UTJECAJ SEZONSKIH ALERGIJA NA OKO
U kratkom roku nakon izlaganja alergenu dolazi do specifičnih simptoma svrbeži i otekline vjeđa, hiperemije te mukozne sekrecije, a u težim slučajevima i kemoze spojnice. Kod dugotrajnijeg izlaganja alergenima prisutna je papilarna reakcija tarzalne spojnice. AUTOR ČLANKA:
Senad Ramić, dr.med., spec. oftalmologije
A
lergija predstavlja prekomjernu reakciju imunološkog sustava na različite tvari koje udahnemo, pojedemo ili dođu u kontakt s našom kožom ili sluznicom, prilikom koje organizam stvara protutijela. Protutijela, odnosno imunoglobulini klase E (IgE) vežu se na stanice vezivnog tkiva mas tocita i bazofila, nakon čega dolazi do otpuštanja upalnog medijatora histamina. Kao posljedica oslobađanja histamina nastaje širenje krvnih žila (vazodilatacija) i/ili spazam bronha. Odgovoran je i za nastanak urtika (plikova) na koži zbog izlaska tekućine i staničnih elemenata u potkožje, što izaziva edem, crvenilo i svrbež.
Peludne alergije Peludne alergije spadaju u sezonske alergije i smatraju se najčešćim alergijama današnjice. Procjenjuje se da u Hrvatskoj 7-10% stanovništva boluje od nekog oblika peludne alergije, a čak njih 3-5% razvije simptome alergijske astme. Pelud pripada skupini inhalacijskih alergena veličine 5-300 mikrona, koji se vrlo lako raznose vjetrom, čak i na udaljenosti dalje od 100 km. Koncentracija peludi mjeri se TABLICA 1
46
brojem peludnih zrnaca po kubičnom metru zraka, a može biti niska (0-2), umjerena (2-6) i visoka (6-12) (Tablica 1). Za sezonske alergije karakteristično je njihovo periodično ponavljanje koje je vezano za razdoblje pojavljivanja određene peludi u zraku. Za sezonske peludne alergije karakteristični su simptomi alergijskog rinitisa i alergijskog konjunktivitisa, iako spektar simptoma može biti puno širi. Za alergijski rinitis karakterističan je osjećaj neprohodnosti i punoće nosa te obilni vodeni iscjedak, dok su karakteristični simptomi za oko - crvenilo i mukozna sekrecija. Ponekad je otežano razlikovati simptome alergije od simptoma drugih prehlada ili viroza. Za takvu vrstu alergija tipično je javljanje u razdoblju godine kada započinje proiz vodnja peludi različitog bilja, a simptomi se kod pacijenata javljaju svake godine u is tom vremenskom razdoblju. Za razliku od prehlada, kod peludnih alergija ne javljaju se simptomi povišene tjeles ne temperature i kašlja, a tipični su simptomi svrbež očiju i nosa. Kod prehlada i viroza sluz iz nosa i grla obično je gusta i žutozelene boje, za razliku od alergija kod kojih je ta sluz vodenasta i potpuno prozirna. Simptomi alergije traju duže i smiruju se tek nakon prestanka izlaganja inhalacijskim alergenima (slika 1) ili nakon primjene odgovarajućih lijekova. Postojanje/dijagnoza alergije dokazuje se
Peludni kalendari kontinentalne i mediteranske Hrvatske
www.inpharma.hr
SLIKA 1 Peludna zrnca breze smatraju se jednim od najčešćih proljetnih alergena, a maksimalnu koncentraciju u zraku dosežu tijekom travnja
alergološkim testiranjima koja se provode na više načina, od kojih je najčešći kožni test ubodom tzv. prick test (slika 2). Test se provodi tako da se male doze alergena unose lancetom u kožu. One kod preosjetljivih osoba izazivaju alergijsku reakciju, pa se na mjes tu uboda pojavljuju urtika i crvenilo. Značaj nom alergijskom reakcijom smatra se urtika
