Ο «Ελληνικός» Άι Βασίλης

Mynd / Photo sansimera.gr/biographies/758

Μεγάλα φουσκωτά κόκκινα μάγουλα, κόκκινη στολή που να αντέχει στα χιόνια, μεγάλες μπότες, κόκκινο καπέλο και ένας σάκος γεμάτος δώρα. Αυτή είναι η μορφή που έρχεται στο μυαλό των πε ρισσοτέρων όταν ακούν το όνομα «¨Αι Βασίλης». Η αλήθεια όμως είναι πώς αυτή η εικόνα είναι το προϊόν της μίξης της «Βορειοευρωπαϊκής» συνειδησης και του Αμερικανικού Καπιταλισμού. Δυστυ χώς, η κόκκινη φορεσιά του λατρεμένου αυτού Αγίου είναι η εφεύρεση της Κόκα Κόλα˙η κλασσική φορεσιά του Αϊ Βασίλη είναι πράσινη. Επιπλέον, ο χαρωπός γε ράκος που μοιράζει δώρα σε παιδιά ανη κει κυρίως σε πιο «Δυτικές» χριστιανικές μυθολογίες. Στην Ελληνική μυθολογία η μορφή του Άι Βασίλη εκφράζεται μέσα από την μορφή του Αγίου Βασιλείου από την Και σαρεία. Αδύνατος μέχρι ανορεξίας, καφέ μακριά γενειάδα και στωικό πρόσωπο˙ αυτή είναι η απεικόνιση του στην Ορ θόδοξη Ελληνική εκκλησία και ακολουθεί το προτυπο των περισσοτέρων αγίων της Ορθόδοξης παράδοσης. Σε αντίθεση με άλλες παραδόσεις όπου οι άγιοι παιρνουν μία μορφή που θυμίζει σούπερ ήρωα, η Ορθόδοξη παράδοση θέλει τους Αγίους ως ασκητικές, λιπόσαρκες μορ φές που φαίνονται ταλαιπωρημένες και σοβαρές από τα μαρτύρια που έχουν τραβήξει για να έρθουν σε επαφή με το Θείο. Μάλιστα, όσοι Αγιοι μπορούν να καταγραφούν και ως ιστορικές μορ φές έχουν παρατηρηθεί να ασκούν ένα είδος αυτομαρτυρίου όπου οι ίδιοι μετα μορφώνουν το σώμα τους μέσω πόνου, εγκαυμάτων και κοπης άκρων, καθώς ο πόνος συνδέεται με ένα είδος διαλογισμού (δηλαδή, μέσω αυτοβασανισμού του σώματος ο Άγιος έρχεται σε επαφή με τον Θεό). Γνωρίζοντας, λοιπόν, τα παραπάνω, θα ήταν αδύνατον για τον Άγιο Βασίλη της Ελλάδας να έχει την ίδια μορφή και την ίδια ιστορία με τον «Δυτικό» Santa Claus. Το ταξίδι του Αγίου Βασιλείου λοιπόν ξεκινά το 330 στην Καισάρεια της Καππαδοκίας (νυν Καϊσερί Τουρκίας). Ήταν γιος του Ποντίου ρήτορα (δικηγόρου της εποχής) Βασιλείου και της Εμμέλειας. Στην οικογένεια εκτός από το Βασίλειο υπήρχαν άλλα οκτώ ή εννέα παιδιά. Μεγάλωσε με την Χριστιανική Παράδοση μέσα στο σπίτι του τόσο λόγω του πατέρα του όσο και λόγω της γιαγιάς του, η οποία ήταν κόρη χριστιανικού μάρτυρα. Σε αρκετά μικρή ηλικία στάλθηκε στο Βυζάντιο για σπουδές και κατέληξε στην Αθήνα, όπου έμαθε για φιλοσοφία, ρητορική, αστρονομία και άλλες σημαντικές γνώσεις. Έκει γνώρισε και τον Ιουλιανό που μετέπειτα θα γινόταν αυτο κράτορας. Προσπάθησε μετά τις σπου δές του να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του πίσω στην χώρα του, αλλά σύντομα βρέθηκε να κάνει ένα μεγάλο πνευματικό ταξίδι σε μία προσπάθεια να μεγαλώσει το εύρος της πνευματικής του ικανότητας. Μέσα από τα ταξίδια του γνώρισε την Αίγυπτο, την Συρία και άλλους προορισμούς, αλλά κατέληξε στον Πόντο όπου έγινε Μοναχός και άρχισε την ασκητική ζωή. Θα ζούσε εκεί αν δεν καλούνταν πίσω στην πατρίδα του για να πάρει την θέση του παλιού επισκόπου ο οποίος απεπνευσε. Όσο ήταν επίσκοπος έκανε πολλά φιλανθρωπικά έργα και έκανα ιδρύματα στα οποία τα παιδιά μπορούσαν να μάθουν γράμματα και άλλες τέχνες. Επίσης ήταν γνωστός για την αλύγιστη τάση του προς την εξουσία και αρνήθηκε πολλές φορές να παραδώσει τις κατοχές της εκκλησίας και τα φιλανθρωπικά του έργα ακόμα και όταν απειλήθηκε από αυτοκράτορες. Κατάφερε επίσης να γράψει μία σειρά από βιβλία και αποσπάσματα που αφορούν την Χριστιανική πίστη. Πέθανε σε ηλικία 48 ετών τον Δε κέμβριο και κηδεύτηκε την 1η Ιανουαρίου του 379 μ.X και γι αυτό κάθε Πρωτοχρονιά όπως γνωρίζουμε γιορτάζουμε την μνήμη του. Μετά τον θάνατο του κέρδισε τον τίτλο του «Μεγάλου». Προς την μνήμη του, κάθε χρόνο, αφού ξημερώσει Πρωτοχρονιά, κόβουμε την «Βασιλόπιτα». Κατά το έθιμο, κρύ βουμε ένα φλουρί μέσα στην πίτα και κόβουμε ένα κομμάτι του Χριστού, ένα κομμάτι του Σπιτιού, ένα κομμάτι του Φτωχού και ένα κομμάτι για κάθε άτομο της οικογένειας από τον μεγαλυτερο ως τον μικρότερο. Σε όποιον τύχει το φλουρί θεωρείται ότι θα έχει τύχη για όλο τον επόμενο χρόνο.

Stórar og þrútnar rauðar kinnar, þungur rauður búningur sem þolir snjóinn, stórir klossar og fullur poki af gjöfum. Þetta sjá flestir í huganum þegar þeir heyra minnst á „jólasveininn,“ en sannleikurinn er sá að þessi ímynd varð til úr Norður-Evrópskri, kristinni hefð og bandarískum kapítalisma. Því miður er rauði búningur þessa heittelskaða dýrlings uppfinning Coca Cola, en upprunalega var búningur jólasveinsins grænn. Einnig er jólasveinninn sem sjá má dreifa gjöfum til barna hluti af „vestrænni“ kristinni hefð. Í grískri goðafræði var heilagur Basil eins og jólasveinninn, en hann var svo horaður að hann minnti á beinagrind. Í grísku rétttrúnaðarkirkjunni er sagt frá langa, brúna skegginu hans og stóíska andlitinu og fylgir þessi lýsing rétttrúnaðarhefðinni. Ólíkt öðrum hefðum þar sem dýrlingar líkjast ofurhetjum, miðar rétttrúnaðarhefðin að því að sýna dýrlinga sína sem mjög agaðar og daprar persónur sem virðast vera of uppteknar af píslarvættinu. Áhugavert er að um þá dýrlinga sem teljast vera merkilegar persónur í mannkynssögunni er sagt að þeir hafi stundað einhvers konar sjálfspíslarvætti þar sem þeir sjálfir umbreyttu líkömum sínum með sársauka, brunaskaða og aflimun. Sagt er að líkamar dýrlinga komist í samband við Guð í gegnum sársauka og hugleiðslubundinn sjálfsskaða. Heilagur Basil fæddist árið 330 e.kr. í Caesarea í Kappadókíu, sem nú heitir Kayseri í Tyrklandi. Hann var sonur pontísks ræðumanns, en í dag myndi hann kallast lögmaður. Auk hans voru átta eða níu börn á heimilinu. Hann ólst upp í kristinni fjölskyldu vegna föður hans og ömmu, sem var dóttir píslarvotts. Þegar hann var mjög ungur var hann sendur til Býsan í nám og endaði í Aþenu.Þar var honum kennd heimspeki, mælskulist og stjörnufræði, auk annarra mikilvægra greina. Þar kynntist hann einnig Julan, sem varð síðar keisari. Eftir námið reyndi hann að fylgja í fótspor föður síns og fara aftur til heimalands síns, en brátt fór hann í leiðangur til þess að bæta andlega eiginleika sína. Hann ferðaðist til Egyptalands, Sýrlands og annarra landa, en endaði í Pontíu þar sem hann átti eftir að verða munkur og byrjaði agað líf kristins píslarvotts. Hann hefði verið þar lengur ef hann hefði ekki fengið boð um að snúa aftur til heimalandsins síns til þess að taka við af gömlum biskupi sem hafði dáið. Á meðan hann var biskup stundaði hann mikla góðgerðarstarfsemi og reisti hann skóla þar sem börn gátu lært stafina og önnur listform. Hann var þekktur fyrir að vera staðfastur í veldi sínu og neitaði að gefa frá sér kirkjueignir sínar og góðgerðarstarfsemina, jafnvel þó hann væri útskúfaður af keisurum. Þar að auki má nefna að hann skrifaði margar bækur og aðra texta um kristna trú. Hann dó 48 ára í desember og var grafinn 1. janúar, árið 379 e. kr. Þess vegna fagna Grikkir lífi hans á áramótunum. Eftir að hann dó, hlaut hann viðurnefnið „hinn mikli“. Í byrjun hvers árs er skorin „Basilbaka“ (Vasilopita/Βασιλόπιτα). Samkvæmt hefðinni, felum við aur í bökunni og skerum sneið fyrir Krist, sneið fyrir húsið, sneið fyrir þá fátæku og sneið fyrir alla meðlimi fjölskyldunnar í aldursröð. Sá sem fær aurinn er talinn hafa heppnina sér við hlið út næsta ár.

Heimildir / Sources

helppost.gr/xristougenna/protoxronia/agios-megas-vasileioskaisareia/ sansimera.gr/biographies/758 Large puffy red cheeks, red heavy suit that can withstand the snow, big boots, red hat and a sack full of gifts. This is the image that comes to most people’s minds when they hear the name “Santa Claus”, but the truth is that this image is the product of a mixture of Northern European Christian tradition and American capitalism. Unfortunately, the red costume of this adored Saint is the invention of Coca Cola; Santa’s classic costume is actually green. Moreover, the cheerful grandpa seen distributing gifts to children, belongs mainly to “Western” Christian tradition.

In Greek mythology, Santa Claus is expressed through the figure of Saint Basil of Caesarea, who is so lean he they could remind you of skeletons. Saint Basil’s brown long beard and stoic face is depicted by the Greek Orthodox Church and follows the example of most Saints of the Orthodox tradition. In contrast to other traditions where Saints resemble superheroes, the Orthodox tradition wants Saints to appear ascetic, sorrowful figures who seem to be distracted by the serious martyrdoms they have endured to come in contact with the Divine. In fact, those Saints who can be recorded as historical figures, have been observed to practice a kind of self-martyrdom where they themselves transform their body through pain, burns and amputations. Through pain, it is thought that the body of the Saint comes in contact with God through this meditative self-mutilation. Therefore, knowing the above it would be impossible for the Greek Santa Claus to have the same form and story as the “Western” Santa Claus.

The journey of the Saint Basil begins in 330 A.D., in Caesarea of Cappadocia, now Kayseri, Turkey. He was the son of a Pontian orator, nowadays known as a lawyer. In addition, there were eight or nine other children in the family. He grew up in a Christian household, because of his father and grandmother, the daughter of a martyr. At a very young age he was sent to Byzantium to study and ended up in Athens, where he was taught philosophy, rhetoric, astronomy and other important courses. There he also met Julian, who would later become Emperor.

After his studies he tried to follow in his father’s footsteps back to his country, but soon found himself making a great spiritual journey in an effort to increase the range of his spiritual ability. He travelled to Egypt, Syria and other destinations, but ended up in Pontus where he became a monk and began the ascetic life of a Christian martyr. He would have stayed there if he had not been called back to his homeland to take the place of the old bishop who had just passed away. While he was a bishop he did many charitable works and made schools in which children could learn letters and other arts. He was also known for his unwavering tendency towards power and many times refused to surrender his church holdings and charitable works, even when he was ousted by Emperors. He also wrote a number of books and other pieces on the Christian faith.

He died at the age of 48 in December and was buried on January 1, 379 AD. That is why every New Year’s Eve, Greeks celebrate his life. After his death he won the title of “Great”.

In his memory, every year, after the dawn of New Year, we cut the “Basil Pie” (Vasilopita/Βασιλόπιτα). According to custom, we hide a penny in the pie and cut a piece for Christ, a piece for the House, a piece for the Poor and a piece for each member of the family from the oldest to the youngest. Whoever wins the coin, is considered to be lucky for the whole New Year.