SEPTEMBER 2014
COLUMN
Wel hebben we veel geleerd over het doen van kwalitatief onderzoek. Mede geïnspireerd door “Canisius 1” gaan we leerlingen en docenten bevragen om inzicht te krijgen in de rol van motivatie bij zittenblijven. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit kwalitatieve onderzoek ons volgend jaar wel gaat lukken. En wat nog steeds het mooiste is: zodra wij als datateam een vraag stellen, zien we van alles gebeuren in de school. Het datateam heeft echt de bewustwording aangezwengeld.’
STAP 8 Het onderzoek van “Canisius 1” bevindt zich inmiddels in de slotfase (stap 8 van het stappenplan), waarna het team in ruste gaat totdat zich een ander onderzoeksonderwerp aandient. De mentorlessen zijn ontwikkeld, gegeven en inmiddels alweer geëvalueerd. ‘De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we na periode 1 qua aantallen doubleurs en bespreekgevallen in 4 havo nog geen verbetering zagen’, zegt Te Lintelo. ‘Het percentage doubleren/bespreekgeval lag zelfs iets boven dat van het jaar daarvoor aan het eind van periode 1. Maar op het eind van 4 havo was de doorstroom 92 procent, tegenover 83 vorig jaar. En van de groep doubleurs/bespreekgevallen in periode 1 is geen 50, maar 22 procent blijven zitten. Kortom, hebben we de goede interventie gedaan? Na periode 1 leek het er niet op, maar aan het eind van het schooljaar wel.’
GEMISTE KANS Waar zijn de vijf lesvrije dagen gebleven nu de zomervakantie is ingekort? Dat is niet zo moeilijk. Heel Nederland heeft voor twee weken meivakantie gekozen. Heerlijk, zo’n extra lange vakantie in mei en de mogelijkheid om naar Andalusië en Toscane te gaan. Iedereen blij, zou je denken. Maar de prijs is hoog. Tel uit je leerwinst, schreef Ton van Haperen in het Onderwijsblad. En zo is het maar net. Van half april tot de grote vakantie was het bij ons op school een aaneenschakeling van onrust en lesuitval: excursies, Pasen, laatste lesdag, twee weken meivakantie, eindexamens, Hemelvaart, Pinksteren, herexamens, proefwerkweek, herkansingen, activiteitendagen, rapportvergaderingen, sportdagen. Van de twaalf weken verliepen er drie volgens rooster. Zelfs een brave en plichtsgetrouwe docent als ik heeft dan moeite met het vasthouden van rust en regelmaat, laat staan de leerlingen. Het laatste kwartiel is weggegooide onderwijstijd. We hadden als onderwijssector ervoor kunnen kiezen om die vijf dagen te spreiden over het jaar, zoals bedoeld. Het had nog veel creatiever gekund. Er wordt veel geklaagd over de werkdruk in het onderwijs. Logisch. Als je twaalf weken vakantie hebt, moet je de resterende veertig weken hard werken. En als je de vakanties zo onevenwichtig verdeelt, is het lastig om je ritme vast te houden. We kunnen ook voor het volgende kiezen. Voor de docent: in plaats van 25 uur lesgeven in 36 weken 20 uur lesgeven in 45 weken. Voor de leerling: in plaats van 32 lessen in 36 weken 25,5 lessen in 45 weken. Je houdt een rustige werkweek van vijf lessen per dag over en een normaal aantal vakantieweken. Voor de docent voldoende tijd ’s middags voor overleg en voor- en nawerk. Voor de leerling voldoende tijd ’s middags voor huiswerk en extra begeleiding. ’s Avonds is iedereen vrij. Geen lange dagen, geen piekweken, geen gestress, maar rust en regelmaat. Iedereen blij, zou je denken. Het is een cultuurschok, ik weet het. ◗
JOS BAACK Docent Frans en CKV, Twents Carmel College, locatie De Thij
21
