VerspaningsNieuws editie 1 2022

2e jaargang nr. 1• Maart 2022

In deze editie: Verspaners moeten functionaliteiten in CAM-software beter leren benutten - B&S anticipeert met nieuwe draadvonkmachine op groeiende 3D-printmarkt - Draadsnijden met verdubbelde productiviteit - Grote vijfassige portaalfreesbank brengt nauwkeurigheid in XXL-bereik - Nieuwe generatie leidt Harry Hersbach Tools de toekomst in - Stabiliteit van CMZ zie je terug in wisselplaatverbruik - Versnel innovatie in de cloud - GrindingHub ontpopt tot middelpunt van slijptechnologie - Duijts anticipeert met Kao Ming op groot freeswerk - Legio factoren bepalen verspaanbaarheid composiet - Laser boort twee miljoen identieke gaten op 1 m2 – en meer…

GF Machining Solutions

3 en 5 assige Freesbewerkingen

Mikron MILL E 500 U / 700 U

Mikron MILL P 500 U / 800 U / P 1400 U

Mikron MILL E 1000 U / 1400 U / 1900 U

Mikron VCE 600 / 800 / 1000 / 1200 / 1600 / 2000 Pro

In de moderne bewerkingstechnologie is er een gestaag toenemende trend richting hogere beschikbaarheid en flexibiliteit. Er is een vraag naar nog betere bewerkingskwaliteit, kortere doorlooptijden en rendabelere oplossingen.

GF Machining Solutions Mikron Mill leveringsprogramma gaat van standaard 3 en 5 assige machines, High Performance tot en met High Speed in combinatie met hoge nauwkeurigheid. Deze combinatie is uniek in de wereld. GF Machining Solutions is namelijk de enige fabrikant ter wereld met deze multitechnologieën.

De toekomstgerichte strategie voor de door GF Machining Solutions geproduceerde standaardmachines speelt in op deze ontwikkelingen.

Uit het complete scala van machines kunnen de toeleveranciers in precisie onderdelen, matrijzenmakers en componentenproducenten een oplossing kiezen die hen voorsprong geeft op hun concurrenten. GF Machining Solutions biedt u een breed scala hoogwaardige bewerkingsmachines aan.

Graag helpen we u voor de juiste oplossing.

www.gfms.com

Mikron MILL S/X 200 U / 400 U / 600 U

Voorwoord

Het ziet zag er goed uit Eind januari zag alles er goed uit – ondanks het tekort aan materialen en de hoge energiekosten waren de vooruitzichten voor de industrie uitermate goed. Het coronavirus was afgezwakt en de quarantaine- en reisbeperkingen konden beetje bij beetje losgelaten worden. Ook in Duitsland was men positief. De Duitse brancheorganisatie VDMA meldde tijdens een persconferentie een verwachte groei van 8% voor 2022. Het euforische gevoel was helaas van korte duur. Nog geen 1,5 maand later besloot een machtsbelust mannetje nog even snel een plaats in de geschiedenisboeken te bemachtigen door Oekraïne binnen te vallen. Het gevolg: Een toenemende inflatie, verdere handelsverstoringen, energieprijzen die extreem de pan uit rijzen en dit alles bovenop de humanitaire ramp die natuurlijk het zwaarst weegt.

De hele situatie rondom Rusland en Oekraïne brengt een hoop onzekerheid met zich mee. Ondanks dat op moment van schrijven de internationale sancties tegen Rusland hun vruchten beginnen af te werpen, is de toekomst alles behalve zeker. Een kat in het nauw maakt immers rare sprongen. Uit een onderzoek dat begin maart werd gehouden onder de leden van VDMA, ziet 85 procent

van de bijna 550 deelnemers de oorlog dan ook als een ernstig of merkbaar risico voor hun bedrijf. Daarom heeft VDMA de Duitse prognose voor 2022 bijgesteld naar een groei van slechts 4 procent.

Hoewel deze crisis wederom laat zien hoe afhankelijk we zijn van internationale ketens, brengt een crisis zoals deze ook kansen met zich mee. Om als EU minder afhankelijk te worden van de energie uit Rusland, wordt de behoefte aan nieuwe duurzame technologieën groter dan ooit. Denk aan kern- of waterstofcentrales, nieuwe windmolens, installaties voor getijdenenergie en ga zo maar door. Het moet allemaal ontwikkeld en geproduceerd worden. Dit biedt kansen voor onderzoeksinstellingen, ingenieursbureaus, technische bedrijven en de maakindustrie. Op die manier zou de Russische agressie op ten duur positief kunnen uitpakken voor de industrie, economie en de duurzaamheidstransitie van Nederland en de EU. Tim Wentink t.wentink@54umedia.nl

2e jaargang nr. 1• Maart 2022

Op de voorpagina:

Colofon VerspaningsNieuws, jaargang 2, editie 1, maart 2022 VerspaningsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor ondernemers in de maakindustrie die verspanende technieken in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in de wereld van verspaning waarbij ook hedendaagse thema’s zoals digitalisering, automatisering en robotisering natuurlijk niet zullen ontbreken. VerspaningsNieuws besteedt aandacht aan nieuws van en voor machineen gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs, technisch adviesbureaus en onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de verspaning actief zijn.

Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen zal de minimale oplage per editie 5.000 gedrukte exemplaren bedragen, aangevuld met een digitale oplage.

De CoroDrill 462 en de CoroDrill 862 micro-boren van Sandvik Coromant zijn ontwikkeld voor de productie van kleine nauwkeurige onderdelen. De nieuwe boren zijn geschikt om een verscheidenheid aan werkstukmaterialen te bewerken en komen goed van pas in de elektronica- en medische industrie, evenals de lucht- en ruimtevaartsector en de matrijzenbouw.

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 E: info@54umedia.nl

Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Tweelingenlaan 51 7324 AP APELDOORN T: +31 (0) 55 360 10 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl

Redactie Tim Wentink E: t.wentink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

In deze editie: Verspaners moeten functionaliteiten in CAM-software beter leren benutten - B&S anticipeert met nieuwe draadvonkmachine op groeiende 3D-printmarkt - Draadsnijden met verdubbelde productiviteit - Grote vijfassige portaalfreesbank brengt nauwkeurigheid in XXL-bereik - Nieuwe generatie leidt Harry Hersbach Tools de toekomst in - Stabiliteit van CMZ zie je terug in wisselplaatverbruik - Versnel innovatie in de cloud - GrindingHub ontpopt tot middelpunt van slijptechnologie - Duijts anticipeert met Kao Ming op groot freeswerk - Legio factoren bepalen verspaanbaarheid composiet - Laser boort twee miljoen identieke gaten op 1 m2 – en meer…

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 24 mei 2022.

Editie 2, jaargang 2 van VerspaningsNieuws verschijnt in juni 2022.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. www.verspaningsnieuws.nl

3

Inhoud

De Verspaningstafel: “Verspaners moeten functionaliteiten in CAM-software beter leren benutten”

6

Medio november ging VerspaningsNieuws in gesprek met Dolf Broekaart van Open Mind en Michael van de Velde en Emiel Zeelenberg van ATS edgeIT over trends in CAD/CAM-systemen. Hoewel het gebruik van CAM-systemen een vlucht heeft genomen, worden de uitgebreide functionaliteiten binnen deze oplossingen nog lang niet volledig benut. Een gemiste kans!

16

Grote vijfassige portaalfreesbank brengt nauwkeurigheid in XXL-bereik Een fundering van 300 kuub beton met 40 palen die 7 meter de grond in gaan! Dat is er nodig om de nieuwe vijfassige Pama Vertiram 2000.

4

48

Masévon Advanced Systems zoekt samen met Haimer maakbare grenzen op Masévon Advanced Systems in Hardenberg heeft twee jaar geleden een nieuwe verspanende afdeling opgezet.

Agenda 26 – 29 april Open House INDEX Reichenbach (D) www.index-traub.com

En verder....

26 – 29 april Open House Hermle Gosheim (D) www.hermle.de

10

B&S anticipeert met nieuwe draadvonkmachine op groeiende 3D-printmarkt

14

Draadsnijden met verdubbelde productiviteit

21

Nieuw gereedschapsconcept maakt gefreesde oppervlakken spiegelglad

22

Nieuwe generatie leidt Harry Hersbach Tools de toekomst in

24

“Stabiliteit van CMZ zie je terug in wisselplaatverbruik”

26

3DExperience World 2022: “Versnel innovatie in de cloud”

28

Kort nieuws

30

Fastems verhoogt productiviteit in kleine ruimtes

33

GrindingHub ontpopt tot middelpunt van slijptechnologie

34

Turbineschijven ontbramen en afronden met Stream Finishing

36

Duijts anticipeert met Kao Ming op groot freeswerk

39

Column Jan Willem Mollema

40

Legio factoren bepalen verspaanbaarheid composiet

44

Hurco bundelt alle kennis in nieuwe vijfasser

45

Machineontwerp is cruciaal bij zwaarverspaning

47

Stabiliteit is basis voor prestatiegerichte Doosan BVM 5700

52

Laser boort twee miljoen identieke gaten op 1 m2

56

Citizen kortdraaier verkort cyclustijd met dubbele Y-as

57

Matsuura breidt vijfassige MX-serie verder uit met MX-420

58

Ceratizit introduceert drie nieuwe gereedschappen

60

Productnieuws

9 - 13 & 16 - 21 mei

DMG Mori In-House Exhibition Pfronten (D) www.dmgmori.com

3 – 5 mei Heller Open House Nürtingen (D) www.heller.biz

11 - 13 mei Chiron Open House Tuttlingen (D) www.chiron-group.com

17 mei

Clean Event 2022

Evenement over industriële reinheid Veldhoven www.mikrocentrum.nl

17-20 Mei GrindingHub 2022

Vakbeurs voor slijptechniek Stuttgart (D) www.grindinghub.de

5

“Verspaners moeten functionaliteiten in CAM-software beter leren benutten”

Door toenemende complexiteit van werkstukken en bewerkingsmachines is CAM-software onmisbaar geworden.

CAD/CAM-systemen zijn de laatste jaren steeds belangrijker geworden in de maakindustrie. Dit is deels te verklaren door de toenemende complexiteit van werkstukken en bewerkingsmachines, maar ook door kleiner wordende seriegroottes. Hierdoor neemt de vraag naar flexibiliteit en dus korte programmeertijden toe. Hoewel het gebruik van CAM-systemen een vlucht heeft genomen, worden de uitgebreide functionaliteiten binnen deze oplossingen nog lang niet volledig benut.

Dat blijkt uit een rondetafelgesprek met Dolf Broekaart van Open Mind en Michael van de Velde en Emiel Zeelenberg van ATS edgeIT. 6

ni pa

el f a

ers

A

de V n a

n g st

In de eeuwige zoektocht naar een hogere efficiëntie en betere prestatie-eigenschappen, wordt de industrie steeds veeleisender als het om eindproducten gaat. Dit resulteert in werkstukken met complexe vormen en strenge toleranties die alleen nog met high-end bewerkingsmachines geproduceerd kunnen worden. Draaifrezen, vijfassig frezen en multitasking; metaalbewerkers ontkomen er niet meer aan om te kunnen voldoen aan de toenemende eisen. Daarmee wordt het programmeren aan de machine in de meeste gevallen te ingewikkeld en inefficiënt. Een CAM-software is dan de enige oplossing.

“Handmatig programmeren zonder CAM-software is terug naar de tijd van paard en wagen”, is Broekaart van mening. Hij vervolgt: “We zoeken allemaal naar een maximale efficiëntie en productiviteit. In mijn optiek is dat enkel mogelijk met een goed CAD/CAM-systeem dat het uiterste uit de machine weet te halen. Bovendien maken we in Nederland veelal kleine series die geautomatiseerd geproduceerd worden. Dat betekent veel programmeerwerk waar CAM-software een grote tijdbesparende rol in kan én moet spelen.” Volgens Van de Velde speelt ook het gebrek aan programmeurs een goede CAMsoftware in de kaart. “Door een gebrek aan programmeurs moet het programmeerwerk verricht worden door een steeds kleinere groep mensen. Die uitdaging kan alleen overwonnen worden met een ondersteunende CAM-software die veel basishandelingen uit handen neemt. Met CAM-software kan de maakindustrie naar de massaproductie van enkelstuks.”

Toegankelijker dan ooit CAD/CAM-software is de afgelopen jaren heel toegankelijk geworden.

Het gebruiksgemak is verbeterd, de taal is in het Nederlands waardoor een drempel wordt weggenomen en door intelligentie in de software is het een stuk gemakkelijker geworden om de basis aan te leren. Nieuwe gebruikers hebben volgens de gesprekspartners binnen no-time de basis onder de knie. “Waar je vroeger moeilijk moest doen om een CAD-bestand in te lezen, heb je nu binnen enkele seconden een 3D-model ingelezen en staat de eerste gereedschapsbaan al klaar.” Naast ontwikkelingen in de gebruiksvriendelijkheid van CAMsoftware, hebben standaard ontwikkelingen de laatste jaren vooral de snelheid van de berekeningen en de programmeerefficiëntie verbeterd. Andere ontwikkelingen zijn gericht op het continu verbeteren van CAM-strategieën en het optimaliseren van bewegingsbanen. Paraboolfrezen, Wave Turning en Waveform frezen zijn allemaal complexe strategieën, die dankzij moderne CAMsystemen zoals hyperMill en Edgecam met enkele muisklikken zijn te

Dolf Broekaart van Open Mind: “In mijn optiek is het enkel met een goed CAD/CAM-systeem mogelijk om het uiterste uit de bewerkingsmachine te halen. Met CAM-software kunnen de grenzen van de machine veilig opgezocht worden.”

programmeren. Volgens Zeelenberg is de programmeerefficiëntie in een paar jaar tijd enorm verbeterd. “Wat vroeger een half uur in beslag nam, kunnen we tegenwoordig in enkele minuten programmeren.”

Haal meer uit CAM “Als je alle voordelen van CAM-software op een rijtje zet dan is het een ‘no brainer’ om hier als verspanend bedrijf uitvoerig mee aan de slag te gaan. Toch zie je dat er nog partijen zijn die het op hun beloop laten. Dit zijn de bedrijven die het op relatief korte termijn af gaan leggen tegenover de concurrentie”, aldus Broekaart. Zeelenberg vult aan: “Ontwikkelingen, zeker in software, gaan razendsnel en het is voor bedrijven een uitdaging om tijd te investeren in de implementatie van nieuwe oplossingen. Met regelmaat moeten we klanten simpele features uitleggen die al tien jaar standaard in de CAM-software zitten.” De twee partijen zijn er van overtuigd dat het cruciaal is voor Nederlandse maakbedrijven om bovenop nieuwe ontwikkelingen te zitten. “Klanten zeggen vaak dat ze het te druk hebben om zich te verdiepen in nieuwe oplossingen. Vaak zijn ze juist onnodig druk omdat ze niet efficiënt werken. De gemiddelde metaalbewerker kan

7

software is het voorspelbare werk, zoals het aanbrengen van gereedschapsbanen op eenvoudige features, verleden tijd. De programmeur kan zich daardoor focussen op meer uitdagende werkzaamheden, zoals het verbeteren van bewerkingsstrategieën.

Dit voorkomt fouten en zorgt ervoor dat een werkstuk altijd op dezelfde manier wordt geprogrammeerd. Hierdoor ontstaat er een voorspelbare output en voorkom je discussies in de werkplaats over de gereedschapskeus en de beste manier van bewerken.”

Michael van de Velde van ATS edgeIT: “Met CAM kan de maakindustrie naar de massaproductie van enkelstuks. Een voorwaarde is wel dat maakbedrijven zich meer moeten verdiepen in software-innovaties om alle modules binnen een CAM-systeem optimaal te kunnen benutten.”

nog zoveel meer uit het CAM-systeem halen. Zeker met nieuwe mogelijkheden zoals het automatiseren van het programmeerproces in combinatie met simulatie.”

Programmeren is deels te automatiseren Moderne CAM-pakketten bieden de mogelijkheid om veel voorkomende taken volledig geautomatiseerd uit te voeren.

Met Automation in hyperMill en Strategie Manager in Edgecam kunnen programma’s in een fractie van de tijd geprogrammeerd worden. Dit gaat verder dan het enkel herkennen van features en toepassen van macro’s op de geometrie. Door de ingebrachte kennis ondersteunen deze systemen gebruikers met minder vak- en programmeerkennis, zoals bijvoorbeeld de jongere generatie of zijintredes. “Regelmatig doen we benchmarks en vergelijkingen met traditioneel programmeren. Meer regel dan uitzondering is dat significante programmeertijd bespaard wordt. Zelfs voor eenvoudige stukken zien we een verbetering in programmeertijd van 3 uur naar 30 minuten. Ook voor meer complexe stukken is dit van toepassing en daar zien we vaak zelfs nog grotere vormen van tijdsbesparingen.

Op deze manier loont het dus om bij gebrek aan capaciteit, gebruik te maken van automatisering”, zegt Broekaart.

“Automatisering neemt daarnaast ook de saaie kant van programmeren weg”, zegt Van de Velde. “Met hedendaagse CAM-

Boksen tegen interne politiek Ondanks dat gebruikers van CAM-pakketten al jarenlang kunnen profiteren van het automatisch programmeren, zien beide partijen dat hier in de praktijk nog te weinig gebruik van wordt gemaakt.

Zeelenberg: “De Strategy Manager module waarmee je zonder programmeerkennis ingewikkelde strategieën kan maken, is al ruim een decennium beschikbaar in Edgecam. In de praktijk maakt slechts 20% van onze klanten er gebruik van, terwijl er met zoiets eenvoudigs enorm veel werk uit handen genomen kan worden.” Zowel Broekaart, Zeelenberg als Van de Velde zien dat bedrijven door de waan van de dag te druk zijn om in innovatie te stappen. Daarnaast wordt er veel te moeilijk over software gedacht. “Zeker de oudere generatie die over het algemeen de beslissingen maken binnen een bedrijf, vinden het lastig om nieuwe software een kans te geven. We begeleiden klanten in het traject, maar het is vaak boksen tegen interne politiek waarbij de oude generatie de hakken in het zand zet. Gelukkig zijn we op een punt aangekomen dat de generatie die is opgegroeid met computers het nu steeds vaker voor het zeggen krijgt en de voordelen van software-innovatie wel weet te waarderen en te benutten.”

Simulatie in CAM Naast automatisering is simulatie een functionaliteit binnen CAM die in toenemende mate gebruikt wordt. Tijdens het programmeren vindt er direct een controle plaats, waarbij rekening wordt gehouden met de afmetingen van het werkstuk, de type opspanning en het gereedschap evenals de dimensies en bewegingen van de machine.

Men spreekt bij deze situatie ook wel over een Digital Twin van de werkelijke situatie in het CAM-pakket. Het biedt niet alleen een

Met Automation in hyperMill kunnen programma’s in een fractie van de tijd geprogrammeerd worden.

Dit gaat verder dan het enkel herkennen van features en toepassen van macro’s op de geometrie.

8

botsingscontrole, maar geeft ook de mogelijkheid om het programma te optimaliseren op basis van de krachten in het werkstuk en gereedschap. Tevens kan er gekozen worden voor een constante spaandikte om de standtijd van het gereedschap te verbeteren of het is mogelijk om een optimale voeding te realiseren voor een maximale productiviteit. Bovendien kun je met een CAM-software met simulatie met één klik van machine wisselen. Het programma wordt dan automatisch geoptimaliseerd en gecontroleerd voor de desbetreffende machine.

In Edgecam wordt simulatie standaard op basis van CL-data gedaan.

De gebruiker kan botsingen detecteren maar ook bekijken of de machine binnen de limieten blijft. Voor bedrijven die grote complexe producten maken of met dure machines werken, levert ATS edgeIT de simulatieoplossingen NCSimul of Vericut. Deze programma’s werken op basis van de gegenereerde NC-code, waardoor er nog meer zekerheid ingebracht wordt.

Open Mind biedt voor simulatie een combinatie aan van Virtual Machining met Connected Machining. De oplossing zorgt voor het veiligstellen van de machine en tegelijkertijd het geautomatiseerd optimaliseren van het gesimuleerde programma. Dit gaat dus verder dan enkel een botsingscontrole. Problemen in de NC-code worden automatisch opgelost, zonder extra tussenkomst van de gebruiker.

Simulatie aan de machine is achterhaald “Tegenwoordig kun je vergaande simulaties uitvoeren in de machinebesturing. Echter, mochten er dan problemen optreden, dan moet je het programma alsnog aanpassen. In de tussentijd staat de machine stil. Tenzij je aan de machine programmeert is machinesimulatie eigenlijk nu al achterhaald”, aldus de

Emiel Zeelenberg van ATS edgeIT: “Met regelmaat moeten we klanten simpele features uitleggen die al tien jaar standaard in de CAM-software zitten. Het is daarom belangrijk dat programmeurs de ruimte krijgen om nieuwe features te leren kennen om processen te versnellen en te verbeteren.”

gesprekspartners. Simuleren direct in het CAM-systeem is het meest efficiënt. Je hebt immers tijdens het programmeren de simulatie al bij de hand, waardoor programma’s direct aangepast kunnen worden. CAM is daarmee een belangrijke spil in een ‘first time right’ productieproces. “Nederland is daar door de hightech industrie al vrij ver in. Voorwaarde is natuurlijk wel dat het hele proces gekoppeld en op orde moet zijn. Denk bijvoorbeeld aan het gereedschapsbeheer.”

Toekomst van CAM en programmeurs CAM programma’s worden steeds slimmer en kunnen in toenemende mate zelfstandig een programma creëren. Zeker door de verdere integratie met PMI en MBD, directe koppelingen met machines en andere bedrijfsprocessen, kunstmatige intelligentie en cloud computing voor de daadwerkelijke rekenkracht, dragen bij aan een betere performance en kortere doorlooptijden. Door deze ontwikkelingen zal de rol van de programmeur nog belangrijker worden. Anders dan enkel programmeren, zal de programmeur van de toekomst interne kennis verzamelen en borgen in de software, zodat dit breder kan worden toegepast. “Software neemt steeds meer taken over. Natuurlijk zal in de toekomst ook kunstmatige intelligentie daar een rol in gaan spelen, maar zoals met vele van dit soort technologieën staat of valt het succes van AI en automatisering met de hoeveelheid en de kwaliteit data dat wordt ingebracht. Hier zal de programmeur een belangrijke rol in gaan spelen om de juiste technologieën en kennis te verzamelen om ze vervolgens te embedden in softwaresystemen. Dit vergt een programmeur met zowel kennis van ICT als productietechniek. Het is cruciaal dat de maakindustrie deze mensen tijdig gaat opleiden.”

el

af

ng ni st pa

Met moderne CAM-systemen zoals Edgecam of hyperMill kunnen complexe bewerkingsstrategieën met een paar drukken op de knop geprogrammeerd worden.

n de V ers

Aa

9

B&S anticipeert met nieuwe draadvonkmachine op groeiende 3D-printmarkt B&S Technology in Tilburg heeft onlangs een nieuwe AgieCharmilles CUT E 600 draadvonkmachine van GF Machining Solutions aan het toch al uitgebreide machinepark toegevoegd. De producent van precisieonderdelen, productsamenstellingen, stempels en matrijzen gaat de draadvonkmachine inzetten om de stijgende vraag naar nabewerkte 3D-geprinte onderdelen te beantwoorden.

Door mee te gaan met de nieuwste technologieën, weet B&S technologie al 74 jaar een sterke concurrentiepositie te waarborgen.

Dankzij de grotere Z-as kan B&S Technology grotere bouwplaten met 3D-geprinte werkstukken bewerken.

10

B&S Technology zet de nieuwe AgieCharmilles CUT E 600 draadvonkmachine van GF Machining Solutions veelal in om 3D-geprinte werkstukken na te bewerken en los te vonken.

Het aantal stempel-, matrijzen- en gereedschapsmakers in regio Tilburg is de afgelopen decennia sterk afgenomen. Deze ontwikkeling komt met name door goedkopere aanbieders in het buitenland. Echter zijn er nog altijd een aantal stempel-, matrijzenen gereedschapsmakers in Tilburg te vinden die tijdig hebben geanticipeerd op de veranderende markt. Zo ook B&S Technology.

Door haar kennis, expertise en machinepark continu uit te breiden, is de ketenpartner in staat om voorop te lopen op het gebied van nieuwe ontwikkelingen en trends. “De regio Tilburg was vroeger een bolwerk van gereedschapsmakers, maar daar zijn tegenwoordig alleen nog enkele specialisten van over”, vertelt Jeroen van Nunen, directeur van B&S Technology. “De reden dat B&S Technology al 74 jaar succesvol is, komt door het feit dat we ons hebben ontwikkeld tot een gespecialiseerde, allround ketenpartner. We leveren een uitgebreid dienstenpakket, waarmee we de klant volledig kunnen ontzorgen. We kunnen nagenoeg alles in eigen huis, van werkvoorbereiding en engineering tot aan draaien, draaifrezen, vijfassig frezen, draadvonken, zinkvonken, gereedschapsmaken en rond-, profiel- en vlakslijpen. En dit alles in een geacclimatiseerde productieruimte inclusief meetkamer.” Door al deze disciplines tot in de puntjes te beheersen, kan B&S kwalitatief en hoognauwkeurig precisiewerk leveren. Hierdoor bedient zij haar klanten in een heel breed industriebereik. Denk aan machinebouwers, de voedingsmiddelen-, semicon-, chemie-, medische-, aerospace- en automotive-industrie.

Post-processing neemt toe Omdat B&S tijdig anticipeert op nieuwe trends en technologieën,

verricht het bedrijf inmiddels al vijftien jaar de nabewerking van 3D-geprinte metalen werkstukken. Van Nunen: “Je hoort en ziet in Nederland weinig over bedrijven die met 3D-printen bezig zijn, maar achter de schermen gebeurt er ontzettend veel. Zoveel zelfs dat we onze draadvonkcapaciteit moesten uitbreiden om alle 3D-print postprocessing uit te kunnen voeren.”

Voor het nabewerken van 3D-geprinte werkstukken maakt B&S onder andere gebruik van draadvonkmachines. Dit heeft twee redenen, namelijk het voorkomen van spanningen in het materiaal en het realiseren van een hoge nauwkeurigheid en oppervlaktekwaliteit.

Om werkstukken van onder andere titanium en roestvast staal los te maken van hun bouwplaat, kunnen verschillende bewerkingstechnieken gebruikt worden. Het voordeel van vonken ten opzichte van bijvoorbeeld zagen is dat er geen spanning in het materiaal wordt gebracht. Zeker bij onderdelen die aan hoge eisen moeten voldoen is dit essentieel. Naast het losvonken van werkstukken wordt het vonken ook ingezet om functionele oppervlakken en contouren na te bewerken. Deze oppervlakken en contouren moeten vaak voldoen aan zeer hoge eisen met betrekking tot maat- en oppervlaktenauwkeurigheid. Op dat gebied komt draadvonken uitermate goed tot zijn recht.

Groter en sneller Om de capaciteit te vergroten heeft B&S dus geïnvesteerd in een CUT E 600 draadvonkmachine van GF Machining Solutions.

Niet alleen was de snelle levertijd een belangrijk pluspunt, maar ook de afmetingen van de machine voldeden precies aan de eisen. Om de 3D-geprinte werkstukken los te vonken, moet de

11

Gereedschap technologie

Krimp technologie

Balanceer technologie

Meet en voorinstel technologie

HAIMER Microset Voor het nauwkeurig inmeten van gereedschappen doormiddel van innovatieve software www.haimer.com

12

bouwplaat namelijk verticaal gepositioneerd worden. Tim van der Heijden, draadvonkspecialist bij B&S vertelt: “Omdat bouwkamers van 3D-metaalprinters alsmaar groter worden en daarmee ook de bouwplaten in afmeting toenemen, kwamen onze bestaande draadvonkmachines vooral in de Z-as ruimte tekort. Met de nieuwe machine, die een bereik heeft van 600 mm x 400 mm x 350 mm (XxYxZ), hebben we dat probleem opgelost.” Ten opzichte van de oudere draadvonkmachines kent de CUT E 600 nog een belangrijk voordeel, namelijk productiesnelheid. Deze capaciteitsverbetering is met name te danken aan de nieuwe generatie besturing en IPG generator, die ervoor zorgen dat er minder snedes nodig zijn om tot vergelijkbare Ra-waardes te komen.

Uniformiteit Naast het machinebereik en de snelheid van de CUT E 600, was ook uniformiteit een belangrijk voordeel om voor een draadvonkmachine van GF Machining Solutions te kiezen. Omdat 60% van het werk bestaat uit enkelstuks en prototypes en de overige 40% kleine series betreft, is een korte insteltijd essentieel om korte doorlooptijden te realiseren. “We hebben meerdere AgieCharmilles in bedrijf, waardoor we snel tussen machines kunnen schakelen.

Tevens kan één werknemer meerdere machines bedienen. Dat is een voordeel omdat er een groot tekort is aan vakmensen en zeker aan draadvonkspecialisten. De mensen die gespecialiseerd zijn kunnen we dankzij een uniform machinepark optimaal inzetten. Dat is nodig om een hoge kwaliteit te leveren tegen korte levertijden”,

aldus Van Nunen. Die uniformiteit is ook terug te vinden in de opspansystemen. B&S maakt gebruik van nulpuntspansystemen van Erowa die uitwisselbaar zijn tussen de verschillende machines.

Hierdoor ontstaat er een hoge flexibiliteit in het productieproces.

Toekomst is nog flexibeler Jeroen van Nunen heeft in juli 2021 B&S Technology overgenomen.

Sindsdien is er een vernieuwingsslag gaande. De kantoren hebben een metamorfose gekregen en het machinepark wordt verder uitgebreid en vernieuwd. Alles om nog flexibeler in te kunnen spelen op de behoefte van de klant. En klanten willen volgens Van Nunen volledig ontzorgt worden. Om dat naar een hoger niveau te brengen staat de volgende investering al op de planning. Een cleanroom om het Grade 4 en Grade 2 reinigen in eigen huis te halen. “Er is ontzettend veel kennis en vakmanschap beschikbaar binnen B&S. Het doel is om die expertise breder in te zetten, zodat we onze klanten nog meer toegevoegde waarde kunnen bieden. Daar horen nieuwe bewerkingsmachines bij, maar ook diensten zoals assemblage en reiniging. Om dat in goede banen te leiden investeren we veel in het opleiden van personeel. We werken samen met SVMT om leerlingen enthousiast te maken voor het vak en om ze de fijne kneepjes te leren. Draadvonken bijvoorbeeld, krijgt helemaal geen aandacht meer op het technisch onderwijs. Het is dus onze taak om die kennis over te dragen. Daar profiteert uiteindelijk iedereen van.”

Jeroen Van Nunen in de geacclimatiseerde meetkamer van B&S: “We hebben ons ontwikkeld tot een gespecialiseerde, allround ketenpartner.

We leveren een uitgebreid dienstenpakket, waarmee we de klant volledig kunnen ontzorgen.”

13

Draadsnijden met verdubbelde productiviteit Magistor heeft het portfolio met verspanende gereedschappen aangevuld met twee nieuwe hoogproductieve productgroepen van Vargus. De nieuwe gereedschappen uit de Mach-lijn zijn het resultaat van een langdurig ontwikkelingstraject dat Vargus twee jaar geleden is gestart om de productiviteit bij het draadsnijden naar een hoger niveau te brengen.

Vargus, ontwikkelaar en fabrikant van hoogwaardige precisie draadsnij-, groef-, draai- en ontbraamgereedschappen voor de metaal- en kunststofindustrie, heeft recent tijdens een webinar officieel de Mach TT voor uitwendig draadsnijden en de Mach TM draadfrezen voor inwendig draadsnijden wereldkundig gemaakt.

De gereedschappen zijn ontwikkeld met productiviteit in het achterhoofd. En daar zijn ze in geslaagd, want Vargus spreekt in het

webinar over een verdubbeling van productiviteit.

Mach TT De Mach TT is volgens Vargus niet alleen een upgrade van eerdere schroefdraadoplossingen, maar een volledig nieuwe gereedschapsfamilie voor voornamelijk ‘supersonisch’ draadsnijden.

De Mach TT lijn bestaat uit wisselplaten en de bijbehorende houders en is volledig vanaf nul ontwikkeld. Tijdens de ontwikkeling hebben de ingenieurs rekening gehouden met de mogelijkheden van hedendaagse bewerkingsmachines, zodat gebruikers het maximale uit het proces kunnen halen. De wisselplaten zijn daarom voorzien van nieuwe geometrieën en een innovatieve coatingtechnologie.

Vargus heeft de nieuwe Mach TT gereedschappen in eigen huis getest en in die tests is een tot vijf keer snellere schroefdraadproductie aangetoond in vergelijking met andere standaardgereedschappen in hun eigen programma. Daarnaast blijkt uit de tests dat de standtijd met 25% is verbeterd.

De Mach TM lijn van Vargus is ontwikkeld voor een optimale spaanafvoer en een maximale productiviteit.

14

Met de Mach TT lijn van Vargus kan de bewerkingstijd met 60% gereduceerd worden. (foto’s: Vargus)

Mach TM Naast de Mach TT lijn voor uitwendig draadsnijden, heeft Vargus ook de Mach TM draadfrezen geïntroduceerd. De nieuwe draadfrezen zijn uitgerust met vier spaankamers in plaats van drie. De optimale spaanafvoer die daarmee gepaard gaat zorgt ervoor dat er met een hogere voeding bewerkt kan worden. Vargus spreekt zelfs over een 100% hogere voeding (mm/fz). Om ook bestand te zijn tegen hogere krachten, heeft Vargus de snijkanten voorzien van een geoptimaliseerde geometrie. Deze geometrie draagt tevens bij aan een goede spaanafvoer, alsmede de interne koelmiddeltoevoer.

Ook aan de stabiliteit is gedacht. De kern van de draadfrees heeft

een grote diameter en verder zijn de draadfrezen gemaakt van een nieuw hardmetaal substraat dat beter bestand is tegen slijtage. Tot slot is ook de Mach TM lijn voorzien van een nieuwe coating die we tevens op de Mach TT lijn vinden. Ook de Mach TM lijn heeft Vargus in eigen huis getest. Het resultaat: een 60% kortere bewerkingstijd en een 25% hogere standtijd.

“De Mach-lijn van Vargus belooft een grote productiviteitsverhoging mogelijk te maken bij het draadsnijden. We kijken er naar uit om de komende weken deze nieuwe gereedschappen in de praktijk te testen bij onze klanten”, vertelt Wim Hendriks, manager Tools van Magistor.

Nieuwe directeur leidt Magistor in volgende fase Wim Hendriks, een van de oprichters van Magistor, heeft de titel van statutair directeur onlangs overgedragen aan Frederik Tattersall. De aanstelling van Tattersall als directeur geeft Hendriks de ruimte om zich als manager Tools volledig te kunnen concentreren op de afdeling verspanende gereedschappen.

“Ik ben enorm trots dat ik in die 19 jaar leiding heb mogen geven aan een geweldig team loyale en competente medewerkers en mede vorm heb mogen geven aan het bedrijf, zoals het er nu staat”, aldus Hendriks.

“Magistor is echter in een fase beland, waarin meer aandacht moet komen voor interne processen en automatisering. Onderdelen, waarop we nog veel winst kunnen behalen. Die verandering vereist een leider met andere competenties. Daarom heb ik het spreekwoordelijke estafettestokje overgedragen aan Frederik Tattersall.”

De nieuwe directeur was al anderhalf jaar bij Magistor werkzaam als Operationeel Manager. In die periode heeft hij volgens Hendriks aangetoond over alle kwaliteiten te beschikken, die nodig zijn om Magistor in die volgende fase te leiden.

Wim Hendriks (links) heeft de titel van statutair directeur van Magistor overgedragen aan Frederik Tattersall.

15

Grote vijfassige portaalfreesbank brengt nauwkeurigheid in XXL-bereik

Een fundering van 300 kuub beton met 40 palen die 7 meter de grond in gaan! Dat is er nodig om de nieuwe vijfassige Pama Vertiram 2000 bij De Rooy Slijpcentrum en Precision te ondersteunen. De gigantische portaalfreesbank brengt de slogan ‘groots in precisie’ tot nieuwe hoogte.

De Rooy Slijpcentrum is al meer dan 80 jaar gespecialiseerd in het rond- en vlakslijpen van grote werkstukken. Vandaag de dag neemt de vraag naar slijpdelen nog altijd toe. “Steeds meer bedrijven stoten het slijpen in eigen huis af. Vaak omdat series te klein zijn om een grote slijpmachine operationeel te houden, maar ook omdat slijpen een specialisme is dat om gedegen vakkennis vraagt en die vakkennis verdwijnt helaas door vergijzing. Dankzij onze flexibiliteit en kennis om werkstukken met afmetingen tot maar liefst 8.000 mm tot in het micrometerbereik nauwkeurig

16

te bewerken, kloppen deze bedrijven bij ons aan om het slijpwerk uit te besteden”, vertelt Adam de Rooy, directeur van De Rooy Slijpcentrum en Precision. Echter ziet hij ook dat steeds meer slijpwerk tegenwoordig aan de maat gefreesd en gedraaid wordt. “Met name de laatste twintig jaar is de vraag naar grote freesproducten sterk toegenomen. Daarom investeren we constant in de uitbreiding en mogelijkheden van ons machinepark.

De nieuwe vijfassige Vertiram 2000 portaalfreesbank van Pama is daar een perfect voorbeeld van.”

Met een bereik van 14 m x 4,6 m x 2,8 m (XxYxZ) is de nieuwe Pama Vertiram 2000 bij De Rooy een indrukwekkende verschijning.

Klaar voor grootverspaning De Rooy Slijpcentrum en Precision produceert als toeleverancier onderdelen vanaf tekening (STEP File of JT (PMI) File). Het bedrijf is vooral werkzaam voor grote machinebouwers die actief zijn in onder meer de semicon- en voedingsmiddelenindustrie. In beide industrieën neemt de vraag naar nauwkeurigheid toe. Dat resulteert aan de ene kant in grotere machines voor een hogere stabiliteit en aan de andere kant worden assemblages samengebracht in één groot onderdeel om nauwkeurigere machines te realiseren. Om de vraag naar grote freesdelen te beantwoorden heeft De Rooy recent een nieuwe hal gebouwd van 4.500 m2. Met een hoogte van 12 meter en kranen die gespecialiseerd zijn in zware toepassingen, is de hal helemaal klaar voor grootverspaning. Het doel is dat hier op ten duur vier grote bewerkingsmachines komen te staan, waarvan de Pama Vertiram 2000 de eerste is.

De nieuwe portaalfreesmachine werd in het eerste kwartaal van 2021 opgeleverd. “Toen de machine werd geleverd kon ons geluk niet op. Zoals verwacht was het niet direct plug&play. We hebben

daarna nog enkele maanden nodig gehad om de nieuwe aanwinst te finetunen. Bij zo’n grote machine, die ook nog eens klantspecifiek wordt gebouwd, vergt het altijd de nodige tijd om ‘kinderziektes’ te lokaliseren en de machine echt productieklaar te maken. Vanaf juni zijn we voorzichtig gestart met produceren, maar we kunnen nu, een jaar na de oplevering, pas echt zeggen dat we het gewenste spilrendement behalen”, aldus Adam.

Hydrostatische geleiding De nieuwe Vertiram 2000 bij De Rooy is geschikt voor het frezen van werkstukken met een maximale massa van maar liefst 50 ton. Met een bereik van 14 m x 4,6 m x 2,8 m (XxYxZ) is de portaalfreesmachine een indrukwekkende verschijning. En ondanks de grote afmetingen is de Pama in staat om grote onderdelen binnen een honderdste nauwkeurig te verspanen. Onder andere door de hydrostatische geleidingen in de X- en Z-as wordt deze nauwkeurigheid behaald. Directeur Frans de Rooy vertelt: “We hadden in eerste instantie vijf machines op het oog, waarvan er drie al snel afvielen omdat ze niet waren uitgerust met een

17

Adam de Rooy voor de nieuwe portaalfreesmachine: “De vraag naar groot slijp- en freeswerk neemt toe. Door te investeren kunnen we die vraag beantwoorden.”

hydrostatische geleiding. Die eigenschap is voor ons ontzettend belangrijk om repeteerbaar de vereiste nauwkeurigheden te behalen. Dankzij de hydrostatische geleiding worden de assen ontzettend soepel in beweging gebracht, zonder trillingen en afwijkingen. En dat is toch wel indrukwekkend als je ziet welke krachten er bij dit soort zware verspaningsprocessen optreden.”

Tot 120 uur per week Om het spindelrendement te vergroten is de Pama Vertiram uitgerust met een wisseltafel. Hierdoor wordt er een vorm van automatisering gecreëerd. Wanneer de spil draait kunnen er gelijktijdig nieuwe werkstukken opgespannen worden. Omdat sommige producten een bewerkingstijd hebben van wel 40 uur, kan er op die manier gedurende lange tijd onbemand geproduceerd worden. Adam vertelt: “De wisseltafel geeft een enorme productiviteitswinst. We spannen vaak meerdere werkstukken tegelijk op, waardoor het machinebed optimaal wordt benut en we ’s nachts onbemand kunnen produceren. Omdat we voornamelijk kleine aantallen maken, in de regio ook wel ‘high mix low volume’

productie genoemd, kunnen we dankzij de wisseltafel de machine heel flexibel inzetten.” Inmiddels is de portaalfreesmachine zo’n 100 tot 120 uur per week operationeel. Dat terwijl De Rooy de machine ter uitbreiding heeft aangeschaft zonder dat er in eerste instantie al werk voor was.

Flexibiliteit met vier freeskoppen Als toeleverancier moet De Rooy flexibel kunnen reageren op vraag vanuit de markt. Om de flexibiliteit te vergroten is de Vertiram 2000 daarom ook uitgerust met vier verwisselbare freeskoppen, waaronder twee vijfassige koppen voor simultaan vijfassig frezen, een haakse kop en een gewone kop. “Als toeleverancier bewerken we verschillende materialen, zoals aluminium, roestvast staal en gehard materiaal. Voor een optimaal proces heb je de ene keer een hoogtoerenspil nodig en de andere keer een hoog koppel. Nu we tussen vier freeskoppen kunnen kiezen, zijn zowel de flexibiliteit, efficiëntie als de bewerkingsmogelijkheden in ons machinepark toegenomen. Zo kunnen we nu voor het eerst grote complexe onderdelen vijfassig simultaan bewerken. Daarnaast hebben

Naast de Pama Vertiram 2000 wordt een vijfassige Matec 40-P geplaatst.

De fundering voor deze langbedmachine is al gestort.

18

we het vermogen en het toerentalbereik enorm uitgebreid. Met een spilvermogen van 74 kW is de Pama drie keer zo sterk als andere machines in ons machinepark. Dat geeft mogelijkheden om bijvoorbeeld hogere verspaanvolumes te realiseren”, aldus Frans.

Dit brengt ook meteen weer de nodige uitdagingen met zich mee weet Adam te vertellen: “Deze grote bewerkingsmachines zijn vrij uniek, waardoor er weinig gestandaardiseerd is. Spaanbeheersing is bijvoorbeeld een echte uitdaging. Waar er voor compacte bewerkingsmachines allerlei spaanafvoersystemen op de markt zijn, is dat bij deze grote machines niet het geval. Je hebt gewoon een beperkt aantal partners die gespecialiseerd zijn in het grote werk en dat vraagt om creativiteit.”

Vernieuwingsslag De nieuwe Pama portaalfreesmachine is een van de vele investeringen die De Rooy de afgelopen periode heeft gedaan.

Naast de nieuwe hal is er ook geïnvesteerd in 5.000 zonnepanelen en is de hele productie voorzien van led-verlichting en klimatisering voor een prettig werkklimmaat. Daarnaast is er recent nog een nieuwe Uniport4000 portaalfreesmachine van Unisign in gebruik genomen en is er een order geplaatst voor twee bewerkingscentra

van Matec, waaronder een grote Matec 40-P met een bereik van 16 m x 3,5 m x 1,5 m (XxYxZ). Deze wordt in de nieuwe hal naast de Pama Vertiram 2000 geplaatst waar op moment van schrijven de fundering wordt voorbereid op de komst van deze vijfasser. De andere is een zesassige Matec 50HVU met een bereik van 6 m x 1,5 m x 1,8 m (XxYxZ), inclusief een rondtafel van 2.200 mm ter vervanging van een oudere machine.

Digitalisering staat op agenda Naast de vele investeringen in hardware kijkt De Rooy ook naar trends als digitalisering. Zo is het bedrijf een project gestart om papierloos te gaan werken. “We willen zoveel mogelijk gaan digitaliseren zodat mensen minder tijd kwijt zijn aan het overtypen van gegevens. We hebben verschillende systemen met elkaar gekoppeld, zoals CAD/CAM, ERP, het voorraadbeheersysteem en twee werkplekken. We willen met digitalisering onze werknemers meer betrekken bij het bedrijf door ze inzicht te geven in de gang van zaken. Daarnaast is digitalisering een goede oplossing om ondanks het tekort aan vakmensen toch te kunnen groeien. De eerste resultaten van het digitaliseringsproject zijn zeer positief”, aldus Frans.

De grote wisseltafel geeft een enorme productiviteitswinst. Het stelt De Rooy in staat om ’s nachts onbemand te kunnen produceren.

19

SAMEN WERKEN AAN DUURZAAM SUCCES.

DE BESTE STRAALMIDDELEN EN VERSPANINGSGEREEDSCHAPPEN.

MEER BEREIKEN MET DE JUISTE MATERIALEN. Al bijna 20 jaar is Magistor de toonaangevende technische groothandel in verspaningsgereedschappen en straalmiddelen. Wij leveren aan een breed palet afnemers in de high-tech maakindustrie, automotive, aerospace, bouw, scheepvaart, medische sector en vele andere bedrijven in de metaal-, hout- en kunststofsector.

Meer weten?

We geven uw bedrijf graag een impuls!

20

+ 31 54 85 194 01 |

magistor.nl

Nieuw gereedschapsconcept maakt gefreesde oppervlakken spiegelglad

Het nieuwe gereedschapsconcept van Fraunhofer drukt de ‘frees’ op het oppervlak van het werkstuk, waardoor ruwheidspieken geëgaliseerd worden. (foto: Fraunhofer IPT)

De nabewerking van gefreesde metalen oppervlakken veroorzaakt nog steeds enorme kosten in productiebedrijven. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door tijdrovende handmatige inspanningen bij het polijsten, maar ook door zeer tijdrovende freesprocessen. Het Fraunhofer Instituut voor Productietechnologie IPT in Aken heeft nu een alternatief gereedschapsconcept ontwikkeld om sneller spiegelgladde oppervlakken te realiseren. Het nieuwe gereedschap kan worden gebruikt in vijfassige bewerkingscentra, biedt meer flexibiliteit en verkort de tijd voor het nabewerken van componenten tot wel tien procent.

Maakbedrijven in de metaalbewerkingssector moeten de kwaliteit van werkstukken continu verbeteren en tegelijkertijd de productiekosten laag houden of zelfs verlagen. Er is vooral potentieel voor optimalisatie in de nabewerking, omdat daar meestal tijdrovende en kostbare processen worden gebruikt. Denk aan handmatig polijsten of mechanisch hameren van oppervlakken om een perfecte oppervlaktekwaliteit te verkrijgen. Het doel van het onlangs afgeronde onderzoeksproject ‘HGRokA’ bij Fraunhofer IPT was daarom het ontwikkelen van een gereedschapsconcept voor oppervlaktebewerking dat meer flexibiliteit biedt en tegen lagere productiekosten. Het nieuwe proces maakt gebruik van een hardmetalen gereedschap dat vergelijkbaar is met een klassiek freesgereedschap. De snijkantradius is met 0,5 mm echter veel groter dan bij conventionele freesgereedschappen. Het gereedschap verwijdert geen materiaal, maar wordt op het oppervlak van het werkstuk gedrukt. Het

draaiproces egaliseert ruwheidspieken op het werkstuk en verstevigt de randzones.

Veerkrachtige gereedschapshouder Naast het nieuwe gereedschap heeft het Fraunhofer IPT-team samen met de projectpartners ook een flexibele gereedschapshouder ontwikkeld. Deze houder zorgt ervoor dat er altijd een constante kracht tussen het gereedschap en het werkstuk wordt gehandhaafd wanneer het werkstukoppervlak wordt bewerkt. Want alleen met constante druk kunnen overeenkomstige oppervlakte-eigenschappen op het werkstuk worden bereikt. Het team koos voor een hybride aanpak, waarbij de veerkracht van het gereedschap zowel wordt verkregen door een conventionele veer als door interne koelmiddeltoevoer.

Bewerkingstijd verkorten De onderzoekers hebben het gereedschapsconcept getest in de industriële productieomgeving van projectpartner CP Autosport op componenten van aluminium en zeer sterke staalsoorten.

“Omdat de oppervlaktekwaliteit wordt verbeterd door het HGRokA bewerkingsconcept, is de inspanning die gepaard gaat met het napolijsten aanzienlijk verminderd. We hebben het over een tijdwinst van maximaal tien procent”, zegt Vincent Gerretz die het project heeft geleid bij Fraunhofer IPT. In sommige gevallen kon het polijsten volledig worden vervangen, omdat de oppervlaktekwaliteit na de HGRokAbewerking al aan de eisen voldeed. De onderzoekers uit Aken zien nog een voordeel in het feit dat het gereedschap in conventionele vijfassige bewerkingscentra kan worden gebruikt. “Het gereedschap is zonder extra aanpassingen of investeringen in te zetten en daarom goedkoop in gebruik.” Na de positieve testresultaten wordt het gereedschapsconcept in de volgende fase ook op andere materialen getest.

21

Nieuwe generatie leidt Harry Hersbach Tools de toekomst in Harry Hersbach Tools is onder leiding van Harry Hersbach Sr. in bijna vijf decennia uitgegroeid tot een belangrijke speler op het gebied van verspanende gereedschappen. De leverancier heeft in al die jaren een breed klantenbestand opgebouwd en het bedrijf beschikt inmiddels over een portfolio van maar liefst 110.000 producten, waarvan ruim 50.000 gereedschappen op voorraad liggen in Schiedam. Voor Hersbach Sr. was dit een mooi moment om begin dit jaar het familiebedrijf over te dragen aan de nieuwe generatie Hersbach. Met een frisse blik hebben Edmee, Jos en Harry Jr. als doel om Harry Hersbach Tools verder te moderniseren en toekomstbestendig te maken voor de komende 50 jaar.

In 1974 legde Harry Hersbach Sr. de basis voor Harry Hersbach Tools. Het bedrijf groeide de afgelopen 48 jaar uit tot een bekende leverancier van verspanende gereedschappen. Met zorgvuldig geselecteerde merken, zoals Horn, Sumitomo en het eigen merk Combidex, heeft Harry Hersbach Tools een uitgebreid én samenhangend assortiment opgebouwd. In combinatie met de uitgebreide kennis van de technisch specialisten, kan de leverancier voor elke klus de beste gereedschappen aanbieden om producten snel, efficiënt en met de juiste kwaliteit te bewerken.

Volgens Harry Hersbach Jr. wordt er steeds vaker beroep gedaan op hun technische expertise. Klanten komen in toenemende mate met complexe vraagstukken over de maakbaarheid van een product en de bijbehorende gereedschappen. Harry Herbach Tools adviseert deze klanten in het complete traject, van de tekentafel tot aan de werkelijke productie. “Bij elk vraagstuk gaan we oplossingsgericht te werk, waarbij we de gereedschappen selecteren aan de hand van het eindproduct. Zo maken we een perfecte afweging tussen de prijs, de standtijd en de prestaties van het gereedschap ten opzichte van het gewenste resultaat. Betreft een serie bijvoorbeeld slechts 10 stuks, dan kan er gekozen worden voor een goedkoper

22

gereedschap met een kortere standtijd. Betreft het een serie van 2.000 stuks, dan kan een duurder gereedschap met een langere standtijd in verhouding veel beter uitpakken. We zoeken dus voor elk probleem een specifieke oplossing”, vertelt Harry.

Webshop geeft ruimte Hoewel de ondersteunende rol een belangrijke dienst is van Harry Hersbach Tools, vraagt de service ook veel tijd van de productspecialisten binnen het bedrijf. Om de technisch specialisten meer ruimte te geven voor het adviseren en oplossen van klantspecifieke uitdagingen, investeert de nieuwe generatie Hersbach in verbeterde ICT-oplossingen. Edmee vertelt: “Er wordt momenteel hard gewerkt aan een nieuwe website met webshop.

De webshop wordt zo ingericht dat klanten eenvoudig zelf de benodigde standaard gereedschappen kunnen vinden en bestellen.

Dat betekent dat alle informatie en kennis over de merken en de gereedschappen in de webshop beschikbaar wordt gemaakt.

We brengen als het ware de kennis in het platform.” Het doel van de nieuwe webshop is dat klanten bij wijze van spreken met hun smartphone vanachter de machine de juiste gereedschappen

Edmee, Jos en Harry Jr. hebben begin dit jaar de aandelen van Harry Hersbach Tools overgenomen. Samen bundelen ze hun krachten op het gebied van productietechnologie, ICT en marketing om het bedrijf klaar te stomen voor de toekomst.

kunnen bestellen. “Vandaag besteld morgen in huis. Dat verlangt de nieuwe generatie”, aldus Edmee. De webshop zal de mogelijkheid bieden om direct contact te leggen met de binnendienst met behulp van een chatfunctie of Whatsapp. Zo kunnen klanten eenvoudig en snel geïnformeerd worden, terwijl de productspecialisten verlost zijn van routinematige werkzaamheden en meer tijd krijgen voor complexe vraagstukken.

Meer overzicht Naast dat de nieuwe webshop het voor klanten mogelijk maakt om elk moment van de dag een order te kunnen plaatsen, gaat de webshop ook Harry Hersbach Tools ondersteunen bij het bijhouden van het enorme productportfolio met meer dan 110.000 producten. De nieuwe webshop wordt gekoppeld aan een SAPsysteem, zodat er constant gelet kan worden op de continuïteit. Jos vertelt: “Het bijhouden van alle 110.000 producten in de webshop en de voorraad van 50.000 gereedschappen die zijn opgeslagen in een Kardex magazijnkast van 7 meter hoog en 3 meter diep, is een behoorlijke uitdaging. Op dit moment zijn er vier mensen druk om de webshop en de voorraad bij te houden. Het is een immense

klus omdat we van verschillende fabrikanten alle prijswijzigingen en nieuwe producten en parameters door moeten voeren. Met de webshop gaan we dit proces verder optimaliseren.”

Nieuwe generatie, nieuw onderkomen Edmee, Jos en Harry Jr. zijn voornemend om het bedrijf op ten duur te verhuizen naar een nieuwe locatie op bedrijventerrein de Spaanse Polder. Op deze locatie wil Schiedam in de nabije toekomst een technologische campus realiseren, vergelijkbaar met de BIC in Eindhoven. “Op de locatie waar we nu gevestigd zijn, waren toentertijd ook plannen om er een hightech gebied van te maken.

Helaas is daar nooit wat van terecht gekomen, waardoor we nu op een bedrijventerrein zijn gesitueerd die niet past bij de uitstraling van onze hightech branche. Door te verhuizen naar een technologische campus, kunnen we ons beter mengen tussen industriële bedrijven en het technisch onderwijs. Zeker dat laatste is ontzettend belangrijk om de maakindustrie in Nederland in leven te houden.”

23

“Stabiliteit van CMZ zie je terug in wisselplaatverbruik” K&G Machining in Middelburg heeft een nieuwe CMZ TD35-Y draaibank in gebruik genomen. De draaibank met een lengte van 3.200 mm tussen de centers is uitgerust met een servogestuurde turret met twaalf aangedreven gereedschappen. Dit stelt de toeleverancier in staat om werkstukken in één opspanning compleet te bewerken. Met name de hoge stabiliteit van de CMZ is een groot pluspunt voor K&G Machining.

Als toeleverancier voor de machinebouw, voedingsindustrie, offshore,

bagger, weg- en waterbouw, produceert K&G Machining een hoge diversiteit aan werkstukken. Zeker de laatste jaren nemen de eisen en complexiteit van deze werkstukken toe. Edwin Klap, directeur van K&G Machining vertelt: “Door de mogelijkheden in software krijgen ingenieurs de gelegenheid om producten veel complexer vorm te geven om bijvoorbeeld meer functionaliteiten toe te voegen. Dat resulteert in werkstukken die steeds ingewikkelder worden om te produceren. Waar we vroeger assen bewerkten met alleen een paar spiebanen, moeten die assen tegenwoordig ook worden voorzien van bijvoorbeeld tandwielen, pockets en andere features. Om dat soort werkstukken efficiënt te kunnen produceren, moeten we als toeleverancier streven naar compleetbewerking. Vandaar dat we hebben geïnvesteerd in de nieuwe CNC-draaibank van CMZ.”

K&G Machining heeft de CMZ TD35-Y uitgerust met een servogestuurde bril om lange, slanke draaidelen te ondersteunen. In combinatie met de hoofdspil en de turret met aangedreven gereedschappen, kan de toeleverancier werkstukken trillingsvrij in één opspanning compleet bewerken.

24

De hoge machinestabiliteit van de CMZ TD35-Y heeft volgens K&G Machining een positief effect op de werkstukkwaliteit en de standtijd van het gereedschap.

Draaien en frezen in één opspanning Assen en andere draaidelen die tegenwoordig moeten worden voorzien van tandwielen, pockets, boorgaten, schroefdraad en andere features, kunnen met de CMZ TD35-Y in één opspanning bewerkt worden. Dit is met name te danken aan de combinatie van een hoofdspil en een turret met ruimte voor twaalf aangedreven gereedschappen. Waar K&G vroeger het werkstuk na het draaien opnieuw moest opspannen op een freesbank om bijvoorbeeld de spiebanen te frezen, kan de toeleverancier nu alles op één machine compleet bewerken. Dit resulteert niet alleen in een enorme tijdwinst, het komt ook ten goede aan de kwaliteit en nauwkeurigheid van het werkstuk. Het nulpunt gaat immers niet verloren.

Robuuste bouwwijze De CMZ TD35-Y is voorzien van een hoofdspil met een vermogen van 48 kW en een maximaal toerental van 3.000 min-1. De aangedreven gereedschappen hebben een maximaal toerental van 12.000 min-1, een vermogen van 13 kW en een maximaal koppel van 105 Nm. “Tijdens het verspanen van zware werkstukken krijgt de machine veel krachten te verduren. Om trillingen en uitzetting te voorkomen is een hele stabiele machine vereist om een hoge werkstukkwaliteit te realiseren. CMZ staat bekend om de robuuste bouwwijze en hoge stabiliteit en dat zien we direct terug in de productiviteit en nauwkeurigheid”, aldus Klap. De hoge stabiliteit en nauwkeurigheid wordt verkregen door de blokgeleiding

in combinatie met het robuust vormgegeven machineframe en de handgeschraapte contactvlakken. Klap: “Ik ben twee keer in de fabriek van CMZ geweest en was telkens onder de indruk van het vakwerk. Het schrapen van contactvlakken, het testen van spindels en het feit dat alles in eigen huis en op eigen bewerkingsmachines wordt gemaakt is indrukwekkend. Die vakkundigheid zie je terug in de kwaliteit van de machines. Onze oudste CMZ is van 2015 en draait net zo mooi als de nieuwe machine.”

Servogestuurde bril Om lange, slanke assen en draaidelen te ondersteunen heeft K&G de CMZ uit laten rusten met een meelopende, servogestuurde bril.

De bril ondersteunt het werkstuk op de locatie waar op dat moment bewerkt wordt. “Zeker bij assen met een lengte van 3 meter en een diameter van slechts 100 mm kunnen snel trillingen optreden.

Met de meelopende bril is dit probleem opgelost. De stabiliteit van de machine zien we inmiddels terug in het gereedschapsverbruik.

We kopen tegenwoordig veel minder wisselplaten in”, vertelt Klap.

Een ander belangrijk voordeel is de hoge temperatuurstabiliteit van de machine. Alle motoren en koppelingen in de assen worden oliegekoeld. Hierdoor wordt een constante nauwkeurigheid gerealiseerd. In de praktijk betekent dit dat het eerste werkstuk aan het begin van de werkdag exact dezelfde maatvoering heeft als werkstuk nummer 50 aan het eind van de dag.

25

Gian Paolo Bassi (l) en Bernard Charles tijdens de opening van 3DExperience World 2022.

3DExperience World 2022: “Versnel innovatie in de cloud” Begin februari organiseerde Dassault Systèmes het driedaagse 3DExperience World evenement, waar het concern liet zien wat ingenieurs kunnen bereiken met SolidWorks onder de paraplu van het 3DExperience platform. Veel aandacht ging uit naar SolidWorks Cloud, waarmee Dassault Systèmes een uitgebreid pakket aan ontwerptools naar een cloudomgeving brengt. Traditionele en dure desktopapplicaties komen hiermee te vervallen. Het doel van de cloud is om innovatie te versnellen door complexe problemen samen op te lossen en de time-to-market voor elk type product te verkorten.

Dassault Systèmes maakte begin februari tijdens 3DExperience World 2022 veel nieuws bekend. Zo opende het driedaagse evenement met een aantal belangrijke bedrijfsaankondigingen. De Franse multinational kondigde aan dat Gian Paolo Bassi, die de afgelopen zeven jaar SolidWorks als CEO heeft geleid, voortaan de 3DExperience Works-

26

organisatie van Dassault Systèmes zal leiden als Executive Vice President. Het bedrijf meldde ook dat Manish Kumar, die sinds 2018 de leiding heeft over SolidWorks R&D, is gepromoveerd tot CEO van SolidWorks. "De groei van Solidworks zal onder Kumar doorgaan en versnellen", verklaarde Philippe Laufer, Executive Vice President Global Brands bij Dassault Systèmes, in een persmededeling. "Het is dankzij het getalenteerde werk van Bassi en Kumar dat 3DExperience Works zo groot is geworden dat het nu een toegewijde executive nodig heeft.”

Collaboratieve innovatie Ingenieurs konden met meer dan 235 break-out-sessies en presentaties hun hart ophalen tijdens 3DExperience World 2022.

Tijdens een virtuele tour benadrukte Bassi hoe het gebruik van het 3DExperience Works platform de samenwerking verbetert en de toegang tot embedded data vereenvoudigt. “De enige beperking is de verbeelding. Als je het kunt bedenken, kun je het ook maken", zei Bassi tijdens de inaugurele sessie. Hij legde het belang uit van innovatie en hoe de oplossingen van de softwarefabrikant het gemakkelijker maken om de ideeën van professionals vorm te geven: “Verbeelding is de staat tussen ideeën en acties. Als we samen kunnen dromen,

zullen samenwerking en creativiteit de menselijke vooruitgang verder stimuleren. Dat is wanneer echte innovatie plaatsvindt en bij SolidWorks zijn we gepassioneerd door innovatie, omdat we weten dat innovatie helpt bij het oplossen van grote problemen. De kracht van collaboratieve innovatie vermenigvuldigt exponentieel de kracht van individuele innovatie, iets dat deel uitmaakt van de 3DExperience-filosofie die SolidWorks-software van product tot platform heeft ontwikkeld.”

3DExperience Works Volgens Bassi ligt de belangrijkste focus van het bedrijf op het 3DExperience Works-portfolio omdat "er veel dingen betrokken zijn bij productontwikkeling die verder gaan dan ontwerp." Hij verwees naar alles wat met management, simulatie, data, productie, marketing en verkoop te maken heeft. Het portfolio combineert het gebruiksgemak van SolidWorks met applicaties die zijn aangesloten op het 3DExperience-platform. De naadloze integratie helpt gebruikers bij het innoveren en versnellen van elk aspect van het productontwikkelingsproces. Het is een interactieve samenwerkingsomgeving die de echte en virtuele wereld probeert samen te voegen om een real-time, holistisch beeld van de bedrijfsactiviteit en het ecosysteem te bieden.

SolidWorks Cloud Om een optimale samenwerking te faciliteren en innovatie te versnellen worden veel verschillende ontwerptools naar een cloudomgeving gebracht. De strategie is niet nieuw. Het bedrijf begon ongeveer drie jaar geleden aan zijn reis om de belangrijkste ontwerptoepassingen

te migreren naar een webbrowsergebaseerde omgeving. Het was tijdens 3DExperience World 2022 van dit jaar dat Bassi officieel een compleet aanbod van tools aankondigde die samenwerking en werken op afstand verbeteren en tegelijkertijd de IT- en softwarelicentiekosten verlagen die vaak onbetaalbaar zijn voor kleine en middelgrote bedrijven.

Dankzij Solidworks Cloud zijn traditionele desktopapplicaties niet langer nodig, maar kunnen ze via elke browser worden gebruikt. De toegang tot specifieke softwaretools wordt daardoor vereenvoudigd en tevens worden de hoge hardwarevereisten die deze CAD-ontwerp- en 3D-modelleringssoftware nodig hebben om soepel te werken aanzienlijk verminderd. De volgende softwaretools zijn inmiddels te gebruiken met een webbrowser: 3D Creator, 3D Sculptor, 3D Sheet Metal Creator, 3D Structure Creator, 3D Render en Manufacturing Definition Creator.

Digital Twins Tijdens 3DExperience World kwam ook het concept van een Digital Twin ter sprake. Bernard Charles, CEO en Vice President van Dassault Systèmes vertelt tijdens zijn toespraak op het congres het volgende: “Digital Twin-technologieën kunnen bedrijven helpen hun producten, processen en zelfs bedrijfsmodellen te heroverwegen om radicaal nieuwe innovatie te bereiken. Dit komt omdat deze technologieën de echte wereld samen laten smelten met de virtuele wereld. Ze kunnen processen levensecht nabootsen, waardoor het gedrag uiterst nauwkeurig gesimuleerd kan worden. Virtuele tweelingen zorgen voor meer inzicht en kunnen processen, systemen en componenten verbeteren.” De integratie van verschillende tools, zoals Catia, Delmia, Simulia en het 3DExperience-platform, speelt een sleutelrol in de visie van Dassault Systèmes op Digital Twins.

Met SolidWorks Cloud is het mogelijk om verschillende softwaretools vanuit een webbrowser te gebruiken.

27

Kort nieuws Iets langer geduld voor Metav en TechniShow GRADE 2 GRADE 2 GRADE 4 GRADE 2 4 GRADE ISO KLASSE 5 ISO KLASSE GRADE 4 2 5 ASSEMBLAGE ASSEMBLAGE ISO KLASSE GRADE 4 5 VERPAKKEN VERPAKKEN ASSEMBLAGE ISO KLASSE 5 BAKE-OUT BAKE-OUT VERPAKKEN ASSEMBLAGE BAKE-OUT VERPAKKEN BAKE-OUT HIGH TECH HIGH TECH CLEANING. CLEANING. HIGH TECH CLEANING. HIGH TECH RVS-CLEAN.NL RVS-CLEAN.NL CLEANING.

Het zal niemand ontgaan zijn dat veel beurzen dit voorjaar zijn verplaatst naar een nieuwe datum. Zo ook de Metav en TechniShow. De reden voor het uitstel was de lastige en onzekere situatie door de omikronvariant van het coronavirus. Ook de lange levertijden voor machines speelden een rol bij het besluit tot uitstel. De Metav en TechniShow zijn verplaatst naar respectievelijk 21 t/m 24 juni en 30 augustus t/m 2 september.

De Metav zou gehouden worden als een combinatie van een fysieke en een digitale beurs van 8-11 maart, een week voor de TechniShow in Utrecht. De TechniShow organisatie nam voor de jaarwisseling al het besluit om de beurs te verzetten. Ook ESEF Maakindustrie is uitgesteld tot de zelfde datum. Daar waar de Utrechtse beurs dus kiest voor een tijdstip aan het eind van de zomer, in de staart van de vakanties, wijkt Metav uit naar het begin van de zomer, vlak voor het vakantieseizoen. Martin Göbel, manager van de afdeling beurzen bij de VDW: “We zijn ervan overtuigd dat dit uitstel juist is en dat we in de zomer een succesvolle Metav zullen beleven, ook al moeten we er drie maanden langer op wachten dan we gewenst hadden.”

Hermle huisshow in teken van vijfassig, automatisering en digitalisering Hermle organiseert van 26 t/m 29 april als van ouds een huisshow in Gosheim (D). Vijfassige bewerkingstechnologie, automatisering en digitalisering behoren tijdens het event tot de hoofdthema’s. Deze themas vormen volgens Hermle het optimale samenspel voor het perfecte bewerkingsproces.

De bewerkingscentra van Hermle worden ontwikkeld voor een hoge precisie, betrouwbaarheid en langetermijnnauwkeurigheid.

Daarmee blijft Hermle trouw aan het motto ‘besser fräsen mit Hermle’. Tijdens het open huis presenteert de machinebouwer meer dan twintig bewerkingsmachines live onder spaan. Indrukwekkende werkstukken uit een breed scala van hightech industrieën, illustreren de prestaties van de Hermle-technologie. Daarnaast staan ook digitalisering en Industrie 4.0 centraal. Hermle gaat de digitale uitdaging aan met talrijke oplossingen zoals digitale modules, HACS en HIMS, de intuïtieve gebruikersinterface ‘Navigator’ of het ‘Home’-scherm, waarmee de machinebediener zijn eigen gebruikersinterface kan creëren. Het derde thema dat ruimschoots onder de aandacht wordt gebracht is automatisering. Verschillende automatiseringsoplossingen voor de handling van werkstukken met een massa van 10 kg tot 3.000 kg passeren tijdens het open

Het open huis van Hermle is dankzij de vele bewerkingsmachine die live onder spaan worden gedemonstreerd een goedbezocht event.

huis de revue. Tot de highlights behoren onder andere de nieuwe, compacte en modulaire robotsystemen RS 05-2 en RS 1.

Bezoekers kunnen verder tijdens het open huis een rondleiding krijgen door het bedrijf én zich verdiepen in de MPA-technologie van Hermle voor Additive Manufacturing.

DMG Mori presenteert twee wereldprimeurs op Open Huis Van 9 t/m 13 en van 16 t/m 21 mei 2022 organiseert DMG Mori in het Zuid Duitse Pfronten een In-House Exhibition. In plaats van een paar dagen, zoals gebruikelijk bij een Open Huis, trekt DMG Mori nu maar liefst twee weken uit voor het event. Naast de nieuwste trends en technologieën rondom automatisering en digitalisering, presenteert de machinebouwer maar liefst twee wereldprimeurs.

In totaal worden er tijdens de huistentoonstelling, die zowel digitaal als fysiek te bezoeken is, maar liefst 26 machines gepresenteerd. Twee daarvan zijn heuse wereldprimeurs. Zo introduceert DMG Mori de NTX 500 als nieuw instapmodel in de zeszijdige compleetbewerking, evenals de nieuwe DMU/DMC 85 H monoBLOCK. Dit horizontale bewerkingscentrum wordt in de markt gezet als een universele, flexibele en betrouwbare productiemachine.

Naast de 26 bewerkingsmachines zullen ook veertien flexibele automatiseringsoplossingen te zien zijn in een compleet nieuwe showroom. In combinatie met diverse digitale oplossingen, zoals Cell

Tijdens het Open Huis presenteert DMG Mori de NTX 500 en DMU/DMC 85 H monoBLOCK als wereldprimeur. (foto: DMG Mori)

Controller, Digital Twin, Tooling CAM & Store en PAYZR, laat DMG Mori zien hoe een moderne productie er in de praktijk uit kan zien.

Tijdens het event kunnen bezoekers tevens een rondleiding krijgen door de fabriek.

29

Fastems verhoogt productiviteit in kleine ruimtes

De FPT (Flexible Pallet Tower) van Fastems is een compacte en flexibele automatiseringsoplossing voor CNCfreesmachines. (foto: Fastems)

Maakbedrijven die kleine CNC-freesmachines willen automatiseren, zijn gebaat bij betaalbare en compacte automatiseringsoplossingen. Om die reden heeft Fastems de FPT (Flexible Pallet Tower) ontwikkeld. Dankzij het compacte ontwerp en het flexibel configureerbare palletopslagsysteem is de FPT geschikt voor gereedschapsmachines van alle fabrikanten.

De FPT wordt aangestuurd met de nieuwste Manufacturing Management Software (MMS versie 8) van Fastems.

Met de FPT presenteert Fastems een compacte oplossing voor de automatisering van CNC-freesmachines met pallets in de afmetingen van 300 x 300 mm tot 630 x 630 mm. De FPT kan in elke machineomgeving worden geïntegreerd dankzij een uitgebreide selectie van vooraf gedefinieerde interfaces voor bewerkingsmachines. Het doel van de FPT is het verkorten van insteltijden, het versnellen van doorlooptijden en het realiseren van een onbemande productie. Belangrijk daarbij is dat het systeem ontwikkeld is voor een ‘high mix, low volume’ productie.

30

Compacte oplossing De FPT van Fastems kan freesmachines van alle fabrikanten automatiseren, ongeacht of ze automatische palletwisselaars hebben of niet. Bovendien neemt de compacte FPT-500 (voor pallets van 300 x 300 mm tot 500 x 500 mm) slechts 9 m2 in gebruik.

De grotere FPT-1000 voor pallets van 500 x 500 mm tot 630 x 630 mm, heeft een footprint van 16 m2. In plaats van een vast magazijn, kan de FPT door zijn configureerbare palletmagazijn met verschillende laadhoogtes en palletmaten werken. Het magazijn, dat van twee naar vier niveaus kan worden uitgebreid, biedt ruimte aan maximaal 24 pallets. De FPT complementeert daarmee het aanbod van Fastems voor de automatisering van kleinere pallets. De eerste FPT-500 is in februari 2022 geleverd. De FPT-1000 wordt in het voorjaar van 2022 gelanceerd.

Nieuwe MMS met intuïtieve interface De FPT wordt aangestuurd met de nieuwe versie van de Manufacturing Management Software (MMS) van Fastems.

Speciaal voor de FPT heeft Fastems een nieuwe gebruiksinterface geïntroduceerd. De gebruiksvriendelijke interface werkt met hetzelfde bedieningsgemak als een smartphone of tablet. Met

behulp van een nieuwe MMS EasyRoute-functie is het mogelijk om in minder dan een minuut nieuwe werkstukken in productie te nemen.

Daarnaast is er voor fabrikanten die niet puur op klantorders produceren een nieuwe Order Generator geïntroduceerd, die automatisch productieorders aanmaakt op basis van door de gebruiker gedefinieerde regels. Zo kan het systeem automatisch een bepaald voorraadniveau aanhouden of op gezette tijden een terugkerende batch produceren. Een ander voordeel is dat versie 8 van MMS het productieproces transparanter maakt. Aangezien MMS automatisch de belangrijkste prestatie-indicatoren registreert en ook real-time rapporteert, wordt er volledig inzicht verkregen in het productieproces.

Productieprocessen verbeteren MMS versie 8 tilt de intelligentie van CNC-automatisering naar een hoger niveau door de introductie van een nieuwe MMS Insightsweergave. De nieuwe Insights-module binnen MSS biedt tal van suggesties voor het verbeteren van productieprocessen op basis van gegevens die zijn verzameld uit het automatiseringssysteem, de geïntegreerde machines en gegevenssystemen. MMS overziet op die manier de hele productie en komt met suggesties zoals

het toevoegen of verwijderen van bepaalde gereedschappen en opspanningen of met geoptimaliseerde NC-programma’s voor kortere productietijden en een nauwkeurigere orderplanning.

Versie 8 bouwt voort op de functionaliteiten van de eerdere MMSversies, die met een uitgebreide hoeveelheid functionaliteiten een geautomatiseerde productieplanning mogelijk maken. Dit is inclusief de voorbereiding van productiemiddelen en de indicatie van ontbrekende middelen zoals verspanende gereedschappen, grondstoffen, NC-programma's of werkstukopslag. Hierdoor kunnen gebruikers de geplande productie proactief uitvoeren, wat leidt tot een hogere machinebezetting en kortere doorlooptijden. Voor bedrijven die veel wisselende orders produceren en dus ook veel verschillende opspanningen nodig hebben, heeft Fastems een nieuwe optionele Fixture Resource Management-module gebouwd die het gebruik van modulaire opspanningen mogelijk maakt.

Hierdoor is een hogere productiemix met minder pallets mogelijk.

Het gebruik van modulaire opspanningen kan leiden tot kosten-, ruimte- en tijdbesparing.

MMS versie 8 zal in het voorjaar van 2022 beschikbaar zijn voor nieuwe en als upgrade van bestaande Fastemsautomatiseringssystemen.

MMS versie 8 tilt de intelligentie van CNC-automatisering naar een hoger niveau.

31

Evenementen

Ontmoeten we u ook dit jaar?

Samen maken we de technologie van de toekomst

Bezoek of exposeer, ontmoet nieuwe connecties en ontdek de laatste ontwikkelingen

Food Technology 13 en 14 april

Vision, Robotics & Motion 8 en 9 juni

3D Production Days

Opleidingen

22 en 23 juni

Een Leven Lang Ontwikkelen met 170 cursussen voor de hightech- en maakindustrie

Kunststoffenbeurs

Een greep uit de cursussen:

14 en 15 september

Precisiebeurs

16 en 17 november

• • • • •

Vorm- en plaatstoleranties Tekeninglezen Geometrische meettechniek Leidinggeven op de werkvloer Productieplanning, voorraadbeheer en levertijdbeheersing

Bekijk ons aanbod

www.mikrocentrum.nl

Clean

Connecting the industrial cleanliness value chain

17 mei 2022 NH Conference Centre Koningshof Veldhoven 32

Meld u nu aan via www.clean-event.nl

GrindingHub ontpopt tot middelpunt van slijptechnologie

GrindingHub opent dit voorjaar voor het eerst haar deuren.

De nieuwe vakbeurs voor slijptechnologie brengt thema’s zoals procesoptimalisatie, automatisering en digitalisering onder de aandacht.

Medio mei opent GrindingHub voor het eerst haar deuren. De nieuwe vakbeurs ontwikkelt zich in rap tempo tot het middelpunt van de hedendaagse slijptechnologie. Inmiddels hebben al ruim 260 exposanten een plekje veroverd in de beurshallen van Messe Stuttgart. De belangrijkste thema’s die aan bod komen zijn procesoptimalisatie, automatisering en digitalisering. Daarnaast zal er veel aandacht zijn voor nabewerkingstechnieken zoals leppen, honen en glijslijpen.

GrindingHub biedt van 17 t/m 20 mei 2022 een uitgebreid podium voor slijptechnologie. Om alle technologie goed in beeld te brengen worden de ruim 260 exposanten onder gebracht in drie beurshallen op meer dan 14.500 m2. "We zijn meer dan tevreden met het aantal registraties en zijn verheugd over hoe GrindingHub nu al het nieuwe middelpunt voor slijptechnologie wordt", zegt Dr. Wilfried Schäfer, uitvoerend directeur van de VDW (Duitse vereniging van machinebouwers).

Finishing en superfinishing Een thema die tijdens de GrindingHub onder de aandacht wordt gebracht is finishing en superfinishing. Door toenemende kwaliteitseisen in nagenoeg elke industrie, neemt de vraag naar finishing en superfinishing toe. Volgens Thomas Harter, productmanager bij Supfina Grieshaber uit Wolfach (D), heeft de toename van het gebruik van oppervlaktebewerkingen te maken met duidelijk herkenbare ontwikkelingsfactoren. Zo stelt E-mobiliteit bijvoorbeeld nieuwe

eisen aan superfinishing. Door het ontbreken van het geluid van een brandstofmotor komen er andere geluiden in de auto naar voren die als hinderlijk kunnen worden ervaren. Super gladde oppervlakken kunnen bijdragen aan het verminder van geluiden in de aandrijflijn, de besturing en het interieur. Daarom heeft Supfina een machineserie ontwikkeld voor het economisch produceren van geluidsarme tandwielen en lagers.

Nabewerken met robots GrindingHub biedt de mogelijkheid om machines, gereedschappen, processen en nieuwe trends transparant in beeld te brengen. Omdat er een merkbare trend is naar de productie van geïndividualiseerde producten in kleine series, neemt de behoefte aan adaptieve productieprocessen die kunnen worden aangepast aan veranderende productvereisten toe. Het Institute for Machine Tools and Factory Management (IWF) van de TU Berlijn onderzoekt daarom het gebruik van robotgestuurde nabewerkingsprocessen. "Vooral in combinatie met flexibele of vrij beweegbare gereedschappen kunnen robotgestuurde bewerkingsprocessen op veel verschillende componenten worden gebruikt”, legt directeur prof. Eckart Uhlmann uit. "Hoonprocessen die conventioneel worden uitgevoerd op starre werktuigmachines, kunnen eventueel worden vervangen door robotgestuurde hoongereedschappen om boringen in verschillende posities te bewerken." Uhlmann, die ook lid is van de WGP (Scientific Society for Production Technology), ziet het voordeel van het inzetten van een robot als universele bewerkingsmachine vooral in het feit dat bewerkingsstappen flexibel kunnen worden gekoppeld. Zo kunnen procesketens met weinig moeite worden aangepast aan de betreffende componentvereisten. Volgens de TU zal robotica in de toekomst meer en meer gebruikt gaan worden bij finishing en ultrafinishing.

33

Turbineschijven ontbramen en afronden met Stream Finishing

De Stream Finishing machine van OTEC kan worden gebruikt om turbineschijven en -bladen nauwkeurig te finishen. (foto’s: OTEC)

Turbine- en compressorschijven hebben zogenaamde fir-tree montagesleuven waarin de turbinebladen worden gestoken. De vaste productiemethoden voor deze montagesleuven zijn broaching, draadvonken of frezen. Deze technieken leiden vaak tot bramen en scherpe randen. Voor een vlekkeloze montage en om verwondingen te voorkomen, moeten de randen van de montagesleuf en het uiteinde van het turbineblad braamvrij en voorzien zien van een gedefinieerde radius. Uit onderzoek van OTEC Präzisionsfinish in samenwerking met een motorfabrikant, blijkt dat Stream Finishing de beste oplossing is.

Het ontbramen en aanbrengen van een gedefinieerde radius is essentieel om turbinebladen perfect te positioneren in de turbineof compressorschijf. Met name de contactoppervlakken waarmee de bladen en schijven tijdens het gebruik in contact komen, zijn onderhevig aan zeer nauwe toleranties van 10 tot 20 micrometer.

Het is dus belangrijk om vormvariatie in deze contactoppervlakken tijdens het ontbramen en afronden te voorkomen. Volgens OTEC uit het Duitse Straubenhardt, worden deze onderdelen

34

over het algemeen nabewerkt met mechanisch, semi-robotisch ontbramen en afronden met slijpschijven of borstels. Het nadeel van deze methode is dat de desbetreffende gereedschappen in de loop van de tijd slijten, wat inconsistente bewerkingsresultaten oplevert. Aangezien bramen en scherpe randen nooit identiek zijn, is het moeilijk om de mate van slijtage te voorspellen. Een bijkomend nadeel is dat slijpschijven of borstels niet exact kunnen worden afgestemd op de complexe werkstukgeometrieën van de turbineschijven en -bladen, of ze kunnen helemaal niet op de moeilijk bereikbare plaatsen komen. Uiteindelijk leidt dit alles tot asymmetrische en inconsistente afrondingsresultaten die vaak niet voldoen aan de toleranties.

Alternatieve processen In de zoektocht naar een alternatief proces, werkte een motorfabrikant samen met OTEC om twee verschillende massanabewerkingstechnologieën te evalueren. De eerste technologie die werd getest was een trogvibreermachine. Al snel bleek dat dit een te tijdrovend proces zou zijn: zelfs na enkele uren was het niet in staat om alle randen binnen het tolerantiebereik te brengen. De afronding die in de tests werd geproduceerd, was noch symmetrisch noch herhaalbaar. Bovendien waren het verhoogde geluidsniveau en de bijbehorende trillingen een probleem, aangezien er meetapparatuur in de buurt wordt gebruikt.

De tweede technologie die OTEC heeft ingezet om de turbineschijven en -bladen te finishen was met behulp van een Stream Finishing machine. Deze behaalde al snel veelbelovende resultaten. Door het component nauwkeurig te positioneren, waren alle randen binnen tolerantie in slechts 15 minuten, met een zeer symmetrische afronding langs de hele rand. Meerdere tests bevestigden dat het proces herhaalbaar en stabiel was. De vormvariatie was minder dan 1 micrometer. Ten slotte was het geluids- en trillingsarme proces geschikt voor gebruik in de buurt van gevoelige meetapparatuur.

Inmiddels maken al verschillende motorfabrikanten gebruik van de Stream Finishing machine, mede door vele voordelen zoals symmetrische afronding, betrouwbare procesresultaten, residuvrije braamverwijdering, minimale vormvariatie en nauwe toleranties van minder dan 1 micrometer.

Stream Finishing Bij de Stream Finishing machine worden componenten zoals turbineschijven en turbinebladen in een houder geklemd en

ondergedompeld in een roterende container gevuld met een schuur- of polijstmedium. De werkstukken kunnen worden gedraaid of onder specifieke hoeken in de mediastroom worden ingezet. De rotatie van product en container zorgen voor een stroming van media over het oppervlak van het product. Deze wrijving van media op het product realiseert de oppervlaktefinish en zorgt voor een gelijkmatige afwerking. Gezien de zeer hoge krachten die de media op het product uitoefenen (tot 40G) zijn de cyclustijden zeer kort.

Afhankelijk van de grootte van het component, de begintoestand en de voorbereiding kunnen ze binnen 15 minuten een straal van maximaal 700 micrometer produceren. En omdat de mediakorrels zo fijn zijn, is het afrondingsproces ook geschikt voor complexe, moeilijk bereikbare geometrieën.

OTEC wordt in Nederland vertegenwoordigd door Summa Surface uit Oisterwijk en levert de Stream Finishing machines ook met geïntegreerde automatisering voor grote en zware componenten.

Zo is de nieuw ontwikkelde SF-HP geschikt voor werkstukken met een diameter tot 650 mm en een massa tot 200 kg.

Bij de Stream Finishing machine van OTEC worden componenten in een houder geklemd en ondergedompeld in een roterende container gevuld met een schuur- of polijstmedium.

35

Duijts anticipeert met Kao Ming op groot freeswerk Duijts Verspaning in Nuenen heeft zich in de afgelopen 27 jaar ontwikkeld tot een toeleverancier van voornamelijk groot freeswerk. Om de stijgende vraag naar grote componenten te kunnen beantwoorden, heeft het bedrijf geïnvesteerd in een portaalfreesmachine van de Taiwanese machinebouwer Kao Ming.

Sinds de oprichting in 1994 heeft Duijts Verspaning zich steeds verder gespecialiseerd in de verspaning van grote werkstukken. Hoewel de toeleverancier zich altijd heeft gericht op het draaien en frezen van componenten voor klanten in de machinebouw, heeft er de laatste jaren wel een verandering plaatsgevonden in het type werk. “Naar verloop van tijd heeft al het kleine werk plaats gemaakt voor de bewerking van grote werkstukken. Daar ligt echt onze expertise en de vraag neemt alsmaar toe”, vertelt Directeur Dennis Duijts.

Machinebouw brengt onderdelen samen Volgens Duijts heeft de toenemende vraag naar grotere werkstukken te maken met ontwikkelingen in de machinebouw, waar verschillende onderdelen steeds vaker worden samengebracht in één onderdeel. Zo kunnen machinebouwers besparen op assemblagekosten. Het gevolg is dat onderdelen groter en complexer worden. En daar plukt Duijts de vruchten van. “Naarmate werkstukken groter worden, neemt ook de complexiteit van het bewerkingsproces toe. Je moet bijvoorbeeld rekening houden met spanningen in het materiaal die tijdens het verspanen vrij kunnen komen met onverwachte maatafwijkingen tot gevolg. Zeker wanneer werkstukken groter worden en er veel bewerkingen nodig zijn, kunnen de negatieve gevolgen van spanningen in het materiaal voor problemen zorgen. Dankzij onze jarenlange ervaring weten we hier perfect mee om te gaan. Het komt regelmatig voor dat we klanten adviseren om bijvoorbeeld een bepaalde bewerking zoals een boorgat net ergens anders te plaatsen. Niet alleen zorgt dit dan voor een betrouwbaar en efficiënt bewerkingsproces, maar het bespaart de klant ook nog eens kosten. Daarnaast zijn stabiele bewerkingsmachines

36

Dennis Duijts bij de nieuwe Kao Ming KMC-4000 SD portaalfreesmachine.

Duijts Verspaning zet de bewerkingsmachine in voor zwaar freeswerk.

natuurlijk een must bij dit soort zware bewerkingen. Vandaar onze investering in de Kao Ming.”

Meer mogelijkheden Om de mogelijkheden verder uit breiden heeft Duijts geïnvesteerd in een Kao Ming KMC-4000 SD. Met een bereik van 4.230 mm x 2.000 mm x 900 mm (XxYxZ) geeft deze portaalfreesmachine de mogelijkheid om nog grotere werkstukken te bewerken. Zo is het mogelijk om de tafel te beladen tot een maximale massa van 11.000 kg. Niet alleen de afmetingen van de machine geeft de toeleverancier meer mogelijkheden. Ook extra opties zoals een grote gereedschapswisselaar met ruimte voor 50 gereedschappen en een inwendige koeling zorgen voor meer productiviteit. Duijts: “De interne koeling geeft echt een

grote productiviteitswinst, omdat we spanen nu veel beter uit het bewerkingsgebied kunnen spoelen. Het boren van gaten gaat daardoor een factor 5 sneller dan zonder interne koeling. Daarnaast zorgt de optimale koelmiddeltoevoer voor een betrouwbaar proces.”

Avonduren benutten Dankzij de optimale koelmiddeltoevoer ontstaat er niet alleen een betere spaanbeheersing, maar bereikt het gereedschap ook een langere standtijd. Hierdoor kan Duijts in combinatie met het grotere gereedschapsmagazijn langdurig onbemand produceren. “De gemiddelde bewerkingstijd van de werkstukken die we produceren is zo’n vijf tot tien uur. Dankzij de hoge procesbetrouwbaarheid kunnen we met de Kao Ming nu in de avonduren onbemand produceren. Dat geeft

een enorme productiviteitswinst”, aldus Duijts.

De KMC-4000 SD heeft een robuuste portaalconstructie en is voorzien van een 18,5 kW sterke direct aangedreven spindel met een maximaal toerental van 6.000 min-1. De drie assen zijn uitgerust met een blokgeleiding die uitermate goed geschikt is voor zware draaglasten. Dit alles zorgt voor een stabiele, efficiënte en nauwkeurige freesmachine.

Om de nauwkeurigheid en kwaliteit naar een nog hoger level te tillen, heeft Duijts gekozen om alle assen van glaslinialen te voorzien. “De portaalmachines van Kao Ming staan in de markt bekend om hun eenvoud, kracht en stabiliteit. We zijn bij verschillende bedrijven wezen kijken die een soortgelijke machine in gebruik hebben. De keus was toen snel gemaakt. We hebben met de Kao Ming een betrouwbare machine in huis gehaald waar we nog vele jaren mee vooruit kunnen”, aldus Duijts.

37

09. – 21.05.2022

OPEN HOUSE 2022

PFRONTEN

May 09 – 13 & 16 – 21, 2022 Mon – Fri 9:00 a.m. – 6:00 p.m. | Sat 9:00 a.m. – 2:00 p.m.

DMG MORI OPEN HOUSE IN PFRONTEN

NEW

TWO WEEKS OPEN

WORLD PREMIERES 2022

GEAR CUTTING AND 5-AXIS MACHINING

AUTOMATION

REGISTER NOW: PFRONTEN.DMGMORI.COM

WORLD PREMIERES

AUTOMATION

Robo2Go MAX NTX 500

DMU / DMC 85 H monoBLOCK

PH Cell MAX

AGV

Focus 1st week: GERMANY, AUSTRIA, SWITZERLAND | Focus 2nd week: EUROPE AND INTERNATIONAL GROUPS

DIGITIZATION

GEAR CUTTING & 5-AXIS gearSKIVING

„Build your own APP“

gearMILL

PAY WITH ZERO RISK EQUIPMENT-AS-A-SERVICE

DMG MORI Cell Controller One master control for all automation

gearBROACHING

Aanmelden voor het open huis van 16 t/m 21 mei: Bea Schoeman Tel. 0318-557623 E-mail bea.schoeman@dmgmori.com DMG MORI Netherlands B.V.

Wageningselaan 48 |NL-3903 LA Veenendaal

ACCESS CONDITIONS:

ACCORDING TO THE CURRENT CORONA RULES

Column

Vakmanschap of groene knop?

Als freelance productiespecialist krijg ik de ultieme vrijbrief om in de keuken te kijken van veel verschillende productiebedrijven. Wat mij opvalt is dat er tussen die verschillende bedrijven een typische tweedeling is. Aan de ene kant heb je de bedrijven waar vakmanschap gewaardeerd en aangemoedigd wordt en andere kant heb je bedrijven waar geprobeerd wordt vakmanschap juist te weren door processen volledig uit te kauwen, zodat iedereen op de groene knop kan drukken en alles precies gaat zoals gedacht. Er zijn processen die inderdaad zo kunnen werken, maar in de verspaning is dit toch echt niet altijd zo.

Er is een punt waarop de toleranties zo krap worden of dat materiaal zo lastig is, dat niet alles vooraf uitgedacht kan worden of dat het simpelweg niet waard is om alles uit te denken. En

daarbij… Hoe interessant is het voor de operator om alleen nog maar op de groene knop te mogen drukken en bij elke afwijking naar een ingenieur te moeten kijken? Er is sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid en dat lijkt me een belangrijk concept. Want wat als die operator niet meer na mag denken, met als gevolg dat diegene daarna ook niet meer na wil denken. Dan loopt er nog veel meer in de soep. Aan de andere kant is het ook niet wenselijk dat iemand twintig jaar junior is, totdat diegene alles eens heeft gezien.

Dan slaat de noodzaak tot vakmanschap door. Het draait dus allemaal om een perfecte balans.

Door een productieproces te modulariseren kan de kennis in een team verspreid worden. De hoeveelheid mogelijke combinaties is dan enorm, maar de gestandaardiseerde bouwblokken komen telkens terug. Een concreet voorbeeld van zo’n module is bijvoorbeeld dat we bij mijn huidige opdrachtgever stoppen met het dicht aan de maat boren van gaten in glas. Er zijn honderden diamantboren op voorraad, allemaal met een verhaal. Het kost tijd om een boor te vinden, op te spannen en in te meten. De hoeveelheid werkstukken die bij ons kapot zijn gegaan omdat er iets fout ging door al die variabelen bij het boren… Dan maar iets langer bewerken. Daarom boren we nu alleen nog maar gaten van rond 2, 3 en 5 en slijpen die gaten daarna open naar de maat.

Soms is het beter lokaal een proces te suboptimaliseren om juist de hele keten ermee te helpen.

Jan Willem Mollema

Freelance Manufacturing Specialist

39

Legio factoren bepalen verspaanbaarheid composiet Iedereen die wel eens composiet heeft verspaand, is er ongetwijfeld achter gekomen dat het materiaal zich niet zo heel gemakkelijk laat bewerken. Er zijn ontzettend veel factoren die invloed hebben op het proces, zoals het type composiet, de soort vezels en de richting van de vezels. Daarnaast wordt composiet vaak gebruikt in sandwich panelen met verschillende laagdiktes, structuren en materialen die het verspanen nog complexer maken. Hierdoor is het bewerkingsproces van composiet vaak kritischer dan dat van metaal en is de keus voor het type gereedschap belangrijker dan ooit.

Het gebruik van composiet heeft een enorme sprong gemaakt en zal ook in de toekomst vaker de voorkeur genieten ten opzichte van metaal. Vooral bij producten die op snelheid gebracht moeten worden is lichtgewicht construeren een thema en juist daar wordt steeds vaker naar composiet gegrepen. Denk aan de luchtvaart-, automotive, scheepsbouw en andere mobiliteitsindustrieën. Echter kiest men niet alleen voor composiet om gewicht te besparen, weet ook Joop Lahm van CNC Freestechniek in Apeldoorn.

Sonic Shark van Hufschmied maakt gebruik van akoestische sensoren om op basis van geluid te bepalen hoe het bewerkingsproces verloopt.

40

Volgens Lahm zijn duurzaamheid en extra functionaliteiten in het materiaal belangrijke drijfveren voor composiet: “Op het gebied van duurzaamheid is composiet een interessant materiaal. In de luchtvaartindustrie is bewezen dat composiet in sandwichvorm een veel langere levensduur heeft dan aluminium, omdat aluminium eerder de gevolgen van materiaalmoeheid ondervindt. Naast dat composiet langer mee gaat is het ook gemakkelijker te recyclen en is de CO2-uitstoot lager dan bij de recycling van aluminium. Dit

Joop (l) en Allard Lahm van CNC Freestechniek: “Om composiet succesvol te verspanen moeten de eigenschappen van het werkstuk in kaart worden gebracht om tot de juiste gereedschappen en bewerkingsstrategieën te komen.”

geldt overigens alleen voor thermoplasten. Een thermoset, waar bijvoorbeeld de bladen van windmolens van worden gemaakt, is daarentegen nauwelijks te recyclen. Dat is een belangrijk punt waar de industrie rekening mee moet houden.”

Daarnaast laat Lahm aan de hand van twee voorbeeldstrips zien dat er ook meerdere functionaliteiten in een composiet onderdeel gebracht kunnen worden. “Door de richting van de vezels aan te passen kun je een onderdeel verschillende eigenschappen geven.

Bij een vishengel van composiet bijvoorbeeld, zijn de vezels zo neergelegd dat de hengel heel goed kan buigen zonder te breken.

Bij een structureel deel van een sportauto zijn de vezels juist zo

neergelegd dat het onderdeel zo stijf mogelijk is. De mogelijkheden zijn dus eindeloos en dat maakt het bewerken van composiet een uitdaging.”

Specifieke oplossingen Het bewerken van composiet is ingewikkeld omdat er zoveel factoren zijn die het proces kunnen beïnvloeden. Om het juiste gereedschap te selecteren is het belangrijk om de eigenschappen van het composiet in kaart te brengen. Ten eerste is de vraag om welk type composiet het gaat. De meest gangbare composietsoorten zijn thermoplasten en thermosets. In de

Oren bij de snijkant CNC Freestechniek heeft een nieuwe, innovatieve oplossing geïntroduceerd, waarmee op een relatief eenvoudige manier een continue inline-procescontrole kan worden opgezet. Het systeem, dat wordt vermarkt onder de naam Sonic Shark, maakt gebruik van akoestische sensoren in de machine en op het werkstuk om op basis van geluid te bepalen hoe het proces verloopt.

Sonic Shark is ontwikkeld door het Duitse Hufschmied en heeft als doel om de oren van de operator te vervangen. Ervaren operators kennen exact de trillingen en geluiden die horen bij het productieproces en kunnen op basis daarvan redelijk inschatten wanneer een gereedschap moet worden vervangen. Er is hier echter een grijs gebied met als gevolg dat het gereedschap vaak of te vroeg of te laat wordt vervangen. En zeker bij onervaren operators of bij een onbemande productie kan het leiden tot

gebroken gereedschappen, ongewenste stilstandtijd en afkeur. De oplossing van Hufschmied meet exact wat er gebeurt tijdens het frezen, hoe de spil- en asbelastingen zich ontwikkelen en wanneer een gereedschap op het punt staat te breken. Met behulp van een nulmeting wordt een zogenaamde Digital Twin gemaakt.

Zodra de data uit de sensoren te ver afwijkt van de nulmeting, bijvoorbeeld wanneer een gereedschap is versleten, kan er precies op het juiste moment actie ondernomen worden. Hierdoor wordt afkeur en machinestilstand voorkomen, worden gereedschappen optimaal benut en kan er aanzienlijk worden bespaard op de kwaliteitskosten. CNC Freestechniek heeft Sonic Shark aangemeld voor de TechniShow Innovation Awards. In de TechniShow editie van VerspaningsNieuws leest u meer over deze innovatie.

41

Flexibel en efficiënt produceren!

PUMA SMX serie

VCF serie

DVF serie

met Doosan high-end machines Dormac laat u graag middels een demo zien hoe u met de nieuwste generatie Multitasking, Multi-axis en Multipurpose draai-freesmachines en 5-assige bewerkingscentra, zowel kleine als grote series complexe producten flexibel en efficiënter kunt produceren.

Bezoek onze demo mogelijkheid in de Goorn (NH) Leverancier van verspanende metaalbewerkingsmachines sinds 1954

Dormac CNC Solutions l +31 (0)229 54 24 85 l info@dormac.nl l www.dormac.nl

Onze filtratie is uw gezondheid en veiligheid Voor ieder Stof-, Rook- en Olienevel probleem heeft Dormatec een passende industriële oplossing.

Meer weten over al onze systemen? www.dormatec.eu | info@dormatec.eu

42

bewerkbaarheid van beide soorten zit al een groot verschil. Zo is een thermoplast temperatuurgevoelig en kan het materiaal smelten wanneer het te heet wordt. Het gevolg is dat de frees vol loopt of bramen trekt. Dat betekent dat er gekozen moet worden voor een frees met grotere spaankamers en minder snijkanten. Een thermoset daarentegen is veel minder gevoelig voor temperatuur, waardoor een frees met meer snijkanten en kleinere spaankamers gebruikt kan worden voor een hoger verspanend volume. “De industrie vindt het heel normaal dat er voor verschillende metalen een aparte frees gebruikt wordt. Bij composiet gaat men er al snel van uit dat één type frees genoeg is voor het bewerken van alle composieten. Daar gaat het vaak fout. Een algemene frees is er namelijk niet. Elk werkstuk vergt een grondige analyse van het materiaal, gevolgd door een productspecifieke bewerkingsstrategie met bijpassende gereedschappen”, aldus Lahm.

Vezels, laagdiktes en sandwichpanelen Het verspanen van composiet gaat verder dan alleen bepalen om welk type composiet het gaat. Nog belangrijker is om rekening te houden met het materiaal van de vezels, de hoeveelheid vezels

in het werkstuk en in welke richting ze liggen. Veel gebruikte vezelmaterialen zijn glas, koolstof of carbon en polypropyleen. Deze materialen gedragen zich verschillend en hebben een grote invloed op de standtijd en productiviteit van het gereedschap. Allard Lahm, verkoper bij CNC Freestechniek vertelt: “Het perfecte gereedschap voor het bewerken van composiet is sterk afhankelijk van de samenstelling van het composiet. Dat wordt nog spannender als we over sandwichpanelen praten, waarbij er een combinatie is van verschillende materiaallagen, zoals composiet, metaal en schuim.

Vaak bestaat het geheel uit verschillende laagdiktes en wordt er in de kern gebruik gemaakt van honinggraadstructuren. Elk van die materialen vraagt om compleet verschillende procesparameters, waardoor het bewerken van dit soort sandwichpanelen alleen met speciaal afgestemde gereedschappen efficiënt uitgevoerd kan worden. Om tot het juiste gereedschap voor een specifieke klus te komen, is het dus essentieel om het composieten werkstuk volledig in kaart te brengen. Omdat dit om een specifiek stukje kennis vraagt, ondersteunt CNC Freestechniek bij de zoektocht naar het juiste gereedschap en de beste procesparameters.”

Het juiste gereedschap is sterk afhankelijk van de specificaties van het composiet.

43

Hurco bundelt alle kennis in nieuwe vijfasser Hurco heeft een nieuw bewerkingscentrum ontwikkeld, waarvan het ontwerp is gebaseerd op de volledige vijfassige knowhow van de machinebouwer. De vijfassige VCX600i XP biedt een hogere productiviteit, stabiliteit en nauwkeurigheid in vergelijking met de vorige vijfassige modellen van het concern. Het bewerkingscentrum is bedoeld voor fabrikanten die uitsluitend complexe, middelgrote werkstukken verspanen.

Om de productiviteit, stabiliteit en nauwkeurigheid te verhogen heeft Hurco alle beschikbare kennis samengebracht in de nieuwe vijfassige VCX600i XP. Het bewerkingscentrum is uitermate stabiel vormgegeven. Zo is de draaizwenktafel aan één zijde robuust ingebed in het machineframe. Dit geeft niet alleen meer stabiliteit, maar zorgt ook voor meer ruimte in de machine wat een positief effect heeft naarmate de werkstukgrootte of massa toeneemt. Een beweegbare kolom (‘Fahrständer’) zorgt voor een hogere mechanische nauwkeurigheid. De draaizwenktafel wordt aangedreven door koppelaandrijvingen, zodat zowel het draaien als zwenken simultaan en dynamisch uitgevoerd kan worden.

Nauwkeurig en dynamisch Hurco heeft het bewerkingscentrum uitgerust met een 16 kW sterke SK-40-spil met een koppel van 102 Nm en een maximaal toerental van 12.000 min-1. Het gereedschapsmagazijn biedt ruimte voor 40 gereedschappen. Het dak van de machine kan afzonderlijk worden geopend voor een optimale toegang tot het werkbereik

Hurco heeft de Multi-axis draaicentra vernieuwd op het gebied van software en aandrijvingen.

44

Hurco heeft alle beschikbare kennis samengebracht in de nieuwe vijfassige VCX600i XP. (foto’s: Hurco)

middels kraanbelading. Hierdoor kunnen ook grotere werkstukken efficiënt en flexibel worden beladen. Sebastian Herr, Head of Application Technology bij Hurco: “De VCX600i XP is ontworpen voor nauwkeurige en dynamische bewerkingen. Bij de ontwikkeling van de vijfasser hebben we er rekening mee gehouden dat de vraag naar complexere en nauwkeurigere componenten in de toekomst alleen maar zal toenemen. Daar is de machine dus op voorbereid."

Multi-axis draaicentra vernieuwd Naast het vijfassige VCX600i XP bewerkingscentrum heeft Hurco nog meer nieuws naar buiten gebracht. Zo heeft de machinebouwer de Multi-axis draaicentra vernieuwd. Deze machines zijn ontwikkeld voor het draaien en frezen van middelgrote onderdelen. Met name op het gebied van software en aandrijvingen zijn ze nu nog verder doorontwikkeld. Zo worden er directe aandrijvingen gebruikt in plaats van riemaandrijvingen. Dit resulteert niet alleen in een soepelere loop, maar zorgt vooral voor een grotere nauwkeurigheid.

Op het gebied van software heeft Hurco de draaicentra voorzien van Solid Model Import, waarmee de modellen worden gelijkgesteld met de softwareversie van de Hurco-freesmachines. Dit betekent hetzelfde bedieningsconcept, dezelfde terminologie en dezelfde eigenschappen. Vooral toeleveranciers die op flexibele wijze losse onderdelen en kleine series bewerken en het freeswerk op een daarvoor geschikt draaicentrum uitvoeren, kunnen profiteren van de nieuwe softwareversie. Tegelijkertijd kan er snel geschakeld worden tussen machines zonder de bedieningselementen te wijzigen. De serie Multi-axis draaicentra omvat zeven uitvoeringen die volledig uitgerust worden geleverd. Afhankelijk van de vereisten kan de gebruiker het bewerkingsspectrum gericht uitbreiden met revolvers, aangedreven gereedschappen en extra Y- en W-assen.

Machineontwerp is cruciaal bij zwaarverspaning

Deze gasturbine-as is compleet bewerkt op een Millturn van WFL. (foto’s: WFL)

Langer, breder en zwaarder. Industriële vereisten worden voortdurend opgedreven en daarmee is het bewerken van grote en zeer zware onderdelen vaak een uiterst arbeidsintensieve klus die aanzienlijke kosten met zich meebrengt. Dit is zeker het geval bij complexe onderdelen voor bijvoorbeeld gas, stoom- en windturbines of componenten zoals krukassen en transmissiedelen voor de algemene machinebouw. Met de Millturn M100 tot M200 serie heeft WFL een aantal bewerkingscentra ontwikkeld die deze grote en vooral zware onderdelen betrouwbaar, nauwkeurig en productief kunnen bewerken.

De Millturn multitasking bewerkingscentra van WFL kenmerken zich door de legio functionaliteiten die in deze machines zijn gebracht.

Door het combineren van alle gangbare bewerkingstechnieken, slimme strategieën en in-proces meten, kunnen Millturn machines onderdelen efficiënter en productiever bewerken. Interessant bij de M100 tot M200 serie is dat ook zware componenten in slechts enkele opspanhandelingen en in één machine compleet kunnen worden bewerkt. Een Millturn elimineert dankzij het machine-ontwerp de noodzaak van vervelende omstelprocessen tussen verschillende bewerkingsmachines.

massa van 60 ton is zo groot dat hiermee rekening moet worden gehouden bij het opspannen van het werkstuk. Deze variabele kan worden gecompenseerd met het juiste ontwerp van de kleminrichting en opspanmethode. Met behulp van een FEM-berekening (Finite Element Method) kan nauwkeurig worden bepaald hoe het werkstuk correct kan worden opgespannen en ondersteund. In dit geval gebruikt WFL een rollende of hydrostatische bril, afhankelijk van de kenmerken van het werkstuk.

In-proces meten Flexibele meetsystemen voor in-proces meten zijn volgens WFL onmisbaar bij het produceren van grote componenten. Dankzij inproces meten kunnen fouten of maatafwijkingen vroegtijdig worden gedetecteerd en worden afkeur en hoge kosten voorkomen. WFLmeetcycli zijn voorzien van kalibratiemethoden die met behulp van een meettaster en temperatuurcompensatie rekening houden met bijvoorbeeld de uitzetting van het materiaal. Dit is zeker interessant bij het bewerken van grote diameters die aan hoge eisen moeten voldoen. Het is ook mogelijk om de positie van het werkstuk in het werkgebied nauwkeurig te meten. Dit is handig om uiterst nauwkeurig sleuven, profielen of zoekgaten te vervaardigen. De WFLmeetmethoden kunnen zelfs worden gebruikt onder ongunstige productieomstandigheden.

Opspannen Een grote uitdaging bij het bewerken van zware werkstukken is de manier van opspannen. Vervormingsvrij en veilig spannen is van cruciaal belang om aan hoogwaardige kwaliteitsnormen te kunnen voldoen. Zware werkstukken hebben de neiging om te vervormen als gevolg van hun massa. De doorbuiging van een turbine-as met een

Bij zware werkstukken is een correcte opspanning essentieel om bijvoorbeeld doorbuiging te voorkomen. Een FEM-berekening mag hierbij niet ontbreken.

45

hét magazine voor de verspanende industrie Powered by MetaalNieuws

HOLL AND PRECISION TOOLING

met in de eerstvolgende editie:

www.hptooling.nl

Nulpuntspansysteem Voorbeschouwing

GOED GEREEDSCHAP IS HET HALVE WERK

Deadline op: Verschijnt op:

25-05-2022 07-06-2022

meer informatie op www.54umedia.nl

Amsterdamsestraatweg 33 Naarden Tel. 035-539 90 90 info@hptooling.nl

IN ONS ASSORTIMENT VINDT U ONDER MEER:

Uw ijzeren voorraad in metaal en non-ferro • • • • •

Breed assortiment Brede expertise Direct uit voorraad leverbaar Nauwkeurig zaag en knipwerk Flexibele en snelle levering

• • • • • • • • • • • • • •

Aluminium Automatenstaal Blankstaal Brons Gelegeerd staal Gereedschapstaal Gietijzer Koper Kunststof Messing Nikkel legeringen Ongelegeerd staal Roestvrijstaal Titanium

WWW.MATRHO.NL Matrho Metals B.V. Lage dijk 27 5705 BX Helmond +31 (0) 492 380 280

46

Stabiliteit is basis voor prestatiegerichte Doosan BVM 5700 Doosan, in Nederland vertegenwoordigt door Dormac CNC Solutions uit De Goorn, heeft een nieuw verticaal bewerkingscentrum geïntroduceerd. De drie-assige BVM 5700 is voorzien van een brugframeconstructie die zorgt voor een hoge stabiliteit en nauwkeurigheid.

Doosan zet de nieuwe BVM 5700 op de markt als een eersteklas machine. Dankzij de stijve constructie en thermische stabiliteit kan het bewerkingscentrum een hoge nauwkeurigheid, productiviteit en procesbetrouwbaarheid realiseren. De veelzijdigheid van de BVM 5700, gecombineerd met zijn hoge nauwkeurigheidsreferenties, maken het een ideale machine voor onder andere de gereedschap- en matrijzenbouw, lucht- en ruimtevaart-, automobiel- en energie-industrie.

“Met de BVM 5700 heeft Doosan een compacte, krachtige en zeer stijve machine ontwikkeld voor een groot toepassingsgebied. De machine kan zowel worden ingezet voor hoog volume verspaning als voor het nauwkeurig bewerken van fijnmechanische componenten. Dat maakt de machine breed inzetbaar en heel interessant voor de Nederlandse maakindustrie”, vertelt Mark Dekker van Dormac CNC Solutions.

Productiviteit centraal Ondanks de compacte vormgeving heeft Doosan de drie-assige BVM 5700 een relatief groot bereik gegeven van 1.050 mm x 570 mm x 460 mm (XxYxZ). De goed geproportioneerde werktafel met een afmeting van 1.300 mm x 570 mm kan beladen worden met een maximale massa van 1.000 kg. Dat de machine is ontwikkeld voor een hoge productiviteit blijkt uit de specificaties. Zo heeft het bewerkingscentrum een ijlgang van maximaal 42 m/min, een

De nieuwe BVM 5700 van Doosan is ontwikkeld voor een hoge productiviteit en nauwkeurigheid.

gereedschapsmagazijn met ruimte voor 40 gereedschappen en een gereedschapswisseltijd van slechts 1,3 seconde. Daarbovenop komt een krachtige ‘built-in’ BT40-spindel met een vermogen van 37 kW, een koppel van 214 Nm en een maximaal toerental van 15.000 min-1. Dit alles stelt fabrikanten in staat om kortere cyclus- en doorlooptijden te realiseren.

Thermische compensatie Voor een hoge nauwkeurigheid en oppervlakte-afwerking heeft Doosan de BVM 5700 uitgerust met de Big Plus spindel-gereedschapsinterface.

Om de hoge nauwkeurigheid te garanderen en te behouden, vooral bij lange bewerkingstijden en een onbemande productie, is de machine uitgerust met een slim thermisch compensatiesysteem met meerdere sensoren die strategisch in de machine zijn geplaatst. Deze sensoren verminderen de effecten van thermische groei. Tevens is het bewerkingscentrum uitgerust met gekoelde kogelomloopspindels.

Gebruiksvriendelijke besturing

Een gereedschapswissel neemt bij de Doosan BVM 5700 slechts 1,3 seconden in beslag.

De BVM 5700 is voorzien van de geavanceerde Doosan Fanuc i Plus-besturing met een 15-inch touchscreen en een intuïtieve en gebruiksvriendelijke iHMI. De iHMI maakt het instellen en uitvoeren van taken, zoals machinebewaking, gereedschapsbeheer en productieplanning sneller en efficiënter.

47

Masévon Advanced Systems zoekt samen met Haimer maakbare grenzen op Masévon Advanced Systems in Hardenberg, onderdeel van de Masévon Group, heeft twee jaar geleden een nieuwe verspanende afdeling opgezet als reactie op de groeiende vraag naar grote, complexe producten.

Daarbij is niets aan het toeval over gelaten: Er werd geïnvesteerd in een nieuwe geconditioneerde fabriek met een groot en hoognauwkeurig bewerkingscentrum van Burkhardt+Weber. Om het maximale uit de bewerkingsmachine te halen kiest het bedrijf voor de verspanende gereedschappen en apparatuur van Haimer.

Masévon Advanced Systems is in korte tijd opgezet om de mogelijkheden van de Masévon Group verder uit te breiden. De verschillende bedrijven binnen de Masévon Group namen waar, dat de vraag naar grote en nauwkeurige producten uit diverse highend industrieën sterk toenam. “Om exact de behoefte in de markt te achterhalen, heeft Masévon een uitgebreid klantonderzoek uitgevoerd. Het resultaat: er is veel vraag naar clean, groot, nauwkeurig en complete samenstellingen. Op basis van die behoefte hebben we twee jaar geleden de stoute schoenen aangetrokken en onder de naam Advanced Systems een compleet nieuwe verspanende afdeling binnen de Masévon Group opgericht”, vertelt Plantmanager Harm Veijer.

Alles voor grootformaat onder één dak Haimer is goed vertegenwoordigd in de gereedschapsafdeling van Masévon Advanced Systems. Naast volle gereedschapskasten vinden we hier ook de krimp-, balanceer- en de voorinstelapparaten van Haimer. Data wordt direct op de RFID-chip in de HSK-100 houder geschreven voor een hoge procesbeheersing.

48

Advanced Systems richt zich volledig op de high-end markt waar een grote rol is weggelegd voor de semicon- en vacuümindustrie.

Hier zijn kleine toleranties en clean produceren eerder regel dan uitzondering. Om te voldoen aan de hoge reinheidseisen op RGAniveau, is de complete fabriek vanaf de start secuur ingericht met

Martijn Alders, Henk Spalink en Léon Nijenhuis (v.l.n.r.) voor de nieuwe Burkhardt+Weber MCX 1250 A van Masévon Advanced Systems. Voor de productie van hoogwaardige componenten maakt de toeleverancier gebruik van de gereedschappen en systemen van Haimer.

‘clean’ in het achterhoofd. Léon Nijenhuis, Manager Operations vertelt: “Onze klanten zitten qua nauwkeurigheid op de grens van wat natuurkundig mogelijk is. Daar moeten we als toeleverancier in mee bewegen en dat betekent dat alles tot in de puntjes moet kloppen. Dat gaat heel ver. Zo mocht er bijvoorbeeld tijdens de bouw geen siliconenkit gebruikt worden om de ramen te zetten. Verder bewerken we alleen aluminium en roestvast staal en is er uitvoerig onderzoek gedaan naar de juiste koelsmeermiddelen. Daarnaast is Advanced Systems zo opgezet dat zich alles onder één dak afspeelt, van de productie van grote werkstukken tot aan het reinigen, meten en de montage van complete assemblages in een ISO-5 cleanroom. Dit alles vindt plaats in geconditioneerde ruimtes om de temperatuurshock tussen machine, meetkamer en assemblage te elimineren. Dat maakt Advanced Systems uniek.”

Complexe werkstukken in kleine series Als toeleverancier van grote, complexe en technisch zeer nauwkeurige producten voor de high-end markt, moet het hele productieproces kloppen. Naast geconditioneerde ruimtes, een optimaal koelsmeermiddelbeheer en strenge reinheidseisen, zijn ook de bewerkingsmachine en de gereedschappen van groot belang. Daarom heeft Masévon Advanced Systems geïnvesteerd in een Burkhardt+Weber MCX 1250 A met een bereik van 2.800 mm x 2.200 mm x 2.500 mm. Het machinemerk staat

bekend om de stabiele bouwwijze en de hoge nauwkeurigheid.

Volgens Henk Spalink, Voorman Frezerij, is het mogelijk om met het bewerkingscentrum aluminium werkstukken van 2 m x 2 m op een honderdste nauwkeurig te bewerken. “Aluminium zet enorm uit dus je hebt echt een gecontroleerd proces nodig. De kleinste temperatuurafwijking kan al zorgen voor een maatafwijking van een paar honderdste op dit soort grote werkstukken. Daarnaast is de manier van opspannen en de gereedschapskeus cruciaal om tot kwalitatieve eindproducten te komen.”

Gereedschap uit één hand Masévon Advanced Systems is bij de oprichting volledig voor kwaliteit gegaan. Op het gebied van gereedschappen kiest de toeleverancier daarom voor de gereedschappen en randapparatuur van Haimer. “Zeker omdat we producten maken met een cyclustijd van soms wel 100 uur, terwijl we tegelijkertijd de grenzen opzoeken van volume verspaning, streven we naar het beste van het beste.

Niet alleen op het gebied van gereedschappen, maar juist ook op het gebied van ondersteuning en service. Daarom zijn we bij Haimer uitgekomen”, aldus Spalink. Het gereedschapsmagazijn van de Burkhardt+Weber is inmiddels volledig gevuld met de krimphouders en lange gereedschapshouders van Haimer. Daarnaast vinden we in de gereedschapruimte ook de krimp-, balanceer- en voorinstelapparaten van de Duitse gereedschapsfabrikant.

49

&

Luxemburgstraat 2a 5171 PM KAATSHEUVEL

T. : +31(0)416 – 286 080 E. : info@hekutools.nl

LOGISTIC COORDINATION FROM FACTORY TO FOUNDATION

Powered by Jan van Dam Group

www.hekutools.nl

www.janvandamgroup.com

Spantechniek | Normelementen | Bediendelen

HEINRICH KIPP WERK

HEINRICH KIPP WERK is fabrikant van spantechniek, normelementen en bediendelen.

Ons productassortiment omvat 36.000 delen.

Ruim 4.000 noviteiten KIPP NEDERLAND BV Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . info@kippcom.nl . www.kippcom.nl 50

Voor een hoge stabiliteit wordt er gebruik gemaakt van HSK-A 100 houders die zijn uitgerust met een RFID-chip. Deze chip zorgt voor een hoge procesbeheersing. Haimer levert dan ook voor de RFIDchips haar Data-Lock systeem. Hiermee kunnen de RFID chips niet meer loskomen van de houder, wat met inlijmen van chips nog wel eens kan gebeuren. Ook zijn de houders na het aanbrengen van de RFID-chips opnieuw fijn gebalanceerd op G2,5 bij 25.000 min-1. De data van de balanceer- en voorinstelapparaten wordt direct op de chip geschreven, waardoor gegevens 1 op 1 overdraagbaar zijn. Bij de machine worden de gereedschappen met behulp van een reader direct ingelezen zonder handmatige tussenkomst. Hierdoor is de kans op fouten tot een minimum beperkt. In de toekomst worden de gereedschapsgegevens ook gekoppeld met het CAD/CAM-systeem voor nog meer inzicht, procesbeheersing en functionaliteiten.

50% specials Door de hoge complexiteit van werkstukken en de specifieke machineconfiguratie, moeten de verspanende gereedschappen

De houders van Haimer zijn uitgerust met een Data-Lock systeem voor de RFID-chips. Deze chip zorgt voor een hoge procesbeheersing.

Om de grote afstanden tussen de machinespil en het werkstuk te overbruggen kiest Masévon Advanced Systems voor lange speciaal gereedschappen van Haimer.

vaak grote afstanden overbruggen om in het werkgebied te komen.

Om ondanks de grote afstanden toch een hoge nauwkeurigheid te realiseren, is stabiliteit essentieel. Daarom kiest Masévon Advanced Systems, naast het standaardprogramma van Haimer, voor lange speciaal gereedschappen uit één stuk. Met een uitgebreid team van ingenieurs kan Haimer deze gereedschappen op maat maken.

“Door de toenemende complexiteit van werkstukken zijn er steeds vaker speciale gereedschappen nodig om de klus te klaren. Klanten kloppen met complete producttekeningen bij ons aan om mee te denken met het tooling-vraagstuk. Ik heb al heel wat uitdagende producten voorbij zien komen die behoorlijk wat denktijd hebben gekost. Dankzij het team ingenieurs in Duitsland hebben we voor al die verspaningsuitdagingen een passende oplossing gevonden. Het onmogelijke mogelijk maken is het doel van Haimer”, aldus Martijn Alders, General Manager bij Haimer Nederland.

Inmiddels is 50% van de houders bij Masévon Advanced Systems een speciaal gereedschap. De lange houders zijn voorzien van een optimale koelmiddeltoevoer (Cool Flash en Cool Jet) voor een perfecte koeling direct aan de snijkant en een uitstekende spaanbeheersing. Verder zijn de houders voorzien van vibratiedemping voor verbeterde snijcondities. “We hebben veel vakkennis en ervaring in huis, waardoor we in de meeste gevallen zelf kunnen bedenken welke gereedschappen we nodig hebben voor een specifieke klus. Mocht het benodigde gereedschap niet beschikbaar zijn, dan bedenken we zelf een gereedschap.

Specificaties zoals de lengte, diameter en de gewenste bewerking geven we door aan Haimer die vervolgens het werkstuk analyseert, het gereedschap ontwikkelt en vaak ook nog verspaningstips geeft.

Die samenwerking met een partner die ook daadwerkelijk meedenkt is voor ons echt van toegevoegde waarde”, aldus Veijer

51

Laser boort twee miljoen identieke gaten op 1 m2

Fraunhofer ILT onderzoekt en optimaliseert de verschillende laserboorprocessen al jaren. Dit werk heeft geresulteerd in zeer productieve boorprocessen die tientallen tot honderden gaten per seconde kunnen produceren.

De laser is het gereedschap bij uitstek als het gaat om het boren van een groot aantal vergelijkbare gaten naast elkaar.

Over het algemeen ondergaat de technologie van laserboren dynamische en fascinerende veranderingen. Er worden nieuwe processen ontwikkeld en steeds krachtigere lasers openen nieuwe mogelijkheden op het gebied van haalbare boorgeometrieën en productiviteit. Met name de grote vooruitgang in ultrakorte puls lasers zal de komende jaren veel nieuwe en opwindende toepassingen in laserboringen mogelijk maken.

52

Twee miljoen gaten. Wie heeft zoveel gaten nodig? Er zijn een groot aantal toepassingen te noemen. De luchtvaartindustrie bijvoorbeeld. De vliegtuigindustrie staat onder grote druk om het brandstofverbruik verder te verlagen. Het principe van ‘Hybrid Laminar Flow Control’ biedt de mogelijkheid om precies dit te doen: de lucht stroomt rond een vliegtuigvleugel met minder weerstand als het oppervlak veel kleine gaten heeft. Brandstofbesparingen tot 10 procent zijn op deze manier mogelijk. De situatie is vergelijkbaar met vliegtuigturbines, waar kleine gaatjes helpen om motorgeluid te dempen. Een derde voorbeeld is filtertechnologie voor afvalwater. Metaalfolies met gaten in het micrometerbereik kunnen microplastics efficiënt uit afvalwater filteren.

Deze drie voorbeelden laten goed zien dat er veel gaten te boren zijn in verschillende vakgebieden.

Boren met laser?

De laser is inmiddels al enkele decennia industrieel in gebruik en de toepassingen zijn zeer divers. Naast markeren, lassen en snijden worden lasers ook veel gebruikt voor boren. Vanuit wetenschappelijk oogpunt is laserboren een thermisch snijproces. Er zijn verschillende manieren om gaten te boren met een laser. De afweging tussen hoge snelheid en hoge precisie speelt een cruciale rol bij de selectie. Natuurlijk is de snelste manier om gaten met enkele pulsen door het materiaal te ‘schieten’. Spiraalvormig boren duurt het langst, vereist meestal zelfs speciale optische systemen, maar biedt in ruil daarvoor een hoge precisie. Percussieboren omvat het plaatsen van meerdere pulsen op hetzelfde punt om een gat door het materiaal te laseren. Trepanning is wanneer het gat wordt uitgesneden door de contouren van het gat te traceren nadat in eerste instantie een kleiner gat is geboord.

De laser is een zeer efficiënt gereedschap om in korte tijd grote hoeveelheden gaten nauwkeurig te boren.

extreem korte tijd toe en zetten het materiaal bijna onmiddellijk om in plasma. Als gevolg hiervan kunnen UKP-lasers vrijwel alle materialen verwerken, een uitstekende oppervlaktekwaliteit bieden, maar ook de langste tijd nodig hebben om het gat te boren.

On-the-fly single-pulse boorproces Fraunhofer ILT onderzoekt en optimaliseert de verschillende laserboorprocessen al jaren. Dit werk heeft geresulteerd in zeer productieve boorprocessen die tientallen tot honderden gaten per seconde kunnen produceren. De grote uitdaging hierbij is om lage toleranties van de gatdiameters en een hoge oppervlaktekwaliteit te behouden, zelfs bij een hoge productiviteit (boorsnelheid). Hiervoor maakt het instituut gebruik van het zogenaamde ‘on-the-fly’ (OTF) singlepulse boorproces en het OTF percussieboorproces, beide ontwikkeld bij Fraunhofer ILT. Bij OTF behoudt het optische systeem een constante toevoersnelheid ten opzichte van het werkstuk. Bij het OTF singlepulse boren moet altijd worden opgemerkt dat de snelheid van het proces en de kwaliteit van het gat in evenwicht moeten zijn. Als het optische systeem te snel over het oppervlak beweegt, wordt het gat langwerpig. De kwaliteit van het boorgat kan worden geëvalueerd aan de hand van verschillende parameters, zoals de ronding, coniciteit en oppervlaktekwaliteit in het boorgat.

2 miljoen gaten op 2 m² Er zijn vier verschillende manieren om gaten te boren met een laser.

Natuurlijk zijn de precisie van het boorgat en de gladheid van de wanden ook afhankelijk van het materiaal en het type laserstraal. Omdat koper bijvoorbeeld groene en blauwe straling veel beter absorbeert dan gewoon infrarood, wordt het beter verwerkt met dit type laser. Pulsduur en pulsenergie beïnvloeden ook het resultaat, en dit is waar de ultrakorte puls (UKP) lasers van pas komen: ze passen de laserenergie in een

Het meest productieve boorproces is single-pulse boren. Fraunhofer ILT heeft het OTF single-pulse boorproces vergaand geoptimaliseerd, zodat 200 gaten per seconde geboord kunnen worden in 1 mm dikke titaniumplaat. Hiervoor wordt een single-mode laser gebruikt, die een focusdiameter van slechts 12 micrometer kan genereren om gaten te produceren met een diameter van iets minder dan 80 micrometer. Met behulp van de geoptimaliseerde procesparameters kan het instituut een 2 meter lang, 3D-gegoten demonstrator van een vliegtuigvleugel op

53

Expertise in efficiënter produceren

Meerheide 100b 5521 DX Eersel ● Tel.: +31 (0) 497-820213 ● Fax.: +31 (0) 497-820214 ● info@youngcuttingtools.nl ● www. youngcuttingtools.nl

hét magazine voor de verspanende industrie Powered by MetaalNieuws

met in de eerstvolgende editie:

Voorbeschouwing

Deadline op: Verschijnt op:

25-05-2022 07-06-2022

meer informatie op www.54umedia.nl

Turbo-Twister Anzeige 90x130.indd 1

54

23.02.2021 15:40:01

een zesassig systeem bewerken. Met een snelheid van 200 gaten per seconde werden in minder dan drie uur ongeveer 2 miljoen gaten per vierkante meter worden geboord.

Grotere diameters percussieboren Voor het boren van grotere gatdiameters kiest Fraunhofer voor het OTFpercussieboren. In dit proces worden meerdere laserpulsen in hetzelfde gat afgevuurd. Het is duidelijk dat de toevoersnelheid hier een nog grotere rol speelt: het gat moet worden voltooid voordat het optische systeem verder gaat, anders wordt het gat scheefgetrokken of kan de laser helemaal niet in het materiaal doordringen. De duur die nodig is om een gat te boren is afhankelijk van het aantal benodigde laserpulsen en de herhalingssnelheid van de laser. Het boorproces zelf is complexer dan met een enkele puls. Tegen de tijd dat het gat wordt geboord, moeten de individuele laserpulsen sterk genoeg zijn om het materiaal verder uit het gat te drijven, omdat, afhankelijk van de procesparameters, de smelt in het gat kan blijven en stollen, de laser schaduwt of zelfs het gat sluit. Fraunhofer onderzocht dit in detail en ontwikkelde een OTF-proces voor een percussieboring. Door gebruik te maken van een nieuwe fiberlaserstraalbron met maximaal 20 kW piekpulsvermogen en 2.000

Met ‘On the fly’ percussieboren is Fraunhofer ILT in staat om 200 gaten per seconde te boren in 1 mm dikke titaniumplaat.

Hz herhalingsfrequentie, was het instituut in staat om tot 30 gaten per seconde te genereren in 2 mm dik aluminium. Boordiameters van 500 micrometer werden met een hoge mate van precisie geproduceerd.

De standaarddeviatie was minder dan 5 procent bij de inlaat en zelfs minder dan 2,5 procent bij de uitlaat. De hoge pulspiekvermogens en herhalingssnelheden van de nieuwe laserbronnen maakten het mogelijk om nauwkeurige gaten te boren met een hoge productiviteit.

Duizenden gaten parallel boren met ultrakorte puls

Door ontwikkelingen in UKP-technologie zullen er de komende jaren veel nieuwe en opwindende toepassingen komen voor laserboren. De afbeelding laat een filterplaat zien voor afvalwaterfilters met miljoenen gaten van 10 micrometer.

Laser- en procestechnologie is voortdurend in ontwikkeling en dus kunnen we ook de komende jaren verdere vooruitgang in laserboren verwachten. In termen van bundelbronnen zijn ultrakorte pulslasers (UKP) met hogere vermogens in opkomst. Ze hebben twee grote voordelen: aan de ene kant genereren UKP-lasers boorgaten die nauwkeuriger, vrij van defecten of gewoon gladder zijn. Aan de andere kant kunnen UKP-lasers vrijwel alle materialen verwerken. Echter heeft UKP ook een nadeel en dat is de aanzienlijk lagere werksnelheid. Daarom ontwikkelt het Fraunhofer Cluster of Excellence Advanced Photon Sources CAPS momenteel bronnen met vermogensniveaus van meer dan 10 kW om de productiviteit van UKP-lasers te verhogen. Dergelijke krachtige laserstraalbronnen maken namelijk het gebruik van optische systemen met meerdere bundels mogelijk, waardoor honderden of duizenden gaten parallel geboord kunnen worden. In het SimConDrillproject zijn op deze manier al filterplaten voor afvalwaterfilters met miljoenen gaten van 10 micrometer geboord. Met zulke kleine gaatjes kunnen de filters worden gebruikt in openbare afvalwaterinstallaties om microplastics op te vangen.

Op de Laser World of Photonics 2022 in München (26 - 29 april) presenteren experts van Fraunhofer ILT het spectrum dat UKPtechnologie biedt op het gebied van laserboren.

55

Citizen kortdraaier verkort cyclustijd met dubbele Y-as

De nieuwe BNE-51MYY en BNE65MYY kortdraaimachines van Citizen zijn uitgerust met identieke onderdelen. De dubbele Y-as biedt aanzienlijk meer flexibiliteit en productiviteit. (foto’s: Citizen)

Citizen heeft de Miyano kortdraaibank van de BNE-serie verder geoptimaliseerd. Zo zijn de BNE-51MYY en BNE-65MYY nu uitgerust met een dubbele Y-as voor meer productiviteit. De dubbele Y-as geeft daarnaast meer flexibiliteit door de ruimere keus aan gereedschappen.

De nieuwe BNE-51MYY en BNE-65MYY zijn uitgerust met een hoofd- en tegenspil voor bewerkingen aan de voor- en achterzijde van het werkstuk. Beide machines zijn voorzien van gedeelde componenten. Zo zijn de twee gereedschapsturrets, die ieder ruimte biedt aan twaalf gereedschappen, volledig gelijkwaardig wat betreft aandrijfvermogen en capaciteit. Ook het bereik van de turrets in de X- en Y-as is identiek, evenals de hoofd- en tegenspil.

De nieuwe modellen zijn geschikt voor maximale werkstukdiameters van 51 mm (BNE-51MYY) of 65 mm (BNE-65MYY) met een bewerkingslengte tot 195 mm. Volgens Citizen wordt de constant hoge flexibiliteit en productiviteit in het werkgebied vooral duidelijk bij gelijktijdige bewerkingen: Tot drie gereedschappen kunnen tegelijkertijd in gebruik zijn. Oliver Loth, Sales Manager Duitsland bij Citizen Machinery Europe: “Dankzij de bouwwijze van de nieuwe BNE-serie kent de bewerkingsflexibiliteit bijna geen grenzen. En deze veelzijdigheid wordt verder versterkt door speciale houders, zoals drie- of viervoudige houders. Dat vergroot de mogelijkheden aanzienlijk."

doorlopend, stabiel gegoten bed. De constructie is zo ontworpen dat een probleemloze spaanafvoer gegarandeerd is. Alle sleden, met uitzondering van de X3-as, zijn uitgerust met geslepen of met hand geschraapte geleidingen. Dit alles zorgt volgens Citizen voor een maximale stabiliteit, goede trillingsdempende eigenschappen en hoge bewerkingsprestaties. Dit heeft weer een positief effect op het gehele bewerkingsproces en komt de standtijd van verspanende gereedschappen ten goede. De machinebehuizing is volledig opnieuw ontworpen en biedt een groot venster om in het bewerkingsgebied te kijken. Het bedieningspaneel met een 15” touchscreen vereenvoudigt de bediening.

Hoge stabiliteit en trillingsdemping Citizen hecht veel belang aan stabiliteit en trillingspreventie. Alle hoofdcomponenten van de machine zijn gemonteerd op een

56

De twee revolvers die zijn uitgerust met een Y-as en de hoofden subspil verkorten de cyclustijden.

Matsuura breidt vijfassige MX-serie verder uit met MX-420 Matsuura heeft de MX-serie verder uitgebreid met de vijfassige, verticale MX-420. De MX-serie maakte in 2010 zijn debuut met de introductie van de MX-520. Sindsdien wordt de MX-serie beschouwd als het instapmodel voor vijfassige bewerkingen.

Sinds het debuut met de MX-520 in 2010 heeft Matsuura het productassortiment uitgebreid met de modellen MX-330 en MX850. Volgens Matsuura wordt de MX-serie goed ontvangen in de markt en groeit het klantenbestand vanwege de eenvoudige en betrouwbare vijfassige bewerking, gebruiksvriendelijke bediening en uitstekende kostenprestaties. Matsuura heeft het assortiment nu uitgebreid met de MX-420, zodat nog meer klanten kunnen profiteren van de voordelen van de MX-serie.

Compact en toch ruim Qua afmetingen zit de MX-420 tussen de kleinere MX-330 en de grotere MX-520 in. Het nieuwe vijfassige verticale bewerkingscentrum bereikt een groot werkgebied met een relatief kleine footprint. Met een bereik van 435 mm x 465 mm x 560 mm (XxYxZ) kan de MX-420 een grote verscheidenheid aan werkstukken bewerken. Waar de MX-330 geschikt is voor werkstukken met

een maximale diameter van 330 mm en een hoogte tot 300 mm, kunnen er met de MX-420 werkstukken bewerkt worden met een maximale diameter van 420 mm en een hoogte tot 300 mm.

Ondanks de grotere werkruimte blijft de footprint compact en zorgt zo voor veel toegevoegde waarde in een kleine ruimte. Standaard wordt de MX-420 uitgerust met een spil met een maximaal toerental van 15.000 min-1 en een koppel van 65 Nm. Optioneel kan het bewerkingscentrum uitgerust worden met een hoogtoerenspil (20.000 min-1/ 108 Nm) of een hoogkoppelspil (15.000 min-1/ 119 Nm).

Automatisering Door de groeiende vraag naar automatisering is ook de nieuwe MX-420 optimaal ontworpen voor een geautomatiseerde productie.

De machine is standaard uitgevoerd met de palletopslag PC10. Er kunnen maximaal tien pallets in de PC10 worden geïntegreerd. De MX-420 PC10 is daarmee uitermate geschikt voor de productie van kleine tot middelgrote series. Onderdelen met een massa tot 80 kg kunnen dankzij de tienvoudige palletopslag met weinig mankracht en een hoge flexibiliteit worden vervaardigd. Standaard biedt het bewerkingscentrum ruimte aan 30 gereedschappen.

Het gereedschapsmagazijn is optioneel uit te breiden naar 60 en maximaal 90 gereedschappen. Zo wordt de inzetbaarheid van het bewerkingscentrum enorm vergroot.

Met de MX-420 PC10 introduceert Matsuura een nieuw verticaal, vijfassig bewerkingscentrum voor de productie van kleine en middelgrote series.

(Foto: Matsuura)

57

Ceratizit introduceert drie nieuwe gereedschappen

Om de enorme variaties in ISO-P staalsoorten betrouwbaar te kunnen draaien, heeft Ceratizit drie nieuwe wisselplaatsoorten ontwikkeld. De Dragonskin coating is uitgerust met een slijtage indicatie.

Ceratizit heeft 2022 afgetrapt met de introductie van drie nieuwe gereedschappen. Voor het draaien van ISO-P staalsoorten komt de gereedschapsfabrikant met nieuwe prestatie verhogende wisselplaten die zijn voorzien van een innovatieve Dragonskin coating met slijtage indicatie. Verder heeft Ceratizit de klemhouders voor draaien uitgerust met DirectCooling voor een optimale koeling en spaanafvoer en tot slot heeft het bedrijf de stationaire SBF-3 klauwplaat gepresenteerd met een bekken-snelwisselsysteem voor het snel en betrouwbaar opspannen van ronde werkstukken.

Ceratizit heeft het assortiment wisselplaten vernieuwd met drie kwaliteiten voor het productief en betrouwbaar draaien van ISO-P staalsoorten. De nieuwe wisselplaten (CTCP135-P, CTCP125-P en CTCP115-P) zijn voorzien van een Dragonskin coating die

58

niet alleen het prestatievermogen verbetert, maar ook van kleur verandert zodra de wisselplaat aan vervanging toe is. Hierdoor kunnen gebruikers precies op het juiste moment ingrijpen. Ceratizit heeft de CTCP135-P, CTCP125-P en CTCP115-P wisselplaten aanzienlijk verbeterd ten opzichte van hun voorgangers. Daarbij zijn aanpassingen gedaan aan het substraat, de geometrieën en de Dragonskin-coating. Volgens Ceratizit is de standtijd daarmee tot wel 20% verbeterd, wat resulteert in grote besparingen bij het verspanen van staal. De Dragonskin-coating is cruciaal voor het prestatievermogen van de nieuwe draaikwaliteiten. Dankzij de coating zijn de wisselplaten uitermate goed bestand tegen extreme temperaturen in de snijzone en worden plastische vervormingen voorkomen. Dit zorgt voor een optimale proceszekerheid. Zo zijn de wisselplaten voorbereid op elke uitdaging, of er nu harde of taaie materialen worden verspaand. Omdat gebruikers van wisselplaten graag meer inzicht willen in de mate van slijtage, heeft Ceratizit een Dragonskin-coating ontwikkeld waarmee slijtage direct te identificeren is. Aan de hand van de kleur is snel te zien of de wisselplaat aan vervanging toe is. Op die manier kunnen gebruikers een stabiel en proceszeker draaiproces realiseren.

Met een druk op de knop kunnen de schuin vertande bekken van de stationaire SBF-3 klauwplaat binnen een minuut en met een zeer hoge repeteernauwkeurigheid worden uitgewisseld.

Draaien met DirectCooling Ceratizit heeft begin dit jaar het assortiment gereedschappen dat voorzien is van DirectCooling uitgebreid. Naast de SX afsteekhouders en de recent geïntroduceerde MonoClamp GX-DC gereedschapshouders voor afsteken en groefsteken, zijn nu ook de MaxiLock-S klemhouders voor draaien voorzien van DirectCooling.

Dankzij interne koelkanalen in de houder wordt koelemulsie met behulp van twee of drie nozzles exact op de snijkant gericht. De bovenste nozzles richten de koelemulsie van boven op het spaanvlak, de onderliggende nozzle is gericht op het vrijloopvlak. Hierdoor ontstaat een optimale koelsmeermiddeltoevoer. In termen van standtijd realiseert DirectCooling volgens Ceratizit verbeteringen van ongeveer 65% in vergelijking met conventionele koeling, afhankelijk van het materiaal en de bewerkingstoepassing.

De MaxiLock-S klemhouders met DirectCooling zijn compatibel met alle draaicentra of draai-freescentra waar koelsmeermiddel wordt overgebracht via de revolver. Daarmee zijn de vernikkelde klemhouders geschikt voor nagenoeg alle draaitoepassingen. De MaxiLock-S klemhouders zijn verder voorzien van een vernieuwde wisselplaatzitting. Deze zitting vermindert slijtage aan de snijkanten en draagt bij aan betere werkstukoppervlakken. De MaxiLock-S klemhouders zijn net als de MonoClamp GX-DC houders compatibel met de nieuwe VDI-houder met DirectCooling.

het flexibel spannen van kleine en grote werkstukken realiteit wordt. De SBF-3 klauwplaat is verkrijgbaar in twee uitvoeringen, namelijk 200 mm en 315 mm met een maximale spankracht van respectievelijk 100 kN en 180 kN. Om de hoge spankrachten permanent en betrouwbaar te waarborgen, is de geometrie van de schuine vertanding en het smeersysteem geoptimaliseerd. Om de levensduur van de klauwplaat te verlengen, heeft Ceratizit de mechanische delen gehard en van alle kanten geslepen. De SBF3 klauwplaat is compatibel met zowel het pneumatische PNG als mechanisch MNG nulpuntspansysteem van Ceratizit. Vooral in combinatie met een nulpuntsysteem komt de stationaire klauwplaat tot zijn recht. Zo is het mogelijk om de instel- en stilstandtijden tot een minimum te beperken. Tevens zorgt het voor een hoge positioneernauwkeurigheid en repeteerbaarheid.

Stationaire SBF-3 klauwplaat Als klap op de vuurpijl heeft Ceratizit een nieuwe stationaire SBF3 klauwplaat geïntroduceerd voor het betrouwbaar opspannen van ronde werkstukken. Dankzij een bekken-snelwisselsysteem kunnen de schuin vertande bekken snel uitgewisseld worden.

Dit zorgt voor een enorme reductie van omsteltijd, waardoor

De MaxiLock-S klemhouders zijn nu voorzien van DirectCooling voor een optimale koelmiddeltoevoer.

59

DMG Mori creëert schone werkomgeving met zeroFOG nevelafzuigsysteem DMG Mori heeft het ‘zeroFOG’ nevelafzuigsysteem geïntroduceerd. Hiermee stapt de machinebouwer in de markt van schone fabrieksomgevingen. Het afzuigsysteem vangt nevel op die tijdens de metaalbewerking gegenereerd wordt. Mede dankzij een HEPAeindfilter kan de zeroFOG meer dan 99,97% van de fijne deeltjes tot 0,3 micrometer opvangen.

Met het oog op een efficiëntere productie, hogere productkwaliteit en een betere werkomgeving, hebben een groeiend aantal bedrijven in de afgelopen jaren geïnvesteerd in automatiseringsoplossingen.

Een van de veelvoorkomende problemen van geautomatiseerde bewerkingsprocessen is de nevel die wordt gegenereerd tijdens het bewerken van metaal. Nevel bestaat vooral uit hele fijne deeltjes koelsmeermiddel die door hogedrukkoeling of verdamping in de lucht zweven. Deze nevel heeft niet alleen een negatief effect op de kwaliteit van het bewerkingsproces en het werkstuk, het is ook gevaarlijk voor de gezondheid van de werknemers. Daarom kan een afzuigsysteem een belangrijke troef zijn binnen fabrieken.

Naast het verminderen van het risico op uitval van apparatuur, zorgt een afzuigsysteem ook voor een milieuvriendelijke en groene omgeving. Om die redenen neemt de behoefte aan hoogwaardige afzuigsystemen toe, samen met de toenemende behoefte aan

Het ‘zeroFOG’ nevelafzuigsysteem van DMG Mori voorkomt dat nevel uit de machine ontsnapt. De foto laat duidelijk het voordeel zien van een nevelafzuigsysteem.

automatiseringssystemen.

ZeroFOG is uitgerust met een geavanceerd eindfilter dat voldoet aan de HEPA-filternormen voor het verzamelen van meer dan 99,97% van fijne deeltjes tot 0,3 micrometer. Het vangt op betrouwbare wijze de fijne nevel op die tijdens de bewerking ontstaat en creëert zo een schone fabrieksomgeving. Het compacte formaat werd gerealiseerd door een optimaal hydrodynamisch ontwerp. Er is geen installatieruimte nodig omdat het filter in een gereedschapsmachine kan worden ingebouwd. ZeroFOG wordt geleverd met een automatische reinigingsfunctie voor het primaire filter, waardoor weinig onderhoud is vereist.

Kennametal 3D-print ultralicht geree Kennametal heeft de volgende generatie van een 3D-geprint gereedschap geïntroduceerd voor het bewerken van aluminium EV-motorbehuizingen.

De nieuwste versie van het gereedschap heeft een nieuwe constructie, een vergrote middenbuis van koolstofvezel en een verdere gewichtsvermindering van meer dan 20% in vergelijking met het oorspronkelijke ontwerp. Het complexe gereedschap kan drie grote diameters in slechts één procesgang bewerken.

Terwijl autofabrikanten hun aanbod van hybride en elektrische voertuigen uitbreiden, maakt Kennametal gebruik van de ontwerpflexibiliteit van Additive Manufacturing om te voldoen aan de groeiende vraag van klanten naar lichtere gereedschapsoplossingen voor het bewerken van onderdelen van elektrische voertuigen. Door Additive Manufacturing te gebruiken, is Kennametal er in geslaagd om de massa van het gereedschap nog eens 20% te reduceren in vergelijking met het gereedschap van de eerste generatie.

Bovendien heeft de gereedschapsfabrikant de spaanbeheersing verbeterd en de gereedschapsstijfheid verhoogd, zodat producenten

60

Ontwerp van de eerste generatie statorboorgereedschappen met een massa van 9,5 kg (links) en de nieuwste gereedschapsvariant met een massa van 7,3 kg (rechts).

sneller en efficiënter kunnen verspanen. Door drie diameters in één procesgang te bewerken, zorgt het gereedschap voor een optimale uitlijning en concentriciteit van de bewerkte oppervlakken, terwijl de cyclustijd aanzienlijk wordt verkort. Het lichtgewicht 3D-geprinte combinatiegereedschap verkort de gereedschapswissel- en bewerkingstijden, zelfs op minder krachtige machines.

Mastercam Multiaxis Machining verbetert productiviteit Meerassige bewerkingen kunnen de productiviteit en daarmee het concurrentievermogen drastisch vergroten. Om die reden heeft Mastercam de nieuwe Multiaxis add-on ontwikkeld voor Mastercam Mill 3D, Router 3D, Mill-Turn en Mastercam voor Solidworks. De add-on verbetert de productiviteit van vier- en vijfassige simultane bewerkingsmogelijkheden voor Mastercam.

Mastercam Multiaxis biedt een breed scala aan meerassige bewerkingsstrategieën (toolpaths). Deze toolpaths zijn ook handig voor de geavanceerde besturing van drie-assige machines. Met de nieuwe Multiaxis Unified toolpath is het mogelijk om meerdere inputgeometrieën te selecteren om de gereedschapspaden te genereren.

Met behulp van die geometriekeuzes kiest het toolpath het beste algoritme om de gereedschapsbanen te berekenen.

Mastercam heeft ook verbeteringen en nieuwe opties aangebracht in Deburr toolpath. Met ‘Number of cuts along edges’ kunnen gebruikers meerdere sneden toevoegen aan het Deburr toolpath. Op die manier kunnen randen beter afgerond en afgevlakt worden voor een hogere werkstukkwaliteit en minder nabewerkingen. Bovendien is het mogelijk om met de nieuwe Tilt Range-opties de kanteling te beperken wanneer het bewerkingstype is ingesteld op vijfassig simultaan of 3+2-assen.

Verdere verbeteringen zijn aan te treffen in het Swarf Milling toolpath en het Rotary Advanced toolpath.

Simulatie Mastercam Simulator is nu uitgebreid met de nieuwe Smart Measure-functie, waarmee gebruikers tijdens de simulatie snel en nauwkeurig afstanden kunnen meten in het grafische venster.

Simulator verwerkt standaard drie en vijfassige bewerkingen sneller bij het backplotten, verifiëren of simuleren, en geeft nu alle botsingen, nabijheidswaarschuwingen en asoverschrijdingen weer in het nieuwe rapportvenster.

edschap voor statorboren

De complexe contouren met interne koelkanalen zijn gemaakt met behulp van Additive Manufacturing.

Gevleugelde armen met interne koelkanalen Dankzij AM heeft Kennametal het gereedschap complexe contouren kunnen geven die normaal gesproken niet met traditionele productiemethoden mogelijk zouden zijn. Zo bestaat

het gereedschap uit ‘gevleugelde’ armen met interne koelkanalen.

Deze zorgen voor een probleemloze spaanafvoer en nauwkeurige en krachtige koelmiddeltoevoer naar de snijkanten. Het 3D-geprinte gereedschap weegt slechts 7,3 kg.

61

Fanuc breidt gamma CRX Collaboratieve Robots uit Fanuc Corporation heeft de nieuwe CRX-5iA, CRX-20iA/L en CRX-25iA collaboratieve robots geïntroduceerd. De nieuwste CRX cobots zijn een aanvulling op Fanuc's bestaande lijn van CR en CRX cobots, die nu in totaal elf cobot modelvarianten telt om producten van 4 tot 35 kg te hanteren.

De uitrol van de nieuwe CRX-5iA, CRX-20iA/L en CRX-25iA cobots, met payloads van 5, 20 en 25 kg en een maximale reikwijdte van respectievelijk 994, 1.418 en 1.889 mm, volgt op de CRX-10iA en CRX-10iA/L cobotmodellen. Deze hebben beide een payload van 10 kg en een bereik van respectievelijk 1.249 mm en 1.418 mm. De vijf CRX modellen gecombineerd met Fanuc's CR serie van groene cobots breidt Fanuc's mogelijkheden uit om meer bedrijven te helpen die op zoek zijn naar automatisering met cobots. "We zien een grote vraag naar collaboratieve robots op de Europese markt en willen passende oplossingen bieden voor een breed scala aan toepassingen.

Onze cobots zijn ontworpen om elk type producent - klein of groot - te ondersteunen bij het uitbreiden van hun productiecapaciteit met de hoogste betrouwbaarheid", aldus Shinichi Tanzawa, President & CEO van Fanuc Europe Corporation.

Cobots voor diverse toepassingen Fanuc's CRX cobots zijn veilig, gebruiksvriendelijk, betrouwbaar en

een veelzijdige oplossing voor een brede waaier aan toepassingen, waaronder inspectie, laden/ontladen van machines, verpakken, palletiseren, schuren, lassen, en nog veel meer. Het IP67beschermingsniveau (stofdicht en waterdicht) is standaard voor alle vijf CRX-modellen, zodat klanten ze zelfs in de meest veeleisende omgeving kunnen gebruiken. De CRX-cobots kunnen externe krachten detecteren en veilig stoppen wanneer ze in contact komen met een persoon of object. Dankzij deze technologie kunnen de CRX-cobots veilig naast mensen werken zonder dat dure afschermingen nodig zijn.

Fanuc zal beginnen met het verschepen van productie-eenheden van de nieuwe CRX-20iA/L in april 2022. De CRX-25iA en CRX-5iA zullen beschikbaar zijn in juni 2022.

Modulair pneumatisch klemmen Schunk heeft het bestaande modulaire klemsysteem Tandem-plus vervangen voor de pneumatische klemmen in de nieuwe Tandem3 serie. De nieuwe serie breidt het portfolio uit met talrijke varianten.

Daarmee biedt Schunk meer oplossingen en prestaties voor het opspannen van werkstukken in het standaardbereik en maakt het de weg vrij voor gebruik in geautomatiseerde machinebelading.

62

Op het eerste gezicht springen de drie groeven van de Tandem KSP3 klem in het oog, maar het zijn vooral de technische kenmerken die het eerste product van het modulaire Tandem3 systeem onderscheiden van zijn voorganger. Een ervan maakt de gepatenteerde bewaking van de positie van de basisbek mogelijk via dynamische druk, een andere maakt het mogelijk het luchtsysteem via de bek te besturen. Voorheen was het alleen mogelijk om de positie van de bek of de aanwezigheid van het werkstuk met extra inspanning te bewaken. En de KSP3 heeft nog een innovatie: dankzij de geïntegreerde veerconstructie in de klem heeft deze een hogere klemkracht dan alle voorgaande modellen. Als de luchttoevoer van de klem wordt losgekoppeld, blijft de klemkracht via veren behouden.

Dit draagt bij aan een procesbetrouwbare opspanning die vooral bij een geautomatiseerde machinebelading gewenst is. Met behulp van consoleplaten kan de klem snel en eenvoudig op de machinetafel of het VERO-S nulpuntspansysteem worden gemonteerd. De klem met twee bekken is verkrijgbaar in zeven verschillende klemmaten en met een standaardbek, lange slag bek of vaste bek. Er zijn in totaal 200 verschillende varianten beschikbaar. Schunk heeft ook een uitgebreid assortiment accessoires voor de nieuwe serie ontwikkeld.

Het omvat onder meer universele klembekken voor drie- en vijfassige bewerking en gestandaardiseerde consoleplaten voor eenvoudig opspannen.

efficiënter metaalbewerken

usinage des métaux

geen onhandige voorraden meer op de werkvloer aan uw eigen ERP-systeem te koppelen 80% reductie op handeling tijden maximaal rendement op de m2 100% NL topkwaliteit

efficiënter produceren met slimmere opslagsystemen opslagsystemen voor plaatmateriaal en langgoed

www.aalbersfarina.nl

info@aalbersfarina.nl

tel. +31 318 57 85 28

DR A AIGEREEDSCH A P S T EEKGEREEDSCH A P SCHROEFDR A ADSNIJDEN EN -FRE ZE N

HARRY HERSBACH TOOLS BV ing tools

chin st in ma speciali

W IS SELPL A AT FREES GEREEDSCH A P HS S / V HM / CBN FRE ZE N BOREN / RUIMERS /TAPPE N C BN / PK D / K ER AM I E K BROACHE N

I N N O VAT I E V O O R E E N M O O I E T O E K O M S T

www.hhtools.nl

64