p. 4
Private Bankers Association
IN T ER V IE W - T HOMA S L E Y SEN
Alle lagen van de bevolking betrekken bij
‘Voor mij betekent filantropie het algemeen belang dienen met private middelen’ Thomas Leysen, voorzitter Umicore
filantropie Filantropie zit in de lift, maar staat ook voor uitdagingen. ‘Doneren is niet alleen weggelegd voor de superrijken, maar voor alle lagen van de bevolking’, zegt Thomas Leysen. ‘We moeten de initiatieven die geld nodig hebben en de mensen die iets voor de samenleving willen doen nog meer samenbrengen, met alle actoren die daartussen staan: de Koning Boudewijnstichting, notarissen, vermogensbeheerders en private bankers.’
Welke plaats neemt filantropie in voor u? Thomas Leysen: ‘De voorbije jaren heb ik een deel van mijn tijd aan filantropie gewijd. Zes jaar lang was ik voorzitter van de raad van bestuur van de Koning Boudewijnstichting. Ik ben nog altijd voorzitter van het Fonds Baillet Latour, een van de grote private stichtingen in dit land. Voor mij betekent filantropie het algemeen belang dienen met private middelen. Ten tijde van mijn voorzitterschap bij de Koning Boudewijnstichting was ik getuige van veel boeiende verhalen. Vaak ging het om mensen met een passie voor een bepaald onderwerp of met medeleven voor een bepaalde problematiek omdat ze die persoonlijk ervaren hadden of verontwaardigd waren over bepaalde wantoestanden en daar iets aan wilden doen. Die mensen willen iets veranderen en de wereld rondom ons verbeteren. Ze willen hun emoties kanaliseren en daar iets positiefs mee doen.’
Is filantropie voldoende gekend in ons land? Thomas Leysen: ‘Ik merk een enorme generositeit in België en in Europa. Dat
is soms te weinig erkend. Mensen associëren filantropie nog te dikwijls met Amerika, met grote fortuinen en grote stichtingen zoals de Bill & Melinda Gates Foundation of de Rockefeller Foundation. Ook in ons land bestaat er een waaier aan filantropische initiatieven. Het zijn vaak mooie, hartverwarmende verhalen. In al die jaren heb ik de veelheid en de veelvormigheid van filantropie gezien en dus ook vastgesteld hoe groot de vrijgevigheid in dit land is. Statistieken tonen dat er in 2020 een enorme boost was. De fiscaal aftrekbare attesten bedroegen 370 miljoen euro. Tel je daar dan nog de legaten bij, dan kom je waarschijnlijk aan het dubbele van dat bedrag.’
Gaat het alleen maar om financiële steun of ook om operationele? Thomas Leysen: ‘In eerste instantie is het financiële steun, gaande van kleine bedragen en giften tot het opzetten van eigen fondsen, in naam van de Koning Boudewijnstichting of via eigen stichtingen. Vaak is het structurele steun aan bepaalde organisaties, verenigingen of projecten die voor een deel een beroep doen op subsidiëring. Zij kunnen die extra
middelen goed gebruiken. Maar het gaat niet altijd over de puur financiële steun. Het kan ook voor een deel persoonlijk engagement of tijd zijn. Alles is mogelijk. Dikwijls vragen die verenigingen zelf dat schenkers met hen meedenken. Maar de belangrijkste hefboom blijft natuurlijk de financiële.’
Beoefent u filantropie alleen vanuit uw eigen persoon of ook vanuit de bedrijven waarbij u betrokken bent? Thomas Leysen: ‘Filantropie is iets dat essentieel vanuit een persoon vertrekt, maar bedrijven kunnen ook bepaalde projecten in hun omgeving steunen en hun medewerkers daarbij betrekken. Ik heb het in dat geval liever over maatschappelijk engagement in plaats van filantropie. Maar de grenzen zijn niet altijd even scherp te stellen. Wat is sponsoring? Wat is mecenaat? Wat is echte filantropie? Bij Umicore bijvoorbeeld, waarvan ik voorzitter ben, stellen we bepaalde budgetten ter beschikking om in de omgeving van het bedrijf iets te doen. In Antwerpen is Umicore verbonden als een van de hoofdsponsors van het MAS en het Zilvermuse-
