PEEK & 3D-PRINTEN
Isotroop en ‘voidless’ Bond3D presteert met eigen PEEK-printer Tegenwoordig is bijna elk materiaal te printen en dan kan een highperformance thermoplastisch polymeer als PEEK niet achterblijven. Vanwege de hoge viscositeit in gesmolten staat en de anisotropie van conventioneel geprinte producten, is printen van hoogwaardige PEEK-producten echter een uitdaging. Bond3D ontwikkelde een drukgestuurd printprocedé dat de gunstige bulkeigenschappen van PEEK behoudt. Het Enschedese bedrijf bouwt nu printers, niet voor de verkoop maar voor productie – ondersteund met applicatie-engineering – in eigen huis. Voor de toekomst staan printfabrieken in Amerika en Azië op de kaart.
P
EEK (polyetheretherketon) is als high-performance thermoplastisch polymeer geliefd vanwege zijn brede scala aan gunstige eigenschappen: lichtgewicht, hoge sterkte, chemische resistentie, thermische stabiliteit (van –50 tot +150 °C) en biocompatibiliteit. Het vindt daarom toepassingen in uiteenlopende markten, zoals halfgeleiders, medisch, ruimtevaart, energie en automobielindustrie. Ontwerpers willen de gunstige eigenschappen van PEEK maar wat graag combineren met de vormvrijheid die printen biedt. Vandaar dat er al jaren veel energie wordt gestoken in het 3D-printen van PEEK en het ontwikkelen en bouwen van PEEKprinters. Eind vorig jaar op de Formnext in Frankfurt (D), een prominente beurs voor additive manufacturing, waren die printers in allerlei soorten en maten te bewonderen.
Eigen businessmodel
Een opvallende debutant op Formnext was Bond3D uit Enschede, dat ook een 3D-printer voor PEEK heeft ontwikkeld. Het is zelfs een unieke printer, zo claimen ze, die werkt volgens een drukgestuurd printprocedé. Daarmee blijven de high-performance eigenschappen van PEEK behouden in eindproducten die isotroop en ‘voidless’ zijn. Bond3D verkoopt echter geen PEEKprinters, maar baseert zijn businessmodel op het printen van PEEK-producten en het ondersteunen van klanten bij ontwerp en printvoorbereiding. Daarbij bouwt het op de samenwerking met een van ’s werelds grootste PEEK-producenten, het Britse Victrex, dat in 2019 investeerde in Bond3D om de start-up te helpen de stap naar de markt te zetten. In de relatie is sprake van tweerichtingsverkeer, vertelt Marc Kunst, manager sales & business development bij Bond3D. “Victrex levert ons het materiaal en komt met leads; zij zijn immers al 35+ jaar actief in deze markt. Omgekeerd, 10
KR_Artikel4P_1.indd 10
wanneer wij business development met klanten doen, schakelen we Victrex in als materiaaldeskundige.”
Vrijgave techniek
Beursbezoekers waren enthousiast eind vorig jaar, aldus Kunst. “Sinds 2014 hebben we in een techniekbubbel gezeten, nu zijn we voor het eerst actief naar de markt gestapt. Met leads die de afgelopen twee jaar al via Victrex bij ons kwamen, hebben we ontwikkelprojecten gedaan, proto’s geprint en gewerkt aan de vrijgave van onze techniek; we zijn nu in het stadium van seriematig produceren. Het was dan ook een fijne bevestiging die we op de beurs kregen, dat er geen andere partijen zijn die een printer hebben met dezelfde capabilities als de onze.” Vanwege de gunstige eigenschappen van PEEK die in het procedé behouden blijven, concentreert Bond3D zich op kritische functionele delen. “We hebben drie focusmarkten: semiconductor, medical en energy; daarnaast doen we ook wat voor automotive en industrial.”
Formule 1
In de semicon is lichtgewicht – bij vervanging van metaal door PEEK in een product – van belang, verklaart Kunst. “Net als het feit dat onze producten de eigenschappen behouden van het bulkmateriaal, dat engineers al kennen. Als specifieke applicatie maken we veel manifolds (voor de verdeling van vloeistofstromen, red.), vanwege de lekdichtheid van onze voidless producten en de chemische resistentie van PEEK.” In de energiemarkt wordt PEEK al sinds jaar en dag gebruikt in de olie & gas, vanwege de chemische resistentie. Kunst toont een onderdeel voor een energiezuinige oliepomp dat van het harde, lastig te bewerken super duplex roestvaststaal wordt gemaakt. “Wij kunnen het veel sneller in PEEK printen en gaan nu ook
KUNSTSTOF & RUBBER # 01-2022
28-01-2022 11:03
