Maak kennis met enkele Freonen fan Fossylfrij Fryslân De Freonen fan Fossylfrij Fryslân bestaan uit 137 duurzame leden. Wie zijn ze en waar richten ze zich op? Maak kennis met drie van hen: HBO bouw & energie, SBSAFE en Energie Coöperatie BUITENgewoon Duurzaam U.A.
Harmen Bouwstra. “Wij bouwden in Tersoal onze biobased passiefwoning met kantoor, voornamelijk met bedrijven rondom het dorp. Een passiefwoning maakt gebruik van zonnewarmte en heeft voor een comfortabel binnenmilieu bijna geen energie nodig voor verwarming en koeling.”
Harmen Bouwstra (HBO bouw & energie)
“Duurzaam energetisch bouwen duur? Vergeet het maar! De uitgangspunten van passief bouwen geven de laagste kosten gedurende de levenscyclus van een gebouw. Met duurzaam energetisch bouwen verandert het vakmanschap. Het streven is een optimaal functionerend gebouw. De disciplines staan niet meer op zichzelf en samenwerking is essentieel. Als gecertificeerd Passive House Tradesperson heb ik de energiebehoefte voor deze woning vooraf berekend met de nZEBenergiebalansberekening, keuzes gemaakt en het energieverbruik nauwkeurig bepaald.”
HBO bouw & energie: met passief bouwen naar laagste kosten “In 1966 vertrok ik met mijn ouders vanuit Friesland en sinds 2020 ben ik weer terug en nam HBO bouw & energie met me mee”, aldus
34
OF 2021-08
“Als lid van vereniging DNA in de bouw ben ik tevens adviseur voor Stichting WNR. WNR heeft een model ontwikkeld gebaseerd op gebouwgebonden financiering en 30 jaar gegarandeerde energieprestaties waarmee
VvE’s worden ontzorgd. In Friesland gaan we graag nieuwe samenwerkingen aan.”
SBSAFE “Wie zonder aardgas gaat wonen kiest vaak een warmtepomp, terwijl infrarood eigenlijk een heel goed alternatief is”, vertelt Siebe Bosch. “Technisch berekend lijkt infrarood onvoordelig, maar ik kan u verzekeren dat dit in de praktijk enorm meevalt. Soms is infrarood zelfs voordeliger. Een warmtepomp heeft nog steeds de nadelen van de huidige CV. Een centraal apparaat – technisch lastig en groot, onderhoudsgevoelig, met vaak een buitenunit en lawaai - dat de hele woning van warmte voorziet.” “Infrarood is daarentegen decentraal, geluidloos én individueel en lokaal precies regelbaar. Het kan een kantoor aan huis verwarmen, zonder de gehele woning te verwarmen, met een centrale thermostaat in de kamer. Een warmtepomp verwarmt water, wat rond wordt gepompt en de vloer en radiatoren verwarmt. Vervolgens wordt de lucht verwarmd en die verwarmt de mens en tafel. Een infraroodpaneel verwarmt dírect
