herfst 2021
THE
PRIVATE BANKER
Isabelle Verhulst en Olivier Van Belleghem ‘Door de coronacrisis was het afgelopen jaar heel bijzonder.’ De uittredende en nieuwe voorzitter van de Private Bankers Association bijten de redactionele spits af in ons gloednieuwe ledenblad. Kostprijs los nummer niet-leden: 10,00 €
Edito Beste PBA-B leden, Welkom in dit eerste nummer van The Private Banker, ons gloednieuw ledenblad waarmee we voortaan vier keer per jaar met u willen communiceren. Het wordt een tool vol praktische info en een bron van informatie, ervaringen en tips die we binnen ons vakgebied met elkaar willen delen. In dit eerste nummer vertellen onze voormalige en nieuwe voorzitter voluit over alle recente verwezenlijkingen en de projecten die in de steigers staan. Verder geven we een update over de opleidingen die er ook dit jaar weer aankomen, aanschouwelijk gemaakt door het interessante verhaal van een van onze recente alumni. Daarnaast krijgt u uit eerste hand een erg interessante visie op een thema dat ons allemaal aanbelangt: het AML-dossier. Covid dan. Mogen we hopen dat we het langzaam maar zeker echt alleen nog over de naweeën moeten hebben? Voor een metier als het onze, waarin menselijk contact zo belangrijk is, waren de voorbije maanden niet makkelijk. Enkele collega’s vertellen hoe ze daar persoonlijk mee omgingen en delen hun visie op het cliëntencontact van de volgende weken en maanden. Mag ik hier ook een warme oproep doen om wat tijd vrij te maken en op onze website na te kijken of uw persoonlijke gegevens nog actueel zijn? Op die manier bent u zeker dat u The Private Banker ook in de toekomst in de bus mag verwachten en dat alle nuttige communicatie van onze vereniging u bereikt. Tenslotte kijk ik hoopvol uit naar het feest ter gelegenheid van onze 20ste verjaardag dat we helaas vorig jaar omwille van Corona moesten uitstellen. Het wordt dus een groots feest op onze 21ste verjaardag in het kasteel van Groot-Bijgaarden, waar we elkaar, velen na lange tijd, eindelijk terug fysiek kunnen ontmoeten. Noteer dus alvast in uw agenda : 25 November 2021 - 18u30 - Kasteel Groot Bijgaarden: FEEST 21 JAAR PBA-B !
Inhoud
Geniet van deze The Private Banker, en tot binnenkort!
04 ‘Verworvenheden en Peter Van der Smissen Secretaris-generaal PBA-B
Colofon The Private Banker is het trimestrieel ledenblad van Private Bankers Association - Belgium. Hoofdredacteur en verantwoordelijke uitgever: Peter Van der Smissen Redactie: Content Republic https://trustmedia.be/services Nummer 1: september 2021
Kostprijs los nummer niet-leden: 10,00 €
nieuwigheden van het coronajaar niet laten vallen’
Dubbelinterview Isabelle Verhulst en Olivier Van Belleghem
06 ‘Het persoonlijke contact
met de cliënt blijft cruciaal’
Meet the client na covid
Herfst 2021
p. 3
08 Sterker op de arbeidsmarkt dankzij opleidingstraject
De Private Bankers Association biedt, in samenwerking met Febelfin Academy, twee opleidingstrajecten voor private bankers: Investment Management en Patrimonial Approach. De cursisten verbeteren hiermee niet alleen hun beroepsbekwaamheden, maar staan ook sterker op de arbeidsmarkt.
Agenda 10 Opleidingen Investment
Management en Patrimonial Approach
Een kijk van binnenuit door een van de alumni
11 Impact van de nieuwe AML
6 september 2021
I nvestment Management, cursus Kick-off groep NL*
8 september 2021
atrimonial Approach, cursus P Kick-off groep NL*
9 september 2021
atrimonial Approach, cursus P Kick-off groep FR*
10 september 2021
I nvestment Management, cursus Kick-off groep FR*
24 november 2021
I nvestment Management, cursus Proclamatie* 17.00 u
25 november 2021
Feest 20-jarig bestaan PBA-B 18u30, Kasteel van Groot-Bijgaarden
30 november 2021
eelname PBA-B aan FIF** D Vanaf 15.00 u, Maison de la Poste, BXL
26 januari 2022
atrimonial Approach, cursus P Proclamatie* 17.00 u
Medio januari 2022
he Private Banker T Verschijning editie Winter
circulaire van de Nationale Bank op de privatebankingactiviteit
* Locatie cursussen en proclamaties : Febelfin Academy, Koning Albert II laan 19, 1210 Brussel Tweede verdieping.
Een gesprek met Karel Baert, CEO Febelfin
** FIF (Fund Insiders Forum), organisatie De Tijd/L’Echo. Maison de la Poste, Picardstraat 5-7, 1000 Brussel Data van nieuwe updates via e-learnings zullen worden aangekondigd via LinkedIn en via mail.
p. 4
Private Bankers Association
D UBBELIN T ER V IE W IS ABEL L E VERH UL ST EN O L IVIER VAN BEL L E G HEM
‘Verworvenheden en nieuwigheden
van het coronajaar niet laten vallen’ Isabelle Verhulst (Belfius) geeft na een jaar voorzitterschap van de Raad van Bestuur van de Private Bankers Association de fakkel door aan Olivier Van Belleghem (BNP Paribas Fortis). Samen blikken ze terug op het afgelopen jaar en lichten ze toe wat op de planning staat voor het komende jaar. U was een jaar lang voorzitter van de raad van bestuur van de Belgische Private Bankers Association (PBA). Hoe kijkt u terug op het voorbije jaar? Isabelle Verhulst: ‘Door de coronacrisis was het afgelopen jaar heel bijzonder. We hebben ons op een volledig andere manier moeten organiseren. Alles vond op afstand plaats, wat voordien nog nooit gebeurd was. Onze traditionele activiteiten en jaarlijkse updates hebben we online gedaan. Hetzelfde geldt voor onze cursus Patrimonial Approach, die normaal dertien weken duurt. We hebben de opleiding via Webex georganiseerd zodat de deelnemers en de lesgevers elkaar toch konden zien en contact konden hebben. Dat was belangrijk, want het is een technische opleiding. Ik ben trots dat we zelfs in tijden van corona een kwalitatieve opleiding konden geven. We hebben net ook een evaluatie van de cursus achter de rug, zodat de onderwerpen die we behandelen nog altijd relevant en up-to-date zijn. Om de vereniging levendig te houden, lanceerden we ook e-learnings, zowel in het Nederlands als in het Frans. Dat was heel vernieuwend en werkte goed. Hierdoor hebben we een actiever jaar achter de rug dan anders. We hebben ons twintigjarige bestaan helaas nog niet kunnen vieren. De Private Bankers Association is grotendeels een netwerkorganisatie. Een feest op afstand organiseren, zou volledig aan ons doel voorbijgaan. Daarom houden we in november een groot feest voor ons 20-jarige bestaan. Ten slotte hebben we ook beslist om een magazine te lanceren en een LinkedIn-pagina om nog meer dat community-gevoel te creëren. Met deze nieuwe communicatiekanalen willen we aan onze zichtbaarheid werken. Dat is belangrijk, zeker wanneer je impact wilt hebben.’ Olivier Van Belleghem: ‘Vandaag is de Private Bankers Association goed gekend binnen onze sector, maar nog onvoldoende voor de buitenwereld. Het magazine, dat u
nu in handen hebt, en de LinkedIn-pagina moeten inderdaad onze zichtbaarheid verhogen. Net zoals de private banken heeft ook de Private Bankers Association zich tijdens de coronacrisis moeten heruitvinden. De switch van live naar remote was groot. Daarom wil ik een pluim geven aan onze secretaris-generaal Peter Van der Smissen, die de dagelijkse activiteiten van de vereniging in handen heeft en ervoor zorgt dat alles goed verloopt. Hij overtuigde niet alleen de deelnemers om de informatiesessies online te volgen, maar ook de professoren om die op een remote manier te geven. De lesgevers zijn eminente advocaten en geven de voorkeur aan live interactie. Sommige lesgevers waren in het begin niet overtuigd van de meerwaarde van online, maar Peter is er toch in geslaagd.’
Wat zijn de grote ‘werven’ voor het komende jaar? Olivier Van Belleghem: ‘Eenmaal corona achter de rug is, is het belangrijk om de verworvenheden en nieuwigheden van dit jaar zeker niet te laten vallen. We hebben allemaal een grote stap voorwaarts gezet naar het digitale. We hoeven niet terug te keren naar het oude normaal en alles live te doen. Een goede mix van online en fysiek is de boodschap. De formule van de online infosessies is flexibel en zit goed in elkaar. De deelnemers apprecieerden dit ook enorm. Het lukt niet altijd voor de deelnemers om zich te verplaatsen. Als je de infosessies op een remote manier ter beschikking kan stellen, dan heeft dit een grote toegevoegde waarde. Dat willen we zeker bewaren. Ook het netwerkaspect zullen we dit jaar weer meer onder de aandacht brengen. Dat start met het feest voor ons 20-jarige bestaan, dat we vorig jaar jammer genoeg moesten uitstellen. Voor veel private bankers zal het dé gelegenheid zijn om elkaar terug te zien en op een informele manier ervaringen uit te wisselen. Onze jaarlijkse conferentie zullen we live of op een hybride manier organiseren. De grote ‘werven’
Herfst 2021
p. 5
‘Hoe groter de associatie wordt en hoe meer leden we tellen, des te relevanter de overlegvergaderingen zijn.’ Isabelle Verhulst, Belfius
hangen altijd een beetje af van wat in de realiteit gebeurt. Het valt af te wachten of de regering nog wetswijzigingen in petto heeft waarop we moeten inspelen.’ Isabelle Verhulst: ‘Een thema dat de sector zeker zal beïnvloeden, is de nieuwe richtlijn van de Nationale Bank in het kader van de antiwitwaswetgeving. Welke impact zal dit op het verleden hebben en hoe zullen de instellingen dit aanpakken? Daar hebben we als vereniging een belangrijke rol te spelen.’
Hoe is de Private Bankers Association de voorbije twintig jaar geëvolueerd? Isabelle Verhulst: ‘De Private bankers Association groepeert alle financiële instellingen die actief zijn op het vlak van private banking. Vandaag vertegenwoordigen we 24 financiële instellingen en tellen we meer dan 700 individuele leden, wat goed is voor minstens 90 procent van de private banking en wealth managementmarkt. Sinds de oprichting willen we het statuut van de private banker erkennen door de deontologie en de beroepsnormen te stimuleren en te bevorderen. Vooral op nationaal vlak is de vereniging een vehikel om te lobbyen voor de wetgeving, die soms een zware impact kan hebben op de sector. Een belangrijk onderdeel is het ontwikkelen en het geven van opleidingen, in samenwerking met Febelfin Academy. Hiermee willen we de beroepsbekwaamheden van de private bankers verbeteren en garanderen we een minimale kwaliteitsnorm voor het cliënteel. Op dit moment bieden we twee opleidin-
gen aan: ‘Investment Management for private bankers’ en ‘Patrimonial Approach for private bankers’.’ Olivier Van Belleghem: ‘Het aantal leden is inderdaad sterk toegenomen. We zijn gestart met zes financiële instellingen en tellen er vandaag 24. Het was een lange weg om de instellingen te overtuigen van ons nut. We hebben onze plaats moeten zoeken. Febelfin vertegenwoordigt de banksector, terwijl de Private Bankers Association de spreekbuis is van de privatebankingsector. De belangen van het privatebankingcliënteel zijn anders en daar willen we onze rol spelen. Onze aanvankelijke ambitie om vertegenwoordiger te zijn van de private bankers en de sector hebben we meer dan waargemaakt. We zijn de gesprekspartner voor mensen die met de sector willen spreken. De vereniging is ook veel heterogener dan de meesten beseffen. Er zijn natuurlijk de vier grote banken en enkele nichespelers zoals Degroof Petercam en Delen, maar onze vereniging telt ook heel wat kleinere spelers, zowel internationaal als nationaal, die een heel palet vertegenwoordigen zoals Leo Stevens, CapitalatWork, Rothschild en Banque Transatlantique.’ Isabelle Verhulst: ‘Hoe groter de associatie wordt en hoe meer leden we tellen, des te relevanter de overlegvergaderingen zijn. De fijngevoeligheden zijn nu eenmaal anders voor de grotere instellingen dan voor de nichespelers of de internationale instellingen. Omdat de associatie zo omvangrijk geworden is, zijn we veel representatiever. Dat is een groot voordeel.’
‘Eenmaal corona achter de rug is, is het belangrijk om de verworvenheden en nieuwigheden van dit jaar zeker niet te laten vallen.’ Olivier Van Belleghem, BNP Paribas Fortis
p. 6
Private Bankers Association
MEE T T H E CLIEN T N A C OVID
‘ Het persoonlijke contact met de cliënt blijft
cruciaal’ Door corona werd het persoonlijke contact tussen de private bankier en de klant vaak noodgedwongen naar de achtergrond verdreven. Iedereen deed hard zijn best om de band via het computerscherm levendig te houden. The Private Banker bracht enkele private bankiers rond de tafel voor een open gesprek over hoe elkeen met deze handicap omging, en wat de nabije toekomst brengt. ‘Het wordt een oefening om het beste van beide werelden te combineren’, aldus een van de deelnemers.
Het fysieke gesprek is essentieel in het beroep van de private banker. In welke mate veranderde dit door covid? Carine Vansteenkiste (KBC): ‘Private banking is een métier waar het menselijke contact cruciaal blijft. De nood om de private banker in het echt te zien, is groot en wederzijds. Connecteren, vertrouwen geven en krijgen lukt nog altijd het best via fysieke contacten in de eigen omgeving van de klant. Zo kom je tot diepgaandere gesprekken. Gelukkig beschikten we voor Covid al over een aantal tools waardoor we onze klanten 24/7 konden blijven informeren en adviseren. Klanten gingen, gedwongen door de omstandigheden, en samen met ons, versneld aan de slag met oa. de all-in-one Mobile app of video bellen.We onderhielden op die manier nauwe en frequente contacten, maar dan wel digitaal, via het scherm of telefonisch.’ ‘De overgang van het fysieke naar het digitale contact, was een moeilijke oefening’, zegt Adel Smaele (Bank Degroof Petercam). ‘Maar zowel de financiële instellingen als de klanten hebben een mooie inhaalbeweging gemaakt. De klanten aanvaardden dat er minder fysiek contact mogelijk was. Het was voor hen soms wennen om de nieuwe tools onder de knie te krijgen, maar ze zagen er snel het nut van in.’
Isabelle Dujardin (CapitalatWork): ‘Wij hebben die versnelling ook meegemaakt. Onze klanten toonden in het begin nog wat weerstand voor digitale meetings, maar gaandeweg beseften ze dat het in bepaalde gevallen toch wel gemakkelijk en efficiënt was. Het heeft zeker zijn doeltreffendheid bewezen. Nu proberen we het beste van beide werelden te combineren.’ ‘Bij Belfius is het persoonlijk contact er altijd gebleven, dankzij een heel strikte COVID-aanpak waarbij onze medewerkers wél aanwezig waren in één kantoor, maar zich niet mochten verplaatsen naar een ander kantoor’, zegt Véronique De Medts. ‘Hierdoor konden de cliënten hun contactpersonen wel blijven zien, mits het volgen van strikte regels. Maar ook “op afstand” stonden we ter beschikking. Heel wat administratieve zaken werden trouwens –zoals voorheen- vlot via onze digitale kanalen en via Belfius Connect opgelost.’
Welke voor- en nadelen had die omschakeling naar digitale meetings? Adel Smaele (Bank Degroof Petercam): ‘De positieve zijde is natuurlijk de efficiëntie. De gesprekken met de klant via Webex zijn professioneel en to the point. Het is wel een uitdaging om de human touch te bewaren. Die digitale gesprekken bieden soms weinig marge om over de kleine dingen des levens te praten of om op een
oprechte manier te vragen hoe het met de klant gaat. Het persoonlijke gaat soms wat verloren door de efficiëntie van het digitale gesprek. Het belang van het persoonlijke zit in het non-verbale en dat is moeilijker te detecteren in een online meeting.’ Véronique De Medts (Belfius): ‘Ik treed Adel volledig bij. De uitdaging van een digitaal gesprek is dat het vaak beperkt blijft tot het vooraf afgesproken onderwerp. Videobellen is meer afgelijnd waardoor je in de tunnel blijft van het gespreksonderwerp. Je kunt het gesprek veel minder gemakkelijk opentrekken dan in een algemeen face-to-facegesprek. Voor veel van onze cliënten was het online ontmoeten een ver-van-mijn-bedshow. Ik stond meer dan eens versteld van hun goede wil en aanpassingsvermogen. Er zijn regelmatig mensen van 75 of 80 jaar bij die er toch maar in slagen om die videomeetings te volgen. Tegelijk zijn er opportuniteiten gecreëerd om efficiënter te werken. Het was voor ons allen een interessante ervaring, maar het is goed dat we weer naar het oude normaal gaan. Inzetten op fysieke contacten en gesprekken met cliënten is nog altijd de juiste weg.’ Isabelle Dujardin (CapitalatWork): ‘Dat kan ik alleen maar bevestigen. Niets zal het persoonlijke contact met onze cliënten vervangen. Op afstand werken heeft ons geholpen om tijd te winnen, maar het is sterk afhankelijk van de klant. Er
Herfst 2021
p. 7
‘ De gesprekken met de klant via Webex zijn professioneel en to the point.’
‘Niets zal het persoonlijke contact met onze cliënten vervangen.’
Adel Smaele, Bank Degroof Petercam
Isabelle Dujardin, CapitalatWork
‘Je behaalt inderdaad meer efficiëntie wanneer je bepaalde administratieve zaken digitaal kunt afhandelen.’ Carine Vansteenkiste, KBC
‘Ik stond meer dan eens versteld van de goede wil en het aanpassingsvermogen van onze cliënten.’ Veronique Demedts, Belfius
zijn cliënten die je veel meer willen zien en daar veel belang aan hechten – net zoals ik – terwijl anderen geen zin hebben om over koetjes en kalfjes te praten. Maar in de meerderheid van de gevallen doen we meer business met mensen die we persoonlijk ontmoeten. Ook het non-verbale aspect is heel belangrijk, zeker als het gaat over persoonlijke of vertrouwelijke gesprekken. Maar digitaal werken lukt ook. Tijdens de coronacrisis heb ik heel wat rekeningen geopend en nieuwe klanten ontvangen zonder hen in het echt gezien te hebben. Dat hadden we nooit verwacht voor de coronacrisis losbarstte.’
Welke tips en tricks geven jullie aan private bankers om het contact persoonlijk te houden, ook al gebeurt dit achter een computerscherm?
Carine Vansteenkiste (KBC): ‘We merkten inderdaad ook dat na verloop van tijd digitale meetings goed lukten; vooral met klanten waarmee we voor covid al een vertrouwensband hadden opgebouwd. Klanten vonden het praktisch en efficiënt, en we waren beschikbaar voor meer klanten.
Carine Vansteenkiste (KBC): ‘Klopt. Voor de klant is de vertrouwenspersoon dezelfde, maar het medium anders. Je hebt, als private banker, snel de neiging om ter zake te komen, waardoor je stappen overslaat die natuurlijker zijn in een een-op-een gesprek. Het bleek al snel dat klanten vaak totaal andere zorgen aan hun hoofd hadden dan het puur financiële. We benadrukten bij onze private bankers dat ze bewust ook in een ‘voorbereid’ digitaal gesprek tijd en ruimte moesten maken om oprecht en met begrip te luisteren naar die noden en klanten maximaal te ontzorgen met concrete oplossingen op maat : blijven connecteren, informeren en adviseren; ook digitaal’.
Voor nieuwere klanten bleek het af en toe wat moeilijker.Toch zijn we erin geslaagd om meer dan duizend klanten remote te werven. Als de nood hoog is, kan het perfect digitaal. We wonnen eveneens aan efficiëntie door bepaalde administratieve zaken nu digitaal af te handelen. Maar het digitale contact zal het fysieke connecteren niet vervangen.’
Adel Smaele (Bank Degroof Petercam): ‘In het begin hadden we de neiging om vijf tot zes digitale meetings na elkaar in te plannen. Maar Webex-vergaderingen van een uur zijn even vermoeiend als fysieke meetings van 2,5 uur. Je mag de agenda’s niet op dezelfde manier invullen. De informatie is meer to the point, maar vraagt evenveel aandacht.’
p. 8
Private Bankers Association
OPLEIDIN G EN IN V E STMENT MANAGEMENT EN PAT RIMO NIAL APPR OACH
Sterker op de arbeidsmarkt dankzij opleidingstraject De Private Bankers Association biedt, in samenwerking met Febelfin Academy, twee opleidingstrajecten voor private bankers: Investment Management en Patrimonial Approach. De cursisten verbeteren hiermee niet alleen hun beroepsbekwaamheden, maar staan ook sterker op de arbeidsmarkt.
‘Tijdens de eerste jaren van haar/zijn loopbaan krijgt de private banker interne opleidingen bij haar/zijn werkgever, maar er is ook nood aan een extern georganiseerd opleidingstraject dat de private bankers een erkende certificatie geeft dat ze voor de rest van hun carrière kunnen gebruiken’, zegt Bart Corthouts, business project manager bij Febelfin Academy. Samen met de Belgische Private Bankers Association verzorgt Febelfin Academy twee opleidingstrajecten: Investment Management en Patrimonial Approach. Deze worden jaarlijks georganiseerd. Terwijl in 2020 de lessen nog volledig op afstand plaatsvonden, zijn de lessen dit jaar opnieuw klassikaal, rekening houdend met alle gezondheidsmaatregelen.
Minstens twee jaar ervaring Aan de cursussen nemen minimum 15 en maximum 24 cursisten deel, per taalgroep. Zowel Investment Management als Patrimonial Approach richten zich naar private bankers met minstens twee jaar ervaring. ‘De gemiddelde deelnemer heeft al enkele jaren op de teller staan, daarom niet per se in de functie van private banker maar wel in andere functies binnen de banksector. Veel deelnemers stromen bijvoorbeeld
Bart Corthouts en Peter Van der Smissen, bezielers van het opleidingstraject PBA-B
door van retail banking naar private banking. Bij deelnemers die minder dan twee jaar ervaring hebben, merken we dat hun slaagkansen dalen. Naast de technische bagage die ze tijdens die twee jaar werkervaring opbouwden, is er ook een zekere commerciële bagage nodig. Ze moeten weten hoe ze omgaan met klanten, hoe hun behoeften juist te detecteren en zo antwoorden op maat leren te bieden. De deelnemers volgen een dag per week les in Brussel. ‘Dat betekent dat ze voltijds blijven werken. Dat heeft een grote impact op hun werk, sociaal leven, familie en gezin. We hebben alleen maar respect voor private bankers die de cursus volgen en hun tijd en moeite hierin investeren.’
Investment Management Het opleidingstraject Investment Management, dat acht lesdagen duurt, verspreid over evenveel weken, focust vooral op het economische; het investeringsluik.De lesgevers zijn allemaal actief in de banksector. ‘De basis van het programma is de financiële behoeften en wensen van de klant bepalen en haar/zijn risicoprofiel inschatten’, legt Bart Corthouts uit. ‘Hoeveel kent de klant van de financiële wereld en markten
en hoeveel risico is hij of zij bereid te nemen? De klant wil zijn vermogen laten aangroeien en goed beheren. Het is de taak van de private banker om de klant te informeren over haar/zijn mogelijkheden en eventueel door te verwijzen naar het netwerk in de bank dat wel advies mag geven.’ Voor het eerst zal de module aandelenbeheer in hybride vorm plaatsvinden. ‘Een deel van de theorie verschuift naar interactieve e-learning met video’s van lesgever of bijvoorbeeld een quiz. Op die manier kan de docent tijdens de les interactief werken door oefeningen te geven in groepjes van drie of vier. Ze geven verschillende casussen waarmee de cursisten zelf aan de slag gaan. De cursus is heel praktijkgericht.’ De kennis die de deelnemers opdoen tijdens het opleidingstraject, wordt getoetst aan de hand van een schriftelijk examen dat uit 80 meerkeuzevragen bestaat. De deelnemers die minstens 50% halen, nemen deel aan het mondelinge examen. ‘Dat bestaat uit een businesscase, waarbij een fictieve klant een portefeuille erft. Het is aan de cursist om de portefeuille te analyseren en een risicoprofiel op te stellen. Na een uur voorbereiding voert hij dan een gesprek met die fictieve klant en drie adviseurs. Het is geen rollenspel, maar een simulatie.’
Herfst 2021
p. 9
‘De basis van het programma is de financiële behoeften en wensen van de klant bepalen en haar/zijn risicoprofiel inschatten.’ Bart Corthouts, business project manager bij Febelfin Academy
‘We hebben alleen maar respect voor private bankers die de cursus volgen en hun tijd en moeite hierin investeren.’ Bart Corthouts, business project manager bij Febelfin Academy
Patrimonial Approach Het tweede opleidingsproject, Patrimonial Approach, gaat niet over het economische investeringsluik, maar over het juridische-familiale: hoe de klant helpen om zijn vermogen, zowel roererend als onroerend, te structureren en zo optimaal mogelijk over te dragen naar een volgende generatie? ‘Dit is een traject van 14 lesdagen, verspreid over evenveel weken met een zwaar juridisch luik. De deelnemers krijgen zowel samenlevingsrecht als huwelijksrecht, vermogensrecht, planningstechnieken en overdracht van de familieonderneming voorgeschoteld. Dat is best wel pittig’, aldus Bart Corthouts. De lesgevers zijn juristen van hoog aangeschreven notaris- en advocatenkantoren. Voor hen is het de uitdaging om de cursus up-to-date te houden, zeker met de grote wijzigingen die in 2018 gebeurd zijn rond de vennootschapswetgeving. ‘We doen trouwens regelmatig een doorlichting van het programma om te kijken of de Nederlandstalige en de Franstalige sessies nog met elkaar overeenkomen en de materie nog altijd relevant is. Is dat niet het geval, dan worden bepaalde zaken toegevoegd of geschrapt en vervangen.’
Terwijl het examen voor Investment Management uit een dikke bundel papier bestaat, beslaat de test voor Patrimonial Approach slechts twee pagina’s. ‘De insteek is helemaal anders, maar minstens zo zwaar’, aldus Corthouts. ‘Tijdens het examen krijgen de cursisten een casus van een koppel dat een woning bezit. Ze krijgen info over het nageslacht, het huwelijksstelsel, hun vermogen en hun levensverzekeringen. De private banker krijgt de opdracht om een vermogensbalans op te stellen en uit te leggen wie wat erft als een van de partners komt te overlijden. Het is geen gemakkelijke oefening, want ze moeten alle stelsels kennen. De jury stelt ook een paar oplossingen voor. Het is aan de private banker om informatie te geven over bepaalde specifieke situaties.’
Levenslang leren Heel wat private bankers volgen beide cursussen, maar dat hangt vaak af van de ervaring, kennis en expertise van de deelnemer. ‘Zit je al tien jaar in het vak en heb je bijscholing gevolgd, dan zal de ene of de andere opleiding minder relevant zijn’, zegt Corthouts. ‘Maar dat neemt niet weg dat veel van de relevantie zit in de certifiëring, die erkend wordt door alle leden. Levenslang leren is belangrijk
en dat belang neemt de komende jaren alleen maar toe. De leden van de PBA-B zetten daar ook op in. De opleidingstrajecten zijn uiteraard een meerwaarde voor de bank omdat ze medewerkers hebben die gekwalificeerd zijn en up-to-date zijn. De klant profiteert hier rechtstreeks van, want het certificaat garandeert dat hij/zij te woord wordt gestaan door een private banker met kennis van zaken. Maar ook voor de werknemer zelf is het certificaat een groot voordeel, want het verhoogt je kansen op de arbeidsmarkt. Wanneer je afscheid neemt van je huidige werkgever en je hebt dat certificaat in handen, dan zal dit alleen maar de toegang tot het beroep bij een andere werkgever makkelijker maken.’ Het is nog geen wettelijke verplichting om de opleidingen te volgen, maar Febelfin Academy en de Private Bankers Association zijn daar wel op voorbereid. ‘De regulator werkt mee aan het programma. Mensen van FSMA nemen bij elk traject een deel van de leerstof voor hun rekening. Die samenwerking is belangrijk zodat we voorbereid zijn als er in de toekomst wettelijke verplichtingen komen.’
p. 10
Private Bankers Association
O PLEIDIN G PAT RIMONIAL APPR OACH
Een intensief
maar boeiend parcours! Jeroen Van Boeckel, private banker bij KBC, volgde in 2017 de cursus Patrimonial Approach, georganiseerd door de Private Bankers Association en Febelfin Academy en is dus ideaal geplaatst om zijn ervaring hierover te delen. ‘De opleiding was een goede aanvulling op de ervaring en de kennis die ik in ons lokale kantoor opdeed.’ Een aantal jaar geleden ging Jeroen Van Boeckel aan de slag als private banker bij KBC. Voordien was hij actief op de afdeling Sparen en Beleggen. Er was meer dan één reden waarom hij besloot de cursus Patrimonial Approach te volgen. ‘Wat betreft technische kennis was ik voldoende op de hoogte. Maar als private banker word je natuurlijk ook geconfronteerd met vragen rond successieplanning en vermogensbeheer. Daarnaast draagt KBC de scholingsgraad van zijn personeel hoog in het vaandel en raadt ook vaak externe cursussen aan. Omdat ik zelf veel belang hecht aan het principe van levenslang leren, was mijn beslissing heel snel gevallen.’
Appreciatie van klanten Het opleidingstraject Patrimonial Approach bestaat uit veertien lesdagen, verspreid over evenveel weken. ‘Het is best een lijvige cursus’, aldus Jeroen Van Boeckel. Je komt in aanraking met flink wat fiscale onderwerpen. Niet alles wat we leerden, hebben we nodig in onze dagelijkse activiteiten, maar de klanten appreciëren wel degelijk dat je die kennis achter de hand hebt.’ De wetgeving verandert ook voortdurend. ‘Sommige zaken die we toen leerden, zijn nu al veranderd. Af en toe organiseren de Private Bankers Association en Febelfin Academy wel terugkommomenten om bepaalde onderwerpen op te frissen, maar dat gebeurt ook intern bij ons.’
schillende mensen die in de praktijk staan. ‘Dat is een groot verschil met een universiteit of hogeschool waar één professor het vak ex cathedra doceert. Tijdens de opleiding hoor je ook diverse stemmen, wat absoluut een toegevoegde waarde is! Het maximum van 24 deelnemers maakte de lessen heel interactief. ‘In een aula met honderd man zitten, is redelijk anoniem. Hier kun je je niet verbergen. Het helpt om de aandacht erbij te houden en de vele interactieve momenten helpen zonder twijfel om de materie beter te onthouden.’
Intens parcours maar een stevige achtergrond rijker Jeroen Van Boeckel blikt tevreden terug op het opleidingstraject, ook al beschouwt hij die periode als heel intens. ‘Een keer per week een hele dag les volgen in Brussel is niet evident als je dat al een paar jaar niet meer gedaan hebt. Plots ben je vier vijfden aan het werk, terwijl je dagelijkse werkzaamheden blijven liggen, want je kunt geen klantengesprekken doen op dat moment. Dat is wel een uitdaging.’ Van Boeckel vond het parcours wel uitermate interessant. ‘Er komen tijdens de cur-
Praktijkgerichte lessen door mensen uit het vak Een van de voordelen van de opleiding is dat de cursus gedoceerd wordt door ver-
‘Het examen is pittig, maar als je dan slaagt, geeft dat ook veel voldoening.’ Jeroen Van Boeckel, private banker bij KBC
sus veel boeiende zaken aan bod. De opleiding gaf me meer achtergrond dan wat ik zelf aan ervaring en kennis opgedaan had in het lokale kantoor. Het was een goede aanvulling op zaken die ik al wist en achteraf gezien nodig had voor de dagelijkse activiteiten.’
Van netwerken tot pittig examen Ook het netwerken met de mededeelnemers vond hij een belangrijk pluspunt. ‘Door samen te zitten met collega’s, hoor je hoe zij de verschillende uitdagingen in onze sector aanpakken. Het is interessant om te horen hoe zij met bepaalde issues omgaan.’ Op het einde van de opleiding wordt de opgedane kennis getoetst. ‘Die examens zijn vrij zwaar’, geeft Van Boeckel toe. ‘De jury trekt je echt uit je comfortzone, maar dat mag. Wanneer je slaagt voor het schriftelijke examen, dat uit 80 meerkeuzevragen bestaat, doe je het mondelinge examen, dat een simulatie is. Je krijgt gelukkig een uur voorbereidingstijd, maar je mag je niet van de wijs laten brengen door de jury. Het examen is pittig, maar als je dan slaagt, geeft dat ook veel voldoening.’
Herfst 2021
p. 11
EEN G E SPR EK M E T K AR EL B AER T, CE O F EBEL F I N
Impact
van de nieuwe AMLcirculaire van de Nationale Bank op de privatebankingactiviteit ‘Febelfin was al even in gesprek met de NBB over de toepassing van de antiwitwasregels (AML) in de context van private banking.’ Karel Baert, CEO van Febelfin
De nieuwe circulaire van de Nationale Bank van België (NBB) over de naleving van de antiwitwasregels bij repatriëringen van tegoeden uit het buitenland richt zich naar instellingen die vermogensbeheeractiviteiten aanbieden. Karel Baert, CEO van Febelfin, licht de belangrijkste aandachtspunten voor private bankers toe.
Waren de bankiers verrast over de publicatie van deze tekst?
Informatieverwerking (CFI) maakt voorwerp uit van de omzendbrief.
Karel Baert: ‘Neen, de circulaire is het resultaat van een constructieve samenwerking tussen de banken en de toezichthouder. Febelfin was al even in gesprek met de NBB over de toepassing van de antiwitwasregels (AML) in de context van private banking. De sector had al in 2019 de toezichthouder opgeroepen tot extra richtlijnen over de manier waarop banken moeten omgaan met hun waakzaamheidsverplichtingen in het kader van het repatriëren van tegoeden uit het buitenland en fiscale regularisaties.’
Zijn er ook specifieke verwachtingen geformuleerd?
Welke nieuwe elementen bevat deze circulaire? ‘De circulaire bevat eerst en vooral richtsnoeren over de manier waarop banken hun AML-beleid rond repatriëringen van tegoeden uit het buitenland moeten organiseren. De tekst licht toe hoe banken in concrete situaties de AML-wetgeving moeten toepassen en welke onderzoeken ze moeten verrichten, rekening houdend met de diverse fiscale regularisatieprocedures. In het geval van repatriëringen is het niet altijd evident om bewijsstukken over de herkomst van het vermogen te ontvangen, omdat de cliënt mogelijks de fondsen heeft geërfd van een overleden grootouder. De circulaire geeft de bank enkele nuttige handvaten om het dossier correct af te handelen. Ook de interactie met andere stakeholders zoals de Cel voor Financiële
‘De nieuwe circulaire van de NBB geeft private banken inderdaad nuttige richtsnoeren over de wijze waarop ze repatriëringsdossiers correct kunnen verwerken en welke informatie en documentatie ze daartoe kunnen opvragen bij de klant. Hij heeft een specifiek luik dat de banken vraagt om een interne audit door te voeren van hun interne procedures inzake deze waakzaamheidsverplichtingen. Belangrijk is dat de interne audit zich daarvoor moet baseren op een steekproef van repatriëringdossiers en niet op een systematische lookback van alle dossiers. Oude dossiers worden niet getoetst aan de huidige wetgeving, maar aan de wetgeving die van toepassing was op het ogenblik van de repatriëring.’
Wat is het gevolg van de organisatie van dergelijk intern onderzoek? ‘Als de interne audit uitwijst dat de bank zijn verplichtingen op redelijke wijze heeft nageleefd, dan zal de NBB het onderzoek als afgesloten beschouwen. Bij vaststelling van gebreken na de interne audit, wordt een proportioneel actieplan opgesteld om deze tekortkomingen te remediëren. De bank kan dit doen door de repatriëring in kwestie aan een nieuw onderzoek te onderwerpen.’
Moeten de banken rekening houden met een specifieke deadline? ‘De NBB vraagt de planning voor de uitvoering en afronding van deze opdracht te bezorgen tegen 31 oktober 2021. De interne auditopdracht moet uiterlijk 30 juni 2022 afgerond zijn. Vervolgens moet het actieplan drie maanden na de afronding van de interne auditopdracht worden opgemaakt.’
De circulaire sluit aan op een lange reeks van aangescherpte Europese en Belgische AML-wetgeving. Volgt er nu een periode van stabiliteit op regelgevend vlak? ‘Neen, de strijd tegen witwassen en financiering van terrorisme blijft hoog op de agenda staan van de Europese regelgever. De Europese Commissie heeft op 21 juli 2021 opnieuw een integrale hervorming aangekondigd van het Europees wetgevend AML-kader. Dit omvat onder meer een nieuwe Europese AML-toezichthouder en een Europese Verordening die garant moeten staan voor een verdere harmonisering van de regelgeving. De teksten moeten nog worden goedgekeurd door het EU-parlement en de EU-Raad, dus de formele inwerkingtreding is pas voorzien binnen enkele jaren. Toch kan het nuttig zijn de impact hiervan nu al te bestuderen.’
