3 minute read
W zgodzie z naturą
Monika Konieczna
Ekologia: obowiązek nowoczesnej oświaty czy wyzwanie dla nauczycielek i nauczycieli?
Advertisement
Skażenie środowiska naturalnego osiąga obecnie niewyobrażalny poziom, stwarzając tym samym zagrożenie dla ludzkiego życia. Edukacja ekologiczna staje się zatem ważnym punktem w wychowaniu następnych pokoleń, tak by ich zachowania względem środowiska były celowe, przemyślane, by potrafiły i chciały żyć w zgodzie z naturą. Jak sprawić, by mały człowiek rozumiał potrzebę dbania o zasoby naturalne i dobro Ziemi? Co robić, aby nie zniszczyć tego, co w naturalnym środowisku najcenniejsze? Edukacja ekologiczna, zwłaszcza w wymiarze praktycznym, to współcześnie jedno z ważniejszych wyzwań. Jak twierdził Johann Wolfgang von Goethe: „Nie wystarczy wiedzieć, trzeba to stosować. Nie wystarczy działać, trzeba jeszcze chcieć”.
Edukacja ekologiczna została wyszczególniona jako jeden z kierunków polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2021/2022. Jak zatem wzbudzić poczucie odpowiedzialności za przyrodę i nasze wspólne otoczenie w najmłodszych? Jak wpłynąć na dzieci, by rozumiały potrzebę harmonii między środowiskiem przyrodniczym, społecznym i kulturowym? Celem edukacji ekologicznej jest ukazanie, jak w sposób racjonalny i przemyślany korzystać z bogactw Ziemi. Kształtowanie wiedzy o środowisku, jego ochronie i zagrożeniach z nim związanych. Dzieci w wieku przedszkolnym charakteryzuje ogromna ciekawość otaczającego je świata. Wykorzystując ich naturalną potrzebę odkrywania, możemy oddziaływać na ich wrażliwość – na piękno natury i potrzebę dbania o nią.
W przedszkolu jest wiele możliwości poznawania, jak funkcjonują i wpływają na siebie rośliny i zwierzęta czy przyroda nieożywiona. Stwarzanie
72 OPINIE, REFLEKSJE, DOŚWIADCZENIA REFLEKSJE 2/2022
jak najczęstszych warunków do obcowania z przyrodą przyczyni się do kształtowania wrażliwości i odpowiedzialności za najbliższe środowisko. Dzieci powinny mieć świadomość, jak nasze działania oddziałują na otoczenie. Jak ważne są codzienne proste czynności, by zadbać o wspólne dobro. Zakręcanie kranu – to dbanie o wodę, rozsądne korzystanie z papieru – to dbanie o las, wyłączanie prądu – to oszczędzanie energii, podobnie jak segregowanie odpadów czy recykling. Ukazanie tych problemów w sposób zrozumiały i ciekawy, podkreślenie, jak ogromne ma znaczenie zachowanie jednostek dla całego ekosystemu – to wszystko wpłynie korzystnie na kształtowanie proekologicznych nawyków wśród dzieci.
W tym roku szkolnym Przedszkole Publiczne nr 65 „Zatoczka Kota Umbriagi” włączyło się w realizację ogólnopolskiego programu ekologicznego autorstwa Magdaleny Wiśniewskiej-Oppenauer, Katarzyny Kędrak i Marka Gwóździa pod tytułem „Eko Ludek”, który powstał pod patronatem miesięcznika „Bliżej Przedszkola”. Program jest odpowiedzią na potrzebę budowania świadomości ekologicznej i dbania o środowisko przyrodnicze.
Cele projektu to: przekazywanie dzieciom podstawowych wiadomości o ekosystemach i zjawiskach przyrodniczych, znajdujących się w najbliższym środowisku; kształtowanie poczucia odpowiedzialności za wszelkie zmiany w środowisku, których sprawcą jest człowiek; zapoznanie dzieci z podstawowymi pojęciami i zadaniami ochrony roślin i zwierząt; przyzwyczajanie do oszczędzania bogactw ziemi; wyrabianie przekonania, że surowce naturalne trzeba oszczędzać, między innym zbierając surowce wtórne.
W celu realizacji programu należy wybrać rodzaj przedsięwzięć ekologicznych, jakie w danym roku szkolnym nauczycielki/nauczyciele wraz z dziećmi zrealizują w swojej placówce. Do wyboru są trzy edycje, a w każdej z nich bardzo dużo zadań podzielonych na przykład na pory roku. Nauczycielka/nauczyciel indywidualnie wybiera rodzaj zadań, dostosowując je do możliwości dzieci. Warunkiem ukończenia programu jest udokumentowanie realizacji ekologicznych przedsięwzięć poprzez umieszczenie zdjęć na Facebookowym profilu „Eko Ludka”. To bardzo ciekawa propozycja, doskonale aktywizująca do działania, a jednocześnie promująca mnóstwo różnorodnych i ciekawych przedsięwzięć.
Nasze przedszkole do projektu dołączyło we wrześniu 2021 roku. Za nami sporo zrealizowanych zadań: kąciki ekologiczne w salach, konkurs na kapelusz Pani Jesieni, akcja kasztanobrania, konkurs „Stylowa Eko Torba” czy ekologiczne ozdoby choinkowe.
W nadchodzącym semestrze natomiast planujemy przygotować przedstawienie ekologiczne dla dzieci wykonaniu kadry przedszkola, zorganizować obchody dnia drzewa, dnia wiosny, sprzątanie świata, konkurs na ekologiczną piosenkę lub wierszyk w ramach Zielonego Dnia, przygotowywanie zdrowego posiłku przez dzieci, konkurs fotograficzny „Rowerem w świat”, „Kartę rowerową” itp.
Udział w projekcie ekologicznym to doskonała okazja do realizacji zagadnień dotyczących przyrody w ciekawej formie. Działania uwrażliwiają dzieci na potrzeby środowiska, umożliwiają zapoznanie się z podstawowymi pojęciami dotyczącymi ekologii, stwarzają okazję do eksperymentowania, poznawania dobrodziejstw, jakie daje nam natura. A przecież poznanie i zrozumienie to pierwszy krok do wykształcenia poczucia odpowiedzialności za środowisko, które nas otacza.
Monika Konieczna
Nauczycielka w Przedszkolu Publicznym nr 65 „Zatoczka Kota Umbriagi” w Szczecinie.
