I nnow a c j e
N owo ś ci / wyn a l a zki
Ruszyła Europejska Platforma Danych COVID-19 Wspólny poligon badań W drugiej połowie kwietnia Komisja Europejska wraz z partnerami uruchomiła Europejską Platformę Danych COVID-19. W ten sposób UE chce umożliwić szybkie zbieranie i udostępnianie danych badawczych. Platforma ma wspierać naukowców w Europie i na całym świecie w walce z koronawirusem. European COVID-19 Data Platform ma być otwartym, bezpiecznym, godnym zaufania i skalowalnym środowiskiem wiedzy, w którym naukowcy mogą przechowywać i udostępniać zestawy danych, takie jak sekwencje DNA, struktury białek, dane z badań przedklinicznych i prób klinicznych, a także dane epidemiologiczne. Projekt jest wynikiem wspólnych prac Komisji Europejskiej, Europejskiego Instytutu Bioinformatyki – Europejskiego Laboratorium Biologii Molekularnej (EMBL-EBI), infrastruktury Elixir i projektu COMPARE, a także państw członkowskich UE i innych partnerów. Otwarte udostępnianie danych (open data) znacznie przyspiesza badania, umożliwiając skutecznie reagować na pandemię koronawirusa. Europejska platforma danych COVID-19 jest zgodna z zasadami w sprawie udostępniania danych w nagłych przypadkach związanych ze zdrowiem publicznym. Platforma stanowi jednocześnie pilotaż dla planowanej od pewnego czasu europejskiej chmury dla otwartej nauki (EOSC). 7 kwietnia 2020 r. ministrowie ds. badań i innowacji ze wszystkich 27 państw członkowskich UE wsparli 10 działań priorytetowych tzw. planu ERAvsCorona. Obejmuje on działania krótkoterminowe oparte na ścisłej koordynacji, współpracy, wymianie danych i finansowaniu przez Komisję i państwa członkowskie prac badawczych w obszarze koronawirusa.
Poszukiwanie odpowiedzi na pytania w danych Na całym świecie podejmuje się bezprecedensowe wysiłki naukowe w celu dokładnego zbadania mechanizmów działania wirusa SARS-CoV-2 i poznania charakterystyki epidemii. Zagrożenie jest nowe i nadal niewiele wiemy na jego temat, co powoduje, że wiele działań realizowanych jest po omacku. Przykładem jest testowanie dostępnych leków na pacjentach bez wiedzy o konsekwencjach takich interwencji albo wprowadzanie środków prewencyjnych na poziomie populacji. W szybko zmieniającej się sytuacji największym wyzwaniem jest skoordynowana wymiana danych, zrozumienie choroby oraz opracowanie skutecznych terapii i szczepionek. I tu kluczowe okazuje się zebranie jak największych zbiorów danych (Big Data), aby naukowcy mogli je następnie analizować stosując algorytmy sztucznej inteligencji. Europejska platforma danych COVID-19 opiera się na dwóch filarach: – Centra danych SARS-CoV-2 (Data Hubs), które odpowiedzialne będą za przepływ danych na temat pandemii SARS-CoV-2 i zapewnią kompleksowe udostępnianie otwartych danych europejskim i globalnym społecznościom badawczym. – Portal danych COVID-19 gromadzący i stale aktualizujący zestawy danych i narzędzia COVID-19 do zarządzania bazą, ułatwiający dostęp do innych zasobów SARS-CoV-2. Dane można już przekazywać na portalu www.covid19dataportal.org.
OSOZ Polska 4/2020
17