ElektroVisie 2021 nr 3 - NL

Page 1

Nelectra, Beroepsorganisatie voor de elektrobranche · Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde · 6 x jaar · 32ste jg · afgiftekantoor 2030 Antwerpen X / P2A9571 − juni 2021 – 3

IN DEZE EDITIE  Luco: “Wij zijn digitale architecten”  Dossier beveiliging  "De werkzaamheidsgraad moet omhoog"  De VREG antwoordt op prangende vragen

ERN T A K R BAA M E E N AARS UIT L E K A NSCH DESIG


Niko Digital black

Comfort, gebruiksgemak en flexibiliteit van huisautomatisering binnen handbereik

www.niko.eu/digital-black


VIVIANE REFLECTEERT

Zet altijd in op veiligheid! Verschillende leden meldden ons de afgelopen weken dat zij installaties moeten gaan ‘herstellen’ van ‘collega’s’. Zij worden geconfronteerd met een ongeoorloofde werkwijze bij spanningsomschakelingen van de elektrische installatie van woningen en appartementen. Nelectra communiceerde dit aan de netbeheerder, die gelukkig snel actie ondernam, en dit hopelijk ook zal blijven doen. De problematiek van de EXVB-aansluitkabel van fabrikant La Triveneta Cavi was ook een mooi staaltje van het belang van normalisatie voor het borgen van veiligheid. Deze kabel voldoet niet aan de Belgische norm HD 603 - zoals voorgeschreven door het Synergrid voorschrift C1/107 “Algemene technische voorschriften voor de aansluiting van een gebruiker op het LS-distributienet”. Netbeheerder Fluvius waarschuwt dat de slechte kwaliteit van de aansluitingen ernstige gevolgen kan hebben, niet alleen voor de kwaliteit en de uitbating van het distributienet, maar eveneens voor de veiligheid van goederen en personen. Goed dat er wordt ingegrepen en dat de kabel niet meer mag verkocht worden. Maar hoe kon deze kabel in de groothandel komen? We roepen de groothandelaars op om na te kijken of de door hen op de markt gebrachte producten aan de Belgische normen voldoen. Onze installateurs mogen niet de dupe worden van deze problematiek. Hopelijk bewaken alle partijen in onze elektroketen de kwaliteit van alle aspecten van een installatie al ruim op voorhand, en niet als het te laat is. Tijdens het schrijven van deze “Viviane reflecteert”, hoor ik op het radionieuws de trieste melding dat twee covidpatiënten in een ziekenhuis in Maastricht het leven lieten nadat hun zuurstoftoevoer wegviel tijdens een stroomstoring. Normaal gesproken treedt de noodstroomvoorziening in werking bij een storing. Waarom gebeurde dit niet? Werd er bespaard op het testen van noodprocedures? Het onderzoek zal het uitwijzen. Wordt veiligheid soms, uit financiële overwegingen, door een gebrek aan opleiding of door snelle of ondoordachte handelingen, met de voeten getreden? Niet tolereerbaar. Nelectra kan het belang van veilig werken niet genoeg onderstrepen. Maak een degelijke risicoanalyse, zodat kan gefocust worden op een laag eventueel restrisico. Werk volgens de richtlijnen van de vitale 5/7, gebruik de veiligheidsinstructiefiches die Nelectra samen met de preventieadviseurs van Liantis ontwikkelde. Een risicoanalyse is geen vodje papier voor het geval de arbeidsinspectie eens zou langskomen. Overtuig de werknemers van het belang van veilig werken en van het gebruik van collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen. En check, check, check de kwaliteit en de correcte aansluitingen van de installatie. Perfectie bestaat niet, het streven ernaar wel.

Reageren? Viviane Camphyn Gedelegeerd bestuurder Nelectra viviane.camphyn@nelectra.be

3


4  I N H O U D

23 8

Alia Security zet in op informeren en belangenbehartiging

35

De mens achter Catherine Lootens

“Hoeveel lux is vereist bij de noodverlichting in een lokaal en op welke hoogte wordt dit gemeten?”

Informatietijdschrift voor de professionelen uit de elektrosector. ElektroVisie/ElectroVision heeft een oplage van 7.805 exemplaren en is een tweemaandelijkse uitgave van: het Nationaal Verbond van Zelfstandige Elektriciens en Handelaars in Elektrische Toestellen vzw (afgekort Nelectra), Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde · BE 0410 342 662 RPR Brussel T: 02 550 17 11, info@nelectra.be, www.nelectra.be redactieraad Viviane Camphyn, Eric Claus, Linda Claeys, Fallon Declerck, Pieter Feys, Els Heyrman, Ludo Holemans, Ronny Lannoo, Rudy Van den Bergh, Danny Hermans, Denise Weyers, Dirk Van Steenlandt

hoofdredacteur Els Heyrman 02 550 17 21 els.heyrman@nelectra.be reclameregie Trevi · Thomas Lannoo Meerlaan 9 · 9620 Zottegem 09 360 62 16 thomas.lannoo@trevi-regie.be

reportages Linda Claeys linda.claeys@nelectra.be

drukkerij Bredero Graphics

verantwoordelijke uitgever Viviane Camphyn Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde 02 550 17 11

administratie Nadia Van Nuffel · 02 550 17 17 nadia.vannuffel@nelectra.be Marian Hemerijckx · 02 550 17 18 marian.hemerijckx@nelectra.be

vertaling Akira Translations

cover Luc Daelemans

De artikels en de advertenties verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en de adverteerders. Overname van artikels is toegestaan mits schriftelijke toestemming van de uitgever. Lid van de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers.

Nelectra verwerkt uw persoonsgegevens met het oog op leden- of prospectenbeheer. Indien u dit niet wil, volstaat een mail naar info@nelectra.be. U kan uw gegevens inkijken en laten aanpassen via een eenvoudig verzoek, mét bewijs van identiteit, aan Nelectra, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde of via info@nelectra.be. Met vragen of klachten over gegevensverwerking kan u terecht bij de Gegevensbeschermingsautoriteit. Het algemeen privacybeleid vindt u op onze website www.nelectra.be. Uw gegevens werden mogelijks verkregen via een externe databank. Op eenvoudig verzoek kunt u meer info verkrijgen.


INHOUD

28

(Foto: Ann Cattelain – Federgon)

Ann Cattelain (CEO Federgon): “De werkzaamheidsgraad moet omhoog naar 80%”

3

Viviane reflecteert Zet altijd in op veiligheid!

6 8

25 Niko lanceert kit voor energiemanagement

LUCO: “Wij zijn digitale architecten”

26 Capaciteitstarief: de VREG antwoordt op prangende vragen

Nelectra informeert

28 Nelectra in gesprek met

8 Hallo Nelectra?

10 Vinger aan de pols 12 Elektrobarometer in lentestemming 14 Energie opslaan in thuisbatterijen

16 Sectornieuws 17 Dossier designschakelaars Uitneembaar katern met een overzicht van aantrekkelijke schakelaars: laat u inspireren

22 Dossier beveiliging 22 De vergunningsplicht geldt voor alle alarmsystemen 23 Alia Security zet in op informeren en belangenbehartiging 24 Security Day: 4 webinars rond cybersecurity en elektronische beveiliging

Ann Cattelain, CEO Federgon

32 Technische info 32 Elektrische leidingen: de Belgische aanduidingen versus de Europese 34 Een publiek laadpunt: wat en hoe?

35 8 vragen aan Catherine Lootens (Cluster Manager Groen Licht Vlaanderen)

5


6 N E L E C T R A

BEZOEK T HA AR LEDEN

LUCO: “Wij zijn digitale archite LUCO uit Helchteren is al meer dan 30 jaar

aanvang van het project voor een samen-

waarbij ook goed geluisterd wordt naar zijn

bekend als specialist in beveiligingstoepas-

werking met LUCO. Een klassieke elektrici-

wensen zodat -wanneer nodig- net dat stapje

singen. Ongeveer 6 jaar geleden koos dit

teitsinstallatie was door de combinatie van

verder kan gegaan worden. De klant kan

Limburgse Nelectra-lid om zijn activiteiten uit

alle digitale technieken geen optie. Ik kan

alles eenvoudig aanpassen zoals hij dat zelf

te breiden van alarm, camera en videofonie

niet genoeg benadrukken wat een grote luxe

wenst en dat is een groot voordeel van ons

naar totaalprojecten en KNX-domotica. Voor

het is om op deze manier te kunnen werken.

systeem.

Chief Believer Raf Jansen was dit een logische

Daardoor waren we immers in staat om van

stap: “We hadden de kennis immers al gro-

in de prille beginfase samen te zitten met

tendeels in huis en dankzij gericht bijscholen,

de andere betrokken partijen, waaronder

zijn wij er de afgelopen jaren in geslaagd om

de bouw-, interieur- en tuinarchitecten, en

ons bedrijf verder te laten groeien.”

dat heeft ervoor gezorgd dat onze plannen

Raf Jansen neemt ons mee naar zijn recentste project: een prachtige villa in een landelijke omgeving, waar LUCO zowel de

perfect op elkaar zijn afgestemd. Ik zeg altijd

Op de voorgrond van de foto ziet u een camera geprogrammeerd worden door een medewerker van LUCO. De camera heeft een diameter van amper 4,5 cm en een behuizing van amper 2,5 cm hoog.

‘wij zijn digitale architecten’ en zo konden wij

“Ik ga altijd op zoek naar een strakker en

deze rol volledig spelen.”

kleiner design,” vertelt Raf Jansen. “Dat is een

KNX-domotica als de beveiliging voor zijn

LUCO programmeert alles zelf, waarbij

rekening nam. “De klant koos van bij de

de vragen van de klant centraal staan en

passie van me. Op zondag ga ik vaak aan mijn bureau zitten en dan stel ik me de vraag


ecten” wat de klant zou willen. Vervolgens teken ik dat uit en ontwikkelen we dat met ons team. Deze kleine camera is een mooi voorbeeld, maar we ontwierpen ook al videofonie met een strakke look. Onlangs hoorde ik dat er een klant werd gecontacteerd met de vraag waar ze hun videofoonsysteem hebben laten maken. Bij LUCO natuurlijk! Daar word ik vrolijk van…”  Els Heyrman  Luc Daelemans


8  N E L E C T R A

INFORMEERT

Bij Nelectra kan u als lid steeds terecht bij onze adviseurs met al uw vragen over juridische, technische, sociale, fiscale, …. materies. Hierbij een paar interessante vragen die de voorbije maanden de revue passeerden.

Hoe dien ik een brandalarm in bijvoorbeeld appartementsgebouwen te onderhouden? Volgens onze leveranciers moet dat elke 5 jaar door een geaccrediteerde keuringsorganisatie en de tussenjaren door een installateur. Klopt dit? Wat zegt de wet? Hier zijn de normen NBN S 21-100-1 en NBN S 21-100-2 van toepassing. NBN S21-100-1 9.3 Initiële controle: Elk nieuw branddetectie- en brandalarmsysteem moet onderworpen worden aan een initiële controle volgens de procedure beschreven in paragraaf 9.2.

Voor meer informatie, contacteer onze Nelectra-adviseur

9.4 Periodieke controle: De branddetectie- en brandalarmsystemen moeten minstens om de 3 jaar gecontroleerd worden volgens de procedure beschreven in paragraaf 9.2. 9.5 Controle na wijzigingen van de installatie: Elk branddetectie- en brandalarmsysteem waaraan belangrijke wijzigingen werden aangebracht volgens paragraaf 12.2 moet onderworpen worden aan een initiële controle volgens de procedure beschreven in paragraaf 9.2. NBN S21-100-2 4.4 De controle Elke controle moet gerealiseerd worden door een controleorganisatie voor de taken die gedefinieerd zijn in de paragraaf 9.2 van de NBN DTD S 21-100-1. Leden van Nelectra kunnen de inhoud van paragraaf 9.2 op eenvoudig verzoek bekomen. De controleorganisatie moet geaccrediteerd zijn als een type A volgens de NBN EN ISO 17020 door een accreditatie instelling behorende tot de “Multilateral Agreement (MLA)” van de “European Cooperation for Accreditation (EA)”. De controleorganisatie moet branddetectie volgens NBN DTD S 21-100-1 in haar toepassingsdomein hebben (FS).

Hoeveel lux is vereist bij de noodverlichting in een lokaal en op welke hoogte wordt dit gemeten? Hiervoor is de norm NBN EN 1838 (Toegepaste verlichtingstechniek – Noodverlichting) van toepassing.

Freddy Steenackers freddy.steenackers@nelectra.be 02 550 17 23

Noodverlichting is een algemene term voor verschillende toepassingen: • veiligheidsverlichting - anti-paniekverlichting - evacuatieverlichting * vluchtwegsignalering * vluchtwegverlichting - gevaarlijke werkplaatsen • stand-by verlichting

Voor evacuatieverlichting, specifiek vluchtwegverlichting, gelden volgende voorwaarden: - Nooduitgang: de minimale verlichtingssterkte bedraagt 1 lux. Bovendien moet elke nooduitgang voorzien worden van een pictogram. - Vluchtwegen: op de as van de vloer over een breedte die minstens gelijk is aan de helft van de breedte van de vluchtweg bedraagt de minimale verlichtingssterkte 1 lux. Daarlangs is minimaal 0,5 lux vereist. - Kruisingen en richtingsveranderingen: minimaal 5 lux vereist. Bovendien moet een verlicht pictogram de weg naar de dichtstbijzijnde uitgang aangeven. - Trappen en andere niveauverschillen: moeten binnen een straal van 2 m direct worden aangelicht zodat de verlichtingssterkte op de treden minstens 5 lux bedraagt. - Brandbestrijdingsmateriaal of EHBO posten: moeten verlicht worden door een armatuur dat binnen een straal van 2 m geplaatst wordt. De minimale verlichtingssterkte wordt bepaald in functie van waar het materiaal zich bevindt. Op de vluchtweg: 1 lux; in de open zone: 0,5 lux; elders: 5 lux Voor anti-paniekverlichting, geldt het volgende: - moet geplaatst worden op plaatsen waar grote groepen personen aanwezig kunnen zijn, bijvoorbeeld sporthallen, aula’s, kantines,… De minimale verlichtingssterkte op het vloeroppervlak moet minstens 0,5 lux bedragen tot op een afstand van 50 cm van de muur. Metingen worden volgens de norm uitgevoerd tot op 20 mm boven de vloer. (FS)


PUBLIREPORTAGE

Atkore Vergokan: dé specialist in kabeldraagsystemen – steeds een stapje voor Nieuwe technologieën, nieuwe productiemethodes, nieuwe grondstoffen… Bij Atkore Vergokan volgen ze alles op de voet zodat zij hun producten en productieprocessen continu kunnen verbeteren om aan de beste kwaliteit te voldoen en het gebruiksgemak voor de installateur te verhogen. Schuif- en kliksysteem: groot gebruiksgemak

projecten op hun palmares staan. Zo hebben zij bijvoorbeeld tientallen kilometer zink aluminium draadgoten geleverd voor de installatie van 140.000 zonnepanelen op het dak van Verbrug-

Zo werd recent, naast de bestaande

ge Terminals in Vlissingen, het grootste

klikbare kabelgoot KBSCL (met perfo-

zonnedak in Nederland.

raties), een nieuwe klikbare kabelgoot gelanceerd: de KGCL met gesloten

Online tools

bodem (zonder perforaties). Het revolutionaire schuif- en kliksysteem zorgt ervoor dat er geen bouten, moeren, koppelplaatjes of clips nodig

ZMKBSCL + ZAVFUL

Atkore Vergokan is een echte pionier op het vlak van online dienstverlening.

zijn. Indien gewenst, kunnen ze gebruikt

Om de klanten nog beter te ondersteu-

worden maar de maximaal toegelaten belasting wordt reeds bereikt door te

Bovendien zijn ze milieuvriendelijk

nen, beschikken zij over een ‘Customer

klikken. Bovendien betekent dit een

(minder zink) en goedkoper dan alter-

Portal’, een gratis online dienst waar de

tijds- en geldbesparing want de installa-

natieven zoals thermische verzinking.

klanten offertes kunnen opvragen en

tie gaat sneller. En niet onbelangrijk, een

De klikbare kabelgoten KBSCL en

alle informatie over producten, voorraad

automatische uitlijning is verzekerd.

KGCL en enkele toebehoren zijn ver-

en levertermijnen in real-time kunnen

krijgbaar in zink magnesium (ZM).

raadplegen.

De VFUL draadgoot is verkrijgbaar in

Daarnaast bieden zij ook al enige tijd een

zink aluminium (ZA).

chatbox aan op hun website waar klan-

Zink magnesium en zink aluminium

ten live kunnen chatten met de Custo-

Projecten om trots op te zijn Zink magnesium en zink aluminium zijn

mer Service medewerkers, waardoor ze zeer snel verder geholpen worden.

twee metalen coatings die een uitstekende bescherming bieden tegen

Atkore Vergokan draagt duurzaamheid

corrosie. Dankzij hun unieke samen-

hoog in het vaandel. Daarom zijn ze - in

stelling zorgen ze voor een zeer goede

het bijzonder in Nederland - heel actief

bescherming van de snijkant (zelfher-

in de sector van de zonnepanelen en

stellend effect).

hebben ze intussen al een aantal grote

Meer info

www.atkore.com/vergokan Atkore Vergokan leverde tientallen kilometer zink aluminium draadgoten voor 140.000 zonnepanelen op de daken van Verbrugge Terminals in Vlissingen, het grootste zonnedak van Nederland.


10  N E L E C T R A

INFORMEERT

Vinger aan de pols Einde van het winkelen op afspraak Midden april maakte Nelectra een tussentijdse evaluatie op van de economische impact van het verplichte winkelen op afspraak. Belangrijkste conclusie uit de bevraging die wij bij onze leden organiseerden, is dat het omzetverlies een stuk groter was dan aanvankelijk verwacht. 1 op 5 elektrowinkels verloor meer dan 60% omzet. 1 op 4 kende omzetdalingen tussen de 40 en 60%. Zelfstandige elektrowinkels boden hun klanten nochtans een ruime waaier mogelijkheden om een afspraak zo eenvoudig en flexibel mogelijk vast te leggen. Zo kon een afspraak niet alleen op voorhand per telefoon of e-mail gemaakt worden, bij ruim een derde van de winkels kon dat ook via sociale media zoals Facebook of Instagram. En bij de overgrote meerderheid kon zelfs last minute nog een afspraak geboekt worden in het register aan de ingang van de winkel. Een kleine minderheid voorzag daarvoor zelfs een QR-code aan de deur. Niettemin vormde het winkelen op afspraak nog steeds een duidelijke drempel voor vele consumenten. Nelectra vroeg het Overlegcomité dan ook om hier rekening mee te houden toen zij op 25 april de geldende maatregelen voor niet-essentiële handelszaken, waaronder elektrowinkels, tegen het licht hield. “We roepen op om de verplichting om op afspraak te shoppen in geen geval te verlengen na 25 april”, klonk het toen bij Viviane Camphyn, gedelegeerd bestuurder van Nelectra, “waarom zouden we onze ondernemingen verdere verliezen laten maken en richting steunmaatregelen duwen, als we weten dat winkels niet de motor van de besmettingen zijn? We zijn er stellig van overtuigd dat onze elektroretailers ook zonder afspraken veilig hun deuren kunnen openen, rekening houdende met de intussen ingeburgerde afstandsregels en hygiënemaatregelen.” Even later besliste het Overlegcomité om het winkelen op afspraak af te schaffen.

Nelectra geeft advies over zomersolden Door de kabinetten Dermagne en De Bleeker werden we gevraagd om samen met Unizo een sectoraal standpunt in te nemen rond verschillende aspecten waaronder: Een verplaatsing van de eerste dag van de opruimingen, normaal gezien op donderdag 1 juli 2021, naar maandag 28 juni of maandag 5 juli om de drukte gedurende het eerste weekend van de opruimingen te verminderen; Een verlenging van de duurtijd van de zomersopruimingen 2021 naar anderhalve maand of twee maanden; Een afschaffing van de sperperiode. Op 28 mei vernamen we dat de kabinetten ons advies om de zomersolden niet te verschuiven of te verlengen, opvolgden.

Elektro-retailers en -installateurs ondervinden leveringsproblemen en prijsstijgingen Vanuit de elektroretail krijgt Nelectra signalen dat het weken tot maanden wachten is op de levering van elektrotoestellen. Navraag bij fabrikanten leert ons dat er meerdere oorzaken zijn, waaronder coronamaatregelen in fabrieken, een globaal tekort aan grondstoffen om bepaalde chips te maken,… Samen met de stijgende transportkost per container, zorgt dit er ook voor dat veel producten duurder zijn geworden. Eenzelfde verhaal horen we in de installatiesector. Daar zien we een toename van de kabelprijzen doordat de koperprijs momenteel zeer hoog staat, eveneens ingevolge een gebrek aan grondstoffen.

Residentiële PV-markt in een dipje Onlangs deed Nelectra een bevraging in verband met de recente ontwikkelingen in het PV-landschap en de noodzaak om over een RESCert-certificaat te beschikken opdat klanten zouden kunnen genieten van de investeringspremie voor nieuwe PV-installatie tot 10kW die in dienst genomen worden vanaf 01.01.2021. Maar liefst 55% meldde dat er sinds januari 2021 minder PV-opdrachten zijn, 5% heeft er meer en 12% merkt geen verschil. De overigen plaatsen geen PV-installaties (meer). 1 op 4 deelnemers wou zich ook inschrijven voor een RESCert-opleiding maar vond nergens een vrije plaats of stond op een wachtlijst. Meer info op: https://www.nelectra.be/ hier-volgt-u-een-opleiding-rescert

FOD Binnenlandse Zaken richt Adviesraad inzake Private Veiligheid op Nelectra is in deze raad vertegenwoordigd door onze ondervoorzitter Denise Weyers, tevens voorzitter van de koepelorganisatie Alia Security. Via die weg zal Nelectra in de toekomst advies verlenen aan de minister van Binnenlandse Zaken over het beleid inzake de aangelegenheden behorend tot het toepassingsgebied van de wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid (in het bijzonder alarm- en camerasystemen).


Smart Home. Smart Building. Smart Life. gira.be

Voelen. Een schakelaar? Of volmaakt met slechts één aanraking? De Gira tastsensor 4 is meer dan alleen aan of uit. Hij is veelzijdig qua design. Pure intuïtie. En comfortabel configureerbaar voor KNX functies zoals entertainment, jaloezie, temperatuur of licht. Een schakelaar die oriëntatie biedt en waarmee we niet alleen het Smart Home, maar ook heel eenvoudig ons gevoel

Sturen. Gira / Smart Home /

Tastsensor 4 Gira


12  N E L E C T R A

INFORMEERT

100,0 Elektrobarometer in lentestemming Meer werk op komst! De impact van de COVID-19-crisis op de omzet van de elektrobedrijven is niet te onderschatten. In de periode januari tot maart heeft

47% omzetverlies

geleden ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Bij 18% gaat het zelfs om een aanzienlijk verlies. Aan de andere kant doet 22% van de bedrijven het nu beter dan vorig jaar. Dat zien we ook aan de evolutie van het werkvolume in de jongste weken. Vergeleken met het vorige kwartaal, heeft de helft van de elektroondernemers nu minstens evenveel werk. 27% heeft nu meer werk. De vooruitzichten zijn nog beter.

De rendabiliteit volgt nog niet De Elektrobarometer stijgt in het eerste kwartaal van 2021, vrij spectaculair zelfs, met 2,4 indexpunten tot een mooie 100,0. Optimisten en pessimisten houden elkaar perfect in evenwicht. Dit is beduidend beter dan in het vorige kwartaal. Quasi alle parameters gaan erop vooruit. Vooral het werkvolume ligt hoger. We zitten hiermee nog niet op het pre-coronaniveau, maar de cijfers zijn hoopgevend.

De rendabiliteit van de elektrobedrijven staat al enige tijd onder druk. Veel verbetering zit er nog niet in. In het vorige kwartaal was de situatie evenwel slechter dan nu. Toen gaf 37% aan dat zijn rendabiliteit verslech-

26%

terd is. Nu is dat , terwijl 14% zijn rendabiliteit heeft zien toenemen

20%

dat ook verwacht voor de en nabije toekomst. Het aantal slechte betalers en ook de concurrentiedruk blijven eerder stabiel. 3 op 4 ervaart weinig tot geen verandering.

29%

denkt in de eerstvolgende maanden meer werk te hebben. 16% verwacht minder werk.

Hoopgevende tekenen 68% van de elektrobedrijven is

Aanwervingsbereidheid neemt toe Veruit de meeste elektrobedrijven - 8 op 10 om precies te zijn - werken nu nog met ongeveer evenveel mensen als enkele maanden geleden. 14% werkt met minder werkkrachten. 7% met meer. Voor de toekomst verwacht nog maar 2% een inkrimping van het personeelsbestand.

21% denkt aan uitbreiding! Dat is een hoog percentage. Of het eenvoudig zal zijn om die nieuwe werknemers te vinden, is nog maar de vraag nu de orderboekjes bij iedereen beter gevuld geraken.

neutraal tot tevreden over de economie in het algemeen. Dat betekent dat 32% somber gestemd is. Veel, maar minder dan de 45% van eind 2020.

53%

Al bij al zijn de elektrobedrijven optimistischer gestemd. De vaccinatiecampagne raakt op kruissnelheid en de economie trekt aan. Ongerustheid is er wel over leveringsproblemen en stijgende prijzen van bepaalde grondstoffen. Bovendien steekt het probleem van de knelpuntberoepen weer de kop op.

van de elektrobedrijven is optimistisch over de algemene toestand van het eigen bedrijf. 32% staat er neutraal tegenover. 15% is ontevreden en dat zijn er toch heel wat minder dan in de vorige kwartalen.

De elektrobarometer wordt sinds 2010 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo bedrijven en zelfstandige ondernemers uit de elektrosector, zowel installateurs als handelaars. Een waarde boven index 100 wijst op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 op een negatieve evolutie. De jongste bevraging bij een vast, representatief panel gebeurde in april 2021.

 Anja Larik


221 INLINE CONNECTOR UNIVERSELE GELEIDERAANSLUITING IN DOORGANGSRICHTING Installatiekabels verbinden in doorgangsrichting is nu eenvoudig, snel en veilig. Een geavanceerde aansluiting voor alle soorten geleiders van 0,2 tot 4 mm² – daarvoor staat de nieuwe 221 inline connector met hendel. Meer informatie op www.wago.com/221-inline


14  N E L E C T R A

INFORMEERT

Energie opslaan in thuisbatterijen De federaties van de elektroinstallateurs (waaronder Nelectra) voeren samen met hun technologisch kenniscentrum Volta het zogenaamde “CEMS”-project uit, waarbij CEMS staat voor “Energie Management Systems”. Dit is een 3 jaar durend Coock-traject gesteund door VLAIO. Een belangrijk aspect binnen een energiemanagementsysteem is de opslag van energie en in bijzonder de elektrochemische opslag waaronder de thuisbatterij.

Een essentieel aspect van batterijen is de levensduur en opslagcapaciteit en daarmee samenhangend het financiële kostenplaatje die de terugverdientijd bepaalt.

Wat bepaalt de levensduur? De levensduur van een toestel of onderdeel exact inschatten is niet eenvoudig, want veel hangt af van het gebruik. Voor een bout in een vliegtuig is het aantal trillingen bepalend voor de tijd waarna de bout het begeeft onder een bepaalde dynamische trekspanning. Voor een batterij is dat het aantal keren laden en ontladen waarna de batterij een bepaalde capaciteit niet meer haalt. Daarnaast moet ook rekening gehouden worden met laadprofiel, ontlaadprofiel en temperatuur.

Datasheets versus reële gebruik Datasheets zijn doorgaans gebaseerd op een cyclisch gebruiksprofiel, waarbij slechts een beperkt deel van de capaciteit (de zogenaamde Depth-Of-Discharge of DOD in % van de maximale capaciteit)

wordt ingezet, bij kamertemperatuur en met een beperkte maar constante laad/ ontlaadstroom. Het is dus niet evident om daaruit de levensduur onder de reële gebruiksvoorwaarden af te leiden. De levensduurwaarden in datasheets zijn daardoor vooral indicatief. Een batterij wordt als einde-leven beschouwd als de capaciteit tot 80% van de oorspronkelijke waarde verminderd is. Uiteraard is een batterij met een capaciteit die lager is dan 80% van de initiële waarde nog te gebruiken.

De invloed van de temperatuur De temperatuur beïnvloedt zowel de levensduur als de capaciteit van een batterij. De aangewezen werkingstemperatuur voor zowat alle batterij types (= elektrochemische werkingsprincipes) bedraagt 20°C. Een hogere temperatuur verlaagt de levensduur en verhoogt lichtjes de capaciteit. Dat laatste manifesteert zich bijvoorbeeld wanneer we een bijna opgebruikte batterij wat opwarmen en zo alsnog onze zaklamp of ons mobieltje nog voor een tijdje aan de praat krijgen. Een lagere temperatuur heeft geen invloed op de levensduur, maar verlaagt wel de performantie van een batterij. We kennen allemaal het moeilijker of zelfs niet starten van een wagen met verbrandingsmotor in de winter. Dat is te wijten aan de verhoogde interne weerstand en/of de verlaagde capaciteit van de startbatterij van de wagen in een lagere omgevingstemperatuur. Een ander voorbeeld waarmee de meesten onder ons voorlopig nog minder ervaring hebben is de elektrische wagen. Op koude dagen zal het rijbereik wat lager zijn. Onderstaande grafiek toont het effect van de temperatuur op de capaciteit van een Li-ion batterij.

Lood-zuurbatterij

Bron: Technische Universität München (TUM)

Lood-zuurbatterijen zijn al decennialang terug te vinden als startbatterijen in


NELECTRA INFORMEERT

wagens met verbrandingsmotor. Deze batterijchemie bestaat al lang en is relatief goedkoop. Diep ontladen (bijvoorbeeld 80 % of zelfs 90 % DOD) verlaagt alvast fors het aantal laad en ontlaad cycli bij de initiële capaciteit. Bovendien verhoogt het fors de kans op beschadiging van de lood-zuurbatterij. Bij dergelijke diepe ontlading worden 100 tot 200 cycli gehanteerd. Wanneer minder diep ontladen wordt, stijgt het aantal cycli. Actuele datasheets vermelden 800 tot zelfs 3000 cycli bij 60% DOD. Uiteraard hangt aan deze laatste een aardig prijskaartje. Om veroudering tegen te gaan wordt dit type batterij best regelmatig opgeladen. De laadstroom is vaak zeer beperkt bij dit type batterij. Typisch 5% tot 10% van de C1-waarde in Ampère uitgedrukt. Veel meer dan de ontlaaddiepte is het beperkte laadvermogen vaak een bekommernis als men overweegt om lood-zuurbatterijen te gebruiken in een PV-opslagsysteem. Lood-zuur omvat een aantal varianten met elk hun eigen specifieke eigenschappen, zoals flooded, AGM-VRLA, GEL-VRLA en Advanced lead-carbon.

Batterijpremie aangepast op 1 april 2021 Particulieren die een thuisbatterij kopen of leasen kunnen daarvoor een premie krijgen van de Vlaamse overheid. Sinds 1 april 2021 bedraagt de premie – afhankelijk van de capaciteit van de batterij – 300 euro/kWh (0 tot 6 kWh) en bijkomend 250 euro/kWh (6 tot en met 9 kWh), met een absoluut maximum van 2.550 euro en 40% van het factuurbedrag (incl. btw). Ook thuisbatterijen met een grotere capaciteit komen in aanmerking, maar het premiebedrag stijgt niet meer boven de 9 kWh. Meer info over de voorwaarden waaraan men moet voldoen en de documenten die daarvoor nodig zijn, vindt u op de website van het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap): https://energiesparen.be/thuisbatterij. Daar moet de premie ook online aangevraagd worden. Uitbetalingen zijn ten vroegste in september 2021 mogelijk.

Lithium-ion batterijen Lithium-ion batterijen zijn terug te vinden in elektrische wagens en in mobiele apparaten zoals laptops en telefoons. Deze batterijchemie is recenter dan lood-zuur en is relatief duur. Diep ontladen (typisch 80 % DOD) is wel mogelijk en batterijen met meer dan 2000 laad- en ontlaadcycli waarbij de initiële capaciteit gehandhaafd blijft, zijn beschikbaar.

Herbekijk het Nelectra-webinar “Hoe plaats ik een slimme batterijopslag bij huishoudelijke installaties?” Naast het premiesysteem voor thuisbatterijen belichtten we in dit webinar de technische implementatie van een thuisbatterij, waarbij we de problemen bij de realisatie en keuring niet uit de weg gingen. We bundelden alle noodzakelijke informatie om een degelijke huishoudelijke installatie aan te bieden. In dit webinar krijgt u een antwoord op onder meer volgende vragen: Met welke technische zaken moet er rekening gehouden worden? Wat is het huidig wetgevend kader? Hoe zit het met dimensionering & slimme toepassingen? Wat met de risico’s zoals brand- en explosiegevaar? Aan welke instantie en hoe meld ik de thuisbatterij? Nelectra-leden die er op 25 maart 2021 niet live bij konden zijn, kunnen dit webinar gratis herbekijken op onze website www.nelectra.be onder de rubriek “Infosessies en Vorming”.

De laadstroom kan ingesteld worden tot typisch 100% van de C1-waarde in Ampère uitgedrukt. Een lithium-ion batterij laat zich dieper ontladen en kan een hogere laadstroom aan dan de lood-zuur batterij. Deze eigenschappen maken van de lithium-ion batterij vaak een geschikte kandidaat om te gebruiken in een PV-opslagsysteem. Een specifiek aspect van lithium-ion batterijen is dat ze een batterijmanagementsysteem (BMS) nodig hebben. Door hun hoge energiedichtheid en de reactiviteit van lithium kan er, bij verkeerd gebruik, een zogenaamde ‘thermal runaway’ optreden met brand als gevolg. Het BMS bewaakt de werking en verlengt de levensduur door spanningsverschillen tussen de individuele cellen in de batterij weg te werken (het zogenaamde ‘balanceren’). Thermal runaway is overigens geen exclusief fenomeen voor Li-ionbatterijen. Ook bij lood-zuurbatterijen kan dit optreden. Lithium-ion omvat een heel aantal varianten met elk hun eigen specifieke eigenschappen, zoals Lithium-ijzerfosfaat (LFP) en Lithium-Nikkel-Mangaan-Kobalt (NMC).  Geert Verhoeven, VOLTA

15


16 S E C T O R N I E U W S Nieuwe website voor D + H BeLux

D + H BeLux lanceerde een gloednieuwe website, die ontworpen werd om een ​​ eenvoudige en intuïtieve navigatie mogelijk te maken. Bezoekers van de site www.dh-belux. be vinden een presentatie van D + H-oplossingen, waaronder rookafzuiging en natuurlijke ventilatie van gebouwen, gedetailleerde informatie over alle productfamilies: motoren voor alle soorten ramen, centrale besturingseenheden, rookmelders en handige accessoires. Via het eenvoudige downloadmenu krijgt u als bezoeker directe toegang tot technische gegevensbladen en productcatalogi. Er zijn ook andere nuttige links aanwezig voor het verkrijgen van CAD-tekeningen, BIM-gegevens en specificaties die relevant en essentieel zijn voor de planning.

Trayco lanceert gamma voor de industriële installateur

Het afgelopen jaar investeerde Trayco 2 miljoen euro in de uitbreiding van zijn machinepark te Oudenaarde. Een bewuste keuze voor 100% Belgische productie. Dit voorjaar lanceerde deze kmo bovendien trots THE.FORCE, een gamma kabelladders voor industriële projecten. “THE.FORCE is een industriële productlijn ontworpen om industriële installateurs een betere oplossing te kunnen bieden voor hun projecten,” aldus Geert Ballet, zaakvoerder van Trayco. “We ontwikkelden dit gamma op basis van marktinformatie en eigen ervaring. Het werd een innovatieve, sterke, veilige en snel te monteren ladder. Door zijn specifieke assemblagewijze zijn we tevens in staat om hem in onze Ultra Galva uitvoering te produceren. Deze is tot 3 keer meer tegen corrosie bestand dan de traditionele thermisch verzonken eindafwerking.”

Ledvance: lampen voor openbare verlichting

De nieuwe Osram NAV LED retrofitlampen van Ledvance voor openbare verlichting niet alleen tot 52% minder energie dan conventionele natriumhogedruklampen, ze verlagen ook de onderhoudskosten dankzij een levensduur tot 50.000 uur. Dit verhoogt de kosteneffectiviteit op twee niveaus. Nog een ander pluspunt: de lampen kunnen op conventionele voorschakelapparaten gebruikt worden en dit zonder herbedrading. Dit betekent dat extra dimmen ook mogelijk is wanneer de verkeersdichtheid laag is. De range omvat 2 versies ter vervanging van 100 of 150 watt NAV lampen in

de lichtkleuren 2.700K en 4.000K, met een lichtstroom tot 12.000 lumen. Ze beschikken over een hoog lichtrendement (185 lm/W).

Schneider Electric lanceert compacte UPS

Schneider Electric lanceert wereldwijd de Galaxy VL 200-500 kW (400V / 480V) 3-fase Uninterruptable Power Supplies (UPS). Deze efficiënte en compacte UPS biedt tot 99 % efficiëntie in ECOnversion-modus voor een volledige return on investment binnen de twee jaar (afhankelijk van het model) voor middelgrote en grote datacenters en commerciële en industriële faciliteiten. Het compacte ontwerp van de Galaxy VL is met zijn vloeroppervlakte van 0,8 m² half zo groot als het industriegemiddelde: bijzonder handig in datacenters waar de oppervlakte beperkt is. Zijn modulaire en schaalbare karakter stelt datacenterprofessionals in staat om het vermogen stapsgewijs te schalen, van 200 kW tot 500 kW met vermogensmodules van 50 kW. Dit biedt de nodige flexibiliteit om mee te groeien met het bedrijf wanneer nodig.


DOSSIER DESIGNSCHAKELA ARS

Aantrekkelijke schakelaars: laat u inspireren Nog te veel installateurs bieden hun klanten voornamelijk de neutrale, witte/crème schakelaar aan. Nochtans is er in het schakelaarlandschap een pak interessant designmateriaal te vinden, dat minder saai is en waar ook iets meer op te verdienen valt. Vaak is de consument ook te vinden voor iets mooiers voor een kleine (zelfs grote) meerprijs… Wij vroegen een aantal fabrikanten naar hun mooiste, interessantste, nieuwste of uitzonderlijkste designexemplaar. Bij elk merk vindt u ook een QR-code, die u de weg wijst naar de website of catalogus van dit merk, zodat u ook andere interessante designs kan ontdekken. Alle materiaal dat we verzamelden, vindt u in dit katern, speciaal in het midden, zodat u het uit dit magazine kan halen en meenemen naar uw klant.

Basalte: Belgisch design Sentido is een multifunctionele designschakelaar. Bedien eenvoudig verlichting, sferen en muziek met de lichtste aanraking. Activeer nog meer functies dankzij de unieke multitouch. Kies tussen een brede waaier aan hoogwaardige kwaliteitsafwerkingen zoals brons, nikkel en rosé. Afwerkingen die opgaan in het interieur of net opvallen als designstatement. Alle producten worden tot in de fijnste details ontworpen en met de hand gemaakt. Puur Belgisch vakmanschap.

Berker: wandapparatuur met draaibediening De Serie R.classic van Berker behoort tot de klassiekers van het interieurdesign en heeft reeds architecten en designliefhebbers geïnspireerd. Deze Serie wordt nu uitgebreid met de mogelijkheid om een oriëntatie- of signalerings-LED in de schakelaar te integreren. R.classic biedt afwerkingen in PVC, glas, aluminium en roestvrij staal.

Bticino: minimalistisch Living Now is de nieuwste generatie schakelmateriaal van Bticino die minimalistisch design koppelt aan geconnecteerde oplossingen. Of het nu gaat om een nieuwbouwproject of een renovatie, Living Now biedt tal van oplossingen van traditioneel tot smart. De bedieningsknoppen bezetten de gehele hoogte van de toets en je kiest zelf waar je drukt. Daarna keren ze terug naar hun originele positie dankzij het zelfcentrerend systeem™. Perfecte uitlijning van de knoppen, zelfs na talrijke klikken.

CJC: intelligente aanraakschakelaar Lucia is een knipoog naar licht in het Latijn (lux) of Italiaans (luce). Dit verwijst niet enkel naar de mogelijkheid om verlichting te bedienen maar ook naar het RGB-licht in de aanraakgevoelige balkjes die reageren op handelingen of aangeven waar de schakelaar moet aangeraakt worden. Dankzij de leds die subtiel oplichten, is de schakelaar het eerste wat gezien wordt in een donkere ruimte. Naast de enkelvoudige aanraak is er ook de tweevoudige en viervoudige aanraakconfiguratie. De schakelaar kan gebruikt worden met pulsrelais (24V) of met verschillende domoticasystemen zoals o.a. KNX. De aanraaklijnen kunnen verschillende handelingen van de gebruiker detecteren en deze omzetten in verschillende uitgaande signalen zoals het ‘swipen’ om te dimmen.

17


18 D O S S I E R

DESIGNSCHAKELAARS

Duotecno: intrigerend geïntegreerd.

EAE: Rosa-reeks

Elk designproduct kan volledig naadloos in muur/plafond of in de afwerking van de muur geïntegreerd worden. Dit geldt zowel voor de schakelaars en afdekramen (met/ zonder rand), audio speakers, verlichting, touchscreens, als voor de detectoren, alarm… Het materiaal is sterker, robuuster en kan perfect naar wens van de klant afgewerkt worden. Het kan immers beschilderd of bepleisterd worden, wat zorgt voor dé perfecte integratie in elk interieur.

Een premium KNX touchschakelaar, vervaardigd van glas of geborsteld metaal. Deze schakelaar is beschikbaar met 1 tot 6 aanraakvelden die programmeerbaar zijn met verschillende functies in een KNX-omgeving (onder meer verlichting, jaloezieën, sferen, audio, enz…). De EAE Rosa-reeks schakelaars beschikken over een status-LED en een navigatie-LED om de schakelaar in het donker te vinden. De glazen variant is verkrijgbaar in het wit of zwart. De metalen schakelaars zijn verkrijgbaar in het wit, zwart, RVS, brons of goud. Tevens is het ook mogelijk om in iedere uitvoering een bijpassende thermostaat te krijgen met een display dat het setpoint weergeeft.

Elsner: eTR-reeks

Gira: brons, goud en zwart

Glazen KNX touchschakelaars met een modern ontwerp. Deze schakelaar is beschikbaar met 1 tot 4 aanraakvelden die via ETS programmeerbaar zijn met verschillende functies, waaronder bijvoorbeeld verlichting, jaloezieën, sferen, audio en veel meer. Deze schakelaar is beschikbaar met iconen voor verlichting, tempe-

De huidige trend grijpt terug naar de kleuren van weleer. Dan denken we aan brons- en goudkleur, maar ook zwart komt terug. Gira speelt daar niet alleen op in met de TS4 op KNX, maar ook met haar gewone schakelaars. Deze passen bijvoorbeeld perfect bij een keukenkraan in goud of brons! In de design afdekramen kunnen alle functies geïntegreerd worden, zoals RJ45, stopcontacten, thermostaat, KNX, draadloos, enz...

ratuur en zonwering, of gewoon als blanco touchschakelaar. Tevens is het ook mogelijk om een bijpassende thermostaat te krijgen met een display dat het setpoint weergeeft. Beschikbaar in het wit of het zwart.


DOSSIER DESIGNSCHAKELA ARS

Jung: grafietzwart mat en sneeuwwit mat Het Jung schakelmateriaal biedt voor elk interieur de passende schakelaar: van strak minimalisme tot rustiek, van hoogwaardig kunststof tot exclusieve metalen. Jung voegt de matte uitvoering in de kleuren grafietzwart en sneeuwwit toe aan de designreeksen LS 990, LS Zero, LS CUBE, A 550 en A FLOW. Ook in deze matte uitvoering integreren Jung schakelaars, stopcontacten, netwerk- en multimedia-aansluitingen … zich naadloos in verschillende woonstijlen. Hun matte look staat bovendien garant voor pure elegantie. Een eyecatcher in elk interieur!

Lithos: Gunpowder Black Britannica in Gunpowder Black is ontworpen voor de UK, maar biedt ook een designoplossing voor Italiaanse 504E dozen. Alle Lithoss elementen zitten in een nieuw, compacter frame dat alle elementen dichter bij elkaar brengt, wat resulteert in een uitgebalanceerde schakelaar.

Mureva Styl (Schneider): eenvoudig briljant

Niko: Digital black Dit revolutionaire bedieningsscherm voor Niko Home Control stuurt verschillende toestellen tegelijk aan en is beschikbaar voor elk type bekabeling. Per scherm kunnen tot twaalf intuïtieve bedieningen worden geselecteerd naar persoonlijke voorkeur, zoals de verlichting, muziek, rolluiken en Niko Home Control sferen. De vorm en het strakke design van de Digital black passen perfect bij de bestaande tijdloze afwerkingen van Niko. Hij integreert zich naadloos in ieder interieur en werd reeds met meerdere internationale design awards bekroond.

Omdat alle componenten een IP55-rating hebben, kan Mureva Styl de meest barre omgevingsomstandigheden aan: • Waterdicht, open of met afdekplaat, • IK08 geclassificeerd om bescherming te bieden tegen schokken, UV-bestendig, • Vuil en stofbestendig en bestand tegen oplosmiddelen. Het Mureva Styl-gamma is ontworpen voor een eenvoudige installatie dankzij het intuïtieve ontwerp dat is gebaseerd op geavanceerde ergonomie. Beschikbaar in twee kleuren: polarwit / antracietgrijs.

19


20 D O S S I E R

DESIGNSCHAKELAARS

Simon: veiliger, sneller en eenvoudiger Het Simon 24 schakelmateriaal is een gamma met oog voor esthetiek en functionaliteit. Het is beschikbaar in verschillende kleuren en past zo in verschillende soorten ruimtes. De belangrijkste innovatie van Simon 24 is het Push&Go mechanisme dat de installatie in alle soorten inbouwdozen (compatibel met alle inbouwdozen op de markt) vereenvoudigt en schroeven overbodig maakt. Het mechanisme is veiliger en 3 keer sneller te installeren dan normale schakelsystemen. Dankzij de bevestigingsklauwen is een perfecte bevestiging mogelijk, ongeacht de staat van de inbouwdoos of de muur.

Vimar: Eikon Exé Vintage-reeks Een design tuimelschakelaar of impulsdrukker, retro uitstraling met een moderne twist die iedere ruimte cachet geeft. Vervaardigd uit metaal en beschikbaar in het antraciet, mat wit, geborsteld nikkel, geborsteld donkerbrons, goud of satijngoud. Deze premium schakelaar is beschikbaar met een 2-module afdekplaat voor 1 of 2 tuimelschakelaars of een 3-module afdekplaat voor 3 tuimelschakelaars.

Zennio: Flat-reeks Een KNX design touchschakelaar met een vlak ontwerp (slechts 9mm dikte), beschikbaar met 1 tot 6 aanraakvelden die programmeerbaar zijn met verschillende functies (verlichting, jaloezieën, sferen, audio en veel meer). De Flat-reeks beschikt overigens over een benaderingssensor, zodat de achtergrondverlichting enkel oplicht wanneer het nodig is, een helderheidssensor om de lichtsterkte ervan te regelen en een temperatuursensor. Deze touchschakelaar is standaard beschikbaar in het antraciet, wit, glanzend wit en grijs, maar ook compleet personaliseerbaar met foto-achtergrond en/of iconen.


SECTORNIEUWS

Boek: Licht vernieuwen naar led. Wat moet je weten? Na de gloeilamp worden er ook andere lichtbronnen verboden in Europa vanwege hun te lage energie-­ efficiëntie, te grote milieu-impact en omdat de lamptechnologie verouderd is. Hoe zorg je ervoor dat er toch nog licht uit je armaturen komt? Renoveren, oftewel retrofit, lijkt dé oplossing. De logica is simpel: waarom weggooien als de meeste onderdelen nog prima zijn? Om milieubewuste vernieuwers te helpen bij de keuzes op het gebied van retrofitten, verscheen onlangs het boek ‘Licht vernieuwen naar led. Wat moet je weten?’ Het is de eerste gezamenlijke publicatie van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV), het Belgisch

Instituut voor Verlichtingskunde (IBE-BIV) en Groen Licht Vlaanderen (GLV). Het boek ‘Licht vernieuwen naar led. Wat moet je weten?’ wordt uitgegeven in het Nederlands en in het Frans en omschrijft helder alle aspecten die bij retrofit belangrijk zijn. “Het gaat specifiek in op de implicaties van retrofit met een heldere omschrijving van de condities”, zegt Catherine Lootens van Groen Licht Vlaanderen vzw. “Het gaat ook over de rol en aansprakelijkheid van de installateur, adviseur, fabrikant en distributeur als het mis gaat bij aanpassingen aan een verlichtingstoestel. Wij leggen uit, maar beschrijven ook de gevoeligheden en de valkuilen.” Meer informatie en de link naar een bestelformulier vindt u op de website van Groen Licht Vlaanderen, onder de rubriek ‘Kennisbank – publicaties’. www.groenlichtvlaanderen.be

21

energieneutrale Sweco-kantoor in Zelzate. Ingenieursbureau Sweco bundelt hiervoor zijn krachten met de technologiebedrijven ABB en Yuso. Door deze innovatie kan een systeem met een batterij en elektrische wagens voor de stroomvoorziening van gebouwen instaan. Jochen De Smet, Sweco-projectleider bij de divisie Energy, legt uit hoe de batterijcapaciteit van de elektrische vloot gevaloriseerd wordt: “Vehicle-to-Grid of kortweg V2G duidt op een type laadpaal die bidirectioneel werkt. Zo zal de wagen zowel kunnen opladen als ontladen. Tijdens het ontladen kan energie uit de batterij teruggestuurd worden naar het net of naar het kantoorgebouw. Dit stelt ons in staat om de batterij actief te gebruiken in ons energiesysteem.”

Eerste slim laadplein van België Dit voorjaar onthulde Vlaams viceminister-president Hilde Crevits het unieke Vehicle-to-Grid-laadplein voor het nieuwe

STUURKASTEN VOOR ROOKAFVOER EN NATUURLIJKE VENTILATIE D+H : Duits fabrikant, kwaliteit « Made in Germany » Uw betrouwbare partner voor de kleine 3A stuurkast voor de noodtrappenhal tot de 80A RWA-stuurkast met verscheidene vertakkingen en verbonden met het GBS-systeeem. Voor het total servicepakket in België, aarzel niet om D+H BeLux de contacteren : www.dh-belux.be/nl


22 D O S S I E R

BEVEILIGING

De vergunningsplicht geldt voor alle alarmsy  In de vorige editie van ElektroVisie behandelden we in onze rubriek ‘Hallo Nelectra’ een ledenvraag over de misvatting dat voor bepaalde draadloze alarmsystemen of systemen zonder buitensirene de Wet Private Veiligheid niet van toepassing zou zijn en er dus geen vergunningsplicht voor zou gelden. We gaan er in dit artikel dieper op in waarom dit niet klopt en hoe er mogelijke misverstanden ontstaan zijn. Volgens de Wet private veiligheid is een vergunning als onderneming voor alarmsystemen vereist bij de conceptie, de installatie, het onderhoud en de herstelling van alarmsystemen. Daarbij is de definitie van “alarmsysteem”: elk systeem bestemd om alarmsituaties ingevolge misdrijven tegen personen of goederen, brand, gaslekken, ontploffingen of noodsituaties in het algemeen vast te stellen en om een alarmsignaal te activeren. De wet maakt daarbij géén onderscheid tussen een bedraad dan wel draadloos alarmsysteem, al dan niet met buitensirene, buitenlicht of meldsysteem! Een vergunning is dus steeds verplicht, voor eender welk type van alarmsysteem.

Verschil tussen de wet en het KB van 2007 Wij vermoeden dat de verwarring ontstaan is omdat er een Koninklijk Besluit bestaat dat alleen van toepassing is op

alarmsystemen die voorzien zijn van een buitensirene, een buitenlicht of een meldsysteem. Het betreft het KB van 25 april 2007 tot vaststelling van de voorwaarden voor installatie, onderhoud en gebruik van alarmsystemen.

Er is een duidelijk verschil tussen de Wet private veiligheid en het Koninklijk Besluit van 2007. Er is dus een duidelijk verschil tussen enerzijds de Wet private veiligheid (die de vergunningsplicht regelt voor alle alarmsystemen) en anderzijds het Koninklijk Besluit (dat de extra voorwaarden voor installatie, onderhoud en gebruik regelt die enkel gelden voor alarmsystemen met een buitensirene, buitenlicht of meldsysteem). Dit volledige KB kan u raadplegen via volgende link: http://www.ejustice.just.fgov.be/eli/ besluit/2007/04/25/2007000529/justel)

Oppassen met binnensirene en meldingen Aanvullend geven we u nog mee dat de binnensirenes waarvan in dit KB sprake is, buiten niet hoorbaar mogen zijn. Is dat wel het geval, dan worden ze als buitensirene beschouwd en vallen ze dus ook onder de bijkomende verplichtingen van dit KB. Ook meldingen aan de klant zelf (via een app bijvoorbeeld) worden strikt gezien beschouwd als een “meldsysteem” en vallen dus onder de bijkomende verplichtingen van het KB.

Alia Security zet in op informeren en belangen  Alia Security, de Belgische beroepsvereniging van elektronische beveiliging, krijgt elke drie jaar een nieuwe voorzitter. Sinds kort is Denise Weyers gestart met haar tweede mandaat, dat zij met veel energie en gedrevenheid opgenomen heeft.

ALIA Security vertegenwoordigt de installateurs, de fabrikanten en de distributeurs inzake inbraakdetectie, branddetectie, toegangscontrole en camerabewaking. Deze koepelorganisatie ontstond in 2007 vanuit de noodzaak om de belangen van de beveiligingssector met 1 stem te verdedigen. “Dat werkte immers efficiënter dan met 4 federaties te lobbyen voor dezelfde zaken, maar met verschillende stemmen,” klinkt het bij huidig voorzitter Denise Weyers. Zij is momenteel net begonnen aan haar tweede ambtstermijn (nvdr: alle vier de federaties vaardigen om de drie jaar een eigen voorzitter af. Denise vertegenwoordigt Nelectra nu voor de tweede keer). ALIA organiseert jaarlijks de bekende Security Day. Vorig jaar werd die -noodgedwongen- afgelast, maar dit jaar maakt ALIA dit ruimschoots goed, door dit voorjaar een virtueel event te organiseren (het verslag daarvan, vindt u verder in dit nummer van ElektroVisie) en later dit jaar volgt hopelijk nog een fysieke Security Day. Met de Security Day lokt ALIA niet alleen niet-leden, zoals politie, brandweer, preventie…., maar komt de federatie ook tegemoet aan één van haar belangrijkste missies: de vergunde beveiligingsinstallateur zo goed mogelijk informeren. “Door opnieuw een installateurscomité op te richten, zal de informatie en expertise van en naar de installateurs gaan, zoals het hoort,” vertelt Denise Weyers. “Daarnaast participeren we met onze experten in de belangrijkste nationale technische werkgroepen en commissies. Zeker niet alleen


R E TA I L

23

stemen Concreet betekent dit dus dat er voor alarmsystemen die enkel een binnensirene doen afgaan die buiten niet hoorbaar is, een vergunning vereist is voor de installateur die dit plaatst bij een derde, maar dat de extra vereisten uit het KB voor dit type systemen niet van toepassing zijn en dus niet moeten worden nageleefd. De achterliggende reden daarvoor: bij het ontbreken van buitensirene, -licht of meldsysteem is er geen risico op vals alarm die de buurt kan opschrikken of onnodig de hulpdiensten oproept, waardoor de extra voorwaarden uit het KB niet nodig zijn. In de praktijk zal dat, gelet op de features waarover de meeste alarmsystemen op de markt beschikken, maar weinig voorkomen en zal naast de vergunningsplicht nagenoeg ook altijd het KB van toepassing zijn.  Fallon Declerck

Vergunning nodig? Nelectra helpt u op weg Opgelet! Sinds de nieuwe Wet Private Veiligheid van 2 oktober 2017 is er ook een vergunning vereist voor de conceptie, installatie, onderhoud en herstelling van camerabewaking. Bent u nog niet vergund als onderneming voor alarmsystemen en/of camerasystemen? U kan bij Nelectra terecht voor hulp bij de aanvraag van beide vergunningen bij de FOD Binnenlandse Zaken.

Profiteer nu van de

DKV tankkaart voor auto’s en

bestelwagens

behartiging om waar te nemen, maar ook om te sturen waar mogelijk. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan ons werk voor het INCERT-certificaat.” En waar wil Denise zelf accenten leggen? “Ik wil voornamelijk een verschil maken voor de installateurs,” benadrukt zij. “Vergunde beveiligingsinstallateurs kunnen niet rechtstreeks bij ons aansluiten, maar zijn automatisch lid wanneer ze bij één van de federaties aangesloten zijn. Ik wil ervoor zorgen dat Alia Security beter bekend wordt bij alle leden en hen ervan doordringen dat wij met deze overkoepelende federatie echt een verschil maken.” Daarnaast wil Denise verder strijd voeren voor het behoud van de installateurscode bij de beveiliger: “Momenteel is het verplicht om bij oplevering de code aan de eigenaar van het alarmsysteem over te dragen. Deze code is nodig om technisch in te grijpen op de installatie, maar wanneer in onkundige handen kan hierdoor heel wat onheil ontstaan. Daarom pleiten wij ervoor om de code -in het belang van de consument die zich vaak onvoldoende bewust is van de veiligheidsrisico's en verantwoordelijkheid die het verkeerdelijk manipuleren van de installatie met zich mee kan brengen- bij de installateur te laten en deze pas uit handen te geven, wanneer de eigenaar er expliciet om vraagt. Wij proberen met ALIA deze kwestie binnen mijn ambtstermijn te bespreken met het kabinet Binnenlandse Zaken die deze materie beheert.”

Tanken, laden en klimaatneutraal op weg

Meer weten? Bel +31 252 360 394

 Linda Claeys

YOU DRIVE, WE CARE.


24 D O S S I E R

BEVEILIGING

Security Day:

4 webinars rond cybersecurity en elektronische beveiliging Vorig jaar zorgde COVID-19 ervoor dat de Security Day last minute afgelast moest worden. Ondertussen is iedereen al wat beter afgestemd op ‘het nieuwe normaal’ en slaagde organisator Alia erin om een online versie van haar bekende evenement op poten te zetten. Op 31 maart presenteerde Alia een conferentie rond cybersecurity met 4 webinars rond het thema cybersecurity. We leven in onwezenlijke tijden, waarbij het coronavirus ook een serieuze impact had op de beveiligingssector. “We werkten met zijn allen thuis, er was de avondklok en we werden gevraagd om zoveel mogelijk ‘in ons kot’ te blijven,” vertelt Denise Weyers, kersvers voorzitter van Alia. “Omdat we dus massaal thuis bleven, hadden criminelen het ontzettend moeilijk om in onze huizen in te breken en dat zien we ook in de cijfers: maar liefst 6.600 minder woninginbraken in het eerste semester van 2020. En ook in bedrijfs- en handelspanden daalde het aantal inbraken met 1.300 in dezelfde periode.” Inbraakbeveiliging was voor de meeste mensen dan ook niet meer prioritair en dat heeft de beveiligingssector geweten. Gelukkig toonden veel bedrijven hun veerkracht en zetten zij hun schouders onder een aantal mooie projecten rond toegangscontrole. Zo kennen we allemaal de zuilen in winkelpanden en openbare gebouwen die automatisch de temperatuur van mensen kunnen opmeten of de trackers die de social distance van 1,5 m konden controleren. Daarnaast werd ook aan crowd control gedaan aan de hand van speciale camera’s die het aantal mensen konden tellen die een pand binnen gingen.

Maar niet alleen onze ondernemers toonden veerkracht. Ook de criminelen slaagden erin hun werkplek te verleggen en waagden steeds meer hun kans op het vlak van cybercriminaliteit. Via hacking en phishing zijn er ondertussen al massaal veel slachtoffers gemaakt. Zelfs de overheden bleven niet gespaard. Alia koos er dan ook voor om deze interessante evolutie als onderwerp van deze editie van de Security Day te kiezen. Denise Weyers: “Omdat tegenwoordig bijna elk beveiligingssysteem via een netwerk gelinkt is aan het internet, is het bouwen van een performante beveiligingsinstallatie niet meer voldoende. Het is de link naar de buitenwereld die onze systemen kwetsbaar maken. De experten die we eind maart hebben uitgenodigd hebben expertise op het vlak van cybercriminaliteit: zij leggen de vinger op de wonde, en bieden -waar mogelijkook oplossingen.” U kan de volledige conferentie herbekijken, via een link op de website van Alia (www.aliasecurity.be, doorklikken op ‘activiteiten’).

De conferentie duurde 2 uur en bestond uit 4 webinars:

Cybercrime (van minuut 10 tot minuut 30) door Tim Cools (practice manager security & privacy bij Ordina): hij wist als geen ander de link te leggen tussen een klassieke inbraak en cybercriminaliteit. Hij zocht naar een antwoord op volgende drie vragen: hoe ernstig is de situatie momenteel? Wat zijn de trends? Hoe kan u zichzelf wapenen?

Reglementering (van minuut 30 tot minuut 59) door Benoît Stockbroeckx, technical manager bij Euralarm, de Europese federatie voor alarm-, brand- en diefstalbeveiliging. Hij focuste vooral op de eisen die Europa stelt om cybercriminaliteit te voorkomen aan de hand van intelligente ontwerpkeuzes. Welke initiatieven zijn genomen op Europees niveau om de voorzieningen beter te beschermen, maar ook naar de risico’s die deze voorzieningen voor de burgers exact inhouden.

Cyber versus fraudeverzekering (van minuut 59 tot minuut 85) door Gerrit Mets (Vanbreda Risk and Benefits). Hij vertelde hoe we ons kunnen beschermen tegen al die risico’s, deelde ons als verzekeraar mee wat er fout kan lopen en wat dan de mogelijke opties zijn.

Privacy (vanaf minuut 85) door Matthias Dobbelaere-Welvaert, directeur en privacy activist bij The Ministry of Privacy. Hij deed ons stilstaan bij het gebruik van camerabeelden en het gebruik van biometrische gegevens en probeerde ons kritisch te laten kijken naar privacy.  Linda Claeys


ENERGIEMANAGEMENT

Niko lanceert kit voor energiemanagement Niko timmert al een dikke 20 jaar aan de weg van de huisautomatisering. Ondertussen is Niko Home Control door de jaren heen geëvolueerd en stoelt momenteel op 4 basisprincipes: comfort, veiligheid, zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen en energie-efficiëntie. Deze laatste pijler wordt steeds belangrijker, want de aandacht voor energietransitie groeit. Daarom verbreedt Niko nu het gamma met een energiestarterskit die gekoppeld kan worden met een digitale meter, een omvormer en ook internet. De afgelopen tijd zien we twee evoluties die ervoor zorgen dat energiemanagement in de woning belangrijker wordt. Enerzijds is er de opmars van duurzaam energie opwekken via zon en wind. Anderzijds is er de elektrificatie van onze maatschappij waarbij steeds meer elektriciteit gebruikt wordt: zowel in huis, maar ook daarbuiten via de elektrische/hybride wagens en de elektrische fietsen. “Het wordt een ganse uitdaging om die twee in balans te krijgen,” vertelt Bart van Remortel, Productmanager Energy en HVAC bij Niko. “Vooralsnog kunnen

we de wind en de zon niet sturen, dus moeten we sturen aan de verbruikerskant en daar hebben wij nu een duurzame oplossing voor ontwikkeld.” De Niko Home Control starterskit energie bestaat uit een hub, het brein van de woning, en wordt aangevuld met drie slimme stekkers. Deze draadloze kit is niet alleen een uitstekende oplossing bij renovatie, maar kan ook bij nieuwbouw ingezet worden als basis voor een verdere uitbouw van een slimme installatie.

Eenvoudig en slim De hub kan verbonden worden met het internet, de digitale meter en met een omvormer. Dit laatste lukte dankzij een samenwerking met SMA. “De verbinding met internet, digitale meter en omvormers, zorgt ervoor dat de consument niet alleen inzicht krijgt in zijn energieverbruik, maar ook in zijn productie, injectie en zelfconsumptie,” benadrukt Bart van Remortel. “De intelligentie in de hub zorgt er vervolgens voor dat er zoveel mogelijk automatisch geschakeld kan worden: consumenten kijken immers niet elk uur van de dag naar hun energieverbruik.” Zo kunnen slimme energiemeldingen ervoor zorgen dat er bepaalde acties ondernomen worden bij piekverbruik: verwarming lager of stoppen met opladen van de wagen… Omgekeerd kan de draadloze slimme hub detecteren wanneer er sprake is van injectie op het net en ook daaraan bepaalde acties koppelen: auto opladen, toestellen inschakelen…. Op die manier kan

optimaal gebruik gemaakt worden van de zelf geproduceerde energie èn kan men de afname van het net tot een minimum beperken. “De consument bepaalt uiteraard helemaal zelf wanneer en in welke volgorde bepaalde acties moeten ondernomen worden,” aldus nog Bart van Remortel. “Dit kan onder meer via de Niko App, waarin hij zelf zijn persoonlijke behoeftes kan instellen.”

Markt breder maken Met deze relatief eenvoudige kit wil Niko de markt voor huisautomatisering groter maken en ook installateurs van zonnepanelen aanspreken of installateurs die doorgaans niet geneigd zijn om zich te wagen aan slimme systemen. Maar ook voor installateurs met de nodige ervaring met huisautomatisering is deze hub een oplossing: “Voor consumenten die niet meteen willen investeren in een volledige huisautomatisering, is dit een eenvoudige opstap naar meer comfort en energie efficiëntie in de woning. Deze componenten maken deel uit van het Niko Home Control ecosysteem, dus later kan altijd uitgebreid worden met extra functionaliteiten zoals bijvoorbeeld slimme sturing van de verlichting,” aldus Bart van Remortel. Voor installateurs die nog twijfelen of ze deze installatie wel aandurven, ontwikkelde Niko een online video, waarin duidelijk wordt uitgelegd hoe deze kit geïnstalleerd moet worden. U vindt deze video via volgende link www. niko.eu/kit-energie  Linda Claeys

25


26 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

De VREG antwoordt op prangende vragen In de vorige editie van ElektroVisie publiceerden wij een verslag van de presentatie rond het capaciteitstarief, gegeven door Leen Vandezande aan onze werkgroepen ‘capaciteitstarief’ en ‘installatie’. Na afloop legde ons panel installateurs haar een hele reeks kritische vragen voor, die zij nauwgezet beantwoordde. In dit artikel behandelen wij de belangrijkste vragen over het capaciteitstarief.

Speelt het aansluitvermogen een rol bij het berekenen van het capaciteitstarief? Het aansluitingsvermogen en het type aansluiting (een- of driefasig) heeft geen enkele impact op het te betalen capaciteitstarief. Enkel het door de digitale meter gemeten vermogensgebruik is van tel.​Bij klanten met nog een klassieke, analoge meter gebeurt de aanrekening van het capaciteitstarief aan de hand van een vaste bijdrage.

Wanneer zal het ‘bedrag gemiddelde maandpiek’ vastliggen? Dat is toch één van de parameters die nodig is om te kunnen inschatten wat de reële financiële impact zal zijn? De definitieve tarieven worden altijd pas vastgelegd enkele weken vooraleer ze

van toepassing worden. De invoering van het capaciteitstarief is momenteel voorzien voor 1 januari 2022, maar wordt mogelijk met 6 maanden uitgesteld. Tot nu toe maakten wij simulaties voor een aantal specifieke gebruiksprofielen, op basis van de best mogelijk inschatting van de toekomstige tarieven die momenteel kan gemaakt worden. Deze voorbeelden kunnen u al een goed idee geven van de verwachte impact van het capaciteitstarief. We hebben deze simulaties reeds toegelicht in verschillende webinars, die u via volgende link kan herbekijken: https://www.vreg.be/nl/ capaciteitstarief.

We werken aan een simulator die gezinnen en kleine bedrijven de mogelijkheid zal geven om een beter inzicht te krijgen in de impact van het capaciteitstarief voor hun persoonlijke situatie. Op dit moment zijn we volop bezig om deze inschattingen verder te verfijnen, onder meer op basis van méér beschikbare informatie uit de digitale meters. Verder werken we aan een simulator die gezinnen en kleine bedrijven de mogelijkheid zal geven om een beter inzicht te krijgen in de impact van het capaciteitstarief voor hun persoonlijke situatie. Voor de meerderheid van de gezinnen zal deze impact heel beperkt zijn. We streven ernaar om deze simulator vanaf deze zomer aan te bieden op onze website.

De Vlaamse regering besliste om bij mensen met een exclusieve nachtmeter, geen digitale meter


NELECTRA IN GESPREK MET

te plaatsen vóór 2028. Deze klanten komen dus op het einde van de uitrolperiode, tenzij er een metervervanging of een budgetmeter noodzakelijk is: dan krijgt hij toch een digitale meter. Maar hoe wordt hij dan getarifeerd? Meteen in het nieuwe tarief? Of behoudt hij zijn rechten alsof hij een exclusieve nachtteller zou hebben? Via de distributienettarieven worden 2 belangrijke ‘soorten’ kosten aangerekend: de netkosten: voor het aanleggen, beheren en onderhouden van de netten van de distributienetbeheerder en het vervoer van elektriciteit de kosten voor openbare dienstverplichtingen: dit zijn voornamelijk de kosten die de distributienetbeheerder maakt in het kader van zijn opkooplicht van groene stroom- en warmtekrachtcertificaten aan minimumsteun. Bij de klant uit uw voorbeeld zullen 2 digitale elektriciteitsmeters geplaatst worden. Op die manier kan het exclusief nachtverbruik nog tot 2028 apart gemeten worden. Het voordeliger exclusief nachttarief voor de kosten gerelateerd aan de openbare dienstverplichtingen wordt namelijk heel geleidelijk uitgefaseerd en blijft hierdoor tot 2028 bestaan. Tot 2028 zal het €/ kWh-tarief dat men betaalt voor het exclusief nachtverbruik dus nog lager zijn dan het €/kWh-tarief dat men betaalt voor het dag- en nachtverbruik. Dit geldt voor alle exclusief nachtklanten, zowel deze met klassieke, analoge meter als met digitale meter. Het verschil zit in de manier waarop de netkosten zullen aangerekend worden. Bij klanten met een digitale meter zal het capaciteitstarief op basis van het gemeten piekvermogen (€/kW-tarief) aangerekend worden; bij klanten met een klassieke meter zal dit gebeuren via een vaste bijdrage (€/jaar).

In de presentatie zat een tegenstrijdigheid: de gezinnen moeten niet wakker liggen van het feit dat ze te veel toestellen tegelijkertijd moeten aanzetten (het is met name niet de bedoeling om ze te

verontrusten), maar anderzijds moeten we overschakelen op rationeel energiegebruik. Dus: als we de mensen niet gaan bewust maken dat het wel moet, kunnen we niet zeggen dat ze er niet van wakker moeten liggen. Met het capaciteitstarief willen we mensen bewust maken dat hoge pieken in het verbruik kosten voor het net met zich kunnen meebrengen. Voor de meerderheid van de gezinnen zal de impact van het capaciteitstarief echter heel beperkt zijn. Zij hebben enkel de gebruikelijke huishoudelijke toestellen en veroorzaken geen zeer hoge pieken. Via het capaciteitstarief willen we in eerste instantie gezinnen met specifieke toestellen – zoals een elektrische laadpaal, warmtepomp of sauna – die mogelijk wél een hoog piekvermogen kunnen veroorzaken, aanmoedigen om het net rationeel te gebruiken. Door hun verbruik meer te spreiden in de tijd, zullen zij beduidend minder betalen dan wanneer zij dat niet doen.

Wat is de impact van het capaciteitstarief voor mensen met zonnepanelen met een klassieke meter en met een digitale meter? Mensen met zonnepanelen en een digitale meter kunnen door het Arrest van het Grondwettelijk Hof sinds 1 maart niet langer genieten van het principe van de terugdraaiende teller. Voor het onderdeel distributienettarieven van hun factuur betekent dit dat zij niet langer het prosumententarief betalen maar een tarief op basis van hun werkelijke afname van het net. Afhankelijk van hun percentage zelfverbruik doen zonnepaneleneigenaars hierbij een voor- of nadeel. De impact van de afschaffing van de terugdraaiende teller is vooral voelbaar voor de andere componenten van de factuur. Voor de energiekost, de kWh-gebaseerde heffingen en btw betalen zij méér dan voordien het geval was. Hoeveel dat is, hangt af van hun percentage zelfverbruik: hoe vaker je verbruikt op het moment dat je produceert, hoe lager de meerkost. Daartegenover staat

wel dat je een teruglever-vergoeding kan ontvangen voor de elektriciteit die je op het net zet. Ook komt de Vlaamse Overheid deze zonnepaneleneigenaars tegemoet in de vorm van een retroactieve investeringspremie. Vanaf de invoering van het capaciteitstarief wordt bij deze zonnepaneleneigenaars een deel van de distributiekosten aangerekend op basis van het gemeten piekvermogen; het overige deel blijft aangerekend worden op basis hun werkelijke afname. We verwachten dat de impact van de invoering van het capaciteitstarief voor een gemiddeld gezin met zonnepanelen beperkt zal zijn. In onze webinars illustreren we dit met het voorbeeld van één van onze collega’s die al een tijdje een digitale meter én zonnepanelen heeft. In combinatie met andere technieken zoals een elektrische laadpaal, een warmtepomp en/of elektrische boiler komen er bovendien mogelijkheden om het zelfverbruik en piekvermogen te optimaliseren met behulp van slimme aansturing en zo te besparen op de factuur. Mensen met zonnepanelen en een klassieke, analoge meter betalen vanaf 2022 voor hun distributienettarieven een vaste bijdrage, een kWh-tarief op basis van hun gecompenseerde afname én het prosumententarief. Omdat een deel van de distributiekosten vanaf dan wordt aangerekend via de vaste bijdrage, zal een kleiner aandeel van de kosten via het kWh-tarief en het prosumententarief verrekend worden.  Linda Claeys

(nvdr: Dit alles gaat uiteraard onder voorbehoud van eventuele toekomstige wijzigingen die nog zouden worden aangebracht in de regelgeving)

Meer vragen zien? In dit artikel hebben we slechts een selectie van de door ons panel installateurs gestelde vragen aan bod laten komen. De overige vragen (en hun antwoorden) kan je terugvinden op onze website: https://www.nelectra.be/ vragen-aan-de-vreg

27


28 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

Ann Cattelain, CEO Federgon:

“De werkzaamheidsgraad moet omhoog naar 80%” Er is een nijpend tekort aan goede werkkrachten. Zeker in de elektrosector. Om onze leden te ondersteunen in hun zoektocht naar geschikt personeel, hadden we eerder al contacten met Federgon, de federatie van HR-dienstverleners en van private arbeidsbemiddelaars. Nu deze federatie een nieuwe CEO heeft, leek het ons tijd om de contacten opnieuw aan te halen. Ann Cattelain zette zich bij ons rond de virtuele tafel, waarrond ook onze gedelegeerd bestuurder Viviane Camphyn en onze nationale voorzitter Dirk Van Steenlandt aanschoven.

De krapte zal nog toenemen. We zien vergrijzing, snellere wijziging van job door jongeren, korter wordende levensduur van producten… Welke rol speelt de uitzendsector daar?

Nelectra: VDAB-cijfers geven aan dat er ongeveer 4000 vacatures zijn in de meest relevante beroepen van onze sector. Kwantitatieve krapte is één zaak, maar er is tevens een tekort aan kwaliteit. Is dit ook de ervaring van Federgon?

Geen geringe uitdaging! Hoe is dit realiseerbaar?

Ann Cattelain: Jazeker. Wij stellen een structurele mismatch vast: vaak zien we een tekort aan de specialisaties waar werkgevers naar zoeken, terwijl er wel voldoende werkzoekenden zijn. Wij proberen vanuit ons opleidingsfonds oplossingen te vinden, maar momenteel werken we in een krappe arbeidsmarkt en het is een ware uitdaging om daar creatief mee om te gaan. Eén van de mogelijke oplossingen is het opzetten van samenwerkingen met externe partners, zodat we zoveel mogelijk van de kwantiteit, kwaliteit kunnen maken.

Wij zijn ervan doordrongen dat we ons moeten voorbereiden op de toekomst en daarom hebben wij een paper gemaakt met de titel: ‘Naar een 80% werkzaamheidsgraad in 2030’. Dat is een zin uit het regeerakkoord, waar wij ons willen voor inzetten. Er is een ‘reserve’ aan arbeidskrachten die momenteel nog niet actief is en daar moeten we dringend mee aan de slag. Zeker in hoog gespecialiseerde sectoren zoals de elektrosector. Daar zullen we trajecten en projecten moeten ontwikkelen om meer mensen te kunnen inzetten. Wij staan wel voor een ambitieuze doelstelling. Wist u dat de werkzaamheidsgraad momenteel slechts 70% is?

Er is absoluut werk aan de winkel: er zijn ingrijpende maatregelen nodig, met een modernisering van de arbeidsmarkt. Wij hebben onze nota aan alle kabinetten en regeringspartijen voorgesteld en één van de mogelijke oplossingen die we aanreiken is levenslang leren (alsook upskilling en reskilling), zonder twijfel één van de sleutels in deze problematiek. Een leerrekening is een andere mogelijke piste. Daarbij zien wij een gedeelde verantwoordelijkheid van werkgever, werknemer, de sector en de overheid, die alle vier de leerrekening sponsoren. De werknemer zit zelf aan het stuur en kan uit die leerrekening putten om opleidingen te volgen. Als dat aantrekkelijk wordt gemaakt, bijvoorbeeld via een leuke app, zijn wij er van overtuigd dat er een mentaliteitswijziging kan ontstaan bij de bevolking.

Wie is Ann Cattelain?

Ann Cattelain was tot voor kort Legal Director bij Federgon en kwam op 1 oktober 2020 aan het roer van de federatie. Ze behaalde een master in de rechten aan de KULeuven en startte haar carrière in de verzekeringssector. Zij is reeds sinds 1997 aan de slag bij Federgon, eerst als Legal Advisor, later als Legal Director.

Wij ondervinden dat kandidaten niet altijd (voldoende) gemotiveerd zijn om zich bij of om te scholen. Hoe zijn jullie ervaringen? Dat verschijnsel zien we bij de volledige Belgische beroepsbevolking: in ons land zijn weinig mensen zich bewust van de noodzaak van opleidingen. Er zijn studies waaruit blijkt dat België één van de landen is, waar de bevolking het meest zelfgenoegzaam is en denkt geen nood te hebben aan extra scholing. Het is echt aangewezen om -ook van overheidswege- een cultuur te creëren, waarin de bevolking inziet dat men nooit afgestudeerd is en dat het leuk is om (bij) te leren. Zoals reeds gezegd, is dit levenslang leren van cruciaal belang bij het behalen van een hogere werkzaamheidsgraad. We kunnen ons gewoon niet permitteren om mensen aan de zijlijn te laten staan omdat zij niet de juiste scholing hebben voor de jobs van de toekomst.


NELECTRA IN GESPREK MET

Wij horen bij onze werkgevers dat de technische bagage van sollicitanten vaak te laag ligt om onmiddellijk aan de slag te kunnen. Is uitzendarbeid dan wel de correcte oplossing voor onze elektrotechnische sector? Uitzendarbeid is één van de kanalen van instroom en we willen zeker de uitdaging aangaan om de goede profielen te leveren. Maar wij blijven afhankelijk van de arbeidsmarkt en van de reserve die daar beschikbaar is. Onze toegevoegde waarde bestaat erin om op zoek te gaan naar oplossingen en naar de juiste mensen.

Er zijn ingrijpende maatregelen nodig, met een modernisering van de arbeidsmarkt. Als die niet beschikbaar zijn, moeten we creatief durven zijn en desnoods in het buitenland gaan kijken. We kunnen er ook voor kiezen om kandidaten om te vormen tot ze wel in aanmerking komen voor de gezochte profielen. Misschien kan ik een voorbeeld geven uit een andere sector: een tijd geleden hebben we -samen met onze leden- een traject opgezet voor de zorgsector waarbij kandidaten een jaar halftijds konden studeren en halftijds werken. Aan het einde van dat traject kreeg de kandidaat een getuigschrift als zorgkundige. Dat staat op zich, maar kan eventueel ook dienen als eerste opstap naar verpleegkundige. Op die manier kunnen die mensen genieten van een inkomen tijdens hun studie, brengen ze onmiddellijk in de praktijk wat ze geleerd hebben èn zijn ze onmiddellijk nuttig op de arbeidsmarkt. Dit type projecten toont hoe we creatief proberen te zijn met de reserve die we

hebben.

Zit het erin om voor onze sector zoiets te doen? Wij staan daar absoluut voor open. We zouden kunnen proberen om samen naar de juiste mensen te zoeken. Uiteraard is niet iedereen onmiddellijk inzetbaar, maar er zijn heel wat mensen die kunnen klaargestoomd worden richting de functies waar de elektrosector naar zoekt.

29

beoordelen in welke mate een kandidaat geschikt is voor de gevraagde functie. Aanvullend zou het helpen, mochten jullie een uiteenzetting/webinar kunnen geven aan onze uitzendconsulenten om hen meer inzicht te geven in de verschillende types elektricien. Een ander idee: de gezamenlijke organisatie van een ‘Hands on day’. Dat zou dan eerder een fysieke bijeenkomst zijn, waar onze uitzendconsulenten de sector van binnenuit leren kennen en waar zij de werkcontext zien waar hun kandidaten kunnen terechtkomen. Wij hebben ervaring met de organisatie van zo’n ‘Hands on days’ in andere sectoren en dat heeft altijd veel succes. Nog een mogelijkheid is het maken van filmpjes: wij maken er tegenwoordig veel en VDAB doet dat ook. Ik denk wel dat de VDAB bereid gevonden kan worden om een filmpje te maken over knelpuntberoepen, waarin de diverse elektro-sectoren aan bod komen.

Dit sluit naadloos aan bij het volgende: heel wat Nelectra-leden zoeken geschikt personeel, maar zij botsen op een wederkerend probleem: zij krijgen niet wat ze vragen. Uitzendkantoren behandelen ‘elektricien’ als één beroep en herkennen de verschillende deelspecialiteiten of kennisniveaus niet. Tijdens een vorig interview met uw voorganger, spraken we af dat we beter zouden samenwerken om een duidelijke profilering mee te geven omtrent selectie van de juiste personen. Kunnen we dit opnieuw opnemen? Hoe ziet u dit?

Onze leden vragen ons vaak of uitzendkantoren kunnen aanrekenen wat ze willen. Uiteraard verwijzen we dan naar de compliance gedragsregels, waar we ons als federatie streng aan houden. Maar kan u onze leden desalniettemin een advies geven?

We willen zeker proberen creatief mee te denken om ervoor te zorgen dat de correcte profielen gevonden en geleverd worden. Ik denk dat het nuttig is om samen profielbeschrijvingen op te stellen. Een individueel bedrijf kan daar zijn wagonnetje aan hangen en indien nodig zaken toevoegen of weglaten. Maar met een algemene basis is het voor een uitzendconsulent eenvoudiger om te

Omwille van het mededingingsrecht is dit inderdaad niet bespreekbaar. Als federatie zijn we hier heel gevoelig voor: wij communiceren daar niet over met onze leden. Het antwoord op uw vraag is dan ook: de kantoren beslissen zelf wat ze aanrekenen. Daarom kan ik uw leden alleen maar aanraden om bij verschillende uitzendkantoren de tarieven op te vragen, om zo zelf te ontdekken wat de gangbare prijzen zijn.


30 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

Leden van Federgon worden ongetwijfeld geconfronteerd met de problematiek van de hoge loonkost in België. Hoe staat Federgon hier tegenover en wat stelt uw organisatie voor om dit aan te pakken?

elke werknemer die uitvalt, zodat de opties in een vroeg stadium kunnen bekeken worden. Uiteraard is dit maatwerk, want de redenen voor uitval zijn heel divers. Ik hoop dat men op beleidsniveau geen schrik heeft om dit aan te pakken, al zien we positieve signalen vanuit de VDAB en de federale en regionale kabinetten Werk.

Ook hier zie ik de oplossing in een werkzaamheidsgraad van 80%. Wanneer iedereen die kan werken, daadwerkelijk aan de slag gaat, dan kan de belasting op arbeid een groot stuk zakken. Honderdduizenden mensen zijn niet aan de slag en we moeten proberen hen op een menswaardige en werkbare manier terug naar de arbeidsmarkt te brengen. Daar zit voor ons de sleutel en het is een domein waar we iets kunnen betekenen.

Tot slot: welke accenten wil u leggen als nieuwe CEO van Federgon?

Hoe ziet u dat concreet? Er bestaan studies die aantonen dat de kans op terugkeer naar de arbeidsmarkt gevoelig verkleint, na een inactiviteit van 3 maand. Daarom pleiten wij ervoor om binnen de maand al contact te hebben met

Er ligt behoorlijk wat werk op de plank en ik deel mijn plannen op in een intern en een extern deel. Intern pleit ik ervoor om onze jongere kaderleden meer inspraak en bevoegdheden te geven. Dat is ondertussen al voor een stukje gebeurd. Daarnaast zet ik tevens in op digitalisering met de mogelijkheid tot digitaal en hybride vergaderen. Extern wil ik inzetten op proactief lobbywerk. Daarvoor zijn we een nieuwe pijler aan het ontwikkelen onder de noemer ‘Thought Leadership’. Onder die vlag wil Federgon zich meer mengen in het maatschappelijk debat. Voorbeelden

daarvan zijn onze position papers over bijvoorbeeld de eerder aangehaalde 80% werkzaamheidsgraad, de leerrekening, heractiveren van langdurig zieken… Onze kaderleden worden daarbij aangespoord om elk jaar een ‘position paper’ te maken, waarin ze vernieuwende ideeën op de wereld loslaten. We zullen er misschien niet in slagen om alle problemen op te lossen, maar we zijn wel degelijk in staat om werkbare oplossingen aan te reiken, waar de volledige maatschappij baat bij heeft.  Linda Claeys

Samenwerking en co-creatie Het is de wens van zowel Nelectra als Federgon dat dit gesprek de eerste stap is in een vruchtbare samenwerking om samen tot oplossingen te komen voor een betere, meer kwalitatieve instroom van arbeidskrachten in onze sector. Ondertussen wordt daar -voorlopig achter de schermenhard aan gewerkt.

Met ons uitgebreid gamma Led strips en Led profielen is uw creativiteit onbegrensd en verwezenlijkt u de beleving waarnaar uw klant op zoek is.

Led strip Chip On Board • Mechanisch zeer sterk • 544 LEDs per meter = dot-free effect • Hoge kleurweergave CRI90

Led strip High Temperature • Geschikt voor omgevingstemperatuur tot 100°C • Geen led profiel nodig voor koeling • Geleverd inclusief montagetoebehoren, eindkappen en silicone lijm

ONTVANG ONZE NIEUWSBRIEF EN BLIJF OP DE HOOGTE VAN PRODUCTINFO, NIEUWS EN EVENTS

Integratech bvba België

Groenstraat 48, 3270 Scherpenheuvel

+ 32 16 79 50 51

www.integratech.be


P U B L I R E P O R TA G E

Spelsberg in de praktijk Spelsberg is een partner in brandbeveiliging voor grote en kleine projecten. Een paar van de grotere projecten waar onlangs Spelsbergmateriaal gebruikt werd, zijn de Annie Cordy-tunnel (voormalig Leopold II tunnel) en de Vier Armen tunnel (foto). In deze installaties met functiebehoud werden de Rapidboxen van Spelsberg gebruikt, samen met de sturing van Phoenix Contact en de verlichting van Schréder.

Spelsberg vernieuwt haar aftakdozen met functiebehoud De bekende reeks WKE van Spelsberg kreeg een totale renovatie, waarbij vooral ingezet werd op installatiegemak en extra flexibiliteit voor betere oplossingen. Om te benadrukken dat het om een volledige vernieuwing gaat, kreeg deze prestigieuze reeks ook een nieuwe -toepasselijkenaam: Lifeline.

Spelsberg is ondertussen breed bekend als specialist in aftak- en verbindingsdozen met functiebehoud. Niet alleen voor de kwalitatieve standaardproducten, maar ook en vooral voor maatwerk. “Wij zijn snel -en voor relatief kleine hoeveelheden- in staat om kleine en grote aanpassingen te doen aan standaardproducten om ze af te stemmen op specifieke noden van klanten,” verduidelijkt Bart Tastenoye, general manager Spelsberg Belgium.

Functiebehoud: minimaal 30 tot 90 minuten De kabelaftak- en verbindingsdozen van de Lifeline-serie bestaan uit hoogwaardige hitte- en brandwerende materialen en componenten, waardoor bij brand alle relevante veiligheidssystemen ononderbroken werken, zelfs onder de zwaarste omstandigheden. De Lifeline-producten garanderen in geval van brand elektrisch functiebehoud tussen 30 en 90 minuten. De classificaties E30 tot E90 geven de

minimale duur voor elektrisch functiebehoud aan.

Wat is er gewijzigd? De nieuwe serie is vervaardigd uit een andere kunststof dan voorganger WKE. Nu wordt gebruik gemaakt van polycarbonaat, dat niet alleen een hogere IP-waarde heeft, maar ook UVbestendiger en steviger is. Bovendien is die polycarbonaat flexibeler, waardoor het voor de installateur gemakkelijker werken is. Ook aan de structuur van de dozen werd gesleuteld om het manipuleren en invoeren van kabels te vereenvoudigen, zodat de installateur sneller en makkelijker kan werken.

Meer info? www.spelsberg.be https://youtu.be/b1obF6BXp7w

31


32  T E C H N I S C H E

INFO

Elektrische leidingen: de Belgische aanduidingen versus de Europese In het kader van de CPR-regelgeving moet duidelijk aangegeven worden met welke type elektrische leidingen gewerkt wordt. Tot voor kort werden daarbij de Belgische aanduidingen gebruikt, maar steeds meer vindt ook de Europese terminologie ingang bij ons. Opdat u beide aanduidingen goed zou kennen, zetten we ze in dit artikel netjes naast elkaar. Belgische type aanduiding elektrische leidingen Elektrische leidingen vervullen een primaire rol als transportmiddel van elektrische energie. Ze verbinden de voedingsbronnen, via de beveiligingen en de bedieningstoestellen, met de verschillende aangesloten gebruikers. Er zijn twee grote groepen voor wat betreft het gebruik van elektrische leidingen: - deze die zorgen voor het transport van de elektrische energie; - deze die zorgen voor het overbrengen van informatie; signalisatie en datakabel. Afhankelijk waar en onder welke omstandigheden kabels en leidingen geplaatst en/of gebruikt worden, moeten ze voldoen aan een aantal bijzondere voorwaarden.

Elektrische geleider: een blank of geïsoleerd lichaam bestemd om een elektrische stroom te voeren. Elektrische leiding: samenstel van één of meerdere elektrische geïsoleerde geleiders, kabels, draden of rails-tellen en de elementen die zijn bestemd voor de bevestiging ervan en, zo nodig, hun mechanische bescherming. Onder elektrische leiding met een veiligheid gelijk aan deze van de klasse II wordt verstaan: - hetzij een elektrische kabel van de klasse II die geen enkele geleidende bekleding omvat, ongeacht het gaat om een mantel, een bepantsering of elke andere bekleding, of deze bekleding uitwendig is of zelf vervat is in een isolerende mantel; - hetzij een elektrische leiding die niet beantwoordt aan de maatstaven van de klasse II, maar een voldoende veiligheid biedt wegens het bijzonder gebruik ervan. Kabel: samenstel van een of meer geïsoleerde geleiders, hun eventuele individuele mantel, de bescherming van de samenstelling en de beschermende laag of lagen. Additionele ongeïsoleerde geleiders kunnen in de kabel zijn omvat. Eenaderige kabel: kabel met één enkele geïsoleerde geleider. Mantel (van een kabel): doorlopende en eenvormige externe bekleding uit metalen of niet-metalen materiaal, meestal geëxtrudeerd. Pantsering van een kabel: een gedeelte van de bekleding, bestaande uit metalen banden of draden, bedoeld om de kabel te beschermen tegen uitwendige mechanische inwerking. Scherm: geleidende mantel die een of meer geïsoleerde geleiders omhult. Deze geleidende mantel moet een lineair geleidingsvermogen hebben dat bepaald wordt door de desbetreffende door de Koning bekrachtigde of door het NBN geregistreerde norm.

EU-type aanduiding voor elektrische leidingen

1. Aanduiding in verband met de geharmoniseerde norm: • H - kabel gemaakt volgens de geharmoniseerde norm • A - niet-geharmoniseerde kabel (nationaal type) 2. Nominale spanning: • 01 - spanning 100/100 V • 03 - spanning 300/300 V • 05 - spanning 300/500 V • 07 - spanning 450/750 V • 09 - spanning 600/1000V 3. Isolatiemateriaal: • B - ethyleen-propyleenrubber • G - ethyleen/vinylacetaatcopolymeer • J - glasvezelvlecht • N - vlamvertragend neopreen • N2 - speciaal polychloropreenmengsel voor coatings van laskabels • N4 - gechloorsulfoneerd polyethyleen of gechloreerd polyethyleen • R - gewoon ethyleen-propyleenrubber • S - siliconenrubber • T - textielvlecht


TECHNISCHE INFO

• V - polyvinylchloride (pvc) • V2 - hittebestendig polyvinylchloride (pvc) • V3 - polyvinylchloride voor kabels gelegd bij lage temperaturen • V4 - gecrosslinkte polyvinylchloride (pvc) • V5 - speciaal oliebestendig polyvinylchloride • Z - gecrosslinkt polyolefinemengsel met lage gasemissie • Z1 - thermoplastisch polyolefinemengsel met lage gasemissie 4. Metaalcoating: • C - coaxiale koperader • C4 - koperen afscherming in het midden 5. Niet-metalen coating: • B - ethyleen-propyleenrubber • G - ethyleen/vinylacetaatcopolymeer • J - glasvezelvlecht • N - vlamvertragend neopreen • N2 - speciaal polychloropreenmengsel voor coatings van laskabels • N4 - gechloorsulfoneerd polyethyleen of gechloreerd polyethyleen • Q - polyurethaan • Q4 - polyamide • R - gewoon ethyleen-propyleenrubber • S - siliconenrubber • T - textielvlecht • V - polyvinylchloride (pvc) • V2 - hittebestendig polyvinylchloride (pvc) • V3 - polyvinylchloride voor kabels gelegd bij lage temperaturen • V4 - gecrosslinkte polyvinylchloride (pvc) • V5 - speciaal oliebestendig polyvinylchloride

• Z - gecrosslinkt polyolefinemengsel met lage gasemissie • Z1 - thermoplastisch polyolefinemengsel met lage gasemissie 6. Bouw van de kabel: • Geen markering gebruikt voor ronde kabels • H - platte, deelbare kabel • H2 - platte, ondeelbare kabel • H6 - platte kabel met 3 of meer aders 7. Materiaal van de aders: • A - Aluminium • Het streepje “-” zonder extra belettering geeft aan dat de ader is gemaakt van koper. Tegelijkertijd moet worden opgemerkt dat het streepje zelf ook een overgangselement is tussen de beschrijving van de isolatie en constructie van de kabel en de interne beschrijving van de ader. 8. Structuur van de ader: • D - flexibel gebruikt in laskabels • E - bijzonder flexibel gebruikt in laskabels • F - flexibel voor kabels (klasse 5) • H - bijzonder flexibel voor kabels (klasse 6) • K - flexibel voor permanent aangelegde kabels (klasse 5) • R - stijf gedraaid met meerdere draden • U - rond met enkele draad 9. Numerieke aanduiding van het aantal aders in de kabel 10. Beschermende ader -G - geelgroene beschermende ader • X - geelgroene beschermende ader ontbreekt • U - rond met enkele draad 11. Numerieke aanduiding van de aderdiameter in de kabel  Rudy Van den Bergh Innovation & Training manager Electro-Test

33


34  T E C H N I S C H E

INFO

Laadpalen, deel 3 Een publiek laadpunt: wat en hoe ? Bedrijven investeren vandaag in laadpunten zowel voor hun medewerkers als voor bezoekers. Een laadstation op een publiek toegankelijke parking kan men echter bezwaarlijk ‘gratis’ blijven aanbieden. Dat verwacht men ook helemaal niet: wie met een benzinewagen langskomt kan ook niet gratis tanken. Op sommige locaties kan het dan ook lucratief zijn om een ‘publiek’ laadpunt te installeren. Elke dag worden bijkomende laadstations geplaatst al dan niet op afgesloten parkings bij bedrijven. Deze stations hebben vooral tot doel de eRijder goed te ontvangen. Hospitality ten top! Deze extra service hoeft echter niet gratis aangeboden te worden. De bestuurder van een elektrisch voertuig is immers reeds lang overtuigd van het adagium “laden waar men stopt” in plaats van “stoppen om te laden”. De bedrijfsleider van zijn kant wil tegelijk vermijden dat de gehele buurt te pas en te onpas zijn/haar elektrisch

Het is daarom van belang het laadstation te koppelen aan een Back Office Systeem (BOS), zodat monitoring, beheer en verrekening van laadbeurten mogelijk wordt. De allereerste vereiste hiervoor is natuurlijk dat we handelen met een ‘intelligent’ laadstation dat in staat is via OCPP (Open Charge Point Protocol) te communiceren met dit BOS. Om deze koppeling te realiseren is een stabiele internetverbinding noodzakelijk ofwel via 4 G ofwel via LAN. Het is daarom aan te raden standaard bij de installatie van voedingskabels een UTP cat 6 mee te voorzien. Deze laatste wordt, ook met het oog op loadbalancing, best stervormig aangelegd, en niet van station tot station.

qua functionaliteiten (het is mijn ervaring dat het niveau van het eerste meestal recht evenredig is met het tweede). Belangrijke aspecten bij deze keuze zijn o.a. de gedetailleerdheid van de gemonitorde data: wie, wat, wanneer, van hoe laat tot hoe laat, met welke laadsnelheid... Ook de mogelijkheid tot prijsdifferentiatie en whitlists kan handig zijn om bijvoorbeeld de directiepasjes gratis toegang te verlenen of om de pasjes van medewerkers van een voordeelprijs te laten genieten. Verder kan ook interoperabiliteit, waardoor pasjes van verschillende aanbieders bruikbaar worden, heel handig zijn. Als investeerder krijgt men een inlogcode om zelf onder meer prijzen in te stellen en een overzicht te krijgen van alle transacties. Daarnaast is de mogelijkheid om remote en direct in te grijpen door de BOS-beheerder een cruciaal criterium, net zozeer als de 24/24 bereikbaarheid van de hulplijn (de tussenkomst van een algemeen callcenter biedt immers niet meteen soelaas als er echte technische problemen opduiken... meestal beperkt men zich daar tot ‘eerstelijnszorg’.)

Welke functies zijn nuttig?

En de kostprijs?

Het is vanzelfsprekend ook belangrijk welk BOS gekozen wordt, zowel qua prijs als

Een Back Office Systeem ontwikkelen, up-to-date houden en het beheer onder controle houden, kost handenvol geld. Een M2M 4G-connectie is niet gratis en daarom is er een maandelijkse kost verbonden aan de BOS-connectie. Met deze permanente kost dient dus ook rekening gehouden te worden bij het opstellen van een businessmodel. Een publiek laadstation plaatsen, vergt dus meer dan wat hardware.... meer zelfs, het lukt niet zonder adequate software.

voertuig komt laden. Maar hij kan er ook voor kiezen om - ’s avonds of in het weekend- zijn investering ter beschikking stellen van de omwonenden. Al was het maar om de productie van zonne-energie gedeeltelijk te kunnen ‘verkopen’ en een deel van de kosten terug te winnen. Welke installatie voorzien?

 Alex De Swaef

Alex De Swaef is zaakvoerder van EV-Point, stichtend lid van OpenChargePoint.be, zaakvoerder van Group Solar en is ook lesgever bij Syntra.


8 VR AGEN A AN

De mens achter….

Catherine Lootens (Cluster Manager Groen Licht Vlaanderen)

Op deze pagina willen wij bekende en niet-zo-bekende mensen uit de elektrosector een aantal minder evidente vragen stellen. Privé-vragen, die de mens achter de professional laten zien. Deze maand is het de beurt aan Catherine Lootens. Wat is het eerste dat u doet als u ‘s morgens opstaat? Mijn honden Arya en Sansa (twee zussen Leonberger - 5 jaar) een knuffel geven voor ze buiten worden gelaten. Daarna geef ik hen te eten.

Wat is uw fijnste herinnering van het afgelopen jaar? Onze roadtrip met open dak doorheen het Heuvelland. We zijn zelfs even over de ‘schreve’ geweest, wat me een ‘buitenlandse’ reis opleverde in dit verdomde coronajaar 2020.

Wat vindt u een belangrijke eigenschap bij uzelf? Empathie. Ik voel mensen redelijk goed aan. Maar dat heeft als nadeel dat ik me soms teveel inleef en dat niet achter mij kan laten. Vooral lastig bij mensen waar ik van hou.

Waar wordt u blij van? Het langer worden van de dagen. Ik heb voldoende licht nodig en ik probeer in de ochtend een ‘lichtje’ te scheppen.

Wat wilde u worden toen u klein was? Architect. Ik tekende graag plannen van woningen en bootste daarbij vooral mijn vader na die daar beroepshalve ook mee bezig was.

Wat is uw levensmotto? Go with the flow. Mijn echtgenoot noemt mij een hippie (en ik bèn in de juiste periode geboren). Al vind ik van mezelf dat ik redelijk gestructureerd ben, maar eigen lof stinkt natuurlijk altijd een beetje…

Hoe komt u tot rust? Ik zoek de massa niet op, maar ik kan wel genieten van een optreden, een festival, een musical, een sportmanifestatie. Daarnaast ook wat tuinwerk, wat rondhangen, fauna en flora ontdekken en fotograferen, uitrusten, met de honden bezig zijn, babbelen, lekker eten en vooral bij de mensen vertoeven die ik graag zie. Meer moet dat niet zijn. In normale omstandigheden duik ik graag ook eens de stad in (Antwerpen, Gent, ..) om te flaneren, een museum te bezoeken en een terrasje te doen.

Welke uitvinding in de elektrosector zou uw leven gemakkelijker maken? Voice control voor de verlichting in mijn slaapkamer, maar dan zonder smartphone, want die blijft ’s nachts in de living. Siri, Alexa en andere ‘grieten’ neem ik daar niet graag mee ;-)

35



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.