a r c h e o l og i a
Bałtyk 1000 lat temu Tekst MATEUSZ POPEK
Zdjęcia WIKIMEDIA COMMONS
Haithabu, średniowieczna osada, największe nordyckie miasto czasów wikingów i jednocześnie najstarsze (obok istniejącego Ribe) miasto duńskie
rządzone przez silnych władców. Dania była pod panowaniem
Gdy stoimy na plaży i patrzymy na Morze Bałtyckie na horyzoncie zawsze majaczy jakiś statek podążający do tylko sobie znanego portu.
Swena Widłobrodego. W Norwegii władzę przejął Olaf Trygvasson, a Szwecją zarządzał Olaf Skötkonung. Na południowym wybrzeżu Bałtyku dominował władca Polski Bolesław Chrobry, który na wschodzie graniczył z bałtyjskim plemieniem Prusów. Wschodnie krańce morza to były tereny pod panowaniem ruskiego władcy Włodzimierza Wielkiego. Każdy z tych twardych i wybitnych władców prowadził wojny, na które potrzebował
P
50
mnóstwo pieniędzy, które uzyskiwał między innymi z handlu. ort, do którego dopłynie, jest zatłoczony, pełen innych stat-
Jedną z głównych aren tego rynku był właśnie Bałtyk pokryty
ków i towarów, które są przeładowywane, aby wyruszyć
siecią szlaków handlowych.
dalej w podróż. Zastanawialiście się jak wyglądało to morze
Te szlaki handlowe musiały prowadzić „dokądś”. Przecież
1000 lat temu? Czy sporadycznie jakieś łodzie przybijały do pla-
nie dałoby się prowadzić intensywnej wymiany bez miejsc
ży, by z miejscową ludnością wymienić się towarami? Czy może
do tego specjalnie przygotowanych. Takimi miejscami były
był jednak pełen podążających do zatłoczonych portów stat-
porty nazywane czasami przez naukowców proto-miastami lub
ków handlowych?
po prostu miastami. O wielkości i wspaniałości tych miast do-
Zanim odpowiemy sobie na te pytania może warto opo-
wiadujemy się dzięki arabskim podróżnikom czy europejskim
wiedzieć, co działo się w tym czasie wokół tego niewielkiego
kronikarzom. Tak o jednym z miast wypowiadał się kronikarz
morza. Około 1000 lat temu kraje skandynawskie zaczęły być
Adam z Bremy: