dossier
BROERS & ZUSSEN
«Elke broer, elke zus reageert anders. We zien een breed scala aan emotionele reacties, van woede over schuldgevoelens en schaamte, tot jaloezie.” Psychologe Alicia Vandenoetelaer (UKZKF) heeft voor broers en zussen een kader uitgetekend dat hen ondersteunt.
Dialoog opstarten met broers en zussen
A
licia Vandenoetelaer werkt al 18 jaar als psychologe in het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola (UKZKF) in Brussel. Alicia Vandenoe telaer ondersteunt vooral gezinnen die kampen met een chronische aandoening zoals mucoviscidose. Dat heeft haar een klare kijk opgeleverd op de psychologie van de broers en zussen. “We zijn een kinderzieken huis, al onze patiënten zijn kinderen en de meesten van hen hebben één of meerdere broers en zussen. Door de ja ren heen hebben we gemerkt dat bij een opname sommige broers en zussen niet op be zoek komen. Dan kunnen we hen ook niet de emotionele
8
ondersteuning bieden die ze soms nodig hebben. Daar om wilden we hen meer in het medisch traject van hun broer of zus betrekken. Dat moet ons inzicht geven in de psychologische gevolgen voor hun eigen leven en hun eigen ontwikkeling.” Alicia Vandenoetelaer noemt dit een ongemakkelijk on derwerp voor de ouders. Hun aandacht is duidelijk gericht op het zieke kind. Ze denken vaak dat de andere kinderen het prima doen en voelen niet per se de behoefte om erover te praten. “Dit kan negatieve gevolgen hebben voor het hele gezin, op de min of meer lange termijn. Als psychologen willen wij aandacht geven aan
de hele gezinsomgeving en luisteren naar elk lid van het gezin. In ons ziekenhuis heb ben we dit van bij het begin zeer concreet gemaakt, met een duidelijke omkadering voor de broers en zussen van onze patiënten.”
Vertrouwelijkheid
Elke woensdag kunnen broers en zussen deelnemen aan workshops die speciaal voor hen georganiseerd worden. Dat is een van de ideeën die Alicia Vandenoetelaer uitgewerkt heeft om contact te leggen. “Om te beginnen willen we hen van de problematiek be wust maken aan de hand van informatiebrochures. Samen met de zorgverstrekkers in
het ziekenhuis vragen we ook aan de ouders om ook hun andere kinderen naar een consultatie mee te brengen en we geven hen dan extra aandacht. We organiseren elk jaar een speciale dag voor broers en zussen. De spelle tjes en het knutselgerief zijn een manier om op een onge dwongen manier een babbel te beginnen. Zo bouwen we een dialoog op, met verpleeg kundigen of psychologen, zonder de ouders en in volle vertrouwen. Kinderen kunnen vrijuit hun emoties kwijt, hun gevoelens delen en alle mogelijke vragen stellen. We bieden een luisterend oor, en als dat nodig is ondersteu ning aan de ouders én hun kinderen.”
