1 minute read
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ APOLLO & MONTESSORI
Ο Hertzberger, μέσα από το σχεδιασμό των σχολικών κτηρίων του, έδωσε χωρική μορφή στις ιδέες των νέων παιδαγωγικών μεθόδων. Καθώς, λοιπόν, η έμφαση μετατοπίζεται από τη διδασκαλία στην εκμάθηση και η μελέτη των μαθημάτων ‘ξεπερνά τα όρια του υποχρεωτικού’, καθίσταται μεγαλύτερη η ανάγκη να προσφέρονται στα παιδιά περισσότερες ευκαιρίες να εργάζονται, είτε μεμονωμένα είτε σε ομάδες, σε ολόκληρο το χώρο του κτηρίου.1 Έτσι, όλο το κτήριο συμβάλλει στη μάθηση καθώς αυτή, πλέον, δεν περιορίζεται μεταξύ των τοίχων της τάξης. Αυτό θα αλλάξει τη στάση και τα καθήκοντα των δασκάλων και των μαθητών, δημιουργώντας νέα πεδία ευθύνης για τον καθένα τους, τα οποία χρειάζεται να εκφραστούν στη χωρική οργάνωση του σχολείου. Επομένως, ο χώρος συμβάλει, περισσότερο από ποτέ, στην κατανόηση των νέων δυνατοτήτων, αλλά και ευθυνών, και γι’ αυτό απαιτούνται ειδικότεροι και λεπτότεροι χειρισμοί από τον αρχιτέκτονα. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για μια απλή κατεδάφιση των τοίχων, καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος να δημιουργηθούν εκτενείς και χαοτικές περιοχές, που θα εμποδίσουν την αρμονική συνύπαρξη πολλών και διαφορετικών συνθηκών.2 Κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, το αρχέτυπο της τάξης, ως βασική παιδαγωγική μονάδα χώρου, ανοίχτηκε σιγά-σιγά επηρεασμένο από καινοτόμες ιδέες για την εκπαίδευση. Η περιοχή του διαδρόμου αρχίζει να φιλοξενεί περισσότερες δραστηριότητες και απομακρύνεται από τη μοναδική χρήση της ως χώρος κυκλοφορίας. Όπως επισημαίνει και ο Hertzberger: ‘Ο χώρος σε ένα σχολείο, άλλοτε αποτελούμενος μόνο από ατέρμονους διαδρόμους που πλαισιώνουν σειρές ερμητικών τάξεων, εξελίσσεται σταθερά σε μια πολυσύνθετη διαφοροποίηση ανοιχτών, λιγότερο ανοιχτών και κλειστών χώρων, διαφορετικού μεγέθους και ποιότητας, με την προσοχή να μετατοπίζεται από τα μεμονωμένα επίκεντρα στο όλον, ένας χώρος που φιλοξενεί πολλαπλά επίκεντρα προσοχής στο σύνολό του.’3 Το παραδοσιακό κτηριολογικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται συχνά στα σχολικά κτήρια, με τους οριοθετημένους χώρους διδασκαλίας, τους «απαραίτητους» χώρους κυκλοφορίας, τους βοηθητικούς χώρους και με διάφορες άλλες περιοχές που ‘δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο του καθαρού αξιοποιήσιμου χώρου’, δεν εμφανίζεται στα κτήρια του Hertzberger.4
Advertisement
1 H. Hertzberger, Space and Learning, Lessons in Architecture 3, Rotterdam, 010 Publishers, 2008, σ. 79 2 ο.π., σ. 69-70 3 ο.π., σ. 81 4 ο.π., σ. 79
