HAVADiS GAZETESi

H AVA D İ S GAZ ETES İ

Kerkük Türklerinin önemli yayı n organlarından olup, siyasi, içtimai, ilmi, edebi, iktisadi, ticari, sıhhi ve zirai konuları kapsayan h a ftalık, "Her şeyden bahis", 30. Sayıdan itibaren " her şeyden bahseden Osmanlı Gazetedir" ve n i h ayet "Her şeyden bahseden İslam Gazetesidir" ibareleri ile yayınlanmıştır. 1 1 Şubat 1 327 (25 Şubat 1 9 1 1) tarihinde yayınlanmaya başlam ıştır. 1 Mayıs 1 33 4 (14 M ayıs 1 9 1 8) tarihinde Osmanlıların Kerkük'ten ilk çekilişlerinde durdurulmuş, kısa bir süre sonra 18 Mayıs 1 33 4 tarihinde Osmanlılar tekrar Kerkük ' ü ele geçirince, 27 Teşrini evvel 1 33 4 tarihine değin burada kaldıkları müddet zarfında Havadis'in tekrar yayıma geçip geçmediği bilinmemektedir. ı Mart 1 333 tarihinde 208 numara ile tekrar yayınlandığını biliyoruz, ama sonrası hakkında ne yazık ki bilgimiz yoktur.

Havadis G a zetesi, dört yıl kadar haftalık daha sonra iki yıl kadar da on günde bir olmak üzere düzenli olarak yayınla n mıştır.

Gazetenin kurucusu Kerki.iklü Kudsizade Ahmet Medeni ve Mehmet Zeki kardeşlerdir. Gazetenin hemen hemen bütün sayıları dört sayfa olarak çıkmıştır. I rak'ta yayınlanan

ilk resimli gazete d e olan Havadis'te yayımlanan resimlerin klişesi İstanbul yolu ile Viyana' da yaptırılmıştır.

Havadis Gazetesinin içeriği ise; Baş makaleler, Haberler, Edebi maddeler, çeşitli konular ve ilanlar şeklindedir.

Baş makalelerde, çağdaş modern gazetelerde olduğu gibi belirli başyazıları ile günün siyasi ve içtimai konularını ele almışlardır. Baş makaleler, belirli b i r serbestiyet içerisinde yazılmıştır.

Haberler; ilk sayılarda dağınık bir şekilde verilen haberler zamanla, harici, dahili ve mahalli olmak üzere üç başlık altında okuyucuya sunulmuştur. Burada dahili haberler olarak, Osmanlı D evleti içindeki gelişmeler; harici olarak ise, Osmanlı Devleti dışındaki haberler mahalli olarak da; Kerkük sancağının da dahil olduğu, Musul v i layetinin umumuna mahsus haberlerinden oluşmuştur. Ayrıca, "Osmanlı Ajansı" imzalı haberlere yer verildiği gibi, "Milli Ajans" haberleri de Havadis Gazetesi sayfalarında yer a l m ı şt ı r.

Edebi Maddeler; Havadis'in hemen h e r sayısında bir iki, bazen de üç şairin şiirlerine yer verilmiştir. B u t ü r şairler ya çağdaş ya da bir müddet önce yaş a m ı ş olanlar arasından seçilmiştir. Yine bu sayfada yer alan yazılar edebiyat tarihi, biyografi, edebi tenkit gibi kon u l a r az da olsa görülmektedir.

Çeşitli konular; Havadis Gazetesi'nde ayrıca sanat, tarih, coğrafya, sağlık ve aktüalite gibi konulara d a yer verilmiştir.

İlanlar; Havadis gazetesi 3 1 . Sayısından itibaren ücreti mukabili resmi devlet ilanlarına da s ayfalarında yer vermiştir. 66

66 Terzibaşı, Ata, Kerkük Matbııat Tarihi, İstanbul, 2005, s. 48-60.