Interdyscyplinarność Mieczysław Gałaś
Współdziałanie psychologii z pedagogiką w obszarze nauk społecznych Jak dotąd interdyscyplinarność nie doczekała się wystarczająco szczegółowej charakterystyki. Jest opisywana i używana na wiele różnych sposobów. W powszechnym ujęciu pojęcie to bywa spłycone i hasłowe. Przegląd różnych znaczeń i stanowisk używanych w literaturze naukowej jest dowodem na ciągle istniejące trudności związane z pełnym rozumieniem idei pojęcia „interdyscyplinarności” i sposobami jej praktykowania. Cechy myślenia interdyscyplinarnego można zrekonstruować na podstawie literatury, w której używa się tego terminu. Nie wdając się w zbyt drobiazgowe rozważania, w celu uniknięcia niejasności, warto przybliżyć współczesne obszary funkcjonowania interdyscyplinarności, jej cechy konstytutywne oraz wybrane problemy, które rodzi konceptualizacja interdyscyplinarności. Rozważania te poprzedzają zawarte w końcowej części tego opracowania niektóre refleksje dotyczące interdyscyplinarności w zakresie szeroko rozumianego procesu edukacyjnego – w kontekście rozwoju
WO KÓ Ł P O J Ę Ć P E DAG O G I C Z N YC H
wiedzy pedagogicznej wspomaganej współpracą z innymi dyscyplinami.
Zacieranie granic W historycznym rozwoju nauki i poznania naukowego istnieją dwie charakterystyczne tendencje. Z jednej strony pogłębia się specjalizacja, czyli wyodrębnianie z tradycyjnych dyscyplin nowych dziedzin nauki, zajmujących się badaniem stosunkowo wąskich wycinków rzeczywistości. Z drugiej strony pojawia się potrzeba ujmowania badanych zjawisk szczegółowych w szerszej, interdyscyplinarnej perspektywie, która wzmaga proces integracji, współpracy i wzajemnego przenikania między poszczególnymi dyscyplinami naukowymi1. Elżbieta Tarkowska zwraca uwagę na specyfikę fazy dziejowej towarzyszącej swoistej „modzie” na interdyscyplinarność. Występuje ona w okresach „spiętrzenia się zmian społecznych i przyspieszenia czasu historycznego”2.
R E F L E KS J E 5 / 2 0 2 0
95
