Zbigniew Theus Mosty wspomnień, mosty rozstań

Zbigniew Theus

Mosty wspomnień, mosty rozstań

Ten wiersz jest żyłką słoneczną na ścianie jak fotografia wszystkich wiosen.

Kantyczki deszczu wam przyniosę ‒wyblakłe nutki w nieba dzwon jak wody wiatrem oddychanie.

Tańczą panowie niewidzialni „na moście w Awinion”.

TesłowazwierszaKrzysztofaKamilaBaczyńskiego,domuzykiZygmuntaKoniecznego, śpiewała także nam, studentom poznańskich uczelni, Ewa Demarczyk, panna, madonna,legendatychlat.Odeszław2020roku, odszedł też wtedy Lech Raczak – legendarny współtwórca studenckiego Teatru Ósmego Dnia, wybitny artysta scen teatru alternatywnego w Polsce i Europie, odszedł Aleksander Gołębiowski, założyciel – wraz z Zenonem Laskowikiem i Krzysztofem Jaślarem – studenckiego kabaretu „Klops”, tego zespołu, który z radiowęzła w baraku WSWF przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu wypłynął w szeroki świat jako kabaret „Tey”. Opuścił nas w 2020 roku dyplomata, dziennikarz, filozof, organizator papieskich pielgrzymek do Polski, absolwent poznańskiej polonistyki jezuita Stanisław Opiela. Nie przejdą już ONI po poznańskim moście Uniwersyteckim, i to nietylkodlatego,żejesttojużniemost,arondo Kaponiera.

Dzisiaj też na ulicach Poznania nie snują się „okularnicy” Agnieszki Osieckiej – są w pandemii, „zdalni lub hybrydowi”. Nie ma śladu po klubie studenckim „Od nowa” z ulicyWielkiejitymzZamkuCesarskiego,„Nurcie” na Winogradach i tylu innych naszych miejscach, w których gromadziliśmy się ponad pół wieku temu. Nie ma Zrzeszenia Studentów Polskich, organizacji, która w czasie dzisiaj nazywanym ładniej Polską Ludową, mniej przyjemnie PRL-em, organizowała i inicjowała życie kulturalne oraz aktywność artystyczną studentów na skalę niespotykaną w żadnym innym kraju.

Zielone, staroświeckie granie jak anemiczne pąki ciszy.

Odetchnij drzewem, to usłyszysz jak promień ‒ naprężony ton, jak na najcieńszej wiatru gamie tańczą liściaste suknie panien „na moście w Awinion”.

Na łamach tego (i następnego) numeru „Przeglądu Wielkopolskiego” „zatańczyły” (i jeszcze „zatańczą”) jak te liściaste suknie panien imiona, nazwiska, ważne społecznie i politycznie zdarzenia, przypomniały się (iprzypomnąkolejne)twarze,napłynęły(inapłyną) radosne smutki, anegdoty i dowcipy ze studenckiej, zdawać by się mogło, tak nieodległej przeszłości.

Stało się to możliwe dzięki wszystkim, którzy zechcieli podzielić się swoimi wspomnieniami oraz refleksjami z Czytelnikami kwartalnika Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego w Poznaniu oraz redakcji, która życzliwie odniosła się do inicjatywy udokumentowania tego fragmentu poznańskiej i wielkopolskiej akademickiej historii i zaplanowała wydanie w tym celu dwóch kolejnych numerów: Studencki Poznań 1945-1968 i Studencki Poznań 1968-1989.

Spotkają się one zapewne z równie dużymzainteresowaniemjegodotychczasowych, stałych odbiorców, a ich grono powiększy się o kolejne generacje, które zaznaczają swoje miejsce w kulturze Wielkopolski i kraju.

W drzewach, w zielonych okien ramie przez widma miast ‒ srebrzysty gotyk.

Wirują ptaki płowozłote jak lutnie, co uciekły z rąk.

Niech jeszcze nie uciekają z rąk i pamięci kilku pokoleń absolwentów poznańskich

uczelni,kilkugeneracjispołecznikówzeZrzeszenia Studentów Polskich owe ptaki płowozłote K.K. Baczyńskiego. Ciągle przed nimi wyzwanie przekazania świadectw o tym czasie,przezniektórychnazywanymsłusznieminionym,aktórydlanasbyłradosnąmłodością, w której przyszło nam żyć, uczyć się, bawić, bo innego nie znaliśmy.

W lasach zielonych ‒ białe łanie uchodzą w coraz cichszy taniec.

Tańczą panowie, tańczą panie „na moście w Awinion”.

Powielulatachodukończeniastudiówzaczęliśmy znowu się spotykać. W marcu 2018 roku było sympozjum świadków i uczestników wydarzeń Marca ’68 w Poznaniu „Przyszedłem zapytać o własne imię czasu, który wnoszę”, w maju 2019 roku – trzydniowy zlot wstulecieszkolnictwawyższegowPoznaniu, w tym seminarium Marzec ’68 w Poznaniu – sylwetki i losy orazsympozjum Tacy byliśmy, tacy jesteśmy z udziałem absolwentów filologii polskiej i klasycznej w 50 lat od absolutorium oraz naukowców i uczestników tamtych wydarzeń. Był ZSP – zarzucony model samorządności studenckiej – panel wspomnieniowo-dyskusyjnyzpodtytułem ZSP (Zrzeszenie Studentów Polskich) a PSS (Parlament Samorządu Studentów): dwie perspektywy, dwa samorządy,któryzgromadziłprzedstawicielikilkupokoleńbyłychdziałaczyZSPorazobecnie studiujących samorządowców.

To wtedy narodził się pomysł, by takie spotkania międzypokoleniowe kontynuować, pokazując dorobek wybitnych postaci naszej kultury,którerozpoczynałyswojądrogętwórczą dzięki mecenatowi Zrzeszenia Studentów Polskich, głównie w klubach studenckich naszego miasta.

Wpaździerniku2019rokuodbyłsiębenefis Lech Raczak gra z teatrem, w listopadzie benefisSławomiraPietrasa(50latpracyzawodowej),wlistopadzieigrudniu–trzykoncerty Andrzej Sobczak – pamiętamy,wgrudniukoncertAgnieszkiDuczmalzorkiestrąAmadeus, Chórem Kameralnym UAM Hej, kolęda…

Rok 2020 zainaugurował benefis Floriana Zielińskiego z trzema edycjami wystawy Zagubiona twórczość mistrzów polskiego plakatu. Pandemia nie pozwoliła na kontynuację projektu, w tym na spotkanie z Filipem Bajonem, udział w jubileuszu „Czasu Kultury”, benefisklubu„Odnowa”ikoncertyrektorskie Barańczak, benefis Jerzego Satanowskiego.

W lasach zielonych ‒ białe łanie uchodzą w coraz cichszy taniec.

Tańczą panowie, tańczą panie „na moście w Awinion”.

Dziękiżyczliwemu wsparciu władzUAM izpewnościąpozostałychuczelniwPoznaniu – zarządza nimi w końcu pokolenie ukształtowane między innymi przez naszych starych przyjaciół z ZSP – narodziła się idea, będąca już w mocno zaawansowanym stadium realizacji,bywpodziemiachCollegiumIuridicum, napowierzchniok.600m²stworzyćmuzeum, które opowie o historii studentów w akademickim Poznaniu. To do tego miejsca możemy dostarczyć pamiątki, zdjęcia, dokumenty, plakaty, różnego rodzaju eksponaty, zarejestrowaćhistoriemówioneznaszejstudenckiej przeszłości.Szczegółyotym,co,gdzieikiedy, już w następnym numerze „Przeglądu Wielkopolskiego”.Byćmożeudasięteżdokończyć wnieodległejprzyszłościinicjatywyprzerwane przez COVID-19.

Ewa Demarczyk już nam nie zaśpiewa, spektakli Lecha Raczaka nie zobaczymy, nie rozśmieszynasOloGołębiowski,nieporozmawiamy ze Staszkiem Opielą i z tymi, którzy odeszliprzednimi,alemyjeszczemożemysię tampojawiać.PrzejdziemymostemUniwersyteckim,potymnaszymmościewspomnieńdo Iuridicumitam,wnowocześnieurządzonych, po części przez nas wyposażonych, przyjaznychsalachbędziemymoglizanucićzHanną Banaszak Sambę przed rozstaniem z wiersza Jonasza Kofty:

Bądź, proszę Cię, na rozstań moście Nie zabijaj tej miłości Daj spokojnie umrzeć jej...