9
Boekhoudkundige en fiscale behandeling van meer- en minderwaarden bij fusies Over de gevolgen voor een overnemende vennootschap die ook aandeelhouder is van de over genomen vennootschap. In deze bijdrage belichten we de algemene vrijstellingsvoorwaarden bij fusies en verduidelijken we de voorwaarden met een voorbeeld.
1. Basisprincipes met betrekking tot vrijgestelde fusies Artikel 211 van het WIB 92. Hoewel de vrijstelling van fusies en splitsingen in de praktijk de regel is, beschouwt het wetboek van de inkomstenbelastingen, in weerwil van de opeenvolgende wetswijzigingen1 , de vrijstelling van fusies en splitsingen ook nu nog steeds als een uitzondering en blijft belastbaarheid de regel. Artikel 210 van het WIB 92 maakt de artikelen 208 en 209 van het WIB 92 van toepassing, namelijk de belastingregels voor liquidaties. Het is slechts op grond van een andere bepaling (artikel 211 van het WIB 92) dat diezelfde transacties worden vrijgesteld als aan de algemene vrijstellingsvoorwaarden is voldaan. In de praktijk zien we echter dat de meeste vennootschappen de belastingvrijstelling aanvragen om de belasting over niet-verwezenlijkte meerwaarden die uit die verrichting voortvloeien evenals alle andere fiscale gevolgen in verband met de liquidatie van de betrokken vennootschappen, te vermijden.
1
Fusies of splitsingen zijn vrijgesteld van belasting als de overnemende vennootschap of vennootschap die de inbreng verkrijgt een binnenlandse of intraEuropese vennootschap is; en de verrichting beantwoordt aan zakelijke overwegingen.
Voorwaarden van het stelsel en principe van fiscale neutraliteit. Volgens artikel 211, §1, alinea 2 van het WIB 92 is een fusie of splitsing vrijgesteld van belasting wanneer aan twee voorwaarden is voldaan: • de overnemende vennootschap of de vennootschap die de inbreng verkrijgt, is een binnenlandse of een intra-Europese vennootschap; • de verrichting beantwoordt aan de vereisten van artikel 183bis van het WIB 92 (zakelijke overwegingen).
We zien overigens meteen dat fusies of splitsingen vóór de wet van 17 maart 2019 tot omzetting van het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) in het fiscaal recht moesten worden uitgevoerd conform de bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen (W. Venn.) en, in voorkomend geval, conform de overeenkomstige bepalingen van het vennootschapsrecht die van toepassing zijn op de overnemende of verkrijgende intra-Europese vennootschap. Die voorwaarde is afgeschaft. Professor Luc De Broe vat het als volgt samen waarom dat zo is: “Na de omzetting van de fusierichtlijn (2009/133/EG) moest de overnemende of verkrijgende intra-Europese vennootschap zich beroepen op het Belgische vennootschapsrecht of een vergelijkbaar buitenlands recht (zie bv. artikel 211, § 1, al. 4, 2° van het WIB 92). Door die oplossing moest de administratie nagaan of de transactie in overeenstemming was met het buitenlandse recht, wat in de praktijk niet altijd van een leien dakje liep. Aangezien de leer van de werkelijke zetel werd behouden in het fiscale recht, is het ook mogelijk dat reorganisaties in de toekomst toch binnen de toepassingssfeer van het WIB 92 vallen wanneer zowel de overnemende
Met name de wet van 11 december 2008 houdende wijziging van het Wetboek van de inkomstenbelastingen teneinde het in overeenstemming te brengen met de Richtlijn 90/434/EEG van de Raad van 23 juli 1990 betreffende de gemeenschappelijke fiscale regeling voor fusies, splitsingen, gedeeltelijke splitsingen, inbreng van activa en aandelenruil met betrekking tot vennootschappen uit verschillende lidstaten en voor de verplaatsing van de statutaire zetel van een SE of een SCE van een lidstaat naar een andere lidstaat, gewijzigd bij de Richtlijn 2005/19/EEG van de Raad van 17 februari 2005 (BS 12 januari 2009) en de wet tot aanpassing van bepaalde federale fiscale bepalingen aan het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen (BS 10 mei 2019).
Maandelijks tijdschrift van het ITAA | Nr. 6 | Oktober 2020
