20 – MILITAIRE COURANT
‘Samenwerken is prima, maar het mag nooit ten koste gaan van je eigen soevereiniteit’ Freek Jansen (29) heeft een passie voor Defensie. Hij had graag ons land willen dienen bij de krijgsmacht, maar kwam in plaats daarvan in maart dit jaar voor Forum voor Democratie (FVD) in de Tweede Kamer terecht. Daar vertegenwoordigt hij onder andere de defensieportefeuille. Hoe ziet hij de toekomst van de krijgsmacht voor zich? DOOR NIELS ROELEN In het partijprogramma van FVD valt op dat jullie concreet de binnen de NAVO afgesproken 2%-norm noemen. Hoe komt dat? ‘Eigenlijk willen we meer. Hoeveel is overigens lastig te zeggen. Dat is afhankelijk van de behoefte, maar wij hebben een veel serieuzere blik op het leger dan andere partijen. De krijgsmacht moet in onze ogen gewoon enige mate van onafhankelijkheid kunnen hebben. Als je daarvan uitgaat kom je zo op vier à vijf procent die erbij moet. Net als in andere landen.’
Welke landen zijn hierin het voorbeeld? ‘Amerika zit bijvoorbeeld op zes, overigens willen we ons niet vastpinnen op een percentage, die twee procent is een minimumnorm. Vanaf dat percentage kun je pas serieus dingen gaan doen met het leger. Ik ben net terug van een werkbezoek en daar viel me bijvoorbeeld op hoe sterk met name de landmacht en de luchtmacht met elkaar vervlochten zijn. Klassiek voorbeeld is de tanks die we niet meer zelf hebben. Dat betekent dat je niet in staat bent je eigen grenzen te beschermen. ‘Maar er zijn ook nieuwe gebieden. Cyber bijvoorbeeld, dat ontwikkelt zich snel en daar doen wij keihard ons best, maar de financiële middelen ontbreken. Nu is het een achterafkantoortje omdat het moet. We kregen bijvoorbeeld een presentatie bij Defensie en daar konden ze geen verbinding maken tussen twee computers omdat een van de twee te oud was. Hoewel
de partijen allemaal zeggen dat Defensie belangrijk is, geven ze er geen prioriteit aan. De mentaliteit zou, zeker binnen zo’n cyberafdeling, moeten zijn: “Wat heb je nodig, hier heb je het.”’
Welke vlakken hebben, als het om investeren gaat, de prioriteit? Wat is er nodig? ‘De landmacht heeft op dit moment de grootste problemen. In de Vaste Kamercommissie Defensie hebben ze het over vier miljard, dat is een mooie eerste stap. Toch, als het besluit hierover genomen moet worden, blijken de defensiewoordvoerders het wel eens te zijn, maar binnen de partijen blijken de prioriteiten anders te liggen. Dan verdwijnt het geld van tafel. Als je denkt dat het eeuwig vrede zal zijn, dan snap je er weinig van.’
U zegt dat we zelfstandig moeten zijn, maar wij zijn een klein land, dan is het toch naïef om te stellen dat je niet gaat samenwerken? ‘Samenwerken is prima, maar het mag nooit ten koste gaan van je eigen soevereiniteit. Een Europees leger is voor ons ook echt geen optie, dat kan alleen bestaan als
‘Een Europees leger is voor ons ook echt geen optie, dat kan alleen bestaan als we alle macht in Brussel leggen’
we alle macht in Brussel leggen. Ik ben ook niet gerust op de keuzes van de EU. De kern van een staat is de bescherming van het eigen grondgebied. Klein betekent ook wendbaarder. Als je daarvoor kiest, zou Nederland bijvoorbeeld koploper kunnen zijn op het gebied van cyberwarfare.’
Dat is bij uitstek een gebied waarin autonomie niet bestaat, waar je informatie moet delen met bondgenoten. ‘Wie beslissen welke informatie we wel en niet moeten delen met anderen, moeten wij niet zijn, maar de generaals die daar verstand van hebben. Waar het ons om gaat is dat er op het moment dat het noodzakelijk is, de juiste mensen beslissen over wat we delen en wat niet.’
Er heerst veel onrust aan de grenzen van Europa, vluchtelingen, de houding van Rusland. Je kunt wel stellen dat wij veilig zitten achter een aantal andere landen, maar dat is toch ook ons probleem? ‘Niet als ieder land zijn eigen grenzen dichthoudt. Bovendien kun je in een tijd van oorlog ook spontane bondgenootschappen aangaan. Dan moet je wel kunnen leveren. Overigens vind ik Rusland helemaal geen voor de hand liggende vijand. Er wordt sterk aangestuurd op een conflict met Rusland, maar de dreiging die van China uitgaat is veel groter. China bezit ongeveer alle grondstoffen in de wereld en voor zover ze die niet bezitten op het eigen grondgebied, zijn ze die structureel aan het overnemen in Afrika. Het is een
