HENK SWAMA

GEEN EUROPA-AANBOD BIJ VER-SPECIALIST YAXA REIZEN

“SCHOENMAKER, HOUD JE BIJ JE LEEST”

DOOR:

ARJEN LUTGENDORFF

Nu de positieve reisadviezen voor steeds meer verre bestemmingen terugkeren begint het weer leuk te worden, zo stelt Henk Swama (oprichter/directeur Yaxa Reizen) in gesprek met Travelpro op het nieuwe kantoor van de touroperator in het Groningse Marum.

Samen met Tomas Tiekstra is Henk druk met boekingsaanvragen en bestaande boekingen. Binnenkort wordt het team weer versterkt met de komst van Hiske Dijkstra en Rutger Strikwerda.

“Goede moed”

In het gesprek gaat het al snel over de afgelopen twee jaar en de gevolgen van de coronacrisis. “Ondernemers in de reisbranche moeten weer spek op de botten krijgen. Onze pensioenpotten zijn leeg waardoor we langer moeten doorwerken. Gelukkig hebben we geen hoge schulden bij het Voucherfonds, maar het was een goede zet dat het fonds in het leven is geroepen. Ik ben begonnen met een schone lei, maar mijn pensioenpot is leeg. Ik ben een nuchtere Groninger, het is zoals het is en gezondheid vind ik veel belangrijker. We worden door nieuwe partners benaderd om samen te werken. Dat sterkt ons en geeft ons moed en positieve zin.”

Bestemmingsaanbod

Met Yaxa Reizen biedt Henk bestemmingen over de hele wereld aan. Hij en Tomas bevestigen beiden dat landen als Mexico, Costa Rica en Jordanië het goed doen doordat reizigers er met weinig (corona)maatregelen worden geconfronteerd. “We bieden nog steeds alle bestemmingen aan die we voor de coronacrisis ook al in ons aanbod hadden. De Filipijnen, waar weinig aanbod op is, zijn we net voor de crisis mee gestart. Daarnaast gaan we Egypte als nieuwe bestemming aanbieden”, aldus Henk.

Geen Europa

“Schoenmaker, houd je bij je leest”, zo stelt Henk wanneer het initiatief van diverse specialisten om Europese bestemmingen aan te gaan bieden ter sprake komt. “Je moet gaan inkopen, de website moet anders worden ingericht, al met al is het heel veel werk. Je moet blijven doen waar je goed in bent. Maar ik begrijp ook dat men nieuwe wegen wil gaan bewandelen. Er zijn veel verspecialisten die Europa zijn gaan aanbieden, maar ik ben benieuwd hoelang dat vol te houden is. Misschien heb je een ton of anderhalve ton extra omzet, maar de kosten wegen daar voor ons als Yaxa Reizen niet tegenop.”

Creatief werken

“We horen van onze agenten dat ze het ontzettend druk hebben. Niet alleen met gasten vanaf de Nederlandse markt, maar overal vandaan”, aldus Tomas. “Naar bestemmingen waar weinig maatregelen van toepassing zijn boeken we waar mogelijk vaker rechtstreekse vluchten en bijvoorbeeld minder vaak via Amerika doordat daar nog wel maatregelen van toepassing zijn. Voor de schermen is de werkwijze niet anders, maar achter de schermen wel. Je moet een beetje creatief werken en vooral scherp blijven. De prijzen van vluchten en accommodaties worden niet per se hoger, maar huurauto’s wel. Veel lokale agenten zijn blij dat reizigers terugkomen en gooien niet direct de prijzen heel erg omhoog. Men is een beetje aan het aftasten. Als je nu opeens hele hoge prijzen gaat vragen, dan ben je snel klaar. Je moet er geen slaatje uit slaan en portemonneetjes leeg gaan trekken.”

We hebben alles kritisch tegen het licht gehouden ‘‘

Niet belangrijk genoeg

“Gelukkig staan de reisadviezen van vrijwel alle landen weer op geel. Nu de PCR-test bij terugkomst er nog af”, aldus Henk. “Ik heb mij destijds aangesloten bij de groep touroperators die de rechtszaak aanspande tegen de Nederlandse Staat, maar dat had ik achteraf misschien niet moeten doen. Ik wilde toch graag het initiatief steunen. Alle aandacht in de media ging, ondanks veel

FOTO: De studiereizen van Yaxa gaan vaak naar onontdekte plekken.

verzoeken vanuit de ANVR om aandacht te vragen voor de reissector, naar de horeca. Rutte noemde de reisbranche ook niet. Blijkbaar zijn we niet belangrijk genoeg.” Tomas: “Het ligt niet aan de ANVR, ik vind dat ze hartstikke goed werk doen en hebben gedaan. Wel heb ik het gevoel dat diegene die het hardst hebben geroepen de meeste aandacht en steun hebben gekregen. Daarin is de reisbranche achtergebleven.”

Tips

Gevraagd naar tips voor reisprofessionals laat Tomas weten: “Gewoon lekker boeken, niet te bang zijn. Veel bestemmingen kunnen weer. Ik zie de verplichte PCRtest niet als een echt groot obstakel. Als je straks naar een concert wil, dan heb je het ook nodig en heb je een avond plezier. Als je op reis wilt ook en dan heb je een, twee of drie weken plezier. Mijn advies aan reisadviseurs: wees niet bang om te boeken. Er zijn ontzettend goede omboekgaranties en vertrouw op de touroperator. Durf actief te zijn in de positieve zin.”

Twee zware jaren

Henk: “Net als ieder ander hebben we ontzettend veel werk gehad om in 2020 vouchers uit te schrijven, in de hoop dat de reizigers in 2021 weer zouden omboeken. Maar 2021 was ook nog een groot drama. De meeste landen bleven op slot en daardoor moesten alle uitgegeven vouchers terugbetaald worden. Soms denk ik weleens: waar gaat het naartoe? Maar zodra er weer aanvragen binnenkomen en de telefoon gaat weer, dan krijg je weer positieve energie. Ook het verhuizen naar een nieuw kantoorpand heeft ons een boost gegeven, maar de laatste twee jaren waren twee zware jaren.”

Relaties al jaren goed

Al met al concludeert Henk na de coronacrisis dat het met de relaties die hij vanuit Yaxa heeft al jaren goed zit. “Dat geeft rust. Eigenlijk is het best bijzonder dat iedereen nog bestaat. Bij onze DMC’s, maar ook wat betreft touroperators op de Nederlandse markt. Ik had verwacht dat er meer faillissementen zouden volgen, waar je het natuurlijk niemand gunt. De steun is straks ook helemaal weg, dus wat niet is kan nog komen natuurlijk. Een groot compliment voor de overheid voor de steunmaatregels die we hebben gehad, zoals zo velen in de reisbranche hadden we het anders niet gered. Dat mag ook wel eens gezegd worden.”

Onderscheiden

“Ik kijk altijd naar de offertes, hoe offertes worden aangeboden”, aldus Henk op de vraag hoe hij zich met Yaxa onderscheidt van andere ver-specialisten. “Qua bestemmingen vissen wij en andere ver-specialisten in dezelfde vijver. Wij hebben altijd B2B gewerkt en blijven

dat in de toekomst doen. Zij weten precies wat hun klanten willen. Als je een directe klant hebt, haken ze ook vaak weer af. Daarnaast zijn er ook veel specialisten op verre bestemmingen met grote investeerders achter zich die bakken met geld hebben. Ik doe het allemaal zelf, ik ga geen geld lenen en ik heb ook geen investeerder achter mij. Onze grote kennis over alle bestemmingen die we aanbieden is ons pluspunt. Ons hele team gaat normaliter regelmatig op reis, we organiseren studiereizen voor onze partners en kunnen heel goed inspelen op de wensen van bestaande en nieuwe klanten. Want bij ons staat de klant en het reisbureau/ZRA altijd op nummer één. Bel je ons? Dan krijg je gelijk iemand aan de lijn. Vraag je een offerte aan? Dan presenteren we je die binnen vier werkdagen. De kracht van een kleine speler is snel kunnen schakelen, meedenken, korte lijnen en flexibel zijn. De retailers die bij ons boeken, boeken al jaren bij ons. Wij hebben de reisvouchers keurig op tijd terugbetaald, we hebben hiervoor mooie complimenten gekregen en dat sterkt ons voor de toekomst. De gunfactor is erg hoog en dat horen we van diverse partijen.” hebben we de lay-out van onze offertes veranderd. Grotendeels is deze hetzelfde gebleven, maar vooral dingen als het lettertype zijn veranderd. Het is verfrissender maar alsnog met een hele hoop informatie. Het werkt averechts als je alles totaal verandert. Het Yaxa-DNA moet blijven bestaan in de offertes. Ook daarom zijn we geen bestemmingen binnen Europa gaan aanbieden. De bestemmingen die ik buiten Europa heb bezocht ken ik veel beter dan bestemmingen binnen Europa. Yaxa is geen Europa.”

Yaxa Reizen over drie jaar?

Op de vraag of Henk de afgelopen twee jaar veel heeft nagedacht over Yaxa, waar hij mee bezig is geweest en of hij nog iets wil veranderen aan de touroperator, laat hij weten: “Normaal kijk ik drie jaar vooruit. Maar kijk wat er nu weer om ons heen gebeurt. We hebben de Covid-pandemie nog niet achter ons of er dient zich een oorlog aan in Oekraïne, gelegen in Europa op nog geen drie uur vliegen vanaf Schiphol (het interview vond eind februari plaats, red.). Misschien dat er in de toekomst nog een strategische samenwerking in het verschiet ligt? Wie zal het zeggen. We hebben alles kritisch tegen het licht gehouden en hebben nieuwe reizen toegevoegd, de website en offertes zijn geüpgraded en ik ben naar de mogelijkheden op de Belgische markt aan het kijken. Daarnaast was het alleen maar negativiteit. Iedere dag waren we bezig met reizen annuleren, opnieuw inboeken, geld retourneren, vouchers uitgeven en dat soort ellende. Ik ben niet iemand die alles uitstippelt. Ik doe veel op gevoel. Een aantal con-collega’s roepen ‘we gaan in 2022 weer 60% of 70% van 2019 doen’. Daar geloof ik niet in, dat gaat hem niet worden, althans, voor ons niet. Waar ik wel in geloof? Dat we na een vervelende periode langzaam maar zeker weer op weg zijn naar een reiswereld als vanouds!”

Wees niet bang om te boeken ‘‘

Men staat weer in de startblokken om te boeken...

“Ik hoor heel veel wisselende verhalen. Je hebt retailers met klanten die afwachten, maar aan de andere kant retailers met klanten die juist niet kunnen wachten. Wat we ook merken is dat de gemiddelde budgetten hoger liggen. Reizigers hebben de afgelopen twee jaar weinig gereisd buiten Europa, maar willen graag weer een mooie reis maken”, aldus Tomas over de boekingen. “We zitten natuurlijk nog lang niet op het niveau van 2019. We zijn ontzettend blij met elke boeking die we maken. Dat we überhaupt kunnen doen wat we willen doen, mooie reizen boeken. Als wij bestemmingen niet aanbieden, checken retailers toch vaak bij ons of we het aanbieden of nog tips hebben. Het contact met reisagenten is erg goed. Dat hebben we ook gemerkt op dagen als TravDay en leveranciersdagen. De sfeer op de diverse leveranciersdagen is hartstikke fijn. Ik heb absoluut niet het idee dat men Yaxa is vergeten, de gunfactor is nog steeds erg groot.”

Hetzelfde gebleven

In de manier van werken is er bij Yaxa niks veranderd. Na maanden te hebben thuisgezeten laat Tomas weten dat hij in het begin wel weer even moest wennen, maar dat de flow er al snel weer in zat. “Vlak voor corona