Een veilige plek creëren voor de queer gemeenschap

Sinds enige jaren zet Tim zich in voor de LGBTQIA+ community. Hij is begonnen met een campagne rond LGBTQOA+ ouderschap. Hiermee bracht hij de moeilijkheden die queer- mensen ondervinden bij het adopteren van kinderen onder de aandacht. Tim: "Die campagne werd gedreven door een persoonlijke wens om kinderen te hebben. Mijn huidige vriend heeft twee kinderen dus is mijn wens daarmee uitgekomen. Het is niet gemakkelijk voor mensen uit de queergemeenschap om een kind te krijgen. Adoptie is een lang en moeizaam traject, draagmoederschap is nog niet wettelijk geregeld en zo zijn er nog meer uitdagingen. Je botst tegen allerlei regels en vooroordelen op, lange wachtlijsten, beperkte adoptiekanalen en complexe juridische procedures. Het voelde goed om iets te doen door aandacht te vragen voor bepaalde problematiek via contacten met de media en met de politiek. Het is erg bevredigend. Anders zou ik dit ook niet kunnen doen naast mijn fulltimebaan."

Psychische klachten bij LHBTQIA+

Mensen uit de regenbooggemeenschap, of die dergelijke gevoelens hebben, staan voor extra uitdagingen. Tim: "Uit onderzoek blijkt dat lesbische vrouwen, homomannen en biseksuele mensen vaker last hebben van psychische klachten dan de rest van de bevolking. Met name depressie komt vaker voor. Negatieve reacties, pesten en geweld komen veel voor. Dit draagt bij aan een slechtere psychische gezondheid en maakt hen kwetsbaar voor onder meer depressie en zelfmoord.”

Landelijk zien we de laatste jaren dat bij volwassenen de mentale gezondheid onder lesbische en homoseksuele personen verbeterd is en richting die van de heteroseksuelen gaat*. Dit geldt echter nog niet voor biseksuelen en andere kleuren van de regenbooggemeenschap. Daar is de kans om psychisch ongezond te zijn nog stukken hoger. Kennis en aandacht in de behandelkamer voor deze problematiek is noodzakelijk voor een goede hulpverlening.

(*LHBT monitor 2022, Sociaal Cultureel Planbureau)

LHBT+ Jongeren

Circa 1 op de 10 jongeren identificeert zich als LHBT+. Zij hebben meer last van angst, depressie en suïcidaliteit dan hetero- en cisgender jongeren. LHB-jongeren doen 4,5 keer zo vaak en transgender jongeren 10 keer zo vaak een poging tot zelfdoding dan heteroseksuele en cisgender jongeren.

Aandacht doet ertoe

113 zelfmoordpreventie heeft een handzaam factsheet ‘Suïcidaliteit onder LHBT’ers’ gemaakt waaruit we de volgende gegevens halen.

Een kwart van de LHBT’ers en bijna de helft van de transgenders geeft aan dat de zelfmoordgedachten duidelijk of in belangrijke mate te maken hebben met de geaardheid of genderidentiteit. Deze gedachten namen vaak af na de coming out of na toegang tot transgenderzorg. Queer-mensen die een positieve reactie van hun ouders en de rest van de omgeving krijgen, hebben minder vaak zelfmoordgedachten en -pogingen. Pesten, geweld en discriminatie hebben een negatieve invloed.

Uit onderzoek blijkt ook dat LHBT’ers die nog nooit zelfmoordgedachten hebben gehad of nog nooit zelfmoordpogingen hebben gedaan bij zware problemen op meer mensen terug kunnen vallen voor hulp en steun. Nog belangrijker om zich goed in hun vel te voelen is een positief school- of werkklimaat. Dit is zelfs belangrijker dan zelfacceptatie en eigen veerkracht.

(Bron: Factsheet Suïcidaliteit onder LHBT’ers van 113 zelfmoordpreventie)

Be Proud, Be Strong, Be Mentally Healthy

Tim: "Je ziet hoe belangrijk het is dat mensen openstaan voor mensen uit de regenbooggemeenschap en mensen die die gevoelens hebben. Dat queer-mensen een veilige plek hebben waar ze over hun gevoelens en hun mentale problemen kunnen praten. Een van de doelen van mijn campagne is een online veilige plek te creëren waar queer-mensen uit heel Europa terechtkunnen voor vragen, steun en advies. De reden dat ik mr. Gay Europa ben geworden is dat ik dit thema goed had uitgewerkt en werkbaar gemaakt. Ik mag de andere deelnemers aan de verkiezing aansturen om dit met elkaar mogelijk te maken. Iedere deelnemer werkt in zijn eigen land daaraan mee.

In deze eerste fase van de campagne zijn we vooral bezig informatie te verzamelen, support en sponsors te organiseren, organisaties en ambassadeurs te koppelen. Richting de Pride in juni 2024 willen we ook de Europese politiek bij de campagne betrokken hebben en kan de online community live gaan. Er moet in 2024 een goede basis gelegd worden binnen Europa waar queer-mensen die worstelen met hun mentale gezondheid terecht kunnen. Het leven is te kort om daarmee te blijven worstelen.

Het betekent dus dat we voor elk land in kaart moeten brengen welke organisaties in dat land hulp kunnen bieden. Het liefst zouden we ook zien dat net als bij ‘113 zelfmoordpreventie’ en ‘MINDkorrelatie’ hulpverleners beschikbaar zijn om directe hulpvragen te kunnen beantwoorden. Het zou in ieder geval al mooi zijn als er hulpverleners zijn die zich aansluiten bij de community en vragen kunnen beantwoorden."

Tip voor de behandelkamer

“Als je denkt dat de problematiek mogelijk samenhangt met queer-gevoelens is het van belang dat de persoon er zelf mee komt. Je moet daarvoor een veilige plek creëren waarbij rust en begrip belangrijk zijn. Als hulpverlener moet je een open houding hebben. Je moet het niet forceren.

Als je een gespreksgroep of lotgenotengroep wilt starten probeer dan de eerste bijeenkomst zo laagdrempelig mogelijk te maken. Ga niet meteen het gesprek met elkaar aan maar organiseer een activiteit. Dat kan een wandeling zijn waar iedereen onbevangen met elkaar kennis kan maken of ga samen naar de film. De drempel zou anders wel eens te hoog kunnen zijn voor iemand om te komen.”

Je bent niet alleen

Tenslotte heeft Tim ook tips voor queermensen die worstelen met hun psychische gezondheid:

Tim: "Je bent niet alleen, dat is het belangrijkste. Je hoeft je niet te schamen en er zijn altijd mensen die je kunnen en willen helpen. Neem iemand in vertrouwen in je familie of van je vrienden, cijfer jezelf niet weg en zonder je niet af. Je mag er zijn dus ga naar buiten en blijf actief."

Mr. Gay Europa

De Mr. Gay Europe verkiezingen zijn in 2005 gestart. In de loop van de jaren is de verkiezing uitgegroeid tot een groots evenement. Het doel is om de strijd aan te gaan voor algemene en lhbt+mensenrechten door middel van een leuke en positieve bijeenkomst. De Mr. Gay Europa verkiezing gaat niet om lichamelijke schoonheid en spierbundels. De wedstrijd duurt een week en kent 8 uitdagingen waarbij netwerken, samenwerken en vriendschap centraal staan. In 2023 is het thema van de finale de mentale gezondheid van de queergemeenschap. Ook nieuw was dat de deelnemers gezamenlijk aan het thema werken en er gezamenlijk verantwoordelijkheid voor gaan dragen onder aanvoering van de winnaar.

In 2024 is er geen Mr. Gay Europa verkiezing zodat Tim een jaar langer kan werken aan zijn campagne. Meer informatie op http://www.mrgayeurope.com/

Lhbtqia+ is een afkorting. De letters staan voor lesbisch, homoseksueel, biseksueel, bi+ transgender, intersekse, queer, aromantisch en aseksueel. Er zijn nog meer vormen van seksuele oriëntatie en genderidentiteit die niet heteroseksueel of cisgender zijn: daar staat de + voor. De term queer en regenbooggemeenschap worden ook gebruikt als parapluterm in plaats van de afkorting lhbtqia+.

• Lesbisch betekent dat je jezelf als vrouw identificeert en je je voornamelijk seksueel of romantisch aangetrokken voelt tot andere vrouwen.

• Homoseksueel betekent dat je jezelf identificeert als man en je je seksueel of romantisch aangetrokken voelt tot andere mannen.

• Biseksueel houdt in dat je jezelf romantisch of seksueel aangetrokken voelt tot meer dan één geslacht of gender. Tegenwoordig wordt vaak gesproken van de bredere en inclusievere term Bi+.

• Bi+ betreft iedereen die op meer dan één gender valt. Sommige jongeren identificeren zichzelf als panseksueel en zeggen daarmee dat ze op alle mensen kunnen vallen, ongeacht hun sekse of gender.

• Transgender personen voelen zich niet thuis bij het geslacht dat op hun geboorteakte staat. Iemand die zich als transgender persoon identificeert, kan een transvrouw of transman zijn, maar ook non-binair.

• Non-binair betekent dat je je niet thuis voelt in het mannelijke of vrouwelijke gender. Maar juist daarbuiten of er tussenin.

• Queer staat voor een brede seksuele of genderidentiteit. De term wordt gebruikt voor en door mensen die zichzelf niet willen identificeren met een vaststaande gender- of seksuele oriëntatie. Of die zich juist willen identificeren met iets wat niet heteroseksueel of cisgender is. De 'q' kan ook staan voor questioning: daarmee geef je aan dat je nog twijfelt over je seksuele oriëntatie.

• Intersekse houdt in dat je zowel vrouwelijke als mannelijke geslachtskenmerken hebt.

• Aseksuele personen voelen geen seksuele aantrekking tot andere mensen.

• Aromantische personen voelen geen romantische aantrekking tot andere personen.

• Aseksualiteit en aromantiek hoeven niet samen te gaan. Je kunt bijvoorbeeld aseksueel zijn en homoromantisch: dit betekent dat je je niet seksueel aangetrokken voelt tot andere mensen, maar dat je wel verliefd kunt worden op iemand van hetzelfde geslacht.

• Heteroseksueel betekent dat je je aangetrokken voelt tot personen van een ander geslacht. Bijvoorbeeld als een man zich aangetrokken voelt tot vrouwen.

• Cisgender is iemand bij wie de genderidentiteit overeenkomt met het geboortegeslacht. Bijvoorbeeld als iemand geboren is als vrouw en zich ook zo voelt.

Bron: https://www.nji.nl/ Nederlands Jeugdinstituut