museumbulletin > vriendschapsbeker
vriendschapsbeker vier brugse zorginstellingen verenigd op één vriendschapsbeker In het Sint-Janshospitaal en Onze-Lieve-Vrouw-ter-Potterie wordt in de historische gebouwen een uiteenlopende collectie bewaard die de meeste kunstdisciplines vertegenwoordigt. Door die verscheidenheid aan voorwerpen kan er steeds een zinvolle invulling gepresenteerd worden tijdens de Erfgoeddagen. Het thema van dit jaar 'Uit vriendschap?! leent zich tot een voor de hand liggende keuze. Door Stéphane Vandenberghe en Evelien Vanden Berghe. In de verzameling van het Sint-Janshospitaal
Op de voet zijn een bladversiering, het jaartal
bevindt zich immers een uitzonderlijk voorwerp
1664 en de initialen LM merkbaar.
dat nog steeds wat van een raadsel herbergt:
De versiering boven- en onderaan is aange-
de vriendschapsbeker uit 1664. Op deze beker
bracht in zogenaamde radgravure. Het is een
worden de emblemen van vier Brugse caritatie-
decoratietechniek waarbij met behulp van snel
ve instellingen verenigd: het Sint-Janshospitaal,
ronddraaiende wieltjes of schijfjes een voorstel-
het Magdalenagesticht, het Sint-Juliaansgods-
ling of opschrift in het glas wordt aangebracht.
huis en ten slotte het Hospitaal van Onze-Lieve-
Bovenaan is de spreuk EENDRAECHT MACKT
Vrouw-ter-Potterie.
MAECHT zichtbaar. Op de komwand zijn zes
De beker heeft een bolvormige kelk in door-
cirkelvormige medaillons gegraveerd. Twee
zichtig glas, een balusterstam met drie holle
verwijzen naar de stad Brugge, namelijk het
gedrukte knopen en drie schijven en steunt op
wapenschild en de gekroonde letter b. De an-
een licht conische voet. Dit sierlijk glas onder-
dere vertonen de emblemen van de vier lokale
ging een beschadiging die bij nader onderzoek
liefdadigheidsinstellingen.
merkbaar is. De stam is immers op meerdere
Deze vier zorginstellingen onstonden in de
verguld zilveren montuur, Hospitaalmuse-
plaatsen gebroken. Thans is de kelk om die
twaalfde of dertiende eeuw en kregen in de
um-Memling in Sint-Jan, inv. SJ 297.XXII
reden gevat in een verguld zilveren montuur
loop van de tijd elk een min of meer specifieke
Beker met emblemen van vier Brugse
waaronder zich een knoop in faïence bevindt. Ze
opdracht toegewezen.
caritatieve instellingen, hoogte 22 cm,
steunt op een getande basis, eveneens in ver-
In het Sint-Janshospitaal werden niet alleen
doorsnede basis 14,1 cm
guld zilver. Alle elementen van de stam worden
zieken en gewonden verzorgd, maar konden
centraal bij elkaar gehouden door middel van
ook pelgrims, daklozen en geesteszieken te-
een verticale vastgeschroefde, metalen stang.
recht. De gifbeker en het lammetje binnen het
1 Vriendschapsbeker, 1664, gegraveerd glas,
18
