NUMMER 416 | JAARGANG 52 | 2020
FOCUSCURA
WESEEDO
VRELAX
WARME ZORG MET KOUDE TECHNIEK
NIEUWE TECHNIEK VOOR NON-VERBALE COMMUNICATIE
VIRTUAL REALITY APP TEGEN WERKSTRESS
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Stienstra & van der Wal B.V. Stienstra en Van der Wal is een aannemingsbedrijf, gespecialiseerd in Waterbouw werken. Het bedrijf heeft vooral in de drie noordelijke provincies bekendheid opgebouwd met degelijk en vakkundig uitgevoerde werken, onder andere in opdracht van provincies, gemeenten en waterschappen. Daarnaast weten ook vele aannemers de kwaliteiten van Stienstra & Van der Wal op juiste waarde in te schatten.
Walbeschoeiingen Steigers en vlonders Trailerhellingen Houten bruggen Remmingswerken
ROGMOLEWEI 6, IJLST TEL.: 0515 - 533 243 INFO@STIENSTRA-VANDERWAL.NL
VOORWOORD
De tweede helft Wat zeggen we straks aan de kerstdis tegen elkaar over 2020? ‘Nou, de eerste helft, dat was me wat. Gelukkig was de tweede helft minder turbulent’. Of wordt de tweede helft net zo enerverend als de eerste? We kunnen niet in de toekomst kijken, en dat is maar goed ook. Sytze Keuning van Bioclear Earth schrijft in zijn column voor deze editie over de ‘roaring twenties’, de jaren twintig van de vorige eeuw, ook al zo’n turbulente tijd. Er hing verandering in de lucht. Dat is vandaag de dag niet anders. Door Corona kwamen we in maart ineens piepend en krakend tot stilstand. Maar dat duurde niet lang: ondernemers kunnen niet stilstaan. Het magazine dat voor u ligt is daarvan het sprekende bewijs. Focus Cura is een mooi voorbeeld van een bedrijf dat bewust voet aan de grond heeft gezet in het Noorden. Deze ‘bruggenbouwer tussen koude techniek en warme zorg’ vertelt alles over zorginnovaties waarmee mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Want Corona of niet: de zorgen over onze senioren gaan gewoon door. En maakt u zich zorgen over werkstress? VRelax uit Groningen heeft een nieuw, hypermodern medicijn: de VRelax virtual reality app, waarmee je even de zakelijke hectiek van alledag kunt ontvluchten. Van een heel andere order zijn ‘onze bouwers’. Bijvoorbeeld de heren die vers aan het roer staan bij Cenes in Drachten. Zij zitten volop in het werk en dat geeft vertrouwen voor de toekomst. Nog zo’n nuchtere Noordelijke ‘maker’: instrumentmakerij Meprof in Hoogeveen. Wat zij maken? Alles. Kunstwerkjes zijn het, van kunststof en metaal. Ook van kunststof zijn de bedrijfsvloeren van Vloertechniek Hoogeveen. Alweer bijna 40 jaar actief en still going strong. BDM in Bolsward mag zich daarbij aansluiten: volop innoveren en investeren is hun recept voor een sterke opgaande lijn. En zelfs een nieuw bedrijfspand. Waren we jarenlang bang voor natte voeten in ons kikkerlandje, inmiddels stuift het droge zand over onze landerijen en worden we gevraagd deze zomer niet teveel zwembaden te vullen. Maar ons water is in goede handen bij Mous Waterbeheer, dat innovatieve oplossingen levert voor de watersector. Weer zo’n bedrijf waarop we kunnen bouwen. Tussen de eerste en tweede helft van een wedstrijd zit meestal rust. Maar ik denk niet dat we deze zomer rustig stilzitten. We bouwen verder aan vertrouwen. Roaring twenties? Kom maar op, de wedstrijd is nog lang niet voorbij en we zitten er nog vol energie in! <
Veel leesplezier! Tine van Knijff Hoofdredacteur Kijk op het Noorden
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
3
PAGINA 20 NIEUWE EIGENAREN CENES ZETTEN SUCCES VOORT Haise Bosma en Lieuwe Bosma hebben Cenes in Drachten in september 2019 overgenomen van Jeen Veenstra. Het bedrijf in interieurbouw, standbouw en scheepsbetimmering zit volop in het werk. “We mogen niet klagen”, beamen de beide Bosma’s – overigens geen familie van elkaar. <
NIET MAAKBAAR BESTAAT NIET Als we het modern ingerichte bedrijfspand van instrumentmakerij Meprof in Hoogeveen binnenstappen, valt ons oog meteen op de indrukwekkende vitrinekasten met producten die door het bedrijf gemaakt zijn. De meest uiteenlopende vormen, stuk voor stuk kunstwerkjes van kunststof en/of metaal. “Ja, we moeten de kasten eens herinrichten, er komt steeds meer bij”,
PAGINA 26 EN VERDER O.A.: Warme zorg met koude techniek...............................................17 Crowdmanagement op elk niveau.............................................22 Aan de bak!........................................................................................25 Woudagemaal met nieuwe beleving klaar voor toekomst.29 Drones en thermische camera’s voor BDM ...........................32 We zijn er nog ..................................................................................35
4
merkt eigenaar Willem van Olst in het voorbijgaan nuchter op. <
WeSeeDo blaast non-verbale communicatie
‘ Het is tijd voor de betekenis-economie’...................................52
nieuw leven in...................................................................................36
De Friese taal is een belangrijke factor in bouwwereld.......56
Smart Group biedt bedrijven toekomstperspectief ............40
Nieuw middel tegen werkstress: VRelax...................................58
Roaring twenties...............................................................................43
In het kielzog van het water..........................................................60
‘Méér danwederzijds respect’......................................................45
David Schnell - Saison.....................................................................63
Safety Mouth Mask: een breed assortiment
Kunst, design en fotografie in Groninger Museum..............64
veiligheidsproducten .....................................................................46
Is goede raad te duur?...................................................................66
‘Bij ons draait alles om vertrouwen’ ..........................................50
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
INHOUD
KIJK OP INHOUD VLOEREN VAN GOEDE BODEM Vloertechniek Hoogeveen is dé expert in kunststof bedrijfsvloeren. Het 32 medewerkers tellende bedrijf is al bijna 40 jaar actief in -met name- heel Nederland en Duitsland. “Niet alleen met het gieten van sterke en strakke epoxy- of andere kunststofvloeren, maar ook de voorbereidende werkzaamheden houden we in eigen hand. We beschikken over onze eigen straal-, frees- en schuurmachines en produceren via ons zusterbedrijf Van Goor Bouwchemie diverse kunststof coatings, gietvloeren en mortels.” <
PAGINA 30 RW ADVIES LOODST OPDRACHTGEVERS DOOR CIRCULAIRE SLOOPPROCES Steeds meer woningcorporaties en gemeenten laten incourant vastgoed circulair slopen. Dat wil zeggen dat bouwmaterialen na inventarisatie gedemonteerd worden waarna ze weer een tweede leven krijgen in andere gebouwen of als grondstof dienen voor nieuwe producten. RW Advies uit Hardenberg kan deze opdrachtgevers totaal ontzorgen bij dit soort sloopprojecten en onafhankelijk adviseren. Daarnaast is het ingenieursbureau
PAGINA 38
actief in de omgang met gevaarlijke stoffen en het uitvoeren van bouwkundige inspecties en trillingsmetingen.
GECERTIFICEERDE AARDBEVINGSBESTENDIGE HOUTSKELETBOUW Het in Groningen gevestigde Bouwderij BV heeft een landelijke primeur: het is het eerste Nederlandse bedrijf dat gecertificeerde aardbevingsbestendige houtskelet-woningen produceert. Het productcertificaat is onlangs door SKH uitgereikt aan directeur Dick van der Laan van Bouwderij BV, waarmee het bedrijf voortaan het KOMOkeurmerk mag voeren. <
PAGINA 48
Kijk op het Noorden is is een een uitgave uitgave van: van:Kijk Kijkop opuitgevers uitgeversBV, BV,Tussendiepen Het Voert 3B, 21, 1613 9206 KL Grootebroek, AA Drachten, 0512-366326, www.kijkophetnoorden.nl www.kijkophetnoorden.nl Hoofdredacteur: Hoofdredacteur: Tine van KnijffTine Redactie: van Knijff TineRedactie: van Knijff,Tine Isabella van Knijff, Brus Aanleveren Persbureau Martin nieuwberichten: Laning, Marcel nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl van Rijnbach, Menno Bakker en anderen Bladmanagement: Aanleveren nieuwsberichten: Ed Klijnman Fotografie: nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl Ed Klijnman, Marcel Rob en anderen Fotografie: Advertentie-exploitatie Ed Klijnman en anderen en planning Vormgeving: bedrijfsreportages: VDS Crossmedia, Piet Wiersma Emmen +31 Druk6en 53afwerking: 42 42 78 pietwiersma@kijkopuitgevers.nl, Veldhuis Media, Raalte Arnold Stins +31 6 40 51 00 46 arnoldstins@kijkopuitgevers.nl Vormgeving: VDS Crossmedia, Emmen Druk en afwerking: Veldhuis Media, Raalte Aan de inhoud van de artikelen is veel aandact aandachtbesteed. besteed.De Deredactie redactieen ende deuitgever uitgeveraanvaarden aanvaardengeen geenaansprakelijkheid aansprakelijkheidvoor vooreventuele eventueleonvolledigheden onvolledighedenofofonjuistheden onjuisthedenininde detekst. tekst. Overname van artikelen uit deze uitgave is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en na schriftelijke toestemming van de uitgever.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
5
AUTOVERHUURDERS VERWACHTEN RUN OP HUURAUTO’S Nu bekend de grenzen van de meeste landen in Europa weer geleidelijk opengaan, kunnen er weer vakantieplannen gemaakt worden. Omdat veel reizigers zonder eigen vervoer liever het openbaar vervoer lijken te mijden, verwachten autoverhuurders een run op het veilige alternatief, de huurauto. Tjeerd Kramer, eigenaar van EasyTerra, een in Leeuwarden gevestigde online prijsvergelijker voor de wereldwijde autoverhuurmarkt: “We zien een stijging in het aantal aanvragen en verwachten op korte termijn een run op autoverhuur.” De positieve gestemdheid onder de autoverhuurders lijkt niet ongegrond. Mensen willen wel op vakantie, maar geen onnodige risico’s lopen; het openbaar vervoer krijgt daarom waarschijnlijk niet de voorkeur. “Voor reizigers zonder eigen vervoer is het huren van een auto een goed alternatief. We verwachten een groei in aanvragen in Nederland, maar ook zeker in het buitenland”, geeft Tjeerd Kramer van EasyTerra aan.
LEREN & ONTWIKKELEN IN HET DIGITALE TIJDPERK
NICK VAN DAM: ‘HET GAAT OM HIGH-TECH EN HIGH-TOUCH’ Duurzaam, agile, individueel, gebaseerd op wetenschappelijke evidentie, maar met organisatiebrede impact, gebaseerd op analytics: die eisen stellen organisaties tegenwoordig aan het leren en ontwikkelen (L&O) van hun medewerkers. Nick van Dam, hoogleraar en voormalig Chief Learning Officer bij McKinsey, weet als geen ander hoe je een L&O-strategie vormgeeft die aansluit op het huidige digitale tijdperk. Daarom schreef hij het boek Leren & ontwikkelen in het digitale tijdperk, een gids met 14 thema’s zoals duurzame inzetbaarheid, de onderdelen van een succesvolle L&O-strategie, een agile L&O-organisatie, L&O-governance, de leerbehoefteanalyse, individuele ontwikkeling, mindset- en gedragsverandering, L&O-analytics, blended learning, immersive learning,digitaal lerenen een bedrijfsbrede coachingcultuur. Van Dam: “De ultieme leerervaring wordt in de 21e eeuw gekenmerkt als high-tech – digitaal en interactief en – en tegelijk high-touch – immersief, ofwel indrukwekkend ofwel een leeromgeving die professionals en leiders in staat stelt om samen met anderen ingewikkelde problemen op te lossen en vaardigheden te ontwikkelen. Leren en ontwikkelen betekent ook coaching krijgen, inspiratie opdoen, lerenvan anderen en kunnen reflecteren op je eigen persoonlijke ontwikkeling.”
OP 20 AUGUSTUS VERSCHIJNT BIJ UITGEVERIJ BRANDT:
DE HISTORISCHE ROMAN WADDENWOLF Waddenwolf gaat over de opzienbarende geschiedenis van een jonkheer die de Waddenzee wilde droogleggen. Deze historische roman is geschreven door Corine Nijenhuis. In de ijskoude winter van 1866, op een verlaten havezate in het achterland, schrijft jonkheer Pieter Jan Willem Teding van Berkhout een plan dat de toekomst van Nederland voorgoed veranderen zal. Door de bouw van een dam tussen Ameland en het Friese vasteland zal de Waddenzee transformeren tot Waddenpolder. Maar alles loopt anders. Op het geïsoleerde eiland wordt de bleke aristocraat een werker met slib onder de nagels die vecht tegen de Staat en de waterwolf. Intussen morren de gelovigen omdat de dam de duivel op het eiland brengt. Als de huishoudster van de pastoor een Mariaverschijning beleeft, rijst de vraag of haar noodlottige voorspelling zal uitkomen. Corine Nijenhuis (1965) werkte na de Rietveld-academie als zelfstandig ruimtelijk vormgever. Daarna volgde zij de avondopleiding aan de Schrijversvakschool Amsterdam, waar ze cum laude afstudeerde. Zij debuteerde in 2011 met Luchtcowboy. In 2015 volgde Een vrouw van staal, de buitengewone biografie van een binnenvaartschip.
6
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS
DUURZAAM ‘MOOI WONEN’ -PROJECT IN STIENS GAAT TWEEDE FASE IN
VISA EN CPI CARD GROUP® INTRODUCEREN DUURZAME BETAALKAART
In Stiens is de tweede fase van het project ‘Mooi Wonen’ gestart.
Visa en CPI Card Group Inc. introduceren de Earthwise™ High Content
Het betreft de realisatie van tien ruime, betaalbare en
Card, een duurzame betaalkaart die is gemaakt met tot 98 procent
energiezuinige woningen in jarendertigstijl. In aanwezigheid van
upcycled plastic. De wereldwijde lancering heeft als doel om de
genodigden sloeg Delfsma Bouw & Ontwikkeling de eerste paal
hoeveelheid plastic afval te verminderen. Daarnaast wil Visa voorzien in
in de grond in Steenslân, de jongste wijk van Stiens.
de toenemende vraag van uitgevende banken en consumenten naar duurzame initiatieven. De Earthwise™ High Content Card is de eerste in
In februari 2019 startte Delfsma Bouw & Ontwikkeling –
zijn soort die door Visa wordt onderschreven. Door middel van een
onderdeel van Betsema Groep – de eerste fase met de verkoop
exclusieve overeenkomst zullen beide bedrijven wereldwijd alle financiële
van zes huizen, waarvan inmiddels vijf zijn opgeleverd en de
instellingen die Visa aanbieden toegang verlenen tot deze duurzame
laatste in aanbouw is. De zestien woningen aan de
betaalkaart, die EMV®-compatibel is voor veiligere betalingen. Tevens is
Sierksmastrjitte en de Harinxma van Donialeane maken deel uit
de kaart geschikt voor dubbele interfaces, waardoor zowel betalingen
van het project ‘Mooi Wonen’ in Stiens, acht kilometer ten
met kaart en pincode als contactloze betalingen mogelijk zijn. De
noorden van Leeuwarden. Eerder realiseerde Betsema Groep in
Earthwise™ High Content Card wordt gemaakt met rPETG. CPI
het kader van dit concept woningen in Lemmer, Wolvega en
combineert rPETG met niet-plastic componenten, waaronder de
Leeuwarden.
EMV-chip, antenne en kleefstoffen.
Groene toekomst De ‘Mooi Wonen’-projecten van Betsema Groep stellen comfortabel en energiezuinig wonen centraal, zo ook in Stiens. De gasloze woningen zijn voorzien van een luchtwarmtepomp, hoogwaardige isolatie en optioneel van zonnepanelen, wat het energieverbruik drastisch terugdringt. “Met deze onderhoudsarme woningen bouwen we dan ook áán een groene toekomst en vóór een groen toekomst”, stelt Jaap Betsema, DGA van Betsema Groep.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
7
Technisch dienstverlener met oog voor de toekomst.
Bent u op zoek naar een betrouwbare partner voor het beheer, onderhoud of de verduurzaming van uw gebouwinstallaties? Dan staan onze collega’s in uw regio graag voor u klaar. Groningen 050 - 302 63 00 infogroningen@vandorp.eu
Heerenveen 0513 - 640 178 infoheerenveen@vandorp.eu
Meer weten of wilt u contact opnemen met één van onze andere vestigingen? Ga dan naar vandorp.eu.
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS EKWADRAAT VOERT ALLEREERSTE WIJKUITVOERINGSPLAN UIT Om wijken aardgasvrij te krijgen, maken gemeenten samen met wijken een wijkuitvoeringsplan (WUP). Voor een goed en gedragen WUP is participatie
CORONA LEIDT TOT FLEXIBILISERING KANTOORMARKT
van wijkbewoners, energieleveranciers
Nu thuiswerken de norm is, gaan bedrijven op zoek naar een kleinere of flexibele invulling. Veel
Vier gemeenten in Noordoost-Twente
thuiswerkers hebben behoefte om af en toe in een zakelijke omgeving te werken. Roelof Linde,
(Losser, Dinkelland, Oldenzaal en
verhuurder van kantoorruimte in Hoogeveen en Tom Rotensen, bedrijfsmakelaar actief in
Tubbergen) hebben daarom advies
Hoogeveen, merken die nieuwe belangstelling. Roelof Linde is eigenaar van ondernemershotel De
gevraagd aan het Friese energie-
Compaen in Hoogeveen, waar meer dan 40 ondernemers gevestigd zijn. Hier worden ook tijdelijke
adviesbureau Ekwadraat en het
kantoor- en vergaderruimtes verhuurd, met allerlei faciliteiten als receptie en wifi. “Daar blijkt
internationale bureau Tauw. Zij hebben
behoefte aan te zijn”, merkt Linde. “We krijgen nieuwe aanvragen. Je kunt voor één dag of zelfs
de opdracht gekregen om per direct te
dagdeel een kantoor huren. Ook kun je een ruimte huren voor een complete afdeling. Of voor
starten met de voorbereidingen voor de
vergaderingen, zelfs voor 30 personen. De voorwaarden zijn flexibel, je kunt ook kantoorruimte
WUP’s in Noordoost-Twente.
en andere partners in de wijk van groot belang.
voor drie maanden huren. Dat blijkt interessant in deze tijd.” De verantwoordelijke wethouders geven Samenwerking
aan: “Ekwadraat en Tauw kwamen als
Dat beaamt Tom Rotensen uit Hoogeveen, makelaar en actief bij de nieuwe Zwolse vestiging van
eersten uit de aanbesteding vanwege
Boekenrode bedrijfsmakelaars. Hij ziet ook de sterk toegenomen behoefte aan flexibiliteit op de
hun ruime ervaring met participatie in
kantoormarkt. De Compaen en Boekenrode zijn een samenwerkingsverband aangegaan in de
vergelijkbare projecten. We kunnen dit
verhuur van kantoorruimtes.
alleen voor elkaar krijgen als we nauw samenwerken met inwoners,
NIEUW PLATFORM VENTURECAPITAL. NL KOPPELT GROEIONDERNEMERS EN INVESTEERDERS
ondernemers, waterschappen,
Het nieuwe platform VentureCapital.nl is er voor investeerders en ondernemers die op zoek zijn
gedragen plannen gaan komen.’
netwerkbeheerders, woningbouwcorporaties en gemeenten. We hebben er alle vertrouwen in dat we met deze bureaus tot goede en
naar (groei)kapitaal. Het vinden van financiering is voor de meeste bedrijven een flinke uitdaging en sinds het uitbreken van de corona-crisis is dat alleen maar lastiger geworden. Ondernemers
In drie wijken aan de slag
kunnen hun financieringsbehoefte gratis plaatsen op het platform. Veel investeerders en
Het Friese adviesbureau gaat samen
financiers zijn sinds half maart erg terughoudend en wachten af om te zien wat er staat te
met Citisens, bureau voor onderzoek,
gebeuren. Om de stroom aan groeikapitaal weer op gang te brengen is er nu VentureCapital.nl,
strategische communicatie en
met de focus op met name de Nederlandse markt. Het platform brengt ondernemingen die op
participatie, aan de slag.
zoek zijn naar (groei)kapitaal en financiers die deze behoefte kunnen invullen bij elkaar. “Juist in deze uitdagende tijden willen we partijen helpen en hebben we ervoor gekozen om het plaatsen van vraag en aanbod gratis aan te bieden. Zo helpen we partijen op een interessante manier aan extra exposure en traffic en kan VentureCapital.nl verder uitgroeien tot hét vraag-, aanbod- en kennisplatform binnen deze specifieke niche”, aldus initiatiefnemer Stefan Bassant.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
9
Bedrijvenpark Leeksterveld TechID Engineering BV
Groningen
specialist in beveiligingsoplossingen
Drachten Leek
Roden
Uitstekend bereikbaar Ondernemen in het groen Gunstig ondernemersklimaat Supersnel internet Mooie woonomgeving
Meer informatie bij de gemeente Westerkwartier via telefoonnummer 14 0594. Of kijk op:
camerasystemen intercom toegangscontrole aanwezigheidsregistratie people counting ID-card productie & systemen ID-card accessoires www.techid.nl 088 - 11 66 333 AustraliĂŤweg 8 9407 TE Assen
www.leeksterveld.info
CENES
B
interieurbouw- standbouw- scheepsbetimmering
quality from the north
van on tw er
p
verzorgingshuis ziekenhuizen
alisatie t re to
kantoor
FINANCIEEL KADER HEEFT EEN NIEUWE TOEKOMST
overheidsintellingen winkelinterieur scholen
tentoonstellingsbouw
Als financial ga je meer dan ooit de doorslag geven in het verbeteren van bedrijfsresultaten. Laat je bijpraten. Bel ons: 085 06 09 390.
CENES.nl al meer dan 30 jaar vakmanschap !
Tussendiepen 25A 9206 AA Drachten +31 521 523 950
secretariaat@hudifine.nl www.hudifine.nl
Anders werken in finance
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS JO KOSTER, JAN SLUIJTERS, STIEN EELSINGH:
ZIJ KWAMEN, ZAGEN EN SCHILDERDEN STAPHORST Museum Staphorst houdt tot 31 oktober 2020 een tentoonstelling met schilderijen, aquarellen en tekeningen van Jo Koster, Jan Sluijters en Stien Eelsingh uit de periode van 1900 – 1964. Met deze expositie laat het museum de verschillende visies van deze kunstenaars op Staphorst en haar bewoners zien. De focus ligt op de Staphorster vrouw en haar omgeving. Het gaat om minder bekende werken, afkomstig uit musea en particulier bezit. Zoals veel kunstenaars werden Koster, Sluijters en Eelsingh gefascineerd door het kleurige dorp met haar inwoners, de eenvoud van het leven en de verbondenheid in de gemeenschap. De drang om het stadse leven achter zich te laten en de schitterende landschappen en vergezichten van de rurale omgeving vast te leggen was in deze periode in trek. Het afreizen naar plattelandsgemeenschappen
teder-blanke gelaatskleuren en smalle, bijna
vrolijkheid die niet uitbundig is’. Terwijl Sluijters
werd ingezet door Millet en Barbizon en er
gestileerde lijven. Hij was getroffen door het
juist getroffen werd door de ‘… mensen die er
vormden zich kunstkolonies. Laren, Bergen en
harde lot van de Staphorster bevolking, hun
leven in lage boerenhutten en woningen en het
Domburg waren hier voorbeelden van. Voor
afzondering, hun in de aarde geworteld
zware geboomte. Vandaar de toon waarin ik al
kunstenaars die nog op zoek waren naar
bestaan. Pas later, terug in Amsterdam, is hij tot
deze landschappen schilderde. In het hiermee
ongerepte gebieden qua natuur en
de sombere deformaties gekomen die
willen uitdrukken de melancholie van
klederdracht was Staphorst een goed
uiteindelijk zouden uitmonden in het slotwerk:
Staphorst’.
alternatief. Zo kwam ook Staphorst steeds
de Staphorster familie, waarvan een voorstudie
vaker in trek met haar lange wegen, de huizen,
op de tentoonstelling aanwezig is.
het boerenlandschap en de bijzondere cultuur.
Stien Eelsingh Stien Eelsingh heeft van 1942 tot 1964 in
Veel kunstenaars kwamen voor langere of
Jo Koster
Staphorst gewoond. Dit bracht haar dicht bij de
kortere tijd of kwamen regelmatig terug. Alleen
Ook Jo Koster kwam geregeld in Staphorst.
Staphorster gemeenschap. Zij putte veel
Stien Eelsingh bleef tot haar dood in 1964 in
Grote waardering had ze voor de Staphorsters,
inspiratie uit deze verbondenheid. Haar werk is
Staphorst wonen.
die volgens haar volkomen zichzelf waren
in eerste instantie nog realistisch, gedetailleerd
gebleven. Ze werd door de gemeenschap snel
en herkenbaar. Later gaat het steeds meer
Jan Sluijters
geaccepteerd. Het werk van Jo Koster is kleurig
naar de essentie toe in een meer
Sluijters was één van de eersten die om deze
en realistisch. Het licht weergeven is een
expressionistische stijl. Haar stijl werd sober,
reden naar Staphorst kwam. De Staphorsters
belangrijk thema in haar werk. Haar favoriete
sterk gestileerd met grote gestructureerde
die hij schilderde zijn enerzijds stoer,
onderwerpen waren boeren, landschappen en
kleurvlakken omgeven door zware contouren.
hardwerkende boeren en boerinnen.
interieurs. Zij zag het ‘kleurige, intieme en
Anderzijds tekende hij jonge vrouwen met
pittoreske leven der Staphorsters en kent hun
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
11
42 PROCENT ONDERNEMERS OVERWEEGT VERDUURZAMING Bijna de helft van alle Nederlandse ondernemers denkt er serieus over na om hun bedrijfsruimte en/of kantoor te verduurzamen. Dit blijkt uit onderzoek van Ledstores Europe onder 1.094 ondernemers, uitgevoerd door Panelwizard. Maar liefst 57 procent van de ondervraagden voegt daad bij woord en stelt een- of meerdere actie(s) te hebben ondernomen om hun zakelijk energieverbruik te verlagen. Vooral in de transportsector (68 procent) en horeca (66 procent) zijn ondernemers actief bezig met het verlagen van hun energieverbruik. Opvallend genoeg ligt dit percentage fors lager in de sectoren overheidsdiensten (41
NOORDELIJKE ONDERNEMERS VINDEN DRAAI IN EVENTS OP AFSTAND
procent) en het onderwijs (48 procent). Roep om verandering “De afgelopen jaren is het voor ondernemers aantrekkelijker geworden om serieus aan de slag te gaan met verduurzaming”, zegt Kemal Tas, oprichter en eigenaar van Ledstores Europe. “Niet alleen zijn er verschillende fiscale
We mogen elkaar weer ontmoeten op bijeenkomsten,
regelingen en subsidies waarop ondernemend Nederland aanspraak kan
congressen en bedrijfsfeesten. Maar wel op 1,5 meter afstand
maken, ook is er de laatste tijd vanuit de consument en de samenleving
van elkaar. Vijf ondernemers uit Friesland en Groningen
een sterke roep om duurzame veranderingen.”
bedachten een nieuw concept: het U-Turn event. Jant van Dijk van Congres Bureau Friesland en Jant Evenementen: “Met het U-Turn event brengen wij de veilige huiskamer naar elke gewenste locatie.” Een eigen vloerkleed met een draaistoel, een lampje, je eigen koffievoorziening; iedereen zijn eigen minihuiskamer, sfeervol maar op veilige afstand van elkaar. Ebel Jan van Dijk van Blend Creative Events: “Door de draaistoel, verschillende podia en schermen in de ruimte te combineren met ondersteunende content die aansluit bij de boodschap van de opdrachtgevers, zorgen wij voor een interactieve collectieve ervaring.” Jens Koudstaal van Koudstaal Events: “Wij willen mooie events
veilige afstand onbezorgd kunnen genieten en ervaren”. Sacha de
TOENEMEND OPTIMISME BIJ ONDERNEMERS
Vries van de Evenementenspecialist: “We kunnen het op elke
Ondernemers zijn steeds optimistischer over de nabije toekomst. Een
locatie voor zowel kleine als grote aantallen verzorgen, mits er
ruime meerderheid heeft vertrouwen in de eigen financiële buffers en in
voldoende ruimte is. Offline, online of hybride; het kan allemaal.”
het overleven van deze crisis. Ook neemt de onzekerheid bij ondernemers
produceren. Maar dan wel iets bijzonders dat past in deze tijd, waar kwaliteit en beleving voorop staan. En waar mensen op
af, zij hebben meer zicht op toekomstige omzet. Dit blijkt uit een meting van de MKB coronamonitor door Motivaction en MKB Servicedesk. Steeds minder ondernemers geven aan dat zij al hun activiteiten stil hebben liggen. Onder mkb’ers is dit gedaald van 17% begin mei naar 9% begin juni. Bij zzp’ers daalde dat van 38% naar 27%. Ook zijn minder ondernemers bang dat hun bedrijf deze crisis niet overleeft (van 24% naar 18%). Bijna vier op de vijf ondernemers (78%) hebben er alle vertrouwen in dat zij goed uit de crisis komen. Ook het vertrouwen in de eigen financiële buffers neemt toe. In het begin van april gaf 52% van de ondernemers aan de klap te kunnen opvangen, nu is dat 64%. “Positieve signalen zien we ook terug in de afnemende onzekerheid onder ondernemers. 38% van de ondernemers gaat gebukt onder een hoge mate van onzekerheid. Dat is veel, maar begin mei was dit nog 46%”, aldus Ronald de Snoo van MKB Service Desk.
12
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS FUNDAMENT VOOR THUISWERKEN IS GELEGD Thema’s die door de coronacrisis enorme stappen hebben gemaakt zijn flexibel werken en duurzame mobiliteit. Maar welke kansen liggen er? Acht grote werkgeversnetwerken zochten het op landelijk niveau uit. Conclusie: eenvoudig is het niet. Werkgevers zien toekomst, maar ook uitdagingen in thuiswerken. Het onderzoek – uitgevoerd aan de hand van kwalitatieve interviews onder 140 werkgevers - is een samenwerking van Stichting Breikers, Bereikbaar Haaglanden en Rijnland, Brabant Mobiliteitsnetwerk, Goed op Weg, Werkgeversaanpak regio Zwolle, Twente Mobiel, De Verkeersonderneming en Zuid-Limburg Bereikbaar. Tweederde van de bevraagde werkgevers denkt dat thuiswerken ook na 1 september vanzelfsprekender zal zijn en dat hier vanuit werknemers ook actiever naar gevraagd zal worden. Succesfactoren zijn volgens de werkgevers vertrouwen in de werknemers, heldere communicatie en de techniek en digitale middelen. Ook het belang van persoonlijke aandacht, maatwerk en flexibel leiderschap werd benoemd. “Werkgevers moeten naast mobiliteitsbeleid ook samenhangend thuiswerkbeleid ontwikkelen. Slim reizen en slim werken moeten hand in hand gaan”, aldus de werkgeversnetwerken. De regionale mobiliteitsnetwerken hebben gezamenlijk bijna een nationale dekking en staan klaar om werkgevers bij te staan met gericht advies en tools. Verschillende mobiliteitsprogramma’s en werkgeversnetwerken starten in augustus samen een brede campagne.
HEEL HOLLAND KLUST: TOENAME RUIMTEVERGROTENDE VERBOUWINGEN Corona zorgt waarschijnlijk mede voor een toename van ruimtevergrotende verbouwingen. Mensen zijn meer thuis en werken meer vanuit huis. Hierdoor willen zij er ruimer en comfortabeler bijzitten. Daarbij komt dat de hypotheekrente laag is, waardoor een waardevermeerderende verbouwing relatief goedkoop kan worden
STRATEGISCHE SAMENWERKING VEPA EN DRENTEA
gefinancierd. De kans is groot dat het aantal verbouwingen dat wordt
Meubelproducenten Vepa the furniture factory en Drentea Future
ruimtevergrotende verbouwingen als een uitbouw, een dakkapel of een
Office gaan samen verder. Ze vermenigvuldigen slagkracht, delen
overkapping in de tuin. Daarnaast worden er extra kamers in huis
kennis en bundelen vakmanschap in de overtuiging dat deze
gecreëerd om te kunnen werken of studeren.”
gefinancierd via een hypotheek verder toeneemt. Martin Hagedoorn, Manager Hypotheken van De Hypotheekshop: “Waarschijnlijk heeft het nieuwe normaal, waarin er vaker vanuit huis wordt gewerkt, inmiddels ook invloed op verbouwplannen. We krijgen veel vragen over
samenwerking veel goeds oplevert, voor de merken, de mensen, de dealers en de markt.
Financiering De kans is groot dat het tweede kwartaal niet alleen een nieuw record
Samen zijn Vepa en Drentea de enige kantoormeubelproducent die
zal opleveren voor het aantal hypotheekaanvragen (137.000 aanvragen
het complete assortiment in Nederland produceert. Vepa en Drentea
via HDN in Q1 2020), maar ook voor het aantal verbouwingen dat wordt
zijn allebei klein begonnen. Drentse meubelmakers in hart en nieren.
gefinancierd via een hypotheek (46.000 in Q1 2020).
Met hout en staal veroverden ze een plekje in de kantoormeubelmarkt. De afgelopen jaren groeiden ze steeds meer naar elkaar toe. Een sterk merk Vepa en Drentea gaan samen verder als één sterke commerciële organisatie. Bert Top en Janwillem de Kam vormen samen de directie. De productielocaties in Emmen en Hoogeveen blijven bestaan en de commerciële organisaties gaan samen. Hierdoor ontstaat één sterk team dat de markt in Nederland, België, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Ierland nog beter gaat ondersteunen. De juridische fusie vindt naar verwachting in 2021 plaats.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
13
SPEKTAKELMUSICAL DE TOCHT VERPLAATST NAAR 2022 Spektakelmusical De Tocht gaat in première op 3 oktober 2022. Een jaar later dan de oorspronkelijk geplande datum. Het productieproces heeft, als gevolg van de coronacrisis, vertraging opgelopen waardoor 2021 niet meer haalbaar is. Zo kan onder Burgemeester Haseloop-Amsing van de gemeente Oldebroek en Frank Klomp, directeur van projectontwikkelaar Van Wijnen.
VAN WIJNEN AAN DE SLAG MET UITBREIDING OOSTERWOLDE
andere het testen van de over ijs bewegende tribunes niet doorgaan omdat er niet met publiek getest mag worden. “De Tocht gaat door, maar we doen geen concessies in kwaliteit”, zegt creatief producent Foppe van der Veen. “2021 lijkt nog ver weg maar de productieplanning is strak. Als we nu niet van koers wijzigen dan kunnen we niet de voorstelling maken die we voor ogen hebben. Dat is niet de leukste beslissing om te nemen, maar wel de beste.” Ondanks dat het onzekere tijden zijn voor de culturele sector, komt de ontwikkeling van ‘De Tocht’ vooralsnog niet in gevaar. In overleg
Oosterwolde krijgt er de komende jaren zo’n zeventig woningen bij,
met de financiers is een nieuw plan gemaakt en om het extra jaar te
daarvoor is de overeenkomst ondertekend door burgemeester
dekken is overbruggingsfinanciering geregeld. Volgens creatief
Haseloop-Amsing van de gemeente Oldebroek en Frank Klomp,
producent Madelène van Beuzekom loopt de ontwikkeling van de
directeur van projectontwikkelaar Van Wijnen. Het ontwerp van de
voorstelling creatief inhoudelijk zelfs voor op schema: “Het script en
nieuwbouw kent een grote variatie in koop- en huurwoningen,
de muziek zijn in een vergevorderd stadium. De ‘extra’ tijd
bestaande uit rijwoningen, seniorenwoningen, twee-onder-een-
gebruiken we om de voorstelling nog verder te verdiepen.”
kapwoningen en vrije bouwkavels. Van Wijnen kan nu de volgende stap in het ontwerpproces zetten en de architect kan de woningen verder uitwerken. Volgens ontwikkelaar Marc Mastebroek is het plan ‘Schiksweg’, zoals het voorlopig heet, een mooie toevoeging voor
LOKALE ONDERNEMERS OP WEG HELPEN
van de nieuwbouw, hoewel het vergunningentraject nog enige tijd
WONDERBUS INTRODUCEERT RIJDEND & VAREND THEATER
neemt. We hopen eind dit jaar meer te kunnen zeggen over de
Wonderbus is een platform voor busritten en boottochten door
daadwerkelijk start verkoop. Uwoon neemt de huurwoningen in beheer.
Nederland met aan boord een horecabox en een spreker, acteur of
Maar we houden de belangstellenden op de hoogte.”
comedyspeler. Deelnemers aan dit rijdend & varend theater
Oosterwolde. “Niet alleen de behoefte aan geschikte woonruimte is groot, maar vanuit de belangstellenden is ook de betrokkenheid bij het dorp aanzienlijk. Het is fijn om nu te kunnen koersen op het realiseren
ondersteunen de lokale Horeca, Touringcarbedrijven, Rederijen en Artiesten. Per boeking wordt €25 gereserveerd om kwetsbare ouderen op een passend uitje te trakteren. Het initiatief dient twee doelen: enerzijds vermaak in tijden van corona voor groepen zoals families, collega’s en verenigingen, anderzijds steun voor de getroffen sectoren Horeca, Travel & Cultuur. Iedereen met een rondvaartboot of touringcar, iedere horecaondernemer en iedere artiest kan zich aanmelden. Ambassadeur Kasper van Kooten: “Naar aanleiding van een post van mij over tijdelijk theater op bijzondere plaatsen, kwam ik in contact met Wonderbus. Een mooie samenwerking waarbij werknemers en artiesten uit drie sectoren weer aan de slag kunnen.” Oprichters Harm ter Halle en Joris Maussen: “We merkten dat meer sectoren vastliepen. Aanleiding om de handen ineen te slaan. We zijn al bezig met het verder doorontwikkelen van het platform. Denk aan maatwerk voor teamuitjes, schoolreisjes of varende kwartaalmeetings.”
14
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
NIEUWS
KIJK OP NIEUWS STORE SUPPORT HEET VANAF HEDEN EXCAP Store Support heet vanaf nu excap. Het bedrijf - gevestigd in Amsterdam, Groningen en Antwerpen - is marktleider in de Benelux op het gebied van mystery guest-onderzoek, customer journey management en consultancy rondom de beleving van medewerkers. De oprichters voelden al jaren dat de naam weliswaar bekend was, maar te weinig ‘dekking’ bood. “Na bijna 16 jaar ondernemerschap is het tijd voor een naam die past bij onze toekomstige plannen, de sectoren waar wij ons op richten en de visie die we dagelijks nastreven”, aldus Arjen van Hijum (algemeen directeur). Excap is de afkorting van de unieke en veelvuldig ingezette methode om de emotie van klanten en medewerkers in kaart te brengen, om zo de beleving van beide groepen te verbeteren. De naam van deze methode: ExperienceCapture. Daarnaast bevat de naam excap de letters EX (employee experience) en CX (customer experience). Termen die centraal staan in de diensten die excap biedt.
‘VERDUURZAAM NU JUIST JE WONING’ Uit onderzoek van ABN AMRO en Vereniging Eigen Huis blijkt dat huiseigenaren minder bereid zijn om hun huis te verduurzamen. Volgens het onderzoek van ABN AMRO staan tegenover elke huizenbezitter die bereid is zijn woning te verduurzamen, bijna drie woningbezitters die juist op de rem trappen. Vereniging Eigen Huis heeft 1145 leden voor en tijdens de coronacrisis naar hun groene plannen gevraagd. Voor de coronacrisis wilde 27 procent zijn woning verduurzamen, nu is 16 procent dat nog van plan. Volgens Martin Hagedoorn, Manager Hypotheken van De Hypotheekshop, is dit een gemiste kans. “Voor veel mensen is thuiswerken onderdeel van het nieuwe normaal. Voldoende ruimte en een goede werkplek is essentieel. Een betere isolatie zorgt voor meer woon- en werkcomfort. Bovendien gebruiken mensen meer energie omdat ze veel vaker thuis zijn. Door isolatie kun je het verbruik van energie verlagen.” Om de woning te isoleren is lenen is een optie, via bijvoorbeeld een duurzaamheidslening of een verhoging van de hypotheek. Huizenkopers en oversluiters mogen met het Energiebespaarbudget tot 6 procent bovenop de woningwaarde lenen. “Door je huis te isoleren -veelal tegen beperkte kostenverlaag je de maandlasten”, aldus Hagedoorn.
6 NOVEMBER 2020:
VERHALENAVOND IN FRIESLAND Op vrijdagavond 6 november vindt voor het derde achtereenvolgende jaar de Verhalenavond plaats in Friesland. Dit betekent nieuw leven in een oude Friese traditie. Iedereen met een verhaal, particulier of organisatie, mag een verhaal vertellen op een zelf te kiezen locatie. Het thema dit jaar is ‘Het Virus’. “Een verhaal kan gaan over hoe iemand de lockdown heeft ervaren, wellicht ben je in totale isolatie geweest, ken je iemand die corona heeft gehad of werk je in de zorg en heb je er dagelijks mee te maken? Wij denken dat in de afgelopen periode en de komende periode heel veel verhalen ontstaan. Wij zien het als onze missie om die te vangen in de Verhalenavond”, aldus Janneke de Haan, artistiek leider. Het thema biedt naast verhalen over het coronavirus ook ruimte aan andere verhalen met betrekking tot ‘Het Virus’. Na de zomer kunnen vertellers zich officieel aanmelden voor de Verhalenavond van 6 november via www.verhalenavond.nl.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
15
e k l e k plen ee oie mo k ple Marktweg 75, Heerenveen
Geef ons een plek en we maken er een mooie plek van. Bij Zwanenburg Projecten smullen we van moeilijke klussen. Een totaal vernieuwend woonconcept bedenken. Die rotte plek op de stadsplattegrond - waar niemand zijn vingers aan wilde branden - slim invullen; ineens is hij enorm gewild. Dat heet ‘inbreiding’ met een uitgekiende visie. Als het klaar is, zeg je: ja, logisch. Een kwestie van anders denken, anders doen.
T 0513 - 61 03 03
E info@mooieplek.nl
WWW.MOOIEPLEK.NL
FOCUSCURA
Warme zorg met koude techniek Er zijn van die bedrijven waarbij alles lijkt te kloppen. Bijvoorbeeld omdat ze, gelet op maatschappelijke ontwikkelingen, precies op het juiste moment én op de juiste plaats zijn. Of omdat ze oplossingen bieden die exact de nijpende behoefte in een bepaald tijdperk invullen. FocusCura is zo’n bedrijf. Een aanbieder van zorginnovaties waarmee mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Denk aan alarmopvolging, toediening van medicatie en slimme toegang tot de woning voor bewoner en zorgmedewerker. Onlangs nam FocusCura de activiteiten rondom personenalarmering en toegang over van Hulpmiddelencentrum Friesland. Daarmee zette de ‘bruggenbouwer tussen koude techniek en warme zorg’ een voet aan de grond in het Noorden van Nederland. Kijk op het Noorden ging in gesprek met drie directbetrokkenen.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
17
Petra Mimpen,
Wypkje Hamburg,
implementatiemanxager
accountmanager Noord-Nederland
Bruggen bouwen tussen koude techniek en
medicijndispenser cMed Plus een uitkomst.
onze kernactiviteiten is alarmopvolging. Het
warme zorg: hoe doe je dat? CEO Raoul Zaal
Een andere doelgroep zijn zorgmedewerkers.
meest belangrijke daarbij is dat het systeem
geeft meteen antwoord: “Door als
Tenslotte bieden zij zorg waarbij zij de
betrouwbaar is. We hopen allemaal dat de
vanzelfsprekend te beginnen bij de behoefte
technische innovaties heel goed kunnen
bewoner de knop nooit nodig zal hebben,
van de eindklant. Wat is het probleem
gebruiken. “Ik stoor me aan de wijze waarop
maar wanneer een dergelijke situatie zich dan
waarmee iemand zit? Hoe kunnen we dat
deze gedreven mensen in de zorg hun werk
tóch voordoet moet het werken, punt uit. Daar
oplossen? En dan de vraag: welke rol kan
moeten doen”, stelt Zaal. “Er wordt op veel
besteden we veel aandacht aan. Mensen
digitale techniek hierbij vervullen? Ik durf zeker
plaatsen nog inefficiënt gewerkt, waardoor de
moeten erop kunnen vertrouwen dat het
te bekennen: wij worden blij van technische
werkdruk extreem hoog is. En dan heb ik het
systeem werkt, zonder haperen. Dat geeft een
oplossingen en ICT maar dat is en blijft
nog niet over de vele administratieve taken die
veilig en rustig gevoel. En dat is precies wat wij
secundair. Primair gaat het erom dat wij
erbij komen kijken. Wij kunnen helpen en
nastreven”.
mensen helpen langer zelfstandig te blijven.
digitalisering is daarbij een middel.” Mimpen,
Kan dit niet linksom, dan doen we het
aanvullend: “En we doen ook méér. We duiken
Tegelijkertijd moeten de oplossingen ook een
rechtsom. En met diezelfde mentaliteit
in de markt, we analyseren situaties en
verbetering op het gebied van efficiëntie
proberen wij ook het werk van de
werkprocessen en komen met voorstellen
bieden. Wijkverpleging is al dagelijks overbelast
zorgmedewerker gemakkelijker te maken.”
waarmee deze processen vaak een stuk
met geplande zorgverlening. Maar ook de
“Dat is het mooiste van ons vak”, vult
efficiënter kunnen worden gemaakt.”
opvolging van ongeplande zorg door een valpartij of andere ongemakken komt bij de
implementatiespecialist Petra Mimpen aan.
wijkverpleging terecht. “Wij schrikken
wonen voor oudere of hulpbehoevende
Levenskwaliteit en efficiency gaan hand in hand
mensen veiliger en gemakkelijker wordt door
“Ik zal een voorbeeld geven”, zegt Zaal. “Een van
allemaal bij elkaar is. Dan ga je onderzoek doen
“Het is geweldig om te zien hoe zelfstandig
regelmatig als we zien hoeveel werk dat
onze ondersteuning. Maar het is ook heel dankbaar om te zien hoe blij zorgmedewerkers zijn met onze innovaties. Het helpt hen om weer meer met de kern van hun eigen vak bezig te zijn: warme en menselijke zorg bieden.”
Dagelijkse praktijk als basis voor innovatie FocusCura (100+ medewerkers, gevestigd in Driebergen) is in 2003 opgericht. Inmiddels maken meer dan 150.000 cliënten dagelijks gebruik van de zorginnovaties van het bedrijf. Dit zijn vaak kwetsbare mensen die bijvoorbeeld altijd een alarmknop bij zich dragen. Met deze knop kan hulp worden ingeroepen bij een calamiteit. Of mensen die structureel medicijnen nodig hebben, maar niet meer zelf kunnen bijhouden wanneer zij welke medicijnen moeten innemen. Hier biedt het gebruik van de digitale
18
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
FocusCura Actief in geheel Nederland en België Binnenkort: Duitsland www.focuscura.com
Raoul Zaal, CEO
en kom je erachter dat in bijna tachtig procent
kan innemen. Als dat niet voldoende is dan
failliet werd verklaard. “Geen fijne periode, met
van de gevallen dat er op de alarmknop is
escaleren we naar de wijkzorg zodat die
veel onzekerheid”, zo stelt ze. “Maar je voelde
gedrukt directe opvolging door de
het als medewerker ook wel aankomen. De
wijkverpleger niet nodig was geweest. In veel
polshoogte kan nemen.” Een perfecte oplossing, klaar voor gebruik zou
gevallen had een kort telefoongesprek al
je zeggen. Maar als implementatiespecialist
plannen te maken en het bedrijf liep achterop
kunnen volstaan. Daarnaast is er een grote
weet Petra Mimpen dat er tussen ambitie en
als het gaat om digitalisering.”
categorie gebeurtenissen die wel opgevolgd
werkelijkheid vaak nog een lange weg ligt.
moesten worden, maar die niet acuut waren.
Organisaties moeten wennen aan het idee dat
Inmiddels heeft FocusCura het deel van het
Daar kan een vrijwilliger of een familielid iets
techniek soms net zo goed als of zelfs beter
bedrijf overgenomen dat zich bezighield met
mee doen. Maar al die informatie moet je dan
kan helpen dan de mens...”
technologie voor thuiszorg en daarmee ook
laatste periode was het voor mij lastig om
een stevige voet aan de grond gekregen in
wel direct bij het alarm kunnen verzamelen. Met digitale techniek kan dat. Dan haal je de
Zaal: “Het is soms moeilijk de snelheid te
Noord-Nederland. Dit is een bewuste keuze.
ruis eruit en stabiliseer je de werkdruk voor de
accepteren waarmee innovaties worden
Juist omdat de aanrijtijden in Noord-Nederland
wijkzorg.”
geïntroduceerd . Zeker als je ziet hoe enorm
vaak lang zijn valt er in deze regio extra veel te
groot de uitdagingen in de zorg zijn en hoe
winnen in efficiency bij de wijkzorg. En dat kan
Innoveren door samen obstakels te overwinnen
groot het efficiency- en verbeterpotentieel is
alleen maar als je ook lokaal aanwezig bent en
dat onze oplossingen kunnen bieden. Om die
met lokale mensen werkt. Vandaar dat
Medicijngebruik is ook zoiets, zo vertelt Zaal.
reden hebben wij ook een customer succes
FocusCura alle medewerkers van dit deel van
“Wie al aardig op leeftijd is heeft dikwijls
manager met een zorg- en
HMC een arbeidsovereenkomst heeft geboden
verschillende medicijnen per dag nodig. Maar
verandermanagement achtergrond
en nu naar een lokale vestiging zoekt. Hamburg
eraan denken, de juiste dosering kiezen en ook
aangenomen die onze klanten bijstaat in het
heeft intussen de functie van accountmanager
nog in de juiste volgorde innemen is lastig.
inregelen en opschalen van de cMed Plus
gekregen en ze merkt dat er een andere wind
Onderzoek heeft uitgewezen dat er in
oplossing. Vaak begint een klant met een pilot
waait. “Ik wil niet negatief zijn over het verleden,
Nederland 50.000 ziekenhuisopnamen per jaar
van ca. 20 cliënten om op die manier kennis te
maar met het innovatieve en toekomstgerichte
zijn als gevolg van fouten in medicijngebruik. En
maken met de dienst en ervaring op te doen.
van FocusCura is het voor mij heerlijk werken.
nog erger: ook zo’n duizend sterfgevallen per
Daarna volgt een opschaalplan dat we samen
Ik kijk ernaar uit om met de vele innovaties die
jaar zijn hieraan toe te rekenen. Wij vinden dit
uitvoeren. Op die manier hoeft bij een groot
er zijn de markt op te gaan en ook mijn klanten
onacceptabel en hebben daarom de cMed Plus
aantal cliënten de wijkzorg maar eenmaal in
dit perspectief te bieden.”
oplossing ontwikkeld. Een medicijndispenser
plaats van vier maal per dag te komen. De
die verbonden is met een speciaal hiervoor
cliënt kan dus veel onafhankelijker leven en de
“Dat is precies wat we willen”, zegt Zaal. “Dat
door ons gemaakt dataplatform waarin voor
wijkzorg kan meer tijd besteden aan cliënten
onze mensen de markt op gaan. Het veld in, de
elke cliënt de door de apotheker
die echt zorg nodig hebben. Zo snijdt het mes
klanten en cliënten opzoeken. En blijven
voorgeschreven medicatie is vastgelegd en de
ook hier aan twee kanten.”
vragen: waar zit je mee? Wat kan er beter? En
daadwerkelijke uitname uit de cMed Plus
dan geen dikke plannen schrijven, maar durven te beginnen met praktische stappen. We
dispenser waarschuwt de cliënt met duidelijke
Noord-Nederland als belangrijke groeipijler
geluid- en lichtsignalen wanneer het tijd is voor
Het moge duidelijk zijn: FocusCura is een
revolutie te veranderen. Maar wanneer we het
de medicatie en heeft dan ook de juiste
bedrijf met een missie. Dat heeft ook Wypkje
zelfstandig wonen voor kwetsbare mensen én
dosering klaarstaan. Als de cliënt een
Hamburg uit Drachten ondervonden.
het werk van de zorgmedewerker stapje voor
medicatiemoment mist geven wij een seintje of
Zij werkte jarenlang bij het bekende Hulpmid-
stapje beter kunnen maken is onze missie
bellen we zodat de cliënt de medicijnen alsnog
delencentrum, totdat dit in april van dit jaar
geslaagd.” <
medicijndispenser wordt bijgehouden. De
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
hoeven de wereld echt niet met één grote
19
Scheepsbetimmering:
Interieurbouw in de zorg:
Cenes is volop aan de slag op twee veerboten van Rederij Doeksen.
Voor zorgcentra De Lijte in Ureterp en Marijke Hiem in Heerenveen
“De eigenaar zocht een creatieve bouwer die denkt in oplossingen:
verricht Cenes meubelmaatwerk en montage. “Denk aan
dat zijn wij. We zijn vanaf vorig jaar juni bezig met repareren,
badkamerkasten, vitrinekasten, maar ook banken en buffetmeubels
herstellen en vernieuwen. Dat doen we met meerdere partijen. Dit
voor de centrale keuken.” Via Van Wijnen is Cenes bovendien in
project gaat veel verder dan scheepsbetimmering en juist dat maakt
ziekenhuis Nij Smellinghe gestart met een prachtig interieurproject.
het leuk. Wij hebben er de vakmensen voor.”
“Een spoedklus die al snel leidde tot meer werk: zo gaat dat vaak. Wij reageren snel op aanvragen en zijn heel flexibel.”
20
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
INTERIEURBOUW, STANDBOUW EN SCHEEPSBETIMMERING
Nieuwe eigenaren Cenes zetten succes voort Haise Bosma en Lieuwe Bosma hebben Cenes in Drachten in september 2019 overgenomen van Jeen Veenstra. Het bedrijf in interieurbouw, standbouw en scheepsbetimmering zit volop in het werk. “We mogen niet klagen”, beamen de beide Bosma’s – overigens geen familie van elkaar.
Lieuwe kende Cenes al: twintig jaar geleden
september 2019 en waren eigenlijk net gewend
specialiteit. We krijgen veel aanvragen via
begon hij hier aan zijn eerste baan. “Toen ik in
toen Corona zijn intrede deed. “Stands bouwen
architecten, bouwbedrijven en
2018 hoorde dat Cenes te koop stond, ging het
voor evenementen is er even niet bij. Maar de
projectinrichters. We hebben ons eigen
kriebelen.” Haise had intussen dezelfde
andere twee ‘takken van sport’ gaan gewoon
netwerk en hebben de goede contacten van
ambitie. “Wij kenden elkaar al: we zitten beiden
door. Onlangs maakten we een mobiele
Veenstra omarmd. Hij komt hier overigens nog
al jaren in de interieurbouw en standbouw.”
bezoekersruimte voor een zorginstelling: een
regelmatig, met goede tips en adviezen. Hij
Een telefoontje was snel gepleegd en in
verrijdbare unit waarin bewoners en bezoekers
heeft Cenes tot een succes gemaakt en het
december 2018 zaten de heren aan tafel bij
veilig met elkaar kunnen praten.” Ook een
bedrijf weer opgebouwd na mindere tijden.
Veenstra. “Hij was blij met onze opvolging en
aanvraag voor een thuiswerkplek op maat werd
Daar hebben we veel respect voor.”
had er meteen alle vertrouwen in.”
met enthousiasme aangepakt. “Nu veel
De beide Bosma’s brengen ook iets extra’s
Haise en Lieuwe namen de zes
mensen thuiswerken - en dat misschien na
mee: een frisse blik, out of the box denken én
personeelsleden ook over. “Vakmensen, met
Corona nog voor een deel blijven doen - is het
het faciliteren van een ontwerp voor een
veel kennis en ervaring. Daarnaast werken we
belangrijk daar een goede plek voor in te
interieur of beursstand. “Met onze vakmensen
met ingehuurde krachten. Bovendien hebben
richten. Dat doen wij voor zowel particuliere
en diversiteit aan machines, leveren wij kwaliteit
we zelf ook onze duidelijke taken. “Haise: “We
klanten als voor bedrijven.”
en we doen het vaak net even anders als dat
zijn beiden projectbegeleider en adviseur. We
beter past. We produceren alles in eigen huis,
vullen elkaar goed aan en komen samen tot
Ontwerp
dus we weten precies wat we kunnen maken
mooie oplossingen.”
Mooie opdrachten, maar intussen gaan ook de
en waar we met ons team toe in staat zijn. En
grote projecten door. “We werken door heel
dat is veel!” <
Mobiele bezoekersruimte en werkplekken
Nederland en zijn ook bekend met de
Ze stapten in op een rijdende trein in
Interieurbouw is van oorsprong onze
internationale beurzen en evenementen.
Over Cenes Cenes biedt oplossingen die aansluiten op de wensen, werkwijze en situatie van de klant. Of het nu gaat om exclusief maatwerk van een kantoor, woonhuis of winkel, een aanvulling van bestaand meubilair of een unieke presentatie op een beurs. Haise en Lieuwe: “Graag delen wij onze vakkundigheid, creativiteit en expertise in een fijne samenwerking naar een mooi resultaat.” Voor meer informatie en een kop koffie: www.cenes.nl of tel. 0512-523950.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
21
TECHID:
Crowdmanagement op elk niveau De corona-crisis heeft veel ondernemers in aanraking gebracht met een nieuwe en noodzakelijke management-tool: crowdmanagement. Weten hoeveel mensen er in je bedrijf zijn en tijdig bijsturen. Waar dit al veel langer gesneden koek is voor organisatoren van evenementen en industrieën met hoge veiligheidsnormen, is dit gereedschap nu ook van belang voor onder meer horeca, winkels en kantoren.
Of de 1,5 meter richtlijn nu wel of niet een
toegangscontrole. “Daarbij zoek ik vooral naar
toegangscontrole-systemen voor met name
blijvertje is: het is sowieso altijd goed om te
praktische toepasbaarheid. Slimme systemen,
horeca, winkels en kantoren. De welbekende
weten hoeveel mensen er in je bedrijf zijn. “Ook
die voldoen aan alle veiligheids- en privacy-
‘stoplicht-systemen’.
als het gaat om brandveiligheid, bijvoorbeeld”,
eisen, maar die wel eenvoudig te bedienen zijn
noemt Jan Giezen van TechID Engineering BV
voor de ondernemer.” Daarbij is de Asser
Betrouwbaar
uit Assen. Hij houdt zich al 30 jaar bezig met
ondernemer zich de laatste jaren vooral gaan
“Ik heb meteen contact gezocht met alle
beveiligingssystemen. Hij nam het bedrijf waar
richten op bedrijven en instellingen in Noord-
leveranciers in mijn netwerk en heb systemen
hij destijds werkte in 2013 over en verhuisde
Nederland, waar het bedrijf destijds vanuit
getest op betrouwbaarheid. Want het is van
het van de toenmalige vestigingsplaats Zwolle
Zwolle landelijk werkte: “Als je graag on-site en
belang dat het tellen correct gebeurt; er kan
naar Assen. Daar ging hij succesvol verder met
snelle service wilt bieden, moet je nu eenmaal
veel fout gaan op dat gebied. De camera moet
het specialiseren in beveiligingsoplossingen
snel ter plaatse kunnen zijn. Vandaar de focus
een mens als zodanig herkennen en
met een meerwaarde. Door slimme systemen
op het Noorden.”
betrouwbaar registreren of diegene echt naar binnen en naar buiten loopt. Uiteindelijk zijn er
te combineren. Zoals nachtzichtcamera’s met
22
kentekenregistratie (een succes op
Stoplicht
drie systemen uitgekomen, die ik nu toepas.
industrieterreinen en bijvoorbeeld auto-
Sinds kort werkt Giezen vanuit het pand waar
Alle drie hebben zo hun eigen voordelen: de
importeurs), toegangscontrole met biometrie
ook DIA Licht, Geluid en Beeld van Willem
één is een simpele teller met een stoplicht op
(voor onder meer NS Retail) en het produceren
Everts gevestigd is. De twee ondernemers
een klein scherm; de ander biedt meer
van toegepaste ID Cards in combinatie met ID
werken regelmatig samen op het gebied van
mogelijkheden en kan bijvoorbeeld
Card systemen (voor onder meer Nouryon).
beveiliging, toegangscontrole en
wachtenden een film of informatie laten zien. Ook kun je werken met poortjes, waarbij je de
Praktisch
crowdmanagement op evenementen. De coronacrisis bracht het duo afgelopen
Giezen is voortdurend op zoek naar innovaties
voorjaar volop aan het brainstormen, vanwege
beplakt, bijvoorbeeld met logo’s en belangrijke
op het gebied van beveiliging en
de plotselinge vraag naar laagdrempelige
mededelingen.”
poortjes publieksvriendelijk ontwerpt en
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Een snelle test bij TechID laat zien dat het systeem razendsnel en efficiĂŤnt registreert hoe vaak de Kijk op het Noorden-verslaggever naar binnen en naar buiten loopt. Ook lopen we nog even met een paar kartonnen dozen in de vorm van een mens naar binnen, maar daar trapt het systeem niet in.
Netwerkbijeenkomsten Giezen demonstreert de beschikbare systemen graag bij bedrijven en bijvoorbeeld ook op netwerkbijeenkomsten. Zo stond hij recent op de BitterBallenBorrel in De Bonte Wever in Assen. En niet alleen om de systemen aan het publiek te laten zien en er iets over te vertellen: het poortje werd ook daadwerkelijk in werking gezet bij de ingang, om zo de organisatie van het event te helpen bij het crowdmanagement. Info: www.techid.nl <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
23
6902 PK Zevenaar
info@lohrliften.nl
www.lohrliften.nl
Verkoop, Verhuur en Installatie Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld
Wij adviseren u graag! Australiëweg 8 9407 TE Assen 0592 – 342098 www.dialgb.nl
9792 RB Ten Post tel: 050 520 1100
We leven in een wereld waarin we zo min mogelijk afval willen achterlaten. Waarin we kunnen kiezen uit een uniek aanbod. Een wereld waarin we onze bestelling binnen een halve dag in huis hebben. Probo verandert de wereld in digitale print
408 KoHN.indd 64
03-09-18 15
e-so
e-solarlight
Van idee tot digitaal model, van digitaal model tot prototype. •
Draaien
•
cnc-draaien
•
frezen
•
cnc-frezen
•
simultaan frezen
•
slijpen
•
draadvonken
T: 0528-260474 | info@meprof.nl
•
zinkvonken
www.meprof.nl
•
printen
Meprof adviseert en ondersteunt met hun kennis en ervaring tijdens het hele productieproces. Hiervoor worden diverse technieken gebruikt, allemaal uit te voeren op uiteenlopende materialen.
Meprof Instrumentenmakerij Hoogeveen Pascalstraat 2B, 7903 BJ Hoogeveen
E-Solarlight is dé specialist in: - Led-verlichting voor zowel binnen als buiten. - Solar-Hybride buitenverlichting. - Bioritme led-verlichting met natuurlijk licht verloop. Voor meer informatie bel of mail ons gerust.
info@e-solarlight.com www.e-solarlight.com
Telefoon +31 528 820901
COLUMN
KIJK OP ARBEID AAN DE BAK! Mobiliteit van medewerkers is zeker in deze tijden essentieel. Vanwege de coronacrisis verliezen veel mensen hun baan. Voor deze mensen is het van groot belang zo snel mogelijk werk te vinden. Dit is mogelijk in sectoren die het ondanks de crisis redelijk tot goed doen én waar een arbeidsvraag bestaat. Een goede en efficiënte arbeidsmarkt-infrastructuur is daarvoor essentieel. Helaas is die er nog steeds niet. Snelle omscholing en bijscholing, vooral ook buiten de eigen en bekende sector, is van groot belang zodat mensen die hun baan verloren niet te lang uit het arbeidsproces zijn. Anders lopen we het risico ze definitief te verliezen in de bekende ‘bakken’. Ontschotten van opleidings- en scholingsfondsen is hiervoor van belang. Niet enkel kijken naar arbeidsmogelijkheden binnen een specifieke beroepsgroep voor om- en bij scholing, maar ook tussen verschillende arbeidssectoren. Mogelijk kan een ervaren horecamedewerker heel geschikt zijn als verzorgende. Mogelijk kan een procesoperator uit de industrie een geweldige carrière hebben bij een ICT-bedrijf. Oftewel: anders denken en projectmatig oppakken is volgens mij het antwoord. En niet alleen erover praten en schrijven, maar er daadwerkelijk wat mee doen! Begin met een individueel geval. Pak het op: functie na functie, medewerker na medewerker. Samen publiekprivaat, werkgevers-werknemers, onderwijs-arbeidsmarkt. Hoe gek het ook klinkt, maar arbeid wordt schaars in de toekomst. Alleen met bij- en omscholing komen we er niet. De vergrijzing slaat toe, waardoor we relatief snel te maken hebben met een tekort aan goed gekwalificeerde (jonge) arbeidskrachten. We moeten daarom een aantal zaken echt anders doen. Meer dan de ‘bakken’ legen en inzetten op het aanbieden van bij- en omscholing. Ik denk aan het stimuleren van werk voor mensen die nu nog thuis zitten (vaak met kinderen). Ook denk ik aan het mobieler maken van arbeid. Dat is mogelijk door onder andere de reistijd drastisch te verkorten. Het plan voor de Lelylijn is daar een mooi bijvoorbeeld voor. De mentale grens die een werknemer wil afleggen tussen wonen en werken ligt nu vanuit Groningen (als woon- of werklocatie) ongeveer bij Hardenberg, Zwolle, Steenwijk, Sneek. Met een hogesnelheidsverbinding per spoor kan die grens verplaatsen tot Amsterdam! Daarmee wordt een nieuw deel van de arbeidsmarkt voor ons ontsloten, in het bijzonder voor specifieke en schaarse beroepsgroepen. Dat klinkt als winst voor het Noorden én voor de Randstad. Tot slot moeten we onze ogen openen voor kansen door arbeidsmigratie. Het beleid is er nu op gericht mensen met een arbeidsmotief van buiten de Europese Unie direct terug te sturen. Misschien moeten we kijken naar kansrijke arbeidskrachten en ons focussen op een goede regeling van werk voor hen in Nederland. Bijvoorbeeld met een greencard die in Canada relatief goed functioneert. Er is genoeg werk te verzetten, genoeg om verder uit te zoeken, genoeg om te ontdekken. Aan de bak! < Ton Schroor directeur VNO-NCW MKB Noord
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
25
INSTRUMENTMAKERIJ MEPROF HOOGEVEEN:
Niet maakbaar bestaat niet Als we het modern ingerichte bedrijfspand van instrumentmakerij Meprof in Hoogeveen binnenstappen, valt ons oog meteen op de indrukwekkende vitrinekasten met producten die door het bedrijf gemaakt zijn. De meest uiteenlopende vormen, stuk voor stuk kunstwerkjes van kunststof en/of metaal. “Ja, we moeten de kasten eens herinrichten, er komt steeds meer bij”, merkt eigenaar Willem van Olst in het voorbijgaan nuchter op.
Eigenaar Willem van Olst
26
Achter elk prototype schuilt wel een verhaal.
in Polen een oplossing verzinnen voor een
Een verhaal van een probleem en een
antibiotica-resistentie test. Ze kwamen er met
oplossing. En het verhaal van de gedrevenheid
hun eigen machines niet uit. Binnen drie dagen
van Van Olst en zijn team om tot die oplossing
hadden we de oplossing op tafel liggen. Experts
te komen. ‘Niet maakbaar bestaat niet’, is het
bekeken het prototype van alle kanten en
credo. “We moesten laatst voor een medisch instituut
vroegen zich af: ‘Hoe heb je dat gemaakt? Dat kan gewoon niet.’ Nou, het kon dus wel. Waar
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
anderen stoppen, gaan wij verder”, betogen Van
Deeltjesversneller
team vanuit Hoogeveen ook graag in voor het
Olst en medewerker Jarno Slagter, die vaak en
Dankzij deze gedreven werkwijze staat Meprof
midden- en kleinbedrijf in de regio,
graag met elkaar brainstormen om voor elk
bekend als dé creatieve en hoogwaardige
bijvoorbeeld als het gaat om het ontwikkelen
fijnmechanisch vraagstuk een oplossing te
instrumentenmaker voor bedrijven in onder
van innovaties. Meprof kan zelfs helpen met de
verzinnen. “En dat houdt niet op bij de deur van
meer de medische sector, de
bijbehorende procedures voor
ons bedrijf. De beste oplossingen komen vaak
voedingsmiddelenindustrie en lucht- en
innovatiesubsidies.
thuis, in de verloren uurtjes. Ook hebben we
ruimtevaart, in heel Europa en ook de VS.
altijd een notitieblok in de aanslag, om
Grote namen. Zo vinden we de in Hoogeveen
Er zijn in de afgelopen twintig jaar al veel
ingevingen meteen vast te leggen.”
vervaardigde producten - of afgeleiden van
bijzondere innovaties uit de werkplaats van
prototypes - terug in onder meer de
Meprof gerold, zij het dat de eer vaak naar de
Automatisering met robotica
deeltjesversneller van CERN, maar ook in
klant gaat of naar de samensteller. Maar dat is
Elke vondst wordt vervolgens met behulp van
enorme landbouwmachines in de VS en in
in mindere mate een issue voor Van Olst. “Wij
een state of the art machinepark en een
laboratoria en operatiekamers van
zijn tevreden als onze klant tevreden is en de
geconditioneerde productieruimte omgetoverd
ziekenhuizen en farmaceutische concerns.
oplossing voor het probleem gevonden is.
tot een gewenst product. Daarbij maakt Meprof
Zodat we meteen weer aan de slag kunnen
gebruik van geavanceerde computergestuurde
Innovaties
met het bedenken van een oplossing voor een
machines, vol met robotica. Waardoor elk
En dat alles zonder veel reclame te maken;
nieuw probleem. Dat is onze dagelijkse missie
product nauwgezet voldoet aan alle
bedrijven komen via-via terecht bij Meprof.
en dat blijven we met enthousiasme doen.” <
gecertificeerde eisen van de diverse branches.
Opgericht in 2000 door Willem van Olst, die
Kwaliteit staat voorop bij het bedrijf. Ook
sinds 1985 als instrumentenmaker actief is.
worden kleinere en middelgrote series
“Onze naam gaat van mond tot mond. Meprof
geproduceerd, waarbij het onbemande
wil op die manier gestaag verder groeien,
productieproces - bij serieproductie - dag en
waarbij het wel van groot belang is dat we onze
nacht via een camerasysteem in de gaten kan
kwaliteit op hoog niveau kunnen handhaven.”
worden gehouden.
En die hoge kwaliteit zetten Van Olst en zijn
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
27
Normakk is een officieel erkende, onafhankelijke keuringsinstantie en energiedeskundige.
Waarom hebben we je nodig - en waarom heb jij Normakk nodig? In 2023 moet elk zakelijk pand in Nederland verplicht Energielabel C of hoger hebben. Samen met Normakk ga je een waterdicht en tochtvrij verbeterplan opstellen, op weg naar zo’n felbegeerd, voldoende energiezuinig pand. Het scheelt straks ook nog eens in de beheerskosten, tot lang na 2023. Normakk begeleidt je op het hele traject naar minimaal Energielabel C. Als het moet krijg je een compleet nieuw Energielabel. Eind goed, al goed. Ben jij degene naar wie we op zoek zijn? Aarzel niet en bel of mail ons.
Functie-eisen: • Vooruitziende blik • In bezit van zakelijk pand met een te laag of helemaal géén Energielabel
GEVRAAGD:
VERSTANDIGE VASTGOEDEIGENAAR*
• Altijd bereid om naar praktische oplossingen te zoeken
M/V
• Liefhebber van de woorden: economisch rendabel, haalbaar en betaalbaar • In staat om naar goede adviezen te luisteren
* Normakk is ook op zoek naar slimme huiseigenaren. Kijk op www.normakk.nl voor meer informatie.
T
(050) 727 10 30
E
info@normakk.nl
www.normakk.nl
De bodem tot succes.
Industrieel Antislip Vloeistofdicht Decoratief Emissievrij Antistatisch
Wij maken uw vloer met veel plezier
J.A. Koningstraat 21 9672 AC Winschoten Tel: (0597) 42 28 00 | www.verbionvloeren.nl
Woudagemaal met nieuwe beleving klaar voor toekomst Het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer krijgt een nieuwe beleving. Op dit moment wordt er hard gewerkt aan de vernieuwde expositie, de verbouwing van de dienstwoningen tot nieuwe entree, winkel en ontvangstruimte en een verfraaiing van het bezoekersgebied. Het UNESCO Werelderfgoed is na de verbouwing weer klaar voor de toekomst. Het stoomgemaal bereikt dit jaar nog een mijlpaal. Op 7 oktober viert het Woudagemaal haar honderdjarige bestaan.
Na ruim negen jaar en meer dan 300.000
maken. De landschapstafel aan het begin van
Nieuwe entree
bezoekers is de expositie in het bezoekerscen-
de expositie presenteert Friesland met al haar
De entree en het kantoor van het
trum van het Woudagemaal toe aan vernieu-
wateren als een waar kunstwerk. Hier ontdek je
bezoekerscentrum verhuizen naar één van de
wing. In de nieuwe expositie ligt de nadruk op
wat er allemaal voor nodig is om het waterbeheer in Friesland in goede banen te leiden.
twee vrijgekomen dienstwoningen. De woning
het verhaal van het Friese waterbeheer en de gevolgen van klimaatverandering. Bezoekers
buitenkant het oorspronkelijke karakter is
leren bijvoorbeeld welke duurzame en
Bezoekersgebied krijgt facelift
behouden. In de ene dienstwoning komen de
klimaatbestendige keuzes ze zelf kunnen
Het bezoekersgebied krijgt met de aanleg van
kaartverkoop, een winkel met toeristisch
groen en nieuwe bestrating een inrichting die
informatiepunt en het kantoor voor de
past bij de historische uitstraling van het
medewerkers. De andere woning krijgt een
Woudagemaal. Bezoekers kunnen straks via
multifunctionele ruimte voor de ontvangst van
100 jaar Woudagemaal
twee nieuwe natuurpaden een wandeling
groepen.
Op woensdag 7 oktober 2020 is het
maken rond het stoomgemaal.
is van binnen volledig gestript waarbij aan de
Een eeuw lang droge voeten
honderd jaar geleden dat Koningin Wilhelmina het Ir. D.F. Woudagemaal
Aan de westkant van het gemaal komt een
Het stoomgemaal uit 1920 is eigendom van
officieel in gebruik stelde. De
landschapspad. Via dit pad maken bezoekers
Wetterskip Fryslân. In 1998 is het bijzondere
honderdste verjaardag van het
een ommetje over de IJsselmeerdijk. Op de dijk
monument op de Werelderfgoedlijst van
Woudagemaal blijft niet onopgemerkt.
geniet je van een prachtig uitzicht op het
UNESCO geplaatst. Bij extreem hoogwater
Hou hiervoor de website van het
IJsselmeer en de baai van Lemmer. Aan de
helpt het indrukwekkende gemaal al een eeuw
Woudagemaal in de gaten: www.woudagemaal.nl.
oostkant van het gemaal is het ‘otterpad’
lang mee om de voeten in Friesland droog te
aangelegd. Deze wandeling voor groepen
houden. Door de veranderingen in het klimaat
onder begeleiding van een gids loopt over het
blijft het Woudagemaal ook in de toekomst
schiereiland door het moerasbos.
belangrijk voor het Friese waterbeheer. <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
29
VLOERTECHNIEK HOOGEVEEN BV:
Vloeren van goede bodem Vloertechniek Hoogeveen is dé expert in kunststof bedrijfsvloeren. Het 32 medewerkers tellende bedrijf is al bijna 40 jaar actief in -met name- heel Nederland en Duitsland. “Niet alleen met het gieten van sterke en strakke epoxy- of andere kunststofvloeren, maar ook de voorbereidende werkzaamheden houden we in eigen hand. We beschikken over onze eigen straal-, frees- en schuurmachines en produceren via ons zusterbedrijf Van Goor Bouwchemie diverse kunststof coatings, gietvloeren en mortels.”
30
Aan het woord zijn Menno Wilpshaar en
zusterbedrijf producten aan de ‘concurrent’,
Goede naam
Jan-Bart Kip, mede-eigenaren van Vloertechniek
wordt weleens gezegd. Maar wij zien het liever
Onder het motto ‘Zeggen wat we doen en
Hoogeveen. Wilpshaar is dagelijks betrokken bij
als leveren aan onze collega’s. We werken ook
doen wat we zeggen’ weet Vloertechniek
het verwerven en begeleiden van opdrachten
veel samen en helpen elkaar waar nodig. Als je
Hoogeveen kleine en grote projecten uit te
en Kip zorgt voor de werkvoorbereiding en
op elkaar kunt bouwen dan werkt dat eigenlijk
voeren, in opdracht van aannemers of
planning.
probleemloos en zijn we in staat elkaar te
rechtstreeks in opdracht van bedrijven. Het
versterken en van elkaar te leren”, aldus
komt regelmatig voor dat het bedrijf door een
Collega’s
Jan-Bart Kip. Van Goor Bouwchemie levert ook
opdrachtgever aan een bestek wordt
De producten van Van Goor Bouwchemie
bouwchemische producten als vochtwering,
toegevoegd. Dat is te danken aan de goede
worden ook verkocht aan andere
mortels, harsen en impregnering aan bedrijven
naam die het Hoogeveense bedrijf sinds 1982
kunststofvloerenbedrijven waarmee
die actief zijn op het gebied van gevelreiniging,
heeft opgebouwd.
Vloertechniek Hoogeveen regelmatig
kelderafdichting, betonreparatie en
samenwerkt. “In feite verkopen we dus met ons
kunststofvloeren.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Ténax
Metallic en betonlook
Een recent voorbeeld van een succesvol
Eén van die nieuwe trends is de metallic
totaalproject is de nieuwe fabriek van
gietvloer. Er wordt dan een speciaal pigment
zeefdrukkerij Ténax in Ommen. Menno
aan de gietvloeren toegevoegd, wat een
Wilpshaar, als projectleider verbonden aan het
letterlijk en figuurlijk schitterend en uniek
project, vertelt: “Tenax is in zijn vakgebied één
resultaat geeft. Een andere populaire
van de grootste zeefdrukkerijen ter wereld. De
vloertrend in het bedrijfsleven is de betonlook.
vloeren van Vloertechniek Hoogeveen hadden
Bij het gieten van een grijze vloer wordt een
zich in het bestaande bedrijfspand in de loop
bepaalde structuur aangebracht, waardoor het
der jaren ruimschoots bewezen en daarom
heel sterk op beton lijkt. Zo heb je een
mochten wij deze nieuwe innovatieve fabriek
‘betonnen’ vloer in het bedrijfspand, met de
voorzien van een innovatieve vloerafwerking,
voordelen van een gietvloer.
een VGB epoxy diklaagcoating met een totaaloppervlak van ongeveer 10.000 m2.
Bij dit alles staat Vloertechniek Hoogeveen voor
Gelegd als een coating, maar met de uitstraling
een gerichte en persoonlijke aanpak.
van een gietvloer en ook zeer sterk en slijtvast.”
Laagdrempeligheid en één vast aanspreekpunt
Met dergelijke projecten maakt Vloertechniek
gedurende het project. Met flexibiliteit in de
Hoogeveen het credo ‘Vloeren van goede
uitvoering. En natuurlijk een goede service. Het
bodem’ meer dan waar.
bedrijf is VCA- gecertificeerd, lid van NOA Afbouwgarantie en een erkend leerbedrijf.
Nieuwe trends
Ook benieuwd naar de mogelijkheden van een
Een vloer van goede bodem, ofwel een goede
vloer op maat? De mensen van Vloertechniek
vloer, is een functionele vloer die snel en
Hoogeveen komen graag langs voor een
vakkundig is gelegd en jaren voldoet aan de
vrijblijvend advies.
hoogste eisen. Niet alleen eisen van sterkte, maar ook esthetisch. Op dat gebied zijn er
www.vloertechniekhoogeveen.nl,
voortdurend nieuwe trends, waarmee
www.vangoorbouwchemie.nl <
bedrijven zich graag onderscheiden.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
31
DIGITAAL METEN, ÓÓK VANUIT DE LUCHT
Drones en thermische camera’s voor BDM Rein Brandsma is gek op techniek. Dat zorgt ervoor dat zijn bedrijf BDM (Brandsma Digitaal Meten) voortdurend kan inspringen op nieuwe ontwikkelingen. Specialistische drones en thermische camera’s: de kunst van het digitaal meten kent geen grenzen. BDM groeit sterk en bouwt een nieuw pand op een zichtlocatie aan de A7 bij Bolsward.
32
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
“Of een nieuw pand neerzetten een risico is in
goedkoper bouwen; wij zitten om tafel om te
op 0,02 millimeter nauwkeurig meet, daarmee
coronatijd? Als ondernemer neem je risico’s.
kijken hoe de maatvoering efficiënter kan, om
zijn we het eerste dienstverlenende bedrijf in
Maar ik weet wat ik doe: het was een
dit doel samen te bereiken.” Maar betekent dat
Nederland.” Van een windmolen in aanbouw
weloverwogen besluit, passend bij onze
niet minder werk voor je eigen bedrijf?
werd bijvoorbeeld vermoed dat het fundament
ambities. BDM is inmiddels een merk en dat
Brandsma lacht: “Zo zou je het kunnen zien,
een halve millimeter was gezakt: BDM kon dat
mag je zien.” Het team bestaat uit 27
maar wij zien het juist als uitdaging. Het
nameten. “Bij een windmolen van 180 meter
werknemers. “We zitten nu, op de helft van het
gebeurt vaker dat werkzaamheden veranderen
hoog maakt een halve millimeter op de grond,
jaar, al boven het aantal projecten dat we
en verschuiven. Je kunt er voor kiezen om daar
hoog in de lucht een groot verschil.”
halverwege 2019 hadden gedaan. In 2019
niet in mee te gaan, maar wij doen dat wel: we
liepen we op dit moment in het jaar al voor op
willen vooruit!”
De nieuwe scanner heeft nog een voordeel: andere scanners hebben moeite met
de eerste helft van 2018. Oftewel: we doen steeds meer projecten, zowel grote als kleinere
BDM is ook volop bezig met de maatvoering
spiegelende oppervlakten, deze niet. “In de
werken.” Bouwondernemers weten BDM
voor de wereldtuinbouwtentoonstelling
automotive en jachtbouw komt ons instrument
feilloos te vinden als er digitale metingen
Floriade, die in 2022 plaatsvindt in Almere. “Een
heel goed van pas.” Ook het doen van
verricht moeten worden. “Wij kunnen op één
meerjarige opdracht voor Dura Vermeer, die
opnames op landbouwgrond met speciale
dag op wel dertig adressen metingen
op deze locatie wegen aanlegt en gebouwen
drones voegt BDM toe aan haar vaardigheden.
verrichten. De informatie uit deze metingen
plaatst. Wij doen ál het meetwerk, daar zijn een
“Om data te verzamelen over
vormt de basis voor werktekeningen voor
aantal van onze mensen continu mee bezig.”
landbouwpercelen gebruiken we een
zowel nieuwbouwprojecten als verbouw- en
Ook voor Windpark Fryslân neemt BDM het
multispectrale camera: deze heeft meerdere
restauratieprojecten.”
meetwerk op zich. “Er moet een stroomkabel
lichtbanden. Dankzij deze data weet een boer
van Bolsward naar Oudehaske worden gelegd.
exact hoe gezond zijn gewas is en waar hij
Vertrouwen in de toekomst
Wij verrichten de nulmeting van het hele tracé
moet bemesten. Dat optimaliseert de
De diversiteit in opdrachten geeft Brandsma
en de uitzetwerkzaamheden, maar we doen
opbrengst.” Daarnaast doet BDM ook
vertrouwen in de toekomst. “Corona gooit hier
ook het inmeten van alle objecten ten behoeve
inspecties met thermische camera’s voor
en daar roet in het eten, maar als ik naar de
van het as-built dossier. We maken bovendien
gebouwen en installaties, en om de opbrengst
omvang en hoeveelheid van onze projecten
de tekeningen voor de graafmachines die –
van zonnepanelen in kaart te brengen.
kijk, maak ik me geen zorgen.”
uitgerust met gps – precies weten hoe ver en
Nieuwe markten, de gekste opdrachten: het
Brandsma vertelt over een mooi project: “Een
diep ze moeten graven.”
smaakt naar meer. “We worden steeds vaker
groot landelijk bouwbedrijf heeft ons gevraagd
ingehuurd vanwege ons specialisme. Grote
om mee te denken over de maatvoering bij ‘het
Investeren en innoveren
investeringen kunnen een risico zijn, maar ze
nieuwe bouwen’. In de bouw wordt steeds
Brandsma investeert voortdurend in nieuwe
leveren ons veel op. Investeren en innoveren is
meer prefab gebouwd, dit heeft ook invloed op
apparatuur om precisiemeetwerk te kunnen
en blijft de kern van ons bedrijf.” <
de maatvoering. Deze klant wil meer dan 20%
doen. “We hebben een scanner gekocht die tot
BDM: binnenkort te zien vanaf de A7 In totaal 1.000 m2 wordt het nieuwe BDM-pand met twee bouwlagen op een zichtlocatie langs de A7 bij Bolsward. “We verwachten na de bouwvak los te kunnen en volgend jaar april op te leveren.” Brandsma kocht de grond van Jorritsma Bouw, het pand wordt neergezet door Bouwgroep Noord uit Drachten. “Het meten doen we zelf! Erg leuk om dit project aan te gaan met bouwers waar we normaal gesproken opdrachten voor uitvoeren.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
33
Grodal Expeditie B.V. is een volledig onafhankelijke Expediteur en een gecertificeerd douane-vertegenwoordiger. Grodal is ruim 25 jaar actief en vanaf de start van de onderneming al gevestigd in Veendam. Grodal onderscheidt zich door de deskundigheid met betrekking tot de douaneformaliteiten, de know how van het gehele logistieke proces en de stelregel: afspraak is afspraak. • Grodal staat voor kwaliteit. • Grodal heeft een enorm netwerk van agenten wereldwijd. • Grodal heeft ook een logistiek adviserende rol richting zijn klanten. • We zijn dan ook zeker een dienstverlenend bedrijf in de brede zin van het woord! • Verder is Grodal volledig onafhankelijk en kiest steeds lokale partners die voor het betreffende traject optimaal presteren. Wij voeren de regie over een logistieke keten en kiezen voor u de meest efficiënte wijze van vervoer. • En als douane-vertegenwoordiger en AEO gecertificeerd bedrijf kunnen wij ook alle douaneformaliteiten voor u afhandelen. Grodal Expeditie B.V. Boven Oosterdiep 96, Veendam P.O. Box 423, 9640 AK Veendam The Netherlands Tel. +31 (0)598 612725 Fax +31 (0)598 615229 e-mail: jager@grodal.nl // website: www.grodal.nl VAT: NL801838617B01 / EORI: NL801838617 Trade Register Groningen: 02330341
De B2B webshop voor verpakkend Nederland!
www.dutchboxx.shop
COLUMN
KIJK OP DE TOEKOMST WE ZIJN ER NOG In rampenfilms staat altijd een held op, die de mensheid redt van de ondergang. Of een groepje helden, die strijdt tegen het grote onrecht. De vijand die ons de afgelopen maanden teisterde, is onzichtbaar. Dat maakt de strijd ook zo ongrijpbaar, de oplossing (nog) niet tastbaar en mensen angstig en soms zelfs onbenaderbaar. Maar we zijn er nog. De held die redding moet brengen, dat zijn we zelf. Natuurlijk: het zijn de mensen in de zorg, die een ongelooflijke krachttoer hebben geleverd. Het zijn de mensen die onbaatzuchtig hun hulp hebben aangeboden, op allerlei manieren. Maar meer dan in andere crisissituaties hebben we in deze Coronatijd de kans gekregen om te laten zien dat we – helden die we zijn - dit met z’n allen kunnen rooien. Na de vorige economische crisis waren de ondernemers die ik interviewde, opgelucht. Soms pas na jaren, trouwens: een nieuwe buffer opbouwen voor de volgende ‘magere jaren’ is echt niet eenvoudig. “We zijn er weer bovenop, we zijn weer aan het groeien”: Nederland ging een nieuwe groeiperiode in. Deze crisis is anders. We staan er anders in: strijdbaar, weerbaar. Intelligenter ook, lijkt het wel. Die anderhalve meter economie, daar passen we een mouw aan. En op heel veel plekken gebeurt dat gezamenlijk. De energietransitie – waarvan het nut nu toch echt wel tot iedereen moet zijn doorgedrongen – staat nog fier overeind. De duurzaamheidsopgaven waar we voor staan, nemen we mee in het aanpassen van onze manier van wonen, werken en recreëren. We hebben tenslotte maanden thuisgewerkt, onze enige toevlucht was soms ‘het groen in’. De natuur in Nederland: aangeharkt en aangeplant, maar ons toch zo dierbaar. De bomen groeien niet tot in de hemel. Ongebreidelde groei, dat komt waarschijnlijk niet terug. We zijn het juist gaan waarderen dat bomen hun eigen tempo hebben. En dat wij ons moeten aanpassen, niet andersom. Dat gaat pijn doen, dat gaat geld kosten, dat gaat niet iedere ondernemer overleven. We gaan een onvoorspelbare zomer in, die ons wel mooie zonsondergangen maar geen stip op de horizon belooft. Het eerste in Coronatijd gemaakte magazine ligt voor u. Een bewaarexemplaar, of de eerste in een reeks die verhaalt over een turbulente periode vol nieuwe vormen van ondernemerschap? Wie zal het zeggen. Maar wij zijn er nog. U bent er nog. En elke dag is een nieuwe dag, met nieuwe kansen. < Tine van Knijff van Hijum
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
35
WeSeeDo blaast non-verbale communicatie nieuw leven in Het Groninger bedrijf WeSeeDo blaast non-verbale communicatie nieuw leven in. Dat is de missie waarmee directeur Iebele Otten vijf jaar geleden van start ging. “Ik ging de non-verbale communicatie steeds meer missen bij mailen, chatten en andere online vormen. Ook in het zakenleven. Een beeld van iemand, of oogcontact, zegt vaak meer dan duizend woorden. Daarom wilde ik goede non-verbale communicatie weer terug krijgen in de online-wereld, met behulp van een nieuwe en veilige techniek.” En dat lukt hem inmiddels aardig.
Dankzij de nieuwe techniek - door Otten onder
is. De klant geeft eenmalig toestemming, data
verrijken. Je voegt een zintuig toe, daar komt
de naam WeSeeDo Direct op de markt
wordt niet opgeslagen en niemand kan
het op neer. Dat extra zintuig kan worden
geïntroduceerd - kunnen ondernemers
meekijken. Het systeem draait op Nederlandse
ingezet om de medische beoordeling nog
eenvoudig met een bellende klant meekijken.
servers en is ISO 27001 en NEN 7510
zorgvuldiger te doen. Een ouder die belt over
“Wij installeren een knop in je browser en vanaf
gecertificeerd.
een versuft kind bijvoorbeeld. Versuft kan
dat moment is het systeem inzetbaar. Als je
36
medisch gezien een belangrijk alarmsignaal
met een klant aan het bellen bent, en je wilt
Extra zintuig
zijn. Een arts die dat kind direct kan zien, kan
diegene zien of even met de klant meekijken
Eén van de grotere partijen die WeSeeDo
zorgvuldiger beoordelen of er inderdaad
naar iets, dan klik je op die knop in je browser.
Direct inmiddels gebruikt, is de Doktersdienst
sprake is van een medisch alarmsignaal.
Je voert het telefoonnummer van de klant in en
Groningen. Manager Barth Nieman: “We krijgen
Andersom kan het ook zijn dat een nuchtere
vervolgens krijgt die klant een sms’je met een
zo’n 160.000 telefoontjes per jaar, waarbij we
boer met een hoge pijngrens belt met ‘Ik heb
link. De klant klikt daar tijdens het bellen op en
tijdens het telefoongesprek de urgentie
last van mijn duim.’ Medisch gezien wellicht niet
jij kunt dan meteen meekijken met zijn of haar
bepalen waarmee een patiënt gezien moet
spannend, totdat de arts ziet dat er veel meer
smartphone-camera”, legt Otten uit. Hij
worden door een huisarts. Met WeSeeDo zijn
benadrukt dat het systeem AVG-proof en veilig
we in staat om een telefoongesprek te
aan de hand is met de duim.” WeSeedo wordt nu ingezet om de
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
telefoongesprekken van de huisarts te
en dan voorzichtig te opperen dat het
verschillende vestigingen - elkaar even in de
verrijken. In de toekomst is het ook de
misschien een goed idee is om de stekker er
ogen willen kijken. “We kunnen het systeem
bedoeling dat het breder wordt ingezet binnen
even in te doen”, schetst Otten. Hij benadrukt
koppelen met software en databases. Ook
de doktersdienst.
dat WeSeeDo Direct op deze manier onnodige
kunnen we een wachtkamer-systeem ontwikkelen voor meerdere klanten,
Stekker er in
voorrijkosten kan besparen. Een ander groot voordeel, zo blijkt uit feedback,
Niet alleen de medische sector werkt met
is de eenvoudige implementatie en werkwijze:
bijvoorbeeld sollicitanten of vergaderingen met
WeSeeDo Direct, ook in andere sectoren is het
browser-based, locatie-onafhankelijk en beide
kleine groepen faciliteren. Daar hebben we ons
een welkome tool. “Vooral bij bedrijven met
partijen hoeven niets te downloaden of
concept WeSeeDo Consult voor. En we staan
een servicedienst. Als een klant belt over een
registreren.
niet stil, er zijn meer innovaties op til”, belooft
defect apparaat, is de eerste vraag altijd: zit de
doorverbinden, een meet&greet met
Otten. Daartoe heeft hij inmiddels een team
stekker er wel in? Hoe vaak gebeurt het niet dat
Wachtkamer
de monteur of callservice-medewerker dan ja
Het beeldbellen kan zowel eenzijdig als
krijgt te horen, om vervolgens beeldbellend
tweezijdig, bijvoorbeeld als ondernemers die
met de klant mee te kijken naar het apparaat
zaken met elkaar doen - of collega’s van
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
van twaalf experts om zich heen verzameld. <
37
ONAFHANKELIJKE POSITIE LEGT BUREAU GEEN WINDEIEREN
RW Advies loodst opdrachtgevers door circulaire sloopproces Steeds meer woningcorporaties en gemeenten laten incourant vastgoed circulair slopen. Dat wil zeggen dat bouwmaterialen na inventarisatie gedemonteerd worden waarna ze weer een tweede leven krijgen in andere gebouwen of als grondstof dienen voor nieuwe producten. RW Advies uit Hardenberg kan deze opdrachtgevers totaal ontzorgen bij dit soort sloopprojecten en onafhankelijk adviseren. Daarnaast is het ingenieursbureau actief in de omgang met gevaarlijke stoffen en het uitvoeren van bouwkundige inspecties en trillingsmetingen.
Directeur-eigenaar Peter Rooselaar is al sinds
zit wel een groot verschil tussen recycling en
opgebouwd met circulaire sloopprojecten, zoals
1997 actief in de asbest- en sloopbranche en
circulariteit. Tot voor kort zag je gesloopt beton
schoolgebouwen, sporthallen, bedrijfshallen,
vanaf 2009 zelfstandig ondernemer. Met zijn
als menggranulaat onder wegen verdwijnen,
flats van corporaties en utiliteitsgebouwen. Een
ruime ervaring en kennis van gevaarlijke stoffen
maar tegenwoordig wordt dat secundaire beton
optimale referentie is een vrieshuis in Zwolle
en (circulaire) sloop is RW Advies een graag
gebroken voor toeslagmateriaal in nieuwe
waar nagenoeg alle bouwelementen
geziene gast bij veel gemeenten en corporaties
betonproducten. Uiteindelijk moeten we er
gedemonteerd werden en 1:1 werden overgezet
in Noord- en Oost-Nederland. Rooselaar: “Opdrachtgevers schakelen ons vaak
naartoe dat alle woningen modulair ge- en
in een ander nieuwbouwproject. “Dat is een
verbouwd worden, zodat alle bouwmaterialen
extreem voorbeeld van optimaal hergebruik,
in voor een totaaltraject van vergunningentraject,
demonteerbaar zijn en weer opnieuw ingezet
maar dat komt helaas nog weinig voor. Het is
asbestinventarisatie, circulair sloopbestek,
kunnen worden.”
vaak een prijstechnisch verhaal. Als de overheid
aanbesteding en gunning, tot en met directie en
Rooselaar merkt nog wel dat er allerlei
circulair slopen zou subsidiëren, helpt dat zeker
toezicht op de uitvoering. Vaak ontbreekt de
belemmeringen zijn om circulair te slopen. Een
opdrachtgevers om daarvoor te kiezen.”’
capaciteit en/of de kennis op die vakgebieden en
nieuwe balk in de bouwmarkt is vaak nog
brengen ze die taken dan graag bij ons onder.
goedkoper dan een balk uit een sloopproject.
Overige diensten
Wij zitten in een volledig onafhankelijke positie
Daarnaast speelt het Bouwbesluit
Naast advies en begeleiding in circulaire
en daar zit ook onze meerwaarde. Slopen en
sloopmateriaal parten, want vaak voldoet het
sloopprocessen houdt RW Advies zich onder
asbest saneren heb ik in de praktijk geleerd; ik
niet aan de (constructieve) eisen. Volgens
andere ook bezig met ondersteuning bij het
vind het na al die jaren nog steeds intrigerende
Rooselaar hoeft dat laatste echter geen
uitvoeren van asbestinventarisaties,
materie. Geen werk is hetzelfde.”
hindernis te zijn. “Het kantelpunt qua prijs is nog
validatieonderzoeken, risicobeoordelingen,
niet bereikt, maar grondstoffen worden steeds
contra-expertise en begeleiding van
Circulair slopen
schaarser, dus de waarde van secundaire
asbestsaneringen. Het bureau faciliteert en
Circulair slopen is zijn passie. Het is Rooselaars
materialen wint steeds meer aan belang.”
coördineert in opdracht van haar klant
taak om voor zijn opdrachtgevers het circulaire
38
asbestinventarisaties en toetst deze
sloopproces richting en sturing te geven. “Een
Prijstechnische belemmeringen
onafhankelijk aan vigerende wet- en regelgeving.
beste en slechte methode bestaan niet, maar er
RW Advies heeft al een behoorlijk trackrecord
Daarnaast is RW Advies specialist in
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
bouwkundige opnames en inspecties en het uitvoeren van trillingsmetingen, bijvoorbeeld bij hei- en/of sloopwerkzaamheden.
Chroom6 Naast bovengenoemde diensten en activiteiten ondersteunt RW Advies ook bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, zoals Chroom 6, dat de laatste tijd veel in de publiciteit was. Het bureau uit Hardenberg maakte bijvoorbeeld voor Thales Nederland een kaderstellend document, risicoanalyses en protocollen en heeft het concern geadviseerd in aan te schaffen apparatuur en persoonlijke beschermingsmiddelen. Maar ook het uitvoeren van een Chroom-6 inventarisatie behoort tot haar dienstenpakket.
Breed takenpakket Al met al heeft RW Advies een breed takenpakket in de wereld van circulair slopen en gevaarlijke stoffen. â&#x20AC;&#x153;We hoeven niet zo nodig veel groter te worden. Als we met onze mooie club mensen maar die hoge kwaliteit kunnen waarborgen zoals we die nu bieden. Dan ben ik dik tevreden.â&#x20AC;? <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
39
GROTE STEUN VOOR ORGANISATIES DANKZIJ 30 JAAR DWARSDENKEN
Smart Group biedt bedrijven toekomstperspectief Organisaties helpen overleven én weer opbouwen, daar is Smart Group al dertig jaar goed in. Beweging en verandering teweegbrengen, daar hebben deze ‘dwarsdenkers’ veel ervaring mee. In deze door Corona beheerste tijd blijkt het onderscheidend vermogen van Smart Group van grote toegevoegde waarde voor ondernemingen die geconfronteerd worden met een radicaal veranderd toekomstbeeld.
Het Team Smart Group Noord-Oost.
40
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
‘Noaberhulp’ en ‘mienskip’; zo omschrijven
doorkomen. Zaken die je nog niet goed
directeur Henk-Jan Grobbe en regiomanager
beheerst kun je nu oppakken. Er zijn allerlei
Inzetbaarheid HR-specialisten
Wilma Meijerhof de actuele dienstverlening
online courses, waar je straks je voordeel mee
Smart Group beschikt ook over
door Smart Group. Meijerhof: “We zijn er voor
doet.” Meijerhof: “We helpen bedrijven zich aan
specialisten die organisaties in het
de bedrijven in het Noorden: laten we elkaar
te passen aan de ‘nieuwe digitale wereld’: hoe
Noorden bijstaan op het gebied van
helpen en in elkaar investeren, in aandacht en
werkt bijvoorbeeld Zoom? Hoe gaat
praktische, tactische en strategische
dienstverlening.” Grobbe: “Wij zijn altijd bezig
videosolliciteren in zijn werk? Hoe benader je
HR. Meijerhof: “Wij hebben de expertise
met voorkomen dat bedrijven omvallen, en
nu potentiële werkgevers? Wij adviseren graag
in huis voor strategische
samen met ondernemers nadenken over hoe
en kunnen óók in kaart brengen wat
personeelsplanning en kunnen
je een omslag kunt creëren, of de oplossing nu
kansberoepen zijn en hoe je een nieuwe markt
organisaties perspectief bieden:
zit in het anders organiseren van je productie,
kunt benaderen.” Grobbe haakt in: “Goed
daarvoor hebben we een aantal
of over hoe je verstandig kunt afschalen
luisteren en in verbinding blijven met elkaar,
trajecten. Wij kunnen bedrijven ook
zodanig dat je daarna kunt groeien. En hoe je
dat is nu prioriteit. Wij vragen onze klanten: wat
ondersteunen als zij afscheid moeten
er tegelijkertijd voor zorgt dat je medewerkers
speelt er bij jou, waar zit je mee? Als we je
nemen van medewerkers. Wij opereren
je ambassadeurs blijven.” Want ook dat is
kunnen helpen, laat het weten.”
als ‘meewerkend HR-voorman’, praktisch en op de werkvloer:
mienskip en noaberhulp. “Dat past bij ons. Dat is wie wij zijn en hoe we onze klanten terzijde
Subsidiemogelijkheden aanboren
meedenken, oplossingen zoeken en
willen staan. Alleen ben je sneller, maar samen
Beiden benadrukken dat er ook veel wél
implementeren. Dat neemt
kom je verder.”
doorgaat. “Naast de NOW-regelingen die de
ondernemers een last van de
overheid biedt, zijn er nog steeds veel
schouders.”
Andere kansen benutten
subsidiemogelijkheden. Dat is niet gestopt en
Samen betekent momenteel wel iets anders:
daar wijzen wij ondernemers op. We zijn
veel diensten worden digitaal aangeboden.
bijvoorbeeld heel actief met de SLIM-
Grobbe: “We geven online trainingen, ook veel
subsidieregeling: hiermee kunnen mkb-
advieswerkzaamheden vinden online plaats. Er
ondernemers hun medewerkers stimuleren
is veel mogelijk, we zijn dankbaar dat we zo het
om zichzelf te ontwikkelen. En benut ook
contact kunnen behouden.”
provinciale subsidies op het gebied van
Smart Group analyseert intussen volop de
duurzame inzetbaarheid! Onze experts kunnen
ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Grobbe: “Ik
daar alles over vertellen.”
had een aantal deelnemers die zich enorm verheugden om in de horeca en recreatie aan
Meebewegen
de slag te gaan. Dat ligt even stil en daar zijn ze
Grobbe en Meijerhof stralen namens Smart
verdrietig over, dat begrijp ik. Samen kijken we
Group optimisme uit en gaan daarmee wellicht
of er in de tussentijd een andere kans te
tegen de stroom in. “Ja, we zijn nu eenmaal
benutten is. Ook voor mensen voor wie wij
dwarsdenkers: omarm de verandering en wij
outplacement organiseren zijn we op zoek naar
helpen je om hier beter uit te komen.”
nieuwe uitdagingen. Dat vergt omdenken en
Meijerhof: “Het beste is om mee te bewegen op
het veranderen van oriëntatie, bij alle
de golven van de tijd.” Grobbe: “Wij kijken
betrokkenen. Ingrijpend, maar we kijken wat er
samen met organisaties naar hun P van
mogelijk is met de kwaliteiten die deze
Product, O van organisatie en M van markt.
kandidaten hebben: wellicht zijn er andere
Wat maak je, hoe organiseer je dat en hoe ziet
wegen die tot succes leiden.”
jouw markt er nu en straks uit? Hoe neem jij je
Directeur Henk-Jan Grobbe.
organisatie en je mensen daarin mee? Dat hoef
Verbinding
je niet alleen te doen, daarin staan wij je bij.
Intussen helpt het team van Smart Group
Samen komen we verder.”
organisaties die even stil lijken te staan, stapsgewijs in beweging te komen door
Bekijk de nieuwe website www.smartgroup.nl
mensen aan te zetten tot bijvoorbeeld online
en laat je inspireren door een aantal
leren. “Simpelweg de tijd verstandig
interessante podcasts. <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
41
n i w d o Nieuwbouw, Onderhoud Go & Refit.
www.jachtservicezuiderbaan.nl info@jachtservicezuiderbaan.nl
vement
pro ss Im Busine
Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra. Navigatieapparatuur & Vuilwatersystemen. Hybridesystemen & Polyester reparaties. Poetsen, Antifouling etc. Producten, processen en technieken veranderen steeds sneller, dat stelt steeds nieuwe eisen aan kennis en vaardigheden van uw vakmensen. Ik help bedrijven, en vakmensen optimaal te presteren, onder steeds veranderende omstandigheden, dat noem ik duurzaam vakmanschap. Vakmanschap van uw mensen bepaalt de prestaties (productiviteit) van uw bedrijf. Hoe zit dat voor uw bedrijf? Presteren uw mensen wat u van hen verwacht? vandaag? Ook volgend jaar? of over 3 jaar? Ik realiseer duurzaam vakmanschap, Door vakmensen nieuwe skills aan te leren, afgestemd op de ontwikkeling en de plannen van uw bedrijf. Uw bedrijf verandert, nieuwe klanten, nieuwe producten, nieuwe machines . Ervaren vakmensen die vertrekken, nieuwe mensen die binnenkomen in uw bedrijf. Veranderingen die veel van u en uw vakmensen vragen, veranderingen die steeds weer andere eisen stellen aan u en de vakmensen die in uw bedrijf werken. Met een strategisch profiel krijgt u overzicht op de veranderingen. Een strategisch profiel is een verkenning van uw bedrijf aan de hand van de vragen: ‘Hoe ziet het er hier uit over 1, 3 of 5 jaar?’ en ‘Wat voor invloed heeft dat op de bedrijfsvoering?’
Vuurtorenweg 21 8531 HJ Lemmer Tel. 06-226 638 16
Nieuwbouw, Onderhoud & Refit. Motoren, Scheepsinstallatie & Elektra. Navigatieapparatuur & Vuilwatersystemen. Hybridesystemen & Polyester reparaties. Poetsen, Antifouling etc.
Meer weten? Bel Rob Cuperus tel. 06 81740084
Beheersbare, betrouwbare en betaalbare huisvesting voor onderwijs, gemeente, mkb, zorg en industrie
Bouwkostenbegroting Projectvoorbereiding Directievoering & toezicht Meerjaren onderhoudsplannen Onderhoudsinspectie Vluchtplannen Contractenscan Energiecontrole & -advies Koningsweg 35a I 9731 AR Groningen I 050 573 56 72 I www.syplon.nl
COLUMN
KIJK OP BEWUSTWORDING ROARING TWENTIES De jaren twintig zijn begonnen. En hoe! In elk geval anders dan voorspeld. We vallen van de ene crisis in de volgende. De PAS en de PFAS perikelen hebben we nog niet verwerkt of de coronacrisis diende zich alweer aan. Honderd jaar geleden begonnen wat achteraf de roaring twenties werden genoemd, een enerverende en roerige tijd waarin veel veranderingen in de lucht hingen. De auto begon door te breken, tradities en sociale conventies gingen op de schop en de economie begon op toeren te komen. Rond de jaarwisseling naar 2020 leverde dat veel speculatie op; of we weer in een soort van roaring twenties terecht zouden komen. Voorlopig lijken de jaren twintig, ondanks de turbulentie van de crises zelf, juist het omgekeerde te brengen. In plaats van meer dynamiek en economische groei komen we met zijn allen even tot stilstand. Het zou weleens het begin kunnen worden van de bewustwording dat iets minder meer kan zijn, van aandacht voor het eenvoudige geluk dicht bij huis. Minder rennen en vliegen om alles bij te houden, minder fear of missing out. De milieu- en klimaatdoelen schieten ineens sneller op. In VenetiĂŤ zien ze weer vissen zwemmen in de anders altijd troebele kanalen. De NOx- en CO2-emissies zakken, in elk geval tijdelijk, naar beneden. Geen files meer. En dat alles door een oeroud fenomeen uit de levende natuur: een piepklein virus dat een nieuwe gastheer heeft gevonden, namelijk ons. Het jaar 2020 spreekt al decennia tot de verbeelding en is vaak gebruikt voor toekomstvoorspellingen. Zoals: in het jaar 2020 is het papieren boek officieel begraven; in 2020 hebben we allemaal een vliegende auto. De toekomst voorspellen is moeilijk. Rond de jaarwisseling las ik een onderzoekje waaruit bleek dat zeker 80% van de toekomstvoorspellingen de plank volledig misslaan. De 20% die wel uitkomen zijn doorgaans de saaie open-deur voorspellingen. Als ik me beperk tot saaie voorspellingen dan durf ik te zeggen dat een gezonde bodem in het komende decennium steeds belangrijker gaat worden en qua waardering en aandacht aan een inhaalslag gaat beginnen. Waar nu energie roaring business is en veel aandacht en middelen opslokt, gaat bodem de komende tien jaar bijna onopvallend (als de bodem zelf), maar zeker opschakelen om de rest van de eeuw niet meer van de agenda te verdwijnen. Het bewustzijn dat de kwaliteit van onze bodem belangrijk is voor onze welvaart, ons voedsel en onze gezondheid gaat geruisloos groeien. < Sytze Keuning Bioclear Earth
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
43
SIEGER VEENSTRA ALBERT HOLTROP
Geboortedatum: 16-01-1965 Geboorteplaats: Jubbega Burgerlijke staat: Gehuwd, 2 zonen
Geboortedatum: 28-06-1962
en 1 dochter
Geboorteplaats: Scharsterbrug
Hobby’s: Vrijwillige Brandweer sinds 1991
Burgerlijke staat: gehuwd, 4 dochters en
en het Italiaanse automerk Alfa Romeo.
1 zoon Hobby’s: “Al die jaren weinig tijd voor gehad; mijn bedrijf ging voor. Maar ik ben wel een beetje een autofreak en zingen in
44
het Mannenkoor is ook iets waarmee ik even helemaal de zinnen kan verzetten.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
DE IJZEREN MAN EN DE OVERNAME VAN VEENSTRA MONTAGE
‘ Méér dan wederzijds respect’
Het was in een persbericht eind maart al aangekondigd en is per 1 mei jongstleden een feit: Dak - en Gevelbeplating De IJzeren Man uit Joure heeft de activiteiten van branchegenoot Veenstra Montage van Sieger Veenstra uit Jubbega overgenomen. Zo is in het Noorden een dijk van een combinatie ontstaan op het gebied van zo’n beetje álle soorten metalen dak- en gevelbeplating. Directeur Albert Holtrop van De IJzeren Man is er blij mee. “We waren niet op zoek naar een overnamekandidaat, maar naar een bedrijfsleider. Toen belde Sieger en zijn we gaan praten. Er was altijd al wederzijds respect naar elkaar; dat werd in die gesprekken méér dan dat. Zo bleken we dezelfde visie te hebben en nog belangrijker: er was een klik. Gelet op onze beide individuele ambities bleek een overname een logische stap.” Door de overname heeft De IJzeren Man (circa
ronden, heel binnenkort praten we weer verder’.
Kortom: wij zorgen ervoor dat ondernemers hun
twintig medewerkers, red.) niet alleen
Van Sieger weet ik dat hij dan ‘s avonds
bedrijfspand efficiënt kunnen bouwen en
bedrijfsleider Sieger Veenstra binnen de
thuiskwam en tegen zijn vrouw zei: ‘Het is net
onderhouden.”
gelederen gekregen, maar ook het machinepark
alsof ik de hele avond tegen mezelf heb zitten
van het bedrijf uit Jubbega, plus de vijf
praten’. Dat vond ik heel mooi uitgedrukt.”
medewerkers. Holtrop: “Dat is natuurlijk
Een recent paradepaardje was de beplating van een enorme dockhal van scheepsbouwer De
spannend. Je wil dat iedereen hier beter van
‘Mijn moeder stond borg voor me’
Vries in Makkum. “Een mooi visitekaartje”, aldus
wordt en met plezier blijft werken. En voor de
Het ondernemersavontuur begon voor Holtrop
Holtrop. “Maar alle projecten zijn ons even
klanten van Veenstra moet alles doorgaan zoals
in 1983. “Ik was twintig en het bedrijf waar ik voor
dierbaar. Zo hebben we onlangs ook een
men dat gewend was. Ik vind het dan ook
werkte ging failliet. Toen heb ik na een kort
gebouw voor Scania Joure gedaan en doen we
prachtig om te zien dat die versmelting van de
poosje nadenken besloten voor mezelf te
veel voor supermarkten als Coop en Poiesz. Het
twee teams tot nu toe vlekkeloos is verlopen.”
beginnen. Eerst met een compagnon vanuit
is allemaal mooi om te doen, omdat je klanten
De overname kwam beide ondernemers goed
Heerenveen. Mijn moeder, die toen nog leefde,
tevreden kunt maken en een concreet
uit. Veenstra liep zich te beraden op de toekomst
stond borg voor mijn eerste lening bij de bank en
eindresultaat ziet. Dat vind ik het mooiste aan het
van zijn bedrijf. De schaal van zijn bedrijf maakte
de meeste opdrachten die we hadden waren
vak.” Het genoemde Scania-gebouw is een
dat hij nog altijd heel veel zelf moest doen. En als
toen nog buiten de provincie. We gingen er
project dat Holtrop vanuit zijn vastgoedbedrijf
midden vijftiger zonder een bedrijfsopvolger
helemaal voor en probeerden ook steeds meer
ontwikkelde. Een activiteit waar hij zich
binnen de familie of het bedrijf werd het tijd om
klanten in onze eigen regio binnen te halen. Dat
persoonlijk wat meer op kan richten, nu de
over de laatste fase van zijn carrière na te
lukte gestaag. Begin jaren negentig verhuisde het
IJzeren Man met Sieger Veenstra de bedrijfsleider
denken. Holtrop is De IJzeren Man 37 jaar
bedrijf naar Joure, en vanaf 1995 ging ik alleen
in huis heeft die men zocht. “Met Holtrop Beheer
geleden begonnen en wil in deze fase van zijn
verder. Zo hebben we het bedrijf stapje voor
en Holtrop Vastgoed hebben we circa 9.000
loopbaan ook energie kunnen steken in
stapje laten groeien. Uiteraard is dat met vallen
vierkante meter bedrijfsruimte in beheer. Dat
vastgoedactiviteiten. En dus had Holtrop een
en opstaan gegaan. Er waren ook moeilijke jaren.
vind ik ook mooi werk. Concrete tastbare dingen
bedrijfsleider nodig. Zo vonden de mannen
Maar nu draaien we zo’n 250 projecten per jaar,
opbouwen en beheren vind ik inspirerend.”
elkaar zakelijk.
werken er 25 man bij ons en hebben we
Stil respect
ongeveer 300 klanten, waarvan zo’n zeventig
Groeitargets zijn voor Holtrop en De IJzeren Man
procent repeterend is. Daar ben ik wel trots op.”
in Corona-tijd even iets minder relevant, zo leren
Opmerkelijk is dat de twee ondernemers elkaar
we. “Het zijn uiteraard onzekere tijden. Bij ons is
al jaren met gezonde competitiedrang in de
Tastbare dingen
het werk heel goed doorgelopen, maar je kunt
gaten hielden, maar elkaar nooit in levenden lijve
Voor wie zich afvraagt waar het onderscheidend
nooit helemaal voorspellen welke gevolgen er
hadden ontmoet. “Ja, dat is apart”, erkent Holtrop.
vermogen zit van dak- en gevelbeplating:
voor de iets langere termijn komen. Ik ben wel blij
“En dat in het overzichtelijke Fryslân. Zo gaat dat
efficiency en houdbaarheid. Holtrop: “Beplating
met de verruimingsmaatregelen die nu worden
soms; je voelt jarenlang een soort van stil respect,
met bijvoorbeeld metaal is doorgaans goedkoper
doorgevoerd. Ik snap de angst die er is en je
maar op gepaste afstand. Toen we echter in
dan metselwerk. Zeker tegenwoordig met de
moet voorzichtig zijn. Maar we zullen met z’n
gesprek raakten bleek er een fijne klik te zijn. We
zogenaamde sandwich-beplating, waarbij je een
allen ook onze economie moeten beschermen.”
hadden tot flink in de avond gesprekken over
onderlaag hebt, een isolatielaag én een
ondernemen in het algemeen en de branche in
buitenlaag. De coatings zijn tegenwoordig ook
het bijzonder. Soms totdat we tegen elkaar
van topkwaliteit; daar wordt soms al veertig jaar
zeiden: ‘Jongens, het is elf uur; tijd om af te
garantie op gegeven.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
www.deijzerenman.nl <
45
OP ELKE VRAAG EEN ANTWOORD DANKZIJ BURO SCHAAF EN SPORTSKING
Safety Mouth Mask: een breed assortiment veiligheidsproducten Wat doe je als ondernemer als je een ongewone vraag krijgt? Beantwoord je die met nee, of zoek je uit hoe je de vraag wél kunt beantwoorden? Harm de Jong van Buro Schaaf en Aaron Kors van SportsKing behoren tot de tweede groep: echte ondernemers, die zo’n vraag als een kans en uitdaging behandelen. Zo is www.safetymouthmask.com ontstaan, een nu al niet meer weg te denken bedrijf in veiligheidsproducten.
Buro Schaaf bestaat uit drie ‘takken van sport’:
kleding konden leveren met bedrijfslogo’s erop:
SES Beveiliging, Buro Schaaf en Eventcamping.
dat paste precies in het straatje van SportsKing.
nl, vertelt Harm de Jong. “SES Beveiliging is
We hebben het echt samen opgepakt.”
specialist in het leveren van
Omdat de eerste vraag mondkapjes betrof,
beveiligingspersoneel en -materialen, Buro
was de naam Safety Mouth Mask al vrij snel
Schaaf levert veiligheidsoplossingen in de
vastgelegd, evenals de website. “De
breedste zin van het woord en Eventcamping.
mondkapjes worden vanuit China geleverd,
nl levert tijdelijke campings bij (sport)
maar in Nederland opnieuw getest: wij leveren
evenementen. Onze kracht is dat ons aanbod
alleen goedgekeurde producten. We leveren
aan producten en diensten enorm breed is: wij
inmiddels allerlei producten: overalls,
willen onze klanten volledig ontzorgen, op welk
schoenen, veiligheidsbrillen, etc. We hopen
terrein dan ook.” Dat weten de vele vaste klanten van Harm de
natuurlijk dat het Coronavirus langzaamaan
Jong en zijn compagnon Marc Schaaf maar al te
leveren van veiligheidsartikelen. Daar is een
goed. Daarom was de vraag naar mondkapjes
constante vraag naar.”
verdwijnt, maar we gaan gewoon door met het
eigenlijk niet eens zo vreemd. “Vanuit ondernemer uit Assen, die op een gegeven
Leveren aan uiteenlopende organisaties
moment aangaf dat zijn klant mondkapjes en
Safety Mouth Mask levert onder andere aan
overalls zocht vanwege de grote vraag in China:
zorgondernemers en mkb-bedrijven verwant
het Coronavirus was daar uitgebroken. Wij zijn
aan de zorg. “Denk aan fysiotherapeuten,
meteen gaan uitzoeken of we dit konden
tandartsen, schoonheidsspecialisten en
leveren.” Maar al snel draaide de vraag om: ook
thuiszorgorganisaties, maar ook taxibedrijven
hier kreeg het virus voet aan de grond.
die wmo-vervoer verzorgen. En we hebben
Eventcamping.nl hadden we contact met een
Harm de Jong van Buro Schaaf.
geleverd aan een kringlooporganisatie in België
Constante vraag naar diverse producten
met 300 medewerkers. Een vraag uit een
“Dan weet je dat je snel moet schakelen: natuurlijk wilden we meteen helpen.
uitdaging!” Safety Mouth Mask blijft, dat is zeker. “Samen
SportsKing uit Jubbega was al onze
met SportsKing zijn we er goed in klanten te
huisleverancier voor alles op het gebied van
ontzorgen, dat kunnen we nu nóg breder
marketing en reclame, maar ook voor
doen. We kunnen razendsnel schakelen, dat is
bedrijfskleding. Samen met Aaron ben ik gaan
onze kracht: we bewegen met de klant mee en
uitzoeken of we zelf veiligheidskleding én
zien het als een uitdaging om voor elke vraag
mondkapjes uit China konden halen. Ook
een oplossing te vinden.” <
bijzondere hoek, maar wederom een mooie
kregen we van bedrijven de vraag of we de Aaron Kors van SportsKing.
Aaron Kors van SportsKing: ‘We vullen elkaar goed aan’ SportsKing levert sportkleding en bedrijfskleding, maar ook alles dat met reclame te maken heeft. Aaron Kors: “Wij werken voornamelijk voor (sport) verenigingen en bedrijven en doen er alles aan om hen volledig te ontzorgen: moet het logo van de bedrijfskleding ook op spandoeken, vlaggen en bussen? Draaien wij onze hand niet voor om. Dus toen Harm – die ik al jaren ken – met zijn vraag kwam, zijn we meteen aan de slag gegaan. Bij werkkleding horen ook persoonlijke beschermingsmiddelen zoals mondkapjes en handschoenen, dus we wisten al vrij snel hoe we het moesten aanpakken. We hebben onze kennis en netwerken met elkaar gedeeld en Safety Mouth Mask was een feit. En een blijvertje: we ontwikkelen nieuwe producten en doen dat echt samen. De schouders eronder en ervoor gaan, dat is onze Friese ondernemersmentaliteit!”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
47
LANDELIJKE PRIMEUR VOOR BOUWDERIJ:
Gecertificeerde aardbevingsbestendige houtskeletbouw 48
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Het in Groningen gevestigde Bouwderij BV heeft een landelijke primeur: het is het eerste Nederlandse bedrijf dat gecertificeerde aardbevingsbestendige houtskelet-woningen produceert. Het productcertificaat is onlangs door SKH uitgereikt aan directeur Dick van der Laan van Bouwderij BV, waarmee het bedrijf voortaan het KOMO-keurmerk mag voeren.
Van der Laan ziet in het keurmerk een
van de vurenhouten constructies efficiënt en
Bouwderij heeft naast de vele losstaande
bevestiging van de innovatieve en kwalitatieve
perfect op maat worden gezaagd. Aangestuurd
woningen inmiddels ook een aantal projecten
werkwijze van het bedrijf. “We zijn vooral in
door state of the art 3D software.
in de portfolio zitten, waaronder recent een rij
Groningen actief en daar speelt natuurlijk al
van vijf aardbevingsbestendige houtskelet-
langer het vraagstuk van aardbevingsbestendig
De ondernemer begon twaalf jaar geleden
woningen in Middelstum, ontwikkeld en
bouwen. We hebben dat in de loop der jaren in
alleen, in een boerderij (wat we terugvinden in
gebouwd door een groep van lokale
de praktijk ontwikkeld door te werken met
de naam) in Oldehove, maar groeide daar al
aannemers. Van der Laan werkt graag mee aan
aardbevingsankers, extra hout in de constructie
snel uit z’n jasje. Met vijf man personeel trok
dergelijke projecten, waarbij zijn mensen ook
en extra bevestigingsmateriaal. Daarmee
Van der Laan naar Groningen, waar hij in een
mee kunnen denken met innovatieve en
bouwen we houtskelet-woningen waar je bij
groot bedrijfspand aan de Jeverweg opnieuw
duurzame oplossingen.
een eventuele aardbeving veilig uit kunt komen.
flink doorgroeide. “Momenteel werken we met
Dat is nu bevestigd met het KOMO-keurmerk.”
25 man personeel en benutten we de ruimte
De ondernemer ziet verdere groei dan ook het
volledig. We werken samen met kleine en grote
liefst in kwaliteit in plaats van kwantiteit. “De
Van der Laan wijst er op dat het keurmerk past
aannemers in met name Groningen en leveren
huidige bedrijfsgrootte met 25 man en 4000
binnen de eisen van de nieuwe Wkb (Wet
daarnaast ook aan particulieren. We zijn
vierkante meter productieruimte is prima zo.
kwaliteitsborging voor bouwen) die binnenkort
zonder reclame te maken gegroeid,
Daarin hoef ik niet verder uit te breiden. Wel
van kracht wordt en die de bouwer
voornamelijk dankzij mond-tot-mond reclame.
ontwikkel ik graag nieuwe oplossingen,
verantwoordelijk maakt voor de kwaliteit van
Sowieso maakt prefab-bouw een gestage groei
waarmee we nog meer toegevoegde waarde
het geleverde product. En die
door: het is snel, duurzaam en efficiënt. Met
kunnen bieden. Zo zien we nog een
verantwoordelijkheid neemt Van der Laan
minder faalkosten, ten opzichte van de
mogelijkheid voor een isolatiemachine,
graag op zich. Tijdens een rondgang door de
traditionele bouw. Dat wordt op steeds meer
waarmee we isolatiemateriaal, zowel glaswol
maar liefst 4000 m2 grote productieruimte zien
niveaus onderkend. In toenemende mate ook
als cellulose, in de juiste hoeveelheid, dikte,
we kwaliteit en duurzaamheid in alle details
bij het projectmatig bouwen. Daarbij komt dat
breedte en zwaarte in kunnen blazen. Efficiënt
terug. En niet alleen in de details, maar ook in
houtskeletbouw zeer duurzaam is, wat een
en zonder verspilling.” www.bouwderij.nl <
het grote hart van het bedrijf: de enorme
voordeel is in het kader van de stikstof-
CNC-zaagmachine waarmee de onderdelen
wetgeving.”
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
49
MOUS WATERBEHEER:
‘Bij ons draait alles om vertrouwen’ “Mous, dat zijn wij. Bij ons draait alles om mensen en vertrouwen.” Directeur Hidde Kriele zet meteen de toon voor ons interview met Mous Waterbeheer. Het is duidelijk: we hebben te maken met een gedreven club mensen. “Wij zijn een club van doeners die óók nadenken. We willen ontzettend graag het probleem van onze klant oplossen.”
‘In bouwteams trekken we samen de kar, zodat de klant niet voorop hoeft te lopen’
Mous Waterbeheer is opgericht in 1977 en
het probleem ter plekke aanwijzen en
leverde vooral technische installaties voor
oplossen. Dat wordt enorm gewaardeerd.”
rioolgemalen. Kriele: “We zijn sterk in
Klanten zoeken partijen die technische kennis
riooltechniek, maar we zetten onze kennis ook
bij elkaar brengen, vertelt Jorritsma. “We
in voor bruggen en sluizen. Daar worden
werken steeds vaker in bouwteams, waarin ook
dezelfde besturingstechnieken gebruikt en we
alles om vertrouwen draait. In zo’n bouwteam
komen dezelfde klanten tegen: overheden
worden problemen snel opgelost, waardoor de
zoals gemeenten en waterschappen.” In
doorlooptijd van projecten veel lager is. We
klantrelaties staan samenwerking en
trekken samen de kar, zodat de klant niet
oplossingsgerichtheid centraal. “Onze
voorop hoeft te lopen.”
verbeterteams buigen zich voortdurend over de vraag: hoe kunnen we onze klanten nóg
Alle kennis in huis
beter van dienst zijn?”
Jacob Groeneveld, Manager Productie, somt op welke kennis Mous in huis heeft:
50
Vakkennis en samenwerking
“Elektrotechniek, procestechniek, industriële
Door vergrijzing loopt de kennis over het werk
automatisering en werktuigbouwkunde. Onze
loopt terug bij klanten, weet commercieel
flexibele specialisten hebben overal een
directeur Steffen Jorritsma. “Zij maken graag
oplossing voor.” Groeneveld vertelt over de
gebruik van onze expertise. Maar we zijn geen
programmeurs die de wens van de klant
adviesbureau: onze monteurs in het veld zijn
vertalen een functioneel ontwerp en software.
onze beste vertegenwoordigers. Die kunnen
“Gebruiksvriendelijk en eenvoudig te
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
‘We doen waar we goed in zijn en hebben sterke partijen om ons heen’
Mooi werk bij Mous! Mous is naarstig op zoek naar technici. Directeur Kriele: “We kunnen altijd monteurs gebruiken. Jongens – en meiden!
bedienen.” Zo’n systeem wordt in een
hijskraan worden geplaatst.” Ook hier heeft de
– met passie voor hun werk passen perfect
besturingskast geplaatst, die bij Mous zelf
klant geen omkijken naar.
in ons team. Voel je welkom!”
wordt gemaakt. “Klanten hebben vaak specifieke wensen, wij zijn sterk in dat
Dynamische klussen
maatwerk.” Ook voor pompinstallaties draait
Henk Akkerman, Manager Service & Montage,
data van de aangesloten gemalen. Vanuit die
het team zijn hand niet om. “Kleine pompen
bevestigt dit. “Wij werken met een vertrouwde
analyse worden problemen getackeld voordat
neem je zo mee het veld in, maar er zijn ook
club monteurs, die aan een half woord genoeg
ze gevolgen hebben. “Cruciaal is dat transport
pompen die een ton wegen en met een
hebben. Onze jongens werken continu samen
en afvoer van afvalwater continu doorgaat.
met de klanten, zij kunnen op locatie snel
Daar vertrouwen onze klanten op.”
aanpassingen doen.” Niet alleen grote klussen,
Droge voeten dankzij Mous
zoals het renoveren van een gemaal, vindt
Directeur Kriele heeft glimmend van trots de
De vakmensen van Mous leveren
Akkerman mooi. “Juist de kleinere klussen
verhalen van zijn collega’s aangehoord. “Zie je:
innovatieve oplossingen voor de
maken ons werk dynamisch. Onze
dat vertrouwen komt steeds terug. We doen
watersector en zijn specialist in het
serviceafdeling heeft een 24-uurs
waar we goed in zijn, maar dat kunnen we
ontwerpen, installeren en onderhouden
storingsdienst. Wij zijn er meteen bij als er
alleen doen omdat we sterke partijen en goede
van gemalen, bruggen en sluizen.
pompen vastdraaien en afvalwater niet
klanten om ons heen hebben. Daar zijn we
afgevoerd kan worden.” Mous monitort alle
trots op.” <
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
51
DE MISSIE VAN ERICA SCHAPER, NHL STENDEN
‘ Het is tijd voor de betekeniseconomie’ Op 1 september 2018 gebeurde er iets dat belangrijke gevolgen heeft voor onderwijs en indirect ook de economie in Friesland. Toen namelijk fuseerden de twee grote hbo-instellingen NHL en Stenden. De lat lag daarbij hoog; want niet alleen moest de versmelting van de twee hogescholen zo vlekkeloos mogelijk verlopen; ook leefde de ambitie om de nieuwe combinatie ‘NHL Stenden’ direct een kickstart te geven met een nieuwe onderwijsfilosofie. Achterliggende ambitie: de hogeschool nog beter te laten aansluiten op de veranderende samenleving. Hoe ver is de school inmiddels met die ambitie? Wat betekent dit voor bedrijven in de regio? En: welke gevolgen heeft de Corona-crisis voor dit alles? OF ging in gesprek met Erica Schaper, voorzitter van het College van Bestuur. Een gesprek waarin we ‘je’ en ‘jij’ mochten zeggen.
Erica, formeel is NHL Stenden op 1 september
Kun je iets zeggen over de nieuwe filosofie en die pijlers?
bedrijven bevorderen. De derde pijler is de
verder. Tevreden met wat er nu staat? Ja, ik ben tevreden, al zijn we er nog niet. We
De eerste pijler is Design Based Education
zwaartepunten: Vital Regions, Service Economy
hebben de fusie willen gebruiken om een
(afgekort: DBE, red.). Daarbij werken studenten
en Smart Sustainable industry
nieuwe hogeschool te maken op basis van
aan de hand van concrete vragen uit de praktijk
enkele voor ons belangrijke pijlers. Een
samen aan oplossingen. Dit ook in
belangrijk aspect daarvan is dat je de student
samenwerking met opdrachtgevers en
Wat moeten wij ons voorstellen bij de Vital Regions?
voorbereidt op een leven lang leren. Kortom:
docenten. Dat is een creatieve en
De centrale vraag die je bij Vital Regions
niet alleen vakkennis opdoen tijdens je studie,
multidisciplinaire manier van leren. Dat is tot nu
onderzoekt is: hoe houden we regio’s vitaal en
maar leren hoe jij je blijvend kunt ontwikkelen
toe een succes; onderwijs komt zo steviger in
weerbaar? Dat heeft met tal van aspecten te
in een samenleving die altijd in beweging is.
de samenleving te staan en dichter naast het
maken. Uiteraard met klimaatverandering en
Hetzelfde geldt uiteraard ook voor onze
bedrijfsleven. De tweede pijler is die van
het bouwen van een circulaire economie. Maar
organisatie. Ook wij zullen ons blijvend moeten
internationalisering. Wij willen letterlijk en
ook met het bouwen van een betekenis-
ontwikkelen. Het is nooit af.
figuurlijk over de grenzen kijken stimuleren en
economie. Een economie die niet alleen op
2018 samengegaan. We zijn nu bijna twee jaar
52
interactie met buitenlandse studenten en positionering die wij kozen op basis van 3
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
ERICA SCHAPER Geboortedatum: 10 april 1966 Geboorteplaats: Maarssen (opgegroeid in Vleuten) Woonplaats: Woudenberg, Winsum (Friesland) Burgerlijke staat: samenwonend met vriendin Hobby’s: paarden, lezen, wandelen Over zeven jaar…..: “Bestaat de kans dat ik nog steeds met mijn vriendin in Woudenberg woon en dat we dan een manege, annex zorgboerderij hebben ontwikkeld. Mocht het met vergunningen niet lukken, dan wordt het misschien wel een locatie in Friesland.”
kapitalistische- en economische grondslagen is
tot het gebruik van duurzame kunststoffen. Zo
buitenland. Niet alleen omdat de buitenland-
gebouwd, maar die ook sociale aspecten
hebben studenten een belangrijke bijdrage
ervaring leerzaam is, maar ook door de
belangrijk vindt en inclusiviteit. Ik vind dat
geleverd aan de realisering van de nieuwe
kennisuitwisseling die zo ontstaat tussen
persoonlijk een zeer interessant onderwerp,
fietsbrug die bij Ritsumasyl over het Van
internationale studenten, de scholen en ook de
omdat het enorm goed past bij onze eigen
Harinxmakanaal gaat. Het dek van die brug is
opdrachtgevers, zoals het bedrijfsleven. Dat is
regio, Friesland. Het inkomen ligt hier onder
geheel bio composiet, op basis van vlas en bio
ook de reden dat wij recent samen collega-
het landelijke gemiddelde en tóch wijst
hars. Op deze schaal is dat nog uniek.
onderwijsinstellingen in het buitenland een
onderzoek uit dat we hier tegelijkertijd ook
netwerk van Europese Universities of Applied Sciences zijn gestart. Het is nog in de beginfase,
alleen kapitalistische beginselen. En mooi
Je noemde eerder ook internationalisering als een pijler. Met de zogenaamde Grand Tours had Stenden daarmee al een legacy opgebouwd, toch?
studieobject, waar anderen van kunnen leren.
Dat klopt. Met die Grand Tours krijgen
Hongarije. Onze studenten kunnen in die
studenten de kans om gedurende hun studie
landen dan echt concreet aan de slag met
En Smart Sustainable Industries?
een tijdje in het buitenland te studeren, op
vragen vanuit het werkveld. Zo leren ze niet
Dat heeft alles te maken met de vraag hoe je
plekken als Zuid-Afrika, Qatar, Thailand en Bali.
alleen andere studenten kennen, maar
de regionale economie concurrerender en
Dat is door Stenden ontwikkeld en wordt nog
bijvoorbeeld ook bedrijven.
duurzamer kan maken, met behulp van
altijd door ons aangeboden. Dat is onder
technologische oplossingen. Onze studenten
studenten zeer populair, maar vaak was het
werken daar op vele manieren aan. Onder
vooral geschikt voor studenten op het gebied
andere door veel onderzoek te doen, maar ook
van hospitality, leisure en tourism. Wij vinden
Betekent dit concreet dat er ook méér buitenlandse studenten in Friesland zijn te verwachten?
door veel innovaties gewoon samen met
het meest belangrijke aspect van
Dat is precies de bedoeling! Ik ben ervan
opdrachtgevers uit te proberen. De sectoren
internationalisering echter dat studenten van
overtuigd dat dit heel goed is voor de regionale
waarbinnen we dat doen zijn breed, van
álle opleidingen de kans krijgen om tijdens hun
economie. Ten eerste krijg je zo een goede
watertechnologie tot ICT en van circulair plastic
studie een tijd aan een project te werken in het
aanvulling van kennis en talent; daar waar er
gelukkiger zijn dan gemiddeld. Dat is een interessant gegeven. Er ligt hier dus iets unieks dat met andere waarden te maken heeft dan
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
maar dit betekent dat we straks uitwisselingen kunnen faciliteren met scholen in landen als Ierland, Portugal, Finland, Oostenrijk en
53
Participatie en verbinding Verandermanagement Advies en detachering Voor bedrijven, gemeentes en buurten Energietransitie Circulaire economie Geen afval Duurzame wijken
Winschoterdiep 50 Groningen| info@greenconnections.nl Tel. 06 546 74 779 |www.greenconnections.nl
Projecten
HĂŠt Kenniscentrum voor arbeidsrecht in Noord Nederland www.kenniscentrumarbeidsrecht.nl
uiteraard ook wel eens wat regionaal talent
te zijn. Zodra dat weer kan zullen we het
dat dit zeker in het nieuwe studiejaar ook weer
weglekt naar andere regio’s. In de tweede
gemakkelijker kan. Aan de andere kant nemen
plaats is het altijd goed voor studenten en
allemaal meer waarderen dan ooit. We hebben heel snel moeten leren om flexibel
bedrijven, ook in Friesland, om kennis te maken
te zijn. Een ook een zekere mate van
zullen meer waardering houden voor
met andere culturen en met andere
gelatenheid, met betrekking tot zaken die je
beroepen die eerder niet voldoende werden
specialisaties. Je leert zo breder te denken. En
tóch niet kunt beïnvloeden. Ik heb uiteraard
gewaardeerd, zoals de zorg. Ook leert de crisis
uiteindelijk kunnen er bij die mensen die
heel veel respect voor de docenten en de
ons kritischer te kijken naar ons gedrag, onze
hiernaartoe komen natuurlijk ook potentiele
studenten die zich allemaal aan de nieuwe
footprint. We zullen ons meer dan voorheen
werknemers van de toekomst zitten, die hier
situatie hebben moeten aanpassen. Maar het
afvragen of we voor die ene vergadering van
hun bestaan opbouwen. Zo bouw je een
is tegelijkertijd ook een bewijs voor het feit dat
een uur nu wel 150 kilometer heen en terug
weerbare, multidisciplinaire samenleving.
we met onze Design Based Education-filosofie
moeten rijden, of dat het ook anders kan. Met
op de juiste weg zijn. Die is er juist op gericht
digitaal onderwijs hebben we nu natuurlijk ook
om studenten te helpen creatief en flexibel te
grote stappen gemaakt. Maar tegelijkertijd
zijn. En een brede scope te houden. Dat zijn
moet je dan ook de gevaren zien. Dat de
allemaal zaken die nu erg goed van pas komen.
ongelijkheid toe kan nemen wanneer niet
We hebben het nog niet eens over de Corona-crisis gehad. Wat doet dit met jullie ambities? Ik denk dat de Corona-crisis op veel fronten
we de ervaringen die we nu hebben mee. We
iedereen dezelfde toegang heeft tot digitale leermiddelen. Mijn hoop is dat de gehele
Stenden betreft: één van de gevolgen is denk ik
Kijkend naar de toekomst: waar baseer jij jouw optimisme op?
dat iedereen het écht fysiek samen kunnen
Ik denk dat we van deze crisis kunnen leren.
aandacht houdt voor dat soort zaken. <
komen op de Campus zal leren herwaarderen.
Natuurlijk; het is heerlijk wanneer we weer
Het leek ooit zo logisch, maar dat bleek het niet
kunnen samenkomen. En ik hoop ontzettend
invloed heeft op ons allemaal. Wat NHL
samenleving in de nabije toekomst meer
Nieuw College van Bestuur voor NHL Stenden Per 1 juli 2020 is bij NHL Stenden een nieuw College van Bestuur gevormd. Klaas Wybo van der Hoek nam afscheid. “Een onderwijsman pur sang”, aldus Schaper. “Hij heeft op tal van onderwerpen veel betekend. Denk aan de Grand Tours, de ontwikkeling van Design Based Education en ook de meer fysieke zaken, zoals de prachtig verbouwde molen op de Campus.” Het nieuwe College van Bestuur van NHL Stenden, vanaf 1 augustus is dit het nieuwe CvB, gevormd door Erica Schaper (voorzitter), Oscar Couwenberg en Marc Otto. Couwenberg was decaan en hoogleraar Governance and Geography aan de Rijksuniversiteit Groningen. Marc Otto (46) was zes jaar lid van het College van Bestuur van het Deltion College in Zwolle en daarna vier jaar bestuursvoorzitter van LMC Voortgezet Onderwijs in Rotterdam.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
55
‘JE STEANE SA TICHTER BY DE KLANT’
De Friese taal is een belangrijke factor in bouwwereld 56
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Mark Hendriks, projectleider bij Acrobouw in
Dat is ook de reden dat het internationaal
Leeuwarden, ziet zeker voordelen van het
opererende bedrijf Wagenborg Nedlift een
gebruik van de Friese taal binnen het bedrijf.
sterke regionale focus heeft. Zo geeft Feike
Acrobouw is een Leeuwarder bouwbedrijf
Brouwer aan: ‘Foar de minsken dy’t de
met bijna dertig werknemers. ‘Ik tink dat it by
Fryske taal prate is it logysk dat dy yn it
ús foar fiifensantich prosint Frysktalich is. In
Fryske gebiet oan it wurk binne.’ Hetzelfde
soad jonges komme fan bûten de stêd’, zo
geldt voor collega’s uit andere regio’s zoals
zegt Hendriks.
bijvoorbeeld Groningen, Twente en de
Hij vindt het prettig dat binnen het bedrijf
zuidelijke provincies. ‘Sawol foar ús as foar
zowel Stadfries als Fries wordt gesproken.
de klant is dat noflik.’ Het schakelt
Bovendien ervaren klanten het als uiterst
gemakkelijker en je begrijpt elkaar eerder.
plezierig en als een goede service dat zij in
‘Dat sjochst eins elke dei wol werom yn it
het Fries te woord worden gestaan, zo is de
bedriuw.’
ervaring van Hendriks. ‘Je steane sa tichter by de klant.’
Juist vanwege die meerwaarde in de praktijk zet ROC Friese Poort het Fries als vak in de
In de bouwwereld zorgt het gebruik van de Friese taal voor onderling vertrouwen en verbinding. Dat blijkt uit gesprekken met diverse betrokkenen, werkzaam in deze sector. Deze constatering is voor ROC Friese Poort aanleiding om meer aandacht te geven aan het Fries binnen het beroepsonderwijs.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Ook in de samenwerking tussen Gerben
steigers. Zo combineerde Simone Geertsma
Dijkstra (uitvoerder bouwcombinatie LevveL,
het keuzedeel Fries met het keuzedeel
red.) en Feike Brouwer (senior projectleider
tegelzetten. Maar liefst zestig studenten
Wagenborg Nedlift, red.) is de Friese taal van
meldden zich aan. Samen met haar team en
grote meerwaarde geweest. Samen
de Afûk werd een traject ontwikkeld om op
verzorgden ze o.a. de opbouw van een grote
deze wijze in te spelen op de grote vraag uit
portaalkraan bij de productiefaciliteit voor
de praktijk naar werknemers die het Fries
de Afsluitdijk in Harlingen.
goed beheersen. De studenten zijn nog steeds onverminderd
Op basis van de naam onder de e-mails, was
enthousiast en vragen vaak al in de
een belangrijke vraag bij het eerste
ochtenduren wanneer de les Fries is.
telefonische contact: ‘Kinne we yn it Frysk?’
Volgens Geertsma heeft onderwijs in eigen
Het zorgde direct voor verbinding.
taal dus zeker aantrekkingskracht! Deze
Problemen werden sneller opgelost, omdat
werkwijze geeft volgens haar ook de
het gemakkelijker communiceert in de taal
mogelijkheid om de taallessen inhoudelijk
waarin je bent opgegroeid.
meer te verbinden met de praktijk. <
57
Nieuw middel tegen werkstress: VRelax
58
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Werkstress kost het Nederlandse bedrijfsleven 2,8 miljard euro per jaar; zo’n 1,3 miljoen werknemers lopen met burn-outklachten rond. Dat blijkt uit recent onderzoek van CBS en TNO. Elk nieuw middel tegen werkstress is dan ook meer dan welkom in het bedrijfsleven. VRelax uit Groningen komt met een nieuw, hypermodern en zeer efficiënt middel: de VRelax virtual reality app, waarmee je op het werk even de zakelijke hectiek van alledag kunt ontvluchten.
Je neemt - alleen of met collega’s - plaats op
Terugverdientijd
klankschalen kunt bespelen. Ook komt het
een stoel in een rustige ruimte, je zet de
“Laagdrempelig, simpel en heel kosteneffectief”,
geluid natuurgetrouw en richtingsafhankelijk je
speciale virtual reality bril op en je kiest via de
vat Vogelzang de voordelen kort samen. Hij
gehoor binnen, afhankelijk van hoe de
app één van de veertig relaxte virtuele
rekent desgevraagd de terugverdientijd voor:
gebruiker het hoofd beweegt. Deze techniek
omgevingen (bijvoorbeeld bossen, stranden,
“Eén licentie is terugverdiend bij voorkoming
heet Spatial Audio en werd al gebruikt in de
zwemmen met dolfijnen of wandelen met
van vijf dagen verzuim op de werkvloer. Dit
gamewereld.”
olifanten), om vervolgens een half uurtje
geldt als een werknemer gedurende drie
compleet te ontspannen met beeld en geluid.
weken tien minuten per dag VRelax gebruikt.”
Ook kun je binnen deze werelden non-stop
Het team van VRelax, dat naast Vogelzang bestaat uit professor Wim Veling, Fabian
navigeren naar andere werelden om zo je
Interactief
Debats, Marieke Jongma, Chris Boonstra en
eigen route uit te stippelen.
VRelax is laagdrempelig in gebruik en bedrijven
Jelmer Althuis, werkt met hoge standaarden.
kunnen het snel en makkelijk integreren in het
Beeld en geluid zijn van de hoogste kwaliteit.
En dat werkt. Stefan Vogelzang van VRelax laat
dagelijkse werkritme. Er hoeft niet veel voor te
“Hoe realistischer het oogt en klinkt, hoe beter
een indrukwekkende reeks testimonials zien
worden aangepast, de ruimte waarin de
het werkt.”
van onder meer UMCG-medewerkers, die
werknemers een half uurtje VRelaxen hoeft
tevreden zijn over de stressreducerende
niet echt stil te zijn. Wel is het goed om er een
Ambities
werking van VRelax.
aparte ruimte voor aan te wijzen, om ook even
De ambities voor de toekomst zijn niet gering;
uit de normale werkomgeving te zijn.
binnen drie jaar wil VRelax in Nederland
Onderzoek
Ook hoeven ondernemers die het systeem
marktleider zijn op het gebied van virtual reality
Ook wijst Vogelzang op een wetenschappelijk
introduceren niet zelf de apparatuur aan te
ontspanning. Het nieuwe dashboard dat
onderzoek naar de werking van VRelax binnen
schaffen: VRelax werkt met een licentiesysteem
professionals inzicht biedt in de effecten van
de GGZ, uitgevoerd door UMCG-psychiater en
en zorgt voor continu onderhoud en eventueel
VRelax moet hier samen met biofeedback
hoogleraar Wim Veling. “Vijftig mensen met
aanpassing van hard- en software. “We krijgen
integratie aan bijdragen.
psychische klachten deden mee aan het
feedback van gebruikers, bijvoorbeeld over wat
onderzoek. Het onderzoeksteam wilde weten
voor soort virtuele omgeving ze willen zien en
Wie benieuwd is naar VRelax wordt van harte
of VRelax direct een positief effect heeft op hoe
horen. Of over de interactieve mogelijkheden.
uitgenodigd om eens te komen proefdraaien.
mensen zich voelen, en of VRelax beter helpt
Want die zijn er ook. We weten wat werkt om
“Ook komen we graag naar ondernemers toe,
dan de ontspanningsoefeningen die nu de
de aandacht vast te houden en ontspanning op
alsmede naar ondernemersbijeenkomsten, om
standaard methode zijn. Door het gebruik van
te wekken. Als je in een omgeving naar een
het systeem te demonstreren.” <
VRelax voelden mensen zich direct veel meer
bepaald punt kijkt, kun je daar ook naartoe
ontspannen en blij. Ze waren minder gestresst
gaan. En we hebben bijvoorbeeld een
en angstig. VRelax werkte beter dan de
omgeving met klankschalen dusdanig
standaard ontspanningsoefeningen.”
interactief ingericht dat je zelf de virtuele
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
www.vrelax.com
59
POSITIEVE EFFECTEN WATERCAMPUS VOOR DE REGIO
In het kielzog van het water Het is opvallend hoe sterk de kennisintensieve bedrijvigheid op het terrein van de watertechnologie zich heeft ontwikkeld in Noord-Nederland de afgelopen jaren. Gefaciliteerd door het unieke ‘innovatie ecosysteem’ van WaterCampus Leeuwarden blijkt de watertech sector vitaal te zijn en belangrijk voor het Noorden, met wereldwijde impact. De werkgelegenheid in de sector groeit gestaag en het effect blijft niet beperkt tot die watertech-sector alléén, ook de toeleveranciers profiteren volop. Daarnaast is er veel kruisbestuiving met andere belangrijke Noordelijke sectoren zoals agri/food, energie en de circulaire economie. Een verhaal over economische groei in het kielzog van het water.
60
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
Nog even een korte schets van het wie en
met Molenkamp. Bedrijven als Wafilin Systems
de toekomst. Juist omdat ik geloof in de kennis
wanneer: de start in 2003 van Wetsus,
en Hydraloop zijn zo maar twee voorbeelden
en kunde van de wetenschap en de
European centre of excellence for sustainable
van bedrijven die optimaal wisten te profiteren
ondernemers. Ik bedoel: met behulp van
water technology, was het belangrijkste zaadje.
van de WaterCampus (ze zijn daar ook
watertechnologie maken we niet alleen
Ineens had Friesland een wetenschappelijk
gevestigd, red.) en inmiddels nationaal en
afvalwater schoon, we winnen ook energie en
topinstituut binnen de grenzen, waar
internationaal aan deuren kloppen; én worden
allerlei nuttige componenten terug en
onderzoekers in samenwerking met tientallen
binnengelaten.
hergebruiken dat. Zo weten we gebruikt
universiteiten en honderd bedrijven
“Het is een feit dat steeds meer
Wc-papier te verwerken in de RWZI’s en hér te
baanbrekend onderzoek doen op het gebied
watertechnologie-bedrijven uit het Noorden
gebruiken in asfalt en duurzame
van watertechnologie.
serieuze opdrachten weten binnen te slepen
bouwmaterialen. En huishoudens hebben met
In het kielzog van die ontwikkeling volgden al
van grote industriële klanten”, aldus de
Hydraloop hun eigen water-recycling systeem;
snel de organisaties Water Alliance, CEW, CIV
directeur. “Daar profiteren ook weer anderen
moet je nagaan wat dit betekent voor landen
Water en het Waterapplicatiecentrum. Hiermee
van. Denk aan producenten van industriële
waar water écht schaars is. Het is de circulaire
werd de link tussen wetenschap, onderwijs en
installaties voor waterzuivering, of food-
economie in bedrijf.”
toegepast onderzoek gemakkelijker en werd
productie. Een bedrijf als Westra Roestvaststaal
het bedrijfsleven een keur aan faciliteiten
en een tiental andere toeleveranciers
Zakelijk directeur Johannes Boonstra van
geboden waarmee onderzoek verder
profiteren bijvoorbeeld heel goed van de groei
Wetsus vult aan: “De WaterCampus monitor
opgeschaald en naar de markt gebracht kan
van Wafilin Systems, die afgelopen maanden
2019 toont duidelijk de volwassenheid van het
worden.
een zeer innovatieve installatie opleverde om
cluster aan. Met meer dan 270 aangesloten
duurzaam eiwitten te winnen bij Avebe in
internationale bedrijven en 30
“Het is een innovatie ecosysteem waar je
Groningen. Zo zijn er tal van andere
kennisinstellingen uit heel Europa zijn we echt
eigenlijk de gehele keten van slim idee naar
voorbeelden. En niet alleen binnen de
de spin in het Europese water-innovatieweb
succesvolle nationale en internationale
maakindustrie; ook de bedrijven in de creatieve
geworden. De output getallen sinds onze start
business kunt doorlopen”, aldus Hein
industrie, automatiserings- en
in 2003 stemmen ons trots. Zo zijn er niet
Molenkamp, die zich als directeur van de Water
besturingssystemen en andere dienstverleners
alleen 88 patenten ontstaan, maar ook 72
Alliance binnen die keten vooral richt op
zijn nodig om de groei van watertechnologie-
nieuwe watertechnologiebedrijven in Fryslân.
branding, matchmaking en business
bedrijven te ondersteunen. Het gaat dus in
Er hebben op de WaterCampus al 110 mensen
development. “In het Engels heeft men het
onze sector naast technologie ook om
hun doctorstitel behaald, en er lopen vandaag
vaak over ‘time to market’. Die tijd verkorten wij
disciplines als engineering, marketing, sales,
de dag maar liefst 135 onderzoeksprojecten.
hier op de WaterCampus, door alles wat wij
export en veel meer.”
De ontwikkelde kennis, die in een recente
bieden. Kansrijke innovaties kunnen op
externe evaluatie als excellent en van
wetenschappelijk niveau worden ontwikkeld bij
Indrukwekkende cijfers
wereldklasse is beoordeeld, wordt door de
Wetsus en snel op allerlei faciliteiten worden
Om die economische impact van al die
aangesloten bedrijven in de markt en de
opgeschaald, getest en gedemonstreerd.
water-innovaties goed zichtbaar te maken
maatschappij toegepast, wat niet alleen goed is
Toegepast onderzoek wordt gedaan via het
worden er door de WaterCampus-partners
voor de economie, maar ook voor de
CEW en uitgevoerd op onder andere het
zorgvuldig allerlei data bijgehouden. Deze data
wereldwijde duurzaamheidsdoelstellingen. De
Waterapplicatiecentrum bij Van Hall Larenstein.
worden vervolgens jaarlijks samengevat in een
WaterCampus is vitaal, relevant en effectief
Zo bereiken innovaties veel sneller de fase
‘WaterCampus monitor’. “En daar zie je
gebleken, zowel maatschappelijk als
waarin ze als volgroeide producten of
indrukwekkende cijfers”, aldus Molenkamp, die
economisch, en daar zijn we erg trots op.” <
processen naar de markt kunnen worden
eraan toevoegt dat de Corona-crisis uiteraard
gebracht.”
ook impact zal hebben op de economische
www.watercampus.nl
ontwikkelingen in 2020. “Natuurlijk wordt ook
www.wateralliance.nl
Optimaal profijt
de watertech-sector internationaal geraakt
www.wetsus.nl
Het is niet moeilijk om indrukwekkende
door de crisis en daarmee ook de
www.cew.nl
voorbeelden te noemen, zo leert een gesprek
toeleveranciers. Toch ben ik optimistisch over
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
61
DRENTS MUSEUM HOOFDSPONSORS
SPONSOR
HET DRENTSE LANDSCHAP BEGUNSTIGERS
SUBSIDIEGEVER
MET STEUN VAN
BEGUNSTIGER TENTOONSTELLING
TE ZIEN IN HET DRENTS MUSEUM:
David Schnell - Saison Tot en met 27 september is in de Abdijkerk van het Drents Museum het werk van David Schnell te zien, een van Duitslands belangrijkste hedendaagse kunstenaars. Bezoekers van de tentoonstelling Saison maken aan de hand van vijftien grote, monumentale schilderijen kennis met Schnells kleurrijke werk en zijn bijzondere perspectieven op de grens van werkelijkheid en abstractie.
Schnell behoort tot de Neue Leipziger Schule
diepte en heldere kleuren. Vooral de grote
Ook Leipziger Schule in De Fundatie
schilders die het Drents Museum al langere tijd
formaten met hun éénpuntsperspectief zuigen
Museum de Fundatie in Zwolle laat een groot
volgt. Zo was in Assen eerder werk te
de kijker het beeld in. Tussen abstracte
overzicht zien van vier schilders uit Leipzig:
bewonderen van kunstenaars als Rosa Loy, Aris
fragmenten vragen resten van landschappen of
Martin Kobe (1973), Mirjam Völker (1977),
Kalaisis en Laura Eckert.
interieurs om de aandacht. Anders dan bij veel
Robert Seidel (1983) en Titus Schade (1984).
kunstenaars uit Leipzig speelt de menselijke
Net als David Schnell studeerden deze vier aan
Kleurrijk en gefragmenteerd
figuur in Schnells werk nauwelijks een rol. In
de Hochschule für Grafik und Buchkunst, waar
David Schnell (1971) woont en werkt sinds
zijn schilderijen refereert hij alleen maar aan de
ze les kregen van Neo Rauch en Arno Rink. De
1995 in Leipzig, waar hij studeerde aan de
menselijke figuur door bijvoorbeeld te werken
tentoonstelling CRUX is te zien tot en met 23
Hochschule für Grafik und Buchkunst. Zijn
met verdwijnpunten, die een persoon
augustus. <
monumentale en gefragmenteerde schilderijen
tegenover je of het perspectief van de kijker
werken biologeren door hun soms peilloze
suggereren.
Stanze, 2018, olieverf op doek, galerie EIGEN + ART Leipzig. Foto: Uwe Walter.
Saison, 2018, olieverf op doek, galerie EIGEN + ART Leipzig. Foto: Uwe Walter.
Het imposante tweeluik Stanze (2018) is geschilderd op het grootste formaat dat Schnell tot nu
Drents Museum
toe heeft gebruikt, 290 bij 460 centimeter. Bij binnenkomst wordt je blik als vanzelf de diepte
Brink 1, Assen
van het schilderij ingezogen. ‘Stanze’ is Italiaans voor kamers. Het schilderij is losjes geïnspireerd
Open: di-zo 11-17 uur
op een bezoek aan het Vaticaans Museum in Rome. De architectuur is gedesintegreerd in
Voor tickets en informatie:
talrijke vlakken, die muren, ramen, deuren of traptreden kunnen voorstellen, maar evengoed
drentsmuseum.nl
schilderijen in een museum of banieren in een winkelstraat. Alles lijkt te zweven.
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
63
Kunst, design en fotografie in Groninger Museum Het Groninger Museum is weer open. En bezoekers hebben niks gemist, want de tentoonstellingen zijn verlengd. Ook is En tóch staat de Martini – 75 jaar bevrijding in Groningen voor het eerst in het museum te bekijken.
WAT ZULLEN DE BUREN ZEGGEN? - FOTOGRAFIE UIT EIGEN COLLECTIE VERLENGD T/M 4-10-2020
In de tentoonstelling Wat zullen de buren zeggen? zijn ruim honderd foto’s te zien waar de buren vast en zeker een mening over hebben. In de expositie zie je een uitzonderlijke collectie foto’s die het Groninger Museum in de afgelopen vijftig jaar heeft verzameld. Bekijk foto’s van topfotografen zoals Anton Corbijn, David LaChapelle, Erwin Olaf, Andres Serrano en Gus Van Sant, met verrassende bijschriften, geschreven door kinderen.
Erwin Olaf, Pearls, Sabine, 1986, Groninger Museum. Foto: John Stoel
Alessandro Mendini Foto: Carlo Lavatori – Alessandro Mendini Archive
MONDO MENDINI – DE WERELD VAN ALESSANDRO MENDINI VERLENGD T/M 30-8-2020
Vijfentwintig jaar na de opening van het door hem ontworpen Groninger Museumgebouw heeft Alessandro Mendini (1931-2019) alle ruimte gekregen om zijn droomtentoonstelling te realiseren. Kort voor zijn overlijden selecteerde de grand old man van het Italiaanse design niet alleen tientallen van zijn eigen revolutionaire ontwerpen, maar ook werk van vele andere kunstenaars en ontwerpers. Mondo Mendini is een kleurrijke, visueel overweldigende mix van beeldende kunst, design en architectuur.
64
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
The Beths (Nieuw Zeeland), Vera Groningen 30 mei 2019 - Willem Kolvoort
DRUKKER IN OORLOGSTIJD H.N. WERKMAN EN DE BLAUWE SCHUIT
WILLEM KOLVOORT POSTERS VOOR VERA VERLENGD T/M 20-9-2020
Willem Kolvoort (1965), de bekende posterdrukker van poppodium Vera in
VERLENGD T/M 4-10-2020
Groningen, presenteert zijn speelse,
Vaderlandsliefde, volharding en hoop op een
fantasievolle en humoristische zeefdrukken in het Groninger Museum. De eigenzinnige
betere toekomst: dit zijn veel voorkomende
ontwerpen ogen vaak brutaal - een brutaalheid
de Blauwe Schuit, een gezelschap dat werd
die je bij een concertpodium als Vera
opgericht aan het eind van 1940. Aan de hand
verwacht - maar van de grappige dierfiguren
van onder andere gebeden, psalmen, teksten uit
die de posters bevolken gaat ook iets
de Joodse en Jiddische cultuur en moderne
vertederends uit.
poëzie reageert het gezelschap op de bezetting.
thema’s in de druksels van H.N. Werkman voor
Hendrik Nicolaas Werkman voorblad van het boekje Bij het graf van den Nederlandschen onbekenden soldaat gevallen in de Meidagen 1940, 1942, Groninger Museum, schenking mevr. M.C. Werkman - van Leeuwen. beeld: Groninger Archieven
EN TÓCH STAAT DE MARTINI - 75 JAAR BEVRIJDING IN GRONINGEN
Ondanks maatregelen omtrent het coronavirus is het Groninger Museum goed te bezoeken. Er zijn aanpassingen
T/M 27-9-2020
gemaakt om ervoor te zorgen dat
En tóch staat de Martini - 75 jaar Bevrijding in
iedereen veilig en in alle rust van de
Groningen staat stil bij de facetten van de oorlog
kunst kan genieten. Zo is er onder
en de bezetting in Stad en Ommeland. Verzet en
andere een route die bezoekers in het
collaboratie komen aan bod, net als de
museum moeten volgen en zien
vervolging van de Joodse gemeenschap, maar de
medewerkers er op toe dat iedereen
tentoonstelling gaat ook over het leven van al die mensen die ongewild in de oorlog terecht
1,5 meter afstand houdt. Naderhand een cadeau kopen of iets
kwamen en het liefst hun gewone leven wilden
eten in het museum is ook mogelijk,
voortzetten.
want het MendiniRestaurant en de museumwinkel zijn open. Tickets zijn alleen online verkrijgbaar. Bestel ze op
En tóch staat de Martini – 75 jaar bevrijding in Groningen, Groninger Museum, vormgeving: Rudo Menge
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
www.groningermuseum.nl/tickets.
65
COLUMN
KIJK OP BEDRIJFSWAARDERING IS GOEDE RAAD TE DUUR? Ondernemers hebben deze eeuw kennisgemaakt met een aantal zakelijke ups-and-downs, zoals een wereldwijde economische crisis. Maar diezelfde ondernemers hebben ook geprofiteerd van een zich herstellende economie. Met name ondernemers die tijdig in staat waren hun bakens te verzetten. Helaas opende dit jaar met de uitbraak van het Coronavirus. Malaise voor vrijwel alle ondernemers! Hadden wij ons kunnen wapenen tegen de zakelijke gevolgen van het virus? Het antwoord is eigenlijk nee. Maar als we tijdig waren gewaarschuwd en vroegtijdig maatregelen hadden kunnen treffen, hadden we dan wellicht een deel van de economische gevolgen voor onze ondernemingen kunnen voorkomen? Stel dat een onafhankelijke adviseur ons met raad en daad op het gebied van de gevolgen van een pandemie had bijgestaan. Zouden wij als ondernemers daar dan niet heel erg veel geld voor over hebben gehad? Wij denken van wel, want échte goede raad is immers nooit te duur. Natuurlijk weten wij dat de markt waarbinnen wij onze producten en diensten aanbieden constant in beweging is. Maar houden wij daar wel écht rekening mee? Als ondernemer zou je eigenlijk minimaal eens in de drie jaar kritisch de waardeontwikkeling van je onderneming onder de loep moeten nemen. Je zult versteld staan welke informatie zo’n bedrijfswaardering je oplevert. Overigens is zo’n bedrijfswaardering veel meer dan het jaarlijkse gesprek met je accountant, want dat is toch vooral terugkijken. Nee, het is juist de scherpe analyse van een onafhankelijke bedrijfsadviseur die de marktontwikkelingen, de concurrentie en niet te vergeten de interne prestaties samen met de ondernemer tegen het licht houdt. En zo in staat is een professionele bedrijfswaardering te maken tot een waardevol instrument om toekomstig beleid op te baseren. Op basis van een professionele bedrijfswaardering kun je samen met de strategisch adviseur kijken naar de opties die er zijn voor het realiseren van een nieuw product of het benaderen van een nieuwe markt. Samen kun je ook bediscussiëren of het overnemen van een concurrent of een bedrijf in dezelfde keten een groeiversneller zou kunnen zijn. Want een ‘buy and build strategie’ (groei door overnames) biedt de mogelijkheid groei te realiseren en tegelijk je algemene kosten te verlagen. Een goede bedrijfswaardering is belangrijk om scherp te krijgen waar je staat, waar verbeterkansen liggen, maar óók waar je naartoe kunt groeien als je tijdig de juiste strategische keuzes maakt. Natuurlijk kost het inhuren van een onafhankelijke strategisch adviseur op het gebied van bedrijfswaarderingen en bedrijfsovernames geld. Maar onthoud, échte goede raad is nooit te duur! < Richard Temmink & Robert Wielinga Partners Centrum voor Bedrijfsopvolging
66
KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL
O N T D E K D E K R A C H T VA N
BEZOEK HET GROOTSTE NOG WERKENDE STOOMGEMAAL TER WERELD
Het Woudagemaal, uniek in de wereld Ontdek de kracht van stoom in het bezoekerscentrum en beleef het mee in 3D. De rondleiding voert je langs de fascinerende techniek van het grootste, nog in werking zijnde stoomgemaal ter wereld. Een indrukwekkende kathedraal van stoom gebouwd in de architectuur van de Amsterdamse School. Dat mĂłet je gezien hebben. Oog in oog met de beschermende kracht tegen het water. Zonder het Woudagemaal zag Nederland er heel anders uit! dinsdag t/m zaterdag zondag
10.00 - 17.00 uur 13.00 - 17.00 uur
Voor openingstijden tijdens feest- en bijzondere dagen n zie op www.woudagemaal.nl
- Unesco Werelderfgoed - Spannende 3D-film - Educatieve activiteiten - Prachtige architectuur - Technisch hoogstandje - Gezellige koffie- en theeschenkerij - Gratis audiotour app in negen talen - Rolstoel- en rollatorvriendelijk
ER
ELD
ER FG
O
E
D
W
Bezoekadres: Gemaalweg 1a, 8531 PS Lemmer
t
t
United Nations (GXFDWLRQDO 6FLHQWLÂżF DQG Cultural Organization
GE
I
N
RI
E
MO
E R LD H
N D I AL
WO
TA
t
PA T R I M
O
Ir. D.F. Woudagemaal Werelderfgoed sinds 1998
Magistrale beleving van stoom, architectuur en water
Wij denken graag net even anders met u mee! Duidelijk en betrokken advies. Daar ligt onze kracht en uw kans om het verschil te maken. Wij zijn betrokken adviseurs die ervaring en visie meebrengen. Doelgericht op zoek naar kansen en inventieve oplossingen om samen succesvol te kunnen groeien.
www.vanbraakaccountants.nl
adres Kraaiheide 15 9202 PC Drachten
post Postbus 652 9200 AR Drachten
tel 0512 - 571250 mail drachten@vanbraakaccountants.nl