8.3 Kwaliteiten-en-rollen-in-een-team

Kernkwaliteiten

Om mensen inzicht te verschaffen in hun sterke en minder sterke punten wordt vaak gebruikgemaakt van het model van Ofman. Aan de hand van een zogenaamd kernkwadrant probeert Ofman mensen bewust te maken van hun sterke kanten (kernkwaliteiten) en minder sterke kanten (valkuilen of vervormingen). Kernkwaliteitenzijn eigenschappen die tot de kern van een persoon behoren. De kernkwaliteit kleurt een persoon; het is de specifieke sterkte waar we bij die persoon direct aan denken. Voorbeelden van kernkwaliteiten zijn daadkracht, zorgzaamheid, zorgvuldigheid, flexibiliteit en invoelingsvermogen. In veel gevallen heeft een kernkwaliteit echter ook een schaduwkant. De kernkwaliteit wordt een valkuil of vervorming, wanneer de kwaliteit te ver doorschiet of overdreven wordt. Zo kan daadkracht doorschieten naar drammerigheid, en behulpzaamheid naar een vorm bemoeizucht. Je zou ook kunnen zeggen dat er dan sprake is van ‘te veel van het goede’ . Om niet in je valkuil te trappen en zo goed mogelijk gebruik te maken van je kernkwaliteit, heeft iedereen een bepaalde uitdaging. De kernkwaliteit en de uitdaging zijn elkaar aanvullende kwaliteiten. De uitdaging voor iemand die als kernkwaliteit daadkracht heeft, is geduld. Deze persoon zal de balans moeten vinden tussen daadkracht en geduld. Wanneer de balans te ver overhelt naar daadkracht, is de kans aanwezig dat deze daadkracht doorschiet naar drammerigheid. Met andere woorden: om te voorkomen dat je in jouw valkuil terechtkomt, is het raadzaam om jouw uitdaging te ontwikkelen. COPYRIGHT BOOM BEROEPSONDERWIJS (met conceptbeelden en zonder taalredactie)

Graag namaken in de stijl van de flexibele pipeline S&B.

Kernkwadrant van Ofman.

Filmpje - Kernkwadranten en uitleg 2021

Het laatste begrip uit het kernkwadrant van Ofman is de allergie. De allergie is het negatief tegenovergestelde van de kernkwaliteit. Het negatief tegenovergestelde van daadkracht is passiviteit. Je zou ook kunnen zeggen dat de allergie het ‘te veel van het goede’ is van de uitdaging. Geduld is prima, maar wanneer dit overdreven wordt, mondt dit uit in passiviteit.

Uit ervaring blijkt dat veel mensen allergisch zijn voor een teveel van hun uitdaging. Zo zal iemand met de kernkwaliteit daadkracht en de uitdaging geduld, geïrriteerd raken door mensen die zich erg passief opstellen. Het vervelende in een dergelijk geval is dat we dan niet onze daadkracht aanwenden, maar in onze valkuil stappen. We reageren op een passief persoon niet met daadkracht, maar we gaan helaas drammen. Hoe meer men in een ander met zijn eigen allergie geconfronteerd wordt, des te groter de kans dat men in zijn valkuil terechtkomt. De daadkrachtige persoon gaat steeds harder drammen en hij verwijt de ander passiviteit. Op deze manier kan er een onwerkbare situatie tussen twee mensen in een team ontstaan.

Volgens Ofman leer je het meest van de mensen waar je het moeilijkst mee om kunt gaan. Bewustwording is de eerste stap om een impasse met een bepaalde collega op het werk te doorbreken.

Verdiepingsstof - Kernkwaliteiten

Teamsamenstelling

Een juiste teamsamenstelling is bepalend voor het functioneren van een team. Er is al aandacht besteed aan het belang van elkaar aanvullende kwaliteiten en deskundigheid. Een andere benadering gaat uit van rollen die mensen innemen in een team, de zogenaamde teamrollen. Belbin heeft zich hier nadrukkelijk mee beziggehouden. Hij onderscheidt acht teamrollen. Al deze rollen kunnen hun nut in teams of groepen bewijzen. Elke rol kent zijn typische kenmerken, positieve kwaliteiten en zwakheden. COPYRIGHT BOOM BEROEPSONDERWIJS (met conceptbeelden en zonder taalredactie)

De acht teamrollen (Belbin) Rol Typische kenmerken Positieve kwaliteiten

Toelaatbare zwakheden

Niet flexibel, weinig vernieuwend Organisatietalent, gezond verstand, harde werker Behoudend, plichtsgetrouw, voorspelbaar, zelfdiscipline Bedrijfsman Geen uitblinker in intellect of creatieve aanleg Doelgericht, onbevooroordeeld Kalm, beheerst, veel zelfvertrouwen Voorzitter Ongeduldig, snel geïrriteerd Gedreven, gemotiveerd Veel energie, extravert, dynamisch Vormer In ivoren toren, ziet details over het hoofd Geniaal, veel fantasie, intelligent Individualistisch, serieus Plant Verliest snel interesse Contactuele eigenschappen Extravert, enthousiast, nieuwsgierig Brononderzoeker Mist inspiratieZakelijk, kundig, analytisch Nuchter, weinig emoties Monitor BesluiteloosBevordert teamgeest Sociaal gericht, mild en gevoelig Groepswerker Te veel oog voor details, pessimistisch Perfectionistisch, afmaker Nauwgezet, ordelijk, gespannen Zorgdrager Uit Meredith Belbins onderzoek naar optimaal functionerende teams, blijkt dat het belangrijk is dat de verschillende rollen in één groep vertegenwoordigd zijn. Dit pleit voor het feit dat het evenwichtig samenstellen van een projectteam heel belangrijk is. Vaak heeft men de neiging om naar soortgelijke mensen te zoeken. Bij de samenstelling van teams geldt dan‘soort zoekt soort’ . Op korte termijn leidt dit wel tot succes, maar op langere termijn zijn zogenaamde complementair (elkaar aanvullend) samengestelde teams effectiever. COPYRIGHT BOOM BEROEPSONDERWIJS (met conceptbeelden en zonder taalredactie)

Bij de samenstelling van een team is het belangrijk om zowel naar inhoudelijke als naar persoonlijke kwaliteiten te kijken. Zo heeft de een meer verstand van pr, de ander van financiën en een derde van projectplannen. Op het persoonlijke vlak is de een daadkrachtig en de ander flexibel of een goede bemiddelaar. In sommige modellen wordt een negende rol toegevoegd: de rol van specialist. Graag namaken in de stijl van de flexibele pipeline S&B. In plaats van de afbeeldingen gebruik maken van de iconen van: https://www.belbin.nl/teamrolmodel/teamrollen/ (hiervoor graag rechten aanvragen als dat mogelijk is). Tekst ernaast plaatsen zoals hierboven. De teamrollen van Belbin. Filmpje - Belbins Teamrollen Filmpje - Samenwerken in projecten COPYRIGHT BOOM BEROEPSONDERWIJS (met conceptbeelden en zonder taalredactie)

Opdracht 6 Kernkwaliteiten (groepsopdracht)

Bron - Kwaliteiten en rollen in een team Deze opdracht kun je het beste in een groepje maken. a. Kom met elkaar tot een omschrijving van het begrip ‘kernkwaliteit’ en ‘valkuil’ . b. Kom met elkaar tot een lijst van kernkwaliteiten en valkuilen. Opdracht 7 Kernkwadrant (theorieopdracht) Bron - Kwaliteiten en rollen in een team Maak een of twee volledige kernkwadranten die van toepassing zijn op jou. Bespreek jouw kernkwadranten met een medestudent. Geef elkaar feedback. Wat herken je wel of niet? Opdracht 8 Kernkwaliteitenspel (groepsopdracht) Bron - Kwaliteiten en rollen in een team Voor het uitvoeren van deze opdracht is het noodzakelijk dat je over een van de varianten van het kernkwaliteitenspel beschikt. Speel met elkaar het kwaliteitenspel volgens een van de varianten. Opdracht 9 Belbintest (theorieopdracht) Bron - Kwaliteiten en rollen in een team Website - De groepsrollentest a. Doe de test op de website. b. Welke twee rollen komen bij jou het sterkst en het minst sterk naar voren? c. Herken jij je in het resultaat? Waarom wel/niet? COPYRIGHT BOOM BEROEPSONDERWIJS (met conceptbeelden en zonder taalredactie)