4 minute read
Al meer dan 30 jaar een begrip op de markt
from Hallo Holten #4
Hallo An en Kheo
Al meer dan 30 jaar een begrip op de markt
Als je aan de vrijdagmarkt in Holten denkt, denk je aan de loempiakraam. Deze kraam staat er het langst van allemaal; An en zijn vrouw Kheo verkopen al meer dan 30 jaar loempia’s op de Smidsbelt. Hoog tijd om kennis te maken dus!
- Door Wieke van der Zee | Fotografie Jennita Stegeman
Je verwachtte het misschien al; An en zijn vrouw Kheo zijn in Vietnam geboren. An kwam in 1975 in militaire dienst, net na de Vietnam-oorlog. Deze oorlog werd gevoerd tussen Noord- en Zuid-Vietnam, waarbij het communistische Noorden uiteindelijk won. Amerika, dat zich tijdens de oorlog achter het Zuiden schaarde, vertrok. Daarna werd de situatie in het Zuiden grimmiger. Ook An en Kheo, die in dat deel van het land woonden, voelden zich steeds onveiliger. Ze besloten dat ze Vietnam moesten verlaten. An ging eerst; hij werd één van de Hmong-vluchtelingen uit Vietnam. An vertelt dat er in die tijd veel mensen vluchtten.
Sommigen gingen met de boot, anderen met het vliegtuig. Hij ging met de boot. Deze tocht was absoluut niet gemakkelijk; veel mensen haalden het niet. Er wordt geschat dat er tussen de 200.000 en 400.000 Vietnamezen zijn omgekomen op zee. Ze hadden te maken met piraterij, verdrinking en voedseltekorten. Het was dus bijna een wonder als je het wél overleefde.
Nieuw land, nieuwe cultuur
Maar An lukte het! In 1979 kwam hij aan in Nederland, waar hij eerst samen met andere Vietnamese vluchtelingen in een opvangcentrum in Biddinghuizen verbleef. Daar kwam hij in contact met een maatschappelijk werker, die hem hielp met een verblijfsvergunning en gezinshereniging. Kheo was namelijk nog in Vietnam met twee van hun vier kinderen. De overtocht per boot vonden ze te gevaarlijk om met het hele gezin te maken. Gelukkig hoefden ze niet lang van elkaar gescheiden te zijn (hoewel elke dag natuurlijk een dag te veel is in zo’n situatie); Kheo en de kinderen kwamen een jaar later ook aan in Nederland. Veilig met het vliegtuig.
Samen konden ze terecht in Zwolle bij een gastfamilie. Iedere vluchteling uit de ‘groep van An’ kreeg zo’n familie aangewezen, die ze wegwijs maakte in Nederland en zijn cultuur. An weet te vertellen dat er ook mensen werden opgevangen in Holten. Vietnam staat bekend om haar loempia’s, dus het zal ook geen verrassing zijn dat An en Kheo deze lekkernij maakten voor hun gastfamilie. Ze aten het bij de koffie. De loempia’s vielen erg in de smaak, maar de Nederlanders moesten er wel even aan wennen: “Ze vonden vooral de olie stinken”, aldus An.
En dan: aan het werk!
De groep vluchtelingen waarmee An in Nederland aankwam, wilde graag werken. Dit was helaas wel lastig, omdat ze de taal niet spraken. Iemand kwam toen met het idee om loempia’s te gaan verkopen op markten. Ook An en Kheo gingen ervoor; ze stonden overal waar het maar mocht. Op braderieën,
grote markten, kleine markten en op koopzondagen. Met hun kraam reden ze de hele week naar verschillende standplekken; in Raalte, Hasselt, Zwolle, Almelo en Holten. “De kinderen gingen naar school, dus we wilden op zo veel mogelijk plekken staan. Nu ze allemaal hun eigen leven hebben, is dat wat minder nodig. We doen wat rustiger aan nu.” An en Kheo staan nu alleen nog in Holten op vrijdag en in Goor op zaterdag. Ondertussen is ‘An Tran Vietnamese Specialiteiten’ al meer dan dertig jaar een bekende naam in Holten. “We begonnen toen onze jongste vijf was, dat is nu 36 jaar geleden. Van iedereen die nu op de markt staat, zijn wij er al het langst. Ondertussen hebben we best wel wat vaste klanten die bijna elke vrijdag loempia’s komen eten.” An en Kheo vertellen dat de schoolkinderen van toen nu met hun eigen kinderen bij de kraam staan. Ook de huidige middelbare scholieren weten de weg naar de loempiakraam goed te vinden: “Ze lopen meestal vanuit de bushalte even langs de kraam, of ze komen na schooltijd nog langs.”
Er is nog zo veel te doen Aan al het goede komt een keer een eind; An en Kheo zijn voorzichtig aan het kijken naar opvolging voor de kraam. “An is ook al 72”, vertelt Kheo. Hun "Als je plezier hebt in kinderen willen niet, zij hebben een eigen carrière opgebouwd die hen goed bevalt. je werk, kun je ook lang door" “En dat is ook helemaal niet erg hoor!” Kheo vertelt over de kinderen en het werk wat ze doen. Als ze zou kúnnen glimmen van trots, zou ze het doen. Wat ze dan gaan doen als ze geen loempia’s meer verkopen? Kheo weet het wel: “Er is nog zo veel te doen: tuinieren, naaien, breien. En vooral genieten”. An lijkt het nog niet echt te weten. “Ik ga het ook wel missen, vooral het contact met mensen. Stoppen lijkt me nu nog vooral vervelend, ik wil niet hele dagen thuis zitten. En als je plezier hebt in je werk, kun je ook lang door.” Het lijkt er op dat we voorlopig nog kunnen genieten van de heerlijke loempia’s van An en Kheo Tran. Gelukkig maar!