ElektroVisie 2022 nr 3 - NL

Nelectra, Beroepsorganisatie voor de elektrobranche · Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde · 6 x jaar · 33ste jg · afgiftekantoor 2030 Antwerpen X / P2A9571 − juni 2022 – 3

IN DEZE EDITIE  Gobeyn Electro Comfort, een hersteller pur sang  Elektrobarometer duikt in het rood  Kunnen computerprogramma’s uw werk vereenvoudigen?  Welke mogelijkheden zijn er om off-grid te gaan?

3 meetings en 1 deal later.

Nu nog je PMD sorteren en je kan opgeruimd naar huis.

Sorteer PMD op het werk, net als thuis. Sluit een PMD-contract af met een aangesloten afvalophaler en ontvang een welkomstpremie.

Zo kom je de verplichting na om PMD te sorteren op je werkplek en draag je samen met je bedrijf bij aan de circulaire economie.

Opgelet, bedrijfsmatige plastic folie hoort thuis in de foliezak en niet bij het PMD.

Meer info en gratis communicatiemateriaal op sorterenophetwerk.be

Samen goed sorteren, beter recycleren

VIVIANE REFLECTEERT

Ongeziene alarmbellen We draaien al even mee in deze sector. Maar wat zich nu allemaal voordoet, is du jamais vu. De toename van de loonkost, de schaarste van de grondstoffen, onvindbaar personeel in tijden van hoge werkloosheid, energiekosten die de pan uit swingen, om nog maar te zwijgen van het ongeziene aantal faillissementen…

Onze elektrobarometer kleurt opnieuw na lange tijd rood… En nog steeds woedt de oorlog bij het schrijven van dit voorwoord in alle hevigheid.

In plaats van mee te zoeken naar oplossingen, wordt er vaak nog gepolariseerd in uitspraken en standpunten. Goedkope en vooral onrealistische voorstellen zien het daglicht.

In 2021 werden 4 op de 10 vacatures niet ingevuld. Knelpuntsectoren zoals de onze trekken

aan de alarmbel (en doen dat al een hele tijd…). Voor wie wil werken is er werk genoeg. Meer

dan een half miljoen mensen in ons land zijn langdurig arbeidsongeschikt verklaard. Een schrijnende situatie. Nelectra is benieuwd naar de resultaten van het activerings- en opleidingsbe-

leid van de overheid. Hopelijk kan de inzet van terugkeercoaches resultaten opleveren, want ze zijn broodnodig, zowel voor de betrokken terugkeerwerknemers als voor de ondernemingen

die ze met meer dan open armen willen ontvangen, op voorwaarde dat instromers de handen uit de mouwen willen steken.

Ondertussen werkt de overheid verder aan een missie gedreven innovatiebeleid; ook voor

onze sector belangrijk. Dit beleid vraagt om actieve betrokkenheid van alle relevante stakeholders; de zogenaamde quadruple helix. Wordt er voldoende geluisterd naar innovatievolgers, vraag ik mij af? Stevenen we niet opnieuw af naar Innovatie met een grote I voor de

grote jongens? Nelectra hoopt alvast van niet. De innovatie in onze sector staat namelijk bol

van maatschappelijke uitdagingen die moeten aangepakt worden. We hopen dat de politieke prioriteitenlijst deze uitdagingen de volgende jaren meeneemt. Zo niet

riskeren we opnieuw een gebrek aan gedragenheid van het uitgestippelde beleid door ondernemers en burgers.

En een maatschappelijk draagvlak, dat wil de politiek toch? Of niet?

Reageren?

Viviane Camphyn Gedelegeerd bestuurder Nelectra viviane.camphyn@nelectra.be

3

4 INHOUD

11

8

25

Hoe kan ik mij wapenen tegen prijsstijgingen?

Circulaire economie: afval verminderen, hergebruik stimuleren!

“Waar moet ik aan denken bij het vervangen van een omvormer (≤10 kVA)?”

Informatietijdschrift voor de professionelen uit de elektrosector.

ElektroVisie/ElectroVision heeft een oplage van 8.019 exemplaren en is een tweemaandelijkse uitgave van: het Nationaal Verbond van Zelfstandige Elektriciens en Handelaars in Elektrische Toestellen vzw (afgekort Nelectra), Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde · BE 0410 342 662 RPR Brussel T: 02 550 17 11, info@nelectra.be, www.nelectra.be redactieraad Viviane Camphyn, Eric Claus, Linda Claeys, Fallon Declerck, Pieter Feys, Els Heyrman, Ludo Holemans, Ronny Lannoo, Rudy Van den Bergh, Danny Hermans, Denise Weyers, Dirk Van Steenlandt

hoofdredacteur Els Heyrman 02 550 17 21 els.heyrman@nelectra.be reclameregie Trevi · Thomas Lannoo Meerlaan 9 · 9620 Zottegem 09 360 62 16 thomas.lannoo@trevi-regie.be

reportages Linda Claeys linda.claeys@nelectra.be verantwoordelijke uitgever Viviane Camphyn Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde 02 550 17 11 vertaling Akira Translations translations@akiratranslations.be

drukkerij Bredero Graphics administratie Nadia Van Nuffel · 02 550 17 17 nadia.vannuffel@nelectra.be Marian Hemerijckx · 02 550 17 18 marian.hemerijckx@nelectra.be cover Pat Verbruggen

De artikels en de advertenties verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en de adverteerders.

Overname van artikels is toegestaan mits schriftelijke toestemming van de uitgever.

Lid van de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers.

Nelectra verwerkt uw persoonsgegevens met het oog op leden- of prospectenbeheer. Indien u dit niet wil, volstaat een mail naar info@nelectra.be. U kan uw gegevens inkijken en laten aanpassen via een eenvoudig verzoek, mét bewijs van identiteit, aan Nelectra, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde of via info@nelectra.be. Met vragen of klachten over gegevensverwerking kan u terecht bij de Gegevensbeschermingsautoriteit. Het algemeen privacybeleid vindt u op onze website www.nelectra.be. Uw gegevens werden mogelijks verkregen via een externe databank. Op eenvoudig verzoek kunt u meer info verkrijgen.

INHOUD

24

Zorgplichtwetgeving: wat is de impact voor kmo’s?

3

Viviane reflecteert

Ongeziene alarmbellen

6 Gobeyn Electro Comfort “Een herstelling moet economisch verantwoord kunnen gebeuren” 8

Nelectra informeert

8 Hallo Nelectra?

10 Vinger aan de pols 11 Hoe kan ik mij wapenen tegen prijsstijgingen?

12 Elektrobarometer duikt in het rood 13 De ElektroWijzer en brochure met alle belangrijke informatie rond laadinfrastructuur 15 Hoe tevreden zijn onze leden over de Nelectra-dienstverlening?

14

Sectornieuws

16

Nelectra verbindt

18

De provinciale werking van Nelectra: ook iets voor u?

Dossier digitalisering

Kunnen computerprogramma’s uw werk vereenvoudigen?

20 Nelectra in gesprek met Jan De Saedeleer (FOD Binnenlandse zaken) “Wij willen vooral een wildgroei aan regels vermijden”

24

Europa

Zorgplichtwetgeving: wat is de impact voor kmo’s?

25 Circulaire economie: afval verminderen, hergebruik stimuleren!

28

35

Technische info

28 Welke mogelijkheden zijn er om off-grid te gaan?

31 Met welke arbeidsmiddelen kan u veilig werken op hoogte bij het plaatsen van PV-panelen?

6 vragen aan

Hans Dolfeyn (Managing Director Stiebel Eltron)

5

6 NELECTRA

BEZOEK T HA AR LEDEN

“Een herstelling moet economisch Geert Gobeyn is een hersteller pur sang.

Hij kreeg die passie van zijn vader, de oprichter van Gobeyn Electro Comfort uit Oostakker: “Het geeft mij nog steeds ongelooflijk veel genoegen om een toestel, waar mensen veel belang aan hechten, te kunnen herstellen. En dat herstellen doe ik vaak blindelings, al waak ik er wel voor dat de herstellingen economisch verantwoord gebeuren.”

Geert houdt nog steeds de routine aan die hij bij zijn vader leerde: “In de voormiddag doe ik de levering van toestellen en in de namiddag voer ik depannages uit. De meeste toestellen herstel ik bij de mensen thuis. Enkel als ze uitgebreid opgevolgd en getest moeten worden, komen ze naar het atelier.”

Tijdens onze fotosessie komt een medewerker vragen of Geert nog een heel dringende depannage kan uitvoeren: een defecte afwasmachine bij een klant, die de dag erna een feest met 200 personen organiseert. Dringend dus…

Geert heeft nog net de tijd om ons een bijzondere anekdote te vertellen: 27 jaar geleden was hij de hersteller van dienst in een tv-reclamespot voor een antikalkproduct. Dat bezorgde hem een enorme bekendheid in Oostakker (en ver daarbuiten). Tijdens die periode werd hij opgeroepen voor een herstelling en groot was zijn verbazing toen hij ter plaatse kwam en geen kapot toestel aantrof, maar een groepje vriendinnen die samen met hem een stukje taart wilden eten.

“Ik heb mij daar niet toe laten verleiden en heb mij snel uit de voeten gemaakt,” lacht hij. “Het was erg leuk om mee te werken aan die tv-spot maar de tol van de roem was toch groot.” En terwijl hij in de startblokken staat om zijn klant uit de nood te gaan helpen, wil Geert nog snel kwijt dat herstellen belangrijker is dan ooit: “Verkopen kan iedereen, maar herstellers zijn onderhand witte raven geworden en dat is jammer.”  Els Heyrman  Pat Verbruggen

NELECTR A BEZOEK T HA AR LEDEN

h verantwoord kunnen gebeuren”

7

8 NELECTRA

INFORMEERT

Bij Nelectra kan u als lid steeds terecht bij onze adviseurs met al uw vragen over juridische, technische, sociale, fiscale, …. materies. Hierbij een paar interessante vragen die de voorbije maanden de revue passeerden.

Wat staat er in het AREI over veiligheidsverlichting?

Het boek 1 van het nieuwe AREI is opgedeeld in delen, hoofdstukken, afdelingen en onderafdelingen.

U vindt relevante informatie over veiligheidsverlichting op volgende plaatsen in dat boek 1: • Bijzondere beschermingsmaatregelen tegen brand in O.A.4.3.3.7.

• Toepassingsgebied in H.1.2.

• Gelijkvormigheidscontrole voor ingebruikname in H.6.4.

• Regel van goed vakmanschap – Gelijkvormig met de normen in O.A.1.4.1.2.

• Uitvoering en onderhoud in O.A.1.4.1.3.

• Schema’s, plannen en documenten van elektrische installaties in A.3.1.2.

• Veiligheidsinstallaties in H.5.5.

• Maatregelen te nemen bij het uitvallen van de normale bron in A.5.5.5.

Volgens Boek 1 van het AREI moeten volgende up-to-date documenten aanwezig zijn bij de keuring, indien ze van toepassing zijn op de gerealiseerde elektrische installatie: schema’s, plannen, documenten en dossier van de niet-huishoudelijke elektrische installatie.

Verklaring inzake de aanwezigheid van veiligheids- en/of kritische installaties in niet -huishoudelijke elektrische installaties. Document ‘veiligheidsinstallaties – kritische installaties’. Document ‘is functiebehoud belangrijk in het kader van ….’ Document ‘veiligheidsbron of vervangingsbron’. Document ‘Uitvoering van veiligheids- en/of kritische installaties in niet huishoudelijk elektrische installaties’. Plan van de veiligheidsinstallaties – kritische installaties. (FS)

Klopt het dat ik een vrijstellingspercentage kan krijgen op de lonen van mijn werknemers?

Het klopt inderdaad dat u -sinds 1 januari 2020- een vrijstellingspercentage van 18% op de lonen van werknemers kan krijgen, als ze: • in ploegverband werken (minstens twee personen) • werken in onroerende staat verrichten • op locatie werken (dat wil zeggen op een werf) Wat er juist allemaal onder deze definitie valt en wat de voorwaarden zijn, kunnen Nelectraleden op onze website terugvinden (FD).

Waar moet ik aan denken bij het vervangen van een omvormer (≤10 kVA)?

Eerst en vooral moet de nieuwe omvormer conform zijn volgens de technische specificaties van Synergrid en voorkomen op de C10/26 lijst met gehomologeerd materiaal. Deze lijst vindt u terug op www.synergrid.be.

Verdere acties zijn afhankelijk van het feit of de PV-installatie nog recht heeft op groenestroomcertificaten of niet.

Recht op groenestroomcertificaten en maximaal vermogen omvormer ≤ 10 kVA De vervanging van de omvormer(s) naar een hybride omvormer(s) is toegelaten. Ook een wijziging in vermogen is toegelaten.

Bij het vervangen van de omvormer(s) mag het maximale AC-vermogen (in kVA) van de omvormer als volgt wijzigen: • Een daling in vermogen is onbeperkt toegelaten.

• Een verhoging in vermogen is toegelaten zolang de verhoging het maximaal toegelaten omvormervermogen van uw netaansluiting niet overschrijdt: - Bij een monofasige netaansluiting: totale omvormervermogen maximum 5 kVA. - Bij een driefasige netaansluiting: totale omvormervermogen maximum 10 kVA.

en de installatie moet blijven voldoen aan de technische bepalingen van Synergrid.

Opgelet: het piekvermogen van de panelen (in kWp) van de installatie mag niet wijzigen!

Geen recht op groenestroomcertificaten en maximaal vermogen omvormer ≤ 10 kVA Dan mag zowel het maximale ACvermogen van de omvormer (in kVA) als het piekvermogen van de panelen (in kWp) wijzigen.

Vergeet de aanmelding bij Fluvius niet!

Iedere wijziging van omvormer(s) moet gemeld worden via https://mijn.fluvius. be, ook als het merk, type of vermogen hetzelfde blijven. Wanneer de oude omvormer vervangen wordt door een hybride in combinatie met een batterij of opslagsysteem dan moet ook dit gemeld worden.

Tot slot: wanneer er wijzigingen nodig zijn aan de elektrische binneninstallatie, dan is een nieuwe AREI-keuring nodig (FD).

Voor meer informatie, contacteer onze Nelectra-adviseurs:

Freddy Steenackers freddy.steenackers@nelectra.be 02/ 550.17.23

Fallon Declerck fallon.declerck@nelectra.be 02/550.17.14

P U B L I R E P O R TA G E

CASE STUDY

Atkore Vergokan en Cadcamatic gaan voor duurzaam partnerschap In januari 2022 nam specialist in mechatronica Cadcamatic haar intrek in zijn gloednieuwe bedrijfsgebouwen in Torhout.

Voor de kabeldraagsystemen deed de firma beroep op Atkore Vergokan. De kabelgoten en vloergootsystemen werden geïnstalleerd door specialist in elektriciteitswerken De Witte-Vandecaveye.

Wat de kabeldraagsystemen betreft, koos Cadcamatic voor de klikbare KBSCL kabelgoot van Atkore Vergokan, gecombineerd met wandconsoles en hangsteunen. Het grote voordeel van de klikbare kabelgoot is dat de installatie zeer snel gaat, doordat er geen bouten en moeren nodig zijn. Bovendien is een automatische uitlijning verzekerd.

De nieuwe gebouwen van Cadcamatic, goed voor 6500 m², worden gekenmerkt door duurzame materialen en een hoogkwalitatieve afwerking. De hoge ramen en lichtstraten zorgen voor veel natuurlijke lichtinval. De gebouwen omvatten kantoren, vergaderruimtes, een productiehal, ateliers en een showroom. Er komt ook nog een automatisch magazijn.

Managing Director Alexandre Rogiers van Cadcamatic legt uit: “Momenteel zetten wij een laatste sprint in naar de oplevering van het voorgebouw. De elektriciteitswerken worden de komende weken afgewerkt, de kantoorinrichting wordt gerealiseerd en de showroom en cafetaria worden verder afgewerkt. Ook de verdere aanleg van een binnentuin staat nog op de planning, zodat je vanuit de kantoorruimtes geniet van een aantrekkelijk uitzicht.”

In de showroom (ook wel Experience Room genoemd), in de kantoorgebouwen en in de vergaderzalen werden VGLI vloergootkanalen geïnstalleerd in combinatie met inox klapdeksels, type KDVIT3.

De inox vloerdoos is geschikt voor alle vloertypes die droog gereinigd worden.

Samen met de NEO vloerdozen zorgen de vloergootkanalen voor het veilig en netjes wegbergen van kabels.

Dieter Van den Berghe, Sales Manager bij Atkore Vergokan legt uit: “Onze vloergootsystemen zijn de ideale oplossing in flexibele werkruimtes. Geen gevaar voor struikelen over losliggende kabels en geen problemen met ontbrekende aansluitingen en verbindingen.

De hele installatie verdwijnt in de vloer.“ Atkore Vergokan en Cadcamatic werken al jaren nauw samen. Zo werden bij Cadcamatic in het verleden al een aantal machines ontwikkeld en gebouwd voor de productie van Atkore Vergokan kabeldraagsystemen. Vorig jaar nog leverde Cadcamatic een matrijs voor het maken van een groot gamma aan KBSCL kabelgoten vertrekkende vanuit verschillende coilbreedtes en diktes in staal en inox. Samen met Berten Vandenborre, Maintenance Manager en vast aanspreekpunt bij Atkore Vergokan, ontwikkelde Cadcamatic een stansmatrijs met een korte change-over time van het ene product naar het andere door gebruik te maken van speciaal wisselbare schuiftechnieken, pneumatisch schakelbare stempels en modulaire deelmatrijzen.

Alle matrijzen beschikken over kogelgeleidingen waarmee hoge productiesnelheden kunnen gehaald worden.

Door heldere communicatie met een vast aanspreekpunt verloopt de samenwerking tussen Atkore Vergokan en Cadcamatic zeer vlot. “Wij hechten beiden belang aan duurzame partnerships, en zijn dan ook zeer blij met deze fijne samenwerking. Wij kijken ernaar uit om deze in de toekomst verder te zetten,” aldus Alexandre Rogiers en Berten Vandenborre.

9

10 N E L E C T R A

INFORMEERT

Vinger aan de pols Elektronische betaalmogelijkheid vanaf 1 juli verplicht Er is al langer sprake van en we kondigden het ook eerder al meermaals aan, maar nu is het definitief beslist: vanaf 1 juli 2022 moeten alle ondernemingen in België aan consumenten de mogelijkheid bieden om elektronisch te betalen.

Uiteraard blijven ook cashbetalingen mogelijk, maar u moet als handelaar minstens één vorm van digitaal betalen aanvaarden. Die mag u zelf kiezen. Het hoeft dus geen betaalterminal te zijn. Ook apps als Payconiq zijn toegelaten. Zelfs een overschrijving is mogelijk.

Nelectra-leden ontvingen een e-nieuwsbrief met meer details over de draagwijdte van deze verplichting en ook op onze website vinden zij antwoorden op de meest gestelde vragen zoals: • Mag men een extra kost voor elektronische betalingen aanrekenen aan de klant?

• Is het toegelaten om elektronisch betalen enkel vanaf een bepaald bedrag te aanvaarden?

Nieuwe regels voor wettelijke garantie Onlangs keurde het parlement de omzetting van twee Europese garantierichtlijnen naar Belgische wetgeving goed. Die nieuwe wetgeving werd op 1 juni 2022 van toepassing op alle ondernemers die consumptiegoederen aan consumenten verkopen.

De garantietermijn van 2 jaar voor consumenten blijft behouden en er wordt geen onderscheid gemaakt naargelang het type goederen dat u levert. Wat wel wijzigt is de duur van de omkering van de bewijslast. Dit principe houdt het vermoeden in dat een gebrek aan een product al aanwezig was op het moment van levering. Die termijn bedraagt op dit moment zes maanden en wordt op twee jaar gebracht. Concreet betekent dit dat de ondernemer vanaf nu gedurende twee jaar zal moeten bewijzen dat het gebrek veroorzaakt is door een verkeerd gebruik van de consument.

De garantieregels zullen voortaan ook van toepassing zijn op goederen met digitale elementen (zoals aangesloten smartwatches), de levering van digitale inhoud (bv. video’s, audio-opnames, toepassingen, videospelen, enz.), digitale diensten (video on demand, streaming, opslag in de cloud, enz.) en de levering van digitale inhoud op een materiële gegevensdrager (dvd, cd, USB-sticks, enz.).

Ook voor tweedehandsgoederen geldt in principe een wettelijke garantieperiode van twee jaar. Die termijn kan echter wel contractueel worden teruggebracht op voorwaarde

dat de verkoper de consument daarover op duidelijke en ondubbelzinnige wijze informeert. Maar ook dan hebben consumenten minimaal 1 jaar garantierecht.

Om een beroep te kunnen doen op de garantie moet er sprake zijn van een conformiteitsgebrek. Wat dat precies is, wordt verduidelijkt aan de hand van een lijst met voorbeelden. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een conformiteitsgebrek indien het goed niet in overeenstemming is met de beschrijving die de verkoper gegeven heeft, het niet geschikt is voor het gebruik waartoe goederen van dezelfde soort gewoonlijk dienen,…

De nieuwe regels breiden die lijst uit, en preciseren en actualiseren ze. Zo houdt de wetgever voortaan ook rekening met de digitale context. Het niet leveren van noodzakelijke updates is nu bijvoorbeeld opgenomen in de lijst.

Regels betalingstermijn tussen ondernemingen moet gerespecteerd worden Eerder informeerde Nelectra u al dat de betalingstermijn tussen ondernemingen niet meer mag bedragen dan 60 kalenderdagen, verificatieperiode inbegrepen, en dat ongeacht de omvang van het bij de transactie betrokken bedrijf.

Voor kleine ondernemingen vormt de opname van die termijn in de wet onmiskenbaar een vooruitgang. Grote ondernemingen kunnen daardoor immers geen druk meer uitoefenen om contractueel een langere termijn vast te leggen.

Ook de achterpoortjes die vroeger werden gebruikt om de maximale betalingstermijn te omzeilen, worden door de nieuwe wet die op 1 februari 2022 in werking trad, gesloten.

Zo kwam er vroeger in veel gevallen ‘standaard’ een extra verificatietermijn (maximum 30 dagen) boven op de wettelijke betalingstermijn, met als gevolg dat kmo’s vaak tot 90 dagen op hun geld moesten wachten. Indien in de wet of het contract een procedure is opgenomen voor de aanvaarding of verificatie ter certificering van de gelijkvormigheid van de goederen of diensten met het contract, moet de termijn van die verificatie voortaan integraal deel uitmaken van de termijn van 60 dagen.

De elektrosector waaronder uw beroepsfederatie ondertekende hieromtrent een sectorale oproep. We raden u aan om deze regels te respecteren en contracten aan te passen indien ze in strijd zouden zijn met de nieuwe bepalingen.

Breng ons zeker op de hoogte via info@nelectra.be indien u te maken krijgt met grote contractspartijen die de regels systematisch niet volgen en toch nog druk op u uitoefenen om akkoord te gaan met een langere – en dus onwettelijke – betaaltermijn dan 60 dagen.

NELECTRA INFORMEERT

Hoe kan ik mij wapenen tegen prijsstijgingen?

Materiaalprijzen swingen de pan uit en dat is niet alleen in de elektrosector een probleem.

Voor lopende overeenkomsten waar u destijds bij de afsluiting contractueel geen mogelijkheid heeft voorzien om de afgesproken prijs en cours de route te herzien, ligt het juridisch gezien helaas zeer moeilijk om onverwachte prijsstijgingen zomaar door te rekenen aan de klant.

Naar de toekomst toe is het uiteraard wél mogelijk om u reeds van bij aanvang zo goed als mogelijk in te dekken tegen hoge prijsschommelingen.

Dat doet u eerst en vooral door de geldigheidsduur van uw offerte te beperken.

Het is logisch dat wanneer een klant de door u opgemaakte offerte bijvoorbeeld

pas drie maanden later aanvaardt, u niet meer kan garanderen dat dit nog aan dezelfde prijs zal kunnen. Zet hier dan ook een duidelijke tijdslimiet op!

Maar dat is natuurlijk geen oplossing voor latere prijsstijgingen. Ook tussen de aanvaarding van de offerte/ sluiting van de overeenkomst en de effectieve uitvoering van de werken zit er natuurlijk een bepaalde tijdspanne en daarin kunnen de prijzen nog stijgen, want het is meestal niet haalbaar om alle benodigde materialen voor afgesloten contracten meteen in te kopen en in voorraad aan te leggen, zodat u zeker bent van de aankoopprijs. Wellicht beschikt u niet over de nodige opslagruimte en prefinancieringsmogelijkheden.

Wanneer u hierover niets voorziet in het contract, dan kunt u de prijsstijgingen zoals hiervoor gezegd echter niet zomaar doorrekenen aan de klant. Wat kan u dan wel doen?

Het werken met dagprijzen kan een oplossing zijn. Al is het nog maar de

In te vorderen facturen?

Contacteer Nadia Van Nuffel

Dossierbeheerder online schuldinvordering en juridische bijstand via 02 550 17 17 nadia.vannuffel@nelectra.be www.nelectra.be/tools-schuldinvordering

Bekijk de video

vraag of u dit verkocht krijgt aan de klant aangezien hij zich verbindt tot een prijs die zeer onzeker is…

Een andere, meer gangbare manier van werken, is om een prijsherzieningsclausule op te nemen met een concrete berekeningsformule die toelaat om een prijsaanpassing door te voeren bij stijging van de lonen, sociale lasten en/ of materiaalprijzen.

Er bestaan standaardclausules die rekening houden met de loonbarema’s geldend voor paritair subcomité voor elektriciens 149.01 en met de voor de sector meest relevante materialenkorf bestaande uit kabels en schakelmateriaal.

Het is tenslotte ook mogelijk om een prijsherzieningsformule volledig op maat uit te werken, wanneer u voor een project bijvoorbeeld grote hoeveelheden van één welbepaald materiaal gebruikt en specifiek met de prijs daarvan rekening wil houden.

Neem contact met Nelectra voor uitgebreid advies en bijstand!  Fallon Declerck

11

12 N E L E C T R A

INFORMEERT

97,9 Elektrobarometer duikt in het rood Minder werk 24% van de elektro-ondernemers heeft in maart minder werk dan op het einde van 2021. meer werk.

19% heeft

En ook de vooruitzichten zijn minder

22%

rooskleurig dan vorig jaar. van de elektro-installateurs denkt in de eerstvolgende maanden minder werk te hebben. Bij de elektrohandelaars is dat maar liefst

60%.

De Elektrobarometer dondert naar beneden. Hij verliest in het eerste kwartaal 2,5 indexpunten ten opzichte van het laatste kwartaal van 2021 toen de elektrobarometer nog een mooie 100,4 liet optekenen. De elektrobedrijven zijn nu alleen nog positief over de tewerkstelling en hun eigen economische situatie. Alle andere parameters scoren ondermaats.

Oplopende kosten nefast voor rentabiliteit In de vorige kwartalen zagen we de rentabiliteit van de elektrobedrijven lichtjes verbeteren na de grote klap door de coronacrisis. Nu ziet maar

10% opnieuw een verbetering. Bij 32% gaat de rentabiliteit achteruit.

Voor de toekomst is de situatie nog

39%

verwacht een penibeler. achteruitgang. De hoge inflatie, fors gestegen materiaal- en energieprijzen en sterkere looneisen vreten aan de winstgevendheid.

Dat het aantal slechte betalers eerder toe- dan afneemt, doet er ook geen goed aan. stijging.

28% spreekt van een

En ook de concurrentiedruk is lichtjes

Coronapremie

19%

van de elektrobetoegenomen. drijven heeft daar meer last van.

8 op 10 elektro-handelaars aanvaarden de consumptiecheques, ook gekend als de coronapremie. Bij

64% zorgden die zelfs al voor extra omzet.

De krapte op de arbeidsmarkt blijft problematisch 87% van de elektrobedrijven werken nu nog met ongeveer evenveel mensen als enkele maanden geleden. 7% werkt met minder personeel. 6% met meer.

De aanwervingsbereidheid schommelt al enkele

20%

. Dat is nu ook het geval. kwartalen rond de Vooral bij de installatiebedrijven. Bij de handelaars is die eerder klein.

Het is en blijft erg moeilijk om nieuwe medewerkers te vinden.

Interessante nieuwe markt: laadpalen installeren 74% van de elektro-installateurs ziet brood in het installeren van laadpalen. 54% is nu al actief in dit nieuwe marktsegment.

20% is van plan om dat binnenkort te zijn.

De elektrobarometer wordt sinds 2010 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo’s en zelfstandige ondernemers uit de elektrosector, zowel installateurs als handelaars. Een waarde boven index 100 wijst op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 op een negatieve evolutie. De jongste bevraging bij een vast, representatief panel gebeurde in april 2022.

 Anja Larik

#IFA2022

De ElektroWijzer en brochure bundelen alle belangrijke informatie rond laadinfrastructuur Omdat onze elektrotechnische installateurs in staat zouden zijn om hun klanten innovatieve oplossingen aan te reiken voor het slimmer, zuiniger en groener aanwenden van energie, vindt u deze onderwerpen regelmatig terug in ElektroVisie.

Nelectra is er zich van bewust dat onze sector de komende maanden en jaren een cruciale rol te vervullen heeft in deze materie. Bovendien bieden de nieuwe technologieën onze sector heel wat kansen en grote uitdagingen, die we alleen kunnen aanpakken als we er met z’n allen onze schouders onder zetten.

Om u in deze te ondersteunen ontwikkelde Nelectra voor haar leden een ElektroWijzer en een brochure.

In de ElektroWijzer laadpalen bundelen we een waaier aan informatie met de verschillende mogelijkheden om elektrische voertuigen te laden. In de brochure laadinfrastructuur presenteert uw federatie de verplichtingen bij nieuwbouw en renovatie in Vlaanderen, samen met het fiscaal gunstregime.

Geen ElektroWijzer of brochure ontvangen? Of u wenst meerdere exemplaren? Stuur een mail naar info@nelectra.be of vul het contactformulier in op onze website www.nelectra.be.

“IFA is the hub for the world of consumer electronics and the opportunity for intensive exchange” Jörg Bauer COO MediaMarktSaturn Germany

“IFA is and remains the most important platform for new and innovative electronics products in the industry.”

Dr. Stefan Müller CEO

“Especially with a view to this year‘s Football World Cup, which will be played at the unusual winter time, the year-end business in the consumer electronics sector promises to be particularly exciting.”

Benedict Kober Spokesman for the Management Board

READY, STEADY, SHOW!

14 S E C T O R N I E U W S Het capaciteitstarief: wordt vervolgd Bij het ter perse gaan van dit nummer kregen we bericht dat de VREG overwoog om de invoering van de nieuwe nettarieven voor elektriciteit, waaronder het capaciteitstarief, uit te stellen naar 1 januari 2023. Fluvius kon immers geen kwalitatieve implementatie in de marktsystemen garanderen tegen 1 juli 2022.

Uiteraard houden wij onze leden via de Nelectra-nieuwsbrieven op de hoogte en ook op onze website is steeds de meest recente informatie voorhanden.

In ons volgende nummer komen we hier zeker op terug.

Gold certificaat. Onze drukker is een in 1877 opgericht familiebedrijf en gaat er prat op al sinds het begin te produceren op een duurzame en ethische manier.

Ondertussen staat ook de 6de generatie klaar om langetermijnambities op het vlak van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen verder uit te bouwen. Onder meer via dit gold certificaat van Ecovadis, een marktleider in onafhankelijke bedrijfsbeoordelingen op het vlak van duurzaamheid. Hiermee zit Albe De Coker in de top 3% van de 90.000 beoordeelde bedrijven over 200 verschillende sectoren verspreid over 160 landen.

in conventionele warmtepompen worden gebruikt. Met dit koelmiddel kunnen de warmtepompen aanvoertemperatuur tot 70 °C bereiken, zelfs wanneer het koud is buiten. De bestaande radiatoren kunnen daarom ook gewoon verder worden gebruikt. De installatie van vloerverwarming is niet verplicht, waardoor de kosten van renovatie binnen de perken blijven.

Rexel lanceert eerste Smart Store in België

Viessmann: warmtepompen voor renovatie

IFA 2022 opnieuw full size te Berlijn

De organisatoren van IFA kijken ernaar uit om opnieuw een ‘full-size’ beurs te organiseren in Berlijn. Volgens Jens Heithecker, IFA Executive Director, Executive Vice President Messe Berlin Group hebben nu al veel toonaangevende wereldmerken hun deelname toegezegd: “De industrie heeft een sterke wens om terug te keren naar een persoonlijk evenement en we zijn vastbesloten om dat in september op een veilige en succesvolle manier in Berlijn te realiseren.”

Gedurende vijf dagen, van 2 tot 6 september 2022, zal IFA het platform zijn voor wereldwijd toonaangevende merken op het gebied van consumentenelektronica, huishoudelijke apparaten, informatietechnologie en telecommunicatie.

Onze drukkerij is duurzaam!

Albe De Coker, de drukkerij waar uw vakblad ElektroVisie van de persen rolt, behaalde onlangs het Ecovadis

Viessmann introduceerde een nieuwe reeks lucht/water-warmtepompen die zich laten aansluiten als een gasketel.

Het Vitocal-assortiment is gericht op renovaties en bestaat uit: • Vitocal 250-A en Vitocal 252-A: wand -en vloer toestel met ingebouwde warmwaterboiler • Vitocal 250-AH: hybride toestel voor aanvulling bij een bestaande gas of mazoutketel • Vitocal 150-A en 151-A: prijs-attractieve variant, wand-en vloer toestel met ingebouwde warmwaterboiler Dankzij deze nieuwe Vitocal-reeks kunnen verwarmingssystemen ook in oudere huizen gemakkelijk worden gemoderniseerd dankzij milieuvriendelijk koelmiddel, een nieuw hydraulisch concept en het nieuwe Viessmann Energy Management Platform. De warmtepompen zijn ontworpen als een wandunit of vloertoestel met geïntegreerde warmwaterboiler. Ze hebben tot 50% minder vloeroppervlakte nodig dan andere warmtepompen. Deze toestellen zijn ideaal voor renovatie, waarbij een gasketel 1 op 1 vervangen wordt door een warmtepomp. Bovendien werken de warmtepompen met het koelmiddel R290 (propaan), dat klimaatvriendelijk is in vergelijking met de koelmiddelen die

Na de opkomst van geautomatiseerde winkels bij Colruyt en Delhaize, opende ook Rexel midden maart een eerste Smart Store in Marcinelle. Deze geautomatiseerde shop zal de klanten de mogelijkheid bieden om ook buiten de openingsuren ter plaatse materiaal te bestellen en op te halen. Met een voorraad van 1000 referenties en 24/7 toegankelijkheid wil Rexel nog beter inspelen op de behoeften van zijn klanten.

“Het idee van een Smart Store is enkele jaren geleden ontstaan na een bezoek aan de eerste geautomatiseerde winkel van Amazon in de Verenigde Staten”, vertelt Pierre Benoit (foto), CEO Rexel Benelux / UK & Ierland. “We geloven dat we met deze innovatie onze klanten nog beter kunnen ondersteunen en hun leven gemakkelijker maken. In onze Smart Store bieden we een productgamma dat het meest in lijn ligt met wat onze klant dagelijks nodig heeft.

De klant komt langs in de Smart Store wanneer hij wil en plaatst zijn bestelling via een klavier of scant het nummer van de bestelling die hij eerder online heeft geplaatst. De robot doet de rest.

Toch wordt de klant niet aan zijn lot overgelaten. Tijdens de openingsuren kan hij altijd een beroep doen op het advies van het aanwezige personeel.”

NELECTRA ONDERSTEUNT

Hoe tevreden zijn onze leden over de Nelectra-dienstverlening?

Om de twee jaar bevraagt Nelectra al haar leden. Er wordt vooral gepeild naar de tevredenheid over de diensten die Nelectra aanbiedt. Klopt u aan bij Nelectra voor advies? En wat vindt u over dat advies? Hoe vaak consulteert u www.nelectra.be? Vindt u dat Nelectra de belangen van de elektrosector goed verdedigt? Spreken de nieuwsbrieven aan? En hoe beoordeelt u ons vakblad ElektroVisie?

Eén op drie leden vulde de bevraging in.

En wat blijkt? Maar liefst 96,17% van de leden is tevreden tot zeer tevreden over de algehele dienstverlening van Nelectra. Van de leden die belden of mailden met een adviesvraag, over bijvoorbeeld technische, juridische, fiscale, … materies, was 96% tevreden of zeer tevreden met het antwoord.

De resultaten in detail: 96% van de leden die -via de website of telefonisch- een adviesvraag stelden, was tevreden tot zeer tevreden over het antwoord. Dat antwoord was voor de leden ook heel duidelijk (95%) en snel (94%).

88% leest de nieuwsbrieven van Nelectra met alle belangrijke wijzigingen en ontwikkelingen in de elektrosector

en ook hier is de tevredenheid groot (98,71%). Leden prijzen de actuele info die duidelijk én informatief is.

Nelectra informeert ook via www.nelectra.be, wie de website bezoekt zegt daar zeer tevreden over te zijn (98%).

84,59% van onze leden leest ElektroVisie en ons vakblad kreeg een tevredenheidsscore van maar liefst 98,63%. De lezers lieten weten voldoende informatie te krijgen over nieuwe reglementering en/of wetgeving en producten.

Leden die een infosessie of webinar bijwoonden waren daar tevreden over (93,86%) en dan vooral over de duidelijke en bruikbare informatie, die voldoende uitgediept en toch bondig is. Bovendien is er voldoende tijd om vragen te stellen.

Een behoorlijk deel van de Nelectra-werking bestaat uit belangenbehartiging voor de elektrosector. Dat betekent concreet dat wij uw belangen verdedigen bij beleidsmakers, tijdens sectorale sociale onderhandelingen, in raden, comités, commissies…. Dat vinden de leden een belangrijke taak en 95,11% voelt zich geruggesteund door het team van Nelectra.  Els Heyrman Nelectra dankt u voor het invullen van de bevraging. Weet dat we deze resultaten en alle opmerkingen ter harte nemen om u ook in de toekomst de beste dienstverlening te geven.

Slim energiebeheer dankzij DOBISS domotica Goed voor het milieu én je factuur Het hoeft niet meer gezegd te worden dat we met z’n allen als goede huisvaders onze energie consumptie maar beter goed beheren.

Maak je digitale meter écht slimmer. Via de P1-poort enerzijds en de Omvormer van de zonnepanelen anderzijds komt alle data van verbruik en opbrengst beschikbaar op het netwerk. Dobiss zal deze voor jou niet enkel mooi visualiseren op mensenmaat maar vooral ook maximaal aanwenden. DOBISS helpt jou om zoveel mogelijk van je opbrengst zelf te verbruiken.

De energie van je zonnepanelen die je niet onmiddellijk verbruikt zal volgens prioriteit en beschikbaarheid van de opgewekte energie in eerste instantie aangewend worden voor de

grootverbruikers. Zo kan je energie stockeren via de warmtepomp, warmwaterboiler, koelcel, elektrische wagen of batterij. In de Dobiss NXTserver geraak je er makkelijk aan uit hoe voor jou de prioriteiten moeten liggen. Maar, minder verbruiken is ook op de kleintjes letten. Dobiss doet het automatisch, zonder dat je eraan hoeft te denken!

15

16 N E L E C T R A

VERBINDT

De provinciale werking van Nelectra: ook iets voor u?

Nelectra informeert, begeleidt, ondersteunt, lobbyt… Maar wist u dat Nelectra ook verbindt?

Onder meer via onze unieke werking in verschillende provincies. Wat die dynamische provinciale werkgroepen realiseren, waarom het daar leuk en interessant is en wat de voordelen zijn voor u als lid?

Aan wie konden wij dat beter vragen dan aan de voorzitters van deze werkgroepen…

“Ik heb de fysieke bijeenkomsten gemist”

 Pieter Feys (Oost-Vlaanderen)

Pieter Feys, rolde in de provinciale werking Oost-Vlaanderen dankzij een ontmoeting met onze huidige nationale voorzitter, Dirk Van Steenlandt. Deze was toen voorzitter van Oost-Vlaanderen en op een bijeenkomst van een gezamenlijke leverancier raakten beide heren aan de praat. Het duurde niet lang of Pieter ging in op de uitnodiging van Dirk om een vergadering bij te wonen: “Ik zag meteen de vele voordelen van zo’n werkgroep,” vertelt hij. “Ik voel mij heel betrokken bij de sector en vind het ontzettend leuk en verrijkend om met collega’s van gedachten te wisselen.”

Dankzij zijn dynamisme en de goede contacten met de werkgroepleden, werd

“Fijn om te helpen en geholpen te worden”

 Frank Vanlangendonck (Limburg)

Frank Vanlangendonck is al tien jaar met hart en ziel voorzitter van de provinciale werking Limburg, een zeer actieve werkgroep waar heel wat activiteiten georganiseerd worden, waaronder het bekende ELEKtrodinner, diverse vergaderingen en uitstappen, infosessies...

Frank werd indertijd persoonlijk gevraagd om de werkgroep te vervoegen door werkgroeplid Charly Vanaken, iemand waarmee hij al een tijdje een professionele samenwerking mee had.

hij vrij snel schaduwvoorzitter en toen Dirk nationaal voorzitter werd, groeide hij door naar voorzitter Oost-Vlaanderen.

Hij geniet enorm van de sociale contacten en het netwerken: “Na al die jaren leer ik trouwens nog steeds bij,” benadrukt hij. “We staan immers allen voor gelijkaardige uitdagingen en met onze specifiek installateur-technische vragen kunnen we bij elkaar terecht. Bovendien zorgt het netwerk ook voor interessante samenwerkingen.”

Hij is dan ook ontzettend opgelucht dat de coronaperiode zo goed als voorbij is: “Ik heb de fysieke bijeenkomsten hard gemist! We gaan dus stilaan een tandje bijsteken en elkaar terug meer ontmoeten.”

Frank is nog steeds uiterst tevreden dat hij toen inging op de uitnodiging: “Er zijn vele voordelen aan zo’n werkgroep: je kan overleggen met collega’s uit de regio, je legt belangrijke contacten, je krijgt ongelooflijk veel informatie tijdens vergaderingen, uitstappen en informele momenten… Het is ontzettend fijn om collega’s te helpen en door hen geholpen te worden.”

NELECTR A VERBINDT

“Informatie delen is goed voor het eigen bedrijf èn voor de sector”

 Jan Develtere (West-Vlaanderen)

Lid zijn van werkgroepen of groeperingen is Jan Develtere met de paplepel ingegeven: “Mijn vader was ook betrokken bij tal van groeperingen en het was voor mij een logische stap om die traditie verder te zetten.”

Zijn lidmaatschap van de West-Vlaamse werkgroep dateert van midden jaren ’80 en hij ziet zijn engagement als een soort missie: “Er is veel informatie online te vinden, maar dan blijf je werken vanop een eiland en dat is saai en eenzaam.

Ik vind het veel aangenamer om op een collegiale manier informatie met

“Het is prettig samenwerken met mensen die je kan vertrouwen”

 Denise Weyers (Antwerpen)

Als voorzitter van de provinciale werking Antwerpen, wil Denise Weyers de nadruk leggen op de collegialiteit. “Dat is volgens mij de grote kracht van zo’n werkgroep,” benadrukt zij. “Wij groeperen diverse bedrijven met allerhande specialisaties uit de elektrosector. Op de vergaderingen heerst een sfeer van collegialiteit, waarin besproken wordt op welke problemen wij botsen en wat we dagdagelijks meemaken. Vaak kunnen we ook rekenen op elkaars hulp.”

collega’s te delen. Dat is niet alleen gezond voor het eigen bedrijf, maar het komt ook de volledige elektrosector ten goede. Wij zetten ons daarbij voornamelijk in om anderen te helpen; niet om er financieel beter van te worden!”

Eén van de succesvolle initiatieven van de provinciale werking West-Vlaanderen is de ElektroBeurs (recent helaas uitgesteld door corona). Op deze beurs worden leveranciers van elektromateriaal op een aangename manier in contact gebracht met installateurs, die ook onderling -onder een natje en een droogjekunnen bijpraten en overleggen.

“Een ander voordeel van de provinciale werking is de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten zonder dat je lange afstanden moet afleggen voor vergaderingen,” vervolgt Denise enthousiast. “Bovendien leer je elkaar ook goed kennen! Als beveiligingsondernemer zoek ik regelmatig een elektricien voor een opdracht en dan is het prettig samenwerken met mensen die je kent èn kan vertrouwen.

Zonder die formele en informele contacten krijg je nooit een accuraat beeld van een mens en zijn bedrijf: ik heb het trouwens al meermaals meegemaakt dat meningen moeten bijgesteld worden, na contacten in onze werkgroep.”

 Linda Claeys

Interesse?

In de provinciale werkgroepen komen een aantal leden tweemaal per jaar samen om op een leuke, ongedwongen manier met elkaar van gedachten te wisselen over wat er leeft in de elektrosector en wat er veranderd of verbeterd kan worden.

Collega-zaakvoerders steken er van elkaar op en ondersteunen elkaar.

Soms komen daar ook interessante uitstappen of indrukwekkende organisaties uit voort. In de provincie Oost-Vlaanderen worden alle leden uitgenodigd op een nieuwjaarsreceptie, de provincie Limburg bracht de elektrosector samen op een ELEKTrodinner en wat dacht u van de knappe West-Vlaamse elektrobeurs? En in de toekomst staat voor de provincie Oost-Vlaanderen en Antwerpen ook een uitstap naar de Oosterweelwerken op het programma.

Interesse om deel te nemen aan regionale bijeenkomsten?

Contacteer onze coördinator van de provinciale werking Els Heyrman: els.heyrman@nelectra.be

17

18 D O S S I E R

D I G I TA L I S E R I N G

Kunnen computerprogramma’s uw werk vereenvoudigen?

Een paar jaar geleden deed Nelectra een enquête onder haar leden met als doel een beeld te krijgen met welke ERPsystemen zij werken. Maar dat was geen eenduidig beeld: er circuleren een pak verschillende merken en per merk waren de meningen behoorlijk verdeeld. De voornaamste klachten betroffen de prijs/ kwaliteit, er waren meldingen over fouten in de software en ook de hoge tarieven voor onderhoudscontracten werden aangeklaagd.

Maar los van de merken: waarvoor gebruiken onze leden ERP? En kan het vandaag nog zonder? Waarover moèt een goed ERP-systeem beschikken?

Wij trokken naar een aantal leden en polsten naar hun ervaringen…

ERP staat voor Enterprise resource planning (ERP) oftewel een computerprogramma/software die gebruikt wordt ter ondersteuning van alle processen binnen het bedrijf. Een ERP-programma bestaat meestal uit kleine deelprogramma’s (modules) die allemaal een specifieke taak ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan computerprogramma’s die worden gebruikt om de financiële administratie te voeren of de voorraden bij te houden.

“Handig voor het maken van offertes” Installateur Dirk Coene en Martine Vandommele van Elektriciteit Coene Hooglede, werken al meer dan 20 jaar met een ERP-programma. Daar zijn zij zeer tevreden over. “Al moet ik direct vermelden dat wij niet alle mogelijkheden gebruiken,” vertelt Martine. “Wij passen het voornamelijk toe voor artikelen prijsbeheer en facturatie. Ook voor het maken van offertes is de software uitermate handig.”

“De mobiele apps gelinkt aan het programma zijn bij ons nog niet operationeel,” vult Dirk aan. “De werkbonnen brengen wij zelf manueel in, maar de mogelijkheid om dit automatisch te laten verlopen (bijvoorbeeld op de werf) wordt wel overwogen. De diversiteit van

de artikelen in onze branche is namelijk enorm en het is daardoor niet eenvoudig om dit efficiënt te laten verlopen.”

“Vervelende werkjes automatiseren” Een tijdje geleden nam Nelectralid Freddy Verbeke uit Ardooie de beslissing om over te schakelen op ERP. Voornamelijk omdat hij zijn administratieve last wou verminderen: “Bij elke werf diende ik de bestelnummers van de producten te noteren op de werkbon, op de bestelbon, op de factuur… Na elke oplevering was het maken van een factuur nog een behoorlijke klus. Ik zocht dus in eerste instantie naar een manier om dit vervelende werkje te automatiseren. En dat is gelukt: met ons huidige ERP-pakket koppel ik een product met bestelnummer aan een werf en dat loopt dan mee over alle documenten, zonder dat ik het elke keer opnieuw moet ingeven.”

Ik wou automatiseren om mijn administratieve last te verminderen.

Nog vervelender waren de prijsupdates!

Freddy Verbeke heeft globaal zo’n 800 producten in portefeuille, zodat het manueel aanpassen van de prijzen een heus titanenwerk was. “Je kan dat ook per offerte doen, maar het blijft een ellendige klus,” aldus Freddy Verbeke.

“Nu kan ik mijn productenlijst linken aan mijn leveranciers, waardoor de prijsupdates automatisch, zonder mijn tussenkomst, gebeuren.”

Aangezien hij net gestart is, kon hij ons nog niet vertellen wat zijn ervaringen zijn: “Ik heb ervoor gekozen om eerst een opleiding te volgen en dan pas kan ik opstarten. Dat wordt nog een serieus werkje, want eigenlijk koop je een lege doos, waarin je alle product- en bedrijfsinformatie zelf nog moet invoeren. Het grote voordeel is wel dat ik dit nu slechts 1x moet doen.”

D O S S I E R D I G I TA L I S E R I N G

“Vlotter factureren” Bestuurslid Filip Verscheure ging twee jaar geleden in zee met een ERPaanbieder, voornamelijk om vlotter te kunnen factureren: “Vroeger schreven mijn werknemers hun uren en toegepaste materialen op in een boekje.

Die gegevens moest ik dan allemaal omzetten naar facturen: een tijdrovend, omslachtig werk. Nu kijken mijn mensen ’s morgens gewoon op hun app en weten ze naar welke werf ze moeten, ze drukken bij vertrek op de ‘start’ knop en als ze ’s avonds stoppen klikken ze op ‘stop’. In die app zit ook een bibliotheek met alle materialen die we gebruiken en daaruit kunnen ze dan de geïnstalleerde producten en hoeveelheden selecteren.

Na het beëindigen van de werf heb ik onmiddellijk het aantal gewerkte uren en de gebruikte materialen. Ik moet alleen nog even checken of er geen fouten gemaakt werden en de factuur is onmiddellijk klaar.”

De software is uitermate handig voor het maken van offertes.

Het ERP-pakket dat Filip aankocht, biedt nog veel meer mogelijkheden, waaronder handige werkschema’s: “Dit functionele uur/week rooster, stelt mij in staat om mijn werven deftig te plannen.

Extra efficiënt is het feit dat mijn mensen dit rooster ook op hun app krijgen.”

Ook voor het maken van kleine offertes doet hij een beroep op zijn ERP-pakket.

“Voor grotere offertes gebruik ik liever

mijn eigen systeem,” vertelt hij. “Daar werk ik al meer dan 20 jaar mee en is voor mij veel praktischer.”

Voor de rest laat ook Filip veel zaken ongebruikt: “Ik weet dat dit pakket ook de mogelijkheid tot stockbeheer biedt en er zijn ongetwijfeld nog toepassingen, maar ik ben uiterst tevreden met wat ik nu gebruik.”

Al is er toch één minpuntje: “In mijn ERP-pakket zit er geen standaard oplossing om rechtstreeks aan mijn leveranciers/groothandels gekoppeld te worden, zodat ik kan beschikken over de actuele prijzen en voorraad. Een ander ERP-merk bood die optie wel, maar daar kon ik mijn werkbonnen niet op een automatische manier beheren. Om beide handige opties te hebben, zou ik dus op twee ERP-pakketten moeten intekenen, maar dat gaat mij net iets te ver. Nu betaal ik 18 euro per maand per account (aangevuld met backofficekosten) en dat loont voor mij.”

“ERP kan ook geld opbrengen” “ERP was één van de eerste investeringen die ik deed,” herinnert Pieter Feys, voorzitter van onze provinciale werkgroep Oost-Vlaanderen, zich.

Hij wou -zeker in de beginfase- zo efficiënt mogelijk werken: “Het artikelenbestand in elektro is gigantisch, zeker op het vlak van domotica. Daarvan alle wijzigingen en prijsevoluties manueel bijhouden is zeer veel werk en je bent gedoemd om vaak fouten te maken. Via ERP had ik meteen één centraal punt met alle gegevens van mijn klanten, leveranciers en producten.”

In de beginperiode gebruikte Pieter zijn ERP-pakket voor klantenbeheer, offertes en facturatie.

Ondertussen is alles geëvolueerd en worden de leverancierslijsten automatisch gekoppeld aan zijn systeem, waardoor prijswijzigingen automatisch doorgevoerd worden. Verder verloopt het stockbeheer automatisch, wordt hij eraan herinnerd dat hij regelmatig moet factureren en gebeurt er een controle op het aankoopbeleid. “Dankzij die laatste optie heb ik al heel wat geld uitgespaard,” benadrukt Pieter Feys.

“Vaak zijn er verschillen tussen de offerte en wat uiteindelijk gefactureerd wordt: het programma detecteert anomalieën die anders tussen de mazen van het net glippen. Zo hoeft ERP niet altijd een kost te zijn, maar kan het ook geld opbrengen.”  Linda Claeys

19

20 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

Jan De Saedeleer (FOD Binnenlandse zaken):

“Wij willen vooral een wildgroei aan regels vermijden” We zien steeds meer elektrische voertuigen in het straatbeeld en dat zal de komende tijd alleen maar toenemen. Dat heeft tot gevolg dat overal meer laadinfrastructuren moeten geïnstalleerd worden. Ook in (ondergrondse) parkeergarages.

En dat doet bij onze leden behoorlijk wat vragen rijzen over de brandveiligheid. Wij verzamelden de belangrijkste vragen en trokken ermee naar Jan De Saedeleer, Adviseur Algemene Directie Civiele Veiligheid FOD Binnenlandse Zaken. Nelectra-bestuursleden Filip Verscheure en Dirk Coene legden hem onze voornaamste bekommernissen voor.

(*) Wat is een thermal runaway?

Een thermal runaway kan je het eenvoudigst omschrijven als het ‘thermisch op hol slaan’ van de batterij. Wanneer Lithium-Ion batterijen aan hoge temperaturen blootgesteld worden, dan kunnen de isolatoren tussen de twee polen ontbinden en krijg je kortsluiting. Dat zorgt voor nog meer hitte, een verdere ontbinding van de isolatoren en nog meer kortsluiting. De steeds hogere temperaturen zorgen er op den duur voor dat de batterij ernaast ook begint op te warmen en er ontstaat een cascade met een exponentiële warmteontwikkeling. Gevolgen zijn zeer hoge temperaturen en vaak het vrijkomen van gevaarlijke gassen.

Dirk Coene (DC): Elektrische voertuigen, de aanwezige batterijen en het laden ervan zijn tamelijk nieuwe technologieën waarover nog veel gediscussieerd wordt in verband met het brandgevaar. Wat is uw visie met betrekking tot het risico op brand in vergelijking met gewone voertuigen?

Geen eenvoudige vraag als je een eenduidig, wetenschappelijk correct antwoord zoekt. Elektrische voertuigen vergelijken met klassieke wagens is niet evident omwille van de leeftijd van de voertuigen: de elektrische voertuigen zijn allen vrij recent met jonge batterijen, terwijl dat bij benzine- of dieselmotoren niet noodzakelijk het geval is. In principe zou je dus voertuigen met een gelijkaardige ouderdom moeten vergelijken.

Als ik mij probeer te baseren op het beschikbare wetenschappelijke onderzoek -zeker in verband met de frequentie van het aantal branden- dan is het echt moeilijk om betrouwbare cijfers te krijgen, want we weten niet wat het resultaat binnen 10 jaar zal zijn wanneer ook de huidige nieuwe elektrische voertuigen een zekere ouderdom bereikt hebben.

Wat betreft het brandgedrag zelf, lijkt het wetenschappelijk onderzoek daar min of meer wat consensus te vinden: een elektrisch voertuig brandt ongeveer op dezelfde manier als een ander voertuig, qua vrijgeven van hitte. Het grote verschil ontstaat wanneer in de batterij een thermal runaway (*) optreedt, want dan volstaat het niet om de brand in één keer te doven. Je krijgt immers telkens opnieuw een ontsteking en dat is voor de brandweer een ander soort risico dan wat ze gewoon zijn.

Ik merk daarnaast dat er ook discussies zijn rond het vrijkomen van giftige stoffen. En het klopt inderdaad dat er bij brand van een elektrisch voertuig een aantal giftige stoffen vrijkomen, maar dat is ook het geval bij andere branden. We moeten er gewoon van uitgaan dat alle rook van elke brand giftig is en dat het niet de bedoeling is om daarin rond te lopen.

Filip Verscheure (FV): Hoe kunnen we de warmtestraling (kW/m²) inschatten bij aanwezigheid van elektrische voertuigen in een parkeergaragebrand?

Ook dat is moeilijk, want er bestaat een groot verschil tussen de voertuigen onderling en dat overstijgt elektrisch versus niet-elektrisch. 20 jaar geleden hadden voertuigen vaak slechts een vermogen van 4 Megawatt, maar ondertussen zijn er exemplaren die gemakkelijk 6 tot 8 Megawatt halen. Dus de brandlast van de voertuigen -ook benzine en diesel- is de afgelopen jaren al gigantisch veranderd.

Batterijfabrikanten zijn volop aan het werk om de thermal runaway te proberen beperken.

We mogen ervan uitgaan dat het verschil tussen grote en kleine wagens groter is dan het verschil tussen elektrisch en diesel.

DC: Er is een tendens om laadpalen dicht bij de ingang van de garage te voorzien. Is daar een reden voor?

De brandbestrijding kan sneller en makkelijker wanneer de brand dicht bij de ingang is. Wanneer een brandend voertuig helemaal achteraan de parking staat, is dat voor de brandweer heel moeilijk om erbij te raken.

Ook wanneer het voertuig moet verplaatst worden, is het interessanter om hem aan de ingang te hebben, dan helemaal achteraan of drie verdiepingen lager. Tot slot zal de rook gemakkelijker zijn weg naar buiten vinden aan de inkom.

FV: Hebt u als wetgevende overheid op dit ogenblik voldoende gegevens om gefundeerde maatregelen, met betrekking tot het brandgevaar in

NELECTRA IN GESPREK MET

parkings na het bijplaatsen van laadinfrastructuur, in een wettekst op te nemen?

Ik denk het niet, want we hebben het hier over een vrij nieuwe technologie en het zal zeer moeilijk zijn om alle maat­ regelen duidelijk te motiveren.

Er is ondertussen wel consensus over het feit dat er een probleem is voor wat betreft de brandbestrijding, want deze verloopt veel moeilijker voor de brandweer bij het blussen van een elektrisch voertuig: zij kunnen onmogelijk een ploeg uren ter plaatse houden om telkens te blussen wanneer de batterij opnieuw ontsteekt. Hun oplossing bestaat erin om het voertuig naar buiten te halen en naar een veilige zone te verplaatsen (denk aan een container).

FV: Ik heb vernomen dat er volop gewerkt wordt aan nieuwe technologieën om elektrische voertuigen en hun batterijen te blussen. Zo zou er een systeem op de markt komen dat onder het voertuig geschoven moet worden en vervolgens onder hoge druk in de batterij dringt om hem zo te koelen.

Het systeem dat u beschrijft zou kunnen helpen om de buitenkant te koelen, maar ik denk niet dat het de bedoeling kan zijn om met water in de batterij te penetreren, want een batterij moet te

allen tijde volledig waterdicht zijn.

Batterijfabrikanten zijn inderdaad volop aan het werk om het risico op de thermal runaway te proberen beperken, onder meer door in de batterij zelf koeling te voorzien tussen de cellen. Zo willen ze een eventuele opwarming tot 1 of 2 cellen beperken en een exponentiële uitbraak verhinderen.

DC: Fireforum heeft een regel van goede praktijk opgesteld met betrekking tot deze problematiek. Gaat u deze aanbeveling zonder meer overnemen in een wettekst of wil u uw eigen onderzoek voeren, gebruik makend van voortschrijdend inzicht?

Dat is nog even koffiedik kijken. De FOD Binnenlandse Zaken wil vooral een wildgroei aan regels vermijden. Daarom werd een werkgroep in het leven geroepen om een eenduidig wettelijk kader te ontwikkelen. Het is in ieder geval niet onze intentie om van nul te starten, maar om gebruik te maken van de consensus die experten uit de sector ondertussen al bereikt hebben.

De tekst van Fireforum is eventueel een mogelijkheid om als startpunt te dienen.

FV: Voor zover wij het begrepen hebben, is de toekomstige reglementering van toepassing op nieuwe gebouwen. Toch eisen er een aantal brandweerzones dat ook in bestaande

Elektrische voertuigen, de aanwezige batterijen en het laden ervan zijn tamelijk nieuwe technologieën waarover nog veel gediscussieerd wordt met betrekking tot het brandgevaar.

(Dirk Coene)

21

22 N E L E C T R A

IN GESPREK MET

Regel van goed vakmanschap brandveiligheid De problematiek van brandveiligheid in parkings kwam reeds ruim aan bod in de Hoge Raad voor beveiliging tegen Brand en Ontploffing, die in haar raadgevende rol advies geeft over ieder ontwerp van federaal besluit.

In deze Hoge Raad voor beveiliging tegen Brand en Ontploffing kreeg ook Unizo een mandaat. Gezien zijn jarenlange expertise in de materie werd Nelectra’s erevoorzitter Eric Claus door Unizo afgevaardigd.

Iemand die een garagebox heeft in een bestaand appartementsgebouw en een laadpaal wil installeren, moet geen noodonderbreking voorzien?

(Filip Verscheure)

Vorig jaar werd er naar werkbare oplossingen gezocht voor parkings en parkeergarages en dat resulteerde uiteindelijk in een heldere, pragmatische regel van goed vakmanschap voor de brandveiligheid, opgemaakt door Fireforum in samenwerking met Volta.

U kan dit document nalezen op onze website in het nieuwsoverzicht.

gebouwen een automatische branddetectie moet aanwezig zijn. Kan dit niet voor alle brandweerzones uniform?

Het is de bedoeling dat de FOD Binnenlandse Zaken voorschriften voorziet die van toepassing zullen zijn voor alle parkeergebouwen in België. Er bestaat al een regelgeving voor LPG die geldt voor alle parkeergarages vanaf 10 voertuigen. Dus het is best mogelijk dat er iets gelijkaardigs uitgewerkt wordt voor elektrische voertuigen.

Wat mij betreft mag dat zelfs verder gaan dan enkel parkeergarages waar laadpalen voorzien zijn, want het probleem is niet enkel gelinkt aan de laadpaal zelf, maar aan de Lithium-Ion batterij in de voertuigen. Dus eigenlijk moeten de voorschriften gelden voor alle garages waar elektrische voertuigen in mogen en ik ga ervan uit dat dat in alle parkings zal zijn.

DC: In de Regels voor Goed Vakmanschap (RGV) wordt verwezen naar het toekomstig hoofdstuk 7.22 AREI, waar laadinrichtingen van een elektrische noodonderbreking moeten voorzien zijn. Deze noodonderbreking kan mechanisch of elektrisch zijn. Hoe gaan we dit oplossen voor parkeergarages met afzonderlijke boxen?

Ik denk niet dat daar een probleem is.

Bij laadinrichtingen op een gemeenschappelijke elektrische installatie volstaat het om daar een noodonderbreking te voorzien. Dat kan perfect van buitenaf, zodat de installateur niet in de afzonderlijke parkeerboxen moet komen.

Bij laadinrichtingen die op een privételler zitten, moet er -volgens het AREIgeen noodonderbreker voorzien zijn.

DC: Dus iemand die een garagebox heeft in een bestaand appartementsgebouw een laadpaal wil installeren, moet geen noodonderbreking voorzien?

Als hij deze op zijn eigen privé-teller aansluit niet. Maar als die op het gemeenschappelijk elektrisch net aangesloten wordt, dan zal hij die noodonderbreker wel moeten voorzien.

De meeste appartementen hebben trouwens een onderbreker voor alle tellers, dus ik vermoed dat de brandweer bij problemen daarvan gebruik zal maken.

FV: In een parkeergebouw mogen sommige, niet voor verblijf bestemde lokalen worden opgenomen. Zijn er al specifieke voorschriften voor eventuele energieopslaglokalen in het parkeergebouw?

In eerste instantie zal dit zeker een technisch lokaal moeten zijn, want dat geldt in principe voor elke technische installatie. Een technisch lokaal moet -volgens het KB van 7 juli 1994- over brandwerende wanden en een brandwerende deur beschikken.

Aanvullend ga ik ervan uit dat er nog wel regels zullen bijkomen, maar dat hangt af van de evolutie in de voorschriften van het AREI. Concreet denk ik dan bijvoorbeeld aan een aantal evidente zaken, zoals: omdat een batterij niet tegen de hitte kan, plaats je die best niet in een stookplaats, naast een warmwaterboiler of op een plaats waar de zon vrij spel heeft…  Linda Claeys

IN POLE POSITION MET REXEL OPGELADEN VOOR EEN ELEKTRISCHE TOEKOMST

Fotovoltaïsche panelen

Home storage systemen

Laadinfra

PRODUCEER

STOCKEER

VERBRUIK

ALLE TECHNIEKEN ONDER ÉÉN DAK! One stop energy shop www.rexel.be

24 E U R O P A

Zorgplichtwetgeving: wat is de impact voor kmo’s?

Eind februari publiceerde de Europese Commissie een voorstel tot zorgplichtwetgeving onder de naam ‘Due dilligence’ (letterlijk: gepaste zorgvuldigheid). Die zou ervoor moeten zorgen dat bedrijven hun processen doorlichten om eventuele misbruiken te identificeren en zo nodig aan te passen.

Europa wil zo duurzaamheid inbedden bij grote bedrijven en hun onderaannemingen om op die manier zaken uit te sluiten die schade toebrengen aan mensenrechten, klimaat, milieuvervuiling, slechte werkomstandigheden en dergelijke…

Bedrijven zijn al langer doordrongen van het grote belang van zorgplicht en hun verantwoordelijkheid daarin. Er bestaan vandaag al talloze vrijwillige initiatieven en schema’s die de impact op mensenrechten en milieu te beperken. En in veel gevallen hebben die hun waarde al bewezen.

Maar nu wil de Europese Commissie dus een bindend kader opleggen. Daarnaast bestaat er ook een Belgisch wetsvoorstel met dezelfde intenties. Een duidelijk bewijs dat dit thema leeft. We kunnen er dus van uitgaan dat er onvermijdelijk een wetgeving zal komen. Dan liever op een geharmoniseerd Europees niveau, dan een lappendeken van verschillende wetgevingen doorheen Europa.

Niet voor kmo’s Wanneer een bedrijf de zorgplichtwetgeving zal moeten naleven en schadelijke processen geïdentificeerd en (eventueel) aangepast dienen te worden, dan zal dat in de ganse productieketen gelden: niet enkel intern, maar ook bij leveranciers.

Unizo wou dan ook koste wat kost vermijden dat kleine- en middelgrote ondernemingen onder de wetgeving zouden vallen en meldt

tevreden dat dit niet het geval is. Althans niet rechtstreeks.

Toch impact op kmo’s Enkel bedrijven met meer dan 500 werknemers en minstens 150 miljoen euro omzet (of voor hoogrisicosectoren 250 werknemers en 40 miljoen euro jaaromzet) zullen onderworpen worden aan de zorgplichtwet.

Toch kan niet uitgesloten worden dat de zorgplichtwetgeving een behoorlijke impact zal hebben op kleinere ondernemingen. Bij Unizo leeft immers de vrees dat grotere spelers zowel verantwoordelijkheid als kosten zullen doorschuiven naar de kleinere ondernemers die hen beleveren of met hen samenwerken.

Dus ook al zijn kmo’s uitgesloten van de wetgeving, is de kans zeer groot dat ze geconfronteerd zullen worden met nieuwe verplichtingen.

De Europese Commissie is zich daarvan bewust en ze voorzien begeleiding en een beperkte financiering voor kleine ondernemingen. Grote bedrijven die onder de richtlijn vallen en een contractuele relatie met een kmo hebben, moeten een compensatie voorzien, maar

enkel wanneer de conformiteitsverplichtingen de ‘leefbaarheid van de kmo op het spel zetten’. Hoe die steun er dan precies moet uitzien, is absoluut niet duidelijk. Elke lidstaat kan dit zelf invullen.

Unizo vraagt hiervoor duidelijke afspraken aan Europa én aan de federale overheid.

En in de elektrosector?

Specifiek in de elektronicasector zal de impact ook op een andere, positieve manier voelbaar zijn. Vooral omdat elektronica af en toe geassocieerd wordt met risico’s op sociaal – en milieuvlak (denk aan kinderarbeid, mijnbouw, waterverontreiniging…) kan de nieuwe zorgplichtwetgeving een opportuniteit zijn om veronderstellingen te ontkrachten.

Grote elektronicabedrijven zullen immers schadelijke processen moeten benoemen en veranderen. Bovendien zullen kleine afnemers van de grote elektronicaleveranciers gelukkig niet verantwoordelijk zijn voor de schade in de waardeketen.  Thomas Pirard Europees Adviseur Unizo

DOSSIER DUURZA AMHEID

Circulaire economie: afval verminderen, hergebruik stimuleren!

Jammer genoeg staat de circulaire economie nog in haar kinderschoenen, want ondanks de vele inspanningen is onze economie nog steeds voornamelijk lineair. Dat wil zeggen dat we grondstoffen ontginnen, deze tot producten verwerken en die dan na gebruik weggooien. In een circulaire economie worden grondstoffen opnieuw gebruikt. Dankzij het hergebruik van producten en onderdelen, wordt het grondstofgebruik verminderd. In ons land zijn diverse organisaties aan het werk om de afvalberg te verminderen, waaronder Bebat, FostPlus en Recupel.

MILIEUBIJDRAGE OP THUISBATTERIJEN Begin 2022 voerde Bebat een milieubijdrage in op thuisbatterijen. Alle producenten en invoerders van Energy Storage Systems (ESS) of thuisbatterijen met een gewicht tot en met 200 kg, die bij Bebat zijn aangesloten, betalen vanaf 1 januari 2022 een milieubijdrage per kilogram wanneer ze een thuisbatterij op de Belgische markt brengen. Op die manier is de gratis terugname en recyclage van thuisbatterijen op het einde van hun levensduur voor klanten verzekerd.

De milieubijdrage geldt op energie-opslagbatterijen die gekoppeld zijn aan een decentrale energieproductie-installatie voor elektriciteit, ongeacht de plaats waar ze worden geïnstalleerd (ESS of Energy Storage Systems) met een maximumgewicht van 200 kg. Dat zijn de gekende ‘thuisbatterijen’ op basis van lithium-ion of zoutwater.

Batterijen die back-updoeleinden als hoofdfunctie hebben, de zogenaamde UPS-batterijen, horen daar niet bij. Deze nieuwe bijdrage dekt de kosten van de volledige dienstverlening van Bebat: preventie, sensibilisering, communicatie en rapportering aan de drie regionale overheden, alsook ophaling, ontmanteling en recyclage.

Fost Plus onderzoekt sorteergedrag consument Ter gelegenheid van Global Recycling Day midden maart deed Fost Plus, dat instaat voor de organisatie en financiering van de selectieve inzameling, sortering en recyclage van huishoudelijk verpakkingsafval in België, een breed onderzoek naar het sorteergedrag van de Belg.

Dat toonde aan dat 96% van de ondervraagden vaak of altijd sorteert. Uit milieuoverwegingen én omdat het afval op die manier kan gerecycleerd worden. Het verklaart de Europese koploperspositie van België op het vlak van sorteren en recycleren van verpakkingsafval. Toch begrijpt nog niet iedereen wat er met het (verpakkings)afval gebeurt en is de sorteerboodschap nog niet altijd helder - vooral wat de nieuwe verpakkingstypes in de Nieuwe Blauwe Zak betreft.

Toch is er nog werk aan de winkel, want onderzoek wijst uit dat 1 op 3 denkt dat restafval wordt gerecycleerd, wat duidelijk de noodzaak naar een betere kennis onderstreept.

Door te sorteren en te recycleren krijgen verpakkingsmaterialen immers een tweede leven als secundaire grondstof, zijn er dus minder nieuwe grondstoffen nodig en wordt de CO2-uitstoot aanzienlijk verlaagd. Dankzij de Nieuwe Blauwe Zak wordt bijvoorbeeld 100.000 ton CO2 per jaar extra bespaard.

25

26 D O S S I E R

DUURZAAMHEID

Recordinzameling Recupel Belgen brengen 128.467 ton elektro en lampen binnen in 2021 Wie dacht dat iedereen in het eerste coronajaar alles grondig had opgeruimd, die heeft het mis. Ook in het tweede coronajaar 2021 werd opnieuw massaal veel afgedankt elektro en lampen binnengebracht en gerapporteerd bij Recupel: 128.467 ton of 40,9 miljoen apparaten. Dat is een stijging van 3,7% t.o.v. 2020 (en dat was al een recordjaar).

Dat komt neer op gemiddeld 11,1 kilo per landgenoot, of 0,3 kilogram meer dan 2020.

Afgedankte elektro wordt gebruikelijk ingedeeld in zes fracties voor verdere verwerking: groot-wit (wasmachines, vaatwassers…), koel-vries apparaten (ijskasten, diepvriezers, airco’s en warmtepompen…), televisies en monitoren, rookmelders, lampen en ‘overige’. In die laatste categorie zitten alle apparaten die niet tot de andere categorieën behoren. Dit zijn vaak kleinere elektronische apparaten zoals gsm’s, opladers, elektrische tandenborstels, haardrogers, mixers, elektrisch tuingereedschap, etc.

In totaal werden 40,9 miljoen stuks huishoudelijk elektro ingezameld. We kregen van Recupel ook een overzicht per categorie: Categorie Aantal stuk Rookmelders 167.500 Koel-vries 501.900 Groot wit 623.300 Tv en monitoren 754.700 Lampen 8.611.600 Overige 30.294.000 TOTAAL

Gewicht 18 ton 22.724 ton 34.373 ton 10.921 ton 1.460 ton 55.118 ton

voor 65.658 ton. Bij kringloopwinkels werd 8.108 ton binnengebracht, goed voor 6,7% van het totaal. Daarin zowel herbruikbare als goederen die na nazicht doorverwezen werden voor recyclage.

40.953.000 121.614 ton

Naast huishoudelijk elektro en lampen werd ook een aanzienlijke hoeveelheid professionele toestellen en installaties gerapporteerd: 6.853 ton om precies te zijn. Samen met het afgedankt huishoudelijk elektro brengt dat het totaal op 128.467 ton in 2021.

Via de distributie werd 33.073 ton ingezameld, goed voor een aandeel van 27,2%. Je kan er je oude apparaat achterlaten als je een nieuw koopt, of je klein-elektro deponeren in één van de recyclepunten. Het belangrijkste inzamelkanaal voor huishoudelektro blijft wel het recyclagepark met een aandeel van 51,5% van het totaal, goed Evolutie Recupelnetwerk in België

Ondanks deze uitstekende resultaten, is er nog werk aan de winkel. Eric Dewaet, CEO van Recupel: “We zitten nog steeds op een berg van ruim 50 miljoen ongebruikte toestellen in onze huizen.

Als we die kunnen reactiveren zijn er heel wat minder primaire grondstoffen nodig om nieuwe apparaten te maken. We kunnen dus nog heel wat milieuwinst boeken. En -zeker in deze tijden- ons minder afhankelijk maken van bevoorrading uit het buitenland.”

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Recyclageparken

545

547

553

558

558

558

566

564

543

2020 548

2021 544

Hergebruikcentra

22

22

22

22

22

22

22

24

25

24

29

11.612

11.697

Ophaalpunten distributie (incl recyclepunten) 3.916

4.117

4.407

4.869

5.050

6.961

7.140

7.283

8.093

Totaal

4.686

4.982

5.449

5.630

7.541

7.728

7.871

8.661 12.184 12.252

4.483

OPMERKELIJKE BEBAT-CAMPAGNE

GEZOCHT

IN VLAANDEREN

94.629.645 LEGE BATTERIJEN

Opsporingsbericht “Gemiddeld houden er zich 33 lege batterijen schuil bij elk Vlaams gezin, wellicht ook bij jou. Ze liggen meestal in de keuken, berging of kelder. Ze zijn vaak klein, maar kunnen ook groter en zelfs herlaadbaar zijn. Wie ze vindt, wordt dringend verzocht ze naar een Bebat-inzamelpunt te brengen zodat Bebat ze kan recycleren en de materialen kan hergebruiken in onze maatschappij.”

Dit opmerkgelijke opsporingsbericht liep dit voorjaar tussen 11 april en 8 mei.

Het was een initiatief van Bebat en OVAM om Vlamingen aan te zetten hun lege batterijen binnen te brengen. We staan in België aan de wereldtop als het over het inzamelen en recycleren van lege batterijen gaat, maar het blijft belangrijk om ze binnen te brengen voor recyclage. Lege batterijen zijn namelijk een bron van schaarse grondstoffen die goed te recycleren zijn en hergebruikt kunnen worden in tal van andere toepassingen, zoals elektrische fietsen, smartphones of laptops, zonder dat we daarvoor nieuwe grondstoffen uit de natuur moeten ontginnen.

IMPORTEERT OF PRODUCEERT JOUW ONDERNEMING BATTERIJEN IN BELGIË?

Wist je dat je dan moet voldoen aan de wettelijke aanvaardingsplicht? Om hieraan te voldoen kan je zelf een individueel aanvaardingsplichtplan of afvalpreventie en beheersplan ter goedkeuring indienen bij de regionale overheden. Je kan je ook aansluiten bij Bebat en dan ben je meteen met alle wettelijke to-do’s in orde.

De aanvaardingsplicht brengt 7 wettelijke to-do’s met zich mee:

1 2 3 4

• Registreren: bij de drie gewestelijke overheden. e: • Aangi welke batterijen bracht je op de markt?

•

Sensibiliseren en preventie: rond gebruik batterijen.

5 6 7

• Recycleren: afgedankte batterijen worden nieuwe grondstoffen. ciëntie aantonen: • Recycling-effi batterijen laten verwerken door goedgekeurd recyclagebedrijf.

• Rapporteren: aan de overheid.

organiseren: • Inzameling ADR- conform vervoer naar goedgekeurde ophalers.

Sluit je aan bij Bebat en wij nemen deze to-do’s van jou over.

Zo ben je helemaal in orde en heb je meer tijd om je te focussen op je core business. Aansluiten bij Bebat kan volledig online op https:// mybatbase.bebat.be en duurt maar een paar minuten!

Meer info? Stuur een mail naar participants@bebat.be of contacteer ons telefonisch via 016 76 88 91.

Wil je eerst even nagaan of jouw onderneming onder deze wetgeving valt?

Doe de test op https://info.bebat.be/nl/ check-aanvaardingsplicht

28 T E C H N I S C H E

INFO

Welke mogelijkheden zijn er om off-grid te gaan?

Momenteel worden er een pak thuisbatterijen geplaatst met als doel de opgewekte energie van zonnepanelen op te slaan en ze op een later tijdstip te gebruiken. Maar nagenoeg alle installaties zijn opgebouwd volgens het volgende principe: als de netspanning van de maatschappij wegvalt, worden de omvormers en de thuisbatterij binnen de 5 seconden uitgeschakeld en dan is het niet mogelijk om in eilandwerking (= off-grid) te gaan om de opgeslagen energie in de batterij te gebruiken. In dit artikel bekijken we of er mogelijkheden zijn om toch op eilandwerking over te gaan.

De minimale onderbrekingstijd tijdens de gehele omschakeling van het distributienet naar de alternatieve voeding of van de alternatieve voeding naar het distributienet, mag niet minder dan 50 ms bedragen.

On- en off-grid-systemen: de definities On-grid systeem Een on-grid systeem betekent dat de installatie met hernieuwbare energie (zonnepanelen, windmolen, …) aangesloten is op het elektriciteitsnet. Dit is het geval in de meeste woningen.

Wanneer deze installatie op het net aangesloten is, moet u rekening houden met de Synergrid voorschriften C10/11.

Uw zonnepanelen moeten niet alle energie in uw woning voorzien omdat het net steeds bijspringt wanneer nodig. Op de momenten dat u een overschot aan zonne-energie hebt kan u deze opslaan in batterijen en/of wordt deze geïnjecteerd in het elektriciteitsnet.

Off-grid systeem Een off-grid systeem is een systeem dat niet op het elektriciteitsnet aangesloten is. Het systeem werkt dus volledig autonoom.

De energie van de zonnepanelen wordt in batterijen opgeslagen, zodat deze gebruikt kan worden wanneer de zon niet schijnt. Indien er onvoldoende zonne-energie beschikbaar is, kan er een generator voorzien worden als back-up om die periode te overbruggen.

Principieel werken deze installaties in een lokale eilandmodus en dus nooit parallel met het distributienet.

Semi off-grid systeem Als de off-grid elektrische installaties ook door het distributienet gevoed kunnen worden, moet de overgang tussen “on-grid” en “off-grid” volgens het principe “break-before-make” worden uitgevoerd.

Het “break-before-make” principe is uit te voeren met veilig elektrisch schakelmateriaal volgens de Europese norm EN 60947-6-1: Het mechanisme bevat een vergrendeling om een gelijktijdige koppeling met het distributienet (‘on-grid’) en de alternatieve voeding (‘off-grid’) onder alle omstandigheden te vermijden.

Bijzonderheden voor batterijopslagsystemen Batterijopslagsystemen die technisch in staat zijn om parallel te werken met het distributienet, moeten voldoen aan de Synergrid voorschriften C10/11 waaronder onder meer volgende specifieke aspecten staan: - De batterij omvormer moet op de gehomologeerde lijst C10/26 staan; - Vermogensgrenzen voor “kleine productie installaties” (monofasig ≤ 5kVA, driefasig ≤ 10kVA) - Vermogensgrenzen van 30kVA voor de “veiligheidsonderbreking” - …

Veiligheidsonderbreking Bijzondere regel voor een elektriciteitsproductie installatie ≤ 30kVA, anders dan een kleine productie-installatie ≤ 10kVA. Onder de volgende voorwaarde is het niet nodig om een gehomologeerd ontkoppelrelais van de lijst C10/21 te voorzien in de installatie: “Het maximaal vermogen van de elektriciteits­ productie installatie, bestaand + nieuw, ≤ 30kVA. In tegenstelling tot de berekeningswijze om te bepalen of een installatie al dan niet een “kleine productie-installatie is”, moeten in dit geval alle eenheden opgeteld worden, dus ook de eventueel batterij opslagsystemen moeten mee opgeteld worden.

Bijvoorbeeld: PV-omvormer van 20 kVA en batterij-omvormer van 20kVA = totaal van 40 kVA, en dus is de plaatsing van een extern en gehomologeerd ontkoppelrelais verplicht.

ER IS MEER DAN ZONNEPANELEN ONTDEK SOLAREDGE HOME

In steeds meer huizen wordt alles elektrisch, terwijl de elektriciteitskosten blijven stijgen. Dat betekent dat het installeren van een zonne-energie systeem binnenkort niet meer genoeg is. Uw klanten hebben straks ook zonne-energie nodig om hun auto’s op te laden, hun woningen te verwarmen en te koelen, en andere apparaten te laten draaien op tijden dat de energietarieven het hoogst zijn.

En daar komt SolarEdge Home kijken. Met dit systeem voor intelligent energiebeheer kan elk huishouden maximaal profiteren van zonne-energie zonder actief te hoeven nadenken over opslag, planning en stroomtarieven. Gewoon op het net aan te sluiten en eenvoudig te installeren met een eigen draadloos netwerk. Met SolarEdge Home verhoogt u niet alleen vandaag uw gemiddelde leveringsomvang, het biedt ook interessante extra verkoopkansen voor morgen.

SolarEdge Smart Modules

Financial Data SolarEdge Home Battery SolarEdge Home Hub Inverter

Weather Data

SolarEdge EV Charger

Embedded Safety Features

SolarEdge Home Network

SolarEdge Home Smart Energy Devices

SolarEdge Home Hot Water Controller

SolarEdge Home Smart Switch

SolarEdge Home Dry Contact

SolarEdge Home Smart Socket

SolarEdge Home Inline Meter

Meer weten: infoBE@solaredge.com

SolarEdge

@SolarEdgePV

www.solaredge.com/corporate/contact

SolarEdge

@SolarEdgePV

mySolarEdge App

SolarEdgePV

30 T E C H N I S C H E

INFO

Netontkoppelrelais Voor installaties > 30kVA is het plaatsen van een netontkoppelrelais verplicht.

De elektrische installatie is op de volgende manier op te bouwen

Aanpassing Boek 1 (AREI).

In afwachting van de aanpassing van de wetgeving heeft de overheid een nota overgemaakt aan de erkende organismen in verband met mogelijke eilandwerking.

Hierbij een deel van de nota (leden kunnen de volledige tekst aanvragen bij Nelectra) - Voor het begin van de controle is het noodzakelijk om het werkingsprincipe van de thuisbatterij in de elektrische

installatie na te gaan, en de mogelijkheid van eilandwerking in het bijzonder.

- Bij de gelijkvormigheidscontrole voor de ingebruikname en indien de thuisbatterij van de elektrische installatie op het distributienet is aangesloten, moet de spanning van het distributienet aanwezig zijn om de controles door beproeving te kunnen uitvoeren.

- Indien de elektrische installatie gevoed kan worden door stroombronnen in parallel (bijvoorbeeld het openbare distributienet, een thuisbatterij en eventueel zonnepanelen), moet de adequaatheid van de beschermingsmaatregelen verzekerd zijn zowel in het geval dat de elektrische installatie gevoed wordt door alle stroombronnen in parallel als in het geval dat de elektrische installatie gevoed wordt door één enkele van deze stroombronnen en de interactie tussen alle stroombronnen.

- De aanwezigheid van ten minste een differentieelstroombeschermingsinrichting van maximaal 300mA aan het begin van de elektrische installatie. Indien de eilandwerking van de thuisbatterij wordt voorzien, is het noodzakelijk om de aanwezigheid van de differentieelstroombeschermingsinrichtingen na te gaan, voor het gedeelte van de elektrische installatie dat betrokken is bij de eilandwerking.

Wij houden u uiteraard op de hoogte van zodra er duidelijkheid is omtrent de aanpassingen aan de wetgeving.  R udy Van den Bergh Innovation & Training manager ElectroTest

TECHNISCHE INFO

31

Met welke arbeidsmiddelen kan u veilig werken op hoogte bij het plaatsen van PV-panelen?

Bij het plaatsen van zonnepanelen is het uitermate belangrijk om de arbeidsmiddelen te kennen en op een correcte manier te gebruiken.

Vooral de arbeidsmiddelen voor het werken op hoogte en het verplaatsen van personen en materialen naar die hoogte vragen onze speciale aandacht.

Gedurende de gehele werkcyclus, van lossen, plaatsen, gebruiken en weer weghalen van een ladder of trapladder, rolstelling of stelling en hoogwerker staan werknemers bloot aan de volgende risico’s: • Lichamelijke belasting: bij het tillen, trekken, neerleggen en opstellen van het verplaatsbaar klimmateriaal. Bij langdurig staan op smalle sporten, grote krachtinspanning of reiken buiten de ladder.

• Werken op hoogte: bij het werken op hoogte ontstaat valgevaar. Het valgevaar moet, aangepast aan de specifieke situatie, worden beheerst om ongevallen te voorkomen.

• Klimaat: bij werken op hoogte kan het weer invloed hebben op de veiligheid.

• Verstoring door andere activiteiten, met aanrijdgevaar, aanstootgevaar en/of gevaar op vallende objecten.

• Blootstelling aan andere risico’s, zoals elektriciteit (bijvoorbeeld bovenleidingen, elektrische installaties).

2 – 6. 10. 2022 Frankfurt am Main

Breaking new ground Internationaal, netwerkgebaseerd, toekomstgericht – de Light + Building zet nieuwe maatstaven: live, persoonlijk en digitaal.

1. Welke wetgeving kan hier van toepassing zijn?

Na een ernstig arbeidsongeval moet u er rekening mee houden dat de onderzoekende inspecteur u een massa vragen zal stellen. Wees dan ook goed geïnformeerd en gedocumenteerd.

Wereldvakbeurs voor licht en gebouwentechniek

info@belgium. messefrankfurt.com Tel. +32 2 880 95 87

32 T E C H N I S C H E

INFO

Welke documenten hebt u nodig?

Gebruik van arbeidsmiddelen in en buiten de uitbating(en) KB van 12-08-1993 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen.

KB van 04-05-1999 betreffende het gebruik van mobiele arbeidsplaatsen KB van 04-05-1999 betreffende het gebruik van FOD arbeidsmiddelen voor het hijsen of heffen van lasten WASO KB van 25-01-2001 betreffende de tijdelijke of mobile bouwplaatsen KB van 31-08-2005 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte Risicoanalyses Het juiste arbeidsmiddel voor werken op hoogte te selecteren Risicoanalyse heffen en tillen RA werken op hoogte RA de elektrische werfinstallatie RA elektrische installatie werkzaamheden Vereisten & documenten Plan uitwendige invloeden / werkpostfiche / omgevingsfactoren en fysische agentia Arbeidsmiddelen inventaris en PBM’s Veiligheidsinstructiefiches VIF’s Onderhoud en instructiehandleidingen CE attesten Dossiers Werken op hoogte (risicoanalyses voor werken op hoogte) Hijsen of heffen van lasten

Om u te helpen een gefundeerde beslissing te nemen en de werken op hoogte degelijk te kunnen voorbereiden putten we even uit de Nederlandse ARBO-wetgeving. Dit is niet verplicht in ons land, maar we brengen dit onder uw aandacht omdat de inspecteur gelast met het onderzoek u zal vragen aan te tonen wat uw gebruikte arbeidsmiddel was en dat kan alleen door een antwoord te geven op de onderstaande vragen: Operationele beperkingen • Wat is de kwalificatie van de werken (duur, aantal dagen, verschillende werken, aantal personen?

• Hoe is de werkplek bereikbaarheid voor werknemers, materieel en materiaal?

• Wat zijn de opstelmogelijkheden van het arbeidsmiddel?

Veiligheid technische maatregelen • Welke risicovolle taken moeten uitgevoerd worden (boren, kappen, slijpen)?

• Wat is de krachtuitoefening?

• Wat is de reikwijdte?

• Wat is het risico van het gebruik van een ander arbeidsmiddel?

Economische maatregelen • Hoe bereikbaar is het project?

• Wat zijn de vervoerkosten?

• Wat zijn de opstelkosten?

Voor werken op hoogte is het nodig dat in de werkvoorbereiding de werkgever of leidinggevende vooraf nagaat welk arbeidsmiddel het beste kan worden ingezet.

Uitgangspunt is het gebruik van een veiliger arbeidsmiddel dan een ladder.

Nagegaan wordt of bij de opgedragen taken de veiligheid en gezondheid van de medewerkers niet in gevaar kunnen komen.

Ook wordt nagegaan of de werknemer de opleidingskwalificaties heeft, die nodig zijn voor de uitvoering van bepaalde werken.

Mobiele arbeidsplaatsen Indienststellingsverslagen arbeidsmiddelen Evacuatie en noodverlichting Medische attesten Veiligheidskeuring Evacuatieplannen, brandpreventie, Checklists Checklist ladders Checklist rolstelling Checklist hoogwerker

2. Stappenplan werken op hoogte.

2.1. De hiërarchie voor preventiemaatregelen toepassen voor werken op hoogte Hiërarchie van preventiemaatregelen voor werken op hoogte: 1. hoogwerker; schaarlift en opgeleid personeel; 2. steiger; rolsteiger (eigen arbeidsmiddelen en opgeleid personeel); 3. ladder en trapladder.

2.2. Risicoanalyse werken op hoogte Voor de verschillende werken op hoogte is een risicoanalyse nodig om de risico’s tot een aanvaardbaar niveau te brengen.

Daartoe zullen maatregelen worden genomen en moet het algemene principe van de preventiehiërarchie toegepast worden.

• Risico voorkomen Het risico voorkomen is vaak niet mogelijk.

• Schade (letsel) voorkomen.

Bij schade (en letsel) voorkomen, gaat onze aandacht op de eerste plaats naar de toepassing van collectieve beschermingsmaatregelen. Deze moeten voldoen aan de regels van goed vakmanschap en te allen tijde aanwezig zijn (en blijven). Als de collectieve beschermingsmaatregelen niet kunnen toegepast worden of weggenomen moeten worden (bijvoorbeeld om bepaalde werken uit te voeren) moet overgeschakeld worden op de toepassing van persoonlijke beschermingsmaatregelen.

Collectieve beschermingsmiddelen zoals een kantlat, een

Elektroprodukten voor zonnepanelen Méér dan 85 jaar ervaring in de elektrosector.

Dát is de meerwaarde die een zonnepanelen-installateur zoekt in een leverancier.

Zonne-energiesystemen zijn een voorname groene energiebron voor het heden en toekomstige generaties. Om een optimaal rendement van de zonnepanelen te bekomen, moeten verschillende essentiële factoren aanwezig zijn: zon, het type zonnemodule, het aantal panelen, schaduwen vermijden, bediening en bewaking. Maar ook het installatiemateriaal dat wordt gebruikt is net zo belangrijk om het meest energie uit de zonnepanelen te halen.

KABELWARTELS

Als het gaat om veilige en betrouwbare kabelverbinding heeft Nussbaumer met de merken Klauke en Ridgid een bewezen expertise van meer dan 60 jaar in huis. Van techniek en ontwerp, tot oplossingen op maat, productie en services, is Nussbaumer jouw partner op het gebied van verbindingen en elektrisch gereedschap hiertoe.

Contacteer Nussbaumer voor meer informatie omtrent ons aanbod.

KABELBINDERS

Veilig verbinden is essentieel

STRUTSLAYER

KRIMPKOUS

67088 64058 64033

EKM6022

ESM25 EKM60UNV

Persoonlijke bescherming is cruciaal

Hiervoor werkt Nussbaumer nauw samen met o.a. TRANEMO. Sinds 1934, als toonaangevende Europese leverancier van inherente vlamvertragende en vlamboog beschermende werkkleding, streeft TRANEMO naar het nul-niveau voor ernstige vlam gerelateerde ongevallen.

Door 100% inherente vlamvertraging te

garanderen, verzekeren we de gebruikers dat onze kledingstukken levenslange bescherming bieden. Deze vlamvertraging is een eigenschap van de vezel en kan niet worden uitgewassen of weggesleten.

STRUTSLAYER

Volgens een rapport van de Zweedse National Electrical Safety Board was er in 2018 één dodelijk ongeval, 456 elektrische ongevallen en 335 incidenten in verband met elektrische werkzaamheden. In 2019 kwamen nog eens drie mensen om bij elektrische ongevallen.

KABELSCHOENEN

EKML50

Meer informatie omtrent vlamvertragende kledij: www.nussbaumer.be

NUSSBAUMER * ZINKSTRAAT 10, 1500 HALLE * WWW.NUSSBAUMER.BE * 02/357 09 40 * INFO@NUSSBAUMER.BE

34 T E C H N I S C H E

INFO

tussenleuning of een leuning bij onder andere stellingen en rolstellingen moeten altijd aanwezig zijn. Naast de klassiek persoonlijk beschermingsmaatregelen kunnen ook specifieke valbeschermingsmaatregelen noodzakelijk zijn.

Leden kunnen veiligheidsinstructiefiches bij Nelectra bestellen, deze kunnen aangepast worden aan de bedrijfsspecifieke situaties.

• Schade beperken Werknemers waarschuwen, informeren en zorgen voor een duidelijke instructie is noodzakelijk. Ook een specifieke opleiding kan interessant zijn.

Vergeet ook niet dat het vervoer van personeel, het werken met een hoogwerker of schaarlift, tevens veiligheidsfuncties zijn.

2.3. Risicoanalyse werken op werven Voor alle activiteiten op werven wordt een risicoanalyse uitgevoerd die aan elke concrete werfsituatie aangepast moet kunnen worden. Om de risico’s tot een aanvaardbaar niveau te brengen, worden maatregelen genomen en zullen we het algemene principe van de preventiehiërarchie toepassen en veilig werken mogelijk maken.

• Risico voorkomen Gevaar elimineren. De blootstelling verminderen en reduceren van het gevaar: vervangen door iets wat minder gevaarlijk is. .

• Schade (letsel) voorkomen We passen steeds de preventiehiërarchie toe. De collectieve beschermingsmiddelen kunnen eventueel door de hoofdaannemer voorzien worden. Het afbakenen van de werkzone kan noodzakelijk zijn. Indien nodig voorziet u een brandblusser, pictogrammen en EHBO-kit.

Persoonlijke beschermingsmiddelen moeten gedragen worden volgens de werkomstandigheden. Bijvoorbeeld: (regen)kledij, veiligheidsgordel, helm, schoenen, laarzen, gelaatscherm, bril, (werk)handschoenen, gehoorbescherming, oordoppen, stofmaskers…

• Schade beperken Veiligheidsinstructiefiches voor werfsituaties, instructie en opleiding kunnen noodzakelijk zijn. Denk eraan dat gereedschappen, uitrusting, en elektrische machines arbeidsmiddelen zijn.

2.4. Risicoanalyse elektrische installatiewerkzaamheden.

Voor werkzaamheden aan elektrische installaties onder spanning, buiten spanning of in de omgeving van spanning zorgt een specifieke risicoanalyse voor maatregelen die de werkzaamheden met een aanvaardbaar risico mogelijk maken. Daarbij passen we het algemene principe van de preventiehiërarchie toe.

• Risico voorkomen Soms is het niet mogelijk om bepaalde werkzaamheden onder spanning uit te voeren omdat het risico te groot is of de bouw van de installatie het niet toelaat.

• Schade (letsel) voorkomen Er zijn collectieve beschermingsmaatregelen, zoals een slot en sleutel, waarschuwingsborden, afbakeningsmateriaal en isolatiedekens…

Specifiek voor werkzaamheden aan elektrische installaties zijn er diverse persoonlijke beschermingsmaatregelen, zoals veiligheidsschoenen, een werkpak, helm en gelaatscherm, veiligheidshandschoenen, isolatiematten…

Toepassing van de vitale vijf voor uitschakelen: scheiden, voorkomen van opnieuw inschakelen, meten van de spanning, aarden, ontladen en kortsluiten, afbakenen en/of afschermen en de vrijgave.

Spanningsloos werken uitvoeren.

De vitale vijf toepassen voor inschakelen: voorbereiding in, wegnemen van de aarding en de kortsluitinrichting, meting isolatie wegnemen van de afbakening, afscherming, wegnemen van de vergrendeling en terug onder spanning brengen.

• •

• • •

• Schade beperken Waarschuwen, informeren en aandacht voor de uitrusting: schroevendraaier, tangen, sleutels en meettoestellen moeten geschikt zijn voor de spanning waaronder gewerkt kan worden.

Instructie van de vitale vijf, veiligheidsinstructiefiches (VIF’s) Specifieke opleiding om de werknemers BA4/BA5 te kunnen verklaren.

• • •

Onze aanbevelingen Een risicoanalyse aangepast aan de uit te voeren werken met hieraan gekoppeld de te nemen maatregelen zullen veilig werken toelaten met een aanvaardbaar risico. Werken op hoogte, werken op werven, werken aan of in de omgeving van elektrische installaties de maatregelen die genomen worden moeten in volgorde van de preventie hiërarchie genomen worden.

Veiligheidsinstructiefiches kunnen zeer waardevol zijn. Nelectra en Liantis (voorheen Provikmo) stellen -via een online platform170 veiligheidsinstructiefiches, 4 controlelijsten en een inventaris voor de meest voorkomende machines en handgereedschappen uit de elektrosector ter beschikking. Deze fiches kunnen eenvoudig gedownload, aangepast en gepersonaliseerd worden. Toegang tot dit online platform krijgt u via de webshop van Nelectra.  F reddy Steenackers

6 VR AGEN A AN

De mens achter….

Hans Dolfeyn (Managing Director Stiebel Eltron)

Op deze pagina willen wij bekende en niet-zo-bekende mensen uit de elektrosector een aantal minder evidente vragen stellen. Privé-vragen, die de mens achter de professional laten zien. Deze maand is het de beurt aan Hans Dolfeyn.

Wat is het eerste dat u doet als u ‘s morgens opstaat?

Ontbijten. Om voor de files in Brussel te zijn, vertrek ik rond zes uur, dus mijn dag begint om half zes met een snel, maar gezond ontbijt. Dat heb ik moeten leren, want van nature ben ik niet zo’n ochtendmens en ontbijten behoorde lang niet tot mijn ochtendroutine.

Wat is uw fijnste herinnering van het afgelopen jaar?

Na een lange periode met te veel thuiswerk en zonder feestjes, vond ik het erg fijn om onze medewerkers en klanten ‘in het echt’ terug te zien. Ik ben geen fan van te veel thuiswerk. En dat heeft niets met vertrouwen te maken: onze medewerkers gaan daar heel professioneel mee om. Naar mijn aanvoelen ligt de productiviteit bij de meeste mensen zelfs hoger als ze thuiswerken. Maar mensen zijn geen machines en op termijn gaat communicatie, samen dingen uitdenken, plannen, toch opmerkelijk beter, als we samen aan tafel kunnen zitten.

Hoe brengt u graag uw vrije tijd door?

Liefst aan het water. Als student benutte ik elk vrij moment om te gaan windsurfen in Zeeland. Mijn laatste examen in juni ging ik afleggen met de planken al op de auto en de hele zomer hingen we dan rond aan de Oosterschelde, het Veerse Meer of de Middellandse Zee, wachtend op wind.

Ondertussen blijven de surfplanken al vele jaren thuis, maar ik kan nog steeds genieten van onze Noordzeekust. Tot ergernis van mijn – nogal kouwelijke – tienerdochter, ben ik heel graag aan zee in de herfst en winter: onstuimige wind past gewoon beter bij onze kust dan zomerweer.

Over welke investering bent u tevreden?

Een hospitalisatieverzekering! Ik sloot deze ruim twintig jaar geleden af, op aandringen van mijn toen kersverse echtgenote, zonder er veel aandacht aan te besteden. Toen mijn dochter tien jaar later flink ziek werd -een verhaal dat enkele jaren zou duren- keek ik maand na maand met verbazing naar de forse bedragen die zonder veel morren werden terugbetaald.

Wanneer krijgt u uw beste ideeën? ’s Avonds laat of midden in de nacht. Ik slaap met een schriftje naast mijn bed en schrijf de goede ideeën meteen op. Anders is doorslapen moeilijk. Bij het ontbijt blijkt dan wel of het echt een goed idee was.

Stel dat u morgen verplicht zou worden om van job te veranderen: waarvoor zou u kiezen?

Dat zou jammer zijn, want ik doe dit echt heel graag. We weten al lang dat er zuiniger en properder manieren zijn om te verwarmen dan gas, hout of olie en dat er nu eindelijk marktomstandigheden gecreëerd worden waarbij de warmtepomp de ruimte krijgt die ze verdient, maakt dit echt de beste job die ik me kan voorstellen.

35

Fire and Security Technologies

Hybride systeem

€

EN54-13

CLOUD

Budgetvriendelijk

NIEUW Groot bediengemak

TEKNIM CLOUD

Intuïtieve software

Één gamma voor al uw branddetectie projecten adresseerbaar - conventioneel - draadloos

+

Project assistentie

+

Tools voor conformiteit wetgeving

+

Gratis opleiding

Wij assisteren u bij uw brandproject: Welke materialen zijn nodig? Waar zijn ze nodig? Hoeveel heeft u nodig?

Wij bezorgen u de juiste tools om conform te zijn met de Belgische wetgeving inzake branddetectie.

Wij voorzien een praktijkgerichte, gratis opleiding zodat u na afloop zelf een Teknim brandinstallatie kan installeren en configureren via de intuïtieve software.

Nieuwe catalogus!

Scan QR & Download www.distri-company.com/brand/teknim

Scan QR OFFICIEEL TEKNIM DISTRIBUTEUR