Ottomanen op Cyprus

Ottomanen

op Cyprus

cyprus staat bekend als de ‘parel van de middellandse zee’. Op het noordelijk deel van het eiland bestaat sinds 1983 de turkse republiek noord-cyprus, die alleen door turkije wordt erkend. ‘de grieks-cyprioten verwelkomden de Ottomaanse turken als bevrijders.’

boven Mevlevi School rechterpagina Saçaklı Ev

ottomaanse Turken arriveerden op Cyprus in 1570. Als veroveraars waren ze er niet op uit om de bestaande bevolking te elimineren of te onderwerpen aan slavernij, maar wilden ze met hen zij aan zij leven. Op 6 mei 1572 liet de Ottomaanse Sultan Selim II een firman (verordening) uitgaan, die was gericht aan de gouverneur-generaal van het eiland. Hierin werd hem bevolen ‘te garanderen dat iedereen zijn dagelijkse werkzaamheden en zaken mag uitoefenen met een onbezorgd gemoed’. De Grieks-Cyprioten verwelkomden de Ottomaanse Turken namelijk als bevrijders, en dat is de reden waarom ze met istimalet (mildheid) werden behandeld. De Ottomanen schaften de lijfeigenschap af, gaven de Cyprioten toestemming om huizen en land te kopen en herstelden het orthodoxe aartsbisdom in ere.

De vroegste manifestaties van de Turkse cultuur op Cyprus waren op het gebied van de architectuur. Toen Turken zich op het eiland vestigden, pasten zij voor eigen gebruik eerst ongebruikte plaatsen van verering aan door minaretten bij te bouwen, mihraps (nissen die de richting van Mekka aangeven), minbers (kansels) en kadınlar mahfili (omheinde balkons voor vrouwen). Later werden architecten uitgenodigd van het Ottomaanse vasteland om complete nieuwe camiss (moskeeen) te bouwen. Deze bouwwerken, streng en functioneel van ontwerp, werden ontworpen in de traditionele klassieke Ottomaanse stijl, met een koepelvormige centrale ruimte. Een uitstekend voorbeeld van dit type religieuze architectuur is de Arap Ahmet Camii, gebouwd in de hoofdstad Lefkoşa (Nicosia).

Andere goede voorbeelden van klassieke Ottomaanse architectuur op Cyprus zijn de Hala Sultan Tekke bij Larnaca, opgedragen aan een pleegtante van de profeet Mohammed en een van de heiligste plaatsen van de islam; de Mevlevi Tekke (klooster voor dansende derwisjen) in Lefkoşa; Haydarpaşazade Mehmet Bey Camii in Lapta; Büyük Han (grote herberg); Kumarcılar Hanı (gokkers herberg); Deveciler Hanı (herberg van kameeldrijvers); Basmacılar Hanı (herberg van de handelaren in bedrukte stoffen); Büyük Hamam

‘de grieks-cyprioten verwelkomden de Ottomaanse turken als bevrijders’

linkerpagina Piri Mehmet Paşa boven Moskee Arap Ahmet

(groot Turks badhuis); Korkut Hamamı, Emir Hamamı, Ömerge Hamamı in Lefkoşa; Cafer Paşa Hamamı en de Kertikli Hamam (koepelvormig badhuis) in Gazimağusa (Famagusta); Hamam-ı Cedid (nieuw badhuis) in Limassol en de Ebubekir Mehmet Bey Hamamı in Gazibaf (Paphos).

Ten slotte, overblijfselen van Ottomaanse aquaducten en een paar forten uit de klassieke tijd zijn nog bewaard gebleven, zoals delen van het Arap Ahmet Paşa Aqueduct in Lefkoşa, Cafer Paşa Aqueduct in Gazimağusa en het Haydarpaşazade Mehmet Bey Aqueduct bij Lapta. Het Bekir Paşa Aqueduct in Larnaca, dat werd voltooid in 1750, was het grootste van dit soort structuren die ooit gebouwd zijn op het eiland met een totaal van 93 bogen. Vandaag de dag is het Arif Paşa Aqueduct in de omgeving van Gaziköy met 69 bogen het grootste in de Turkse Republiek Noord-Cyprus.

De Ottomanen hebben nooit enorme forten gebouwd op Cyprus, omdat tegen het eind van de 16de eeuw de oostelijke Middellandse Zee volledig onder Turks gezag stond. Echter, de Ottomaanse forten Tuzla Kalesi in Larnaca en Baf Kalesi in Gazibaf behoren hier vermeld te worden.

Een nieuwe stijl van Ottomaanse architectuur maakte een entree in de late 18de en vroege 19de eeuw. De rechthoekige, gewelfde moskeeën die in deze stijl zijn gebouwd hebben schuine, houten daken in plaats van koepels. De Bayraktar Camii, Turunçlu Camii, İplik Pazarı Camii, Laleli Camii, Seyyit Ahmet Ağa Camii, Ziya Paşa Camii, Peristerona Camii en de Piri Mehmet Paşa Camii zijn goede voorbeelden uit deze periode.

Gedurende deze productieve periode is het complex Kutup Osman Tekke in Gazimağusa gebouwd, net als de Sultan Mahmud Kütüphanesi (bibliotheek) en vier fonteinen in Lefkoşa. Dit juweeltje van Ottomaanse seculiere architectuur op het eiland bestaat uit een grote, vierkante, enkelkoepelige ruimte met een voorportaal van twee koepels. Een gedicht geschreven door de befaamde TurksCypriotische dichter, Hasan Hilmi Efendi, opgedragen aan Sultan Mahmud II, is in gouden letters gegraveerd op de bibliotheekmuren.

Tegen het midden van de 19de eeuw lieten rijke Turks-Cyprioten elegante herenhuizen bouwen. Deze constructies zijn in het algemeen gebouwd in een stijl die toen populair was in West- en Zuid-Anatolië. Een van deze bouwwerken, de Derviş Paşa Konağı, onderscheidt zich van alle anderen. Het herenhuis van twee verdiepingen is gerestaureerd en is tegenwoordig een etnologisch museum. De Kadı Menteş Konağı en Saçaklı Ev (Huis met Overhang) zijn beide Ottomaanse herenhuizen uit het midden van de 19de eeuw, die recentelijk zijn gerestaureerd om respectievelijk te kunnen fungeren als hoofdkwartier van de Turks-Cypriotische Gemeentelijke Unie en kunstgalerie.

The Heart Of A Nation

Gebaseerd op het boek The Heart Of A Nation: A History Of Turkish Cypriot Culture (1571-2001) van Pierre Oberling (Nicosia, 2007)