17 minute read
Een mens is pas vergeten
Clara Vieij ra, Bron: joodsmonument.nl
Op 22 februari 1941 staat de dertienjarige Clara Vieijra samen met haar ouders, haar zus Lies en zusje Branca vol afschuw voor het raam van hun woning aan het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam naar buiten te kijken. Ze zijn getuige van de eerste grote razzia van Nederland die op dat moment plaatsheeft in het hart van de oude Jodenbuurt. Jonge joodse mannen worden van straat geplukt en uit hun huizen gesleurd en op het plein voor Clara’s huis bijeengedreven. Tot haar grote verdriet ziet ze plotseling haar broers Piet en Meijer staan. Het is de laatste keer dat ze hen zal zien. Nog geen halfjaar later zijn ze allebei in het concentratiekamp Mauthausen vermoord.
Foto: Dorien Grötzinger
Drie maanden nadat de deportaties van de Nederlandse joden in de zomer van 1942 zij n begonnen, is alleen Clara nog in leven. De rest van de Vieij ra’s is dan al in Auschwitz om het leven gebracht. Ook Clara kan niet aan de vervolging ontkomen. Als laatste van haar gezin wordt zij op 7 mei 1943 op vij ftienjarige leeftij d in het vernietigingskamp Sobibor vermoord. De leden van het gezin Vieij ra zij n slechts 8 van ruim 102.000 joden en meer dan 200 Roma en Sinti die tussen 1941 en 1945 vanuit Nederland naar de verschillende kampen zij n gedeporteerd en daar vermoord. Onder de slachto ers bevinden zich bij na 18.000 kinderen van wie de jongsten slechts een paar dagen oud geworden zij n.
Het Nationaal Holocaust Namenmonument Hoe herdenk je al deze slachto ers persoonlij k? Hoe voorkom je dat al deze individuele levens anoniem opgaan in de enorme aantallen? In september 2021 wordt het nieuwe Nationaal Holocaust Namenmonument in Amsterdam onthuld. De Vieij ra’s en alle andere Nederlandse Holocaustslachto ers zonder eigen graf worden hier met naam en toenaam herdacht. Het indrukwekkende monument is met ruim 102.000 namen op evenzoveel stenen bij zonder omvangrij k. Zo wordt de schaal van de misdaad zichtbaar. Het is het eerste monument in Nederland waar ieder Holocaustslachto er een
tastbaar gedenkteken krijgt. Ook voor nabestaanden is het daarmee een belangrijke plaats om vermoorde familieleden te herdenken. De herinnering aan de slachtoffers blijft op deze manier levend want, zo wil het joodse gezegde: een mens is pas vergeten, als zijn naam vergeten is. Het is belangrijk dat ook jongeren kennis blijven nemen van een van de grootste misdaden uit de wereldgeschiedenis. Het nieuwe Namenmonument draagt bij aan dit historisch besef. Het laat zien waar discriminatie en haat toe kunnen leiden en vormt een aansporing tot reflectie.
Unieke kans In samenwerking met het Joods Cultureel Kwartier en het Verzetsmuseum Amsterdam biedt het Nederlands Auschwitz Comité schoolklassen uit de bovenbouw primair en onderbouw voortgezet onderwijs daarom de unieke kans om in het schooljaar 2021-2022 kosteloos – inclusief vervoer – het monument te bezoeken voor een leerzame rondleiding en een aanvullend educatief programma in het Joods Historisch Museum, de indrukwekkende Portugese Synagoge of het Verzetsmuseum. Ga met de klas in gesprek met een van de rondleiders over wie we herdenken, hoe we herdenken en vooral waarom we herdenken. Sta samen stil bij de ruim 102.000 Nederlandse slachtoffers van de Holocaust en herdenk hen op een persoonlijke manier.
Hoe werkt het? Ter voorbereiding op het bezoek volgen leerlingen op school de lesmodule ‘Een mens is pas vergeten…’ op Wordtgemist.nl. Via deze les maken zij kennis met een leeftijds- of plaatsgenoot. Vervolgens ga je met de bus of openbaar vervoer naar het Holocaust Namenmonument in Amsterdam. Daar krijg je een rondleiding en voer je gesprekken over het belang van herdenken.
Na het bezoek aan het monument loop je met de klas naar het Joods Historisch Museum, de Portugese Synagoge of het Verzetsmuseum voor een educatief programma. Onderweg leer je over de geschiedenis van deze voormalige joodse buurt van Amsterdam.
Het Joods Cultureel Kwartier en het Verzetsmuseum bieden verschillende educatieve programma’s die goed aansluiten op het bezoek aan het Holocaust Namenmonument, zowel voor primair als voortgezet onderwijs.
Foto: David Rozing
Wees er snel bij
Om iedere school de kans te geven het nieuwe Holocaust Namenmonument te bezoeken, kan aanspraak gemaakt worden op een vergoeding voor de entree-, reis- en programmakosten. Voor deze unieke kans is slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, wees er dus snel bij!
Ga voor meer informatie én voor de algemene voorwaarden naar: www.jck.nl/holocaustnamenmonument of www.verzetsmuseum.org/nl/namenmonument.
Voor meer informatie over het Nationaal Holocaust Namenmonument ga je naar: www.namenmonument.nl
Verzetsmuseum, Foto: Esmee van Loon Sfeerimpressie Namenmonument, Beeld: Studio Libeskind
Eerste hulp voor leerlingen bij een technische studiekeuze
In Nederland zijn er meer dan 40 mbo BOL- en BBL-opleidingen op niveau 2, 3 en 4 die studenten voorbereiden op een carrière in de technische installatiebranche. Binnen deze opleidingen zijn er weer tal van richtingen. Keuze genoeg dus. Met een beetje hulp is de studiekeuze voor een vmbo-leerling prima te doen.
DOOR ESMEE WEERDEN
Baangarantie, geen opleidingskosten en bij dragen aan een duurzamere en betere bij dragen aan een duurzamere en betere wereld. Een greep uit wat de technische wereld. Een greep uit wat de technische installatiebranche leerlingen te bieden heeft. installatiebranche leerlingen te bieden heeft. Kiezen voor een toekomst in de techniek, Kiezen voor een toekomst in de techniek, is op deze manier heel aantrekkelij k voor is op deze manier heel aantrekkelij k voor jongeren. En dat is een prettig gegeven, want jongeren. En dat is een prettig gegeven, want het aanbod van banen in de branche groeit het aanbod van banen in de branche groeit door onder andere de digitalisering en de door onder andere de digitalisering en de energietransitie enorm. Door een BOLenergietransitie enorm. Door een BOL (beroepsopleidende leerweg) of BBL (beroepsopleidende leerweg) of BBLopleiding (beroepsbegeleidende leerweg) opleiding (beroepsbegeleidende leerweg) te volgen, kunnen leerlingen aan de slag te volgen, kunnen leerlingen aan de slag in de technische installatiebranche. in de technische installatiebranche. Hoe kan een studieloopbaan eruitzien? Hoe kan een studieloopbaan eruitzien?
Kiezen voor een BOL- of BBL-opleiding op het mbo ‘Ons uitgangspunt is dat we jongeren eerst laten oriënteren en hen dan pas een studierichting laten kiezen’, vertelt Hans Visser, Team Manager ROC Aventus. ‘Dit doen wij in nauwe samenwerking met ontwikkelingsfonds Wij Techniek.’ Zo kunnen leerlingen van het voortgezet onderwij s bij voorbeeld ruim voor hun studiekeuze een periode meekij ken op de werkplaats bij Aventus om te ervaren wat het techniekvak inhoudt. Hans vervolgt: ‘Een 15-jarige vmbo-leerling heeft
vaak nog geen idee wat hij later worden wil. Goede begeleiding is voor ons de manier om uitval te voorkomen en de leerlingen een goede start van hun toekomstige loopbaan te geven. Wij kij ken bij elke aanmelding naar het individu: welke leerweg past het beste bij de leerling? Elke leerling krij gt een persoonlij ke intake. Een periode van 10 weken volgt, waarin de jongere kennismaakt met de diverse vakgebieden en de routes ernaartoe. ‘Een leerling die kiest voor de BBL gaat direct bij een opleidings- of installatiebedrij f in dienst met alle werkverplichtingen en verantwoordelij kheden van dien. Sommige leerlingen zij n hier nog niet aan toe. Bij deze leerlingen past de geborgenheid van een BOL-opleiding, waarvoor ze het merendeel van de tij d op school doorbrengen. Als na 3 maanden blij kt dat een andere route toch beter past, dan zorgen wij dat hij of zij alsnog op de juiste plek terechtkomt.’
Een BBL-baan èn opleiding bij een opleidings- of installatiebedrij f Klenet Installatiegroep, allround in elektrotechniek, is een typisch leerbedrij f waar leerlingen vaak blij ven hangen na hun technische opleiding. Opleidings- en Stagecoördinator Jolanda Janssen: ‘Als je vanuit een BOL-opleiding stage bij ons komt lopen, is het niet alleen meekij ken maar ook veel zelf doen. Door te doen, leer je tenslotte het meeste.’ Als BOL’ers stage hebben gelopen bij Klenet, gaan zij bij na altij d bij Klenet verder in de BBL. ‘Wij vinden het belangrij k dat leerlingen door blij ven leren en bekostigen dit ook. Vanaf dag één krij gen ze bij ons salaris en goede begeleiding. Onze dienstverlening is heel breed. Wij richten ons op elektra, veiligheid en deurcommunicatie. Wij hechten veel waarde aan het doorleren, zodat wij onze klanten steeds meer kwaliteit kunnen bieden.’
Een BBL-opleiding kan ook bij een opleidingsbedrij f gevolgd worden. Het opleidingsbedrij f is in dit geval de werkgever en gedurende de opleiding plaatst een opleidingsbedrij f leerlingen bij diverse bedrij ven. IW Nederland is zo’n opleidingsbedrij f met mbo leerwerkbanen in de installatie- en elektrotechniek. Hier kunnen leerlingen kosteloos een opleiding volgen op mbo niveau 2, 3 of 4. Directeur Ronald Olij : ‘IW geeft iedereen een kans. Wij zien veel leerlingen van het vmbo, maar ook leerlingen van de havo en zij -instromers. Een afgeronde vooropleiding is niet eens nodig. Wij bieden voor iedereen een maatwerkoplossing bestaande uit praktij ktrainingen en persoonlij ke begeleiding. Belangrij k is de wil om iets te leren. En als je handig bent, is dat mooi meegenomen.’ IW heeft 50 inspirerende praktij klocaties in Nederland >>
en werkt nauw samen met de ROC’s. ‘Na de introductieperiode beheersen de ‘Monteurs in opleiding’ de basisvaardigheden in de techniek, behalen ze het VCA-diploma en hebben we samen in kaart gebracht welke richting ze op willen. Het bedrij f waar ze vervolgens starten met werken, ervaart dan direct een meerwaarde.’
Bij opleidingsbedrij f Gofl ex is de selectie aan de poort iets strenger. Directeur Peter van Winssen: ‘Als een vmbo-leerling kiest voor Gofl ex, is met name zij n of haar motivatie, werkethiek en doorzettingsvermogen heel belangrij k. Maar ook het leervermogen: wij hebben alleen jongeren van niveau 3 of 4 in dienst. Wij voegen veel waarde toe aan onze BBL-leerlingen door te starten met een intensieve bootcamp van 10 weken, waarin ze de basisvaardigheden van hun vakgebied leren en de benodigde certifi caten behalen. Na de bootcamp zorgen we voor een match met een leerbedrij f en worden de leerlingen gekoppeld aan een coach die de leerlingen regulier op de werkvloer bezoekt. Bij goede prestaties, ontvangen leerlingen maximaal 12% toeslag bovenop hun salaris. Blij ven doorleren staat centraal bij Gofl ex. Náast hun opleiding bij het ROC en het werken bij een leerbedrij f, volgen de leerlingen vier jaar lang een intensief opleidingsprogramma met verdiepende vakmodules, trainingen en masterclasses. Dit is pittig voor leerlingen, maar wij staan voor kwaliteit. Onze leerlingen behoren na hun opleiding vaak tot de beste monteurs van een bedrij f.’
Maak kennis met installatietechniek
Welke opleiding of route een leerling ook kiest: er zij n enorm veel mogelij kheden in de technische installatiebranche. Maar hoe moet je als school zo’n brede en diverse richting eenvoudig overbrengen aan leerlingen? Dat is precies waar de campagne “Installatie verbindt alles” bij gaat helpen. Met bij voorbeeld informatie om te bespreken in de klas, zoals feiten en mogelij kheden in de technische installatiebranche. Of met het lesprogramma, o.a. inzetbaar tij dens de LOB-uren, waarmee jij jouw leerlingen de verschillende kanten van installatietechniek laat zien.
Je kunt het voorlichtingsmateriaal kosteloos bestellen via: www.wij -techniek.nl/kiesinstallatie/bestellen
8+ 4 7,5
Vervangt tussentij dse feedback het beoordelingsgesprek?
Het beoordelen van leerkrachten en docenten in het primair en voortgezet onderwijs en de inzet van feedback blijven onderwerpen van discussie. Toch wordt er steeds meer geëxperimenteerd met nieuwe vormen van beoordelingen en lijkt feedback langzaam maar zeker steeds vertrouwder te worden in het onderwijs.
DOOR BAS VERMOND
Stand van zaken Het beoordelen van docenten verschilt sterk per school, geeft Jacintha de Laat aan. De Laat, docent Pedagogiek op een MBO-school: ‘Ik zie hardwerkende directeuren een vrij wel onmogelij ke taak uitvoeren. Ze starten vaak enthousiast op nadat ze gestart of gewisseld zij n van school. Ze proberen het team te bewegen, maar maken het ook onbedoeld onrustig.’ Henk Vegter, docent rekenen en wiskunde in het voortgezet speciaal onderwij s ervaart ook een wisselende beoordelingscyclus: ‘In het onderwij s is mij n ervaring dat een echte beoordeling door een leidinggevende gegeven wordt als iemand pas in dienst is of van functie verandert.’ Ook klinken er vanuit directeuren en bestuurders kritische geluiden. Rienkje van der Eij nden, directeur van een basisschool in Amsterdam: ‘Het voeren van dertig beoordelingsgesprekken kost een directeur minimaal 90 uur. Deze tij d is maar moeilij k te vinden in het toch al overvolle takenpakket van een basisschooldirecteur. Ook Eveline Driest, lid College van Bestuur van Sophia Scholen ziet dit. Eveline Driest: ‘Het hangt af van de directeur hoe regelmatig dit gebeurt. Los van een formele gesprekkencyclus is de mate waarin een leidinggevende regelmatig feedback geeft op wat er die dag gebeurt, bij na nog belangrij ker.’
Feedback van elkaar In het onderwij s lij kt elkaar feedback geven een voet aan de grond te hebben gekregen. Alexandra Jansen, docente Duits in het voortgezet onderwij s: ‘Binnen onze organisatie wordt er steeds meer gebruik van feedback gemaakt en met name door docenten die
zichzelf willen beoordelen en verbeteren.’ Djani Mesic, leerkracht op basisschool De Tweeklank in Hazerswoude-Rijndijk: ‘Wij bespreken binnen het team de Cito-resultaten en opbrengsten en geven elkaar hier feedback op. Het van en met elkaar leren is niet alleen belangrijk voor de leerlingen, maar ook voor ons team.’ Henk Vegter maakt ook gebruik van feedback. ‘Ik probeer altijd positieve en opbouwende feedback te geven. Bij opbouwende feedback is het belangrijk de collega te laten nadenken over het eigen handelen en zelf verbetering te zien.’
Feedback van leerlingen Tussentijds collega’s voorzien van feedback lijkt de jaarlijkse beoordelingsgesprekken te hebben ingehaald. Sommige scholen vragen zelfs feedback aan hun leerlingen. Jacintha de Laat vraagt al vijf jaar structureel feedback aan haar studenten. ‘Het helpt mij om een betere docent te worden. In het begin was het heel spannend, want ik wist niet precies wat ze ervan vonden.’ Djani Mesic vraagt in de klas met regelmaat om feedback, hij noemt dit ‘tips en tops’. ‘Ik vraag de leerlingen welke zaken ik goed doe, dat noem ik de ‘tops’ en ik vraag waar ze behoefte aan hebben, de ‘tips’. Dit zorgt ervoor dat ik continu scherp blijf op mijn eigen wijze van lesgeven.’ Niet op alle scholen lijkt feedback ondanks de positieve ervaringen ingezet te worden. Bestuurder Eveline Driest ziet ook dat dit sterk verschilt per school. ‘Weinig docenten doen dit actief en expliciet. Uiteraard ervaren ze of leerlingen wel of niet de les waarderen en vragen ze het soms, maar registreren en delen ze dit niet met hun leidinggevende om er doelen aan te verbinden en dat is een gemiste kans.’ Robbin van Eijsden ziet praktische bezwaren in het vragen van feedback aan leerlingen. Robbin van Eijsden: ‘Een paar jaar geleden hadden we een feedbackformulier ontwikkeld voor na de toetsen. Wij zijn er weer mee gestopt omdat het gewoon teveel werk was om iedere maand ook nog eens 150 vragenlijstjes te verwerken.’
Open cultuur Feedback als beoordelingsmethode lijkt dus waardevol voor scholen. Jacintha de Laat: ‘Mijn ervaring is dat je met regelmaat in je keuken moet laten kijken en in andermans keuken moet kijken.’ Djani Mesic ziet ook dat elkaar voorzien van opbouwende feedback niet van de één op de andere dag ingevoerd kan worden. ‘Op onze school is de afgelopen jaren hard gewerkt aan een open en eerlijke cultuur waarbij we graag feedback krijgen van elkaar, ouders en leerlingen. Dit zie je terug in de gesprekken over het functioneren als docent.’ Volgens Rienkje van der Eijnden is er een heldere schoolvisie nodig op wat goed onderwijs is en moet hier tijd en ruimte voor vrij gemaakt worden. ‘De wil om te verbeteren moet er zijn. Voorwaarde is wel dat leerkrachten zich veilig voelen.’ Ook Alexandra Jansen geeft aan dat het gevoel van veiligheid erg belangrijk is. ‘Voor degenen die er gebruik van maken moet het duidelijk zijn wat de voordelen zijn van feedback aan elkaar geven. Ook moet het duidelijk zijn dat er niet direct gevolgen worden verbonden aan negatieve feedback.’ Volgens bestuurder Eveline Driest is de directeur de sleutel voor een open en eerlijke werkcultuur: ‘Een verandering in het onderwijs is dat er meer een teamcultuur van samenwerken komt, maar dit heeft tijd nodig.’ Ook voor Henk Vegter draait het om vertrouwen en veiligheid. Henk Vegter: ‘Open staan voor elkaars mening en voor die van de leerlingen. Niet altijd in de hiërarchie willen zitten, maar respectvol met elkaar omgaan.’
Investeren in tijd en cultuur Feedback geven aan elkaar en dit ook actief van leerlingen vragen lijkt bezig aan een opmars. Deze methode kost tijd en energie om in te voeren. Scholen moeten investeren in een open en veilige cultuur voordat er kan worden overgegaan op elkaar beoordelen en het geven van tussentijdse feedback. Een actieve rol van docenten, directeuren én bestuurders is noodzakelijk om het enthousiasme en de wil om de eigen ontwikkeling te blijven stimuleren. Dan is het mogelijk om de kwaliteit van het onderwijs te blijven vergroten én het werkplezier in het onderwijs te garanderen.
Haal Bas bij jou in de klas!
Een compleet digitaal programma voorbereidend rekenen, taal en voor alle ontwikkelingsgebieden voor peuters en kleuters
De materialen van Bas geven al 25 jaar prachtige mogelijkheden om het onderwijs voor peuters en kleuters in te richten. Er is tevens een aansluitende versie voor thuis en een peuterversie voor VVE doeleinden. Leerkrachten en pedagogisch medewerkers beschikken we over een jaarvullend programma waarin zij zelf ook de mogelijkheid hebben om deze naar eigen wens in te zetten. Het biedt 9 thema’s in totaal met bij ieder thema 4-weekse lesideeën. Bovendien is er bij Bas aandacht voor kinderen die een voorsprong hebben én kinderen die achterlopen.
Werken met Bas in de klas
• Flexibel inzetbaar uitgewerkt programma voor peuters en kleuters • Alle SLO-doelen komen aan bod • Differentiatie voor zowel kinderen die achterlopen als voorlopers • Zeer gewaardeerd als aanbod voor
NT2-kinderen • Veel vrolijk en leerzaam aanvullend materiaal voor in de klas (praatplaten, boeken, spelletjes) • Voldoende materiaal om een heel jaar mee te vullen • Bas sluit aan bij de belevingswereld van kinderen • Bas in de klas is er ook als thuisversie
Alle 9 thema’s van Bas zijn te vinden op een online portaal. De thema’s zijn op 3 verschillende niveaus: peuter, groep 1 en groep 2. Bij ieder thema staan voor iedere week lesideeën met een precieze uitwerking hiervan. De SLO-doelen, differentiatie, woordenschatkaarten, bijbehorende prentenboeken, suggesties voor een themahoek, extra lessen over wetenschap & technologie en burgerschap zijn bij iedere week te vinden. Er zijn dus vierweekse thema’s met lesideeën voor alle ontwikkelingsgebieden met daarbij praatplaten voor op het digibord en spelletjes met een daaraan gekoppeld leerlingvolgsysteem.
Maak nu kennis met Bas in de klas!
Vraag via deze QR code of via www.basindeklas.nl een demo aan en ontvang daarbij een Bas prentenboek als kennismakingscadeau.