COLUMN
KIJK OP WAT JE NIET ZIET, IS ER NIET ROESTPREVENTIE KAN SLIMMER EN DUURZAMER ‘Wat je niet ziet, is er ook niet’. Jaren geleden was dit dé schoonmaakoplossing van studiegenoten waarmee ik samenwoonde. Stof onder het kleed, troep in de kast, kleding in de hoek. Zo leek ons studentenhuis altijd schoon en opgeruimd. Lekker makkelijk. Totdat we écht aan de slag moesten: het bleek smeriger dan gedacht en we hadden er alleen maar meer werk van. Het is een mindset die mij doet denken aan wat ik nu in onze ondergrond en onder de waterspiegel zie gebeuren. Dan heb ik het over de duizenden kilometers aan damwanden en transportleidingen die dankzij kathodische bescherming beschermd worden tegen roest. Goed geregeld... Totdat je verder kijkt en ontdekt dat de manier waarop dit gebeurt niet bepaald duurzaam is.
Milieu opofferen Er zijn meerdere vormen van kathodische bescherming om damwanden, kunstwerken en leidingen te beschermen tegen corrosie. De bekendste is het opofferingssysteem. Anodes (kleine blokjes) van aluminium of zink worden tegen een metalen oppervlakte geplaatst. Dit zorgt voor een spanningsverschil en een elektrische lading. Deze tast het minst edele metaal aan, maar het meest edele metaal niet. De anodes offeren zich op om de rest tegen roest te beschermen. Deze offerblokjes worden langzaam weggevreten. Hierdoor komen er allerlei stoffen in ons oppervlaktewater en grondwater terecht. Nu zal één blokje niet het verschil maken. Maar wie beseft dat er onder de oppervlakte honderdduizenden anodes de strijd aangaan met roest, kan uitrekenen dat er jaarlijks tonnen aan metalen in ons milieu terechtkomen.
Duurzaam alternatief Gelukkig is er een alternatief: het opgedrukt stroomsysteem. Hierbij worden anodes op een oppervlakte aangebracht. Niet om ‘opgevreten’ te worden; om een stroompje te verspreiden. Hierdoor ontstaat een elektrisch beschermlaagje dat roest voorkomt. Deze aanpak vermijdt dat er allerlei metalen in het milieu terecht komen. Daarnaast kun je damwanden dunner uitvoeren omdat er minder corrosietoeslag nodig is. Dit zorgt voor minder C02-uitstoot. Gezien de verduurzamingsopgave zou je denken dat de keuze voor opgedrukt stroom snel gemaakt is. De werkelijkheid is anders. Nog altijd worden offerblokjes geadviseerd bij roestpreventie. Niet omdat ze goedkoper óf beter zijn (dit is zeker niet het geval). Wel omdat er weinig bekendheid is met het duurzamere alternatief. Een gemiste kans! Mijn missie? Havenbedrijven, waterschappen en gemeentes ervan overtuigen dat het anders kan. Geen kwestie van ‘wat je niet ziet, is er ook niet’, maar bewust worden van de winst die je behaalt door het in één keer goed te doen. Dit betaalt zich uiteindelijk terug. Zelfs mijn studiegenoten konden daar, na meerdere keren grote schoonmaak, over meepraten. <
Tenynke Hoekstra van der Heide
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
37
