MIĘDZY WIEDZĄ A INTUICJĄ
WARSZTAT TWÓRCZY:
wany w tomiku „Pieces of Intelligence” Harta Seely. Tomik jest o tyle ciekawy, że wszystkie wchodzące w jego skład wiersze powstały na podstawie fragmentów wypowiedzi Rumsfelda. Pokazuje to, że tematów wypowiedzi lirycznej można szukać w bardzo wielu, nawet zupełnie nieoczywistych miejscach.
PATRYCJA OBARA
Gdybyśmy, idąc za Rumsfeldem (chociaż tak naprawdę podobna matryca wiedzy istniała już co najmniej w trzynastym wieku), chcieli proces zdobywania wiedzy rozpisać na te cztery etapy, to byłyby one następujące: • Niewiadome niewiadome • Wiadome niewiadome • Wiadome wiadome • Niewiadome wiadome
Nasza twórczość jest najpełniejsza wtedy, gdy znajdujemy w sobie wszystkie cztery etapy zdobywania wiedzy jednocześnie. Z jednej strony daje nam to poczucie bezpieczeństwa i rozszerzającą wachlarz środków wyrazu wiedzę. Z drugiej – pozostajemy spontaniczni, beztroscy i ciekawi.
Przyjrzyjmy się po kolei każdemu z nich. NIEWIADOME NIEWIADOME = NIE WIEM, ŻE CZEGOŚ NIE WIEM
Ten etap to na przykład ja w wieku siedmiu lat, radośnie pisząca najwspanialsze na świecie teksty piosenek o prądojadach i jesiennych ptakach. Albo Ty, malująca arcydzieła na przedszkolnych zajęciach ze sztuki. Czy Ty, piszący powieść fantasy w czwartej klasie podstawówki.
W lutym 2002 roku ówczesny Sekretarz Stanu USA Donald Rumsfeld, komentując sprawę konfliktu w Iraku, powiedział:
„
Raporty, z których wynika, że coś się nie wydarzyło, są dla mnie zawsze bardzo interesujące, ponieważ, jak wszyscy wiemy, istnieją wiadome wiadome; są takie rzeczy, które wiemy, że wiemy. Wie-
40
wroclife.pl nr 2/2021
my również, że istnieją wiadome niewiadome; oznacza to, że wiemy, iż istnieją pewne rzeczy, których nie wiemy. Ale istnieją także niewiadome niewiadome – rzeczy, o których nie wiemy, że ich nie wiemy. I [...] to ta ostatnia kategoria zwykle przysparza najwięcej trudności.
„
Jego słowa anonimowy autor przerobił potem na wiersz, który został opubliko-
Na wielu obszarach – również na obszarze szeroko rozumianych działań twórczych – przechodzimy ten etap we wczesnym dzieciństwie. Dzieła, które wówczas tworzymy, wydają nam się najwspanialsze na świecie. Duma nas rozpiera na widok własnoręcznie przez nas wyklejonego bibułą serduszka dla mamy. Do głowy nam nie przychodzi, że być może są jakieś zasady sztuki wyklejania serduszek, w myśl których można by to zrobić lepiej. Nasze serduszko jest po-prostu-idealne.
