3 minute read
Prawa pacjenta w pandemii
ZMIANY ZWIĄZANE Z COVID-19
Prawa pacjenta w pandemii
Advertisement
Wyjaśniamy, od czego zależy przestrzeganie praw pacjenta podczas walki z COVID-19 i komu się poskarżyć, jeśli restrykcje idą zbyt daleko. Informujemy też o przepisach związanych z leczeniem i szczepieniami.
TEKST DOROTA FILIPKOWSKA
Pandemia postawiła nas i służbę zdrowia w sytuacji podbramkowej. Aby zmniejszyć zagrożenie zdrowia publicznego i życia Polaków, konieczne okazały się czasowe obostrzenia niektórych naszych praw jako pacjentów. Pozwala na to art. 5 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta mówiący, że – ze względu na groźbę epidemii – można je ograniczyć. W jakim zakresie? To zależy od szefa placówki medycznej, np. dyrektora szpitala lub kierownika przychodni. Jego postanowienia muszą być jednak uzasadnione, np. możliwościami organizacyjnymi danej placówki, zwłaszcza w dziedzinie zabezpieczenia przed koronawirusem innych osób. W praktyce wiele zależy od oceny, wiedzy i zwyczajnej ludzkiej empatii kierownika danego ośrodka. Ostatnie doświadczenia pacjentów i ich rodzin pokazują, że bywa z tym różnie: wielu z nas nie zgadza się z zakresem wprowadzonych obostrzeń. Ważne! Ograniczenie twoich praw nie oznacza, że możesz być ich całkowicie pozbawiona! Jeśli uważasz, że zostały okrojone nadmiernie, możesz złożyć skargę (patrz ramka) np. do Narodowego Funduszu Zdrowia lub Rzecznika Praw Pacjenta (już na początku pandemii liczba skarg do RPP wzrosła czterokrotnie!).
to jest ważne!
SZCZEPIENIA – TO TRZEBA RÓWNIEŻ WIEDZIEĆ
Ostatnio wydano szereg zarządzeń związanych ze szczepieniami przeciwko COVID-19, m.in.: ● Każdy punkt Narodowego Programu Szczepień musi zapewnić możliwość zaszczepienia w domu tych pacjentów, którym zdrowie nie pozwala przyjąć szczepionki w punkcie stacjonarnym. Dotyczy to tzw. pacjentów leżących. Za wyjazd tzw. zespołu mobilnego płaci NFZ. Zamówić przyjazd zespołu można w punkcie szczepień, za pośrednictwem bezpłatnej linii 989 lub IKP. ● Pacjentom, którzy mogą się poruszać, ale ze względu na zdrowie potrzebują transportu do punktu szczepień i z powrotem do domu, pomaga samorząd lokalny. Transport samorządowy przysługuje: – Osobom, które mają orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym o kodzie R (upośledzenie narządów ruchu, np. po amputacji) lub N (choroby neurologiczne, np. guzy centralnego układu nerwowego) lub odpowiednio dawną I grupę inwalidzką z ww. schorzeniami. – Mieszkańcom miast poniżej 100 tys. gmin miejsko-wiejskich oraz wiejskich, którzy mają „obiektywne i niemożliwe do przezwyciężenia we własnym zakresie trudności” w samodzielnym dotarciu do najbliższego punktu szczepień. – Seniorom w wieku 70+ z miast powyżej 100 tys. mieszkańców, którzy mają ww. trudności. ● Ne mamy prawa wyboru szczepionki. Już w styczniu pełnomocnik rządu ds. szczepień wyjaśnił, że na obecnym etapie pacjent nie będzie mógł wybrać, którym preparatem chce być zaszczepiony. ● Nie ma możliwości prywatnego zakupienia szczepionki po cenach komercyjnych. Import i dystrybucję kontrolują służby państwowe.
Pamiętaj jednak, że na początek warto porozmawiać z szefem placówki – to może skrócić czas załatwiania twojej sprawy.
Możesz żądać zbadania przez lekarza
Nawet w czasie epidemii wizyty osobiste w przychodni powinny się odbywać. Jeśli poradnia POZ odmawia rejestracji, można telefonicznie lub pisemnie wystąpić o wyznaczenie wizyty, np. wysyłając maila na adres podany przez placówkę. W godz. 18.00–8.00 w dni powszednie i całodobowo w dni wolne można skorzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. W ramach jej uzyskasz teleporadę, a w razie konieczności zostaniesz zaproszona na wizytę do lekarza.
Masz prawo do wizyty domowej
Jeśli stan zdrowia chorego tego wymaga, to – jak przed epidemią – powinien być zbadany w miejscu zamieszkania. Podczas teleporady należy przekazać lekarzowi wszelkie informacje związane ze zdrowiem pacjenta, aby mógł zdecydować, czy wizyta domowa jest potrzebna. Dotyczy to zarówno lekarzy POZ, jak nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
Masz prawo do informacji o swoim stanie zdrowia, o sposobie leczenia i dokumentacji medycznej
Tak jak przed epidemią, lekarz powinien odpowiedzieć choremu na jego pytania i wyjaśnić wszystkie wątpliwości. Potrzebną dokumentację medyczną można przesłać pacjentowi w formie kserokopii – pierwsza kopia jest bezpłatna, ale odbiorca zapłaci za przesyłkę. Istnieje też możliwość, aby placówka medyczna zrobiła skan dokumentacji i przesłała go pacjentowi mailem. Nie jest to jednak obowiązkowa forma udostępniania i to przychodnia decyduje, czy ją stosować. Istnieje także trzecia możliwość: przychodnia, w której leczy się pacjent, może wystąpić samodzielnie do poprzedniej placówki o uzyskanie dokumentacji niezbędnej do kontynuacji leczenia.
Masz prawo do odwiedzin i obecności przy chorym, ale...
... w czasie epidemii właśnie to prawo może zostać tymczasowo ograniczone przez kierownika placówki medycznej. Istnieją jednak sytuacje, które powinny być rozpatrywane indywidualnie, ze szczególnym uwzględnieniem stanu zdrowia pacjenta oraz tego, jak brak kontaktu osobistego z osobą bliską może wpłynąć na jego stan emocjonalny. !
