Fatena Al-Ghorra
‘Voor mij is Gaza een vluchtelingenkamp, een gevangenis met grenzen’, zegt de Palestijnse dichteres Fatena Al-Ghorra (° Gaza, 1977). ‘In 2006 kwam Hamas aan de macht en werd onze spreekvrijheid beknot. Als journaliste en nieuwsanker moest ik het ontgelden. Een onafhankelijke mening, kritisch denken maakt je verdacht. (…) Niet alleen mij, maar ook mijn hele familie hebben ze bedreigd. Toen ze mijn bureau kort en klein hebben geslagen is het me beginnen dagen hoe ernstig de bedreigingen waren en heb ik besloten te vluchten.’ Op haar 17de werd Fatena tegen haar wil uitgehuwelijkt; negen jaar later lukte het haar om van deze man te scheiden. Spoedig verwierf ze bekendheid als kritische en progressieve journaliste en als radiostem. In 2000 publiceerde ze haar eerste dichtbundel: ‘There is still a sea between us’, gevolgd door ‘A Very Troublesome Woman’ (2003) en ‘Ellay’ (2010) -alle in het Arabisch. In 2009 vroeg ze asiel aan in België en ze kreeg de Belgische nationaliteit in 2016. Ze werkt nu als freelance journaliste voor o.m. Al Jaziera, als lector, vertaalster en dichteres; ze heeft zich te Antwerpen gevestigd.
toegankelijk blijft. Aan de ene kant is ze doorweven van de ‘bijbelse’ landschappen rond de Jordaanvallei en de Rode zee, maar tegelijkertijd schemert de decennialange onderdrukking van de Palestijnen door haar verzen. In vele gedichten uit deze bundel gebruikt ze de gebiedende betekenis, zoals overigens ook in de titel van de bundel, ‘Neem dit lichaam’, niet in een moraliserende betekenis, maar eerder als een directer manier om de lezer te confronteren met haar geschiedenis. In andere gedichten gebruikt ze de je-vorm, alsof ze iemand aanspreekt (‘Je trok elk deel van mij aan als een kledingstuk’). De twee gekozen gedichten komen uit ‘Neem dit lichaam’. Al-Ghorra draagt deze bundel op aan ‘mijn lichaam en geest die mij over hun geheimen leerden’ In het eerste deel staat de geest centraal; het tweede deel is lijfelijk, soms sensueel. Soms een met wreedheid doortrokken erotiek, maar altijd verbluffend in zijn poëtische kracht.
KEUZE GEDICHT EN TEKST: PETER BENOY
‘Gods bedrog. Diverse scenario’s’ (Uitgeverij P., 2014) werd uit het Arabisch in het Nederlands vertaald door vertaler en schrijver Nisrine Mbarki en ingeleid door Annelies Verbeke. Intussen verscheen haar werk ook in Italiaanse, Franse en Spaanse vertalingen. In 2012 werd ze bekroond met de El-Hizjra prijs voor Nederlandse schrijvers met diverse achtergronden. Met ‘Tradire il Signore’ (‘Gods bedrog’) kreeg ze in 2016 een prijs voor het beste Arabische boek dat in het Italiaans vertaald werd. Ze is een graag geziene gast op internationale literatuurfestivals. ‘Fatena’s poëziesalon’ is een project dat ze in België en Nederland organiseert. Vorig jaar verscheen ‘Neem dit lichaam’ (Uitgeverij Jurgen Maas en P., Amsterdam/Leuven, 68 p.), eveneens in vertaling van Mbarki. Hierin werden ook enkele gedichten opgenomen uit ‘Gods bedrog’, evenals ‘Een marmeren gezicht’ uit de niet in het Nederlands vertaalde bundel ‘Ellay’. Zo geeft deze uitgave een heel representatief beeld van het werk van Fatena Al-Ghorra. Haar poëzie kenmerkt zich door een krachtig beeldenarsenaal, dikwijls metaforen die verrassen of bevreemden; zoals recensent Ernst Jan Peters het formuleert: ‘Op de een of andere manier komt het woestijnzand tussen de regels door’. Er is geen reden om dat weg te blazen, want het voegt iets belangrijks toe, iets wat de Westerse poëzie amper kent. Al-Ghorra schrijft een sterk gelaagde poëzie, die toch zeer
30 IM
2020#2_v1.indd 30
5/06/2020 14:39
