RAŞTIRMANIN
KOŞULLARI Algı ve Anlamlandırma Avukatların, saf duyusal izlenimden entelektüel kavramaya geçişte anlaması gereken şey; gözlemlenen olayın veya objenin yeniden tasarlanma imkânı olmasıdır. Modern psikoloji algı ve hafıza arasında kesin sınırlar görmez, algı; problemin çözümünün, bilgi problemi olduğunu varsayar. Bilincin duyu ve dış algılamadan oluşan iki ayrı bölgesi vardır. Duyu, organizmanın iç yapısını oluştururken; dış algılama organizmadan objektif dünyaya geçiş sağlar. Bilinç motor sinir sistemi ve kaslardan oluşan eylem bölgesine sahiptir. Dış algılama başlıca üç fonksiyona sahiptir; ilksezi, ayrışma ve birleşme. Objenin ne olduğunu, bizimle ilgisini, ismini bu fonksiyonlara bakarak anlarız. İmgeleme Tanıkların anlattıkları şeyler, daha önce imgelemelerinde var olan şeylerdir. Ne sunduklarının niteliğini, bu var olmanın nasıl olduğu belirler. “Şeyler” bizim bildiğimiz formların dışında; hatta bilinmeyen formlarda var olabilirler. Şimdiye kadar hukukçular bilimsel cevapla değil; imgelemin güvenilirliğiyle ilgilenmiştir. Bir tanıkla konuşulduğunda, imgelemlerini ne koşullar altında elde ettiği bilinemez, bu sadece ondan öğrenilebilir. Kendi imajımızla onun imajı arasında bir ilişki
yaratılmalıdır. İmgeler, sadece imgelerle kıyaslanabilir; aksi takdirde imgeler resimlerden ibarettir. Bu transmutasyon problemi hatırlama kaynaklıdır. Hatırlama asla objesiyle aynı olmaz. İmaj ve obje arasındaki fark, henüz bilimsel anlamda kanıtlanabilmiş değildir. Sadece bu ayrımın geçerliliğinin evrensel olarak bilindiğini ve herkesin içsel bir cevabı olduğunu varsayabiliriz. Ancak herkesin benzer standartları yoktur. Standart çeşitliliği çift taraflıdır. Bir taraf; imge ve objenin esasına dayanır, diğer taraf; imgenin algı sırasında ve sonrasında maruz kaldığı değişime dayanır. Düşüncelerin Birleştirilmesi Birleştirme, özellikle avukatlar için önemlidir. Çünkü bir çok davada, bazı kavramların varoluş koşulları sadece bu şekilde keşfedilebilmektedir. Hangi tanığın hipnotize edilmeden veya ifadelerinin doğruluğu test edilmeden hafızasından yararlanılabileceği; veya gerçeği söyleyebileceği gibi konularda başvurulan yöntemlerden biridir. Bu konuda benzerlik, karşılaştırma, eş zamanlılık, birbirini izleme özellikleri incelenir. Bir imaj ve açıklama oluşturmak için bağlantı gereklidir. Tanığın bağlantılarını oluşturmasına yardımcı olan koşulları bilmemek, karşılaşılan zorluklardan biridir.
7