Foto: Archief Thijs Jochems
DOOR THIJS JOCHEMS, ADVISEUR EN PRIVATE INVESTOR
Toezichtkader pensioenfondsen: wat is er ‘mis’ mee? (2) In de vorige editie van Financial Investigator heb ik in deze column de ‘onmacht’ van de politiek aangestipt om een mijn inziens adequaat toezichtkader te ontwerpen. Ditmaal een aantal mogelijke oplossingsrichtingen.
Voor welke problemen rondom de pensioenen moeten nu
en wordt er niet naar de rendementen over het
oplossingsrichtingen bedacht worden? De Great Financial
pensioenvermogen gekeken. Zelfs in het licht van de
Crisis, de voortdurende rentedaling en niet te vergeten
lagere verwachte rendementen zou een rekenrente op
de voortgaande verlenging van de levensduur zijn debet
basis van 2% rendement over het pensioenvermogen
aan de sterke daling van de dekkingsgraden van de
nog als prudent kunnen worden aangemerkt.
pensioenfondsen. Hierdoor dreigen de pensioenen van
Dekkingsgraden stijgen dan zomaar met meer dan
grote aantallen gepensioneerden in 2020 gekort te
20%.
worden. Daarmee is het een ‘hot topic’ voor de politiek, die en masse is gaan pensioenpuzzelen…
Zijn de pensioenfondsen dan uit de brand? Nee, want zoals ik in mijn vorige column al aangaf, zouden
Welke puzzelstukjes betreft het?
pensioenfondsen ook meer in zakelijke waarden moeten
1. De gemaakte afspraken: ooit werd werknemers een
kunnen beleggen om een ‘rekenrente’ gebaseerd op
garantie over hun pensioen voorgehouden. Deze
rendementen over het hele pensioenvermogen, te
garantie bleek niet waargemaakt te kunnen worden.
kunnen realiseren. Daarvoor is nodig dat de risico
Het helpt om daarover duidelijk te zijn.
classificatie van assets, nu nog gebaseerd op volatiliteit
2. Generatieverschillen: hoe moet de ‘pijn’ over de
en correlatie, anders wordt ingestoken. Volatiliteit op
generaties verdeeld worden? Het is een uitdaging om
jaarbasis voldoet niet, zoals ik in mijn laatste column heb
hier een objectieve maatstaf voor te bedenken. Het
aangegeven. Dat bij meer beleggen in zakelijke waarden
lijkt echter redelijk om zoiets als een ‘virtuele’
grotere ‘drawdowns’ waarschijnlijk zijn, ligt voor de
splitsing te maken tussen de pot die er voor de huidige
hand. Dat zou om andere tijdsperioden als ‘meethorizon’
gepensioneerden is en de – nog te scheppen – potten
vragen dan de nu geldende horizon van 1 jaar. Overigens
voor de jongere generaties. Nog steeds collectief,
helpt het beleggen in zakelijke waarden ook om de
maar wellicht meerdere collectieven.
effecten van inflatie te mitigeren. En inflatie is iets waar
3. Te lage dekkingsgraden: Die worden voor een belangrijk
je bij een pensioenduur van al gauw 22 jaar, serieus
deel veroorzaakt door de huidige lage rekenrente. Die
rekening mee moet houden. Het gaat er tenslotte om wat
is in de ogen van velen nog eens extra verlaagd door
gepensioneerden met hun pensioen kunnen kopen.
het beleid van de ECB. Hoe ga je daarmee om? Ruwweg zijn er twee kampen: de eerste groep wil de huidige
Een combinatie van maatregelen is nodig om de huidige
rente als rekenrente gebruiken en de andere groep wil
pensioenproblematiek op te lossen. Elke voorgestelde
zoiets als een proxy van de verwachte rendementen
oplossing brengt risico’s met zich mee, die verschillend
gebruiken. Wat is verstandig? Mijn antwoord zou zijn:
van aard zijn. Het zou de politiek sieren om bij het
Rekenrente én het nominale karakter van het nFTK.
inrichten van het toezichtkader wat minder oog te
De rekenrente wordt dan gebruikt om de nominale
hebben voor de politieke risico’s en wat meer voor het
verplichtingen in hedendaagse euro’s te vertalen. Door
belang van de deelnemers. Betere rendementen zijn
het nominale karakter van het nFTK is men voor het
voor alle pensioendeelnemers van belang. «
vaststellen van de rekenrente gefixeerd op de rente NUMMER 7 / 2019
FINANCIAL INVESTIGATOR
85
