Wnioski Wybór tegorocznego tematu przewodniego eTwinning, jakim jest uczestnictwo demokratyczne jest bardzo aktualny. Jeśli prawdą jest, że procesy demokratyczne nigdy nie ograniczały się wyłącznie do uczestnictwa w wyborach, to coraz wyraźniej widać, że głos społeczeństwa - tak zwana opinia publiczna jest obecnie tworzona, wyrażana, a czasem nadużywana na nowe i nieprzewidywalne sposoby. W ciągu ubiegłych dwóch dekad reprezentacja polityczna przeniosła się z tradycyjnych partii i organizacji do rozproszonych ruchów, czasem manipulowanych przez media społecznościowe, czyniąc nasze społeczeństwo płynnym - parafrazując Zygmunta Baumana - co przypomina osiąganie konsensusu.
Santi Scimeca Kierownik projektu, Centralne Biuro Programu eTwinning
Jaką rolę odgrywają tu młodsze pokolenia? W jaki sposób edukacja, szkoły i nauczyciele mogą mieć wkład we wzmocnienie pozycji uczniów, aby mogli oni odgrywać aktywną rolę w naszym społeczeństwie? Czy szkoły są w stanie spełnić uzasadnione oczekiwania uczniów? Co ciekawe, Greta Thunberg, szwedzka uczennica i znana aktywistka walcząca z kryzysem klimatycznym, rozpoczęła swoją walkę od „strajku szkolnego", prawdopodobnie czując, że może sprawić, że jej głos zostanie usłyszany, jeśli nie pójdzie do szkoły, a zamiast tego stanie przed parlamentem krajowym z dużym transparentem o treści: „skolstrejk för klimatet". Tysiące uczniów poszło za jej przykładem, opuszczając zajęcia szkolne i sprawiając, że problemem tym zajęli się politycy. Ale czy edukacja odegrała rolę w tym procesie? Czy zaangażowanie Grety było wynikiem rozmów z nauczycielami, zajęć, w których uczestniczyła, czy projektu, w który była zaangażowana? Czy edukacja zapewniła właściwy kontekst dla tysięcy innych uczniów, którzy manifestują na ulicach, wzywając do przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu? Na to pytanie nie znamy odpowiedzi, ale mamy nadzieję, że system oświaty położył podwaliny, dzięki którym młode pokolenie postanowiło zakasać rękawy i zacząć działać. Ta gotowość do działania to w skrócie jest uczestnictwo demokratyczne. Jak przedstawiono w niniejszej publikacji, Unia Europejska i władze oświatowe w państwach członkowskich, a także inne instytucje, takie jak Rada Europy, ponownie silnie zaangażowały się w edukację obywatelską i wspieranie jej, co znajduje wyraz w konwencjach ratyfikowanych przez setki państw oraz inicjatywach na szczeblu lokalnym i krajowym. Szkoły są w awangardzie i mają obowiązek zapewnić, że młode pokolenia uczą się demokracji i wdrażają ją w praktyce. Oznacza to budowanie wiedzy, rozwijanie umiejętności i postaw tworzących fundament dla kompetencji obywatelskiej, w tym dla poszanowanie wartości demokratycznych i praw
54
Jeśli nie w szkołach, to gdzie? Edukacja Demokracja eTwinning
