Billy

Heb jij jouw medicatie op tijd ingenomen?

Dit is het eindresultaat van ons spinproject ‘Billy’. Dit project is tot stand gekomen in het kader van de Spin Awards Young Talent en in opdracht van Fontys Economische Hogeschool Tilburg. Voor het project is er de afgelopen vier maanden volop onderzoek gedaan naar het onderwerp chronisch zieke kinderen, wat geresulteerd heeft in het plan wat nu voor u ligt. Er is zorgvuldig te werk gegaan en uiteindelijk is Billy gebaseerd op een grote hoeveelheid onderzoek, gesprekken met stakeholders en natuurlijk in het belang van een chronisch ziek kind. Wij hopen met ons innovatieve concept ‘Billy’ op een positieve manier bij te dragen aan het leven van een chronisch ziek kind, zijn of haar leven te vergemakkelijken en zorg(en) weg te nemen bij de ouder(s)/verzorger(s).

Dit project is uit liefde en zorg tot stand gekomen en wij willen dan ook iedereen bedanken die hier een steentje aan bijgedragen heeft.

Veel leesplezier!

Lotte Broers (2782189) Jiva Hemelsoet (2722704) Lieke Michielsen (3044564) Jan de Rooij (3377458)

2

Voorwoord

Inhoudsopgave Voorwoord 2 Inhoudsopgave 3 Inspiratiereis

4

Verdienmodellen

34 Fundingplan 35 Ethische vraagstukken 36

Onderzoek 12

Het dagdeel van...

Op verkenning

Samenvatting interviews 12 Samenvatting enquĂŞte 13 Chronisch zieke kinderen 14 Regelgeving met betrekking tot kinderen & medicatie 16

4 8

Prototype 1 20

Uitleg Methodiek Doelstelling Resultaten Samenvatting resultaten

20 20 20 20 21

40

Branding

42

58

60 63 64

Auteursrecht 40

Merkenrecht 40

Geheimhoudingsverklaring 40 Algemene verordening

gegevensbescherming 40

Certificering 41

Prototype 3 26

Uitleg 22 Methodiek 22 Doelstelling 22 Resultaten 22

Samenvatting resultaten 22 De app 23

Uitleg Methodiek Doelstelling Resultaten Samenvatting resultaten De app

Uitleg Smartwatch De app

Prototype 4

26 26 26 26 26 27

28

36 38 38

Juridische vraagstukken

Prototype 2 22

Beeldvorming Oordeelsvorming Besluitvorming

Missie & visie Doelgroepsegmentatie Archetype The Golden Circle IJkpersoon Customer Journey Tess Customer Journey Papa’s van Tess Concurrentieanalyse Value Proposition Canvas Positioneringstrategie Brand Key Model

Communicatiemiddelen

Offline communicatie Mond-tot-mondreclame

Begroting

Evaluatie

Literatuurlijst

42 42 42 43 44 45 48 52 54 55 56 58 58

28 28 29

3

Inspiratiereis Inspiratie is overal en nergens. Wil je inspiratie opdoen, dan hoef je alleen maar om je heen te kijken en stil te staan bij ieder moment van de dag. Dit is dan ook letterlijk gedaan. Alle deelnemers van de inspiratiereis hebben één dagdeel letterlijk uitgeschreven om zo stil te kunnen staan bij alles wat er gebeurd op een doodgewone dag. Waar er normaal niet nagedacht wordt over iedere actie werd dat nu wel gedaan.

Om 07:25 gaat de wekker. Ik ben een ochtendmens en dus sta ik vrolijk op. Ik ben iemand die altijd de avond van te voren al bepaald wat ik aantrek, zodat ik ’s ochtends tijd bespaar. Ik kleed me aan en ga plassen. Hier vind ik gelijk mijn eerste ergernis: het wc-papier is weer eens op… Gelukkig kan mama even een rolletje komen brengen. Lang leve WhatsApp. Ik was mijn handen en pak vervolgens een washandje om mijn gezicht te wassen. Hierna breng ik een crème van NIVEA aan op mijn gezicht. Ik ga op zoek naar mijn borstel (ondanks ik altijd mijn kleren klaar leg, ben ik mijn borstel altijd kwijt). Ik borstel mijn haar en ga naar beneden, hier begroet ik als eerste mijn hond.

Ik zet de waterkoker aan en pak een schaaltje die ik vervolgens vul met Griekse yoghurt, walnoten en honing. Als de waterkoker klaar is, pak ik thee. Ik sta altijd op tijd op, wat er voor zorgt dat ik genoeg tijd heb om te ontbijten. Na het ontbijt poets ik mijn tanden.

Ik pak mijn tas vaak al zo veel mogelijk ’s avonds in.

Toch moet ik vandaag nog het een en ander inpakken, omdat ik een garnalensalade mee wil nemen en een flesje water uit de koelkast. Ik blijf het moeilijk vinden om alles koel te houden. Ik zit nog even beneden op mijn telefoon en loop dan naar mijn auto, die 100 meter verderop geparkeerd staat.

Met mijn auto rijd ik naar de bus in Zundert (ongeveer 6 kilometer rijden). Ik rijd altijd op tijd weg, zodat ik sowieso mijn bus haal. Ook dit keer rijd ik op tijd weg, maar helaas rijd ik achter een vrouw die 50 km/u rijdt op een weg waar je 80 km/u mag. Hier erger ik me zó erg aan! Inmiddels ben ik aangekomen in Zundert en ruim op tijd voor de bus. Ik stap op bij het eerste punt van de bus en dus is er altijd plek, dat is heel fijn.

In de bus luister ik muziek via Spotify. Bij iedere stop ben ik blij dat er geen bekenden staan, zodat ik mijn nieuwe playlist ongestoord kan beluisteren. Ik hou van kletsen, maar soms vind ik het ook heerlijk om in ‘m’n eentje’ lekker naar muziek te luisteren. Inmiddels ben ik in Breda aangekomen en pak in de trein naar Eindhoven via Tilburg. Ook hier is er genoeg plek en kan ik dus zitten. Eenmaal in Tilburg aangekomen kun je amper rustig uitstappen, omdat er een menigte die wil instappen de weg voor de deur versperd. Ik vervolg mijn weg naar bus 601. Deze bus is stampvol en dus staan we als sardientjes in blik naast elkaar. Ik kom aan op school en ga eerst naar de wc. Om 10:45 uur start mijn eerste les. Het is een interessante les, maar ik vind het zo lastig om alles mee te kunnen schrijven, als de leraar zó snel naar de volgende dia gaat. Toch is meeschrijven voor mij nodig zodat ik me blijf focussen op de lesstof. Als de les klaar is, is het 12:00 uur. Tijd voor mijn garnalensalade. Heel lekker, maar toch twijfel ik altijd of het nog goed is, als het al een paar uur uit de koelkast is geweest.

Het dagdeel van Lieke 4

Mijn wekker gaat om 8 uur. Niet heel vroeg, maar ik heb niet goed geslapen en word met knallende hoofdpijn wakker, gepaard met misselijkheid en een gloeiend hoofd. Twee paracetamols er in en hopen dat die gaan werken. Na mijn ochtendroutine waarbij ik eerst mijzelf opmaak, daarna aankleed en geen idee heb wat ik aan moet doen omdat het weer net wel of net niet warm is en sieraden om heb gedaan, ga ik naar beneden. Ik maak lunch voor op school, twee boterhammen, een appel en een banaan, en voor de ochtend twee crackers. Snel poets ik mijn tanden, kam ik mijn haar en spuit ik nog even parfum op voordat ik een uur later op de fiets stap. Ik vertrek 3 minuten te laat, waar ik zelf gestrest van word. Wellicht maar 3 minuten, maar die heb ik wel nodig om mijn fiets ergens weg te kunnen zetten.

25 minuten later kom ik aan op het station ‘s-Hertogenbosch.

Op de fiets ben ik gefocust op de klok en op medefietsers die bij de rotonde in Den Bosch altijd bijna tegen mij aanrijden.

Zij willen namelijk geen voorrang geven, terwijl ik dat wel heb. Beneden in de stalling zie ik al dat alle parkeerplekken beneden bezet zijn. Irritant, want ik heb er nooit zoveel zin in om mijn fiets een verdieping er boven op te tillen. Blijkbaar had mijn fiets dezelfde gedachten, want wanneer ik hem omhoog duw, valt die om, plat op de andere plekken die gelukkig niet bezet zijn.

Naja, gelukkig? Hij ligt plat en ik kan dit niet alleen. Nog 10 minuten op de klok, dus ik wandel snel naar een werknemer en hij helpt mij om mijn fiets weer rechtop in de rekken te krijgen. Ik haast mij naar de trein met nog steeds een flinke dosis hoofdpijn en reis verder met twee studiegenoten.

De treinreis verloopt prima, hoewel er een middelbare schoolklas in de coupé zit. Veel lawaai, veel gescheld en daar kan ik me vaak aan ergeren. Vervolgens moet ik wachten op de bus naar school die zoals gewoonlijk weer overvol is.

Gelukkig kon ik zitten. Mijn eerste les was onderzoek. Het duurde een uur en was prima te volgen. Het enige nadeel

van het lokaal is dat er geen tafel is voor je laptop, waardoor je tijdens de hoorcollege op je schoot zit te typen. Ongeveer drie kwartier pauze waarbij ik lekker buiten in de zon heb gezeten. Vervolgens een les over Amerika, waar we het ESTA formulier invullen. Eigenlijk is er een creditcard nodig, maar ondanks dat ik hem een week geleden heb aangevraagd, heb ik nog niks gehoord of ontvangen.

Vervelend, want ik heb geen idee hoe lang dit nog duurt.

Vanavond maar even bellen hoe het proces er voor staat.

Het tweede uur valt uit, waardoor ik na nog een lesuur coaching klaar ben.

Wachten op de bus die weer stampvol is, onderweg naar het station. Ik kom een vriendin tegen waarmee ik al sinds de zomervakantie een datum probeer te plannen. Zij is niet de snelste reageerder op whatsapp (lees: na één week een reactie) waardoor het traag gaat en vaak al andere plannen zijn gemaakt. Nu ik haar zie is er na 5 minuten een datum geprikt. Waarom is er geen makkelijkere app waarbij je een datum voorstelt en de ander een melding binnen krijgt en op ja of nee moet klikken? Ja, datumprikker bestaat, maar die kost te veel moeite voor een simpele afspraak.

De trein had vertraging, maar dat vond ik niet heel erg. Ik kon even bijkletsen met mijn vriendin! Aangekomen in Den Bosch en afscheid genomen te hebben van de vriendin, pakte ik mijn fiets veilig uit de bovenste rekken zonder dat ik of iets geraakt werd. Weer 30 minuten naar huis fietsen in de zon. Ik had geen zin om snel te fietsen en was erg blij dat het weer warm was. Thuis aangekomen rond half 5 zit mijn schooldag erop!

Het dagdeel van Lotte 5

Ik word wakker een half uurtje voor de wekker. Nu is dat ook niet heel gek want de wekker stond pas om 10 uur. Rond 12 uur moet ik naar mijn werk, dus ik wilde het deze ochtend even rustig aan doen. Joep, mijn vriend, gaat als eerste douchen. Terwijl ik wacht tot hij klaar is, zet ik de oven al aan. Dan hoef ik straks niet lang te wachten op vers afgebakken broodjes.

Terwijl ik wacht, ga ik terug op bed liggen en scroll wat door Instagram. Hoeveel tijd verdoe ik eigenlijk met scrollen? Ik zou het eens moeten bijhouden...

Wanneer Joep klaar is, stap ik onder de douche. Ik heb echt een gruwelijke hekel aan dat douchegordijn.

Waait altijd naar me toe en plakt dan zo koud aan mijn lijf. Bah. Mijn truc is om er een flesje shampoo op te leggen, net over de rand van de douchebak, zodat het gordijn niet naar binnen kan waaien. Werkt perfect! Na het douchen kleed ik me aan en maak ik me op. Ik gooi mijn handdoek in de wasmand en dit doet me eraan denken dat ik gisteravond vergeten ben te wassen.

Arrgh. Vanavond dan maar. Ik doe snel wat mascara en parfum op. Wanneer ik de keuken in loop, haalt Joep de broodjes uit de oven. Perfecte timing. Ik kan gelijk gaan eten. Ik plof met twee broodjes op de bank en pak mijn telefoon erbij. Even een filmpje op YouTube kijken terwijl ik ontbijt.

De broodjes zitten achter mijn kiezen en ik bedenk dat ik nog helemaal niet weet welke bus ik zo moet nemen. Ik open de 9292ov app en vul de gegevens in. Mijn keuze valt op de bus van 12:12 uur, dan ben

ik rond 13:00 uur in Breda. Dit betekent dat ik nog ruim een uur heb om iets voor mezelf te gaan doen.

Ik kan mijn opdracht voor school alvast doen of er nog een was insteken? Nee, dat laatste doe ik maar niet.

Joep kan voor geen meter de was ophangen en dan kan ik opnieuw beginnen. Nee dat komt vanavond wel. Eerlijk gezegd heb ik ook echt nog geen zin in school, dus ook dat doe ik vanavond. Joep en ik zijn gisteren begonnen aan een nieuwe serie op Netflix. Ik wil graag verder kijken. Joep denkt hier helaas anders over en zit ineens heel serieus schoolwerk te doen.

That’s a first. Hmmmmm. Ik heb ook even geen zin om te lezen. Wat moet ik met deze plotselinge vrije tijd?

Nou, ik kijk maar gewoon verder op YouTube dan. Het uur vliegt voorbij en ik besteed mijn tijd zeer nuttig op mijn telefoon. *NOT*. Om 12 uur begin ik mijn spullen bij elkaar te zoeken. Mijn laptop, flesje water, iets te snacken, ov-kaart en ohja laten we mijn oplader niet vergeten. Ik check nog even in de app ‘OV-info’ of de bus toch geen vertraging heeft. Niks aan de hand en om 12:10 uur zeg ik Joep gedag en stap ik de deur uit. Wanneer ik bij de bushalte kom, die letterlijk voor mijn deur ligt, komt de bus aanrijden. Altijd fijn als het zo goed getimed is.

Ik kom aan op het station en mijn trein gaat pas over 10 minuten. Zal ik iets te eten halen? NEE JIVA. Gewoon inchecken en wachten. Ik check in en zoek een plekje op het perron om te zitten. En nu? Weer doelloos op mijn telefoon? Nee, laat ik nu wel mijn boek erbij pakken. Ik ben net begonnen in een nieuw boek en ik moet er dan altijd even inkomen. De 10 minuten vliegen voorbij en ik stap in de trein. Het is rustig dus ik zoek een lekker plekje en kruip weg

Het dagdeel van Jiva 6

in het hoekje, met mijn boek. Ik kan mezelf nu wel voor mijn kop slaan, want het boek is heel spannend en ik had dus al de hele ochtend kunnen lezen. Grrrr. De trein rijdt langzaam en moet vaak afremmen. De trein zal wel achter een goederentrein aanrijden ofzo. Ach, ik moet toch niet stipt zijn op mijn werk dus geen probleem. Kan ik lekker nog wat langer lezen. Wanneer we bijna in Breda zijn sta ik op.

Achter me zie ik een stelletje volledig in coma liggen. Ze liggen schattig tegen elkaar aan. Zou ik ze wakker moeten maken? Hmm, ik doe het wel niet. Bij de deur naar de gang sta ik te wachten. Ik heb altijd zo’n hekel aan die deur. Die gaat na een paar seconden weer dicht, maar als je dus zoals nu staat te wachten is dat heel irritant. Het meisje voor me snapt het en houd de deurklink continu ingedrukt.

Er zijn ook mensen die dat niet snappen en dat gaat de deur dus continu open-dicht-open-dicht. Zo irritant. Aangekomen op het perron stap ik de trein uit en loop naar de uitgang. Ik check uit en loop naar de trappen. De laatste twee keer dat ik naar mijn werk ging regende het keihard. De eerste keer kocht ik snel een paraplu omdat ik al 15 minuten stond te wachten tot het droog werd, maar er veranderde niks. De tweede keer was ik die paraplu, uiteraard, vergeten en was ik niet van plan er weer een te kopen. Ik belandde doorweekt op mijn werk. Dit keer ben ik voorbereid en heb ik zowel een regenjas aan als een paraplu in mijn tas. Ik kijk omhoog en kom tot de conclusie dat het niet regent. Hmm, nouja, beter goed voorbereid dan weer helemaal doorweekt daar te zitten. Vreselijk zo’n natte plakkende spijkerbroek. Droogt ook voor geen meter.

en zo zien hoever ik ben of dingen toevoegen die ik moet doen. Na enige tijd besluit ik even pauze te nemen en naar de wc te lopen. Mijn werk in het oude gerechtsgebouw in Breda. Een gigantisch groot gebouw en heel gaaf. De vrouwengevangenis zit bijvoorbeeld aan het einde van de gang. Sinds kort hangen er bordjes op naar de wc. Er zijn er verschillende. Eerst hingen er geen bordjes en vergat ik wel eens welke deur het nou was. Stond ik ineens bij mensen in hun kantoor, oeps. De wc was eerst voor zowel mannen als vrouwen, maar nu hangt er ineens op elke deur een eigen bordje. De ene een man en de andere een vrouw. Waarom dat ineens is veranderd weet ik niet. Schijnbaar had iemand er problemen mee? Ik vond het wel prima. Ik loop nog even rond en ga dan terug naar het kantoor. Wanneer ik achter mijn laptop kruip merk ik dat deze heel erg warm is. Ai, dat gebeurt wel vaker. Eigenlijk zou ik zo’n standaard moeten kopen die hem koelt, maar die dingen zijn kneiterduur, dus dat gaat hem niet worden. Ik sluit wat programma’s in de hoop dat hij dan wat minder gaat blazen en ga snel terug aan het werk. Ik heb genoeg te doen vandaag.

Als ik de straat van mijn werk in loop, ziet mijn baas mij direct en zwaait. Ik zwaai terug. Fijn. Nu hoef ik hem niet te appen dat ik er ben. Ik heb namelijk geen sleutel en de deur gaat alleen van binnenuit open. Hij moet dus altijd naar beneden komen om mij binnen te laten. Niet heel handig, maar ach.

Zo werkt het ook. We praten even kort bij en ik ga aan de slag. Ik heb mijn to-do-lijstje op Trello staan. Heel handig, want zo heb ik hem overal bij me en mijn baas kan het inzien 7

Mijn wekker gaat om 11 uur, maar ik blijf nog even liggen. Gisteren ben ik namelijk veel te lang opgebleven. Tot 4 uur in de nacht heb ik Peaky Blinders gekeken. Ik wilde eigenlijk een stuk eerder naar bed, maar ik word keer op keer weer in het verhaal gezogen. Voornamelijk omdat Netflix de afleveringen meteen achter elkaar afspeelt en daarbij de introfilmpjes overslaat. Wel stopt Netflix na iedere 3 afleveringen automatisch na de laatst bekeken aflevering. Pas op zo’n moment vind ik de kracht om naar bed te gaan. Nu moet ik op de blaren zitten en ben ik ondanks dat het al bijna middag is niet uitgeslapen.

Ik kleed me aan en poets mijn tanden. Vandaag een dag zonder colleges, maar er moet wel nog een paar dingen voor de studie geregeld worden. Eerst ga ik iets te eten halen. Ik pak de fiets en ga naar de Jumbo voor broodjes. Ik zet mijn fiets in de rekken voor de supermarkt, maar er is niet veel plaats. Ik prop mijn fiets tussen twee fietsen die net wat verder uit elkaar staan in de hoop dat ik eerder terug ben dan de eigenaren van de fietsen naast mij. Anders wordt mijn

fiets misschien omgegooid.

Ook dubbelcheck ik of mijn fiets goed op slot staat. Het zou niet de eerste keer zijn dat mijn fiets wordt gestolen.

Nadat ik weer thuis ben en gegeten heb, maak ik een planning voor mijn schoolwerk en zet ik de televisie aan. Het programma dat ik standaard opzet is Comedy Central. Helaas heb ik de aflevering van South Park die op de tv te zien is al talloze keren gezien en kan ik hem onderhand wel dromen. Ik irriteer me al lange tijd aan het feit dat je nauwelijks nog naar Comedy Central kunt kijken zonder een herhaling te zien. Terwijl de televisie aanstaat doe ik dan toch maar alvast wat schoolwerk en surf ik een beetje rond op het internet. Ik lees een paar artikelen, bekijk wat grappige plaatjes en GIFjes, enzovoort. Buiten het feit dat de wifi soms traag is en er veel reclames op het internet staan, stoor ik me eigenlijk nergens aan. Zo kruipt de middag voorbij en voor ik het goed en wel doorheb is het tijd voor het avondeten.

Het dagdeel van Jan

Op verkenning...

Er zijn niet alleen maar dagdelen uitgeschreven, maar er is ook verkend in tijdschriften, kranten en op het internet (bijvoorbeeld op Facebookpagina’s als Nifty, waarbij er simpele oplossingen voor kleine problemen bedacht worden).

Daarnaast is ook gekeken in de eigen omgeving. Dit resulteerde in een aantal topics die inspireerde.

Buzzfeed

• Veel met gerecyclede producten • Slimme oplossingen om ruimte te creëren • Zero waste • Cut down on waste • Schoonmaken • Als je geen vaatwasser hebt • De druk die op studenten ligt en waar we ons onnodig druk over maken • Laten we de docent niet vergeten • Eerlijk over het ouderschap • Ouderdom

Eigen omgeving

• Jeugdzorg • Storysign Android • Steenrijk, Straatarm • Begeleiding voor familie naast iemand die ziek is (eigen ervaring)

NIFTY - Facebookpagina

• Dingen vergeten / reminders • Houdbaarheid van eten • DIY’s/producten om even te “ontstressen” • Wat te doen bij insectenbeten • Schoonmaaktips van sieraden, huishouden, lichaam, haar, noem maar op • DIY-app • App voor vragen over gezondheid • Bespaar/bezuinig, zowel eten als geld en energie • Hacks voor keukengerei • App voor lifehacks • Eetgewoonten

9

Artikelen Flair - nummer 36

Ratrace introductie: Zelfs al zet je de wekker ruim van te voren, kom je alsnog in de stress de laatste minuten voor dat je weg moet. Dan kom je er vaak achter dat je nog iets bent vergeten.

Interview met 3 vrouwen: Allen studeren op een latere leeftijd. De één is 43 jaar, de ander 36 en de ander 39. Alle drie doen een deeltijd studie (Master of HBO) naast hun fulltime baan. Twee van hen zijn ook gescheiden en zorgen grotendeels voor de kinderen. Alle drie laten ze zien dat leeftijd niet uitmaakt en wat er op je vork zit, zo lang je maar de motivatie hebt om het te doen en er passie voor hebt. Soms kan het zwaar zijn, maar het einddoel is vaak een andere passende baan. Inspirerende powervrouwen!

Waar doet ze het van?: Elke week staat er in de Flair een vrouw die praat over het huishoudboekje. Wat zijn de inkomsten van haar en eventuele partner, hoeveel geven ze uit en wat staat er op de spaarrekening of hebben ze schulden? Ze gaan er dieper op in hoe ze bijvoorbeeld zuinig leven of juist al het geld uitgeven dat ze hebben.

Het is inspirerend om te lezen hoe sommige echt een Excelbestand bijhouden met wat ze uitgeven. Handig als er een makkelijkere app komt!

Wonen: Wat er ook elke week in staat, is wonen. Bij een gezin ga je kijken naar hoe het huis is ingericht. Vaak zijn dit mooi ingerichte huizen of een uniek pand. Wellicht leuk om een app te maken waarin huizen staat met foto’s van producten en er een link naar het product wordt gegeven als je op de foto klikt!

Reizen: Deze week over Boedapest. Hier zijn Hotsspots te vinden over waar je lekker kan eten, waar je het mooiste uitzicht hebt tijdens zonsondergang, waar je het lekkerst kan slapen etc. Grote kans dat het al bestaat, maar een app met inspiratie voor stedentrips is wel leuk.

10

Artikelen Linda - nummer 182

De grote drie: Interview met Jeroen Pauw, Eva Jinek en Matthijs van Nieuwkerk over het succes van hun eigen talkshow. Hoe staan zij zelf in dit beroep, waar liggen de pijnpunten en waar halen zij de energie vandaan? Hoe komt het dat het zo goed loopt?

“Wat vindt onze Dries vandaag?”: Artikel over dat Nederland steeds meer overal zijn mening over geeft en met name op social media. Naast alle meningen van gewone en social mediagebruikers, worden ‘BN’ers’ gevraagd over hun mening, iets waar ze totaal geen verstand van hebben. Een interessant artikel.

Mijn kind wordt niet oud: Interview met drie vrouwen die elk een gezin hebben waarin haar zoon of dochter, of beiden, een ziekte hebben waarbij zij nooit oud zullen worden.

Bij de een vallen de spieren uit, bij de ander sterven de hersencellen af en bij de twee zus en broer worden de hersenen vervuild en vallen er steeds meer functies uit. Interviews waarbij je ervan bewust bent dat jij het geluk hebt om gezond te zijn.

Brabants Dagblad - 07/09/2019

Overlast door uitgaande jongeren: Fietsers in de drukke Heuvelstraat van Tilburg zijn massaal beboet. Fietsen mag alleen tussen 06:00 uur en 11:00 uur in de ochtend, maar daar trekken veel fietsers zich niets van aan. Na het grote aantal klachten van voetgangers over de vele fietsers in de straat, heeft de handhaving de controle in de straat aangescherpt en tot nu toe al 65 boetes uitgedeeld. Ook afval is een probleem door de jongeren. Overal staan prullenbakken, maar hier wordt amper gebruik van gemaakt.

Vooral in de afgelegen straten in de buurt van de Tilburgse uitgaansgelegenheden. De medewerkers wijten de rommel in deze gebieden voornamelijk aan het drankgebruik en het gebrek aan sociale controle in de desbetreffende straten.

Brabants Dagblad - 10/09/2019

Gedragsproblemen door gescheiden ouders: Niet alleen op de dag van de scheiding horen kinderen dat hun ouders uit elkaar gaan, maar 1 op de 5 kinderen maakt de scheiding van hun ouders mee. Deze kinderen vertonen meer gedragsproblemen, hebben meer problemen op sociaal emotioneel vlak en presteren gemiddeld minder goed op school. Twee medewerkers van de instelling TNO-child health geven de ouders tips om de scheiding voor hun kinderen makkelijker te maken: ● Laat bestaande afspraken zo veel mogelijk onveranderd. ● Bereid je kinderen voor op de veranderingen die komen ● Ondersteun je kind met het ontdekken en verwoorden van zijn of haar gevoelens ● Vermijd conflicten in het bijzijn van kinderen ● Stimuleer je kind voor een goede relatie met de ouders ● Versterk het positieve contact met je kind

Brabants Dagblad - 11/09/2019

Bomen: In een straat van Oss staan in een straat een reeks bomen met hoge populieren. De takken die soms uit deze bomen vallen vormen een gevaar voor de straatbewoners.

De gemeente wil echter niet ingrijpen omdat de bomen gezond zijn.

Bijsluiter: Eén op de tien mensen tussen de 15 en 65 jaar heeft moeite met het lezen van een medicatiebijsluiter, recept of krantenartikel. De tekst kan makkelijker worden gemaakt door de volgende eigenschappen: ● Zinnen zijn bij voorkeur korter dan 12 woorden ● Moeilijke woorden en figuurlijk taalgebruik worden vermeden ● Getallen worden neergezet in cijfers ● Er wordt gebruik gemaakt van tegenwoordige tijd en niet van verleden tijd ● De artikelen bevatten beelden ● De tekst staat niet in kolommen en is geschreven in een duidelijk lettertype

Algemeen Dagblad - 11/09/2019

Artikel astma: Steeds meer Nederlanders, nu ongeveer 1,2 miljoen, kampen met een longziekte. Veel hebben er zodanig veel last van, dat zij besluiten te vertrekken naar een plek buiten de Randstad, of zelfs naar het buitenland.

Familiedrama Dordrecht: Een man die werkt als politieagent heeft zijn twee kinderen, vrouw en zichzelf van het leven beroofd. Hoe kan het zo zijn dat een agent zijn eigen wapen mee mag nemen naar huis? Deze vragen worden beantwoord. Ongeveer 5 á 10 politiemensen doen een zelfmoordpoging per jaar. Dat een politieman zichzelf én iemand anders erbij betrekt, gebeurd echter zelden.

‘Doods’ Markermeer komt tot leven: Artikel over de Marker Wadden die deze week hun eerste verjaardag vieren.

Marker Wadden is een nieuw stukje land waar alleen natuur te vinden is. Het doel is om terug te brengen wat met de Zuiderzee verloren is gegaan: een vogelparadijs.

Daarnaast moeten de eilanden fungeren als natuurlijk waterzuiveringssysteem. Of dit gaat lukken, wordt door biologen en vogelaars nauw gevolgd.

En nu?

Uit de inspiratiereis kwam het artikel van het Brabants Dagblad over de bijsluiter naar voren. Hoe kan de bijsluiter makkelijker worden gemaakt voor iedereen?

Is het wel echt een probleem?

Het idee was er, namelijk het vermakkelijken van de bijsluiter door middel van een app. Het wordt tijd voor onderzoek om er achter te komen of dit écht een probleem is...

11

Onderzoek Samenvatting interviews

Om er achter te komen of de bijsluiter in het dagelijks leven echt een probleem is, zijn er verschillende mensen geinterviewd die te maken hebben met medicatie, zoals het dagelijks innemen van medicatie of werken in de zorg.

De vragen die zijn gesteld hadden voornamelijk betrekking op de bijsluiters van medicatie en medicatiegebruik.

De geïnterviewde personen zijn 2 medewerkers van apotheken, 3 (voormalige) gebruikers van medicatie, een huisarts, een verpleegkundige in de thuiszorg, iemand die met psychiatrische patiënten werkt, iemand die met dementerende ouderen werkt én iemand die met patiënten met acute neurologische aandoeningen werkt. Dit leverde vele nuttige inzichten op. Hieronder zijn de belangrijkste resultaten getoond. De volledige interviews zijn te vinden in bijlage 1 - Interviews.

Zo kwam er naar voren uit de interviews dat als merken en verpakkingen van medicatie worden gewisseld, er problemen kunnen ontstaan. Zo hebben vooral ouderen herkenningsproblemen bij de apotheek en weten zij niet goed wat ze nodig hebben. Ook is er een gebrek aan privacy in de apotheek voor privé vragen. Vaak is het onduidelijk wat de bedoeling is, doordat de apotheek en de dokter andere dingen zeggen. Dit zorgt voor verwarring bij de patiënt. Het blijkt ook dat de farmaceut moeten gewillig zijn om de patiënten van extra informatie te voorzien.

Daarnaast is de farmaceut machthebber met betrekking tot welke medicatie ingekocht wordt. Wel is de baksterrol een handig hulpmiddel om men te herinneren aan de dagelijkse medicatie Een app voor het gemakkelijken van de bijsluiter is niet voor elke doelgroep handig voor gebruik, maar voor bijvoorbeeld mensen met ADHD wel. Een gewenste ontwikkeling voor in de app is dat het je herinnert aan de momenten waarop je de medicatie moet gebruiken. Een website die bestaat voor het gemakkelijken van de bijsluiter, is de Kijksluiter.

12

Dit is een platform waar bijsluiters worden uitgelegd met behulp van animaties en toegankelijk taalgebruik. Zo blijken uit de interviews dat veel Nederlanders laaggeletterd zijn.

Een website die de bijsluiters op een begrijpelijke manier aan volwassenen uitlegd, is de website apotheek.nl, oftewel apo.nl. De bijsluiter wordt namelijk vaak niet helemaal gelezen en is vaak te ingewikkeld en/of te lang.

Als tip kwam er naar voren dat het wellicht interessant is om verder te kijken dan de bijsluiter. Het medicatiegebruik is in het algemeen interessant en er kwam naar voren dat dit nog vaak een probleem is. Ook kan het interessant zijn om een klacht van een patiënt te combineren met informatie uit de bijsluiter.

Bijsluiter of toch niet?

Door de interviews die vooraf zijn gedaan over de bijsluiter, kwam een ander probleem naar boven.

Namelijk het gebruiken van medicatie. Hoewel er vaak al een baksterrol wordt gebruikt en vooral in ziekenhuizen en in de zorg, is het nog altijd een probleem om dagelijkse medicatie goed in te nemen. Maar wie kan er geholpen worden met het nemen van dagelijkse medicatie?

Uit de inspiratiereis kwamen veel artikelen naar boven die te maken hadden met kinderen. Het concept moet iets zijn met kinderen. Zo is de overstap gemaakt van een concept rondom de bijsluiter naar een idee voor het helpen van kinderen tussen de 6 en 12 jaar die een chronische ziekte hebben én dagelijks medicatie moeten nemen. Om hier meer over te weten, zijn er vervolgstappen gemaakt voor het onderzoek.

Na de eerste interviews over de bijsluiter is, zijn er interviews afgenomen over kinderen en medicatiegebruik. Ditmaal bij een basisschooldocent, pabostudenten en een ouder van een chronisch ziek kind. De vragen hadden betrekking op kinderen en het medicatiegebruik. Hieruit kwamen de volgende gegevens naar voren. De volledig uitgewerkte interviews zijn te vinden in de bijlage 1 - Interviews.

Zo blijkt dat de scholen de verantwoordelijkheid voor het gebruik van medicatie zoveel mogelijk neerleggen bij het kind zelf of aan de ouder(s)/verzorger(s) van het kind. Wel komt het voor dat docenten een deel van de verantwoordelijkheid dragen. Voor zowel het chronisch zieke kind als de ouder(s)/verzorger(s) kost het leven met een chronische ziekte veel tijd en energie. Het gebruik van medicatie en hieraan gerelateerde hulpmiddelen kunnen ervoor zorgen dat het kind die medicatie en eventuele hulpmiddelen gebruikt, gepest wordt door klasgenoten. Dit is echter niet altijd het geval als er open wordt gesproken over het medicatiegebruik van het kind, zo blijkt uit het onderzoek. Wel voelen de docenten enorme druk op de verantwoordelijkheid die zij voor hun leerlingen moeten dragen en dit zal in de toekomst alleen maar toenemen. Een digitaal hulpmiddel zoals een app heeft natuurlijk een aantal functies nodig.

Een beloningssysteem, een medicatiedagboekje en voorbeeldfilmpjes zijn volgens de ouder(s)/ verzorger(s) relevante functies voor een app met betrekking tot het gebruik van medicatie bij hun kinderen.

Samenvatting enquête

Kinderen met een chronische ziekte zullen op bepaalde momenten medicatie moeten gebruiken. Middels een enquête is er geprobeerd om de problemen met betrekking tot deze momenten in kaart te brengen.

De enquête is door 13 ouder(s)/verzorger(s) van chronisch zieke kinderen ingevuld. Hieronder volgen de belangrijkste resultaten. De volledige enquête is te vinden in de bijlage 2 - Enquête.

• 5 op de 13 ouder(s)/verzorger(s) gaven aan dat hun kinderen geen problemen ervaren bij het gebruiken van medicatie. Voor 1 kind werd aangegeven dat hij of zij het medicatiegebruik interessant vindt. De negatieve ervaringen die kinderen ervaren worden door hun ouder(s)/verzorger(s) omschreven als ‘beschamend wanneer hij of zij niet thuis is’, ‘niet heel erg leuk’, ‘soms lastig’, ‘vies’ of ‘weinig last’.

• Het meest voorkomende moment van medicatiegebruik is de ochtend: 14 van de 15 kinderen gebruiken in de ochtend medicatie. Er zijn geen ouders die aangeven dat hun kind in de nacht medicatie gebruikt.

• 5 van de 15 kinderen gebruikt medicatie tijdens school- en BSO-tijden.

• Voor 10 van de 15 kinderen is er altijd iemand aanwezig bij het innamemoment. 2 kinderen nemen bij afwezigheid van volwassenen zelf hun medicatie en voor 1 kind wordt enkel aangegeven dat het gebruik van medicatie zonder de aanwezigheid van een volwassenen moeizamer verloopt.

• Voor 4 van de 15 kinderen zijn hun ouder(s)/ verzorger(s) er niet op gerust dat de medicatie juist

13

wordt gebruikt bij hun afwezigheid. Voor 1 kind geven de ouder(s)/verzorger(s) aan dat het kind hier zelf niet aan denkt, voor 1 kind wordt aangegeven dat hij of zij dit zelf niet kan en voor 1 kind wordt aangegeven dat het kind vervelend gedrag vertoont wanneer de ouder(s)/ verzorger(s) niet bij het gebruik van de medicatie aanwezig zijn. Voor 1 kind wordt de reden niet toegelicht.

• 5 van de 15 kinderen kan niet goed omgaan met de verantwoordelijkheid omtrent medicatiegebruik, voor 2 kinderen wordt aangegeven dat zij het gebruik van hun medicatie vergeten, voor 1 kind wordt aangegeven dat hij of zij onder de verantwoordelijkheid uit probeert te komen, voor 1 kind wordt als reden gegeven dat hij of zij (nog) niet capabel genoeg is en voor 1 kind wordt aangegeven dat het medicatiegebruik alleen met hulp kan.

• 9 van de 15 ouder(s)/verzorger(s) zijn positief over het concept om het medicatiegebruik bij chronisch zieke kinderen te vergemakkelijken.

• 4 van de 15 ouder(s)/verzorger(s) zouden het concept willen gebruiken.

• 5 van de 15 ouder(s)/verzorger(s) geven aan nog toevoegingen aan het concept te hebben: ‘Ja, zo kaal mogelijk, zodat oudere kinderen niet afgeleid raken door de vele opties van het apparaat’, ‘Een recent medicatie overzicht. Handig voor hulpverleners tijdens een spoedgeval’, ‘Als het mogelijk is zou het handig zijn als het nummer van de arts etc. er in kunnen’, ‘Makkelijk te veranderen met app o.i.d.’, en ‘Dat ze het dan ook echt goed in genomen hebben’.

aandoening in Nederland. Zij hebben niet alleen gekeken naar lichamelijke aandoeningen zoals diabetes, astma, reuma, maar ook psychische aandoeningen zoals ADHD. Voor dit onderzoek zijn alle chronisch zieke kinderen en jongeren van 0 tot en met 25 jaar nauwkeurig geteld op basis van verzekeringsgegevens. Zo is er in 2018 vastgesteld dat er in Nederland ruim 1,3 miljoen kinderen en jongeren te maken hebben met een chronische aandoening, wat betekent dat er ruim 1 op de 4 kinderen en jongeren in Nederland een aandoening heeft waarvoor zij medicatie neemt (Hal, Tierolf, Rooijen, & Hoff, 2019).

Chronische zieke kinderen

Figuur 1 (Hal, Tierolf, Rooijen, & Hoff, Fachtsheets, 2019)

Kinderen en jongeren met chronische aandoeningen Verwey Jonker Instituut doet naar verschillende thema’s onderzoek, waaronder de jeugd. Zij brengen het algehele welzijn van kinderen en jongeren in Nederland ten sprake.

Eén van de vele onderzoeken die zij heeft gedaan, is het perspectief op kinderen en jongeren met een chronische 14

Soorten chronische aandoeningen De chronische aandoeningen zijn verdeeld in een aantal groepen. Psychische aandoeningen, algemene aandoeningen, long- en luchtwegziekten, Neurologische aandoeningen, huidziekten, ziekten van het skelet en extremiteiten en overig (te zien in figuur 1).

Ziektes bij kinderen van 6 tot 12 jaar Tevens heeft Verwey Jonker per leeftijdscategorie gekeken naar de meest voorkomende chronische aandoeningen.

Van de leeftijd 6 tot 9 jaar waren de grootste chronische aandoeningen astma (5,5%), leerstoornis (5,1%) en

buikpijn/ontlastingsproblemen (4,2%) terwijl bij kinderen van de leeftijd 10 tot 12 jaar de meest voorkomende chronische aandoeningen ADHD/ADD (5,3%), Astma (4,8%) en Leerstoornis (3,8%) waren. Daarnaast komen bij kinderen van de leeftijd 6 tot 9 jaar Eczeem en ADHD/ADD voor, bij de kinderen van de leeftijd 10 tot 12 jaar buikpijn/ ontlastingsproblemen en angst- en stemmingsstoornissen (te zien in figuur 2).

Uit de factsheets van het onderzoek van Verwey-Jonker, bleek dat 1 op de 6 kinderen en jongeren met een chronische aandoening in 3 maanden tijd 1 of meerdere keren wordt opgenomen in een ziekenhuis (Hal, Tierolf, Rooijen, & Hoff, Fachtsheets, 2019).

Toekomst Ouder(s)/verzorger(s) van kinderen met chronische aandoeningen in de leeftijdscategorie 6 tot 9 jaar hebben 29% minder vertrouwen in de toekomst van hun kind dan kinderen zonder aandoening (94% vertrouwen). Ook hebben kinderen met een chronische aandoening van 10 tot 12 jaar zelf minder zin in de toekomst (67%) vergeleken met kinderen zonder aandoening (84%).

Om de gevolgen van het hebben van een chronische aandoening, hebben de onderzoekers per onderdeel gekeken. Denk hierbij aan school, sport, zorg, etc. Om specifieker in te gaan op de kinderen die op school zitten, is er daarnaar gekeken.

Zo voelen kinderen en jongeren met een chronische aandoening zich minder begrepen door hun klas – of studiegenoten. Wel voelen zij zich beter begrepen door hun leerkracht. Uit het onderzoek is ook gebleken dat deze kinderen meer gebruik maken van hulpmiddelen of hulp op school. Echter, er is meer behoefte aan dit dan er nu op school wordt aangeboden (Hal, Tierolf, Rooijen, & Hoff, Omvang, samenstelling, 2019).

Figuur 2 (Hal, Tierolf, Rooijen, & Hoff, Fachtsheets, 2019) 15

Regelgeving met betrekking tot kinderen en medicatie

Wat er met bepaalde medicatie gebeurd wanneer deze in het lichaam terechtkomen en welke effecten in het lichaam optreden na de toediening van bepaalde medicatie, verschilt sterk tussen baby’s, kleine kinderen, kinderen en volwassenen. Om deze redenen zijn de keuze en de dosering voor bepaalde medicatie een ontzettend belangrijke processen bij medicatiegebruik. Het Farmaceutisch Kompas, een actueel naslagwerk dat onafhankelijke geneesmiddeleninformatie voor zorgprofessionals verstrekt, biedt onder andere informatie over medicatiegebruik door kinderen (Farmaceutisch Kompas, 2019).

Soms wordt medicatie ‘off-label’ en ‘unlicenced’ aan kinderen voorgeschreven. Medicatie dat ‘off-label’ is voorgeschreven, bevat geen doseringsadvies voor kinderen.

Medicatie dat ‘unlicensed’ is voorgeschreven, bevat geen informatie over de geschikte toedieningsvorm voor kinderen. Om essentiële informatie omtrent kwetsbare groepen medicatiegebruikers, waaronder kinderen, te verkrijgen, zijn op zowel Amerikaans als Europees niveau richtlijnen opgesteld. In Nederland is de wetgeving voor het uitvoeren van geneesmiddelenonderzoek strenger dan de richtlijn die op Europees niveau geldt (Nefarma, 2019).

In Nederland is het Nederlands Kenniscentrum Farmacotherapie bij Kinderen (NKFK) opgericht.

Dit kenniscentrum richt zich met name op de informatievoorziening omtrent geneesmiddelen voor kinderen. In Nederland moeten gegevens over medicatiegebruik bij kinderen beschikbaar zijn bij of vlak na de registratie van een nieuw geneesmiddel. Ook kan bij bestaande middelen die nog gemaakt en verkocht mogen worden klinisch onderzoek worden gedaan.

Bijwerkingen van bepaalde medicatie op kinderen dienen ook gemeld te worden, ook wanneer deze bijwerkingen 16

bij volwassenen al bekend zijn. Kinderen ontwikkelen zichzelf immers snel, waardoor medicatie niet op alle kinderen dezelfde werking heeft. Wettelijke autoriteiten hebben hierom een indeling gemaakt op grond van de biologische ontwikkeling: neonaat (0–28 dagen), zuigeling (28 dagen–2 jaar), kind (2–12 jaar), adolescent (12–18 jaar). Verder zijn inzicht in de geschikte dosering en het aantal innamemomenten van groot belang omtrent medicatiegebruik door kinderen. Langetermijnstudies zijn onmisbaar voor het in kaart brengen van de eventuele bijwerkingen van medicatie die bij kinderen op kan treden (Farmaceutisch Kompas, 2019).

Een belangrijk aspect van medicatiegebruik door kinderen is de zogeheten therapietrouw. Theraphietrouw is de mate waarin gebruikers van medicatie de door hun arts voorgeschreven behandeling vrijwillig blijven volgen.

Therapietrouw wordt bepaald door meerdere factoren.

Allereerst speelt het effect van de behandeling een duidelijke rol. Wanneer de medicatie de symptomen naar behoren aanpakken, zal de therapietrouw groot zijn. De therapietrouw zal echter afnemen naarmate het middel niet als effectief wordt ervaren.

Ook factoren als smaak, de therapietrouw van de ouder(s)/ verzorger(s) van het kind, doseringsgemak, de momenten waarop medicatie wordt toegediend en de frequentie van deze momenten hebben grote invloed op de therapietrouw.

Kinderen kunnen problemen ondervinden door het innemen van geneesmiddelen op school. Schaamte speelt hierbij soms een rol. Het verminderen van het aantal innamemomenten kan therapietrouw dan doen toenemen.

Ook het gebruik van een combinatiepreparaat kan de therapietrouw positief beïnvloeden. Angst voor eventuele bijwerkingen van zowel het kind als de ouder(s)/verzorger(s) kan therapietrouw ernstig schaden. Goede voorlichting aan de ouder(s)/verzorger(s) over de werking van medicatie is daarom van groot belang (Farmaceutisch Kompas, 2019).

Het Farmaceutisch Kompas heeft de volgende richtlijnen omtrent het voorschrijven van medicatie aan kinderen opgesteld (Farmaceutisch Kompas, 2019): • Houdt rekening met het feit dat er voor veel geneesmiddelen voor kinderen geen gegevens beschikbaar zijn over geschikte doseringen en bijwerkingen.

• Streeft naar het voorschrijven van geneesmiddelen waarvan de kinderdosering beschikbaar is. Bekijk hiervoor het Kinderformularium.

• Indien er geen dosering voor kinderen in de preparaattekst staat vermeld en gebruik van het geneesmiddel door kinderen niet wordt afgeraden, dient de berekening van de kinderdosering altijd individueel per kind en per geneesmiddel te geschieden.

• Geneesmiddelen met een geringe therapeutische breedte worden vanwege de grotere nauwkeurigheid vaak in dosis per lichaamsoppervlak en niet in dosis per gewicht uitgedrukt.

• Bij elke van de volwassen dosering afgeleide kinderdosering moet het effect van het geneesmiddel extra worden beoordeeld. Specifiek dient men te zoeken naar onderdosering, overdosering, en bijwerkingen.

• Bij een aantal geneesmiddelen dient rekening te worden gehouden met een bij kinderen afwijkende toedieningsfrequentie.

• Houd rekening met eventuele paradoxale reacties van kinderen op geneesmiddelen.

• Bijwerkingen van geneesmiddelen bij kinderen zijn soms moeilijk te traceren. Bijwerkingen dienen te worden gedocumenteerd en te worden gemeld aan

het bijwerkingencentrum Lareb.

• Houd rekening met interacties met andere geneesmiddelen.

• Houdt rekening met eventuele onvoldoende therapietrouw. Pas in dit geval de toedieningsvorm en/of -frequentie aan als dit mogelijk is.

• Trek extra tijd uit om kind en ouder(s)/verzorger(s) voor te lichten over het gebruik van het geneesmiddel. Dit om de therapietrouw te bevorderen.

Nefarma, tegenwoordig Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen Nederland geheten, is een vereniging die zich bezighoudt met de ontwikkeling en het op de markt brengen van nieuwe en vernieuwende geneesmiddelen. De vereniging heeft in kaart gebracht wat geneesmiddelenonderzoek bij kinderen voor de kinderen en hun ouder(s)/ verzorger(s), artsen en farmaceuten betekend (Nefarma, 2019).

Geneesmiddelenonderzoek bij kinderen en hun ouders Voor kinderen is het belangrijk dat de medicatie die zij gebruiken naar behoren zijn en zijn onderzocht op het gebied van effectiviteit en veiligheid.

Zowel de ouder(s)/verzorger(s) als de kinderen dienen goed te worden geïnformeerd over de uit te voeren onderzoeken, onder andere in ethisch opzicht. Ouder(s)/verzorger(s) en kinderen kunnen bijdragen aan het onderzoek naar het gebruik van geneesmiddelen bij kinderen door hun kennis en ervaringen omtrent medicatiegebruik voor kinderen met onderzoekers te delen (Nefarma, 2019).

17

Geneesmiddelenonderzoek bij kinderen en artsen Voor artsen is het belangrijk dat er meer informatie over het gebruik van geneesmiddelen door kinderen beschikbaar wordt gesteld. Door de doseringen van de medicatie voor kinderen af te leiden van doseringen voor volwassenen bestaat er immers een risico op het voorschrijven van een te hoge of te lage dosis.

Doorgaans zijn het de artsen die informatie over onderzoeken naar medicatiegebruik door kinderen met de kinderen die deze medicatie gebruiken en hun ouder(s)/verzorger(s) delen. Hier is veel tijd en uitleg voor nodig (Nefarma, 2019).

Geneesmiddelenonderzoek bij kinderen en farmaceutische bedrijven Farmaceutische bedrijven zijn de ontwikkelaars en de producenten van geneesmiddelen. De farmaceutische bedrijven spelen dan ook een belangrijke rol bij het verkrijgen van kennis over medicatiegebruik door kinderen. Samenwerking met partijen als patiëntenorganisaties, artsen, registratieautoriteiten, overheid en CCMO/METC is daarom van belang.

Alleen de farmaceutische bedrijven zijn momenteel in staat om klinisch onderzoek uit te voeren dat voldoet aan de regels van de registratieautoriteiten en waarmee geregistreerde kinderdoseringen tot stand kunnen komen (Nefarma, 2019). Ook Artsenfederatie KNMG geeft inzicht in de wetgeving omtrent kinderen en medicatiegebruik, in dit geval in de regels omtrent geneesmiddelenreclame. Artsenfederatie KNMG is een federatieve vereniging met acht aangesloten partners: zeven beroepsverenigingen en een geneeskundestudent. Hiermee heeft de KNMG een

18

achterban van ruim 59.000 artsen en studenten geneeskunde (Artsenfederatie KNMG, 2019).

De reclame van geneesmiddelenfabrikanten is gericht op beroepsbeoefenaren, zoals de arts en de apotheker, en het grote publiek. Voor geneesmiddelen die uitsluitend op recept verkrijgbaar zijn, mag alleen reclame worden gemaakt richting beroepsbeoefenaren. Om de objectiviteit van de beroepsbeoefenaren te waarborgen, mogen artsen niet beïnvloed worden door geneesmiddelenreclame.

Ook is in de Gedragscode Geneesmiddelenreclame bepaald dat een farmaceutische onderneming geen cadeaus mag aanbieden en en artsen mogen deze cadeaus ook niet aannemen. Zo wordt erop toegezien dat geneesmiddelen op een objectieve manier aan de patiënt worden voorgeschreven (Geneesmiddelenreclame en gunstbetoon, 2019).

Verder is in 2012 de Code ter voorkoming van beïnvloeding door belangenverstrengeling in werking getreden. Met deze gedragscode wordt het al bestaande beleid aangescherpt. Binnen deze code staat centraal dat de belangen van de spelers binnen de medicatiewereld inzichtelijk en controleerbaar moeten zijn (Geneesmiddelenreclame en gunstbetoon, 2019).

Hiernaast hebben koepelorganisaties van zorgverleners en leveranciers van geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en dierengeneesmiddelen in 2013 Het Transparantieregister Zorg opgezet.

Middels dit register zijn de financiële banden tussen farmaceutische bedrijven, artsen en apothekers

openbaar gemaakt. Via www.transparatieregisterzorg.nl kan tegenwoordig per zorgverlener worden ingezien welke uitwisseling van kennis en kunde er met welke bedrijven is geweest en voor welk bedrag. Opdrachten die leiden tot beïnvloeding van zorgverleners mogen niet worden gegeven en niet worden aangenomen. het Transparantieregister Zorg wordt gecontroleerd door een Raad van Toezicht van alle betrokken organisaties. Voorbeelden van betrokken organisaties zijn artsen, apothekers en ziekenhuizen.

Indien nodig stelt de Raad van Toezicht verbeteringen voor het register voor. Dit soort register is uniek in de wereld (Geneesmiddelenreclame en gunstbetoon, 2019).

Healthcarejob.nl is een vacaturesite die zich toespitst op banen in de gezondheidszorg. Op deze site wordt onder andere inzicht gegeven in hoe farmaceuten ondanks de wetgevingen omtrent reclamemaken nog wel kunnen communiceren met (potentiële) klanten (Online marketing in de farmaceutische industrie, 2017): • De bedrijfspagina: Dit is het online gezicht van de organisatie. Het wordt aangeraden om afbeeldingen van gezichten op de bedrijfspagina te gebruiken. Dit geeft de gebruiker een prettig gevoel en de organisatie letterlijk een gezicht. Verder kan er content als artikelen, blogs, of interviews met medewerkers op de bedrijfspagina worden geplaatst. Bij een bedrijfspagina ligt de nadruk niet op het verkopen van een product, maar meer op het verstrekken van informatie over het bedrijf.

• Carreerpages: Deze pagina’s kunnen worden ingezet om potentiële medewerkers aan te zetten tot een sollicitatie.

Vaak is dit de landingspagina voor mensen die op zoek zijn naar en baan. Naast een lijst met vacatures moet de carreerpage potentiële werknemers een reden geven om te solliciteren. Originaliteit en creativiteit zijn dus van belang.

• Communities: Hiermee worden platformen bedoeld waar mensen zaken als ziektes, behandelingen en medicatie bespreken. Farmaceuten kunnen op de grote populariteit van deze platformen inspelen door zelf een platform te bieden waarop patiënten elkaar kunnen vinden.

De Nederlandse wet over geneesmiddelenreclame voor kinderen In de Geneesmiddelenwet is opgenomen dat publieksreclame verboden is als deze uitsluitend of voornamelijk gericht is op kinderen. Verder zijn er geen wetten opgenomen met betrekking tot de geneesmiddelenreclame voor kinderen in de Nederlandse wettenbank (Geneesmiddelenwet, 2019).

TIME TO CREATE

19

Prototype 1 Uitleg

Na het vooronderzoek kwamen er een aantal ideeën naar boven voor het concept rondom het gebruik van medicatie bij kinderen met een chronische ziekte tussen de 6 en 12 jaar oud. Het eerste idee was een sleutelhanger genaamd ‘Jim’ met een bijbehorende app. De sleutelhanger is te vergelijken met een ‘tamagotchi’, oftewel een elektrisch huisdier. Door middel van gamification wordt het kind aan de innamemomenten herinnerd. In de sleutelhanger zit een diertje die tijdens de innamemomenten ook aandacht nodig heeft. Zo wordt het kind al spelenderwijs aan de vaste innamemomenten van zijn of haar medicatie herinnerd.

De nadruk ligt hierbij op het feit dat het kind zijn of haar medicatie naar behoren inneemt.

De app die aan de sleutelhanger gekoppeld is, is voor de ouder(s)/verzorger(s). Binnen de app hebben de ouder(s)/ verzorger(s) zicht op het medisch dossier van het kind, een dagboek omtrent het medicatiegebruik van het kind, meldingen wanneer de medicatie door het kind moet

Dit is Jim

worden ingenomen én wanneer de medicatie niet is ingenomen. Daarnaast staan er filmpjes op met uitleg over het gebruik van de medicatie die het kind gebruikt en relevante alarmnummers.

Methodiek

Uit het vooronderzoek bleek dat er behoefte was aan een hulpmiddel voor medicatiegebruik. Om het eerste prototype te testen, is er een enquête afgelegd bij een groep ouders met kinderen tussen de 6 en 12 jaar die dagelijks medicatiegebruiken voor hun chronische ziekte. In de enquête zijn vragen gesteld omtrent de sleutelhanger en de bijbehorende app. De enquête met resultaten is te vinden in bijlage 3 - Enquête Naast de enquête is het idee gepitcht aan twee professionals uit het bedrijfsleven. Tijdens deze pitch is het idee kort gepresenteerd met het prototype ‘Jim’ en een ‘tamagotchi’ voor aan de sleutelbos.

Doelstelling

Door middel van de enquête over het eerste prototype is er meer inzicht gewonnen over de belangen van de doelgroep.

De feedback van de ouders en de twee professionals uit het bedrijfsleven kan zorgen voor aanpassingen aan prototype 2.

Resultaten

Enquête – 24 respondenten Uit de enquête is gebleken dat een groot deel van de respondenten de sleutelhanger geen goed idee vindt.

Niet alle kinderen hebben de sleutelbos bij de hand en de sleutelhanger kan snel kwijtraken. Tevens blijken de functies voor de bijbehorende app met betrekking tot de meldingen wanneer de medicatie genomen moet worden én wanneer de medicatie niet genomen is het belangrijkste voor de ouder(s)/verzorger(s). De rest is minder belangrijk of zelfs overbodig, zoals de filmpjes met uitleg over het gebruik van de medicatie.

20

De manier waarop de kinderen spelenderwijs aan de vaste innamemomenten worden herinnerd, zorgt uit de resultaten voor teveel afleiding. Het concept is een goed idee maar het is belangrijk dat er minder afleiding zit rondom ‘Jim’. Ook is naarvoren gekomen dat de app een goed middel is voor de ouder(s)/verzorger(s), maar niet voor het kind.

Feedback professionals – Mieke van Poll & Maarten van Hout Mieke en Maarten tonen interesse in het concept. Er zijn wel aanpassingen nodig, maar de basis was goed. De focus moet liggen op het kind en niet op de ouder(s)/verzorger(s), waardoor de app zo makkelijk mogelijk gemaakt moet worden. Geen filmpjes, geen dagboek, maar alleen de focus op het innamemoment en een beloning voor het kind.

Hufterproef maken gaat niet gebeuren, maar daar ligt ook het stukje verantwoordelijkheid van het kind. Het idee van ‘Jim’ als sleutelhanger vinden ze lastiger. Als het concept in een vorm van een horloge of smartwatch kwam, is het voor hen bruikbaarder.

Samenvatting

In de volgende prototypes zullen de volgende feedbackpunten meegenomen worden: ­• Hoe kan de afleiding voor het kind minder worden gemaakt? ­• Wordt er gekozen voor een sleutelhanger of een soort van smartwatch? ­• De app is een goed middel voor de ouder(s)/verzorger(s), maar niet voor het kind. ­• Vereenvoudig de app, maar het niet te breed en focus op het medicatiegebruik.

Van een sleutelhanger

Naar een smartwatch

21

Prototype 2 Uitleg

Aan de hand van de feedbackpunten die zijn voortgekomen uit prototype 1, is prototype 2 ontstaan. Er zijn een aantal dingen veranderd. Zo is Jim van een sleutelhanger naar een smartwatch gegaan wat nog te vergelijken is met een ‘tamagotichi’, oftewel een elektrisch huisdier. Door middel van gamification wordt het kind herinnerd aan de innamemomenten. In de smartwatch zit een diertje die tijdens de innamemomenten aandacht nodig heeft. Bij iedere inname kan het kind minigames spelen als beloning.

De app is te beheren door de ouder(s)/verzorger(s).

Enkele functies zijn weggelaten, maar de functies die nog van toepassing zijn, zijn een dagboek met de dag van het kind, meldingen wanneer de medicatie door het kind moet worden ingenomen en wanneer de medicatie niet ingenomen is en relevante alarmnummers. Daarnaast zijn er minigames beschikbaar voor het kind die de medicatie op tijd heeft ingenomen. De ouder(s)/verzorger(s) beslissen wanneer het kind de minigames mag spelen. De app is in een prototype uitgewerkt wat op de volgende pagina’s te zien is.

Methodiek

Prototype 2 is getest bij dezelfde groep ouder(s)/verzorger(s) als bij prototype 1 door middel van een nieuwe enquête. In de enquête zijn vragen gesteld omtrent de app, de naam van het concept, de minigames en de lay-out. De enquête met resultaten is te vinden in bijlage 4 - Enquête.

Doelstelling

Door prototype 2 weer bij dezelfde groep te ondervragen, komt er een steeds beter concept omtrent ‘Jim’. Zo komen de behoeftes van de ouder(s)/verzorger(s) en het kind naar boven en kunnen de resultaten van de enquête weer worden gebruikt voor prototype 3.

Resultaten

Enquête – 21 respondenten Uit de enquête is gebleken dat grotendeels van de respondenten de smartwatch en de app handig is als hulpmiddel. De lay-out is te fel, niet mooi en past niet bij het concept ‘Jim’. De naam is tevens niet naar wens, omdat het erg jongensachtig is. Daarnaast komt er naar voren dat er duidelijke regels moeten komen omtrent de minigames, namelijk dat er geen spelletjes kunnen worden gespeeld voordat de medicatie is ingenomen. Wel zijn de meeste respondenten tevreden over het concept en zouden zij het aanraden aan anderen.

Samenvatting

De belangrijkste punten die meegenomen wordt naar prototype 3 zijn: ­• Verandering van naam ­• Kleurgebruik veranderen ­• Minder minigames ­• ­Een oplossing voor het gebruik van de minigames, wanneer mag het kind het spelen?

De app van Jim

22

Op het moment dat de app wordt geopend, kom je bij de homepagina. Hier wacht Jim op jou! Jim begeleidt jou door de app. Door in het midden op ‘jim’ te klikken, kom je weer op deze pagina.

Rechtsboven in is de profielknop. Klik je hierop, dan kom je terecht op je eigen profiel. Hier vind je informatie over wie je bent en welke medicatie je neemt.

23

Linksonder in de app is de knop voor het alarm.

Als je hierop klikt, kom je terecht bij de alarmen die jij hebt ingesteld voor het gebruik van de medicatie.

24

In het midden van de app beneden is de knop ‘dagboek’. Hier vindt de ouder(s)/verzorger(s) het dagelijks bijgehouden dagboekje van zijn of haar kind, waar te lezen is hoe de dag was. Dit is ingevuld door de leerkracht.

Van Jim Naar Billy

Rechtsonder in de app is de knop voor de minigames. Dit is voor de kinderen. Zij kunnen deze games spelen op het moment dat zij goed hun medicatie hebben genomen. Dit is te meten door de smartwatch die is gekoppeld aan de app en het kind moet aangeven of hij of zij de medicatie heeft genomen.

25

Prototype 3 Uitleg

Aan de hand van het tweede prototype en de feedbackpunten is prototype 3 ontstaan. De grote veranderingen aan prototype drie zijn de naam, de kleur en een aantal werkingen. Zo is er gekozen voor de naam ‘Billy’, afgeleid van het woord ‘responsibility’, want dit betekent verantwoordelijkheid. Billy is een smartwatch voor om de pols. Op het schermpje van de smartwatch zie je Billy die een alarm laat afgaan voor de innamemomenten, waardoor het kind weet wanneer hij of zij de medicatie moet innemen.

De ouder(s)/verzorger(s) krijgen nog steeds een melding als de medicatie wel of niet is ingenomen in de bijbehorende app. Via de app spaart het kind punten die hij of zij kan gebruiken bij de minigames. Zo wordt het kind aan de vaste innamemomenten herinnerd en kan het later op de dag een minigames spelen als de medicatie netjes is ingenomen.

De app die gekoppeld is aan de smartwatch wordt begeleidt door Billy, net als de smartwatch zelf. Het is in de handen van de ouder(s)/verzorger(s), maar ook bedoeld voor het kind. De ouder(s)/verzorger(s) hebben via de app zicht op de gebruiksmoment van de medicatie van het kind inclusief meldingen van de ingenomen medicatie. Ook is er te vinden welke medicatie het kind neemt en algemene informatie over het kind. Het kind mag, wanneer de ouder(s)/verzorger(s) toestemming geeft, op de app, waar hij of zij een minigames mag spelen mits de medicatie is genomen. Dit wordt samen met de ouder(s)/verzorger(s) gecontroleerd.

Methodiek

Om prototype 3 te testen, zijn er vragen gesteld aan Laura Filius, een kinderverpleegkundige in het ziekenhuis én in de thuiszorg. Zij is een expert op het gebied van kinderen met een (chronische) ziekte en daardoor de juiste persoon om het concept Billy aan voor te leggen. Het uitgewerkte interview is te vinden in bijlage 5 - Interview.

26

Doelstelling

Het doel van dit korte interview is om een beeld te krijgen van iemand op het werkgebied met kinderen en ziektes. De vragen zijn met prototype 3 gesteld als bijlage, wat hiernaast te vinden is. Aan de hand van dit interview zal prototype 4 voortkomen wat tevens het laatste prototype zal zijn.

Resultaten

Interview – kinderverpleegkundige Laura Filius Laura Filius heeft het concept grotendeels kunnen bekijken en beoordeeld. Zij vond het concept een leuk idee, maar tegelijkertijd ook lastig. Zo vertelt ze dat je nooit zeker kan weten dat medicatie daadwerkelijk wordt genomen. Zij vergeleek het met een volle boterhamtrommel als je de deur uitgaat en je terug komt met een lege, terwijl het eten in de prullenbak is verdwenen. Het beste is om dit concept samen met een volwassene te doen, zodat de kinderen op de juiste manier verantwoordelijkheid leren te nemen.

Samenvatting

In de volgende prototype zullen de volgende feedbackpunten meegenomen worden: ­­•­Concept samen met de ouder(s)/verzorger(s) combineren.

Hoi, ik ben

mm

Start

Profiel

Hiernaast is de startscherm van de app te zien. Aan het einde van de dag opent ‘Sven’ de app op de iPad. Eerst kijkt mama even mee, om te controleren of Sven zijn medicatie netjes heeft ingenomen. Dit geeft hij aan op zijn smartwatch, op het moment dat deze afgaat.

Alarm

Hiernaast is te zien hoe het alarm wordt ingesteld. Het alarm staat ingesteld op de innamemomenten van Sven.

Wanneer deze ingesteld staan zal de smartwatch van Sven afgaan. Hij weet dan dat hij zijn medicatie moet innemen.

Hierboven Hierbovenziet zietuuSven Svenzijn zijnprofiel. profiel.

Hierin Hierinisiszijn zijnbasisinformatie basisinformatie tetezien zienen enhet hetlogboek logboekvan vanzijn zijn

Hiernaast is Sven zijn profiel te zien. Hierin is zijn basisinformatie te zien en het logboek van zijn innamemomenten. Er kan ver terug gekeken worden of hij de medicatie in heeft genomen. Wanneer deze niet is ingenomen komt er een rood kruis te staan.

Hierboven ziet u het beginscherm van de app. Aan het einde van de dag opent ‘Sven’ de app op de iPad. Eerst kijkt mama even mee, om te controleren of Sven zijn medicatie netjes heeft ingenomen. Dit geeft hij aan op zijn bandje, op het moment dat deze afgaat.

Hierboven ziet u Sven zijn profiel.

Hierin is zijn basisinformatie te zien en het logboek van zijn innamemomenten. Er kan ver terug gekeken worden of hij de medicatie in heeft genomen.

Wanneer deze niet is ingenomen komt er een rood kruis te staan.

Hierboven Hierbovenziet zietuuhet hetinstellen instellen van vanhet hetalarm. alarm.Het Hetalarm alarmstaat staat ingesteld ingesteldop opde deinnamemomenten innamemomenten

Hierboven Hierbovenziet zietuueen eenminigame. minigame.

Wanneer WanneerSven Svende deapp appopent opent aan aanhet heteind eindvan vande dedag, dag,wordt wordt

Hierboven ziet u het instellen van het alarm. Het alarm staat ingesteld op de innamemomenten van Sven. Wanneer deze ingesteld staan zal het bandje van Sven afgaan. Hij weet dan dat hijis zijn medicatie moet Hiernaast een minigame innemen.

H W a e m ja m s d m

Minigame

te zien. Wanneer Sven de app opent aan het eind van de dag, wordt er aan hem gevraagd of hij zijn medicatie heeft genomen.

Zo ja, dan krijgt hij toegang tot de minigame. Door de minigame te spelen krijgt hij punten en met deze punten kan hij weer nieuwe minigames vrijspelen.

27

Prototype 4 Uitleg

Het laatste prototype en tevens het eindresultaat van Billy.

Er zijn een aantal aanpassingen gedaan vergeleken met prototype 3, maar geen grote. Zo zal het kind nog steeds een smartwatch dragen waar hij of zij een melding krijgt wanneer de medicatie genomen moet worden. De ouder(s)/ verzorger(s) krijgt een melding in de app en weet zo of het kind de medicatie wel of niet genomen heeft. Daarnaast is het van belang dat de ouder(s)/verzorger(s) thuis kijken of het kind ook de medicatie heeft genomen door de pillenstrip of dergelijk te controleren.

Als het kind thuis komt van school, zal Billy in de app als eerst vragen of de medicatie is genomen. Is het antwoord ja, dan kan het kind de minigames spelen. Is het antwoord nee, dan mag het kind geen minigames spelen die dag. Hoe vaker het kind minigames speelt, hoe meer punten hij of zij kan verdienen en meer minigames kan vrijspelen. Daarnaast kan het kind badges sparen, waardoor het spelen van minigames aantrekkelijker is en het kind ook de medicatie sneller neemt.

Het alarm gaat af!

28

Smartwatch

Hiernaast is de smartwatch te zien. De smartwatch wordt door het kind gedragen. Op het moment dat het kind naar het schermpje kijkt, ziet hij of zij de tijd met een alarm. Dit betekent dat het alarm aanstaat voor het geval het kind medicatie moet nemen. Op de andere schermen is te zien hoe de smartwatch werkt.

Om 13:00 uur gaat het alarm af. Dit betekent dat het kind de medicatie moet nemen. Dit kan hij of zij zelfstandig doen of het kind kan naar de leerkracht gaan om te vragen of hij of zij kan helpen. Na het alarm krijgt het kind de vraag of hij of zij de medicatie heeft genomen en daarna komt Billy in beeld.

De ouder(s)/verzorger(s) krijgen op het moment dat het kind de vraag heeft beantwoord een melding in de app. Daarnaast komt er in de app te staan of het kind de medicatie genomen heeft op het juiste tijdstip.

App

Hierboven is het startscherm van de app Billy te zien. Aan het einde van de dag opent Tess de app op de iPad. Hier begroet Billy haar.

De vraag

Zodra Tess de app heeft geopend, komt de vraag of zij vandaag al haar medicatie heeft genomen.

De app controleert ook aan de hand van de smartwatch of het correct is wat zij antwoord. Haar papa’s controleren soms de medicatie om zeker te weten dat ze het genomen heeft.

Ja!

Tess heeft haar medicatie genomen en daar is Billy heel blij mee. Op het moment dat de medicatie netjes is genomen, is het tijd voor een beloning.

29

Goed nieuws

Doordat Tess haar medicatie netjes heeft ingenomen, mag zij van Billy minigames gaan spelen.

30

De minigames

In dit scherm zijn de minigames te zien die Tess kan spelen. Hoe vaker zij goed haar medicatie neemt en de minigames goed speelt, kan zij punten sparen en meer minigames vrijspelen.

Minigame ‘Vang de pil’

Dit is een van de minigame die Tess kan spelen. Al de minigames hebben te maken met medicatie, zoals hier ‘Vang de pil’. Tess moet zoveel mogelijk medicatie vangen.

Pas op voor de virussen! Anders wordt Billy ziek.

Minigame ‘Memory’

De tweede minigame die Tess al heeft vrijgespeeld, is ‘Memory’.

Hier moet zij de juiste medicatie bij elkaar vinden. Een mooi moment om Tess haar geheugen te trainen!

Minigame ‘Kleur schieten’

De derde minigame die Tess heeft vrijgespeeld, is ‘Kleur schieten’.

Tess moet zo snel mogelijk alle medicatie weg zien te spelen, door de juiste kleur pillen te verbinden met elkaar. Het draait hier om snelheid, doordat de pillen naar beneden zakken.

Badges

Via Home komt Tess terecht bij haar Badges. Hoe meer badges Tess wint, hoe meer minigames zij vrij kan spelen.

31

Nee!

Ojee, op dit scherm is te zien dat Tess haar medicatie niet heeft genomen!

32

Billy

Billy is hier niet heel blij mee, want het is belangrijk dat Tess haar medicatie neemt. Zodra Tess haar medicatie namelijk vergeet, kan ze erg ziek worden.

Afspraak

Billy spreekt samen met Tess af dat ze haar medicatie voortaan weer op tijd inneemt. Als dit goed gaat, mag zij weer minigames spelen.

Profiel

Het profiel van Tess is te vinden door rechtsboven in te klikken.

Hierin is haar basisinformatie te zien en het logboek van haar innamemomenten. Er kan ver terug gekeken worden of Tess de medicatie in heeft genomen.

Wanneer deze niet is ingenomen komt er een rood kruis te staan.

Home

Op de homepagina kan Tess snel naar een optie gaan. Hier kan zij het knopje naar het alarm vinden, naar de minigames en naar de badges.

Alarm

Door het alarm goed in te stellen, weet Tess wanneer zij haar medicatie moet innemen.

Dit alarm is gekoppeld aan haar smartwatch. Zo kan ze samen met haar papa’s het alarm instellen, zodat Tess op tijd haar medicatie neemt.

33

Verdienmodellen Billy is een non-profit organisatie en is niet uit op het maken van winst. Dit is dan ook de reden dat er gekozen is om het verdienmodel goederenverkoop te personaliseren. De consument koopt Billy, maar kan dit declareren bij de zorgverzekeraar. Afhankelijk van hoe de consument verzekerd is, zullen de aanschafkosten van Billy vergoed worden. De zorgverzekeraar zorgt ervoor dat (de rest van) het geld terug bij Billy komt.

Bij de aanschaf van Billy krijgt de consument een smartwatch gekoppeld aan een app. De patiĂŤnt kan zijn of haar smartwatch helemaal naar wens personaliseren.

De app is gratis te downloaden in de AppStore en Play Store. Dit kan enkel in combinatie met de smartwatch.

34

Fundingplan Om Billy op te kunnen zetten, moet er geïnvesteerd worden. Om deze reden zal er samengewerkt worden met Health Innovations. Health Innovations investeert in jonge bedrijven die de zorg beter en betaalbaarder maken. Ze richten zich op innovatieve zorgconcepten, eHealth, medische technologie, Digital Health en Health Services. In hun werkwijze staat de markt centraal: Hoe kunnen bedrijven een bijdrage leveren aan het verbeteren van de zorgprocessen? Health Innovations investeert in de Seed en Groei fase en hun investering moet bijdragen aan waardecreatie voor de zorg. Ze spelen een actieve rol als aandeelhouder door het inzetten van hun kennis, ervaring en netwerk, maar gaan niet op de stoel van de ondernemer zitten. Health Innovations heeft al eerder 6 miljoen geïnvesteerd in een app voor chronisch zieken ‘DEARhealth’. Ook investeerden ze in MedApp, een soortgelijke app gericht op volwassenen (Health Innovations, 2019).

Health Innovations is alleen nodig om te investeren in Billy, zodat Billy gerealiseerd kan worden. De andere latere kosten verdient Billy terug aan de hand van de smartwaches. Deze zijn namelijk niet geheel kosteloos. Afhankelijk van hoe de ouder(s)/verzorger(s) van de patiënten verzekerd zijn, moeten ze hier nog een eigen bijdrage aan leveren. De rest vergoed de verzekering. De totale kosten van de smartwatch worden dus uiteindelijk terugverdiend.

35

Ethische vraagstukken In dit hoofdstuk worden de ethische vraagstukken behandeld die verbonden zijn aan Billy. Onder ethische vraagstukken worden maatschappelijke discussies verstaan, waarin morele overwegingen een belangrijke rol spelen. Onderstaand zijn verschillende vraagstukken uitgewerkt die van belang zijn voor Billy. Deze vraagstukken worden uitgewerkt aan de hand van drie fases; beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming (Muilman, 2019).

Beeldvorming

1. Wat is de morele intuĂŻtie?

Om te kijken naar een ethisch probleem dat zich in de toekomst kan opdoen, wordt het idee nogmaals kort uitgelegd. Billy is een combinatie van een smartwatch en een app. Billy helpt kinderen met een chronische aandoening van 6 tot en met 12 jaar met de inname van medicatie. Wanneer het kind zijn of haar medicatie moet innemen, ontvangt hij of zij een melding via de smartwatch. Het kind moet de vraag beantwoorden of hij of zij de medicatie heeft genomen. De melding wordt getoond in de app waardoor de ouder(s)/verzorger(s) weet dat het kind de medicatie op het juiste tijdstip heeft genomen. ‘s Avonds als het kind thuis is van school, mag hij of zij via de app minigames spelen mits de medicatie goed is ingenomen. Hierdoor leert het kind de verantwoordelijkheid te nemen omtrent de medicatie inname. Billy moet zich afvragen of het gebruik van een digitale app een verslavende werking kan hebben op kinderen of dat het slecht is voor hun gezondheid.

Het kan zo zijn dat kinderen vals gaan spelen (lees: medicatie niet nemen, maar dit wel aangeven) om zo toch minigames te kunnen spelen.

36

2. Wat zijn de feiten?

Elk kind met een chronische ziekte is anders. Een chronische ziekte kan iets zijn waarbij het kind alleen medicatie hoeft te nemen, zoals bij ADHD/ ADD, maar het kan ook iets zijn als hartproblemen of diabetes, waarbij het kind meerdere keren per dag de insuline moet controleren, eventueel moet prikken of bepaalde voeding moet nemen om zo alles weer op peil te brengen. Daarnaast heeft niet ieder kind moeite met zijn of haar medicatiegebruik. Feit blijft overigens dat ouder(s)/verzorger(s) de app beheren en zij altijd kunnen controleren aan de hand van de medicatie zelf of het kind het wel of niet heeft ingenomen.

3. Wie zijn de stakeholders?

Op dit moment zijn de stakeholders de ontwikkelaars van het product, apotheken, huisartsenpraktijken en ziekenhuizen. Op het moment dat Billy wordt gebruikt, komen er meer stakeholders bij, zoals de kinderen met een chronische ziekte van 6 tot en met 12 jaar, ouder(s)/verzorger(s) van deze kinderen en Health Innovations.

4. Wat zijn de waarden die een rol spelen?

Billy kan op verschillende niveaus een morele waarde hebben. De verschillende niveaus die worden toegelicht zijn professionele, persoonlijke en communicatiewaarden. a. Persoonlijke waarden De hoofdreden om gebruik te maken van Billy is voor bijna ieder kind hetzelfde: hij of zij heeft moeite met het gebruik van medicatie. Echter is het voor ieder kind verschillend waar hij of zij moeite mee heeft. Zo kan het ene kind het moeilijk vinden om te onthouden wanneer hij of zij medicatie in moet nemen en een ander kind het heel erg moeilijk vinden dat hij of zij medicatie gebruikt en zich ervoor schaamt. b. Professionele waarden De organisatie die achter Billy staat kan andere waarden belangrijker vinden dan die voor de gebruiker van belang zijn. Zo kan de focus vanuit een organisatie op de winst liggen, wat geen waarde is van de gebruiker. De gebruiker zal meer waarde hechten aan de hulp die Billy biedt voor het medicatiegebruik. Billy is tot stand gekomen vanuit de behoefte om kinderen met een chronische ziekte te helpen in het dagelijkse medicatiegebruik. Die waarde komt overeen met die van de gebruiker. c. Communicatiewaarden Wat de waarden op het gebied van communicatie betreft, is de zogeheten ‘tone of voice’ van belang. Naast de ouder(s)/ verzorger(s) is de communicatie vanuit Billy namelijk vooral gericht op chronisch zieke kinderen van 6 tot en met 12 jaar. Dit is een gevoelige doelgroep die op een vriendelijke en informele toon aangesproken moet worden. De communicatie richting de ouder(s)/verzorger(s) zal formeler zijn.

37

Oordeelsvorming

Hoe er vanuit de ethiek gekeken wordt naar Billy, wordt bepaald door de oordeelsvorming. In de fase oordeelsvorming zijn er drie hoofdstromingen waar de ethische kwesties worden bekeken. Deze drie stromingen zijn: plichtethiek, deugdethiek en gevolgenethiek (Muilman, 2019).

1. Plichtethiek Bij plichtethiek wordt er gekeken naar de bedoeling die de persoon heeft met de handeling die wordt verricht. De filosoof Immanuel Kant gaat er met zijn categorisch imperatief vanuit dat een daad pas moreel van aard is als deze wordt verricht uit een gevoel van plicht en niet uit gevoel van verlangen of emotie of omdat je er zelf beter van wordt (Filosofie Magazine, 2014). Voor Billy is het helpen van chronisch zieke kinderen met hun medicatiegebruik de drijfveer om zo het leven met een chronische ziekte voor hen gemakkelijker en iets leuker te maken.

2. Deugdethiek Vanuit het perspectief van deugden wordt er gestreefd naar geluk door een goed leven te leiden.

Dit wordt tevens door Aristoteles beweerd, waar de deugdethiek vandaan komt (Jacobs, 2019). Geluk binnen Billy wordt gerealiseerd door chronisch zieke kinderen van 6 tot en met 12 jaar te helpen met de verantwoordelijkheid omtrent medicatiegebruik. Billy moet zich realiseren dat het niet haalbaar is om ieder kind te helpen, doordat Billy het ene kind beter kan helpen dan het andere kind. De ouder(s)/verzorger(s) zal hierin een rol spelen door er met het kind over

38

te praten of Billy hem of haar helpt, zodat ze samen kunnen praten over het effect van Billy.

3. Gevolgenethiek De gevolgenethiek streeft naar handelen met als uitgangspunt dat een handeling het grootste geluk moet opleveren voor het grootste aantal mensen (Muilman, 2019). Wanneer de gevolgenethiek met Billy in verband wordt gebracht, zal Billy dus het grootste geluk voor de doelgroep realiseren. Dit is precies waar het gebruik van Billy voor bedoeld is. De doelgroep van Billy is afgestemd op degene die het meeste baat hebben bij het gebruik van het concept: niet alle kinderen met een chronische ziekte zullen geluk uit het gebruik van Billy kunnen halen, dus enkel aan de chronisch zieke kinderen met problemen bij het innemen van de medicatie zal Billy worden aangeboden. Voor chronisch zieke kinderen die moeite hebben met het innemen van de medicatie zal het gebruik van medicatie worden vergemakkelijkt, wat de kinderen en hun ouder(s)/verzorger(s) geluk oplevert.

Besluitvorming

Op de vraag op het morele vraagstuk: ‘Mag Billy een rol spelen bij de verslavingsgevoeligheid van kinderen?’, is het antwoord ja. Billy neemt niet de opvoedingstaak van de ouder(s)/verzorger(s) over, er wordt alleen een hulpmiddel aangeboden om het medicatiegebruik van het kind te vergemakkelijken.

De ouder(s)/verzorger(s) bepaalt nog altijd wanneer op de dag het kind de minigames mag spelen.

Hoi Tess, het is 13:00 uur.

Tijd voor je medicatie!

39

Juridische vraagstukken Bij het creëren van een product of service kom je altijd juridische vraagstukken tegen. In Nederland geldt namelijk auteursrecht en merkenrecht. Er zal dan ook gekeken moeten worden naar hoofdzakelijke manieren om Billy te beschermen tegen eventuele inbreuk van rechten.

Auteursrecht

Als iemand iets origineels maakt, mag niet zomaar iemand anders daar mee aan de haal gaan. Daarom is in Nederland het auteursrecht in het leven geroepen. Internationaal is het auteursrecht geregeld in de ‘Berner Conventie’ in 1886.

In Nederland is auteursrecht opgenomen in de Auteurswet.

In artikel 1 van de Auteurswet wordt het auteursrecht als volgt omschreven: “Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.” (Auteursrecht, 2019). Iedereen die een video, beeldend kunstwerk, app, film, ontwerp of website heeft gemaakt, heeft hier automatisch auteursrecht over. Het auteursrecht is de enige bescherming die er geldt voor een idee of concept. Buiten het auteursrecht wat al automatisch geldt voor het idee of concept, kan er wel gekozen worden om een idee notarieel vast te leggen. Dit kan via het i-Depot van het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP). Wanneer er een idee of concept wordt vastgelegd bij het i-Depot, wordt er een bewijs afgegeven met de datum waarop het idee is geregistreerd. Hierdoor is er altijd bewijs dat het idee vanaf een bepaalde datum al bestond.

Billy zal het plan registreren bij het i-Depot van het BOIP. Dit zorgt ervoor dat niemand het idee in een later stadium nog kan ‘bedenken’, omdat Billy bewijs van registratie heeft. De kosten voor het registreren van Billy in het i-Depot voor een duur van tien jaar zullen €53 bedragen (BOIP, 2019).

40

Merkenrecht

Merkenrecht is iets wat je niet standaard hebt bij het creëren van een idee of concept. Als een merk niet wordt ingeschreven in het merkenregister bestaat het merkenrecht niet. Een merk kan nationaal, internationaal of in de Europese Unie geregistreerd worden. Als je jouw merk in Nederland enkel nationaal wilt registreren, wordt het merk automatisch geregistreerd in de gehele Benelux. Het merk alleen in Nederland registreren is niet mogelijk. Billy zal alleen in Nederland verkocht en gebruikt worden en dus is registreren in de gehele Europese Unie of internationaal niet nodig. Billy zal daarom alleen geregistreerd worden in de Benelux. Voor de aanvraag van registratie in de Benelux voor tien jaar bedragen de kosten €244 (BOIP, 2019).

Geheimshoudingsverklaring

Voor Billy is het van belang dat er duidelijke afspraken worden gemaakt omtrent privacy. Het is van belang dat de privacy van het kind veilig is, met betrekking tot het medicatiegebruik. In de app wordt gemeld welke medicatie het kind neemt en dit moet privé blijven. Zo moet er door alle partijen een NBA (Non-disclosure agreement ofwel geheimhoudingsverklaring) worden opgesteld en getekend.

Overtreding van een geheimhoudingsverklaring zal zorgen voor een boete (Gubbels, 2019).

Algemene Verordening Gegevensbescherming

Sinds 25 mei 2018 is in Nederland de wet Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van kracht.

Deze wet zorgt ervoor dat er rechtmatig wordt omgegaan met persoonsgegevens. Billy bevat veel privacygevoelige informatie over haar patiënten. Om deze reden komt Billy in aanraking met de AVG en zal Billy zich aan deze wet (moeten) houden (Autoriteit persoonsgegevens, 2019).

Certificering

Bij het gebruik van Billt is er informatie over de medicatiegebruik van het kind van belang. Deze informatie is privacygevoelig. Daarom moeten de beheerders van de app, bij Billy de ouder(s)/verzorger(s), zorgvuldig en discreet omgaan met de app. Om dit te verwezenlijken, zijn er passende certificaten nodig. De twee certificaten die voor Billy van belang zijn, zijn de ISO 27001 certificering en de NEN 7510 certificering.

De ISO 27001 certificering vormt de wereldwijde standaard wat informatiebeveiliging betreft. De basis van het certificaat is het utivoeren vane en systeem waarin informatiebeveiliging gemanaged wordt. Brand Complience is een gespecialiseerde certificerende instelling en is geaccrediteerd voor het toekennen van het ISO 27001 certificicaat (Brand Complience, 2019). Het bedrijf Budget Certificering biedt een pakket met minimale begeleiding aan waarmee het certificaat kan worden behaald voor â‚Ź1450 (Budget Certificering, 2019).

De NEN 7510 certificering heeft betrekking tot gegevensbescherming, alleen ligt te nadruk bij deze certificering op organisaties die gezondheidsinformatie verwerken. De NEN 7510 is een norm waarin de maatregelen die de zorginstellingen en toeleveranciers moeten nemen om op een correcte wijze met patiĂŤntgegevens om moeten gaan (Brand Complience, 2019). Het bedrijf Brand Complience is tevens geaccrediteerd voor het toekennen van het NEN 7510 certificaat. Het bedrijf Budget Certificering biedt naast de ISO 27001 certificering ook een NEN 7510 certificering. Het certificaat is te behalen in een pakket voor â‚Ź1450 (Budget Certificering, 2019).

41

Branding Missie en visie

Missie Billy wil ervoor zorgen dat chronische zieke kinderen die dagelijks medicatie gebruiken geholpen worden in het proces naar het zelfstandig innemen van medicatie op een leuke manier. Met als gevolg dat een deel van de zorg(en) bij de ouder(s)/verzorger(s) weg vallen.

Visie Billy gelooft erin dat dagelijks medicatiegebruik leuker gemaakt kan worden door middel van gamification. Een kind dat dagelijks medicatie gebruikt heeft het al zwaar genoeg. Met het oog op de toekomst is de zelfstandigheid over de inname van de medicatie onmisbaar.

Doelgroepsegmentatie

Demografische en sociaal-economische kenmerken De doelgroep van Billy betreft jongens en meisjes tussen de 6 en 12 jaar die chronisch ziek zijn én dagelijks medicatie moeten innemen. Zij zijn inwonend bij de ouder(s) of verzorger(s).

Geografische kenmerken Billy wordt gelanceerd in Nederland, waardoor het alleen bruikbaar is voor kinderen die dagelijks medicatie gebruiken en woonachtig zijn in Nederland.

Psychografische kenmerken De kinderen willen gewoon kind zijn, maar door het dagelijks innemen van medicatie gaat dat echt kind zijn een klein stukje weg. Door deze kinderen helpen zelfstandig te worden met de innamemomenten en het iets leuker te maken, kunnen zij weer iets meer kind zijn.

Gedragscriteria Billy is voor kinderen tussen de 6 en 12 jaar die dagelijks medicatie gebruiken, maar waarbij blijkt dat de inname lastig is. Op aanraden van de (huis)arts krijgt het kind Billy.

42

Billy wordt dus niet direct bij elk kind dat dagelijks medicatie moet gebruiken aanbevolen, maar pas als blijkt dat er behoefte aan is.

Archetype

Om Billy te versterken, is er gekozen voor een archetype.

De term archetype komt uit het Oudgrieks vandaan. De betekenis is een “origineel patroon” waaruit psycholoog Carl Gustav Junge er twaalf archetypes van heeft afgeleid. Met het archetype voor Billy wordt er duidelijk gemaakt waar Billy voor staat en waar het in gelooft. Door Billy echt neer te zetten als een persoon door middel van een archetype, is het voor iedereen duidelijk waar het voor staat.

De Caregiver Billy is het best terug te vinden in het archetype de Caregiver, ook wel bekend als de zorggever. Net als Billy is de Caregiver iemand die een luisterend oor aanbiedt en een helpende hand. Hij staat altijd voor iemand klaar en geeft je een ondersteunende schouder die je nodig hebt als het allemaal wat moeilijker gaat. De Caregiver wil mensen beschermen en steunen waar nodig is. Vooral in het steunen waar nodig is komt Billy goed naar voren. Billy wil de chronisch zieke kinderen van 6 tot 12 jaar steunen met het nemen van de medicatie. Tevens is de Caregiver iemand die stimuleert om het beste uit jezelf te halen en luistert aandachtig, is open en betrouwbaar (Jung, 2003) .

Een aantal kernwoorden van de archetype zijn anderen beschermen, verzorgen, helpen, vrijgevigheid, support. De Caregiver is het sterkst wanneer zij optreden als een mentor en zo kunnen helpen. Al deze punten bij elkaar, vormen de kerngedachte van Billy. Billy biedt een helpende hand voor de kinderen door hen te helpen met het op tijd innemen van medicatie én neemt een stukje zorg(en) weg bij de ouder(s)/verzorger(s).

De Ruler Een ander archetype waar Billy zichzelf mee kan identificeren, is de Ruler, oftewel de heerser. De Ruler streeft naar veiligheid, orde en structuur, net als Billy (Jung, 2003). Billy zorgt ervoor dat het kind een structuur in het leven krijgt door een alarm in te schakelen voor het medicatiegebruik. Hierdoor is het kind qua medicatiegebruik veilig doordat de medicatie op het juiste moment wordt ingenomen. Billy neemt een stukje zorg(en) weg bij de ouder(s)/verzorger(s) door een stukje verantwoordelijkheid over te nemen en het bij het kind neer te leggen, maar ook door zelf te helpen. Billy en het kind gaan samen de verantwoordelijkheid aan van het medicatiegebruik. Door deze twee archetypen te combineren, komt het identiteit van Billy naar voren. Met het gebruik van archetypen zorgt Billy ervoor dat mensen zich verbonden voelen met Billy.

The Golden Circle WHY

Kinderen tussen de 6 en 12 jaar die chronisch ziek zijn en dagelijks medicatie gebruiken, helpen zelfstandig te worden en een deel van de zorg(en) bij de ouder(s)/ verzorger(s) op deze manier weg te nemen.

HOW

Door middel van een digitaal hulpmiddel dat zowel het kind als de ouder(s)/verzorger(s) helpt in het proces naar zelfstandig gebruiken van medicatie.

WHY

WHAT

Billy is een armband gekoppeld aan een app, die op de innamemomenten een alarm laat afgaan. Het kind krijgt een virtueel vriendje aangewezen waar hij of zij de verantwoordelijkheid over krijgt. Door gamification wordt het kind aangemoedigd de medicatie in te nemen.

HOW WHAT 43

IJkpersoon

Hoi, ik ben Tess Sanden en ik ben 10 jaar oud! Samen met mijn twee papa’s, mijn broertje en de hond Spot woon ik in Maaspoort, dat is een plaats vlakbij Den Bosch. Wist jij dat dat de hoofdstad van Noord-Brabant is? Dat heb ik pas geleerd bij topografie! Ik zit op de Meander in het grote gebouw. Mijn broertje Bas zit nog in groep 3, dus elke dag fiets ik eerst met hem mee naar het kleine gebouw. Daarna fiets ik door naar mijn gebouw, waar ik les krijg van juffrouw Judith. Ik zit trouwens al in groep 7!

Mijn favoriete vakken zijn topografie en rekenen, daar ben ik heel goed in omdat ik snel dingen kan onthouden en kan uitrekenen. Ik ben ook de snelste van de klas met rekenen, waardoor ik vaak spelletjes mag spelen op de computer als ik klaar ben. Soms heb ik ook een les waarbij ik toneel ga spelen. Improviseren is mijn favoriet hiervan, omdat ik dan iemand anders kan spelen en weer echt kind kan zijn.

Tijdens de pauze zit ik vaak in het klimrek. Dit mag eigenlijk niet van mijn papa’s, maar ik doe het stiekem toch tot de juffrouw zegt dat ik er af moet komen. Vaak is dat het moment dat ik moet puffen, want ik heb astma. Het is pas sinds dit jaar ontdekt, nadat ik in het ziekenhuis was opgenomen voor mijn benauwdheid. Elke ochtend, middag en avond moet ik puffen en soms nog extra als ik het nog steeds benauwd heb. Ik vind het niet zo fijn om te doen en ik vergeet het ook best snel. Door de puffer kan ik wel mee doen met dingen als klimmen, maar ik moet nog steeds voorzichtig doen van papa en papa. Ook slik ik nog allergiepillen voor huisstofmijt. Hierdoor heb ik ook astma en slik ik driemaal per dag medicatie. Om het makkelijker te maken voor mijzelf slik ik de pillen en gebruik ik de puffer tegelijkertijd!

44

Buiten school vind ik het leuk om buiten te spelen met mijn vriendinnen. Vaak gaan we op de stoep met krijt spelen, maar ik moet dit wel in de buurt van mijn huis doen, zodat papa en papa mij kunnen roepen als ik moet puffen. Liever speel ik dan binnen, zoals op de WII. Vooral ‘Just Dance’ vind ik heel leuk om te doen, maar dat kan ik niet te lang doen omdat ik dan snel benauwd raak en weer moet puffen. Het maakt niet veel uit hoe vaak ik puf, maar ik vind gewoon niet lekker en wil het eigenlijk niet doen. Als ik ouder ben hoop ik dat ik over de astma ben gegroeid. De dokter heeft dit ooit gezegd en stiekem hoop ik dat dit ook bij mij gebeurd.

Customer Jouney Tess

Billy is een non-profit organisatie en handelt niet vanuit het oogpunt om winst te maken. Buitenom dat is medicatie, kinderen en reclame/marketing een delicate kwestie. De customer journey van Billy ziet er daarom iets anders uit dan een ‘gewone’ customer journey. Hoe het IJkpersoon ‘Tess’ in aanraking komt met Billy en hoe Billy in werking gaat, worden hierin kort uitgelegd.

Bij de dokter Offline media Tess heeft astma. Hierdoor moet ze dagelijks medicatie nemen. Tess gaat samen met haar ouders naar de apotheek om een doos vol medicatie te halen. Als Tess de medicatie niet goed inneemt, kan dat grote gevolgen hebben. Bij de apotheek zag Tess een folder liggen over Billy. Het zag er leuk uit, maar ze had geen tijd om het goed te bekijken.

Thuis Na enkele weken heeft Tess nog steeds veel moeite met het nemen van de medicatie. Op school vergeet ze het vaak en bovendien is het helemaal niet leuk.

Bij de dokter Offline media - van mond tot mond Tess en haar ouders zijn weer bij de dokter. Ze geven aan dat Tess moeite heeft met het nemen van de medicatie. De dokter laat ze een flyer zien van Billy. Hij vertelt wat Billy is en hoe zij Billy zouden kunnen gebruiken.

Thuis Offline media - van mond tot mond Ze hebben de flyer mee naar huis gekregen zodat ze er nog even over na kunnen denken. Tess vindt Billy erg interessant en ziet het wel zitten. Haar ouders hebben echter nog hun bedenkingen en besluiten met de groep ouders te gaan praten die ook allemaal een ziek kind hebben.

Bij de apotheek Offline media - van mond tot mond Tess haar ouders hebben besloten dat het geen kwaad kan om Billy uit te proberen. Tess is erg blij.

Thuis In de app - offline media Tess downloadt de app van Billy en doet de smartwatch om haar pols. Samen met haar ouders stelt ze de app in.

Tess krijgt een melding van de smartwatch wanneer ze de medicatie moet nemen. Zo kan ze het niet meer vergeten.

Op school Aan de pols Het is 13:00 uur en Billy gaat af. Tess loopt naar de meester en geeft aan dat het tijd is voor haar medicatie. De meester ziet erop toe dat Tess netjes haar medicatie krijgt. Tess vult in op Billy dat ze haar medicatie heeft genomen.

Thuis In de app Na het eten mag Tess op de iPad. Ze opent direct de Billy app.

Billy vraagt of ze haar medicatie netjes heeft ingenomen.

Natuurlijk heeft Tess dat! Tess mag nu de minigames van Billy spelen. ‘Oeeeh, ja ik was er bijna! Nog een keer.’ De volgende keer dat Tess naar de dokter moet, kan ze vertellen hoe goed het nu gaat met het innemen van haar medicatie.

Ze vergeet het nooit

Bekijk Tess haar journey met Billy

45

46

Stap voor stap Tess haar customer journey. Hoe zij in aanraking komt met Billy, welke middelen van communicatie zijn gebruikt en haar gedachten en gevoelens.

47

Customer Journey Papa’s van Tess

Naast de customer journey van Tess en Billy is er ook een customer journey gemaakt voor de Papa’s van Tess en Billy.

Billy is een non-profit organisatie en handelt niet vanuit het oogpunt om winst te maken. Buitenom dat is medicatie, kinderen en reclame/marketing een delicate kwestie. De customer journey van Billy ziet er daarom iets anders uit dan een ‘gewone’ customer journey. Hoe het IJkpersoon ‘Papa’s van Tess’ in aanraking komen met Billy en hoe Billy voor hen in werking gaat, wordt hierin kort uitgelegd.

Bij de dokter Offline media Tess heeft astma. Hierdoor moet ze dagelijks medicatie nemen. Tess gaat samen met haar ouders naar de apotheek om een doos vol medicatie te halen. Als Tess de medicatie niet goed inneemt, kan dat grote gevolgen hebben. Als dit maar goed gaat. Bij de apotheek hing een folder van Billy.

Het zag er interessant uit, wellicht is dat een oplossing mocht het niet goed gaan.

Thuis Na enkele weken heeft Tess nog steeds veel moeite met het nemen van de medicatie. Op school vergeet ze het vaak en daar hebben haar ouders geen invloed op. Ook als Tess gaat spelen hebben ze geen toezicht of ze haar medicatie op tijd neemt. Tess vergeet het. Dit geeft grote zorgen want het is belangrijk dat de medicatie juist ingenomen wordt.

Bij de dokter Offline media - van mond tot mond Tess en haar ouders zijn weer bij de dokter. Ze geven aan dat Tess moeite heeft met het nemen van de medicatie. De dokter laat ze een flyer zien van Billy. Hij vertelt wat Billy is en hoe zij Billy zouden kunnen gebruiken.

48

Thuis Offline media - van mond tot mond Thuis nemen Tess haar ouders direct contact op met de groep met ouders met zieke kinderen. Sinds kort hebben ze contact met deze groep. Ze zijn benieuwd of zij er al van hebben gehoord en, als ze het kennen, wat hun bevindingen zijn. Billy klinkt hoopgevend.

Bij de apotheek Offline media - van mond tot mond Tess haar ouders hebben besloten dat het geen kwaad kan om Billy uit te proberen. Het is tenslotte duurder wanneer Tess haar medicatie niet inneemt en opgenomen moet worden in het ziekenhuis.

Thuis In de app - offline media Samen met Tess installeren ze de smartwatch en app.

Tess krijgt een melding van de smartwatch wanneer ze de medicatie moet nemen. Zo kan ze het hopelijk niet meer vergeten. De oppas en school worden ingelicht. Iedereen is nu op de hoogte van Billy en Tess.

Op school Aan de pols Het is 13:00 uur. Tess moet nu haar medicatie innemen. En daar is de melding! ‘Tess heeft haar medicatie ingenomen.’

Thuis In de app Elke avond na het eten mag Tess op de iPad. Ze is dol op de minigames van Billy. Erg fijn, want dat heeft als gevolg dat ze elke dag netjes haar medicatie inneemt.

Bekijk de journey van de papa's

49

50

De customer journey van de papa’s van Tess. Stap voor stap wordt er uitgelegd hoe zij in aanraking kwamen met Billy, welke middelen van communicatie er zijn gebruikt en welke gedachten en gevoelens er in hun omgingen.

51

Concurrentieanalyse

Omdat Billy gebruikt maakt van zowel een smartwatch als een app, zijn er twee concurrentieanalyses gemaakt. Eén voor de smartwatch en één voor de app.

Concurrentieanalyse - Smartwatch Activity tracker Een Activity tracker helpt je om een gezonde leefstijl aan te houden. Door de gadget om je pols heen te doen als een soort armband, kan het van alles meten en herkent het je lichaam. De Activity tracker helpt je niet met medicatiegebruik, maar zit wel om de pols en heeft vele andere functies die Billy niet heeft (Bol. com, 2019).

Concurrentieanalyse - App MedApp MedApp wil net als Billy helpen om medicatie in te nemen en dit op de juiste tijd te doen. Buiten dat kun je in MedApp ook medicatie direct bij de apotheek bijbestellen en laat de app ook de bijsluiter zien.

MedApp heeft dus meer functies, maar focust zich op volwassenen en Billy focust zich op kinderen (MedApp, 2019).

Smartwatch Een Smartwatch is de horloge van de 21e eeuw. Het ontvangt berichten, houd je agenda bij, speelt je playlist af en meet je gezondheid. Het heeft dus veel praktische functies, maar ook de Smartwatch geeft geen meldingen. Ook bij de Smartwatch geldt: het helpt niet met medicatiegebruik, maar zit wel om de pols en heeft vele andere functies die Billy niet heeft (Bol.com, 2019).

MedAlert MedAlert helpt ook met het herinneren om medicatie tijdig in te nemen. Daarnaast helpt MedAlert ook met het bijhouden van de patiënt’s medicatievoorraad.

Ook kan er een notitie toegevoegd worden bij het innemen van medicatie. MedAlert heeft ongeveer dezelfde functies, maar focust zich op volwassenen in plaats van op kinderen (GGZ Friesland, 2015).

Analoge horloge Een analoge horloge heeft geen digitale functies. Wel hebben analoge horloges veel meer opties qua design dan Smartwatches of Activity trackers, wat het veel aantrekkelijker kan maken om een analoge horloge om de pols te hebben (Bol.com, 2019).

Tabel Concurrentieanalyse - Smartwatch

52

MediSafe MediSafe is er om mensen te helpen met het herinneren aan hun medicatie en het bijhouden van hun bloeddruk, glucose of andere metingen.

Het is geschikt voor zowel dagelijkse als periodieke medicatie. Ook MediSafe focust zich op volwassenen en niet op kinderen (MediSafe, 2019).

Tabel Concurrentieanalyse - App

Concurrentieanalyse - Smartwatch Design

Klok

Personalisatie Wekker Spraakbesturing Water, - zand- en schokbestending

Smartwatch Billy

++++

+++

+++

++++

-

++++

Smartwatch Algemeen

+++

+++

++++

+++

++++

++

Activity tracker

++

++

++

+++

+

+++

Analoge horloge

++++

++++

+

-

-

+

Concurrentieanalyse - App Design Wekker/herinnering Educatie Medisch dossier Bijsluiters

Fysiek middel

Billy

++++

++++

++++

-

-

++++

MedApp

++

+++

-

++++

++++

+

++

+++

-

+

-

+

+++

+++

-

++

-

+

MedAlert Medisafe

53

Value Proposition Canvas

54

Om alle ‘pains’ en ‘gains’ in kaart te brengen en de ‘pains’ door middel van de ‘gains’ tegen te kunnen gaan, is er gebruik gemaakt van het Value Proposition Canvas.

ouder(s)/verzorger(s) bijvoorbeeld vaak aanwezig zijn bij de innamemomenten, wat maar moeilijk gecombineerd kan worden met een baan.

Customer jobs: De doelgroep van Billy bestaat uit chronisch zieke kinderen van 6 tot 12 jaar die moeite hebben met het innemen van de medicatie voor hun chronische ziekte en hun ouder(s)/ verzorger(s). Deze jonge kinderen kunnen en mogen nog niet de volledige verantwoordelijkheid voor hun medicatiegebruik dragen. Dit zorgt ervoor dat de ouder(s)/ verzorger(s) van de kinderen een deel of zelfs de volledige verantwoordelijkheid voor het medicatiegebruik van hun kinderen op zich moeten nemen.

Customer gains: Voor chronisch zieke kinderen die moeite hebben met het gebruik van hun medicatie zou het fijn zijn als zij bijvoorbeeld op tijd worden herinnerd aan de innamemomenten. De ouder(s)/verzorger(s) zouden er baat bij hebben als zij minder zorg(en) hebben wat betreft het medicatiegebruik van hun kind. Als er een hulpmiddel ter beschikking gesteld zou worden, waarin het gebruik van de medicatie ingesteld en bijgehouden kan worden, zou dit de ouder(s)/ verzorger(s) zorg(en) kunnen besparen.

Customer pains: Het medicatiegebruik is voor de kinderen en hun ouder(s)/ verzorger(s) aan de orde van de dag. Voor zowel de ouder(s)/verzorger(s) als de kinderen zitten er nadelen aan het gebruik van de medicatie. De kinderen kunnen het belang van het gebruik van de medicatie niet altijd bevatten, waardoor het voor kan komen dat zij bijvoorbeeld een innamemoment missen als zij er niet aan herinnerd worden. Tevens kan het medicatiegebruik zelf vervelend zijn. De medicatie kan bijvoorbeeld vies smaken waardoor het innamemoment vervelend wordt en kinderen onder de innamenmomenten uit proberen te komen. Daarnaast zijn er ook nog de mogelijke gevolgen op sociaal gebied, waarbij chronisch zieke kinderen worden buitengesloten of gepest omdat zij een afwijkend element in hun dagelijks leven hebben. Het gebruik van medicatie kan zo ook voor schaamte bij de kinderen zorgen.

Uit gesprekken met ouder(s)/verzorger(s) van chronisch zieke kinderen bleek dat het gebruik van medicatie door hun kinderen voor een hoop stress zorgt. Wanneer een kind chronisch ziek is, heeft dit grote invloed op het dagelijks leven van de ouder(s)/verzorger(s). Zo moeten de

Products & services: ‘Billy’ is ontwikkeld om het medicatiegebruik van de chronisch zieke kinderen van 6 tot 12 jaar, die moeite hebben met het gebruik van medicatie, en hun ouder(s)/ verzorger(s) te begeleiden. Billy bestaat uit een smartwatch dat het kind om de pols kan dragen en een app die aan de smartwatch gekoppeld is. De smartwatch geeft tijdens de momenten waarop kinderen hun medicatie in moeten nemen een alarm af. Het kind neemt dan de medicatie in en moet dit op de smartwatch aangeven. Zodra het kind dit doet, ontvangen de ouder(s)/verzorger(s) hiervan een bericht op de app. Het kind ontvangt een beloning in de vorm van toegang tot minigames. Dit is gedaan middels een beloningssysteem in de minigames. De mogelijkheid om tijdens het spelen badges te halen met die minigames is toegevoegd om het spelen interessant te laten blijven.

Pain relievers: Het gebruik van medicatie wordt voor de kinderen minder vervelend door de mogelijkheid om beloningen vrij te spelen. Ook wordt de kans dat er een innamemoment door het kind gemist wordt aanzienlijk verkleind, doordat Billy

ze eraan herinnerd. Hierdoor is er ook minder kans op de negatieve gevolgen voor de gezondheid van het kind, die het missen van een innamemoment van de medicatie zou kunnen veroorzaken.vDe ouder(s)/verzorger(s) zullen door Billy minder zorg(en) ervaren aan het medicatiegebruik van hun kind. Door de meldingen die zij op hun smartphone ontvangen, zijn de ouder(s)/verzorger(s) op de hoogte van de situatie en hoeven zij zich hier minder mee bezig te houden.

Ten slotte is het bedoeling dat het kind zo veel mogelijk verantwoordelijkheid omtrent het medicatiegebruik leert.

Gain creators: Billy leert de kinderen met een chronische ziekte om met de verantwoordelijkheid die bij het gebruik van hun medicatie komt kijken om te gaan. Zo worden de kinderen die Billy gebruiken aangeleerd wat het belang is van de innamemoment. Ouder(s)/verzorger(s) zullen door het gebruik van Billy wat geruster zijn op het medicatiegebruik van hun kind.

Positioneringstrategie

Wanneer een kind die chronisch ziek is, van tussen de 6 en 12 jaar, die dagelijks medicatie gebruikt bij de (huis)arts komt en aangeeft problemen te hebben bij het nemen van de medicatie, wordt Billy aangeraden. De (huis)arts vertelt kort wat Billy is en geeft de nodige materialen mee naar huis, zodat de ouder(s)/verzorger(s) en het kind dit thuis kunnen bespreken. Aangezien Billy een non-profit organisatie is, zal er geen gebruik gemaakt worden voor reclamecampagnes, daarnaast is dit in strijd met de regelgeving rondom kind en medicatie.

55

Brandkey model

0. Root Strenghts Uit het onderzoek is gebleken dat medicatiegebruik bij kinderen een struikelblok is. Billy biedt hier een helpende hand in de weg naar zelfstandigheid.

1. Concurrentieomgeving Billy heeft concurrenten op het gebied van smartwatches en op het gebied van hulpmiddelen bij medicatie. De belangrijkste partijen zijn MedApp en de algemene Smartwatch. Zie concurrentieanalyse op pagina 52.

2. Doelgroep Kinderen met een chronische ziekte, tussen de 6 en 12 jaar, die dagelijks medicatie gebruiken. En de ouder(s)/verzorger(s) van deze kinderen.

3. Inzicht Billy wil ervoor zorgen dat chronisch zieke kinderen die dagelijks medicatie gebruiken, geholpen worden in het proces naar het zelfstandig innemen van medicatie op een leuke manier. Met als gevolg dat een deel van de zorg(en) bij de ouder(s)/verzorger(s) weg vallen.

56

4. Voordelen Het grootste voordeel van Billy is dat het niet om winst draait, maar om het kind. Het gaat erom dat het kind geholpen wordt om zelfstandig de medicatie in te nemen. Niet alleen nu, maar ook later.

5. Waarden en persoonlijkheid Billy biedt een luisterend oor en een helpende hand. Daarnaast is veiligheid, orde en structuur erg belangrijk. Deze waarden zorgen ervoor dat Billy het kind kan helpen.

6. Geloofwaardigheid Billy is gebaseerd op een grote hoeveelheid onderzoek. Er is uitsluitend gebruik gemaakt van betrouwbare bronnen.

7. Onderscheidende kracht Billy focust op het kind en heeft geen winstoogmerk.

8. Merkessentie Kinderen tussen de 6 en 12 jaar die chronisch ziek zijn en dagelijks medicatie innemen helpen zelfstandig te worden en een deel van de zorg(en) bij de ouder(s)/ verzorger(s) op deze manier weg te nemen.

Waarden & persoonlijkheid

Geloofwaardigheid

Merkessentie

Voordelen

Onderscheidende kracht

Zo kom je tot het concept Billy!

Inzicht

Concurrentie omgeving

Doelgroep

Root Strenghts

57

Communicatiemiddelen De communicatiemiddelen richt zich op de kinderen, maar ook op de ouder(s)/verzorger(s). De arts geeft het communicatiemiddel, de flyer, rechtstreeks aan het kind, maar ook aan de ouder(s)/verzorger(s). Samen kunnen zij namelijk aan de hand van de flyer een gesprek voeren over Billy en of dit voor het kind een hulpmiddel is. Er is alleen voor een flyer gekozen als communicatiemiddel, doordat er in de Geneesmiddelenwet staat dat publieksreclame verboden is als deze gericht is op kinderen (Geneesmiddelenwet, 2019).

Het risico wordt niet genomen om tegen de wet in te gaan, dus wordt er alleen een informatieflyer gemaakt die vanuit de huisarts of kinderarts wordt meegegeven.

Offline communicatie

Om ervoor te zorgen dat kinderen en ouder(s)/verzorger(s) op de hoogte worden gebracht van Billy ĂŠn het terecht komt bij de juiste doelgroep, namelijk kinderen met een chronische ziekte van tussen de 6 en 12 jaar, is er gekozen voor een flyer met informatie over Billy. De flyer ligt bij de huisarts in het huisartsenpraktijk of bij de kinderarts in het ziekenhuis. Via de flyer wordt het kind en de ouder(s)/ verzorger(s) geĂŻnformeerd over Billy en kunnen zij thuis rustig nadenken of zij hier gebruik van willen maken.

Mond-tot-mondreclame

De (huis)arts zal de ouder(s)/verzorger(s) bewust maken van het feit dat Billy bestaat. Hij of zij maakt dan reclame voor Billy. Ouder(s)/verzorger(s) die Billy gebruiken en als positieve toevoeging ervaren, delen dit met andere ouder(s)/verzorger(s) die een chronisch ziek kind hebben.

Met de socials waar iedereen tegenwoordig over beschikt, kan het nog makkelijker gedeeld worden.

58

Voorkant flyer

De voorkant stelt een vraag aan degene die de flyer ontvangt. Billy biedt namelijk hulp aan of hij jou kan helpen met het nemen van de dagelijkse medicatie!

Hoi, ik ben Billy!

Kan ik jou helpen met het nemen van je medicatie?

Achterkant flyer

Op de achterkant van de flyer staat kort beschreven wat Billy doet en wat het allemaal is. Daarnaast is er kort een stappenplan te zien wat duidelijk is voor het kind.

Onderaan de flyer staat een verwijzing naar de huisarts en kinderarts waar de ouder(s)/ verzorger(s) en het kind terecht kunnen voor meer informatie over Billy, nadat ze de flyer thuis rustig hebben bekeken.

Samen met mij ga je leren om op tijd je medicatie in te nemen!

Mij neem je mee op een smartwatch, zodat ik altijd bij je ben en het aan jou laten weten zodra het tijd is voor de medicatie.

Heb je alle medicijnen genomen die je moest nemen vandaag?

Dan heb ik hele leuke minigames die op jou wachten! Deze kan je vinden in de app bij jouw ouder(s) of verzorger(s). Samen gaan we dit avontuur naar verantwoordelijkheid aan!

Stap 1 Draag Billy mee op de smartwatch

Stap 2 Billy laat het alarm afgaan!

Stap 3 Tijd om je medicatie te nemen!

Voor meer informatie kunt u terecht bij de huisarts of kinderarts die u dit product heeft aanbevolen.

59

Begroting Om een idee te krijgen hoeveel Billy gaat kosten, is er een begroting gemaakt voor jaar 1.

Uitgaven

App Op ‘Myler Media’ worden de kosten van een geschikte app geschat op €24.120 (Myler Media, 2019). Bij ‘Glamorous Goat’ bedraagt de kosten voor een app €23.400 (Glamorous Goat, 2019). Op de website ‘Wat kost een app’ kwam het totaalbedrag van €28.030 naar voren (Wat kost een app, 2019). Buiten het feit dat Glamorous Goat het goedkoopst is, kan dit bedrijf de functies die nodig zijn voor Billy de app allemaal verwezenlijken. Er zal dus €23.400 in rekening gebracht worden voor het ontwikkelen van een geschikte app die gekoppeld kan worden aan Billy.

Smartwatch Volgens een analyse van IHS Electronics Teardown Services kost het maken van een FitBit Flex $17,36, terwijl het apparaat voor maar liefst $99,95 verkocht wordt. Hieronder worden de belangrijkste elementen van zo’n polsbandje weergegeven (IHS Electronics & Media , 2013). Gezien Billy aanzienlijk minder functies heeft, zullen de productiekosten een stuk lager uitvallen. De verkoop prijs zal ongeveer ¼ zijn van $99,95. Om die reden hebben wij de productiekosten ook door vier gedeeld.

Uit het vooronderzoek is gebleken dat tussen de 0 en 25 jaar 1,3 miljoen chronische kinderen en jongeren zijn.

Om te kijken hoeveel kinderen er zijn met een chronische ziekte zijn, tussen de 6 tot en met 12 jaar, is er een kleine berekening geweest. Op het moment dat de 1,3 miljoen wordt gedeeld door het aantal levensjaren (26) keer het aantal levensjaren van 6 tot en met 12 jaar (7), zijn er geschat 350.000 chronisch zieke kinderen van 6 tot en met 12 jaar oud. Om Billy mee te starten lijkt 5.000 smartwatch ons als ‘try-out’ voldoende.

60

Branding Om in kaart te brengen hoeveel flyers er ongeveer gedrukt moeten worden, is er eerst gekeken naar de hoeveelheid artsen in Nederland. Kinderen kunnen terecht bij de huisarts in de woonplaats of bij een kinderarts in het ziekenhuis. In Nederland zijn er in totaal 8896 huisartsen (ZorgkaartNederland, 2019A). De huisartsen werken in een van de 4710 huisartsenpraktijken in Nederland (ZorgkaartNederland, 2019C). In ziekenhuizen zijn er in totaal 1249 kinderartsen (ZorgkaartNederland, 2019B).

De kinderartsen werken in een van de 302 ziekenhuizen in Nederland (ZorgkaartNederland, 2019D). Een snelle berekening laat zien dat er op 5012 locaties in Nederland één of meerdere artsen werken. In totaliteit worden er 500.000 flyers gedrukt in A5 formaat. De kosten van de 500.000 flyers die worden gedrukt zijn in totaal €5676,80 (Drukwerkdeal, 2019).

Merkenrecht Om het merk ‘Billy’ te beschermen in de Benelux, dient er voor tien jaar €244 te betalen aan de BOIP (Benelux Office Intellectual Property), zodat Billy in het merkenregister komen. Billy opereert alleen in Nederland. Om deze reden is ervoor gekozen Billy enkel in de Benelux te laten registreren (BOIP, 2019).

Onvoorziene kosten Onvoorziene kosten zijn begroot op 10% van de totale uitgaven. Op deze manier weet Billy zeker dat ze niet voor verrassingen komen te staan.

Wat

Details

Bedrag

App

Email & Password

€2.400,00

Push notificaties

€1.000,00

Bluetooth

€5.600,00

Contentbeheer

€4.000,00

Eigen API

€4.800,00

Nieuwe database

€5.600,00

Totale kosten app

€23.400,00

Smartwatch

5.000 stuks

€21.700,00

Branding

500.000 flyers

€5.676,80

Merkenrecht

€244,00

Auteursrecht

€53,00

SIO 27001 Certificering

€1.450,00

NEN 7510 Certificering

€1.450,00

Kosten Onvoorziene kosten

10% van de kosten

Totale kosten

€53.973,80 €5.397,38

€59.371,18

61

Wat

Details

Bedrag

Verkoop

5000 stuks x €25,-

€125.000,00

Health

€70.000,00

Innovations Totale inkomsten

Inkomsten

Verkoop Billy start met een try-out van 5000 stuks. De productieprijs per smartwatch is € 4,34. Daar komt een marge op van 82,64%.

Dat komt neer op een verkoopprijs van € 25,00 voor één smartwatch. De app is gratis te downloaden, maar enkel te gebruiken in combinatie met de smartwatch.

Health Innovations Health Innovations is alleen nodig om te investeren in Billy, zodat Billy gerealiseerd kan worden. De andere latere kosten worden terugverdiend aan de hand van de smartwaches. Deze zijn namelijk niet geheel kosteloos. Afhankelijk van hoe de ouder(s)/verzorger(s) van de kinderen verzekerd zijn, moeten zij hier nog een eigen bijdrage aan leveren. De rest vergoedt de verzekering. De totale kosten van de smartwatch worden dus uiteindelijk terugverdiend.

62

€195.000,00

€ € €

Billy is een project waar met veel plezier, zorgvuldigheid en toewijding aan is gewerkt. Hoewel het schrijven van dit plan erg intensief was, omdat het samen liep met andere projecten, was het vooral erg leerzaam. Er is veel onderzoek gedaan over het onderwerp medicatie gebruik en kinderen.

Er zijn in Nederland Âą350.000 kinderen van tussen de 6 en 12 jaar die chronisch ziek zijn. Dat aantal is schrikbarend hoog. Uit ons onderzoek is gebleken dat vooral het medicatie gebruik een probleem is. Een kind moet kind kunnen zijn.

Wij hopen dat Billy de kinderen helpt naar een toekomst waarin zij zelfstandig om kunnen en leren gaan met hun medicatie gebruik.

Wij hopen dat de jury van de SpinAwards net zo enthousiast wordt van dit concept als wij zijn!

Lotte Broers Jiva Hemelsoet Lieke Michielsen Jan de Rooij

Evaluatie

63

Literatuurlijst Artsenfederatie KNMG. (2019). Opgehaald van ww.knmg.nl: https://www.knmg.nl/over-knmg/wat/kennis-en-debat.htm Auteursrecht. (2019, november 25). Auteursrecht. From Auteursrecht: https://www.auteursrecht.nl/auteursrecht Autoriteit persoonsgegevens. (2019). Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). From Autoriteit Persoonsgegevens: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/over-privacy/wetten/algemene-verordening-gegevensbescherming-avg BOIP. (2019). Tarieven. idepot#papier-envelop

From

BOIP:

https://www.boip.int/nl/ondernemers/registratie-en-onderhoud/tarieven/

BOIP. (2019, januari 1). Tarieven. From BOIP: https://www.boip.int/nl/ondernemers/registratie-en-onderhoud/ tarieven#registreren Bol.com. (2019). Apple Watch Series 3 - 38mm Spacegrijs Aluminum / Grijs Sportband (GPS). From Bol.com: https://www. bol.com/nl/p/apple-watch-series-3-38mm-spacegrijs-aluminum-grijs-sportband/9200000082873170/?suggestionType=b rowse&bltgh=mV7arMANX34WDrlbJURJYA.1.2.ProductImage Bol.com. (2019). Fitbit Inspire HR - Activity tracker - Zwart. From Bol.com: https://www.bol.com/nl/p/fitbit-inspire-hractivity-tracker-zwart/9200000105095201/?bltgh=uuA8byl-PiBIwU4SX1NBwA.1_26.28.ProductImage Bol.com. (2019). Pulsar PJ6061X1 horloge heren - zilver - edelstaal. From Bol.com: https://www.bol.com/nl/p/pulsarpj6061x1-horloge-heren-zilver-edelstaal/9200000074858622/?bltgh=i3mLoq8nwXttPBSWtUZCaw.1_10.30.ProductImage Brand Complience. (2019). ISO 27001 certificering. Opgehaald van brandcomplience.com: https://brandcompliance.com/ diensten/iso-27001-certificering/ Brand Complience. (2019). NEN 7510 certificering. Opgehaald van brandcomplience.com: https://brandcompliance.com/ diensten/nen-7510/ Budget Certificering. (2019). ISO 27001:2017 – certificering. Opgehaald van www.budgetcertificering.nl: https://www. budgetcertificering.nl/normen/iso-27001/?gclid=CjwKCAiAlO7uBRANEiwA_vXQ-4eDKUH567nJcIbUQlk2PoFhmURCd70kd XA7cK9yzW_MKO7QSghg6hoCImQQAvD_BwE Budget Certificering. (2019). NEN 7510:2017 – certificering. Opgehaald van www.budgetfinanciering.nl: https://www. budgetcertificering.nl/normen/nen-7510-certificering/ Drukwerkdeal. (2019, november 11). Flyers (ongevouwen). From Drukwerkdeal: https://www.drukwerkdeal.nl/nl/ producten/promotie/flyers#tab-upload Farmaceutisch Kompas. (2019). Geneesmiddelen bij kinderen. Opgehaald van Farmacotherapeutischkompas: https://www.

64

farmacotherapeutischkompas.nl/farmacologie/kinderen#farmacokinetiek Filosofie Magazine. (2014). Plicht en geluk: Kant over ons morele leven. From Filosofie Magazine: https://www.filosofie.nl/ nl/agenda/12748/plicht-en-geluk-kant-over-ons-morele-leven.html Geneesmiddelenreclame en gunstbetoon. (2019). Opgehaald van www.knmg.nl: https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/ dossiers/geneesmiddelenreclame-en-gunstbetoon-1.htm Geneesmiddelenwet. (2019, april 2). Opgehaald van wetten.overhied.nl: https://wetten.overheid.nl/BWBR0021505/201904-02 GGZ Friesland. (2015, oktober 14). MedAlert. From PlayStore: https://play.google.com/store/apps/details?id=nl.freed. medalert&hl=nl Glamorous Goat. (2019, november 20). App calculator. From Glamorous Goat: https://www.glamorousgoat.nl/appcalculator-wat-kost-een-app-laten-maken-bereken-het/ Gubbels, B. (2019). Geheimhoudingsverklaring. From Wet&Recht: http://www.wetrecht.nl/geheimhoudingsverklaring/ Hal, L. v., Tierolf, B., Rooijen, M. v., & Hoff, M. v. (2019). Een actueel perspectief op kinderen en jongeren met een chronische aandoening in Nederland. Utrecht: Verwey-Jonker Instituut.

Hal, L. v., Tierolf, B., Rooijen, M. v., & Hoff, M. v. (2019). Factsheets. From Verwey Jonker Instituut Jeugd: https://www. verwey-jonker.nl/doc/2019/217026_Factsheets_WEB.pdf Hal, L. v., Tierolf, B., Rooijen, M. v., & Hoff, M. v. (2019). Omvang, samenstelling. From Verwey Jonker Instituut: https://www. verwey-jonker.nl/doc/2019/217026_actueel_perspectief_op_kinderen_en_SV_WEB.pdf Health Innovations. (2019). Bedrijven die de zorg verbeteren en de kosten verlagen. From Health Innovations: https://www. healthinnovations.nl/nl/ons-porfolio IHS Electronics & Media . (2013, oktober 17). Teardown: FitBit flex. Opgehaald van electronics360.globalspec.com: https:// electronics360.globalspec.com/article/3128/teardown-fitbit-flex Jacobs, F. (2019). Aristoteles, Ethica Nicomachea. From Humanistische canon: https://humanistischecanon.nl/venster/ paideia/aristoteles-ethica-nicomachea-350-v-chr/ Jung, C. G. (2003). Archetypen. In C. G. Jung, Archetypen (pp. 1-333). Rotterdam: Lemniscaat.

65

MedApp. (2019). Grip op medicatie. From MedApp: medapp.nu MediSafe. (2019, november 25). Medicijn & Pil Herinnering en Medicatie Wekker: MediSafe. From PlayStore: https://play. google.com/store/apps/details?id=com.medisafe.android.client&hl=nl Muilman, J. (2019, oktober 21). EthiekLab. From Fontys: https://connect.fontys.nl/instituten/feht-vakken19-20/1920/ ethiek-co4/Leermateriaal/EthiekLab_2019-2020%20JM.pdf Myler Media. (2019, november 11). Kosten app ontwikkelen. From Myler Media: https://www.mylermedia.nl/kosten-app/? gclid=Cj0KCQiA5dPuBRCrARIsAJL7oeg-A0s39YauwZeGd-hvK9MbyHXBVks3nMLqp28svUJmYp8fdqhDqC0aAv80EALw_wcB Nefarma. (2019). Kindergeneesmiddelen. Den Haag: Nefarma vereniging innovatieve geneesmiddelen Nederland.

Online marketing in de farmaceutische industrie. (2017, december 11). Opgehaald van www.healthcarejob.nl: https:// www.healthcarejob.nl/online-marketing-farmaceutische-industrie/ Wat kost een app. (2019, november 11). Bereken zelf de prijs van jouw app. From Wat kost een app: https://watkosteen. app/ ZorgkaartNederland. (2019A). Huisarts. From ZorgkaartNederland: https://www.zorgkaartnederland.nl/huisarts ZorgkaartNederland. (2019B). Kinderarts. From ZorgkaartNederland: https://www.zorgkaartnederland.nl/kinderarts ZorgkaartNederland. (2019C). Huisartsenpraktijk. From ZorgkaartNederland: https://www.zorgkaartnederland.nl/ huisartsenpraktijk ZorgkaartNederland.

(2019D). ziekenhuis?sort=cijfer-desc

66

Ziekenhuis.

From

ZorgkaartNederland:

https://www.zorgkaartnederland.nl/

Dankzij Billy kan Tess elke dag haar medicatie op tijd nemen. Hierdoor heeft ze een vast ritme en weten haar papa’s zeker dat Tess haar medicatie netjes neemt. Haar papa’s zijn nu iets minder ongerust en Tess leert hoe ze verantwoordelijk met haar medicatie om moet gaan. Wie mag Billy in de toekomst nog meer helpen?

67

Klas: C403 - Toetscode: C41028