#Brussel
slim ondernemen in een digitale wereld november 2021
Digital transformation
Digitalisering van een metropool
know-how
STADSONTWIKKELING Tour & Taxis en de kantoorwijk Brussel Noord krijgen ruimte voor wonen en vrije tijd.
MOBILITEIT Gent stroomlijnt verkeer én bezoekers dankzij data analytics.
NETWERK Fiber biedt opportuniteiten voor iedere Brusselaar, ieder bedrijf en iedere telecomprovider.
STADSINFRASTRUCTUUR Smart lighting, smart energy en monitoring van wegdek besparen kosten en verhogen efficiëntie in beheer infrastructuur.
Innovatie is de vrucht van nieuwe combinaties Co-creatie is de vrucht van nieuwe ontmoetingen. Ideeën, technologieën en expertise met elkaar laten samenvloeien, is de beste manier om met innovatieve oplossingen te komen voor de uitdagingen van morgen. Samen geven we vorm aan uw ideeën.
Durf nieuwe samenwerkingen uit te proberen.
of surf naar proximus.be/cocreatie
WELKOM _ 3
Beste lezer igitalisering staat al langer op de agenda, ook bij de lokale overheden en de publieke instellingen. De gezondheidscrisis heeft daarbij alleen maar voor een extra versnelling gezorgd. Sindsdien weet iedereen het wel zeker: de toekomst is digitaal.
D
Tegelijk zien we meer dan ooit hoe belangrijk het is die digitale toekomst ten dienste van de maatschappij te stellen. Iedere burger, iedere organisatie, ieder bedrijf: iedereen moet mee zijn om voluit van de voordelen van digitalisering te kunnen genieten. Aan de basis van digitalisering ligt een sterk, open netwerk. Dat is waar we met de uitrol van fiber en 5G voluit op inzetten. Het netwerk is het fundament voor een smart region: voor data analytics die de verkeersdoorstroming optimaliseert, voor monitoring via IoTtoepassingen die de leefomgeving verbetert, maar evengoed voor een app om een deelstep te gebruiken. Benieuwd hoe wij de toekomst van een smart region zien? U ontdekt het in dit magazine.
IN DIT NUMMER
04 TOUR & TAXIS
Ontwikkeling bruisende stadshub
06 KANTOORWIJK
BRUSSEL NOORD
Wonen en vrije tijd in Proximus-torens
07 SMART BUILDINGS
Hybride werken bij Vlaamse overheid en Aug.e
09 INNOVATION
Digitale inclusie voor burgers en bedrijven
11 5G IN DE MAATSCHAPPIJ 80% minder pesticiden
12 STAD GENT
Data boost mobiliteit en leefbaarheid
15 SUSTAINABILITY
Duurzame supply chain met H.Essers
16 INFRASTRUCTUUR
Smart lighting, smart delivery en wegbeheer met inzet van IoT
18 INNOVATION LAB NMBS Uitdagingen in de mobiliteit
19 RETAIL EN EVENTS
Inzicht in klanten en bezoekers Decathlon en Winterpret
20 CONNECTIVITEIT
Rol van sterk fibernetwerk in Brussel
GEERT ROTTIER
Enterprise Sales Director
22 ENTIRIS Fiber in maatwerkbedrijf cruciaal
23 EEN ANDERE KIJK
De journey van Geert Rottier
Uitgave van Proximus NV van publiek recht Jaargang 20 / special Brussel / Q4 2021 Verantwoordelijke uitgever: Geert Rottier, Koning Albert II-laan 27, 1030 Brussel Samenstelling: Charline Briot, Patrick De Saeger, Nancy Janssens, Robbin Sacré Concept en realisatie: www.propaganda.be Voor een versie in een andere taal: Version française: afin d’obtenir un exemplaire de ce magazine en français, surfez sur enterprises.proximus.com/preference_centre_fr. De technische specificaties gelden alleen ter inlichting. Proximus behoudt zich het recht voor om deze zonder voorafgaandelijke mededeling te wijzigen. Voor meer informatie, neem contact op met: Patrick De Saeger, patrick.de.saeger@proximus.com De contactgegevens van uw Proximus-accountmanager niet bij de hand? Surf naar proximus.be/mycontacts
4 _ STADSONT WIKKELING _ INTERV IEW MET PETER DE DURPEL, COO NE X TENSA
Vastgoedontwikkelaar Extensa en vastgoedinvesteerder Leasinvest Real Estate – beide sinds de jaren 90 (deels) onder de paraplu van investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren – gaan sinds kort samen door het leven als Nextensa. Het bedrijf specialiseert zich in vastgoedontwikkeling en -investeringen met een sterke focus op duurzaamheid.
Peter De Durpel studeerde als burgerlijk ingenieur af aan de Koninklijke Militaire School, afdeling Polytechniek. Sinds 2015 is hij als COO verantwoordelijk voor het operationele luik bij Nextensa.
De site van Tour & Taxis ontpopt zich tot een bruisende stadshub, waar wonen, werken en ontspannen naadloos samengaan. Peter De Durpel, COO van eigenaar Nextensa, legt uit hoe het project Brussel een nieuwe dynamiek bezorgt.
Tour & Taxis fungeerde vanaf begin vorige eeuw als logistiek platform voor douane-afhandeling met centraal het goederenstation en de opslagplaatsen. Het droeg op die manier bij tot de Belgische economische hoogtijden. “In de jaren 60 werkten op Tour & Taxis nog circa 5.000 mensen. Toen het goederenvervoer zich verplaatste van de trein naar de vrachtwagen en het douanestelsel aan belang inboette, verloor de site haar initiële doel”, legt Peter De Durpel uit. Vastgoedontwikkelaar Nextensa kocht de site in 2000 samen met enkele partners en heeft ze sinds 2015 volledig in eigen portefeuille.
Tour & Taxis wordt bruisende stadshub
_ 5
Duurzaamheid Nextensa stelt duurzaamheid voorop. “De landschappelijke vormgeving met het park, de vijver en de ruimte tussen de gebouwen is even belangrijk als de ontwikkeling van de gebouwen zelf”, aldus Peter De Durpel.
Evenwichtige mix De uitdaging bestond er voor Nextensa in om de site te ontwikkelen tot een evenwichtige mix van kantoren, wonen, winkels, groen en recreatie. Gebouwen van een hoog architecturaal niveau kregen daarbij een nieuwe functie toegewezen. “Inclusiviteit, authenticiteit en circulariteit vormen belangrijke sleutelwoorden”, licht Peter De Durpel toe. “Dit stadsgedeelte moet iedereen aanspreken, met inbegrip van betaalbare woonfaciliteiten – in totaal creëren we ongeveer 1.800 woningen – en ruimte voor kantoren, retail, horeca en evenementen die voor elk wat wils bieden.” Aanknopen met verleden De authenticiteit komt tot uiting in de herinrichting van erfgoedparels als het Koninklijk Pakhuis en Maison de la Poste. De recent afgeronde renovatie van de Gare Maritime geldt als een absolute blikvanger. Het stond ooit bekend als grootste vrachtstation van Europa. Nextensa transformeerde het tot een inspirerende biotoop voor bedrijven met focus op co-creatie, een food hall, bars, markten, terrassen en onconventionele winkels. “We knopen aan met de historische indeling en materialenkeuze van het stationsgebouw. Mooie voorbeelden zijn het middenschip met de oorspronkelijke kasseien en het behoud van de veertien oorspronkelijke zij-ingangen”, verduidelijkt Peter De Durpel.
Eenmaal het project is afgerond, zal Tour & Taxis over negen hectare parkzone beschikken. Maar ook in de binnenruimtes is het nodige groen voorzien. Zo zijn de groene boulevards in de Gare Maritime aan weerszijden van het middenschip omzoomd met thematuinen en hoge bomen. Het gebouw wekt zijn eigen energie op uit hernieuwbare bronnen, met behulp van geothermie en zonnepanelen. Twee gigantische regenwatertanks maken het mogelijk om 1,4 miljoen liter water op te slaan, terwijl het overtollige regenwater rechtstreeks in het kanaal terechtkomt. Technologie binnen historisch kader Het stadsvernieuwingsproject op de site van Tour & Taxis kent ook een technologische dimensie. “Samen met Proximus definieerden we onze technologische noden en wensen. Dat resulteerde in de keuze voor een fibernetwerk dat de site via twee ingangen bereikt, zodat de snelheid, redundantie en connectiviteit verzekerd
“ Inclusiviteit, authenticiteit en circulariteit vormen belangrijke sleutelwoorden binnen het project van Tour & Taxis.” Peter De Durpel, COO Nextensa
blijven. Bezoekers maken in de publieke ruimtes gebruik van ons openbaar wifinetwerk, dat we vlot kunnen opschalen bij grote evenementen. Daarnaast beschikken we over een slim cameranetwerk, dat bijdraagt tot de veiligheid op de site en ons in combinatie met het wifinetwerk in staat stelt om bezoekersbewegingen te capteren en heatmaps op te roepen.” De afronding van dit baanbrekende stadsvernieuwingsproject is voorzien over zes tot acht jaar. “Het is een verhaal dat – net als de stad zelf – voortdurend evolueert en in beweging is”, besluit Peter De Durpel.
6 _ STADSONT WIKKELING _ NIEUWE IN V ULLING VOOR PROXIMUS TORENS
Kantoorwijk maakt plaats voor wonen en vrije tijd In de nasleep van de gezondheidscrisis wordt hybride werken de standaard. Wat gebeurt er met de ruimte die daardoor in kantoorgebouwen vrijkomt? Jan Joos, Director Group Internal Services bij Proximus, over de rol van de Proximus torens in de Brusselse Noordwijk.
50.000 M² van de Proximus-torens zullen plaats maken voor winkels, appartementen, restaurants en andere bedrijven.
“Wanneer mensen vandaag naar kantoor komen, doen ze dat om collega’s te ontmoeten en samen te werken. Daarom zetten we in de Proximus-torens minder in op werkplekken en meer op ontmoetingsplekken: vergaderzalen, ruimtes voor hybride meetings via video, voor sessies in kleine of grote groepen, maar ook voor meer informele gesprekken. We maken van de kantoren een plaats waar medewerkers uit verschillende teams en afdelingen elkaar ontmoeten.” “Omdat we minder werkplek nodig hebben, kunnen we de kantooroppervlakte in de torens in de Brusselse Noordwijk beperken tot ongeveer 40.000 m². Vandaag nemen we ca. 92.000 m² in. Medewerkers zullen er hun werkplek of vergaderzaal vooraf reserveren. Slimme software zal de plek toewijzen die het best past bij het werk dat ze op kantoor komen doen.” Van kantoor naar open campus “We gaan voor een grondige renovatie van de torens en maken van ons kantoor een open cam-
pus, waar we samenwerken met andere bedrijven en waar we onze faciliteiten delen met de medewerkers van onze partners.”
“ De torens krijgen een nieuwe invulling die aansluit op het globale plan voor de Brusselse Noordwijk. De monotone kantoorwijk maakt plaats voor een multifunctionele omgeving.” Jan Joos, Director Group Internal Services
“ We z u l l e n d e m e e r d a n 50.000 m² die vrijkomt beschikbaar maken voor andere bedrijven, winkels en appartementen. Ook buurtbewoners zijn er welkom, bijvoorbeeld in het restaurant. De torens krijgen zo een nieuwe invulling, die aansluit op het globale plan voor de Brusselse Noordwijk. De monotone kantoorwijk maakt plaats voor een multifunctionele omgeving. Niet alleen voor werk, maar ook voor wonen en vrije tijd.” Welzijn en milieu als drijfveer “Het financiële aspect is niet de insteek achter dit hele traject, wel de zoektocht naar een nieuwe manier van werken die bijdraagt
aan het welzijn van de medewerkers, maar tegelijk ook goed is voor het bedrijf en het milieu. Het project weerspiegelt de bedrijfsstrategie #inspire2022, waar ook onze CSR-politiek en de samenwerking met onze partners integraal deel van uitmaken.”
STADSONT WIKKELING _ IMPACT VAN H Y BRIDE WERKEN OP SMART BUILDINGS _ 7
3 vragen aan Frank Geets Administrateur-generaal van Het Facilitair Bedrijf
Grote werkgevers blijven inzetten op hybride werken. Het takenpakket van iedere medewerker zal bepalen wat de beste verhouding is tussen thuiswerk en werken op kantoor. Een gezonde balans, dat is belangrijk.
1
A ls een bedrijf nadenkt over de nieuwe invulling van de beschikbare kantoorruimte, met welke elementen moet het volgens u dan rekening houden? “We hebben recent zelf de oefening gedaan. Zowat 6.000 medewerkers van de Vlaamse overheid krijgen een nieuwe ‘standplaats’ in het gerenoveerde WTC-gebouw aan het Noordstation. We voorzien er één werkplek per twee medewerkers. Er zullen minder ‘vaste’ werkplekken zijn, maar wel meer gedeelde plaatsen om piekmomenten op te vangen. De monitoring van de bezetting zal gebeuren via de badges van de medewerkers. Ze gebruiken hun badge om het gebouw binnen te komen, waardoor we makkelijk weten hoeveel mensen er aanwezig zijn. We bekijken nog of het nodig is een reservatiesysteem te voorzien.”
2 Het Facilitair Bedrijf telt 833 medewerkers en heeft een werkingsbudget van 227 miljoen euro. Het hoofdkwartier van Het Facilitair Bedrijf is gevestigd in het Herman Teirlinckgebouw op de site van Tour & Taxis.
6.000 medewerkers van de Vlaamse overheid krijgen een nieuwe ‘standplaats’ in het gerenoveerde WTC-gebouw aan het Noordstation: het MarieElisabeth Belpairegebouw. Er wordt één werkplek per twee medewerkers voorzien.
A ls bedrijven minder kantoorruimte nodig hebben, wat doet dat met de immomarkt? “Er is een duidelijke impact. Kantoorgebouwen die zijn ingericht volgens de noden van het verleden – denk aan aparte kantoren met aparte werkplekken – zullen geen nieuwe huurders meer vinden. De vraag naar kantoren neemt momenteel snel af, waardoor er in de verhuurmarkt een crisis ontstaat. De vraag is natuurlijk hoe de situatie zich verder zal stabiliseren.”
3
Z al die evolutie ook leiden tot een andere benadering van de ruimtelijke ordening in de steden? “Dat zien we nu al. In de Brusselse Noordwijk – destijds uitgebouwd met alleen maar kantoren – komt er een meer gemengd landschap. De tijd van de kantoorwijken is stilaan voorbij. Het WTC-project, bijvoorbeeld, omvat niet alleen kantoren voor de Vlaamse overheid, maar ook een hotel en appartementen. Het gebouw zal altijd in gebruik zijn, overdag door mensen die naar kantoor komen, ’s nachts en in het weekend door bewoners.”
8 _ STADSONT WIKKELING _ IMPACT VAN H Y BRIDE WERKEN OP SMART BUILDINGS
Hybride werken versterkt nood aan smart buildings De vraag naar energiezuinige en minder energieintensieve gebouwen neemt toe, mede door het hybride werken. Tegelijkertijd eisen de gebruikers ervan steeds meer comfort en een betere gebruikservaring. Aug.e, een nieuwe joint venture van BESIX en Proximus, streeft naar ‘augmented energy’ via een applicatieplatform voor slimme gebouwen. Met behulp van Aug.e kunnen gebouwen autonoom anticiperen op de noden van de gebruikers en hun energieverbruik alsook de CO2-uitstoot inperken. Dit gecombineerd met een hoger comfort, aangenamere binnentemperaturen en betere ventilatie. Bovendien kunnen verschillende ruimtes binnen een gebouw efficiënter gebruikt worden, doordat sensoren in real time rapporteren waar vrije ruimtes of bureaus zijn om bijvoorbeeld de inzet van onderhoudsteams te optimaliseren. Netwerk van smart buildings Helemaal interessant wordt deze aanpak als u hem niet toepast op één gebouw, maar op een hele reeks vestigingen, die samen een soort netwerk vormen. Op dat moment krijgt u ‘local energy communities’: een cluster van gebouwen, zowel grote als kleine, die met elkaar in verbinding staan en hun energieverbruik- én productie (bijvoorbeeld via zonnepanelen) perfect op mekaar kunnen afstemmen.
Aug.e focust zich op energy management, workplace & community engagement en predictive maintenance. De doelgroep van deze nieuwe joint venture bestaat uit drie verschillende partijen: de eigenaars van gebouwen, facility managers van bedrijven/organisaties en hr-managers.
In 2020 is Brussel vier plaatsen gestegen op de ranglijst van de Smart City Index, terwijl veel Europese steden zijn gedaald volgens de index. Die index is gebaseerd op economische en technologische gegevens en op de perceptie die de inwoners hebben van veiligheid, gezondheid, mobiliteit, bestuur en kansen. Hoe analyseer je dit? Anne-Sophie Lotgering: “Er is een sterke politieke wil om het Brussels Gewest nog slimmer te maken. Het gaat erom de werking van de regio te verbeteren op elk van de gebieden die voor haar burgers van belang zijn, maar ook om haar concurrentievermogen te vergroten en zo haar groei te waarborgen. Het is ook van groot belang dat burgers toegang hebben tot innovatieve toepassingen en oplossingen. Digitale inclusie is van cruciaal belang. Wij weten dat de ontwikkeling van een regio vandaag wordt versterkt door haar digitale ontwikkeling en haar vermogen om haar burgers mee te krijgen.” Security is in een digitaliseringstraject een fundamentele factor. Digitalisering vereist passende securitymaatregelen op alle niveaus: op de netwerken, op de aangesloten apparaten, op de gegevensopslagruimte, enz. Alex Lorette: “Proximus is gevestigd in het Brussels Gewest en is dus de lokale partner bij uitstek. Wij steunen Brussel-Hoofdstad
INNOVATIE _ BRUSSEL ALS SMART REGION _ 9
Anne-Sophie Lotgering is Enterprise Market Officer bij Proximus. Zij heeft meer dan 18 jaar aan haar internationale carrière in de ICT-sector gewerkt. Wat drijft haar? Het succes van haar klanten en medewerkers.
nu al in zijn strategie om slimmer te worden. Proximus meet bijvoorbeeld de vervuiling en het lawaai in verschillende Brusselse gemeenten, door onder meer gemeentelijke voertuigen uit te rusten met IoT-sensoren die de vervuiling op alle gebruikte wegen meten. Dit zal het mogelijk maken minder vervuilde routes aan te bieden aan degenen die voor zachte mobiliteit wensen te kiezen. De vervuiling kan van straat tot straat verschillen.” Een slimme stad staat ten dienste van haar burgers, maar de infrastructuur is een bepalende factor voor bedrijven, toerisme, onderwijs, opleiding ... Wat zijn de dringendste stappen voor de digitalisering van een gewest als Brussel? Alex Lorette: “Een geïntegreerd plan voor de digitalisering van de regio vormt het essentiële element, op middellange en lange termijn. Het zal worden gedeeld met de burgers, de overheid, ondernemingen, administraties, verenigingen, enz. Inhoudelijk moet dit plan op twee assen werken. Eén: toegang tot het netwerk van de toekomst met fiber en 5G – vandaar de noodzaak om 5G snel te implementeren – als economische vectoren. Twee: toegang tot platformen die gegevens kunnen beheren. Er moet nog een evenwicht
Een intelligente regio staat ten dienste van haar burgers, haar bedrijven en haar gemeenschappen. Het geheim van het succes? Een transversale visie en een geïntegreerde strategie, uitgevoerd met behulp van innovatieve technologieën, aldus Anne-Sophie Lotgering en Alex Lorette.
Digitale inclusie is de sleutel
10 _ INNOVATIE _ BRUSSEL ALS SMART REGION
Alex Lorette is Director Enterprise Solutions and Platforms bij Proximus. Hij ijvert elke dag voor een sterk partnerecosysteem om een open en efficiënt netwerk aan te bieden aan de bedrijven van ons economisch weefsel.
van bedrijven. Technologieën zoals 5G en fiber hebben minder impact op ons milieu. Proximus wil zich bovendien associëren met partners en bedrijven die dezelfde bekommernissen hebben als Proximus. Wij kunnen dit illustreren aan de hand van onze beslissing om samen met BESIX te investeren in een Belgische start-up, i.Leco, die Aug.e is geworden. Het is een platform gespecialiseerd in energiebeheer op het gebied van intelligente gebouwen.” Hoe kunnen bedrijven en overheden ervoor zorgen dat de digitalisering van een regio als Brussel zo optimaal mogelijk verloopt? Wat is de rol van Proximus als partner in dit proces?
worden gevonden tussen de toegankelijkheid van deze gegevens en de anonimisering ervan.” Uit een studie van HSBC blijkt dat 86% van de bedrijven wereldwijd een hogere omzet verwacht door meer aandacht te besteden aan duurzaamheid. Deelt u deze mening? Welke technologie zou het nuttigst zijn om de weg te effenen voor een koolstofarme economie? Anne-Sophie Lotgering: “We delen deze visie en passen ze toe! In het bijzonder via het strategisch plan van Proximus, getiteld #inspire 2022. Op alle ontwikkelingsgebieden wordt nu gestreefd naar een beperking van de gevolgen voor het milieu. Dit is een van de vier prioriteiten van het strategisch plan van Proximus. Daarin bevestigen wij dat wij als exploitant de verantwoordelijkheid op ons willen nemen voor een positieve impact op het milieu en de digitale integratie. Onze rol bestaat er ook in bedrijven te helpen bij hun eigen digitale omschakeling.” Hoe ziet u deze essentiële rol? Anne-Sophie Lotgering: “Ons doel is innovatie te ontwikkelen om bij te dragen aan de digitale transformatie
Alex Lorette: ”Wij zijn ideaal geplaatst om de mogelijke silo’s tussen de verschillende sectoren weg te werken. Neem nu de bezoeker van Brussel die een eengemaakte digitale ervaring wil: zich zo vlot mogelijk verplaatsen, eten, een culturele rondleiding doen met een gecombineerd ticket ... Waarom zou hij de verschillende informatiepunten moeten bezoeken? De oplossing behelst een interactie met de administratieve diensten, de vervoersmaatschappij en de particuliere spelers, met name om een multisectorale aanpak aan te bieden. Als wij een ervaring kunnen bieden zonder inmenging, zal dit Brussel een meerwaarde en aantrekkingskracht geven.” Wie moet het doen: Proximus of andere spelers? Alex Lorette: ”Proximus beschikt over de technologie om dit mogelijk te maken, maar voelt zich ook geroepen om pooling of bundeling te stimuleren. Het is voor ons van vitaal belang om aan co-creatie te doen door in een open modus en met ecosystemen te werken. Dit is de sleutel om een aantal domeinen intelligenter te maken. Om tot een optimale strategie te komen, moet een transversale visie op alle initiatieven worden ontwikkeld, zodat deze kunnen worden samengevoegd in een geïntegreerde strategie. Proximus ondersteunt Brussel ook met zijn 5G-innovatieplatform, alsook de Brusselse initiatieven door met de regio een ambitieuze strategie uit te stippelen om een Smart Region te worden.”
80
%
CONNECTIVITEIT _ 5G _ 11
minder pesticiden dankzij 5G
“ Op basis van data verkregen via de drone, creëren wij een taakkaart voor de spuitmachine waardoor die enkel hoeft te spuiten op plaatsen waar onkruid staat.” Rob Gielen, Sales Manager Agri & Food van Robovision
Europa wil tegen 2050 het gebruik van chemicaliën halveren. Een testcase wijst uit dat dankzij de inzet van drones, AI en 5G een landbouwer tot 80% pesticiden kan uitsparen. Dat is goed voor de landbouwer én de maatschappij. Het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), Robovision, specialist in AI, dronespecialist Exobotic en Proximus voerden deze zomer samen een testcase uit om aan onkruidherkenning in maïsvelden te doen om het gebruik van pesticiden te verminderen. In de testcase verzamelt een drone beelden van een maïsveld. De beelden en hun verschillende locaties worden via 5G verzonden naar computers. Daar worden de data geanalyseerd aan de hand van AI. Dankzij deze analyse kan de machine gericht spuiten en wordt het gebruik van pesticiden en sproeistoffen tot wel 80% gereduceerd.
terugsturen naar delen van het maïsveld waarvan we meer dataverwerking willen gaan doen”, vertelt Rob Gielen van Robovision. Constantijn Vermeer van Exobotic vult aan: “5G is voor autonome robots heel belangrijk voor navigatie en AI. Het stelt ons in staat veel data naar de cloud te sturen waar die onmiddellijk geanalyseerd kunnen worden, en waarop door die robots meteen ook weer gereageerd kan worden. Zonder 5G duurt het dagen om diezelfde informatie bij elkaar te krijgen, en een landbouwer kan zolang niet wachten.”
Ruben Van De Vijver van ILVO: “Een testcase als deze is essentieel om onze amibitie tegen 2050 te kunnen realiseren. Nu behandelt een landbouwer altijd zijn volledige maïsveld, ook de regio’s waar geen onkruid groeit. Doel is alleen te moeten spuiten waar het effectief nodig is.” Scan deze code en kom meer te weten over hoe u 5G-testprojecten kan opzetten.
5G essentieel in robotica “Dankzij de snelle en veilige communicatie van 5G kunnen we de drone in real time
voor meer openbare veiligheid Ontdek hoe u snel en gepast kan ingrijpen op basis van accurate livebeelden en -data. Hoe u 100% veilige en betrouwbare crisiscommunicatie kan voeren of hoe u uw interventieteams in real time alle info kan geven die ze nodig hebben. Lees alles over de voordelen van 5G in de stad.
Scan deze code.
1 2 _ M O B I L I T E I T _ DATA O N D ER S T EU N EN B ELEI D I N G EN T
Filip Watteeuw is schepen van mobiliteit, publieke ruimte en stedenbouw bij de stad Gent.
Data maken Gent mobieler Gent zet in op de verduurzaming van mobiliteit en transport. Het doel: de leefkwaliteit voor inwoners en ondernemingen verbeteren. Traffic Management-as-a-Service ondersteunt dat beleid door het aanbieden van een nieuwe generatie tools voor verkeersmanagement.
Evert Gellynck is verkeersingenieur bij Be-Mobile.
Tim Claeys is medewerker van het Verkeerscentrum Gent.
Proximus en HCL Technologies werken samen voor cloud-infrastructuur Bedrijven over de hele wereld herdenken de manier waarop ze hun IT organiseren en combineren lokale activa in datacenters in België met infrastructuur in de cloud. Proximus en HCL Technologies hebben een partnerschap op het vlak van IT-infrastructuur gesloten. Dankzij deze overeenkomst zal Proximus sneller kunnen innoveren en zijn cloudportfolio voor zijn Enterprise-klanten kunnen versterken, en tegelijk zijn datacenterinfrastructuur op een duurzamere en efficiëntere manier kunnen uitbaten.
Proximus Accelerator Be-Mobile zette samen met andere partners uit het consortium Traffic Management-as-a-Service (TMaaS) een digitaal platform op voor Gent. De stad gebruikt dat om verkeersgegevens te verwerken en verkeersinformatie in real time te visualiseren. Het platform brengt zoveel mogelijk beschikbare mobiliteitsdata samen. De analyse van die data zorgt voor bruikbare informatie, zowel voor de partijen die de mobiliteit in een stad beheren, als voor de burgers en bedrijven die op die mobiliteit rekenen. Proactieve verkeersopvolging “De opvolging van het verkeer is onze kerntaak”, zegt Tim Claeys van het Verkeerscentrum Gent. “We doen dat zoveel mogelijk proactief, bijvoorbeeld door met de regeling van de verkeerslichten en dynamische informatieborden het verkeer aan te sturen in functie van werkzaamheden of evenementen. Soms moeten we natuurlijk ook in real time ingrijpen, bijvoorbeeld wanneer er een ongeval is.” Algemeen gesproken zijn er over het verkeer heel veel data beschikbaar. Het gaat dan niet alleen om de data van het verkeerscentrum, maar ook om gegevens van parkeerbedrijven, van fiets- en autodeelbedrijven, van De Lijn en NMBS, van bedrijven zoals TomTom en Be-Mobile, enzovoort. “Dat maakt het project uniek”, vindt Filip Watteeuw, schepen van mobiliteit in Gent. “TMaaS brengt grote en kleine bedrijven uit alle sectoren samen rond mobiliteit. Concurrenten werken samen aan een project dat bij iedereen het beste naar boven brengt.”
TMAAS TMaaS steunde op een breed partnerschap, met naast de stad Gent ook UGent en KU Leuven, mobiliteitsdienstenbedrijven Be-Mobile en TomTom, softwareontwikkelaar Waylay, middenveldorganisatie EPF en communicatieadviseur De Staatse Ruiter.
_ 13
Gepersonaliseerde verkeersinformatie TMaaS brengt al die mobiliteitsdata samen in de cloud en bundelt ze tot bruikbare informatie. “TMaaS voedt ons digitale dashboard LINK.Gent”, legt Tim uit. “Het dashboard zorgt in real time voor up-to-date verkeersinformatie.” De informatie is bovendien multimodaal. Terwijl de meeste mobiliteitsplatformen voornamelijk informatie voor autochauffeurs geven, biedt LINK.Gent ook info voor voetgangers, fietsers en de gebruikers van trein, tram en bus. “ Traffic Management-as-a-Service stemt alle beschikbare mobiliteitsdata af op de situatie van de gebruiker.” Evert Gellynck, verkeersingenieur bij Be-Mobile
“De gebruiker kan het dashboard op zijn persoonlijke situatie afstemmen”, zegt Evert Gellynck, verkeersingenieur bij Be-Mobile. “Je kunt op het platform bijvoorbeeld je vaste route naar het werk uitstippelen. Afhankelijk van je verkeersmodus, krijg je dan gepersonaliseerde waarschuwingen toegestuurd.” Dat gebeurt via sms, e-mail of
App ‘Truckmeister’ stroomlijnt vrachtverkeer tijdens opbouw Olympische Spelen 2024 in Parijs ‘Truckmeister’, de navigatie-app voor vrachtwagens van Proximus Accelerator Be-Mobile, zal worden ingezet in Parijs voor de opbouw van het atletendorp voor de Olympische Spelen 2024. Dagelijks zullen zo’n 600 vrachtwagens hun route naar de werf baseren op de data uit de app om zich vlot te kunnen verplaatsen, zonder dat de Parijzenaars daar te veel hinder van ondervinden.
Zonder drempels “Dankzij de automatische gegevensverwerking hoeven operatoren in het verkeerscentrum geen hele dag naar een scherm te kijken”, vertelt Filip. “Door de bundeling van data op één platform en het gebruik van waarschuwingen hoeft een verkeerscentrum bovendien ook niet meer per se te investeren in een controlekamer met een grote videowall.” De verwachting is dat andere gemeenten zich in het voorbeeld van Gent herkennen. Intussen wordt TMaaS ook getest in Antwerpen, de Londense wijk Southwark en Duran in Ecuador. De insteek van TMaaS houdt de drempel heel laag. “Steden die hun verkeersstromen in kaart willen brengen, moeten normaal gezien investeren in sensoren en tellers”, zegt Evert. “En ze moeten dynamische borden plaatsen om informatie te verspreiden. Bij TMaaS vallen die drempels weg. We werken met de mobiliteitsdata die al beschikbaar zijn en we communiceren rechtstreeks met de gebruikers.” “ M et TMaaS maken we de inwoners, bezoekers en bedrijven van onze stad bewust van hun mobiliteitsopties.” Filip Watteeuw, schepen van mobiliteit in Gent
een in-browser notificatie. Concreet gaat het bijvoorbeeld om info over files of werkzaamheden, over vertragingen op het spoor of de weersverwachting voor fietsers. “De gebruiker krijgt de informatie tijdig aangereikt”, legt Evert uit, “zodat hij zijn traject kan aanpassen. Meer nog: ons platform biedt zelf al meteen een alternatief aan.”
Bewustwording “Via TMaaS maken we de inwoners, bezoekers en bedrijven van onze stad bewust van hun mobiliteitsopties”, zegt Filip. “Het platform helpt om de dagelijkse verplaatsingen beter te plannen. Met het platform krijgen bedrijven de mogelijkheid om na te gaan welke vormen van mobiliteit ze allemaal kunnen inzetten om hun medewerkers vlot naar het werk te laten komen.” Tegelijk biedt TMaaS extra input aan de stad zelf. “TMaaS biedt nieuwe inzichten op het vlak van mobiliteit”, besluit Filip. “Dat is bijzonder relevant in het kader van de infrastructuurplanning en de verdere evolutie van het mobiliteitsbeleid in onze stad.”
14 _ M O B I L I T E I T _ DATA O N D ER S T EU N EN B ELEI D I N G EN T
Handelaars en horeca in Gent weten wie de stad bezoekt Gent ontwikkelt zich als een datagedreven Smart City. Gegevens uit diverse bronnen – waaronder data analytics van Proximus – vormen er de basis voor een slim beleid om de leefbaarheid in de stad te verhogen.
Krachtig instrument voor beleidsmakers In haar bestuursakkoord omschrijft Gent zich als een datagedreven stad. “Maar op zich zegt een cijfer niet zoveel”, stelt Bart. “Daarom investeren we om rond ruimtelijke planning, stadsmarketing en mobiliteit nog meer data ter beschikking te hebben, waar we vervolgens ook effectief iets uit kunnen leren.” “Er is alvast heel veel potentieel. Door naar de juiste data te kijken, krijgen beleidsmakers er een krachtig instrument bij. Het laat hen toe gericht acties te voeren rond city marketing, maar evengoed om het infoportaal hoeveelin.stad.gent – met allerlei gegevens over de stad – te voeden. En met de realtime data over het aantal bezoekers bij publieksevenementen – zoals de Gentse Feesten – kan Gent de mobiliteit en veiligheid efficiënter aansturen.” Ondersteunen van Gentse ondernemers De handelaars en bedrijven genieten mee van de informatie die Gent aanbiedt. “Het is voor hen interessant om op regelmatige tijdstippen een investeringsanalyse uit te voeren, ondersteund door data analytics”, zegt Bart. “Dat kan ondernemers en bedrijven helpen om de beste locatie voor een winkel of kantoor te kiezen, in functie van de passage van potentiële klanten in de buurt.”
Bart Rosseau studeerde politieke wetenschappen aan de UGent. Hij is hoofd van de dienst Data & Informatie van de stad Gent.
Justine Ottevaere studeerde Communicatiewetenschappen aan de UGent. Ze behoort tot het team Europese projectwerking van de dienst Data & Informatie van de stad Gent.
Data analytics detecteert in real time hoeveel mensen zich op een specifieke plek bevinden. Aan de basis liggen de mobiele telefoons op het netwerk van Proximus, die voortdurend locatie-informatie doorgeven. De eigenlijke analyse gebeurt op het niveau van de postcodes en op basis van anonieme en geaggregeerde data van groepen van telkens dertig personen. Proximus levert de informatie aan via een dynamisch dashboard. “Het dashboard biedt zicht op de hoeveelheid mensen in de binnenstad en uit welke regio’s of landen ze afkomstig zijn”, verduidelijkt Justine Ottevaere. Ze leidt het team Europese projectwerking bij de dienst Data en Informatie van Gent. Het team van Bart Rosseau, hoofd van de dienst Data & Informatie van Gent, combineert de gegevens met andere data, onder meer afkomstig van het gebruik van kredietkaarten. “De analyse en combinatie van die data bezorgt de stad nieuwe inzichten”, zegt Bart. “Het is een bron van informatie om het toerisme, de economie en de mobiliteit in de stad te ondersteunen.”
“ Data analytics bezorgt de stad Gent nieuwe inzichten om toerisme, economie en mobiliteit te ondersteunen.” Bart Rosseau, hoofd van de dienst Data & Informatie van Gent
Kotstudenten beter bereiken Aan de hand van de data van Proximus slaagde Gent er ook in een profiel op te stellen van de kotstudenten in de stad. Justine: “De data tonen het duidelijk aan: ze komen op zondagavond aan in de stad, gaan op donderdagavond uit in de Overpoortstraat en vertrekken op vrijdag naar huis.” Door met het profiel van de kotstudenten aan de slag te gaan, kan de stad de bewegingsstromen van de studenten doorheen de week veel beter in kaart brengen. “Het beleid ging voordien vaak uit van aannames”, zegt Bart. De data geven de werkelijke situatie weer. “Zo zagen we bijvoorbeeld dat de piekmomenten voor studenten in het station op andere tijdstippen liggen dan die van de forenzen die met de trein naar Gent komen werken.” Concreet laat het gebruik van data analytics de stad toe de studenten veel gerichter te bereiken en te sensibiliseren, bijvoorbeeld op de momenten dat de studenten zich effectief in de uitgaansbuurt of het station bevinden.
S U S TA I N A B I L I T Y _ D U U R Z A M E S U P P LY C H A I N _ 1 5
AMBITIE PROXIMUS & H.ESSERS
“ Ons distributiecentrum moet dé referentie voor circulariteit in België worden” “ Binnen de aanleverketen van Proximus bevinden zich uiteenlopende stromen: technici die dringend nood hebben aan onderdelen, het bedienen van winkelpunten of het leveren bij klanten aan huis. Bovendien kent de bevoorrading grote pieken. Samen gaan we op zoek naar manieren om die complexe supply chain te optimaliseren”, zegt Collin Springuel, Business Unit Manager bij H.Essers. “ We hebben da a r toe onze software, zoals bijvoorbeeld de magazijnsystemen, op elkaar afgestemd. We omarmen nieuwe technologieën, onder meer met automatische verwerkingsmachines op maat van de specificiteit van de Proximusgoederenstromen. Maar ook op het vlak van kantoor- en magazijninrichting hebben we elkaar gevonden.” Proximus en H.Essers besloten 10 jaar geleden om een distributiecentrum in Courcelles te bouwen. Ze hadden daarbij meteen het behalen van het BREEAM-
duurzaamheidscertificaat voor ogen. Collin Springuel: “Dat vertaalt zich in zonnepanelen, warmtepompen, warmterecuperatie en een intensieve energiemonitoring. Tevens bieden we werkgelegenheid aan mensen die niet in het ‘reguliere’ arbeidscircuit terechtkunnen.” “We organiseren regelmatig strategische meetings, waarin we inzoomen op een verdere verduurzaming van onze processen. Die wisselwerking zorgt er bijvoorbeeld voor dat de grootscheepse omruiling van modems en decoders op een duur-
CO2-neutrale supply chain tegen 2030 “Ik link duurzaamheid graag aan circulariteit. Het circulaire model duidt erop dat we de waarde van onze grondstoffen en materialen zo lang en zo goed mogelijk behouden. Duurzaamheid en circulariteit behoren vandaag tot de vier grootste prioriteiten van Proximus in zijn strategie. Dat streven reikt verder dan enkel de bevoorradingsketen. Het behelst ons totale ecosysteem, inclusief onze netwerken, onze fleet en de manier waarop we energie aankopen.” Hans Schurmans, Director Logistics and Operations bij Proximus
H.Essers is een internationale logistieke dienstverlener. H.Essers is actief in 19 landen met 1.475 trucks, 1.108.000 m² magazijnen en 6.600 werknemers.
- 70%
Proximus verminderde de uitstoot tussen 2007 en 2015 met meer dan 70% voor de eigen operaties en is sinds 2016 CO2-neutraal.
Collin Springuel Business Unit Manager bij H.Essers. Hij heeft een ruime ervaring in de logistieke wereld en helpt sinds ruim drie jaar de supply chains van de klanten van H.Essers te optimaliseren.
zame manier gebeurt. Daarnaast plaatsen we de circulaire economie hoog op de agenda. Onze gemeenschappelijke ambitie bestaat erin om van het distributiecentrum dé referentie voor circulariteit in België te maken.”
16 _ STADSINFR A STRUCTUUR _ SMART LIGHTING EN SMART DELI V ERY
Schréder, specialist in slimme verlichting, en Codit, expert in Microsoft Azure, ontwikkelden samen het nieuwe online platform Exedra. Dankzij dit platform kunnen de klanten van Schréder alle gegevens van hun smart lighting zelf beheren. OPENBARE VERLICHTING SLIM AANGESTUURD
Verlichting in het openbaar domein is voor vele overheden en gemeenten een uitdaging. Schréder uit Luik biedt daar met zijn slimme verlichting een efficiënt antwoord op. JeanJacques van Gils van Schréder: “Onze doelstelling is oplossingen aanreiken via bijvoorbeeld apps, die een beter, optimaler beheer van de openbare verlichting door de klant mogelijk maken.”
De slimme verlichting van Schréder werkt via sensoren die de temperatuur, de verkeersdrukte of het weer registreren. Die sensoren sturen hun data naar het online platform Exedra. Klanten kunnen in deze toepassing alle gegevens analyseren, aansturen en beheren om zo de efficiëntie van hun verlichtingsnetwerk te maximaliseren. Het platform is een oplossing van Proximus Accelerator Codit. Scan deze code en bekijk de video.
SMART DELIVERY VIA E-BIKES
Na een pilootproject met L’Oréal in Brussel werkt Proximus nu mee aan het ‘CULT’-project in Antwerpen. Dit acroniem staat voor ‘Collaborative Urban Logistics & Transport’, en dat is precies wat het is: een pluginplatform dat het heel makkelijk maakt voor nieuwe partners om zich aan te sluiten bij het model van sustainable smart delivery voor gezamenlijke levering. Scan deze code en bekijk de video over het proefproject met L’Oréal.
Door de goederenstromen die een stad binnenkomen te consolideren en samen te verdelen, kan het aantal ritten naar de stad, voor de last mile leveringen, verminderd worden. Deze aanpak biedt heel wat voordelen: een groter volume aan goederen betekent dat de kosten onder controle kunnen worden gehouden. Ook voor de leveringspartners zelf wordt elke rit kosten efficiënter.
DE VOORDELEN VAN LEVEREN PER E-BIKE • M inder CO2-uitstoot • - 95% verkeersopstoppingen door bestelwagens te vervangen door fietsen • S nellere leveringen in de stad • G roenere steden • N egatieve impact op de luchtkwaliteit is gereduceerd tot 0 • E en ferme vermindering van onze ecologische voetafdruk
Het project kan rekenen op veel enthousiasme. Zo zet niet enkel Proximus zijn schouders onder het duurzame ‘CULT’-initiatief, maar ook nog andere grote namen als Danone, Delhaize, J a co b s D o u w e E g b e r t s , Pro-Duo, Telenet en Schoenen Torfs. Terwijl de stad Antwerpen de partners helpt de beste mobiliteitsoplossingen te vinden, draagt CULT actief bij om het dichtslibben en de vervuiling in het centrum te verminderen.
_ 17
waar onder andere ook UGent, Universiteit Antwerpen, KU Leuven, Be-Mobile en Qweriu bij betrokken waren. Naast het geluid wilden we ook trillingen meten en exact weten waar er problemen met het wegdek zijn. Toen het onderzoeksproject afliep, hebben we met ASAsense de sensorunits nog verfijnd.”
IoT-sensoren meten kwaliteit van wegdek “Steden en gemeenten hebben doorgaans te weinig eigen middelen of tools om de kwaliteit van hun wegen te monitoren”, vertelt Thomas Weyn, zaakvoerder/CEO van ASAsense. Het bedrijf ontwikkelde ‘Roads’: sensorunits waarmee steden en gemeenten de kwaliteit van hun wegen goedkoop in real time kunnen monitoren.
Realtime metingen van trillingen en geluid “Elke sensorunit heeft een gps om de locatie te bepalen, een microfoon om het bandengeluid te meten en een accelerometer om de trillingen te meten. Om zuivere metingen te krijgen, worden beïnvloedende factoren zoals de temperatuur, de snelheid en het geluidsspectrum van de wagen automatisch berekend en gefilterd. Alle data worden één keer per seconde naar onze server gestuurd. Dankzij de tientallen sensoren zijn die even nauwkeurig als die van de dure hoogtechnologische systemen voor wegeninspectie.” Gezocht: IoT-partner Luc Albrecht, Advisor Analytics, Things & Applications bij Proximus: “ASAsense wilde testen uitvoeren met simkaarten en weten hoe ze hun toestellen konden connecteren. Maar IoT is meer dan simpelweg zorgen voor simkaarten alleen. Daarom toonden we aan hoe de metingen van de voertuigen kunnen doorstromen naar de juiste applicaties, hoe we de communicatie tussen de hardware en de app beveiligen en wat er op dat vlak te leren valt uit gelijkaardige projecten. We demonstreerden ook de mogelijkheden van ons Cockpit-platform zodat ASAsense het beheer en de controle behoudt. De Cockpit geeft een zicht op het gedrag, het verbruik en de levensduur van de sensorunits, de activering en stopzetting van de simkaarten en de facturatie en kostenrapportering.”
“De laserscanners en Close Proximity (CPX)trailers die de federale overheid en de gewesten gebruiken, zijn voor steden en gemeenten onbetaalbaar,” zegt Thomas Weyn. “Ze vragen ook een constante inzet van 2 personen die met de wagens rondrijden. Steden en gemeenten gaan nu voort op klachten van hun inwoners en visuele inspecties door personeel dat vaak niet is opgeleid om kwaliteitsvermindering van wegen te herkennen.” Geboren uit wetenschappelijk onderzoek “Het idee van een kleine, goedkope IoT-versie van de CPX-metingen was er al. De technologie werd uitgewerkt in het MobiSense-project
“ De tientallen IoT-sensoren zijn even nauwkeurig als die van dure hoogtechnologische systemen voor wegeninspectie.” Thomas Weyn, zaakvoerder/CEO van ASAsense
ASAsense is een spin-off van de Universiteit Gent. Hun focus lag in het begin op slimme geluidsmeters. Met Roads ontwikkelden ze sensorunits waarmee steden en gemeenten het geluid en de trillingen van het wegdek meten om de kwaliteit van hun wegen in het oog te houden.
Thomas Weyn is zaakvoerder/CEO van ASAsense, een bedrijf dat slimme sensoren ontwikkelt om geluid en trillingen te monitoren.
Luc Albrecht werkt al sinds 1998 voor Proximus. Als advisor staat hij bedrijven bij in digitalisering door onder meer advies te geven over de mogelijkheden van IoT en Analytics.
IoT-sensoren in gewone wagens De Roads-sensoren van ASAsense worden gemonteerd in de autokoffers van mensen die veel in de eigen gemeente op de baan zijn, zoals gemeentepersoneel, dokters en taxi’s. Hoe meer de weg verslijt, hoe meer lawaai de sensoren oppikken. En hoe meer scheuren, oneffenheden en putten, hoe meer trillingen. Steden en gemeenten brengen zo na verloop van tijd de kwaliteit van al hun wegen perfect in kaart, gebaseerd op objectieve metingen. Dat laat hen toe om tegen een lage kostprijs op het meest effectieve moment elke weg een nieuw leven te geven. Roads maakt ook preventief onderhoud mogelijk, wat veel sneller gaat en goedkoper is dan bijvoorbeeld een heraanleg.
18 _ O P E N B A A R V E RVO E R _ I N N OVAT I E B I J N M B S V ER B E T ER T R EISER VA R I N G
N M BS IN NOVATION L AB
Flexibiliteit en connectiviteit zijn dé uitdagingen in de mobiliteitssector Het lab analyseert trends en test IoT en data analytics uit met innovatieve projecten.
Scan deze code en bekijk de video.
1. Artificiële intelligentie voorspelt drukte De focus op de reiziger loopt als een rode draad door de activiteiten van het Innovation Lab. Dat kwam tot uiting bij de lancering van de MoveSafe-app. Die informeert reizigers over de verwachte bezettingsgraad van de treinen. “Het is een handige functionaliteit, die in de coronatijden heeft bijgedragen tot de veiligheid van onze reizigers”, legt Stefan Costeur uit. MoveSafe baseert zich voor de aangegeven druktegraad op zowel historische data als actuele variabelen. “Wat weinig reizigers weten, is dat treinbegeleiders de drukte op elk traject inschatten en doorgeven. Die gegevens verzamelen we in een gigantische data lake, verrijkt met actuele factoren: het weerbericht, infrastructuurwerken, treinsamenstelling etc. Op basis daarvan genereren slimme algoritmes en artificiële intelligentie een nauwkeurige inschatting.” 2. Mobiele data-analyse telt reizigers Het Innovation Lab onderzoekt de mogelijkheden van reizigerstellingen in de hoofdstations in Brussel. De tellingen gebeuren op basis van sensoren, IoT-toestellen, wifisensoren en de mobiele data van Proximus. Die metingen vinden zowel in het station, op de treinen en over volledige reistrajecten plaats. “Het in kaart brengen van passagiersstromen bevordert de veiligheid op onze treinen en in onze stations”, zegt Stefan Costeur. “In de toekomst willen we ook inzicht in de drukte per wagon.” In het station Brussel-Zuid worden de gegenereerde data nu al gevisualiseerd in een retail dashboard. Dankzij het dashboard heeft het stationsdepartement een zicht op de verhouding tussen het aantal stationsbezoekers en het aantal mensen in de winkels.
26.000 mobiele toestellen
voor betere service De treinbegeleiders, treinbestuurders, het stationspersoneel en het veiligheidspersoneel van NMBS werken met mobiele toestellen. Proximus levert de hardware en de Mobile Device Management-oplossing voor de smartphones, tablets en smartwatches. Pascal Rooms: “We zetten sterk in op het gebruik van digitale documenten.Tegelijk helpen de toestellen onze dienstverlening aan de reizigers te verbeteren.” Daarbij is de cybersecurity van de infrastructuur (devices, data op de devices, beheer van applicaties en updates …) enorm belangrijk, zonder het evenwicht tussen security en gebruiksgemak uit het oog te verliezen.
Stefan Costeur is Digital Sales & Marketing Manager en Head of Innovation Lab bij NMBS. Het Innovation Lab is een transversale, autonome afdeling die zich toespitst op innovatie.
Pascal Rooms begon zijn carrière bij NMBS in 1998 als treinbegeleider. Hij doorliep verschillende functies en is er sinds 2017 aan de slag als ICT-coördinator.
3. Locatiegegevens vereenvoudigen ticketaankoop Almaar meer reizigers kopen hun aankoopbewijs digitaal. “We streven een naadloze ervaring na. De hop-on-hop-off-bussen in toeristische steden inspireerden ons voor een testproject, waarbij één swipe op de smartphone volstaat om in te checken. Wanneer de reiziger zich na zijn of haar treinrit weer te voet voortbeweegt, suggereert de applicatie de beëindiging van de treinrit en genereert ze een eindafrekening voor de reiziger. De accuraatheid van 98% opent perspectieven om die toepassing verder uit te rollen”, aldus Stefan Costeur.
C R O W D M A N A G E M E N T _ D ATA A N A LY T I C S V O O R TO E R I S M E E N R E TA I L _ 1 9
Tijdens de laatste ‘Winterpret’ in 2019 deed organisator BME een beroep op visitor analytics om meer inzicht te krijgen in wie de kerstmarkt bezocht. Via een systeem dat het aantal smartphones en conventionele gsm’s op die locatie registreerde, kon BME het recordaantal bezoekers vaststellen. MEER DAN 3 MILJOEN BEZOEKERS VOOR WINTERPRET!
De gegevens die Proximus verzamelde, maken het bovendien mogelijk om te analyseren waar de bezoekers vandaan komen, uit welke landen of regio’s ze afkomstig zijn, hoe lang ze op de kerstmarkt blijven, hun bewegingen, enz. In 2019 was het aantal buitenlandse bezoekers bijvoorbeeld met 22% gestegen. En in het weekend alleen al kwamen er 400.000 bezoekers.
Al die gegevens worden samengebracht en geanonimiseerd. BME ontvangt een erg duidelijk beeld van zijn publiek. Bovendien kunnen deze gegevens op verschillende niveaus worden gebruikt: beveiliging, economie en mobiliteit. In de toekomst zullen er steeds meer gegevens beschikbaar worden, wat de organisatie van dergelijke evenementen nog verder zal optimaliseren.
DEC ATH LON
Veilig winkelen dankzij Entrance Monitoring
“Door de gezondheidscrisis moesten we ons digitaal herpositioneren en sneller innoveren”, vertelt Olivier Flament, Data & Direct Marketing Manager bij Decathlon Belgium. De sportwinkel zette in 25 van zijn 37 Belgische winkels (waaronder die in Evere) de technologie Entrance Monitoring in om zicht te houden op het maximale aantal klanten in de winkel. “Tijdens de coronacrisis werd het maximale aantal klanten berekend op basis van de grootte van de winkel. In een winkel van 8.000 m² mochten bijvoorbeeld 600 personen binnen. Aan de ingang kregen klanten
op een scherm in real time te zien of ze de winkel in mochten. Zonder deze technologie konden wij, net zoals andere grote ketens, onmogelijk weten of de maatregelen goed nageleefd werden.” Ook vandaag nog communiceert Decathlon via digitale schermen over de bezettingsgraad in de winkel. It’s all about data Na een succesvol pilootproject in 25 winkels worden sensoren vandaag permanent ingezet om te bekijken hoe bezoekers zich verplaatsten doorheen de winkel. Via een ‘retail dashboard’ krijgen Olivier Flament en zijn team geanonimiseerde gegevens te zien. Het dashboard geeft de bezettingsgraad van de verschillende winkelzones weer op een ‘heat map’: een kaart met een kleurencode. Ook de drukste routes en de verplaatsingen tussen de afdelingen worden bijgehouden. Dat opent nieuwe commerciële mogelijkheden.
Olivier Flament studeerde rechten en politieke wetenschappen en is vandaag Data & Direct Marketing Manager bij Decathlon Belgium.
Scan deze code en lees het volledige artikel.
20 _ CONNECTIVITEIT _ OPEN NETWERKEN FIBER EN 5G
Geert Standaert is als CTO bij Proximus verantwoordelijk voor de Netwerken en Wholesale activiteiten.
Open netwerken
voor ieder gezin, bedrijf en provider Met de uitrol van fiber in Brussel bevestigt Proximus zijn rol als bouwer van open netwerken. “Iedereen krijgt toegang tot de digitale netwerken van de toekomst”, zegt Geert Standaert, CTO bij Proximus. “Gezinnen, bedrijven en providers.”
Per jaar sluiten we 100.000 van de 600.000 woningen uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op fiber aan.
Een slimme regio staat of valt met een sterke connectiviteit. Wat maakt van een netwerk een sterk netwerk?
Op het volledige fibernetwerk van Proximus in België zijn intussen 34 telecomproviders actief. Ze kunnen hun aanbod ontwikkelen, zonder zelf een fysiek netwerk te bouwen en de straten telkens opnieuw te moeten opbreken.
Geert Standaert: “In de eerste plaats gaat het om bandbreedte en responstijd. Fiber en 5G zorgen niet alleen voor veel meer capaciteit, maar ook voor heel korte responstijden. Voor homeworking, gamers, bedrijven en overheden is fiber daarom een echt competitief voordeel. In de context van slimme mobiliteitstoepassingen, bijvoorbeeld, zien we 5G als een echte gamechanger, met dank aan die lage latency.”
er beschikbaar voor iedere provider die het netwerk wil gebruiken. Omdat Proximus naar voren treedt als bouwer van open netwerken, kunnen alle operatoren hun aanbod op die netwerken ontwikkelen, zonder dat ze daarbij zelf een fysiek netwerk moeten bouwen en telkens weer de straten moeten opbreken.”
Dataverkeer dat via fiber verloopt, stoot 80% minder CO2 uit, is 75% meer energie-efficiënt en is 10 keer zo snel als verkeer dat via een klassiek netwerk loopt.
“Het allerbelangrijkste is echter dat we open netwerken uitrollen. We doen dat voor iedere Brusselaar, voor ieder bedrijf in de regio – en dus ook voor iedere dienstverlener. Op het volledige fibernetwerk van Proximus in België zijn intussen 34 alternatieve telecomproviders actief. Alle functionaliteiten zijn
“Een sterk netwerk is bovendien ook een duurzaam netwerk. Ook op dat vlak scoort fiber bijzonder goed. Dataverkeer dat via fiber verloopt, stoot 80% minder CO2 uit, is 75% meer energie-efficiënt en is 10 keer zo snel als verkeer dat via een klassiek netwerk loopt.”
_ 21
Snelle uitrol Hoe ziet de planning voor de bouw van de nieuwe netwerken eruit? Geert Standaert: “Het gaat heel snel! Per jaar sluiten we 100.000 van de 600.000 woningen uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op fiber aan. Twintig procent van alle huizen en bedrijven in Brussel hebben vandaag al toegang tot fiber. Tegen 2026 zal de hele regio van fiber zijn voorzien. De timing van de uitrol van 5G hebben we niet zelf in de hand. Intussen heeft de Brusselse regering de nodige beslissingen genomen. Die legt ze nu vast in een wettelijk kader. De verwachting is dat we tegen eind 2022 in Brussel het 5G-netwerk kunnen uitrollen.” Dit is de juiste timing om ook de 4G netwerken te de-satureren. Volgens een studie van het BIPT, overgenomen door ‘Le Soir’, zou er vanaf 2022 tijdens piekuren tijdelijk en lokaal saturatie kunnen optreden op de huidige netwerken.
Grote investering, grote impact Welke impact hebben de nieuwe netwerken op de Brusselse samenleving? Geert Standaert: “In de eerste plaats gaat het om grote investeringen. Met de uitrol van fiber investeert Proximus meer dan 600 miljoen euro in de Brusselse regio. Dat is een van de grootste investeringsprogramma’s van het land. Het gaat bovendien om een rechtstreekse investering, want meer dan de helft van dat budget gaat naar lokale werkgelegenheid. De grootste kostenposten bij
“ We rollen open netwerken uit: voor iedere Brusselaar, ieder bedrijf, iedere publieke entiteit en iedere telecompartner (privé of publiek) of provider. Hoe verloopt de samenwerking met de regionale en lokale overheden bij de uitrol van de nieuwe netwerken? Geert Standaert: “Proximus zoekt een open en constructieve dialoog. Zo’n belangrijke netwerken kan je niet alleen uitrollen. Voor het fibernetwerk staat Proximus open om samen te werken met initiatieven van de regionale overheden en andere operatoren, om waar mogelijk synergieën te zoeken. We pakken de werkzaamheden zo efficiënt mogelijk aan, onder meer om zo weinig mogelijk hinder te veroorzaken op straat. Dat kan maar door voortdurend in dialoog te gaan met de regionale en lokale overheden. In Brussel werken we onder meer heel nauw samen met Brussel Mobiliteit en de diverse nutsbedrijven om de werken te coördineren. Onze uitdaging blijft om samen met de regionale en lokale overheden de 100% fiber coverage tegen 2026 aan alle Brusselaars en Brusselse bedrijven te kunnen aanbieden.”
een fysiek netwerk zijn de graafwerken, de installatie van de kabels en de aansluitingen van gezinnen en bedrijven. Dat zijn taken die allemaal lokaal gebeuren, in Brussel. De komende vijf jaar zullen zowat 600 mensen daar voltijds aan werken.” “De impact van de nieuwe netwerken zit verder in de stijgende competitiviteit van de Brusselse bedrijven. Om via digitalisering het verschil te maken, zijn die sterke netwerken onmisbaar. Om Brussel, als hoofdstad van Europa, ook in de toekomst aantrekkelijk te houden voor internationale organisaties en bedrijven, is de beschikbaarheid van fiber en 5G een must. Maar, zoals gezegd: we bouwen de netwerken voor iedereen. We willen iedereen toegang geven tot de digitale toekomst, zonder onderscheid.”
22 _ FIBER _ ENTIRIS VERBINDT VESTIGINGEN MET FIBER
Koen Van de Cruys is sinds 1999 afgevaardigd bestuurder bij Entiris.
Fiber biedt Entiris
bedrijfszekerheid
Snel en flexibel: zo voert Entiris opdrachten uit voor klanten. Voor de aansturing en ondersteuning van zijn vestigingen steunt het maatwerkbedrijf op fiber. ‘Time is money’, dat geldt ook voor een maatwerkbedrijf.
Entiris is een maatwerkbedrijf met acht locaties in Vlaams-Brabant en Antwerpen. Het bedrijf telt 1.700 medewerkers met een erkende afstand tot de arbeidsmarkt. “We zijn actief in de social-profitsector”, zegt Koen Van de Cruys. Sinds 1999 is hij afgevaardigd bestuurder bij Entiris. “Het is niet ons doel om winstmaximalisatie na te streven, wel om duurzaam werk aan te bieden, op maat van onze medewerkers. Tegelijk leveren we aan onze klanten een kwalitatieve service voor een scherpe prijs. Onze doelstelling mag dan sociaal zijn, we werken binnen een economisch kader. Onze medewerkers hebben een arbeidsovereenkomst en een loon, zoals dat gangbaar is in het reguliere arbeidscircuit.” Vlot beschikbare software en data Entiris ondersteunt de activiteiten van het bedrijf vanuit het hoofdkantoor in Aarschot. Dat gebeurt met een performant netwerk dat de zeven vestigingen met de hoofdzetel verbindt. “Het is belangrijk dat data en applicaties onmiddellijk en permanent beschikbaar zijn, voor de juiste medewerkers, op het juiste moment”, legt Koen uit. “Time is money, dat geldt ook voor een maatwerkbedrijf. Onze werking is erop gericht de klanten de best mogelijke service aan te bieden: flexibel, innovatief en kwalitatief. Het centraal beheerde ERP-pakket speelt daarbij een sleutelrol. Via het netwerk zijn de software en de data altijd vlot beschikbaar.” Fiber Proximus bracht voor Entiris het hele netwerk van de organisatie – LAN en WAN – in kaart, voegde ontbrekende schakels toe en optimaliseerde het geheel. Uiteindelijk besliste Entiris om daarbij voor fiber te kiezen. “Stilstaan is achteruitgaan”, zegt Koen. “Fiber biedt een hogere snelheid en meer bedrijfszekerheid. We willen mee evolueren met de oplossingen die op de markt beschikbaar zijn en die hun nut en stabiliteit al bewezen hebben.” Proactieve security Naast de snelheid en capaciteit van het netwerk, is ook de veiligheid van het netwerkverkeer een belangrijk aandachtspunt voor Entiris. “We hebben tot nu toe gelukkig nog geen ervaring met cyberbedreigingen”, vertelt Koen. “Dat willen we graag zo houden. We zien cybersecurity daarom vooral als een proactieve maatregel. En ook daarvoor rekenen we op de oplossingen en expertise van Proximus. Het allerbelangrijkste is dat we ons op onze kerntaken kunnen concentreren, daarbij ondersteund door performante en betrouwbare technologie.”
E E N A N D E R E K I J K _ G EER T R OT T I ER O P S TA P T I J D EN S ZI J N W ER K DAG_ 2 3
Geert Rottier Enterprise Sales Director
Een dag uit het digitale leven van een Brusselaar Ik woon en werk in het hartje van Brussel en het verbaast me hoe de stad zichzelf opnieuw uitvindt. Op veel gebieden zie ik hoe de digitale transformatie mijn leven en dat van mijn medeburgers nu al makkelijker maakt. Maar ik stel me ook voor hoe de stad nog slimmer zou kunnen worden. Volg me op een typische dag als ik van huis naar kantoor loop.
9 uur: Ik verlaat mijn huis in het centrum van Brussel, niet ver van de Grote Markt, om naar een vergadering met een klant en naar kantoor te lopen. Geen nood aan een gps-navigatieapp en geen stress over files ... — 9.15 uur: Wandelend via de wijken Beurs/ Bourse en Munt/Monnaie en vervolgens de Anspachlaan, zie ik hoe deze hele wijk in volle expansie is: gebouwen worden vernieuwd, nieuwe winkels ... gemengde stadsontwikkeling is werkelijkheid geworden! Bovendien bleken de vele bouwwerken een stimulans om te investeren in de glasvezelinfrastructuur op het terrein. Burgers, openbare diensten en bedrijven kunnen nu hun volgende digitale sprong maken. Aan de overkant van de straat staan enkele mensen in de rij voor het kantoor van de stadsdiensten. Misschien weten ze nog niet dat de MyBrussels app hun het leven kan vergemakkelijken. Persoonlijk bespaart het mij uren omdat ik regelmatig attesten van goed gedrag nodig heb om officiële documenten voor mijn werk te ondertekenen. — 10.30 uur: Na een vergadering in de bloeiende wijk Tour & Taxis ben ik blij te zien hoe onze klant Nextensa de hele site opnieuw aan het uitvinden is. Het bedrijf transformeert wat vroeger een industrieel braakland was in een showcase van een geregenereerde wijk met een mix van woningen, winkels, diensten en kantoren. Proximus heeft Nextensa geholpen bij de implementatie van connectiviteit binnen en buiten de site, door verschillende glasvezellussen en een wifi-netwerk te combineren. We hebben ook samen met hen innovatieve intelligente veiligheidsdiensten gebouwd om de veiligheid en de bezoekerservaring te verbeteren. — 11 uur: Terwijl ik naar mijn kantoor in de Proximus-torens loop, stel ik me voor hoe deze plek ten volle zal bijdragen tot de transformatie van het Noordkwartier, door leven te brengen buiten de kantooruren, via gemengde ontwikkeling. Proximus bereidt inderdaad actief de transformatie van de torens in een open campus voor, waar zowel andere bedrijven als bewoners welkom zijn. Ik zie een camera op het verkeerslicht en het herinnert me eraan dat openbare veiligheid een van de prioriteiten van elke slimme stad zou moeten zijn. Ik denk aan het onaangeboorde potentieel van verbonden (openbare) objecten en 5G om de stad veiliger te maken. — 18 uur: Op weg naar huis word ik altijd weer verrukt door de geschilderde fresco’s die je her en der op straatmuren ziet, als eerbetoon aan de Brusselse en Belgische ‘bande dessinée’. Je kunt meer info krijgen over elk fresco door een QR-code te scannen met je smartphone. Zou het niet leuk zijn om ook een ‘animated reality’ (AR) app te ontwikkelen om die vriendelijke personages tot leven te brengen? — 20 uur: Ik maak me klaar voor een langverwacht concert en een paar pinten met vrienden in de Ancienne Belgique. Inderdaad, niet alles moet digitaal in het Brussel waar ik van hou ...
Brussels loading Als hoofdstad van Europa heeft Brussel een belangrijke voorbeeldfunctie. Brussel transformeert verder naar een regio die voluit inzet op digitalisering, met de ambitie het leven van iedere burger, iedere entiteit en ieder bedrijf makkelijker te maken. Aan de basis van deze strategie ligt telkens hetzelfde cruciale fundament: digitalisering, ondersteund door een sterk, performant en open netwerk.
Bxl loading ...
