EUROPARLEMENTARIËR VERA TAX OVER VERDUURZAMING VAN DE SCHEEPVAART
‘HET VRIJBLIJVENDE MOET ERAF’
Allereerst: waarom dit initiatiefrapport? Fit for 55 komt eraan. Dat is eigenlijk de concrete uitwerking van de Europese Green Deal; met 2030 als eerste meetpunt op weg naar een klimaatneutraal 2050. Het doel is om dan al een emissiereductie van 55 procent te realiseren. Alle sectoren brengen daarvoor hun eigen doelstellingen en maatregelen in. Vanuit de Transportcommissie in het Europees Parlement hebben we dit initiatiefrapport opgesteld, als een preadvies voor de definitieve wetgeving. Met een duidelijk signaal aan de maritieme sector. Had de maritieme sector dat zo nodig dan? Er bestaat nauwelijks wetgeving, zeker voor de zeevaart. Die is, net als de luchtvaart, vooral internationaal georganiseerd binnen de International Maritime Organisation, de IMO. Buiten Europa zijn er echter te weinig landen die zich aan klimaatambities van de IMO committeren. Sterker nog, Europa vindt dat de IMO geen ambitieuze targets heeft gesteld. Er wordt wel over gesproken en we zien echt wel dat maritieme bedrijven betrokken zijn bij het milieu, maar je moet harde afspraken maken als je ze wil nakomen. Het vrijblijvende moet eraf. Elke sector moet meedoen als we onze klimaatdoelen willen halen, dus ook de scheepvaart. Vera Tax is namens de PvdA sinds anderhalf jaar lid van het Europees Parlement. Namens de sociaal-democraten in de Transportcommissie was ze als zogenaamd schaduwrapporteur betrokken bij de totstandkoming van het initiatiefrapport. ,,Zowel het Parlement als de Raad van de EU als de Europese Commissie moet er nu nog over beslissen. Ik verwacht dat het één tot twee jaar duurt voordat al die organen er consensus over hebben bereikt. En dan moet het nog in wetgeving worden vertaald. Dat duurt lang, maar er zijn ook wel zevenentwintig landen die erover meepraten.’’ Hoe ga je nu afdwingen dat de scheepvaart zijn aandeel levert aan het bereiken van de klimaatdoelen? Je kunt veel afdwingen met wetgeving, maar je moet je afvragen of dat de juiste weg is. Een belangrijk item in het initiatiefrapport zijn Europese investeringen in fondsen die de
12 | MARITIEMMAGAZINE 2021
sector helpen duurzame keuzes te maken. We willen namelijk ook dat de Europese maritieme sector internationaal concurrerend blijft. Een belangrijke rol is bijvoorbeeld ook weggelegd voor de havens. Denk daarbij aan de regulering van de toegang van de meest vervuilende schepen. En waar kun je voor de scheepvaart zelf op aansturen? Je kunt de maatregelen grofweg verdelen in drie hoofdlijnen. De eerste betreft de alternatieve en duurzamere brandstoffen. Hoe zorg je ervoor dat die ontwikkeld en daadwerkelijk ingezet worden? Dat zullen we vanuit Europa moeten stimuleren. Ten eerste met een herziening van het belastingsysteem, die het aantrekkelijker maakt om voor alternatieve brandstoffen te kiezen in plaats van de vervuilende fossiele brandstof. De ontwikkeling van bijvoorbeeld groene waterstof of ammoniak als brandstof moeten we ook stimuleren met subsidies. Het is zo jammer dat lidstaten - ook Nederland - er altijd mee pronken dat ze hun bijdrage aan Europa zo laag mogelijk hebben gehouden. Iedereen is voor de Green Deal tot er een prijskaartje aan hangt. Politici ‘vergeten’ daarbij alleen dat door die zuinigheid je eigen sectoren, dus ook de scheepvaart, over minder middelen uit Europa beschikken. ‘Penny wise, pound foolish’, noemen ze dat.
J
De maritieme wereld is best van goede wil als het gaat om de verduurzaming van de scheepvaart. Concrete afspraken om na te leven werden er echter nooit gemaakt in Europa. Aan die situatie wil het Europees Parlement nu een einde maken. Het vrijblijvende moet eraf. Europarlementariër Vera Tax was nauw betrokken bij de totstandkoming van het initiatiefrapport met aanbevelingen voor wetgeving op dit gebied.
JE KUNT VEEL AFDWINGEN MET WETGEVING, MAAR JE MOET JE AFVRAGEN OF DAT DE JUISTE WEG IS
Wat zijn de andere twee hoofdlijnen? We willen de maritieme sector opnemen in het emissiehandelssysteem. De zeevaart staat voor 4 procent van de Europese broeikasuitstoot, evenveel als heel België. Dan moet je ook voor je uitstoot betalen. Investeer je in duurzaamheid, dan betaal je dus minder voor uitstoot. En dat loont, want door de verduurzaming gaan emissierechten steeds duurder worden. Verder investeren we in aandrijving, maar ook in digitalisering en data-sharing. Daar heeft de scheepvaart echt nog een wereld te winnen. Met ‘just in time planning’ is heel veel winst te behalen, omdat je dan niet met ronkende motor in de haven ligt te wachten. Kun je het belang van dit rapport duiden? Het schept vooral duidelijkheid. Rederijen moeten een keer weten waar ze aan toe zijn. De vraag of je wel of niet voor LNG moet kiezen bijvoorbeeld blijft maar boven de sector hangen. Als de aanbevelingen uit dit rapport worden overgenomen, komen op zulke vragen eindelijk antwoord. LNG mag dan misschien minder vervuilend zijn, maar het blijft een fossiele brandstof. En die heeft niet de toekomst.
