BURGERLIJK WETBOEK
Nieuwe regeling burenhinder: een probleem voor de aannemer? Het ministerie van Justitie is deel per deel een nieuw Burgerlijk Wetboek of NWB aan het opstellen. Op 1 september 2021 wordt het nieuwe boek drie van kracht, gewijd aan het goederenrecht. Opvallend: het bevat een onderdeel over burenhinder. Heeft dit gevolgen voor de aannemers?
T
ot nu toe had ons land geen coherent wettelijk kader om burenhinder te regelen. Men moest het doen met de rechtspraak. Die is gestoeld op de idee dat het evenwicht tussen twee eigendommen verbroken wordt door een bovenmatige hinder veroorzaakt door de buurman. Deze bovenmatige hinder brengt de rechter ertoe maatregelen op te leggen om het evenwicht te herstellen. Deze maatregelen kunnen verschillende vormen aannemen: de buurman verplichten de schade te herstellen, zijn bouwwerk af te breken of anders te bouwen, een boom die het uitzicht belemmert te snoeien of te kappen, maar ook het betalen van een schadevergoeding. Doorheen de jaren was er ook rechtspraak over andere zaken die relevant zijn voor aannemers: onderschoeiingswerken, bronbemaling, het plaatsen van paalfunderingen en het uitvoeren van grond- en graafwerken. Deze kunnen materiële schade veroorzaken: aantasting van de stabiliteit, verzakking, barsten en scheuren, waterschade enzovoort. Er is ook sprake van burenhinder wanneer er enkel immateriële schade wordt veroorzaakt: het verlies van licht en zon door een hoge gemene scheidingsmuur, geluidshinder enzovoort. 18 Bouwbedrijf • september 2021
Wie is aansprakelijk?
De aansprakelijke voor burenhinder is op de eerste plaats de buurman die de hinder veroorzaakt. Wanneer het gaat om hinder door bouwactiviteiten, is de aannemer slechts aansprakelijk voor de hinder die door zijn fout voor de buurman wordt veroorzaakt. In de relatie eigenaar/opdrachtgever en aannemer kan dit echter contractueel anders geregeld worden.
Voorwaarden voor aansprakelijkheid
Burenhinder hoeft niet het gevolg te zijn van een fout van een eigenaar: het volstaat dat er bovenmatige hinder bij de buurman wordt veroorzaakt.
Wat is nu nieuw?
De nieuwe bepaling in het boek 3 van het Burgerlijk Wetboek bouwt voort op de bestaande rechtspraak. Een eigenaar is dus verantwoordelijk voor de bovenmatige hinder die hij aan zijn buurman berokkent. We bekijken enkele aspecten van de nieuwe bepaling.
BOVENMATIGE HINDER Vroeger werd het aan de rechter overgelaten om vrij te beoordelen of de hinder een bovenmatig karakter heeft. Maar het nieuw art. 3.101 NBW geeft
richtlijnen om vast te stellen wanneer het gaat om bovenmatige hinder. Bij die beoordeling moet rekening gehouden worden met alle omstandigheden van het geval, het tijdstip, de frequentie en de intensiteit van de hinder enzovoort. Het principe blijft behouden dat de eigenaar die de hinder veroorzakende werken heeft toegelaten, op de eerste plaats aansprakelijk is. Maar een andere contractuele regeling tussen eigenaar/ opdrachtgever en aannemer is nog altijd mogelijk.
HERSTEL VAN DE HINDER Hinder kan hersteld worden op verschillende manieren: • een vergoeding in geld; • een vergoeding van de kosten die nodig zijn om de hinder tot een normaal niveau terug te brengen op het gehinderde goed; • stoppen met het veroorzaken van de hinder, of op het hinderende goed maatregelen nemen die de hinder verminderen tot een normaal niveau. PREVENTIEVE MAATREGELEN Volledig nieuw is de bepaling dat een eigenaar aan de rechter preventieve maatregelen kan vragen wanneer hij meent dat het naburig onroerend goed
