Intussen in Saint-Emilion: de classificatie van 2022

In September 2022 werd de tienjaarlijkse herziening van de classificatie van Saint-Emilion voorgesteld. Die was vooraf in het nieuws gekomen door de terugtrekking van Cheval Blanc en Ausone in juli 2021, gevolgd door Angélus in januari 2022 en La Gaffelière in juni 2022. Met het vertrek van deze Premiers Grands Crus Classés (drie ‘A’ en één ‘B’) kwam er wat ruimte vrij aan de top van de classificatie die echter niet werd ingenomen door de promotie van Grands Crus Classés naar de rang van ‘Premier’. Enkel Château Figeac promoveerde, binnen de ‘Premiers’ van ‘B’ naar ‘A’.

Er zijn nu nog 14 Premiers Grands Crus Classés over. Daarnaast zijn er nu 71 Grands Crus Classés, waarvan 17 nieuwe domeinen. Toch is het totaal van 85 nauwelijks groter dan de 82 van het klassement van 2012. Naast het vertrek van bovenvermelde toppers is het verschil te verklaren door de fusie van sommige domeinen (Faurie de Souchard – opgeslorpt door Dassault, Grand Pontet en l’Arrosée – opgenomen in Quintus) of hun terugtrekking – zoals La Clotte, eigendom van dezelfde familie als Ausone.

PREMIERS GRANDS CRUS CLASSÉS A

Château FIGEAC Château PAVIE

PREMIERS GRANDS CRUS CLASSÉS

Château BEAU-SEJOUR BECOT Château BEAUSEJOUR HERITIERS DUFFAU LAGARROSSE Château BELAIR MONANGE Château CANON Château CANON LA GAFFELIERE Château LARCIS DUCASSE Château PAVIE MACQUIN Château TROPLONG MONDOT Château TROTTEVIEILLE Château VALANDRAUD CLOS FOURTET LA MONDOTTE

GRANDS CRUS CLASSÉS

Château BADETTE * Château BALESTARD LA TONNELLE Château BARDE-HAUT Château BELLEFONT-BELCIER Château BELLEVUE Château BERLIQUET Château BOUTISSE * Château CADET-BON Château CAP DE MOURLIN Château CHAUVIN Château CLOS DE SARPE Château CORBIN Château CORBIN MICHOTTE * Château COTE DE BALEAU Château CROIX DE LABRIE * Château DASSAULT Château DE FERRAND Château DE PRESSAC Château DESTIEUX Château FAUGERES Château FLEUR CARDINAL Château FOMBRAUGE Château FONPLEGADE Château FONROQUE Château FRANC MAYNE Château GRAND CORBIN Château GRAND CORBIN-DESPAGNE Château GRAND MAYNE Château GUADET Château HAUT-SARPE Château JEAN FAURE Château LA COMMANDERIE * Château LA CONFESSION * Château LA COUSPAUDE Château LA CROIZILLE * Château LA DOMINIQUE Château LA FLEUR MORANGE Château LA MARZELLE Château LA SERRE Château LA TOUR FIGEAC Château LANIOTE Château LARMANDE Château LAROQUE Château LAROZE Château LE CHATELET Château LE PRIEURE Château MANGOT * Château MONBOUSQUET Château MONTLABERT * Château MONTLISSE * Château MOULIN DU CADET Château PEBY FAUGERES Château PETIT FAURIE DE SOUTARD Château RIPEAU Château ROCHEBELLE Château ROL VALENTIN * Château SAINT-GEORGES (COTE PAVIE) Château SANSONNET Château SOUTARD Château TOUR BALADOZ * Château TOUR SAINT CHRISTOPHE * Château VILLEMAURINE Château YON-FIGEAC CLOS BADON THUNEVIN * CLOS DE L'ORATOIRE CLOS DES JACOBINS CLOS DUBREUIL * CLOS SAINT-JULIEN * CLOS SAINT-MARTIN COUVENT DES JACOBINS LASSEGUE *

CHEVERNY EN COUR-CHEVERNY VERBORGEN JUWELEN

Schade door klimaatopwarming.

Cheverny en Cour-Cheverny: verborgen juwelen. Goede tradities dienen in eer te worden gehouden. Elk jaar trekken Gino en ik, leden van Commanderij Land van Waas, er op uit met slechts één doel: een minder bekende wijnstreek onder de aandacht brengen binnen de commanderij. Dit jaar gingen we op bezoek in Cheverny en Cour-Cheverny. Twee appellaties waar zelden wordt over gesproken. Je vindt ze ook nauwelijks in de Vlaamse wijnhandel. Ten onrechte, want er zijn juweeltjes te vinden tegen zeer aantrekkelijke prijzen.

HANS MAECKELBERGHE GINO DE MEESTER Commanderij Land van Waas Foto's Hans Maeckelberghe

We beginnen onze verkenning in de Maison des Vins de Cheverny, een hoogtechnologisch proeflokaal waar een honderdtal wijnen ons opwachten. Je kan er vier wijnen gratis proeven. Uiteraard gaan wij een stapje verder. Voor zesenhalf euro krijg je een proefglas met RFID-chip om zeven wijnen te proeven. Uit een muur komen ruim honderd inox buisjes. Elk buisje vertegenwoordigt een wijn. De RFID-chip registreert het aantal geproefde glazen. Praktisch is het wel. Je proeft precies op je eigen tempo. Daarenboven kijkt de wijnmaker je niet in de ogen om te zien wat je van zijn wijn vindt.

De AOP Cour-Cheverny is gemaakt van 100% romorantin, een zeldzame druif. De AOP Cheverny is echter altijd een assemblage. Bij witte cheverny is dat een assemblage van vooral sauvignon blanc of gris aangevuld met een kleinere hoeveelheid chardonnay, chenin en zelfs orbois. Die laatste twee worden echter nauwelijks nog aan-

geplant. Ook voor rode cheverny wordt er geassembleerd. Deze bestaat voor een groot aandeel uit pinot noir aangevuld door een kleinere hoeveelheid gamay en optioneel tot maximaal 5 % côt (malbec). In de praktijk bestaan bijna alle wijnen enkel uit pinot noir en gamay.

Aan de hand van de Vivino-app zochten we de boeren met de hoogste score binnen deze AOP’s. Zo kwamen we (onaangekondigd) bij François Cazin. De man bewerkt 23 hectaren die voornamelijk witte wijnen opleveren, in de eerste plaats onder de AOP Cour-Cheverny, gemaakt van oude stokken romorantin, aangeplant op een klei-kalk bodem. De hele oogst gebeurt manueel. We proefden een van zijn wijnen in Maison des Vins de Cheverny, maar zijn vandaag nog meer overtuigd van de kwaliteit. François heeft veel respect voor de natuur.

Onderweg valt ons op dat de hele streek er niet eens uitziet als een wijnstreek. Je wordt omringd door graanvelden, zonnebloemen, weiden en slechts hier en daar een wijngaard.

EEN KWARTIER IS REKBAAR

De wijnmaker van Domaine du Salvard heeft aanvankelijk maar een kwartiertje tijd. Anderhalf uur later hingen we nog aan zijn lippen. We leerden waarom orbois, chenin en sauvignon gris nauwelijks nog zijn aangeplant. Dit blijkt om de eenvoudige reden dat de consument liever chardonnay en sauvignon blanc drinkt. Sauvignon gris kan wel nuttig zijn omdat die meer resistent is tegen vorst dan de witte variant. En die vorst kan nefast zijn bij klimaatopwarming. Hoezo vorst bij klimaatopwarming? Wel door de opwarming staan de stokken tegenwoordig vroeger in bloei. Bij voorjaarsvorst worden de bloesems getroffen. We zijn vooral verrast door zijn witte Cheverny l'Héritière.

Bij Domaine Daridan vragen we of er interesse is in een artikel in Ken Wijn-magazine. Na telefonisch overleg met de patron blijkt Benoît Daridan zelf bereid ons te woord te staan. Domaine Daridan heeft 14 wijnen in de AOP Cheverny en de AOP Cour-Cheverny. Daarnaast hebben ze een ruim aanbod AOP Touraine, IGP Val de Loire en Vin de France. Benoit heeft het domein van 20 hectaren overgenomen in 2001. Hij heeft een duidelijke visie. Natuurlijk werken, inheemse gisten gebruiken, malolactaatomzetting laten doorgaan als de wijn daar zelf zin in heeft. Dat de strakke zuren daardoor verdwijnen is voor hem een goede zaak. Hij laat regelmatig het woord Bourgogne vallen. Blijkbaar heeft hij een liefde voor de rondheid van chardonnay. Na zowat alles op fles te hebben geproefd, krijgen we de kans de recente jaargangen te proeven vanuit het vat. Na ongeveer drie uur waren we onder de indruk, niet alleen van de gastvrijheid, maar nog meer van zijn wijnen. Hij eindigt het bezoek met een pluim voor Nomacorc, kurken van Belgische makelij (synthetisch en ademend als natuurlijke kurken). Vive la Belgique!

TOPTECHNOLOGIE.

Benoit Daridan had ons aangeraden om wijn te proeven in La Maison des Vins de Chambord. De technologie gaat hier nog een stapje verder dan in La Maison de Cheverny. Je krijgt de wijnspecificaties te zien op een display. Verder komt de wijn ook door een buisje in je glas. We proefden 16 wijnen. Na afloop waren er twee die ons bijzonder waren opgevallen: een rode cheverny en een cour-cheverny. Beide wijnen kwamen van dezelfde producent: Cyrille Sevin, die we dan maar in Mont Près Chambord gingen opzoeken.

Cyrille Sevin ontving ons hartelijk en sprak uitvoerig over zijn passie. Hij teelt biologisch op 11 hectaren. In de kelder gaat de wijn zijn gang met endogene gisten en een minimum aan sulfiet. Cyrille laat ook de malolactaatomzetting komen als die spontaan optreedt. Hij streeft ernaar maaltijdwijnen te maken, dus deze minder hoekige zuren zijn welkom. In dat opzicht is hij vergelijkbaar met Benoit Daridan. Cyrille is helemaal niet mediatiek. Ooit had hij een website, maar nadat die werd gehackt, startte hij nooit opnieuw. Hij beperkt publiciteit tot zijn gsm-nummer en e-mailadres op het etiket.

DE LAATSTE DAG

Ondertussen is het onze laatste dag ter plaatse en hebben we nog een afspraak op twee domeinen.

Bij Philippe Tessier worden we verwelkomd door zoon Simon die in 2020 de leiding over het bedrijf overnam van vader Philippe, die evenwel blijft assisteren, vooral in de wijngaard. Simon vaart dezelfde koers als zijn vader, met hooguit hier en daar een kleine aanpassing. De helft van de witte druiven in de wijngaard bestaat uit romorantin, waarvan cour-cheverny gemaakt wordt. Simon is ervan overtuigd dat wijn wordt gemaakt in de wijngaard.

We ronden onze zoektocht af bij Luc Percher. Hij begon in 2005 met negen hectaren. De jongste stokken zijn 30 jaar oud, de oudste tussen 115 en 125 jaar. Hij is gek van gamay en cultiveert er vier types van. Als er al eens een stokje moet worden vervangen, dan gebeurt dat steeds met materiaal uit de eigen wijngaard. Om dezelfde reden wil hij ook kost wat kost de orbois laten staan, ook al vraagt die meer onderhoud en is hij zuurder en maakt hij minder suikers dan de chardonnay. Door de samenstelling van zijn wijngaard te handhaven kan hij niet alle wijnen op de markt brengen onder de AOPs Cheverny of Cour-Cheverny. Veertien van zijn zeventien wijnen komen uit als 'Vin de France', maar ze mogen er zijn.

We hebben intens genoten van de bezoeken aan de wijnmakers, hun wijnen en hun gastvrijheid. Cheverny en Cour-Cheverny zijn nog jonge AOP's, maar dankzij de vignerons die de kwaliteit en zuiverheid als hoogste goed beschouwen, zijn we overtuigd van het potentieel van beide appellaties.

Geproefd

DOMAINE DES HUARDS

Zevende generatie wijnbouwers die al 25 jaar biologisch werken, de laatste 12 jaar zelfs biodynamisch gecertifieerd. De familie Gendrier weet wat wijn maken is. Het werk in de wijngaard stimuleert het microbiële leven van de bodem. De kruiden tussen de wijnranken dragen bij tot een unieke biodiversiteit. Er wordt enkel gebruik gemaakt van een aantal natuurlijke preparaten en kleine dosissen koper en zwavel. In de kelder vindt de gisting plaats met wilde gisten. De wijnen zijn een expressie van het terroir en het wijnjaar.

Cour-Cheverny – François 1er 2019

Gemaakt met 100% romorantin van stokken met een gemiddelde leeftijd van 75 jaar. In het glas krijgen we een lichtgele wijn met een verfijnd elegant boeket, nuances van geel rijp fruit en een minerale impressie. In de mond geeft dit een complexe aanzet, verfrissende zuurtjes en minerale elementen die de nodige spanning in de wijn brengen. Dit alles eindigt met een lange gebalanceerde afdronk. Wijn die nog beter wordt na enkele jaren. (€ 25)

Cheverny Blanc – Pure 2020

Mooi huwelijk tussen sauvignon blanc (85%) en chardonnay (15%) die acht maanden sur lies hebben gelegen. De wijn heeft een briljante schittering met mooie tranen. De geur is fruitig met dominante tonen van citrus. Dit alles zet zich verder in de mond: een smakelijke frisse, fijne wijn ondersteund door toetsen van kweepeer en citroen en met een lange afdronk. (€ 16,2)

DOMAINE TESSIER

Dit is een familiebedrijf dat sinds 1998 volledig biologisch werkt. De 26ha grote wijngaard bestaat voor de witte druivenrassen uit romorantin (6.5ha), sauvignon blanc (5ha), aangevuld met chardonnay (1ha). De rode druivenrassen zijn voornamelijk pinot noir (6ha) en gamay (4,5ha), aangevuld met een beetje côt en pineau d’aunis. De witte wijnen worden koel gevinifieerd en ondergaan een malolactaatomzetting. Voor de rode wijn gebruikt men twee methodes: bij ongeveer 75% van de druiven gebruikt men de ‘macération semi-carbonique’ (zoals in Beaujolais). De andere 25% wordt eerst ontrist vooraleer ze in de cuves gaan.

Cour-Cheverny – Sables 2020

100% romorantin. Dit is een licht goudgele, heldere wijn met impressies van zeer fris tropisch fruit, honingtoetsen en zacht geroosterd brood. Een levendige aangename aanzet wordt mooi ondersteund door frisse zuren. Deze wordt heel smaakvol gevolgd door hetzelfde exotische fruit. De afdronk is lang en zuiver en heeft mooie zuurtjes en een aangenaam bittertje op het einde. (€ 13)

Cheverny Rouge, Point Nommé 2020

Deze wijn wordt hoofdzakelijk gemaakt van een selectie van de beste pinot noir aangevuld met wat gamay. Dit geeft een wijn met een mooie geconcentreerde rode kleur en een nog paarse rand. We vinden geuren van rijp fris rood fruit, een fijne kruidigheid en pioenroos. Een ronde fruitige aanzet met veel materie wordt ondersteund door fijne zuren. Het mooie geïntegreerde hout maakt dit een heel aangename wijn. Het geheel is elegant, evenwichtig en mooi gestructureerd met een lange afdronk. (€ 16)

Pinot noir recht uit het vat bij Benoit Daridan Cyrille Sevin - kwaliteit boven glamour.

DOMAINE CYRILLE SEVIN

Het verhaal van Cyrille is ietwat apart: nadat hij jarenlang leerkracht wiskunde was in Parijs, gooide hij het over een andere boeg. Hij ging biologische wijnen produceren in Mont-Près-Chambord. Zijn 11ha wijngaard verwerkt hij biologisch met heel veel respect voor de natuur. Veel handmatig bewerken van de grond, stokken alleen behandelen met Bordelese pap, wat zwavel en gefermenteerde plantenextracten. Handmatig plukken van de druiven zorgt voor een perfect gezonde oogst. Het gebruik van sulfiet in de wijnen wordt tot een absoluut minimum beperkt.

Cheverny Rouge – Le Bois de Bisson 2019

Deze wijn is grotendeels gemaakt van pinot noir (80%) aangevuld met gamay (20%). De gamay wordt gevinifieerd volgens de ‘macération carbonique’-methode. De pinot noir wordt volledig ontrist voor vergisting. Eens gegist wordt de wijn geassembleerd en rijpt die verder op gebruikte eikenhouten vaten. De wijn heeft een diepe intense kleur met nog paarse tonen. In de neus overheerst de pinot noir: elegante aroma’s van rood fruit (kers, aardbei), wat kruidigheid en een lichte vanille in de achtergrond. De wijn heeft een sappige aanzet, gevolgd door fijn, rijp, rood fruit, ondersteund door fijnen zuren en wat molligheid. Het is een evenwichtige wijn met een mooie, middellange afdronk. (€ 12,5)

DOMAINE DARIDAN

Benoit Daridan is gecertifieerd onder het HVE3-keurmerk (Haute Valeur Environnementale). Het bedrijf streeft naar duurzame landbouw, en de eerste stappen in de conversie naar biologische certificering zijn al gezet. Benoit houdt van de goede dingen des levens en dat uit zich in gastronomische wijnen met een zekere delicatesse en elegantie. Voor zijn betere cuvées laat hij de wijnen rijpen op eikenhouten vaten.

Cheverny Blanc 2020

Dit is een assemblage van 80% sauvignon blanc en 20% chardonnay. In het glas krijgen we een lichtgele wijn, met een briljante schittering en mooie vette tranen. In de neus herkennen we de pure sauvignon blanc aroma’s van kruisbes en appel met een vleug van selder en kweepeer. De smaak heeft een aangename rondheid: de sauvignon frisheid met minerale toetsen is perfect verweven met chardonnay die de nodige vettigheid geeft. Dit alles levert een evenwichtige wijn met een mooie afdronk. Mooi als aperitief (€ 8,2)

Cheverny Blanc 2021

Deze wijn heeft dezelfde assemblage als 2020. Een lichtgele, heldere wijn met nog groene reflecties in het glas. In de neus krijgen we vooral frisse aroma’s van citrusvruchten en pompelmoes. Dit zet zich door in de smaak: de ranke zuren en de minerale stijl geven de wijn iets meer spanning. Kenmerkend voor wijnjaar 2021 is dat het wijnen zijn met een lager alcoholpercentage en een iets hoger zuurgehalte.

Cour-Cheverny l’Inspiration 2019 100% romorantin. De wijn heeft een goudgele kleur, vette tranen en een heel aromatische geur van witte bloemen, rijper (gekonfijt) fruit, honing en wat geroosterd brood. De wijn wordt gemaakt van heel rijpe druiven en krijgt na gisting nog een vatrijping van 15 maand. In de mond geeft dit een volle wijn met ietwat zoetere toetsen en elegante afdronk met rijpe finale waarbij een honingtoets domineert. (€ 22)

DOMAINE DU SALVARD – DELAILLE

De broers Emmanuel en Thierry Delaille leiden dit familiedomein. Het zijn echte ambassadeurs van Cheverny. Ze exporteren naar de USA, Canada, Brazilië, Japan en China, en ook naar België. Ze produceren voornamelijk witte cheverny en passen daarvoor de modernste technieken toe. Na het persen is er een koude vinificatie tussen 17°C en 19°C. Na de gisting laat men de wijn enkele maanden sur lies rusten. Afhankelijk van de cuvée laat met de malolactaatomzetting deels doorgaan waardoor men toch nog frisse, expressievolle wijnen verkrijgt. Naast hun basiswijnen maakt dit domein ook enkele mooie, duurdere, cuvées.

Cheverny Blanc – L’Héritière 2020

Dit is een assemblage van 80% sauvignon en 20% chardonnay die vergist op verschillende houten vaten (Franse en Amerikaanse eik). In het glas geeft dit een heldere, intense licht strogele wijn met mooie vette tranen. In de neus krijgen we fijne rijpe sauvignon aroma’s die na walsen overgaan in rijp geel fruit, mineraal met op het einde een fijne houttoets. De wijn heeft een complexe aanzet, gevolgd door een zekere kruidigheid en een houttoets. De afdronk is lang en zacht met een subtiele toets van hout en een aangenaam bittertje op het einde. (€ 19,5)

De vermelde prijzen zijn deze op het domein.