8 minute read
Limburg – Edwin Becker
EDWIN BECKER
Gekneed uit Limburgs deeg *
Advertisement
In het weekend leeft Edwin Becker, conservator van het Van Gogh Museum in Roermond. Hij trekt de Limburgers graag uit hun comfortzone. tekst ANKE RIESENKAMP
MET ZIJN LANGE benen laveert Edwin Becker tussen het Van Gogh Museum in Amsterdam, waar hij hoofdconservator is, en zijn homeland Limburg. Alles wil hij eruit halen, uit het leven, uit de kunsten: ‘Wat realiseren we ons toch weinig hoe bijzonder het kunstaanbod is,’ mijmert hij. ‘Wat ik toch allemaal nog zou kunnen onderzoeken en uitdiepen in een tweede leven.’
Tot die tijd maakt Becker de weg vrij tussen Wenen en Amsterdam zodat Klimt volgend jaar in Amsterdam te zien zal zijn, geeft hij lezingen over het fin-de-siècle alsof het gisteren was en cureert hij de groots opgezette Biënnale in Roermond volgend jaar.
Euroregio In het weekend leeft Becker in zijn grootouderlijk huis in Roermond met zijn boeken en vleugel. De binding met Limburg is sterk. ‘Het lijkt erop dat de familiebanden in Limburg hechter zijn en de sociale cohesie groter. Dat ik elke dag met mijn moeder bel, wordt in het noorden toch vaak afgedaan als op zijn minst archaïsch-Italiaans.’
Het beeld van de in zichzelf gekeerde Limburger met een argwanende houding naar de Hollanders, vindt Becker te simplistisch. Limburgers zijn ambivalent: enerzijds koesteren ze het Limburgse, anderzijds gaan ze makkelijk de grens over, waar die waanzinnige Belgisch-Duitse achtertuin gloort.
De invloed van de buurlanden op de Limburger is nog altijd groot, niet in de laatste plaats vanwege de geopolitieke historie: het grondgebied en de inwoners van de provincie hoorden nog tot zo’n anderhalve eeuw geleden voor een groot deel tot het Duitse Hertogdom en een Vlaams gewest. Relatief laat dus werd Limburg als elfde provincie toegevoegd aan het Koninkrijk der Nederlanden. Becker meent dat de mix van de ordentelijke Duitser en het Vlaamse laisser-faire doorleven in de Limburger, en dat dat garant staat voor een surrealistisch verrassingseffect. ‘Voor mij is Limburg niet zo begrensd, ik woon in de Euregio. Dat is een verrijking.’
Of er een Limburgse kunsttraditie is? ‘Het is wel opvallend,’ zegt Becker, ‘dat een relatief groot aandeel van acteurs, zangers en musici van zuidelijke bodem zijn. We krijgen op cultuurgebied toch wat extra mee door de gemeenschapszin binnen de fanfares en philharmonie.’ Voorzichtig oppert Becker een andere theorie. ‘Dat de afbeeldingen en rituelen binnen de katholieke kerk en de mis een impact hadden die maakte dat Limburgers traditioneel wat meer visueel waren ingesteld dan de Noordelingen.’
Maand van de Mystique. Een programma met tentoonstellingen, muziek, performances, mode, theater en film.
Becker: ‘Ik ben een groot fan van het gesamtkunstwerk met mode, beeldende kunst, installaties en muziek omdat het in zijn allesomvattendheid doorsijpelt in het leven. De werkelijkheid mag ontstegen worden om in een meer verrijkte wereld te belanden. Misschien is het toch de docent of pastoor in mij. Ik wil iets overbrengen.’ Becker lacht, ‘Ja, er is dat missie-achtige om mensen te bekeren, ze meer om zich heen te laten kijken. Er is zoveel moois, wees trots en geniet er toch van! Want wat ik vaak merk bij Limburgers, is dat ze niet makkelijk uit hun comfortzone te trekken zijn en daardoor ook heel veel dingen missen.’
Kermis-adel Met de keuze voor het thema van mystique met een q, lijkt een brug te worden geslagen tussen het religieuze verleden van de stad en de eigentijdse kunsten. Dit onlosmakelijk aan Roermond verbonden rijke religieuze leven zal sfeerbepalend zijn. Bijvoorbeeld in de keuze van locaties, waaronder de Munsterkerk, en van thema’s als zingeving en spiritualiteit. En dan is er nog het voorbeeld van de tot de verbeelding sprekende Roermondse kermisadel die hun prachtige huizen wisten te bouwen op het succesrecept van magie, chic en vermaak.
Op dit moment zijn Becker en medecurator Laura Adams met Euregionale kunstenaars als Jan Fabre en Julius von Bismarck in gesprek over welke werken in kerken en andere locaties passen. Iets om alvast naar uit te kijken is Koen Vanmechelen, die de meesterlijke ‘bastaard-kip’ kweekte, en die wellicht een toompje meeneemt uit zijn nieuwe project Labiomista (zie pagina hiernaast). Tot augustus is er een open call voor kunstenaars die aan willen sluiten. In lijn met het motto van Becker: ‘Das leben ein Theater’ is de moderne goeroe net zo goed een kunstenaar. <
Uit de comfortzone met mystique Op initiatief van Becker wordt volgend jaar Roermonds eerste grote kunstmanifestatie gepresenteerd. De biënnale
80
81
79
KLOOSTERDORP Een tip van Edwin Becker is het schilderachtige kloosterdorp Steyl, aan de oever van de Maas. Hier werden missionarissen opgeleid en uitgezonden. Missionarissen die weer terugkeerden naar Steyl namen iets van de ‘exotische’ cultuur uit hun gastland mee terug. Ze zijn terug te vinden in de tuinen, de gebouwen en in het werk van lokale kunstenaars. En in het Missiemuseum vind je een overweldigende hoeveelheid volkenkundige objecten, opgezette dieren en een kleurrijke verzameling vlinders.
80
TRACES In de serie Traces van de Ierse Jenny Owens (1982) zoekt de fotograaf naar sporen die mensen achterlaten in de stad. Sporen die een verhaal vertellen, zoals de brandende kaarsen in Traces of Maastricht. Owens vestigt onze blik erop. Het is aan ons om er een verhaal van te maken. De tentoonstelling Traces is te zien van 22 juni t/m 18 juli in Galerie PontArte in Maastricht.
81
LABIOMISTA Op 6 juli openen zich de poorten van Labiomista. Edwin Becker bezocht er, net over de grens nabij Genk, oprichter en kunstenaar Koen Vanmechelen en werd er letterlijk stil van. Een natuurgebied van 24 hectare met verschillende gebouwen waar kunst en wetenschap elkaar ontmoeten. In de oude dierentuin heeft de architect Mario Botta een bijna onaardse ruimte ontworpen waar de door Vanmechelen gekruiskweekte kippen scharrelen, grote sculpturen staan in het groen en waar onderzoek gedaan wordt naar biodiversiteit.
BONUS: Deze zomer kun je via See All This met de kunstenaar aan de wandel, houd vooral de kunstbrief in de gaten voor meer informatie.
84
- 83 - See All This 82
83
82
BONNEFANTEN De Engelse kunstenaar Stanley Donwood voorzag de ronde toren van het Maastrichtse Bonnefantenmuseum van een duizelingwekkende zwart-witte muurschildering: Optical Glade. Voor deze installatie, die permanent te zien is, maakte Radioheads frontman Thom een geluidscompositie: ’Voor een optimale beleving van de mysterieuze en haast sacrale ruimte.’ Deze zomer zie je er ook de tentoonstelling Slanted Squares van Marwan Rechmaoui, winnaar van de Bonnefanten Award 2019. Te zien t/m 8 september.
83
ENCI Bij de Sint-Pietersberg, de Nederlandse canyon in Maastricht, ligt een bijzonder natuurgebied tussen de rivieren de Jeker en de Maas in Zuid-Limburg. Vanaf uitzichtplatform de Kiekoet kijk je de Oehoevallei in, waar je de grootste uilsoort van Nederland kunt spotten, voordat je via de zestig meter lange trap afdaalt in de ENCI-groeve.
84
HEERDEBERG Op vijf kilometer van Maastricht ligt het paradijselijke Landgoed Heerdeberg, waar het ruikt naar mergel. Het restaurant heeft een buitenkeuken waarvoor de biologische buurtboeren de mooiste ingrediënten leveren. Je vindt hen ook twee keer per maand op de streekmarkt en de Bonte Bentheimers, landvarkens met loboren, scharrelen er rond op het domein. En als je worst lust, kun je terecht in de eigen slagerij.
5
86
85
INSEL HOMBROICH Net buiten Düsseldorf een aanrader van Edwin Becker. Insel Hombroich, een klassieker. Op een twintig hectare groot parkachtig en terrasvormig aangelegd riviereiland beleef je ‘kunst parallel aan de natuur’, naar een citaat van Paul Cézanne. De beeldhouwer Erwin Heerich creëerde elf paviljoens die allemaal onderdak bieden aan een intrigerende collectie kunstwerken. Zonder informatiebordjes en suppoosten. Heel geschikt ook om met kinderen te bezoeken: ‘Ik ben op wereldreis!’ riep er een. 87
86
VLAAI & BIER Dat we het weten: vlaai is geen taart. Vlaai is vlaai en één vlaai is geen vlaai. De beste vlaaienbakker van Limburg? Daar zijn de meningen toch wel heel erg over verdeeld. (Maar mocht je in Maastricht zijn dan is bakkerij Hermans zeker een aanrader.) Niet zo van het zoet, maar wel van het vloeibare goud? De paters maken al eeuwen een traditie van het brouwen van het beste bier. Het is een missie op zich om van abdij naar abdij te wandelen: voor ‘een blonde non’ in Abdij Rolduc, een verloren gewaand ‘Saison de Maestricht’ bij brouwerij Bosch. En dan, op advies van Edwin Becker, de grens over om bij de paters van Val-Dieu de lekkerste bier te drinken en zelfgemaakte kazen te proeven.
87
MARRES Met tentoonstellingen, lezingen, performances en publicaties verkent Marres Huis voor Hedendaagse Cultuur in Maastricht de beeldende kunsten in de breedste zin van het woord. Bezoekers worden uitgenodigd om het intieme karakter van het huis en de weergaloze stadstuin van Marres te ontdekken of van een kop koffie of maaltijd bij Marres Kitchen te genieten.
Events
Catherine de Zegher, Luc Tuymans en Nicole Ex, Palazzo Grassi, maart 2019
88
Luc Tuymans in Palazzo Grassi Meld je aan voor een rondleiding met Nicole Ex door de magische tentoonstelling van Luc Tuymans in Palazzo Grassi in Venetië komende herfst.
Atelier Joep van Lieshout In september een bezoek aan Atelier Van Lieshout, met een rondleiding van de kunstenaar zelf door de tentoonstelling Secret Society. Vervoer uiteraard per watertaxi. 89
90
De Wadden op als Joop Mulder Wat hij ziet, gaan wij ook zien. Wadtodo? Wadtodo! Eind augustus een ontmoeting met Joop Mulder.
