ontzet en nog in de juiste positie staan. Meten is weten, en dus belt de beheerder - als vanzelf - Geomaat.

44

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

te leveren en te innoveren. In 2008 investeerde

vanuit luchtbeelden. “Samen met Geronimo

het als eerste in Europa in een Mobile Mapping

willen wij een verschil maken in het bijhouden

Systeem (mobiel scannen met point clouds).

Nu is het vooral een ICT-bedrijf, met software-

van basisregistraties”, vertelt Van der Noord.

“In samenwerking met TNO ontwikkelen we

engineers, honderden pc’s, heel veel software

software om 3D-puntenwolken slim en

en een dagelijkse datastroom van terabytes.

automatisch te analyseren, door kunstmatige intelligentie. Hierbij gebruiken we neurale

Miljoenen meetpunten

netwerken en lerende systemen, zoals

“Het werk is in de afgelopen twintig jaar enorm

bedrijven als Google ook doen.”

veranderd”, vertelt directeur Jurjen van der Noord. “Waar we vroeger met tientallen

De juiste mensen aan de knoppen

piketpalen werkten, doen we dat nu met

“Ik ben trots als opdrachtgevers benoemen dat

miljoenen meetpunten, in 3D en online. Ook is

zij onze werkwijze efficiënt en vakkundig

het werk op de bouwplaats geautomatiseerd

vinden. Hier zorgen we voor door slimme

en is de rol van de maatvoerder veranderd. Die

software en de juiste mensen aan de knoppen

krijgt alle digitale ontwerpen mee op de laptop

te zetten. Vakkundig personeel met passie voor

en heeft geavanceerde apparatuur bij zich om

ons werk zijn áltijd welkom. Het is belangrijk om

de machines en robots te sturen en te

de nieuwe generatie te laten zien hoe zeer

controleren.”

onze wereld is veranderd: van het paaltjes slaan naar het ontwerpen en besturen van

Vanuit auto, vliegtuig, boot of drone

vooruitstrevende software en tools. We willen

“Of het nu gaat om alle informatie die een

graag overbrengen dat landmeten niet saai is.

gemeente wil hebben over het areaal,

Je ‘speelt’ binnen en buiten met computers,

Het Groningse bedrijf is in 2001 opgericht door

informatie over waterlopen voor

apps, 3D-toepassingen, virtual reality, artificial

drie noordelijke aannemers, die elk apart niet

waterschappen, gedetailleerde informatie van

intelligence en neurale netwerken.” <

genoeg werk hadden om een landmeter aan te

een woning, of zelfs een schip: alles wordt

nemen, maar gezamenlijk wel. Daarom startten

tegenwoordig in no-time gemeten door

ze een ‘geo-maatschap’, waarmee meteen de

geavanceerde apparatuur. Veelal betreft dit

naam verklaard is.

laserscanning en fotobeelden. Dit doen we vanuit een auto, vliegtuig, boot of drone. Vanuit

Die ene landmeter werkt er nog steeds, maar

deze miljoenen meetpunten moet de juiste

niet meer alleen: anno 2021 werkt hij samen

informatie worden gehaald.”

met 99 andere specialisten op het gebied van landmeten, geo-ict, maatvoering infra en

Artificial Intelligence

maatvoering bouw. Ook is het bedrijf actief met

Innoveren zit in het DNA van Geomaat. Zo

mobiel en statisch scannen, drone-inspecties

werken ze hard aan allerlei slimme innovaties,

en het ontwerpen van asfaltmodellen.

waaronder het implementeren van Artificial

‘Waar we vroeger met tientallen piketpalen werkten, doen we dat nu met miljoenen meetpunten, in 3D en online’

Intelligence in de verschillende werkprocessen.

ICT-bedrijf

Recent is het bedrijf een samenwerking

In de afgelopen twintig jaar heeft Geomaat

aangegaan met Geronimo, een jong techbedrijf

naam gemaakt in het hele land door goed werk

dat zich bezighoudt met Artificial Intelligence

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

45

46

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

D.I.A. pakt nieuwe kansen in coronacrisis Bij een bedrijf zoals D.I.A. Licht, Geluid & Beeld uit Assen dat verantwoordelijk is voor de techniek bij grote evenementen, bleef de corona-epidemie niet zonder gevolgen. Massaal dansen en springen op het TT-festival, de koningsnacht of andere feesten in Assen en omgeving is er even niet bij. D.I.A. is groot geworden met dit soort evenementen in NoordNederland en dus vielen opdrachten weg.

Het bedrijf levert al sinds ‘83 licht, geluid- en

Nieuwsgierigheid naar nieuwe mogelijkheden

‘plaatjesdraaier’ een succes in Drenthe maar

beeldapparatuur voor elk evenement, feest of

overheerste”, aldus de 53-jarige eigenaar.

ook in Duitsland. Al snel ontdekte hij dat licht

presentatie. Of het nou gaat om een

en geluidstechniek hem meer lagen dan

beursstand, bruiloft, houseparty,

En zo schiet het bedrijf nu scholen te hulp bij

muziek. “Ik mocht in een klein theater in Diever

productpresentatie, personeelsavond of

het online lesgeven. “We installeren een

het geluid verzorgen van toen nog onbekende

popfestival. Vooral in Assen en omgeving zijn er

camera met groothoeklens en speciale

artiesten. Dat beviel van beide kanten goed. De

weinig evenementen te bedenken waar het

microfoon zodat er vijftien klassen zijn waarbij

disco werd bijzaak. Daarom werd de naam

bedrijf van Willem Everts niet letterlijk en

de docent vanuit huis les kan geven. Dat is echt

veranderd in D.I.A. Licht, Geluid & Beeld.”

figuurlijk aan de knoppen zit.

een groot succes. De leerlingen zitten op school en jij veilig thuis. Je kunt klassikaal

Johan Derksen

Het TT-festival is de grootste klus van het

lesgeven, maar hebt geen direct contact met

Met corona op de terugtocht rekent de

bedrijf. Elke zomer moet er op veertig

leerlingen. Ook leveren we systemen voor

ondernemer op een succesvolle nazomer en

verschillende locaties in de Drentse hoofdstad

toegangscontrole, zodat je exact weet hoeveel

najaar. D.I.A. is onder meer betrokken bij het

beeld en geluid verzorgd worden. “Dat moet

mensen er in je winkel of ander gebouw zijn.

Preuvenement in Assen, eind augustus. Ook

allemaal perfect in orde zijn. Dat geldt ook voor

Verder regelen we de techniek voor online

verzorgt het de techniek van de tachtig blues &

het Dutch Open Darts. Daar gaat het om veel

uitvaarten en algemene ledenvergaderingen.”

americana theatershows van Johan Derksen.

Toevallig ook nog eens de favoriete muziek van

mensen en veel zalen. Echt een technische uitdaging.”

Nieuwsgierigheid overheerst Toen corona in volle hevigheid losbarstte ging de geboren en getogen Assenaar op zoek naar nieuwe kansen.

“Natuurlijk baal je dat je onverwachts minder

Everts is er trots op dat zijn team snel op de

Willem Everts. Behoefte om zijn vleugels uit te

nieuwe werkelijkheid heeft ingespeeld, maar is

slaan naar de rest van Nederland is er niet. “Ik

er niet verbaasd over. “We zijn een klein bedrijf

ben een man van de regio en al 53 jaar gelukkig

met vijf vaste krachten en veel topfreelancers.

in Assen. Hier ken ik de mensen en ik heb

Dit werk is eigenlijk onze hobby en nieuwe

daardoor een netwerk opgebouwd. In de

dingen bedenken doen we dus graag.

Randstad moet je jezelf weer helemaal

Bovendien zijn we gewend dat zaken op het

opnieuw bewijzen. Daar heb ik volstrekt geen

laatste moment veranderen. En we kunnen als

zin in. Bovendien is het hier zo mooi wonen dat

kleine onderneming snel schakelen.”

steeds meer westerlingen deze kant op komen.

werk hebt, maar dat hoort erbij.

Die zie je zeker terug bij de TT, of Koningsnacht

Disco International

in Assen. Wat wil je nog meer!” <

Voor Everts begon alles in de jaren tachtig met een eigen discoshow onder de naam Disco International Assen, ofwel D.I.A. Als DJ was de

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

47

HOLOLENS TRIMBLE XR10

- Communicatie met beeld en geluid met collega’s op afstand - Visualisatie van een 3D-model in de echte wereld - Unieke combinatie tussen Hololens 2 en Trimble!

Vragen of meer weten over de mogelijkheden met de Trimble XR10? Neem dan contact met ons op.

Bel. 088 13 43 600 Mail. info@visser-assen.nl

www.visser-assen.nl

Rest Assured with Kooi camera surveillance 247kooi.com

Brandem

Industrie 8502 TV

De IJzeren Man RUPSHOOGWERKERS VAN 11 TOT 31 METER

Dak- & gevelbeplating

uw als renovatie bo w u ie n el ow z r Voo het juiste adres!

Brandemeer 8 Industrieterrein De Ekers 8502 TV JOURE

tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

tel. [0513

info@dei

www.dei

COLUMN

KIJK OP PERSPECTIEF EN VISIE NIEUWE DYNAMIEK VOOR HET NOORDEN Precies een eeuw geleden ontving Albert Einstein de Nobelprijs voor zijn wetenschappelijk onderzoek. Hij wilde verder komen, ambities waarmaken en daarbij zaken anders aanpakken dan voorheen: ‘Als we doen wat we deden, dan krijgen we wat we kregen’. Die uitspraak van hem hebben we de afgelopen periode als VNO-NCW MKB Noord ter harte genomen Want in de komende tijd gaat er veel veranderen, waarbij we ervoor moeten waken dat we niet gaan doen wat we deden. We presenteerden daarom onlangs onze visie ‘Een nieuw perspectief voor een kansrijke regio’.

Belangen laten horen In mijn gesprekken met ondernemers merk ik veel optimisme na een schizofreen jaar. Met sommigen gaat het bijzonder goed, maar anderen hebben het erg moeilijk. We willen zorgen dat de toekomst voor alle noordelijke ondernemers weer perspectieven gaat bieden. Kansen en ruimte om te ondernemen. Om dat voor elkaar te krijgen is een gezamenlijke aanpak noodzakelijk. Zeker in deze periode waarin in Den Haag plannen worden gemaakt die de toekomst van ons land gaan bepalen.

We staan voor flinke uitdagingen! Denk daarbij onder andere aan de energietransitie, leefbaarheid van onze dorpen en steden en een gezonde arbeidsmarkt. Met voor ons natuurlijk een bijzondere focus op het Noorden. Want we moeten er samen hard aan werken om onze belangen te laten horen aan de formatietafel.

Supermarkt van politieke keuzes Het is als een boodschappenlijst in de supermarkt. De keuze van onderwerpen is enorm, maar om uiteindelijk de juiste producten bij de kassa af te rekenen is een visie nodig. Welke ingrediënten zijn noodzakelijk om in de keuken thuis dat voortreffelijke gerecht te maken? Ons visiedocument is zo’n boodschappenlijst in de supermarkt van politieke keuzes. Wat is er nodig voor de toekomst van het Noorden om in 2035 de kansen van onze prachtige regio te benutten? Economische factoren zijn daarin van groot belang om een brede welvaart te realiseren; met een Lelylijn en een sterke infrastructuur, met innovatieve en duurzame technieken en energie, met voldoende beschikbare woningen in prachtige woon- en leefgebieden. Een nieuwe dynamiek voor het Noorden.

En daarbij kunnen we de steun van alle ondernemers goed gebruiken! < Ton Schroor Directeur VNO-NCW MKB Noord

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

49

MEETINSTRUMENTEN SWAN IN LEVERINGSPAKKET BEST INSTRUMENTS

Corrosie voorkomen in energiecentrales én geld besparen De bedoeling c.q. het doel van de chemie in een energiecentrale is het voorkomen van corrosie (roestvorming) en het voorkomen van aanslag in de leidingen. Op deze wijze wordt de ‘downtime’ tot een minimum gereduceerd en beschermt het dure componenten zoals de ketel, de turbine en de condensor: het hart van een energiecentrale.

50

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

BEST Instruments uit Midwolde legt in

Geleidbaarheid

kation geleidbaarheid) kan de pH worden

dit artikel uit hoe dat in zijn werk gaat.

Geleidbaarheid is verreweg de meest

berekend. Dit betekent dat met één analyzer,

belangrijke parameter. Hoe hoger de

in dit geval de AMI CACE, drie parameters kunt

Energie in een centrale wordt opgewekt door

geleidbaarheid des te meer verontreinigen zijn

bepalen te weten de specifieke- en zure

stoom onder hoge druk en temperatuur

er aanwezig.

geleidbaarheid en de berekende pH-waarde

door een turbine (soort dynamo) te leiden.

(of ammonia gehalte).

Dit kan door het verbranden van afval, met

- Specifieke geleidbaarheid (SG)

behulp van kolen, biomassa of gas. Wanneer

De SG wordt vooral beïnvloed door de

Deze analyzer heeft in plaats van kationhars

bijvoorbeeld afval wordt verbrand, dan komt

aanwezigheid van bijvoorbeeld ammonia en

een zogenoemde EDI-module zodat het

de energie die erin is opgeslagen vrij. De

door eventuele aanwezige zouten (vervuiling).

kationhars direct (in-line) wordt geregenereerd

wanden van de verbrandingsoven bevatten

Daarnaast heeft ook opgelost CO2 een invloed

en dus niet milieubelastend is.

een netwerk van met water gevulde buizen.

op de hoogte van deze waarde.

Door de inzet van een EDI-module wordt het

Dit water wordt zo heet dat het stoom wordt.

gebruik van regeneratie-chemicaliën overbo-

Met die stoom wordt een turbine aangedreven. Deze is verbonden met een grote

- Zure geleidbaarheid (ZG)

dig Hierdoor bespaart men naast het

Zure kation wisselaars hebben een voorkeur

kationhars ook nog eens de regeneratieche-

dynamo (de generator), die elektriciteit

voor positief geladen ionen zoals bijvoorbeeld

micaliën en tijd om de regeneratie uit te

produceert.

NH+ (afkomstig van ammonia). In deze

voeren. Het brengt extra veiligheid omdat

wisselaar is H+ aanwezig. Als het ware wordt

werken met chemicaliën overbodig wordt.

Corrosie voorkomen

er ‘stuivertje gewisseld’ met H+.

Het water dat wordt gebruikt voor het maken

De gevoeligheid qua geleidbaarheid voor

Besparing

van stoom moet heel schoon zijn. Tevens

kationen, omdat ze zijn omgezet naar de zure

Energiecentrales die gebruikmaken van

moet dit water (en dus later ook het stoom)

vorm (uitwisseling met H+), wordt met een

ammoniumconditionering met een pH rond

een pH-waarde hebben van circa 9,5 en mag

factor 3-4 versterkt. Op deze wijze kunnen

de 9,7 en een flow van 8 L/uur hebben per

er geen zuurstof aanwezig zijn. Een veelgebruikte methode is die met de conditionering

kleine verontreinigen snel worden opgemerkt

analyzer ca. 1L kationhars nodig per acht

en is de zure geleidbaarheid een betrouwbare

weken.

met ammonia. Dat wil zeggen dat aan het

parameter. Als zout (NaCl) als verontreiniging

water ammonia wordt toegevoegd. Op deze

aanwezig is wordt Na+ uitgewisseld tegen H+,

Uitgaande van een centrale met twee

wijze wordt de pH-waarde naar ca. 9,5

hierbij ontstaat dus HCl.

eenheden kan het gebruik van de AMI CACE,

gebracht. Bij deze pH-waarde zullen de

Opgelost CO2 heeft ook hier een verhogend

in vergelijking met een conventioneel systeem,

leidingen in een centrale minder snel gaan

effect op de geleidbaarheid. Ook dit is te

een besparing opleveren van circa 40.000

roesten en dus langer meegaan.

meten met een speciale meter.

euro per jaar. <

Een andere boosdoener is de aanwezigheid

- Berekende pH en/of ammoniagehalte

van zuurstof. Bij elk corrosieproces is

Uit de specifieke geleidbaarheid en de zure (of

Voor meer informatie: www.bestinstruments.nl

zuurstof nodig. Daarom dient zuurstof te worden verwijderd in het water waarvan uiteindelijk stoom wordt gemaakt. Dit kan met behulp van een van een ontgasser.

Naast bovenstaande methode zijn er ook andere methoden beschikbaar om dit te bereiken.

Meetinstrumenten Swan De meetinstrumenten van Swan, die in de Benelux worden verkocht en geserviced door BEST Instruments, worden in het gehele proces toegepast voor het meten van allerlei soorten water en stoom. De metingen die in energiecentrales worden uitgevoerd zijn: geleidbaarheid, weerstand, pH, redox, opgelost zuurstof, natrium, silica, fosfaat, waterstof, TOC, troebelheid, (carbo)hydrazine en vrij chloor. Deze metingen zitten allemaal in het leveringspakket van BEST Instruments.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

51

AE Systems: dé specialist in grondboringen voor aardwarmte De meest duurzame wijze om een pand gasloos te verwarmen is aard- of bodemwarmte. Installateurs krijgen in toenemende mate de vraag om een aardwarmtesysteem te installeren. Maar daarvoor moet er wel diep in de grond worden geboord, om bodemwarmtewisselaars te plaatsen of om grondwater op te pompen. AE Systems in Groningen is daarvoor de aangewezen partij.

52

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Het bedrijf pionierde ermee in 2008 en heeft

Het werk van AE Systems bestaat niet alleen uit

zich sindsdien ontwikkeld tot dé specialist in het

het boren van diepe gaten en het plaatsen van

uitvoeren van machinale grondboringen ten

buizen en slangen. “Een groot deel van het werk

behoeve van duurzame aardwarmtesystemen

bestaat uit onderzoek, advies, ontwerpen en

in Nederland. Met het moderne boormaterieel

berekenen. Daarbij maken wij gebruik van het

boort AE Systems op elk terrein en kan het

computerprogramma Earth Energy Designer,

boren tot wel 250 meter diep.

dat berekent hoeveel boringen nodig zijn en hoe diep. Met als input uiteraard onze kennis

Oprichter en directeur van AE Systems (Aqua

en ervaring. Ook adviseren we over wet- en

Energy Systems) is Sander Swierenga, die al tien

regelgeving, eveneens een belangrijk aspect als

jaar werkzaam was in de milieutechniek, toen hij

je iets gaat aanbrengen of wijzigen in de

door een bedrijf in de geothermie werd

bodem.”

gevraagd te pionieren met aardwarmte. “Daar was en is ook bodemkennis voor nodig. Je moet

Aardbevingsgebied

kennis hebben van bodemlagen om te kunnen

Een jaar of vier geleden kwam er een enorme

bepalen op welke diepte je moet boren voor

boost, toen door de aardbevingsproblematiek

welk resultaat.”

het fenomeen gasloos verwarmen een grote vlucht nam. De vraag naar aardwarmte steeg

Open en gesloten bronnen

mee. “Wij zijn daar in meegegaan, hebben

Er zijn twee verschillende systemen waarvoor

geïnvesteerd in een tweede boorinstallatie en

moet worden geboord: open en gesloten

zijn nu dagelijks met twee teams en tien tot

bronnen. “Bij open bronnen pomp je het

twaalf mensen op pad. Er is zoveel werk dat we

warmere grondwater omhoog en filter je het

zijn gaan samenwerken en netwerken met

voor gebruik in het verwarmingssysteem van

collega-bedrijven in het land, waarbij wij vooral

het gebouw. Bij gesloten bronnen breng je een

kiezen voor opdrachten in het Noorden. Op dit

bodemwarmtewisselaar in de grond waar je

moment zijn we relatief veel in Loppersum en

water doorheen laat stromen in een gesloten

andere plaatsen in het aardbevingsgebied

circuit, waarbij de warmte van het grondwater

actief, waar volop wordt herbouwd en waar

wordt opgenomen en vervolgens de

bewoners en ondernemers om begrijpelijke

warmtepompinstallatie de warmte uit het water

redenen kiezen voor gasloos verwarmen.”

in het gesloten circuit afgeeft aan het verwarmingssysteem in het gebouw.”

En niet alleen in het aardbevingsgebied: ook elders in het Noorden kiezen steeds meer

Kennis en ervaring opdoen

ondernemers en particulieren voor gasloos

Het pionieren leidde tot een eigen bedrijf, AE

verwarmen en stijgt de vraag bij installateurs

Systems, dat meteen een grote eerste opdracht

naar aardwarmte als meest duurzame

kreeg: Campus Winschoten. “Daar moesten we

oplossing. AE Systems draagt hier graag een

honderd boringen van 120 meter diep

steentje aan bij, met een goed en duurzaam

verrichten. Daartoe moesten we meteen

advies over de juiste boringen. <

investeren in een goede boorinstallatie en dat hebben we gedaan. Dat leidde tot vervolgopdrachten in het hele land, met name bij onderwijsinstellingen die destijds overstapten op aardwarmte. Door goed werk te leveren kregen en krijgen we nieuw werk. Ook beschikken we over de benodigde certificaten.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

53

Baas over je eigen leven dankzij Ruimte geeft Rust Lekker druk. Het is haast een standaardantwoord geworden als iemand vraagt hoe het gaat. We zijn er trots op, maar balen er ook vaak van. Het werk vraagt door mail, app en telefoon bijna 24/7 aandacht terwijl er vaak ook nog een gezin gerund moet worden. Kortom: teveel werk in te weinig tijd. Een versnelling terugschakelen, zodat je ook structureel tijd voor jezelf kunt vrijmaken en weer kunt genieten van werk en familie, lijkt eenvoudig. In de praktijk blijkt dit bepaald niet mee te vallen.

54

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Janneke Huijben weet er alles van. De voormali-

Stresspreventiecoach

ge HR-adviseur wilde ook teveel ballen in de

“Als Stresspreventiecoach maak ik stress

lucht houden, totdat een burn-out dat een halt

meetbaar binnen MKB en overheidsorganisaties,

toeriep. Het moest anders, besloot ze. Niet

door negatieve emoties op te sporen. Nog te vaak

langer rondrennen in die tredmolen, maar baas

wordt er gesproken over werkstress, maar vaak

over eigen leven worden. Nadat ze zelf haar

blijkt dat privézaken medeoorzaak zijn van

leven weer op de rails had, besloot ze ook

problemen op de werkvoer. Bijvoorbeeld te vaak

anderen - vaak ambitieuze managers en

en te lang Netflixen. Dat draagt niet bij aan een

ondernemers - hierbij te helpen.

frisse en opgeruimde start van je werkdag. Als duidelijk is wat er speelt bij de medewerkers kun

Ben je gelukkig?

je ook heel gericht daarop inspelen. Mijn ervaring

Ze startte daarom in 2018 het bedrijf Ruimte

is dat er veel geld wordt uitgegeven aan

geeft Rust en ging aan de slag als Professional

vitaliteitsprogramma’s en ‘losse flodders’ die

Organizer en Stresspreventiecoach. Haar doel:

zouden bijdragen aan duurzame inzetbaarheid.

Mensen de controle over hun werk teruggeven.

Voorkomen is altijd nog beter dan genezen.

“Er is niks mis met hard werken en ambities. Het

Daarom pleit ik voor een preventiebeleid

levert een goed salaris of omzet op en misschien

afgestemd op de medewerkers.”

zelfs een mooie leaseauto. Maar ben je gelukkig?

Juist daar schort het vaak aan. Je neemt een klus

Kostenbesparend

over van een collega en voor die ander kijk je

Een werkgever hoeft beslist niet bang te zijn dat

nog even een brief of verslag door. Allemaal

de werknemer na advies van de Zuidlarense de

klusjes die even belangrijk lijken. Echt belangrijk

kantjes eraf loopt. “Integendeel. Na het traject ben

is echter het stellen van prioriteiten. Alleen op

je veel productiever, is er meer werkplezier, maak

die manier voorkom je dat die laptop thuis ook

je minder fouten en lukt het je weer om je werk af

weer op tafel komt en je zelfs op vakantie die

te krijgen.” Voor een werkgever betekent dit vaak

mailtjes nog even beantwoordt. Pak je dat niet

een lager ziekteverzuim en hogere omzet.

aan, dan ligt overspannenheid op de loer”, aldus de expert in Professional Organizing.

Het is niet zo dat Janneke Huijben na een telefoontje direct op kantoor aanschuift. “Het gaat

Professional Organizer

altijd om een aanpak op maat. Ik wil de persoon

Ruimte geeft Rust leert je dat hard werken ook

in kwestie daarom eerst een beetje leren kennen

op een georganiseerde manier kan en dat

om te kijken of er een klik is. Daarnaast is het heel

ambities en werkplezier prima samengaan. “Ik

belangrijk om vooraf scherp te krijgen of wat ik

kijk mee naar je werk, help overzicht te creëren

doe ook echt is wat de medewerker nodig heeft.

en je topprioriteiten helder te krijgen. Ook leer ik

Probeer het gewoon eens zou ik zeggen, maak

je afspraken met jezelf te maken en je daaraan te houden. Bijvoorbeeld wat je moet, maar ook

eens een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek om te kijken wat Ruimte geeft Rust

wilt doen op een dag. Ofwel: nee kunnen zeggen

voor jouw organisatie kan betekenen.” <

tegen dat extra werk. Kortom, slimmer werken op een manier die bij jou past. Je houdt op deze

www.ruimtegeeftrust.nl

manier gegarandeerd tijd en ruimte over voor de

info@ruimtegeeftrust.nl

leuke dingen in het leven.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

55

BHP FUNDERINGSTECHNIEK

Fundering en funderingsherstel “Vanaf de start in 2018 loopt het als een trein bij Boor Heipalen Postma.” Aan het woord is Hendrik Jan Postma, de enthousiaste oudste broer van de drie broers Postma die het hei- en funderingsbedrijf leiden. “Het mooie van ons drieën is dat we eenzelfde idee hebben hoe we het bedrijf willen runnen en tegelijkertijd, bedrijfsmatig, zeer verschillende achtergronden en vaardigheden hebben. Samen maakt dat een uniek geheel.”

56

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

De ondernemer

zetten. Dat betekent ook je bedrijf steeds

oudste van het stel. Ik was diplomaat van

“Bij Wouter is het begonnen”, vertelt Hendrik Jan.

onder de loep leggen en kijken waar het beter

beroep, maar de passie en energie die ik

“Als zzp’er heeft hij verschillende bedrijfstakken

kan.” Misschien was dat wel een reden voor

kreeg door te werken met mijn broers tijdens

van binnenuit ervaren. Hij heeft bijvoorbeeld in

Siegfried om zijn broer te gaan ondersteunen

de coronamaatregelen heeft ertoe geleid dat

Duitsland een tijd een boerderij gerund.

in het bedrijf. Siegfried heeft een achtergrond

ik erbij ben gekomen.”

Uiteindelijk kwam hij ‘in de heipalen’ terecht. Hij

als machinist en technicus en kon daarmee op

vond dat niet alleen leuk, hij had er ook ideeën

een ander vlak een meerwaarde zijn, waardoor

De toekomst

over. Een mooie wereld met voldoende

het bedrijf grote stappen heeft kunnen nemen.

“We heien met prefab betonpalen, we heien

perspectief. De kans in 2018 om zijn eigen

trillingsarm met stalenbuispalen en we boren

bedrijf hierin te starten pakte hij direct aan.”

trillingsvrij met mortelschroefpalen. Wat we ook

Het startte klein. Opdrachtgever na opdrachtgever meldde zich. Mensen verder helpen is een tweede natuur van de Postma’s: “zakelijk waar nodig, maar ook verbinding zoeken met de klant.”

‚We houden van aandacht geven, flexibel meebewegen en de puntjes op de i zetten.’

‚ Dat betekent ook je bedrijf steeds onder de loep leggen en kijken waar het beter kan.’

doen en waarin we steeds verder aan het specialiseren zijn, is funderingsherstel. Het werk is nauw verbonden met het aanbrengen van een paalsysteem. Logisch: het huis, stal, bedrijf, staat er al, maar is verzakt door droogte of andere problemen met de bodemgesteldheid. Onze kennis en technieken kunnen we wel aangepast toepassen om de

De regelaar

verzakte fundering volledig te herstellen. We

Wat met Wouter begon, is inmiddels een

zien dat hier ook een groeiende vraag naar is.”

bedrijf met elf man personeel. Wat als

Hendrik Jan ziet nog een opgave voor de

heipalenbedrijf begon voor kleinere

toekomst. “We houden van aandacht geven,

opdrachten is een bedrijf geworden met

flexibel meebewegen en de puntjes op de i

groot materieel dat grote bouwprojecten

zetten. Daar zijn we goed in en dat gaan we

De technicus

aankan. “De groei maakte specialisatie nodig.

vasthouden. We doen ons werk uiteindelijk niet

“Wij horen regelmatig dat onze kracht het

Kijk alleen al naar alle veiligheidscertificaten,

voor het huis of het bedrijf wat gebouwd is of

geven van aandacht is. Misschien hoort dat bij

verkoop, werkvoorbereiding, personeelszaken

een klein bedrijf, maar wij houden daar ook

en vervoer voor ons materieel; dan begrijp je

gaat worden, maar voor de mensen die er gebruik van gaan maken.” <

van. Persoonlijke binding, meedenken, flexibel

dat er ook iemand voor het plan- en

zijn. We willen daarmee de puntjes op de i

regelwerk moest komen. Dat werd ik, de

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

57

58

JEROEN RINSMA

TEAKE DAMSTRA

Geboren: 31-07-1998

Geboren: 25-08-1974

Geboorteplaats: Leeuwarden

Geboorteplaats: Dokkum

Hobby’s: Golfen en skiën

Hobby’s: Skiën en klussen aan de woning

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

KONINKLIJKE DAMSTRA INSTALLATIETECHNIEK HELPT ONDERNEMERS

Van geen idee naar energielabel C Vanaf 1 januari 2023 moeten kantoren in Nederland groter dan 100 m2 minimaal energielabel C hebben. Die datum komt met rasse schreden dichterbij, maar veel bedrijven voldoen nog niet aan de eisen. “Heel veel bedrijven hebben geen label laten registreren en weten dus überhaupt niet waar ze staan. Wij kunnen ze hierbij goed verder helpen”, zegt Teake Damstra, commercieel directeur van Koninklijke Damstra Installatiegroep. We spreken hem samen met Damstrastagiair Jeroen Rinsma.

Damstra rekent even voor: “Ongeveer 60

onderwerp”, geeft Rinsma aan. “Hoe sneller ze

afspraken moet nog blijken. Tot die tijd staat 1

procent van de bedrijven in Nederland die

in actie komen, hoe beter. Het kan vervelende

januari 2023 vast als datum waarop de

onder deze regeling valt, heeft nog niks gedaan

consequenties hebben voor bedrijven die op 1

bedrijven energielabel C moeten hebben.”

om aan de voorwaarden te voldoen. In

januari 2023 niet aan de voorwaarden voldoen.

Noord-Nederland gaat het dan om 60 procent

In principe mogen gebouwen dan niet meer als

Damstra denkt mee

van 12 duizend bedrijven. Dat komt neer op 8

kantoor worden gebruikt, wat een enorm

De Koninklijke Damstra biedt bedrijven in de

duizend bedrijven die in minder dan twee jaar

nadelige invloed kan hebben op het

Noordelijke provincies de helpende hand.

tijd hun energielabel naar een ander niveau

productieproces. Er bestaat een mogelijkheid

Rinsma: “Wij gaan brieven sturen, mailen, bellen

moeten tillen.”

dat de datum nog wordt opgeschoven om

en geven er aandacht aan op onze website en

bedrijven meer tijd te geven, maar zeker weten

social mediakanalen. De missie en visie van

Met alle kennis en kunde aanwezig binnen

doe je dat niet. Dus zekerheidshalve is het

Damstra is om mensen te helpen duurzaam te

Damstra op het gebied van verduurzaming

verstandig zo snel mogelijk de boel in gang te

leven, dus wie kan ondernemers nou beter

kunnen ze bedrijven helpen de juiste stappen

zetten.”

helpen hiermee dan Damstra. We kunnen ze helpen in het proces en daarover meedenken.

te zetten richting een C-label. Maar dan moeten bedrijven wel weten dat er op korte

Damstra vult aan. “Er zijn op dit moment

Welke subsidies zijn er en wat zijn de

termijn actie nodig is en ze zo snel mogelijk bij

problemen met de teruglevering van zonne-

belastingvoordelen, maar vooral ook, moet er

Damstra moeten aankloppen. Daar komt

energie aan het elektriciteitsnet. Het netwerk is

dubbel glas komen, isolatie, en/of

Rinsma in beeld. Als onderdeel van zijn stage

overbelast door het massale gebruik van

zonnepanelen et cetera. Daar weten we alles

voor de hbo-opleiding Commerciële Economie

zonne-energie en het terugleveren aan het net.

van en kunnen we bedrijven de helpende hand

helpt hij Damstra om de urgentie bij bedrijven

Er is daarom in Friesland een

bieden. En voor de zekerheid zeg ik het nog

in de regio onder de aandacht te krijgen.

terugleverbeperking. Bedrijven zullen met zo’n

een keer. Heb je een bedrijfsruimte die binnen

beperking niet gauw geneigd zijn aan

deze regeling valt, begin dan liever vandaag

Kort dag

zonnepanelen te beginnen. We hebben dit

dan morgen informatie in te winnen.”

“Het is kort dag, dus belangrijk dat

aangekaart bij het ministerie, maar of het ook

ondernemers aandacht besteden aan dit

leidt tot een aangepaste datum of andere

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

<

59

Havelaar & Van Stolk Niet bang voor een stevig risico

60

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Bij Havelaar & Van Stolk zijn ze niet bang voor een stevig risico. Sterker nog, de deuren van het kantoor in Rotterdam staan wijd open voor ondernemers met bijvoorbeeld een groot wagenpark, veel kostbare zonnepanelen, of grote werknemersrisico’s. De financieel dienstverlener uit de havenstad helpt risico’s verzekeren die voor anderen te groot zijn.

Havelaar & van Stolk is een 100%

geval betaal je vergeefs en moet de totale

problemen. Dat scheelt gegarandeerd

dochteronderneming van Allianz Nederland

digitale infrastructuur vervangen worden. Een

problemen en dus kosten. We noemen onszelf

Groep NV, gevestigd in Rotterdam, één van ’s

kostbare operatie. Een cybersecurity scan kan

niet voor niets meedenker in risico’s.”

werelds grootste verzekeraars met 76 miljoen

veel ellende voorkomen. Eigenlijk moet iedere

klanten en 151.000 medewerkers in 70 landen.

ondernemer die met data werkt hieraan

Persoonlijk

De historie van het bedrijf gaat ver terug. Jan

denken”, stelt Hendriks.

Persoonlijke aandacht is belangrijk bij Havelaar & Van Stolk. “Ik ken mijn klanten, verdiep me in

Havelaar vestigde zich in 1745 als makelaar in assurantiën in Rotterdam. In 1911 trad de heer

Doorlichten

hun werk en ga er regelmatig lang, sta 24/7

van Stolk toe tot het bedrijf. In 1973 werd

Voorkomen is beter dan genezen en dus

voor ze klaars. Mijn netwerk komt ook de klant

Havelaar & van Stolk B.V. opgericht, waarna het

adviseert hij ondernemers hun bedrijf te laten

ten goede. Onlangs sprak ik een ondernemer

dankzij verschillende aankopen doorgroeide

doorlichten op digitale risico’s, die op te lossen

die slecht betalende afnemers had. Hem heb ik

tot het huidige bedrijf.

en daarna een cyberverzekering af te sluiten.

in contact gebracht met een passende

“Je kunt dan altijd een beroep doen op

kredietverzekeraar. Ontzorgen dus, zodat de

deskundige hulp en bovendien is in geval van

klant zich honderd procent kan concentreren

nood, continuïteit van de bedrijfsvoering

op het werk.”

‘ Ondernemers kiezen eerder voor een branddeur dan een goede firewall.

De risico’s worden fors onderschat’ Baas in eigen pc

gegarandeerd.” Het zijn echter vooral de bedrijven die hun zaakjes al op orde hebben,

Harley-Davidson

die zich melden voor een scan, in plaats van

Het meedenken door Havelaar & Van Stolk

bedrijven die het nog niet goed geregeld

houdt niet op bij de bedrijfspoort: ook

hebben. “Ondernemers kiezen eerder voor een

daarbuiten is het bedrijf actief. Zo biedt de

branddeur dan een goede firewall. De risico’s

Rotterdamse adviesgroep al ruim twintig jaar

worden fors onderschat”, constateert de

de Harley-Davidson verzekering aan, inclusief

verzekeringsadviseur.

pechhulp en hulpverlening in binnen- en

Havelaar & Van Stolk biedt een breed scala aan

buitenland. “Motorrijden is een prima vorm van

verzekeringen, zoals schadeverzekeringen,

Woorden en daden

ontspanning. Niet alleen voor ondernemers

inkomensoplossingen en pensioen. Er werken

Het oer-Rotterdamse bedrijf staat met zowel

trouwens. Mijn moeder is 65 en geniet nog elke

55 mensen. Het verzekeren van grote risico’s is

woorden als daden voor bedrijven klaar.

dag van haar Harley.”

een van haar specialiteiten. Digitale schade

Hendriks. “Wij adviseren ook graag als je

veroorzaakt door gijzelsoftware is zo’n risico.

bijvoorbeeld gaat verbouwen of bouwkundige

Ondernemers zijn volgens

wijzigingen aanbrengt. Neem bijvoorbeeld de

verzekeringsadviseur Raymond Hendriks,

plaatsing van zonnepanelen. Goed voor het

verantwoordelijk voor Noord-Nederland, vaak

milieu en nog zuinig ook. Maar als je die aanlegt

onvoldoende voorbereid op de gevolgen

op een epdm-dak, heb je een probleem. Het is

hiervan. “Gijzelsoftware kan computersystemen

niet brandveilig. Als je dit doet zonder overleg

ontoegankelijk maken en daarmee de

met je verzekeraar, gaat de stekker eruit totdat

complete bedrijfsvoering platleggen. Alleen

dit is opgelost. Als het aan ons ligt lopen we

door een hoog losgeld te betalen, maak je kans

vooraf samen de geplande verbouwing of

weer baas te worden in eigen pc. In het ergste

uitbreiding door en wijzen we op te verwachten

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

61

Kooi stuift vooruit met beveiligingsoplossingen 62

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Kooi, voorheen Kooi Security, zit in een groeispurt. Het personeelsbestand is de afgelopen drie jaar bijna verdrievoudigd, het bedrijf is in steeds meer landen actief en op de R&D-afdeling volgen innovaties elkaar op. En nieuwe plannen heeft het Drachtster bedrijf nog genoeg.

Kooi is de betrouwbare specialist op het gebied

Dagelijks zoeken R&D-specialisten van Kooi

beveiliging realiseren.” Bovendien reduceert

van tijdelijke camerabeveiliging. Camera units

naar slimmere oplossingen. Binnenkort

deze oplossing de CO2-uitstoot. Naast de

(UFO’s) op bijvoorbeeld windmolenparken,

lanceert het bedrijf een Customer Portal (app).

Hybrid Power Box beschikt Kooi over de Solar

zonneparken en bouwplaatsen is waar het mee

Power Unit.

begon. Sinds enkele jaren biedt Kooi ook Rising

Klanten kunnen hiermee zelf hun beveiligingsprojecten inzien en beveiligingstijden wijzigen.

Early Detection (RED): broeidetectie voor

“Dat kan bijvoorbeeld handig zijn tijdens

Persoonlijke aanpak

afval- en recyclingbedrijven. Thermografische

feestdagen”, vertelt Van Dijk. “Voor RED zetten

Uitdagingen zijn kansen is de mentaliteit bij

camera’s houden de temperatuur in de gaten,

we sinds kort Artificial Intelligence in zodat het

Kooi. Dat dit bedrijf kansen aangrijpt, blijkt ook

zodat bij brandgevaar tijdig kan worden

systeem warmtebronnen nauwkeuriger

uit het groeiend aantal medewerkers. Twee jaar

ingegrepen. “Eén van de unieke eigenschappen

herkent. Zodat het alarm niet afgaat wanneer

geleden werkten er ongeveer vijftig mensen bij

is dat we een eigen alarmcentrale, het Kooi

bijvoorbeeld een auto met warm gedraaide

het bedrijf, inmiddels is dat het drievoudige. “En

Alarm Center, hebben”, vertelt senior communicatiespecialist Yteke van Dijk. “Onze mensen

motor het terrein op komt.”

we willen de komende jaren nog verder

lezen 24/7 de camerabeelden uit.”

Hybride energievoorziening

inzetten op persoonlijk contact. Klanten hebben

groeien”, vertelt Van Dijk. “Maar we blijven wel Het Friese bedrijf is actief in 22 landen en heeft

een vast aanspreekpunt. We komen ook het

Artificial Intelligence

13 kantoren in onder andere Duitsland,

liefst langs op locatie zodat we een perfect

UFO’s dienen onder meer om onbevoegden te

Frankrijk, Oostenrijk en het Verenigd Konink-

beveiligingsplan kunnen opstellen.” <

weren van terreinen. Betreedt iemand bijvoor-

rijk. Beveiligingsdiensten leveren in andere

beeld ‘s nachts een beveiligd terrein, dan klinkt

landen kan gepaard gaan met uitdagingen.

direct een sirene en een spraakboodschap om

Neem het feit dat camerabeveiliging werkt op

de persoon erop te attenderen dat hij zich op

elektriciteit. Dat zul je bijvoorbeeld in een

eigen terrein bevindt. “In 99 procent van de

afgelegen Pools gebied niet snel vinden.

gevallen kiest de indringer dan meteen het

Van Dijk: “We werken daarom aan een nieuw

hazenpad. Indien nodig nemen we contact op

product: de Hybrid Power Box. Een zuinige

met de lokale hulpdiensten, of we sturen er zelf

dieselgenerator met zonnepanelen die een

beveiliging op af. In het geval van RED maken we

heel jaar energie kan leveren. Zo kun je op de

een alarmprotocol op maat met de klant.

meest afgelegen plekken toch tijdelijke

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

63

KWADRANTGROEP EN FOCUSCURA DIGITALISEREN SAMEN ZORG THUIS

‘ Je moet gewoon durven en niet in onmogelijkheden denken’ Persoonlijke zorg met oprechte aandacht. Dat is waar KwadrantGroep voor staat. Een toonaangevend zorgconcern in de Friese ouderenzorg waar oprechte aandacht en deskundige zorg de basis is voor het denken en doen. De technologie voor die persoonlijke zorg levert FocusCura, Nederlands marktleider voor zorginnovaties. Samen maken ze de zorg thuis stap voor stap beter met behulp van technologie.

64

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Aan het woord zijn Anneke Kiewiet,

Jeroen: ‘’Als mens wil je zo lang als dat kan jezelf

Technologie kan ons helpen juist deze

Regiomanager KwadrantGroep en Jeroen van

blijven en zo min mogelijk afhankelijk zijn van

waardevolle, warme zorg met persoonlijke

der Heijden van FocusCura.

anderen. Anneke schetst een prachtig

aandacht te kunnen blijven verlenen.’’

voorbeeld van hoe technologie daaraan

De zorg verandert

Jeroen: ‘’Technologie, innovaties, digitalisering,

bijdraagt.’’

Anneke: ‘’Er is een enorme vergrijzing aan de

het klinkt altijd kil. Maar dit zijn de voorbeelden

gang, zeker in Friesland. Er zijn steeds meer

Technologie als hulpmiddel

uit de praktijk waar we het voor doen. We zijn

mensen die hulpbehoevend zijn. Tevens zien

Anneke: ‘’Vanuit de zorg voel je je

daarom ook erg blij met een partner zoals de

we dat de zorg zich verplaatst van het

verantwoordelijk, je wilt de mensen helpen, je

KwadrantGroep. We trekken samen op om

ziekenhuis naar de thuissituatie. Jaren geleden

wilt zo graag warme zorg verlenen. Een ander

mensen langer zelfstandig thuis te laten wonen

lag je vier weken in het ziekenhuis, nu vier

voorbeeld: soms wil een client graag vanuit het

en de zorg te kunnen laten doen waarvoor wat

dagen. Daarom moeten we met de hele

ziekenhuis naar huis om te overlijden. Daar wil

zij het liefste doen; warme zorg bieden met

zorgsector nadenken over hoe we de zorg op

je als zorgverlener in ondersteunen en de tijd

oprechte aandacht.’’ <

een goede en slimme wijze bij mensen

nemen die nodig is. Maar er staat weer een

thuisbrengen. Technologische innovaties

overvolle route gepland in die dienst, waardoor

kunnen ons daarbij helpen.’’

het veel te snel moet, er is te weinig tijd om bij die cliënt te zijn. Dat is niet wat je wilt als

Jeroen: ‘’FocusCura kijkt altijd naar wat de cliënt

zorgverlener. En dit zijn geen incidenten, maar

nog kan en ondersteunt daarin om zo de druk

is de dagelijkse praktijk. En dat doet pijn.

op de zorg weg te nemen. Dat doen we bij de KwadrantGroep door personenalarmering in combinatie met woningtoegang en

Meer weten over hoe de KwadrantGroep en FocusCura technologie en

medicatiebegeleiding op afstand.’’

arme zorg laten samenkomen? Kijk voor meer informatie op www.kwadrantgroep.nl en http://www.fc.care/technologie

Zelfstandigheid laten behouden Anneke: ‘’Een mooi voorbeeld is de cMed Plus medicijndispenser van FocusCura. Deze oplossing ondersteunt onze cliënten in hun dagelijkse medicatie inname, volledig geautomatiseerd. Dit geeft de cliënt meer zelfstandigheid en meer eigen regie.’’ ‘’En de zorgverlener hoeft niet meer verplicht vier keer per dag bij de cliënt langs, maar kan de medicijn-uitgiftes op afstand monitoren.

Daardoor komt er meer tijd vrij voor persoonlijke, warme zorg voor de cliënt,’’ vult Jeroen aan.

Anneke: ‘’We hanteren de regel ‘medicijndispenser tenzij’. Dat houdt in dat elke cliënt met medische indicatie gebruik gaat maken van de dispenser, tenzij dat op basis van medische gronden echt niet mogelijk is. We geloven sterk dat onze cliënten zo minder afhankelijk worden van de zorg en daarmee helpen we ze enorm.‘’

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Anneke Kiewiet, Regiomanager KwadrantGroep.

65

(Links) Roy Postma (Rechts) Stefan Kamphuis

STRUKTON CIVIEL

Wegbereider voor duurzame en circulaire innovaties 66

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Weinig onderhoud, een lange levensduur en een hoge bestendigheid tegen zware verkeersbelastingen; het zijn slechts enkele van de vele criteria waar de grote wegen in ons land aan dienen te voldoen. Betonwegen sluiten probleemloos aan op dit eisenpakket en zijn bovendien energiebesparend en 100% recyclebaar. Dat is belangrijk, want door de aangescherpte klimaatdoelstellingen van de Europese Unie wint duurzaamheid als maatstaf de laatste jaren aan gewicht.

Bouwbedrijf Strukton Civiel zet al geruime tijd

op basis van geopolymeer in plaats van

in op vooruitstrevende producten zoals

cement. Niet alleen ligt de CO2-uitstoot van dit

dunne en cementloze betonrotondes en is

cementloze beton lager, ook hebben we de

daarmee letterlijk en figuurlijk een

betonlaag dunner kunnen houden door

wegbereider voor duurzame en circulaire

gebruik te maken van een

wegenbouwinnovaties.

hogesterktecomposiet in samenwerking met TenCate Geosynthetics. Al met al is de

Betonverhardingen worden steeds vaker

wegverbreding hierdoor een stuk duurzamer.”

toegepast op wegen, bruggen, vliegvelden en rotondes. Alleen al in Overijssel zijn de

Reflecterende glasparels

afgelopen jaren maar liefst drie betonnen in

Naast de wegverbreding is op hetzelfde traject

plaats van geasfalteerde rotondes

ook een rotonde van geopolymeerbeton

aangebracht. Werkvoorbereider Stefan

aangelegd. Uit zorgvuldige monitoring blijkt dat

Kamphuis en Manager Materieel en

dit cementloze beton na vier jaar van intensieve

Betonwegen Roy Postma merken dat de

belasting nog altijd in uitstekende conditie

vraag ook in andere provincies zienderogen

verkeert. De innovaties van Strukton Civiel

toeneemt. Kamphuis: “In het noorden van het

beperken zich echter niet alleen tot

land verschijnen bijvoorbeeld steeds meer

duurzaamheid. Zo legde de aannemer bij de

betonnen fietspaden en naast het asfalt

Utrechtse Heuvelrug een fietspad aan dat werd

aangebrachte lijnconstructies. Deze

afgewerkt met reflecterende glasparels, vertelt

voorkomen kantschades, vergroten de

Kamphuis. “Door de ingestrooide glasparels

verkeersveiligheid, hebben een lange

reflecteert fietslicht in donkere

levensduur en passen goed bij de

omstandigheden beter op het wegdek.

duurzaamheidsdoelstellingen op landelijk en

Hierdoor hoeft er geen verlichting geplaatst te

Europees niveau.”

worden die de aanwezige fauna kan verstoren.”

Dun en cementloos beton

Voorwaarden voor innovatie

Dat Strukton Civiel duurzaamheid hoog in het

Inmiddels heeft Strukton Civiel de meest

vaandel draagt, blijkt onder meer uit het brede

uiteenlopende wegenbouwinnovaties

scala aan innovaties dat de afgelopen jaren uit

succesvol weten uit te voeren. Naast een

eigen stal is voortgekomen. Volgens Postma is

vooruitstrevende werkwijze en specialistische

dit toe te schrijven aan het enthousiasme van

vakkennis is hiervoor vooral een gedeelde

een gemêleerde groep van collega’s, die bruist

toewijding nodig bij alle betrokken partijen, zo

van de ideeën om een verschil te maken met

benadrukt Postma. “De aannemer, leverancier

vernieuwende technieken en materialen. “Niet

en opdrachtgever moeten allemaal 100%

voor niets hebben wij onze deelname aan het

achter een innovatie staan en met elkaar

project N737 Innovatieroute in 2019 winnend

meedenken om tot het beste eindresultaat te

afgesloten. Hierbij is de asfaltweg over een

komen. Dan heeft elke innovatie kans van

lengte van twee kilometer verbreed met beton

slagen!” <

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

67

FRYSLÂN DUURZAME KOPLOPER:

Bio-LNG-installatie voorbeeldproject voor rest van Nederland De duurzame koplopersrol van Fryslân wordt vergroot door de bouw van een Bio-LNG-installatie in hoofdstad Leeuwarden. De duurzame installatie, te bouwen op Energiecampus Leeuwarden, is als het aan initiatiefnemers D4, Mele, Rolande en FSFE ligt in 2023 actief. Naast Bio-LNG worden ook vloeibare bio-CO2, minerale meststoffen en schoon water geproduceerd. Hiermee verduurzaamt het project het zware wegtransport én de land- en tuinbouw. En dat is volgens Michiel Ottevanger, projectleider bij D4, ontwikkelaar van duurzame energieprojecten, precies de bedoeling.

“Juist de combinatie van de verschillende producten maakt dit project zo bijzonder.”

“De nieuwe Bio-LNG-installatie verwerkt mest

Bio-LNG als brandstof. “Onze klanten en hun

Kringlooplandbouw

uit de omgeving, samen met gecertificeerde

opdrachtgevers vragen om brandstoffen

Naast Bio-LNG worden ook producten voor de

reststromen zoals koffiedik, graanresten en

waarmee CO2-doelstellingen gehaald worden.

kringlooplandbouw geproduceerd. Het

Met Bio-LNG kunnen zij enorme stappen

restproduct uit de installatie wordt opgewerkt

verhaal af. “De Bio-LNG (afgekoeld en vloeibaar

zetten”, aldus Jolon van der Schuit (CEO

tot organische bodemverbeteraar en groene

biogas) stelt vrachtwagens in staat jaarlijks 38

Rolande). Daarnaast is Bio-LNG direct te

meststof. De organische bodemverbeteraar is

miljoen kilometer te rijden, terwijl - in

gebruiken. “Met een LNG-truck kun je namelijk

goed voor de bodembiodiversiteit, -structuur

vergelijking met een dieseltruck - de CO2reductie ruim 99 procent en de stikstof-,

zonder aanpassingen meteen overstappen op

en -vruchtbaarheid van landbouwgrond en

Bio-LNG. De trucks rijden al rond en de

groene meststof is een duurzaam alternatief

zwavel- en fijnstofuitstoot-reductie zo’n 90

tankstations zijn er ook al, dus duurzaam

voor kunstmestgebruik. De installatie verwerkt

procent bedraagt. Jaarlijks zal er circa 9,2

transport is binnen handbereik.” Naast de

slechts een klein deel van het Friese

kiloton Bio-LNG worden geproduceerd.”

productie van Bio-LNG blijft Rolande de stap

mestoverschot, zo valt op te maken uit cijfers

voor transporteurs naar dit duurzame en

van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Duurzaam transport

economisch haalbare alternatief faciliteren

Afgelopen jaar kampten 80% van de Friese

Ook de transportsector is enthousiast over

door te investeren in (Bio-)LNG-tankstations.

melkveebedrijven met een mestoverschot. In

plantaardige olieresten”, trapt Ottevanger zijn

totaal resulteerde dit in een mestoverschot van circa 1,2 miljoen ton in 2020; 4000 ton stikstof en 550 ton fosfaat. “Agrariërs hebben te maken met een maximum aan dierlijke mest per ha dat ze over het land mogen uitrijden”, vertelt manager Kees de Koning van innovatiecentrum Dairy Campus Leeuwarden en Wageningen University & Research. “Om de grond toch van voldoende voedingsstoffen te voorzien, zijn ze in de huidige situatie afhankelijk van het gebruik van kunstmest, waarvan de productie - en het transport – gepaard gaat met

68

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

vervangen en daarmee de CO2-voetafdruk van

duurzaamheidsambities van Energiecampus

de landbouwsector verder beperken” aldus De

Leeuwarden aansluit.” Op initiatief van Freon

Koning.

Ekwadraat en OosterhofHolman werd het project al in 2017 in het bestemmingsplan voor

Tuinbouw

de Energiecampus opgenomen. Volgens de

De Bio-LNG-installatie produceert eveneens

projectleider past het ook goed bij de provincie.

17.000 ton vloeibare bio-CO2, bedoeld als

“Fryslân is altijd voorloper geweest op het

duurzame grondstof voor de groei van groente

gebied van innovatie in de landbouw. Daar past

en fruit in duurzame kassen. “De

dit vooruitstrevende project, dat de

beschikbaarheid van (biogene) CO2 is een

energietransitie op meerdere vlakken op gang

randvoorwaarde voor verduurzaming van de

helpt, goed in. We leggen de verbinding tussen

glastuinbouwsector. Het biedt tuinders de

het vervangen van kunstmest in de landbouw,

broeikasgasemissies. Dit leidt tot een

mogelijkheid om over te stappen van aardgas

het produceren van organische

onaantrekkelijke situatie; Fryslân heeft

op duurzame warmte, zoals aardwarmte”,

bodemverbeteraar om het bodemleven te

daardoor te maken met import van kunstmest

aldus de projectleider.

stimuleren én de productie van bio-CO2 en

en gedeeltelijke export van de eigen mest.

Bio-LNG. De bundeling van deze invalshoeken

Friese trots

is bijzonder en legt de basis voor de eerste

De verwerking van mest tot groene meststoffen

De installatie wordt gebouwd door het

grootschalige Bio-LNG-installatie in Nederland.

geldt als speerpunt binnen kringlooplandbouw.

energiefonds Fûns Skjinne Fryske Enerzjy,

Hier mag Fryslân trots op zijn.” <

In de nieuwe situatie blijft de mest in de

duurzaam projectontwikkelaar D4, marktleider

provincie en zet je de geproduceerde

in (bio-)LNG Rolande en bouw- en

concentraten in om de instroom van kunstmest

exploitatiebedrijf Mele. “Naar verwachting start

te vervangen. “Met groene meststoffen kunnen

de bouw van de installatie eind dit jaar, waarna

agrariërs gerichter sturen op de nutriënten

deze begin 2023 operationeel is”, blikt

behoefte tijdens het groeiseizoen. De groene

Ottevanger vooruit. “Het gebouw is circulair,

meststoffen met een hoge stikstofwerking

natuurinclusief en wordt grotendeels uit hout

kunnen zo de toepassing van kunstmest

gebouwd, zodat het bij de omgeving en

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

69

HARM DE JONG Leeftijd:36 Geboorteplaats: Jubbega Woonplaats: Oudehaske Burgerlijke stand: samenwonend Hobby: S porten, Friese paarden, runnen van de camping thuis

70

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Buro Schaaf verbreedt scope met duurzaamheidsadvies Drie mensen en de wereld aan oplossingen op het gebied van veiligheid. Dat is Buro Schaaf. Maar langzaamaan verbreedt dit bedrijf haar scope. “We willen ook de spin in het web zijn op het gebied van duurzame mobiliteit.”

Buro Schaaf is in 2013 voortgevloeid uit Schaaf

bijvoorbeeld een handjevol beveiligers nodig

plaatsgevonden. Voor dit werk moet je altijd

Beveiliging. Toenmalig directeur Marc Schaaf

was, is het werk inmiddels specialistischer.

bereikbaar zijn, rustig blijven en goed kunnen

staat weer aan het roer, nu samen met Harm

“Mensen komen bij ons omdat bepaalde

improviseren. We zijn creatief in oplossingen.”

de Jong. De Jong: “Marc heeft 25 jaar ervaring

werkzaamheden moeten worden uitgevoerd,

op het gebied van beveiliging opgedaan bij

of omdat bijvoorbeeld een evenement

Duurzame mobiliteit

Schaaf Beveiliging. Dat heeft hij in dit bedrijf

plaatsvindt, en willen weten: wat is er nodig aan

Die creativiteit speelt ook bij het maken van

gebracht.” Waar Schaaf Beveiliging vooral

mensen en materieel om de veiligheid te

toekomstplannen voor Buro Schaaf. De heren

uitvoerde, richt Buro Schaaf zich op advisering,

waarborgen? We geven advies en kunnen alles

merken dat klimaat en duurzaamheid

organisatie en coördinatie op het gebied van

regelen: van complete cateringtenten, tijdelijke

belangrijke speerpunten zijn van klanten.

veiligheid in de breedste zin van het woord.

kantines en kantoorunits, tot veiligheidskleding

“Naast veiligheid richten we ons daarom steeds

en personeel.”

meer op advisering op het gebied van

Specialistisch werk

duurzame mobiliteit. We werken sinds kort

Als voorbeeldcasus noemt De Jong die keer dat

Improviseren

samen met WOW Mobility uit België. Die heeft

een minister een gemeente bezocht in verband

Buro Schaaf bestaat uit drie mensen op

een slim concept met elektrische deelfietsen en

met gaswinning. “Wij hebben een plan

kantoor, inclusief Schaaf en De Jong, en werkt

-auto’s. Maar er zijn nog zoveel mogelijkheden:

geschreven over hoe dit bezoek zo veilig

samen met een meldkamer die dient als

je ziet door de bomen vaak het bos niet meer.

mogelijk kon plaatsvinden. Daarnaast hebben

achterwacht. Daarnaast werkt het bedrijf met

Ook hierin willen we de spin in het web zijn.”

we benodigde partijen ingeschakeld voor

partnerbedrijven en zzp’ers in heel Nederland.

onder andere de afzetting, beveiliging en

Buro Schaaf biedt hierdoor landelijk

De Jong vindt het een mooie ontwikkeling. Het

verkeersomleidingen.” Of neem de

ondersteuning. Naast een landelijke dekking, is

maakt zijn werk nóg gevarieerder. “Als ik

bouwwerkzaamheden bij FrieslandCampina.

snel kunnen schakelen een belangrijk

vandaag naar kantoor ga, staan er vaak wel

“Daar hebben we onder meer mangatwachten

uitgangspunt. Buro Schaaf werkt 24/7.

dingen op de planning. Maar ik weet nooit

geleverd. Die waken over personen die werken in besloten ruimtes.”

helemaal zeker wat de dag brengt. Dat vind ik “We zijn er ook in geval van calamiteiten. ProRail

het mooiste aan dit werk.” <

is bijvoorbeeld een klant en schakelt ons onder Waar voorheen Buro Schaaf werd gebeld als er

meer in als een aanrijding heeft

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

71

72

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

SLTN FUTURE PROOF IT

IT-systemen steeds intelligenter

De pandemie confronteert ondernemers met hun digitale kwetsbaarheid.

Het hebben en houden van vakkundig en gemotiveerd IT-personeel is de grote uitdaging, naast het op orde hebben van je digitale processen. IT is vandaag de dag één van de belangrijkste grondstoffen voor succesvol ondernemen. Eugene Tuijnman, founder en CEO van SLTN, benadrukt hoe belangrijk het is dat de IT in je onderneming toekomstbestendig is.

De technologische ontwikkelingen gaan zo snel, dat even niet opletten je op achterstand zet.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

73

balkje in het logo staat voor onze technische

ook zij kregen veel te verwerken. We hebben

practices, het oranje balkje staat voor

meer marktaandeel behaald door nieuwe

Nederlandse Innovatie en onze innovatiekracht,

klanten te laten aansluiten die we bij minder

oftewel Business Transformation Service (BTS).

presterende concurrenten weghaalden. Dat

Wij bedenken, bouwen en beheren duurzame

kwam mede door ons brede portfolio, zodat

en innovatieve IT-oplossingen en ontzorgen

klanten het one-stop-shop principe kunnen

daarmee onze klanten.”

hanteren en derhalve minder risico lopen.”

betrokkenheid en deskundigheid straalt hij rust

Omzetgroei 32%

Thuiswerken

uit. Hij vertelt: “SLTN begon in 1997 in

“Zelfs in coronatijd is het ons gelukt fors te

De verwachting is dat ook na corona het

Leeuwarden. Wij behoren nu, 25 jaar later, tot

groeien. We sloten zojuist ons boekjaar af, dat

thuiswerken blijft. Weliswaar meer hybride, in

de grotere, niet beursgenoteerde IT-bedrijven

loopt van 1 mei 2020 tot en met 30 april 2021,

de vorm van deels kantoor, deels thuis.

van Nederland. De top van BV Nederland is

met een omzet van ruim 204 miljoen euro. Een

Tuijnman: “Ik benoem het liever overal kunnen

klant bij ons: alle ministeries, onder andere

stijging van 32%. Dit ondanks dat er omzet bij

werken, dat is waar we naartoe gaan. Dit vraagt

RIVM, academische ziekenhuizen, universiteiten

gerenommeerde klanten afnam, zoals bij

om connectiviteit, overal en altijd. Dat geeft

en hogescholen, banken en

Booking.com, Schiphol en KLM. Daar staat

diverse vraagstukken. Een belangrijke eis is

verzekeringsinstellingen. Partijen waarbij de IT

tegenover dat er veel meer thuisgewerkt

uiteraard voldoende netwerkbandbreedte.

zeer bedrijfskritisch is. Zojuist is onze nieuwe

wordt. ICT werd nog bedrijfskritischer, zeker in

Indien er sprake is van verouderde apparatuur

visuele identiteit onthuld. SLTN is de firmanaam,

de financiële/bancaire sector. Daarnaast zijn

moet deze vervangen worden. De technologie

Future Proof IT is onze pay-off. Het blauwe

veel academische ziekenhuizen klant bij ons en

richt zich de komende tijd op een nog betere

‘Zorg is in Nederland enorm versnipperd’

Tuijnman is een aangename spreker, naast

74

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘Het oranje balkje staat voor onze innovatiekracht’

ondersteuning van het overal kunnen werken.

compleet platgelegd worden. Tuijnman: “Al je

care, is echter nog wel huiverig om naar de

Het vraagt wendbaarheid van ondernemingen

data wordt bevroren, je denkt terug te vallen

Cloud te gaan. Begrijpelijk. Het is ontzettend

en zijn medewerkers. Op dit moment zijn heel

op je back-up, maar vaak is deze ook al

jammer dat er vanuit de overheid hier geen

veel klanten bezig met data governance.

geïnfecteerd. Er is moderne back-up

sturing aan gegeven wordt, geen regie.”

Werken in de Cloud neemt een forse vlucht.

apparatuur op de markt met specifieke

Trends

Dat brengt vragen met zich mee zoals: van wie

anti-ransomware back-ups. Denk niet dat

is de informatie, wie mag eraan zitten, wie zit

risico’s alleen iets zijn voor de grote bedrijven.

De ontwikkelingen gaan snel, wat kunnen we

eraan? We hebben software om dit te

Door Internet-Of-Things (IOT) is alles met

de komende jaren verwachten? Tuijnman: “We

bewaken. Ik maak me overigens wel zorgen

elkaar verbonden. Alle software is kwetsbaar

gaan steeds meer naar de Cloud en we

over een nieuwe tweedeling in de

als deze niet op tijd gepatcht wordt. Denk aan

hebben daardoor de IT niet meer in eigen huis,

maatschappij als het gaat om ‘coronaproof’

je bewakingscamera’s of verouderde

maar in internationale en zeker ook regionale

zijn: mensen die wel thuis kunnen werken

computers en machines die op oude

datacenters. De snelheid van het dataverkeer

(veelal de dienstensector) en mensen die naar

Windows-versies draaien. Ook hier kunnen we

neemt fors toe. Daarbij werken we veel meer

de aard van het werk niet thuis kunnen

maatregelen tegen treffen. Natuurlijk, dat kost

datagestuurd. Er wordt steeds meer analyse

werken.”

geld, maar het kost meer geld en tijd om een

van data ontwikkeld om trends te zien bij de

hack op te lossen. Verder zijn er wettelijke

klant, om gedrag te voorspellen.

Cybersecurity

verplichtingen waar men rekening mee moet

Volgens Tuijnman is het niet een kwestie of je

houden, zoals specifieke wetgeving over

gehackt wordt, maar wanneer je gehackt

data-governance in de zorg en algemene

wordt. Geen fijne gedachte, des te belangrijker

wetgeving als de AVG met hoofdelijke

om daarbij stil te staan. Tuijnman: “Bijna

aansprakelijkheid als je niets doet. Het is

negentig procent van de hacks wordt

investeren ten behoeve van eigen

veroorzaakt doordat iemand via e-mail of

bescherming. Je wilt schade voorkomen. Door

whatsapp op de verkeerde knop (of link) drukt.

capaciteit in te huren (bijvoorbeeld back-up as

Mensen moeten zich hiervan bewust zijn, aan

a service) voorkom je een grote investering

deze ‘awareness’ moet voortdurend gewerkt

ineens en zijn de kosten acceptabel. Dit huren

Artificial Intelligence, software met algoritmen,

worden. Acht à negen procent van de hacks is

of leasen zien we steeds meer.”

wordt steeds belangrijker. Tevens neemt

het gevolg van verouderde software. Realiseer

‘Zorg dat je de back-ups op orde hebt’

robotisering een vlucht. Vliegende en

je dat software al na zes tot negen maanden

Zorg

wandelende sensoren in verschillende

verouderd is. Ben je niet op tijd met updates,

“Zorg is in Nederland enorm versnipperd. Er

gedaantes die gegevens doorsturen. Verder

dan hebben criminele organisaties genoeg tijd

zijn bijvoorbeeld geen shared service centers,

moet er mij nog iets van het hart. Het

om een ingang te vinden en vinden ze geheid

waarbij IT centraal wordt uitbesteedt. De zorg

stroomnet wordt bedrijfskritisch, is de

een kwetsbaarheid. De resterende één à twee

is met van alles en nog wat belast en de roep

infrastructuur dan nog wel

procent is moeilijk tegen te houden.”

vanuit de zorg wordt luider: ‘Haal die techniek,

toekomstbestendig? Daarbij worden systemen

die automatisering bij ons weg’. Veel zorggeld

steeds intelligenter en gebouwen slimmer. Dit

We kennen de voorbeelden van ransomware,

gaat op aan automatisering. Ook klaagt de

levert de mens steeds meer bouwstenen om

waarbij instellingen of ondernemingen

zorg over de administratieve last. Gegevens die

slimmer en duurzamer te acteren. Ook hier is

op wel dertien plekken steeds opnieuw

daadkracht en regie van de overheid nodig. Ik

moeten worden ingevoerd. Met bijvoorbeeld

snap niet dat de overheid zo laks is als het gaat

Robotic Process Automation (RPA) worden

om waterstof. De techniek is er, waarom niet

gegevens slechts één keer ingevoerd en zorgt

daarop vol inzetten en partijen verplichten bij

RPA ervoor dat deze gegevens ook op andere

elk tankstation waterstof af te nemen?” <

‘Even niet opletten zet je op achterstand’

plekken worden ingevoerd. Dit scheelt een hoop ballast. De zorg, zowel de cure als de

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

75

GROOTS FILMDECOR OP UNIEKE LOCATIE

NOORD: spannend en magisch theater

SPEELPERIODE 31 augustus tot eind september 2021 LOCATIE Theaterhal NOORD-Van der Valk GroningenZuidbroek AANVANG Wo. t/m do. 20.00 uur Vr. t/m zo. 15.00 uur en 20.00 uur NOORD wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank, Provincie Groningen, Gemeente Midden Groningen, VSB Fonds, Kickstart Cultuurfonds en vele anderen.

NOORD is geschikt voor iedereen vanaf 10 jaar. Kijk op www. noordtheater.nl voor meer informatie.

76

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Danseres Milou Zuurveld. Foto: Joey Heereman

‘ Met levensechte projecties, muziek, dans en special effects verdwijn je onder de Groningse bodem’

NOORD is een verhaal in en over het Noorden

meter rondom het publiek, wordt het verhaal

scenarioschrijver Dick van den Heuvel aan zich

en duikt op een avontuurlijke manier in actuele

uitvergroot en gevisualiseerd. De rollen worden

weten te binden. Het verhaal, de karakters van

thema’s als klimaatverandering, de stijgende

gespeeld, gedanst en gezongen door bekende

de hoofdpersonen en dramaturgische lijnen

zeespiegel en wat het met de aarde doet als je

noordelijke artiesten. Een impressie: https://

zijn door Van den Heuvel samen met Hoogstins

er allemaal stoffen uithaalt. De regelmatige

noordtheater.nl/voorstelling/locatie-zuidbroek/

uitgebreid besproken en uitgewerkt. Het

aardbevingen in de noordelijke provincie staan

concept voor het verhaal, decor, enscenering

dan ook niet voor niets aan het begin van deze

Zonder concessies

en de eindregie zijn in handen van Hoogstins.

grootse voorstelling. Met haar voorstelling wil

De organisatie heeft het - net als velen in de

Samen met een team van artistieke en

Hoogstins echter ook de kracht van

culturele sector - zeker niet gemakkelijk gehad.

kunstzinnige professionals staat de productie

samenwerking laten zien en voer geven voor

Hoogstins: “Zonder structurele subsidie is het

als een huis.

debat over de klimaatkwestie.

een hele klus om zo’n ambitieus project te realiseren. Helemaal nu we door de

‘We dagen iedereen uit’

Unieke locatie

coronapandemie het nog tot twee keer

Het resultaat is een spannend en magisch

Bij een theaterspektakel hoort een unieke

moesten uitstellen. Daarbij is het een

verhaal over de actualiteit van Groningen, maar

locatie. In het geval van NOORD worden de

eigenzinnige productie met een speciaal

ook over de bureaucratie en het zoeken naar

Eurohallen Zuidbroek speciaal omgetoverd tot

hiervoor geschreven verhaal. We zijn

‘thuis’. Het verlies van je huis, verlies van je

Theaterhal Zuidbroek. De ruim opgezette

kunstenaars en dan is datgene wat er

vertrouwde gezin, je thuisland, jezelf, of zelfs

locatie is niet alleen perfect in verband met de

gecreëerd wordt ook belangrijk om op die wijze

het verlies van het contact met de aarde, wordt

mogelijke coronamaatregelen, maar vormt ook

te realiseren. Zonder concessies, wat betekent

in deze voorstelling op een indringende manier

een indrukwekkend decor. Met levensechte

dat subsidie verwerven niet altijd gemakkelijk is.

verweven en verbeeld. “We dagen iedereen

projecties, muziek, dans en special effects

Toch hebben we met enorm veel energie

hiermee uit tot debat en kritische zelfreflectie.

verdwijn je al snel onder de Groningse bodem

doorgezet en de mouwen opgestroopt en nu

Daarnaast is de voorstelling een beleving die

en wordt je meegetrokken door de zee die het

gaat eindelijk de productie op 3 september in

iedereen die er geweest is niet snel zal

land binnenstroomt.

première.”

vergeten. Met deze grote productie midden in

Indrukwekkend filmdecor

Productie staat als een huis

waar de noordelijke kracht voor staat, maar ook

Het ontwerp voor een indrukwekkend

Theaterproducente Hoogstins staat haar

landelijk publiek trekken om te laten zien

filmdecor is gerealiseerd en inmiddels ook te

mannetje en wist in het verleden ook drie grote

hoeveel het Noorden te bieden heeft.” <

zien in een animatie op de website. Op het

noordelijke producties neer te zetten. Met

filmdecor van zeven meter hoog en tachtig

NOORD heeft ze nu de gerenommeerde

de provincie Groningen willen we laten zien

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

77

TechID Engineering BV specialist in beveiligingsoplossingen

Specialisten in het herstellen van verzakte betonvloeren.

Snel, secuur, minimale overlast en tegen een scherp tarief.

camerasystemen intercom toegangscontrole aanwezigheidsregistratie people counting ID-card productie & systemen ID-card accessoires www.techid.nl 088 - 11 66 333 Australiëweg 8 9407 TE Assen

www.betonvloerherstel.nl

Bedrijvenpark Leeksterveld Groningen Drachten Leek

Meer informatie bij de gemeente Westerkwartier via telefoonnummer 14 0594. Of kijk op:

Roden

Uitstekend bereikbaar Ondernemen in het groen Gunstig ondernemersklimaat Supersnel internet Mooie woonomgeving

www.leeksterveld.info

TOT EN MET 9 JANUARI 2022 IN HET GRONINGER MUSEUM

Kom maken, doen en verwonderen bij de Kinderbiënnale De Kinderbiënnale is een grote interactieve kunsttentoonstelling door kinderen, voor iedereen. Tijdens deze eerste Nederlandse editie zijn er elf kunstwerken te zien. Elk kunstwerk daagt je uit om mee te doen, te ontdekken of iets te veranderen.

Dwaal door het Bamboe Bibber Bos van Bert

Ook kun je genieten van de vaste collectie en

Schoeren, creëer je eigen augmented reality

de tentoonstelling Pronkjewails: originele

graffiti samen met WERC Collective, of maak

combinaties van objecten die gearrangeerd zijn

een gigantisch grote compositie van jezelf in de

tot meesterlijke stillevens. Net geopend: The

installatie van kunstenaars Nou&Herkauw.

Show Must Go On. Een mix & match uit de Groninger Museumcollectie zoals die nog nooit

Kinderambassadeurs

eerder is gezien. Barokke portretten van de

Het Groninger Museum werkt samen met

achttiende-eeuwse

dertig kinderambassadeurs uit de regio.

Groninger familie

Kinderen weten zelf natuurlijk het allerbeste

Sichterman naast

wat leuk is. De kinderambassadeurs zijn de

hedendaagse

afgelopen tijd bezig geweest met het bezoeken

modeportretten

van de kunstenaars, het schrijven van

door Inez van

tentoonstellingsteksten, meedenken over de

Lamsweerde. <

pr, meekijken bij de opbouw, leren hoe je een rondleider kunt worden en nog veel meer.

Online volgen De belevenissen van de kinderen zijn te volgen via Instagram #kinderbiennalegm, of ga voor meer informatie naar de website www.kinderbiennalegroningen.nl.

Meer moois te zien Naast de Kinderbiënnale zijn er deze zomer nog meer tentoonstellingen te zien in het Groninger Museum.

Nieuw is de expositie over De Ploeg-lid Alida Pott, met dertig werken die de expressiviteit en eigenzinnigheid tonen die zo kenmerkend zijn voor haar stijl.

Kinderambassadeurs Emily en Gimay.

Fotografie: Christopher Smith Styling: Elise Klinkert

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

79

Luna

De nieuwetijdspraktijk Paranormale coaching, begeleiding en advies www.denieuwetijdspraktijk.nl

ZUID-AFRIKAANSE KUNSTENAAR DEBORAH POYNTON

Beyond belief in Drents Museum Van 11 juli tot en met 3 oktober 2021 sieren de monumentale schilderijen van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Deborah Poynton (Durban, 1970) de Abdijkerk van het Drents Museum.

Speciaal voor de tentoonstelling maakte Poynton het schilderij Beyond Belief (20192020), dat in de presentatie in Assen voor het eerst te zien is. Beyond Belief lijkt op een kunstwerk dat in een kerk achter het altaar staat. Het bevat veel verwijzingen naar klassieke

De kunstwerken zijn met grote aandacht voor

religieuze schilderijen, maar toch is meteen

het kleinste detail geschilderd. In de

duidelijk dat dit werk niet religieus is. De figuren

tentoonstelling Deborah Poynton - Beyond

zijn menselijk geschilderd en de verzameling

Belief presenteert het Drents Museum het

van objecten lijkt willekeurig gekozen. Ondanks

meest recente werk (2008-2020) van Deborah

de uitzonderlijke kwaliteit is er in Europa nog

Poynton. De tentoonstelling in Assen is

niet eerder een expositie aan haar werk gewijd.

Poyntons eerste museale expositie in Europa.

Deborah Poynton maakt schilderijen in een realistische stijl, waarin ze stukjes van de

Deborah Poynton, Beyond Belief, 2019-2020, olieverf op doek, 420 x 930 cm

wereld die zij om zich heen ziet, combineert. Ze plaatst figuren, objecten en elementen uit de natuur bij elkaar zodat er een nieuwe

Deborah Poynton

werkelijkheid ontstaat. Poynton onthoudt zich

Deborah Poynton werd geboren in Zuid-Afrika

van ieder oordeel en wil met haar werken de

en bracht haar jeugd door in Groot-Brittannië,

bezoeker ervan bewust maken dat iedereen de

Swaziland en de Verenigde Staten. Ze

wereld op een eigen manier waarneemt en dat

studeerde twee jaar aan de Rhode Island

er geen goed of fout is.

School of Design. Op negentienjarige leeftijd keerde ze terug naar Zuid-Afrika, waar ze in Kaapstad fulltime ging schilderen. In Nederland is Poynton nauwelijks bekend. Het Drents Museum brengt hier verandering in en toont schilderijen die zij in de afgelopen tien jaar Deborah Poynton, The Labours of Hercules, 2017, olieverf op doek, 230 x 190 cm

Deborah Poynton, Little Girl Lost 2, 2018, olieverf op doek, 85 x 110 cm

maakte. <

Bestel tickets online via www.drentsmuseum.nl Bezoekadres: Brink 1, Assen Openingstijden: dinsdag t/m zondag van 11.00 tot 17.00 uur

Uitzonderlijke kwaliteit

In de schoolvakanties ook op maandag open.

De inspiratie haalt Poynton uit haar eigen, besloten wereld. Ze werkt met slechts een paar modellen, die uit haar persoonlijke omgeving komen, en gebruikt voorwerpen die ze thuis of gedurende een wandeling aantreft.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

81

COLUMN

KIJK OP ACTIE ONDERNEMEN CORONA, CORONA, CORONA Sinds februari 2020 houdt het coronavirus ons allen in de greep, iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken. Voor particulieren vallen de klappen van de zweep in financiële zin veelal mee. Voor veel ondernemers begint de tijd te dringen en we kennen inmiddels de nodige verhalen van ondernemers die in zwaar weer verkeren, belastingen hebben uitgesteld, NOW-regelingen hebben ontvangen en in sommige gevallen voorschotten moeten terugbetalen.

De stress voor ondernemers is hierdoor niet te overzien. Hoe hoog zijn de achterstanden inmiddels opgelopen, hoe ga ik de toekomst tegemoet en wanneer kan ik weer geld verdienen?

Ondernemers bijstaan Bij Van Braak Accountants staan we naast de ondernemer en zijn we een klankbord in goede, maar ook in slechte tijden. We zien het als onze plicht om ondernemers bij te staan en door deze loodzware tijd te helpen. Wij vinden dit heel normaal. Met overzicht, goede plannen en inzicht is iedere ondernemer gebaat. Weet waar je staat en ga niet wachten tot de storm overwaait. Als je maatregelen moet nemen binnen je onderneming, dan moet je dat gewoon doen. Dit is niet altijd leuk, maar met de juiste informatie, kun je de juiste beslissingen nemen.

Juist nú Door corona sluipt het gevaar erin dat ondernemers niet meer nadenken over de toekomst, maar gaan leven bij de dag. Hierdoor worden korte termijnbeslissingen genomen die grote gevolgen kunnen hebben. Er zijn ondernemers die uit kostenbesparing niet meer nadenken over hun juridische structuur, want de accountant en de notaris kosten geld. Is het echter niet juist nu de tijd om hierover na te denken? Wat gaat er nog gebeuren met je bedrijf? Hoe ga je je schulden betalen of aflossen? Hoe weet je zeker dat je bij een faillissement van onnodige ellende blijft bespaard?

Actie ondernemen Helaas komen wij te vaak situaties tegen dat deze onderwerpen geen aandacht krijgen. Ik wil daarom ondernemers wakker schudden. Ga de gesprekken aan en laat je adviseren over alle mogelijkheden. Niemand weet wat er nog komt, maar dat er donkere wolken hangen, net als in de vorige financiële crisis, wordt langzaam duidelijk. Actie ondernemen is dus noodzaak.

Ik wil dus alle ondernemers oproepen: wees alert en acteer vroegtijdig. Voor bijna elk probleem vinden we wel een oplossing. Wie klaar is voor een duidelijk, nuchter en eerlijk verhaal is bij Van Braak Accountants aan het juiste adres. < Arnold de Roo Van Braak Accountants www.vanbraakaccountants.nl

82

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Jij vindt de natuur belangrijk.

Wij hebben energie voor natuur.

Meer ruimte voor beweging en natuur door duurzame energie uit zonneparken

Wij denken graag net even anders met u mee!

Duidelijk en betrokken advies. Daar ligt onze kracht en uw kans om het verschil te maken.

Wij zijn betrokken adviseurs die ervaring en visie meebrengen. Doelgericht op zoek naar kansen en inventieve oplossingen om samen succesvol te kunnen groeien.

www.vanbraakaccountants.nl

adres Kraaiheide 15 9202 PC Drachten

post Postbus 652 9200 AR Drachten

tel 0512 - 571250 mail drachten@vanbraakaccountants.nl