Bert en Tom Groenendaal
VETERANEN Ze weten hoe het is om beschoten te worden en onder hoogspanning te werken. Vader Bert (61), inmiddels afgezwaaid, en zoon Tom Groenendaal (31) hebben dezelfde roeping. “Wij leven in Nederland in vrijheid, dat gun je anderen ook.”
een van mijn mannen een noodoproep laten uitgaan, waardoor er snel vijf helikopters met mariniers ter plaatse waren. De gijzelnemers zagen dat ze geen schijn van kans maakten en gaven zich over. We hebben overigens later nog een arts laten overkomen om de malariapatiënten te helpen.”
Beide boomlange Schoonhovenaren hebben zojuist de fotosessie voor dit artikel achter de rug. Het uniform zit Bert nog als gegoten. “Het was ruim tien jaar niet uit de kast geweest, maar ik pas het nog”, zegt hij met een brede lach. “Toch bijzonder om het weer aan te hebben.” Cambodja Zijn gedachten gaan terug naar toen hij nog bij het Korps Mariniers zat en in 1993 werd uitgezonden naar Cambodja. Dat land was in de jaren zeventig zwaar getroffen door het schrikbewind van de Rode Khmer en een daaropvolgende burgeroorlog. “Het was één van de eerste VN-vredesmissies, zoals ze dat zo mooi noemen. Het is echter wel gewapende vrede waar je mee te maken hebt. Dat bleek toen we aankwamen: we werden in de lucht al beschoten.”
Vuurdoop Ook Tom, die het soldatenleven met de paplepel kreeg ingegoten en van jongs af aan zeker wist dat hij militair wilde worden, maakte hachelijke momenten mee. “In juli 2006 was ik klaar met mijn opleiding bij de Koninklijke Landmacht, waarna ik op missie naar Afghanistan werd gestuurd. Ik was net negentien jaar. Het moment van aankomst in Kamp Holland -in de provincie Uruzgan- zal ik nooit vergeten. Net als mijn vader beleefde ik gelijk mijn vuurdoop. Er werden mortieren afgevuurd en er hingen Apaches in de lucht. Dat was een warm welkom.” Binnen het kamp was het relatief veilig, daarbuiten lag het gevaar op de loer. “Iedere dag waren er wel incidenten. Het probleem is dat je niet weet wie je tegenstander is. Iedere burger kan een strijder zijn.”
Een andere kritieke situatie beleefde Bert toen hij met zijn eenheid werd overrompeld door lokale strijders. “Ik zat met mijn manschappen ter grensbewaking middenin de jungle. In dorpjes om ons heen was malaria uitgebroken en sommige bewoners waren wanhopig. Twaalf strijders kwamen ons kampementje binnenvallen, om af te dwingen dat we hen zouden helpen. Dat ging niet zachtzinnig. Ik werd daarbij als hoogste in rang gegijzeld. Gelukkig had
Ook in Irak (2017) was het soms spitsroeden lopen. “In eerste instantie was ik betrokken bij het trainen van het Koerdische leger”, verklaart Tom. “Dit om ze weerbaar te maken tegen IS-strijders. Na een maand veranderde de opdracht: we moesten de grens over, om vlakbij Mosul dezelfde opdracht uit te voeren, maar dan met Iraakse soldaten. Van het relatief veilige Koerdistan gingen we het oorlogsgebied in. Dat hebben we geweten. ▸
‘Wij leven in vrijheid, dat gun je anderen ook’ 75 JAAR VRIJHEID
5
