Column Willem de Lange

Liefde op de werkvloer

Enige jaren geleden ontstond er ophef bij het Openbaar Ministerie. Twee hoofdofficieren van Justitie, Van Nimwegen en Bloos, hadden vanaf 2011 een liefdesrelatie die jarenlang verborgen bleef. Het leidde volgens een klokkenluider tot een verziekte sfeer. De twee werden met buitengewoon verlof gestuurd en er werd een commissie ingesteld om de affaire te onderzoeken. Die kwam tot de conclusie dat integriteitsregels waren geschonden. Het leidde tot de schorsing van Van Nimwegen en het buitengewoon verlof van zijn ‘partner in crime’ werd verlengd. Daarin speelde mee dat Bloos in 2011 door Van Nimwegen was benoemd tot hoofdofficier. Terecht of niet, de schijn van nepotisme was gewekt. Uiteindelijk is het dienstverband met beiden beeindigd, ook al waren er geen strafbare feiten gepleegd. Maar het imago van het OM, dat toch een bolwerk van integriteit zou moeten zijn, liep een forse deuk op.

Ik moest aan deze affaire denken toen ik in het Financieel Dagblad van 6 oktober las over het ontslag van Mauricio Claver-Carona, de directeur van de inter-Amerikaanse ontwikkelingsbank IDB. De man had een intieme relatie met zijn stafchef Jessica Bedoya. Beiden waren getrouwd – met andere partners, welteverstaan – maar dat belette hen niet om het er samen goed van te nemen op kosten van de bank: liefdesnestjes in dure hotels, verplaatsingen per limousines en privévliegtuigjes… Onderzoek door een advocatenkantoor wees uit dat de twee in dertien maanden tijd 125.000 dollar te veel declareerden.

Salarisverhogingen

Het meest in het oog springend, schrijft het FD, zijn de loonsverhogingen die Claver-Carona toekende aan zijn stafchef. In september 2020 kwam zij in dienst voor een salaris van 287.000 dollar. Dat was wel erg weinig, vond haar baas, en dat werd één week later verhoogd tot 350.000 dollar. Een paar maanden later werd het verder opgetrokken naar 450.000 dollar. Gerechtvaardigd, vond Claver-Carona, want dat was het salarisniveau van haar voorganger en wie daartegen was, maakte zich schuldig aan ‘seksisme en machismo’. Moderne man, die Claver-Carona, toch? Het ontslag van de Republikein, die op de post was benoemd door Trump, wordt door hem aangevochten. Ondanks tal van bewijzen wordt de relatie ontkend. Het is volgens hem een ‘politieke afrekening’ van Biden. Natuurlijk, hou vol, Mauricio.

Potentieel giftig mengsel

Blind van verliefdheid snellen mensen hun ondergang tegemoet. Het is in talloze romans beschreven, het is in de werkelijkheid niet anders. Liefde op de werkvloer, je kunt het maar beter niet hebben. Maar ja, managers en medewerkers, het zijn net mensen. En waar mensen met elkaar samenwerken ontstaan relaties; soms ook liefdesrelaties. Uit een (al wat ouder) onderzoek van het CBS (2014) onder mensen die maximaal vijf jaar samenwonen, blijkt dat in circa 15 procent van de gevallen de partners elkaar hebben ontmoet op of via het werk. Dat hoeft overigens niet alleen om collega’s te gaan, maar kan bijvoorbeeld ook zijn met een klant. Daar is niets mis mee, zolang het de werkverhoudingen niet verstoort. Maar dat is dus lang niet altijd het geval. Dan wordt de vermenging van werk- en liefdesrelatie een giftig mengsel.

Hoe ga je als werkgever om met liefdesrelaties? Een goede organisatie heeft een gedragscode. Het is verstandig om dit thema daarin op te nemen. Kernpunt is – zo blijkt ook uit de vorenstaande voorbeelden – communicatie en transparantie. En laat het als betrokkene niet te lang sudderen. Zeker in een situatie waarin een leidinggevende een relatie krijgt met een medewerker, moet je nagaan of er geen consequenties aan moeten worden verbonden.

Elke mogelijke verdenking van verstrengeling van belangen moet worden vermeden. Beperk die verstrengelingen maar tot de privésfeer.

Willem de Lange zelfstandig onderzoeker op het terrein van arbeidsvraagstukken, uitgever van het Tijdschrift voor HRM.