DAG 1: TIRANA EN OMGEVING
• Afstand: 25 km
• Beginpunt: Tirana
• Eindpunt: Tirana
• Bezienswaardigheden:
• Stadswandeling Tirana
• Nationaal Park Dajti
• Dajti Ekspres kabelbaan
• Bovilla-meer
Skanderbegplein Tirana - © Shutterstock
Tirana is een bijzondere mengelmoes van verschillende culturen en bouwstijlen. Het is niet altijd de meest innemende stad en een wat harde introductie tot het wat het land allemaal te bieden heeft. Maar als je hier wat tijd doorbrengt en verder kijkt dan de
brutalistische architectuur, drukke straten en kuilen in de weg, kun je niet anders dan gecharmeerd raken.
De historische gebouwen uit het communistische tijdperk kregen een likje verf en werden door de jaren heen gemoderniseerd. Inmiddels is Tirana omgetoverd tot een levendige, moderne stad met een gezellig stadscetrum, groene parken en boeiende musea.
Tirana, Albanië // GPS: 41.327768, 19.818252
Stadswandeling Tirana
• Afstand: 5 km
• Beginpunt: Skanderbegplein (zie locatie op de kaart)
• Eindpunt: Grand Park van Tirana
We beginnen de stadswandeling bij het Skanderbergplein (Sheshi Skënderbej), gelegen in het hart van Tirana. Het is een belangrijk plein, vernoemd naar de nationale held George Kastrioti Skanderbeg. Dit plein dient als historisch middelpunt, met een prominent standbeeld van Skanderbeg te paard.
Hij werd geboren in 1405 en was een edelman en militair leider die een centrale rol speelde in het verzet tegen de Ottomaanse expansie in de 15e eeuw. Het nalatenschap van Skanderbeg is diep geworteld in de Albanese geschiedenis - hij wordt vaak de Albanese koning Arthur genoemd. Het standbeeld is verschillende keren verplaatst vanwege politieke veranderingen.
Het plein wordt daarnaast omringd door opmerkelijke monumenten, waaronder het Nationaal Historisch Museum, het Paleis van Cultuur en de Et'hem Bey Moskee, die het erfgoed van de stad benadrukken. Dit is typisch voor de hoofdstad: je ziet voortdurend een architectonische mix uit de islamitische, fascistische en communistische periodes.
De 19e-eeuwse Et'hem Bey Moskee is een van de meest herkenbare bezienswaardigheden van Tirana, vooral vanwege de idyllische landschapspresentatie van bossen en watervallen die van binnen en van buiten beschilderd en gegraveerd zijn. Dit is niet de manier waarop moskeeën normaal gesproken worden versierd en werd ook niet toegestaan in de islamitische kunst. Naast de architectonische schoonheid heeft de moskee ook een historische betekenis in het verzet
tegen religieuze onderdrukking. Naast de moskee staat de 35 meter hoge Klokkentoren van Tirana, ook bekend als Kulla e Sahatit, die je kunt beklimmen voor een uitzicht over het plein.
Het Paleis van Cultuur werd gebouwd tijdens het communistische tijdperk en heeft een intrigerende mix van modernistisch design en socialistische architectuur. De grootse gevel en het ruime interieur bieden onderdak aan een breed scala aan evenementen, tentoonstellingen en voorstellingen.
Het Nationaal Historisch Museum is een van de grootste in Albanië en toont artefacten uit verschillende eeuwen om inzicht te geven in het verleden van Albanië.
Skanderbegplein, Tirana // GPS: 41.327774, 19.818449
Et'hem Bey Moskee, Tirana // GPS: 41.327778, 19.819349
Paleis van Cultuur, Tirana // GPS: 41.329314, 19.819881
Nationaal Historisch Museum, Tirana // GPS: 41.329475, 19.817175
Nationaal Historisch Museum Tirana op het Skanderbergplein - © Shutterstock
B
Voor de kathedraal van Tirana ligt het House of Leaves Museum: een voormalige bewakingsfaciliteit (oorspronkelijk bedekt met planten en bladeren, letterlijk).
Het was het hoofdkwartier van de Gestapo tijdens WO II en later van de Sigurimi i Shtetit, de geheime politie van Albanië. Het werd opgericht in 1943 en had als belangrijkste taak om de politieke controle van het regime te waarborgen en afwijkende meningen te onderdrukken door middel van surveillance, censuur en intimidatie. Sinds 2017 doet het dienst als museum en kan je een kijkje nemen in de 31 kamers waar tentoonstellingen te zien zijn over de misdaden die hier zijn gepleegd, waaronder martelingen en ondervragingen.
In 2020 werd het Bladerenhuis door de Raad van Europa uitgeroepen tot Europees Museum van het Jaar.
House of Leaves, Tirana // GPS: 41.326470, 19.816530
Ontdek de highlights van Tirana tijdens een begeleide wandeling met gids.
C
Wandel verder door naar de Katedralja Orthodhokse Ngjallja e Krishtit, de Albaneesorthodoxe Verrijzeniskathedraal, een van de weinige orthodoxe kerken in de regio. De kathedraal werd voltooid in 2012 en het ontwerp combineert traditionele orthodoxe elementen met moderne esthetiek. Vooral de indrukwekkende koepel van 32 meter hoog zal je meteen opvallen.
Katedralja Orthodhokse Ngjallja e Krishtit, Tirana // GPS: 41.326506, 19.817358 // orthodoxalbania.org
DGa rechtdoor over de Boulevard of National Martyrs en zie de Galeria Kombëtare e Arteve, Nationaal Museum voor Schone Kunsten met exposities van Albanese en internationale kunstenaars.
Als je verder naar het zuiden kijkt, zie je de kleurrijke gebouwen aan de groene rand van de rivier de Lana. Schilder Edi Rama was van 2000 tot 2011 burgemeester van Tirana. Zijn artistieke aanpak transformeerde de stad. Hij schilderde gebouwen en legde parken aan. Er wordt gezegd dat zijn unieke visie de stad moderner maakte dan elke andere excommunistische stad.
Nationaal Museum voor Schone Kunsten, Tirana // GPS: 41.325527, 19.819744 // galeriakombetare.gov.al
Voor de kunstgallerij ligt het Park Rinia. Wandel door of langs het groene park tot de Rruga Ibrahim Rugova aan uw rechterzijde.
Orthodoxe Opstandingskathedraal - © Shutterstock
E
We houden halt bij een van de vele bunkers die je tijdens deze reis zal tegenkomen: Bunk’Art 2.
Enver Hoxha was de communistische leider van Albanië van het einde van de Tweede Wereldoorlog tot zijn dood in 1985. Hij voerde een streng stalinistisch beleid dat, vanwege zijn paranoia en angst voor een invasie, leidde tot de bouw van duizenden bunkers in heel Albanië. Deze voormalige nucleaire bunkers zijn getransformeerd in het Bunk'Art Project.
Na het succes van Bunk'Art 1 (die je later kan bezoeken) opende Bunk'Art 2 zijn deuren in november 2016. Het toont de geschiedenis van het communistische regime, met tentoonstellingen over het tijdperk van paranoia en de onderdrukkende aard van Hoxha's bewind, waaronder bewakingsapparatuur en propaganda. Het onthult ook de geheimen van "Sigurimi", de politieke politie die door het regime van Enver Hoxha werd gebruikt als een hardhandig vervolgingswapen.
Het Bunk'Art Project begon met Bunk'Art 1 in november 2014. Dit is een videomuseumtentoonstelling die zich bevindt in een atoombunker van dictator Enver Hoxha, aan de rand van Tirana (zie locatie op de kaart). De eerste bunker ligt niet in het centrum van de stad, dus hij maakt geen deel uit van deze wandeltocht Je kunt de bunker bezoeken in combinatie met een ritje met de kabelbaan (meer info verderop in deze gids).
Boulevard van Nationale Martelaren, Tirana // GPS: 41.326681, 19.818889
Bunk'Art 1, Tirana // GPS: 41.350011, 19.861202 // bunkart.al
Bunk'Art 2, Tirana // GPS: 41.327060, 19.819620 // bunkart.al
Wandel terug langs de National Art Gallery naar de autovrije Murat Toptani-straat. De met bomen versierde laan bruist van de cafés en straatmuzikanten.
Iets verderop komen we langs de fundamenten van het kasteel van Tirana, bekend als het fort van Justinianus: het zijn de overblijfselen van het enige kasteel in het centrum van de stad, dat vroeger in het hart van de stad lag. De 6 meter hoge muren van het kasteel dateren van voor 1300 en zijn overblijfselen uit het Byzantijnse tijdperk.
We passeren de Academie van Wetenschappen en steken de Ruga George W. Bush over om bij het Albanese parlement te komen. Bush was een voorstander van de aspiraties van Albanië om lid te worden van de NAVO en de Europese Unie.
Kasteel van Tirana en de Murat Toptani-straat, Tirana // GPS: 41.326550, 19.822080
Albanees parlement, Tirana // GPS: 41.326129, 19.825090
Bunk'Art Tirana - © Shutterstock
Steek de Lana rivier over via de Tanners' Bridge, een 18e-eeuwse Ottomaanse stenen voetgangersbrug. Hij werd gerestaureerd nadat hij in verval was geraakt toen de rivier in de jaren 1930 werd omgelegd.
Oorspronkelijk bevonden zich hier slagerijen en leerbewerkers. De brug maakte ooit deel uit van de St. George Road die Tirana verbond met de oostelijke hooglanden.
Tanners Bridge, Tirana // GPS: 41.326349, 19.826569
Murat Toptani-straat - © Shutterstock
Ten zuiden van de rivier staat de grote witte olifant van de Piramide. De Piramide van Tirana, oorspronkelijk gebouwd als museum ter ere van dictator Enver Hoxha, onderging voortdurend transformaties. Bedacht door Hoxha's dochter en schoonzoon om zijn nalatenschap te bestendigen, kreeg het informeel de bijnaam "Het Enver Hoxha Mausoleum".
Het museum bleef bestaan tot 1991, toen veranderende nationale sentimenten ertoe leidden dat het werd omgebouwd tot een congrescentrum, wat het begin markeerde van de uiteindelijke neergang. Daarna werd het een militaire basis en een televisiestation.
In combinatie met de afkeer van alles wat met communisme te maken had werd het gebouw geplunderd en beklad met graffiti. Vanaf juni 2023 is de gerenoveerde Piramide heropend als kunstcentrum.
Piramide van Tirana, Tirana // GPS: 41.323139, 19.821607
Leerlooiersbrug Tirana - © Shutterstock
Loop verder langs de rivier de Steeg en ga rechtsaf de Vrije Oekraïnestraat in. Op de hoek stond vroeger de Russische ambassade. In de eerste weken van de Russische invasie in Oekraïne hernoemde Tirana de straat snel om steun te betuigen aan Oekraïne
IWijk Blloku staat bekend om zijn talloze cafés, gezellige drukte en culturele scene.
Tijdens het communistische tijdperk was deze wijk een afgeschermd gebied dat voornamelijk gereserveerd was voor hoge ambtenaren en buitenlandse diplomaten. Het was geïsoleerd van de algemene bevolking en huisvestte de politieke elite binnen de grenzen. Bijvoorbeeld, aan de overkant van de rivier, aan de andere kant van het Rinia Park dat we net zijn overgestoken, staat nu de Bank van Albanië. Het gerenoveerde gebouw was vroeger Hotel Dajti, de belangrijkste accommodatie voor internationale bezoekers, met afgeluisterde kamers.
Aan de voorkant ligt het voormalige hoofdkwartier van de Communistische Partij, nu de residentie en het kantoor van de premier, en het PostBllok Memorial met een gerestaureerde betonnen bunker en een segment van de Berlijnse Muur. Aan de andere kant van het park vinden we de villa van Hoxha: het gebouw is niet toegankelijk voor het publiek.
Piramide van Tirana - © Shutterstock
Vrije Oekraïne straat, Tirana // GPS: 41.322691, 19.818834
Bank van Albanië, Tirana // GPS: 41.324513, 19.819966
Residentie en kantoor van de premier, Tirana // GPS: 41.321808, 19.820882
PostBllok Herdenkingspark, Tirana // GPS: 41.321109, 19.820282
Voormalige woning van Enver Hoxha, Tirana // GPS: 41.320973, 19.817645
Blloku & Enver Hoxha's voormalige woning - © Shutterstock
Verder naar het zuiden aan de Bulevardi Dëshmorët e Kombit ligt het Moeder Teresa Plein, genoemd naar de in Albanië geboren heilige. Het open en ruime plein is een populaire plek voor bijeenkomsten, festivals en openbare vieringen. Het Archeologisch Museum in de buurt huisvest een collectie artefacten van de prehistorie tot de middeleeuwen.
Moeder Teresa Plein, Tirana // GPS: 41.318006, 19.821335
Archeologisch Museum, Tirana // GPS: 41.318314, 19.822013 // asa.edu.al
Italië speelde een rol in het streven van Albanië naar onafhankelijkheid aan het begin van de 20e eeuw. In 1928 werd koning Zog I van Albanië gekroond: de eerste en laatste
monarch van Albanië. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bezette Italië Albanië, wat een impact had op het bestuur van het land.
De laatste tijd onderhouden beide naties diplomatieke en economische samenwerking, waardoor hun bilaterale relatie wordt versterkt en een bijdrage wordt geleverd aan de regionale stabiliteit. Italy Square staat voor deze sterke historische banden en huisvest de Italiaanse ambassade. Je vindt hier ook het nieuwe voetbalstadion Air Albania: een getuigenis van de moderne en kleurrijke architectuur van de stad.
Italiaanse plein, Tirana // GPS: 41.318221, 19.822339
Ga ten slotte in westelijke richting rond de voet van de heuvel om Grand Park te bereiken, waar je kan genieten van een kunstmatig meer en bossen vol vuurvliegjes... en slangen.
Grand Park van Tirana, Tirana // GPS: 41.312559, 19.825823
Football stadium Air Albania - © Shutterstock
Op zoek naar een hotel in Tirana? Klik hier voor speciale aanbiedingen.
Op slechts 25 km ten oosten van de hoofdstad kun je ontsnappen aan de hectiek van de stad en genieten van de ongerepte en prachtige omgeving van het Dajti Mountain National Park.
Dit is een gebied van 3.300 hectare ter bescherming van de Dajti piek en andere omliggende bergen bedekt met bossen en wilde bloemen. Het staat bekend als het 'Natuurlijke Balkon van Tirana'. Bezoekers kunnen de berg over de weg beklimmen of een ritje maken met de Oostenrijkse gondellift vanaf de oostelijke buitenwijken van Tirana naar Fusha e Dajtit (de vlakte van Dajti, zie ligging op de kaart) op 1.050 m hoogte om van het uitzicht te genieten.
De Dajti Ekspres kabelbaan is ongetwijfeld een van de topactiviteiten. De kabelbaan brengt je in een korte rit van 15 minuten naar het balkon van de Dajti berg, op een hoogte van 1.613 meter. Vanaf dit uitkijkpunt word je getrakteerd op een adembenemend uitzicht en een verscheidenheid aan eet- en drinkgelegenheden en recreatieve activiteiten in de buitenlucht.
Zoals we eerder vermeld hebben, kan je een rit met de kabelbaan combineren met een bezoek aan het Bunk'Art 1 Museum, op slechts 5 minuten van het dalstation van de kabelbaan. Het Bunk'Art 1 Museum is het meest innovatieve en indrukwekkende museum in Tirana. Het museum is gevestigd in een enorme bunker die is gebouwd door de voormalige communistische dictator Enver Hoxha en biedt een unieke blik op het verleden van Albanië. Enver Hoxha, die Albanië regeerde van 1944 tot 1985, bouwde duizenden bunkers door het hele land ter voorbereiding op een gevreesde buitenlandse aanval die nooit heeft plaatsgevonden. Een van de grootste bunkers, gelegen bij de berg Dajti, was bedoeld als schuilplaats voor Hoxha en zijn politieke elite. Tegenwoordig is deze uitgebreide bunker met meerdere kamers omgetoverd tot een fascinerend museum waar bezoekers de communistische geschiedenis van Albanië kunnen verkennen, displays over het regime kunnen bekijken en archiefbeelden van de dictator kunnen bekijken. Gesloten op maandag en dinsdag, open tussen 9.30 - 17.00 uur.
Brari Mountain in het noorden maakt ook deel uit van het beschermde gebied. Je kunt er de Brari Canyon, de Ottomaanse brug van Brari en een grot bezoeken.
De prehistorische Pellumbas-grot ligt in de Skorana-kloof, die is gevormd door de Erzenrivier. Deze grot heeft historische waarde vanwege de overblijfselen van de oude menselijke cultuur uit het Palealithicum. De grot was ook het thuis van de uitgestorven holenbeer, die 10.000 tot 400.000 jaar geleden leefde.
De Shëngjini watervallen, een natuurlijke attractie, liggen in het Dajti Nationaal Park en vlakbij het dorp Shëngjergj. Rondom deze waterval ligt een prachtige bron, heldere en rijke
vegetatie en gelaagde rotsen die schitteren als ze in het daglicht vallen. De waterval heeft een hoogte van 30 meter, waardoor je een prachtig uitzicht hebt. Als je de waterval in de zomer bezoekt, kun je er heerlijk zwemmen. Als je de waterval in de lente bezoekt, zul je zien dat de smelt van de sneeuw voor een aanzienlijk grotere hoeveelheid water heeft gezorgd.
Nationaal Park Dajti, Albanië // GPS: 41.382222, 19.963124
Bunk'Art 1 Museum, Rruga Fadil Deliu, Albanië // GPS: 41.350194, 19.861331 // bunkart.al
Dajti Express kabelbaan, Albanië // GPS: 41.368736, 19.905662 //dajtiekspres.com
Pellumbas-grot, Albanië // GPS: 41.257968, 19.970831
Shëngjini watervallen, Albanië // GPS: 41.329562, 20.032257
Neem de kabelbaan naar de top van de Dajti-berg incl. bezoek aan het
Bunk'Art 1 Museum. 3
Ten noordoosten van het dorp Brar ligt het Bovilla-meer, een van de belangrijkste waterbronnen van Tirana. Dit kunstmatige meer levert het meeste drinkwater voor de stad. Het is een prachtige locatie, maar minder bekend bij toeristen. Het is geen gemakkelijke
Nationaal Park Dajti - © Shutterstock
weg om bij het meer te komen en daarom wordt geadviseerd om een geschikt voertuig te nemen om het meer te bereiken of om een rondleiding te krijgen vanuit Tirana (boek hier je daguitstap).
Het is aan te raden om het meer alleen zelf te verkennen als je een ervaren en goed voorbereide chauffeur bent en alleen met een geschikt voertuig. De weg is hobbelig en niet geplaveid, waardoor het een uitdagende rit is. Het ligt op slechts 15 km van Tirana, maar je doet er ongeveer een uur over om bij het meer te komen.
Je moet naar de SH53 gaan en richting Zall Herr gaan. Wanneer je het bewoonde gebied verlaat, gaat de weg over in een grindweg. Daarna neem je de Hida-weg, die uiteindelijk naar het meer leidt. Tijdens je rit passeer je een brug. Het is belangrijk dat je voorzichtig en langzaam rijdt wanneer je de brug oversteekt. Als je de brug oversteekt, kom je in de canyon van Bovilla. Een laatste stuk geasfalteerde weg leidt naar het meer zelf. Onderweg passeer je prachtige berglandschappen, waardoor het een prachtige rit is.
Naast de dam is een parkeerplaats. Je kunt nog een stukje verder rijden als je wilt, maar we raden je aan om hier te parkeren en de rest van de weg te lopen. Het laatste stuk kan vrij uitdagend zijn, aangezien het steil is en los grind bevat. Je komt een restaurant tegen waar je buiten kunt parkeren. Je kunt hier stoppen voor een drankje of een hapje voordat je te voet verder gaat.
Om je wandeling voort te zetten, moet je een kaartje kopen in het restaurant, dat ongeveer €1 per persoon kost. Dit wordt onderweg naar boven gecontroleerd. Terwijl je naar boven wandelt, beklim je een aantal trappen die leiden naar een prachtig uitzicht op de top van de Gamti berg. Je kunt de omgeving verkennen en prachtige foto's maken.
Bovilla-meer, Albanië // GPS: 41.448268, 19.86375
Gamti-berg, Albanië // GPS: 41.448371, 19.864523
Boek je Gamti-bergwandeling met uitzicht op het Bovilla-meer.
Bovilla Meer - © Shutterstock
DAG 2: DURRËS
• Afstand: 133 km
• Beginpnt: Tirana
• Eindpunt: Durrës
• Bezienswaardigheden:
• Durrës
• Kaap van Rodon / Baai van Lalzi
• Wandeling op de berg Gamtit 4
Durrës - © Shutterstock
Als je van Tirana naar de kustplaats Durrës rijdt, raak je misschien wat ontgoocheld door de dichte bebouwing die de tussenliggende ruimte vult. Als je echter de kust bereikt, vind je verschillende interessante plekken in deze voormalige hoofdstad.
Deze plek heeft een aangename mediterrane sfeer zodra je de kustlijn bereikt, en een levendig hoewel soms smakeloos en overvol strand. De nabijgelegen stranden Golem en Mali i Robit liggen dichter bij schilderachtige dennenbossen. De baai van Durrës vormt een natuurlijk amfitheater, perfect voor zon- en zeeliefhebbers.
De belangrijkste redenen om hierheen te gaan zijn echter de overblijfselen van de fascinerende geschiedenis van de nederzetting: het Amfitheater van Durrës, het Archeologisch Museum van Durrës en het Kasteel van Durrës.
Het Romeinse amfitheater werd in de 1e eeuw n.Chr. door de Romeinen gebouwd. Het bood ooit plaats aan 15.000-18.000 toeschouwers. Nu staan er echter op de plaats van het podium een paar bewoonde huizen. Deze herinneren eraan dat het amfitheater pas vrij recent, in de jaren 1960, werd herontdekt en opgegraven. Een Byzantijnse kapel in het amfitheater heeft een aantal prachtige mozaïeken. Vlakbij vind je een uitstekend uitkijkpunt (het zogenaamde Balkon van Durrës) waar je op de site en de stad kan neerkijken.
Als je het amfitheater hebt bezocht, moet je ook minstens een uur uittrekken om het archeologisch museum te verkennen. Daar vind je een enorm scala aan fascinerende artefacten, van amforen met zeepokken tot beschilderde potten, verfijnde gouden sieraden, beelden en standbeelden en nog veel meer.
Het kasteel van Durrës is het gerestaureerde overblijfsel van een 5e-eeuwse vestingstad, met delen van middeleeuwse muren (van maar liefst 4,5 meter hoog) en wachttorens. Het kasteel speelde een cruciale rol in de verdediging van de stad door de geschiedenis heen, en was getuige van Byzantijnse, Venetiaanse en Ottomaanse overheersing. Een van de belangrijkste torens die de muren van het kasteel vormden, is de Venetiaanse Toren, deze werd voornamelijk gebruikt als wapenmagzijn en als basis voor de bewaking van de haven en de baai van Durrës.
Durrës, Albanië // GPS: 41.323722, 19.452280
Romeins Amfitheater, Albanië // GPS: 41.312317, 19.445454
Venetiaanse Toren, Albanië // GPS: 41.309818, 19.447385
Verken Durrës tijdens deze gegidste wandeltour incl. toegang tot het Romeins amfitheater.
Als je meer tijd hebt, kun je overwegen om 1 uur ten noorden van Durrës naar de Cape of Rodon te gaan. Hier vind je veel rustigere zandstranden en ruïnes van het Skanderbeg kasteel in een schilderachtige omgeving op deze kleine kustkaap. Je kunt ook de prachtige oude kerk van St Antony aan het strand bekijken. Er wordt een hoge toegangsprijs gevraagd voor het parkeren en bezoeken van de kaap (500 meter lopen vanaf de parkeerplaats), maar hier kun je ontsnappen aan de drukte en een werkelijk prachtige plek ontdekken.
Terwijl je naar de Kaap van Rodon rijdt, kom je langs de Baai van Lalzi. Dit is een prachtig strand dat is uitgegroeid tot een hotspot voor zowel toeristen als de lokale bevolking. Er zijn veel activiteiten in de buurt en op het strand, zoals volleybal of andere sporten. De bars en restaurants in de buurt maken het een perfect strand voor een geweldige dag.
Op zoek naar een hotel in Durrës? Klik hier voor speciale aanbiedingen. 5
Kaap van Rodon, Albanië // GPS: 41.580589, 19.453955
Kaap van Rodon - © Shutterstock
