Podlaskie Agro Nr 5 (121)/2022

NR 5(121)/2022

ISSN

1896 - 8260

CZERWIEC 2022

Katarzyna i Robert Jeromińscy z córkami Weroniką i Laurą – mistrzowie krajowej AgroLigi, w chwilę po odebraniu nagrody z rąk Andrzeja Dudy, prezydenta RP

33

34

tel. 606 100 314

ODKRYJ NAS NA NOWO - TARGI SZEPIETOWO 25-26 CZERWCA

Prasoowijarki, prasy, owijarki, kosiarki, zgrabiarki

Kontakt w sprawie maszyn: tel. 606 100 314

www.bmdanex.pl

e-sklep: www.edanex.pl

W NUMERZE: QQ AKTUALNOŚCI

QQWspominamy Józefa Wszeborowskiego QQProgram targów w Szepietowie QQFinał krajowej AgroLigi QQMleczne Laury QQRozstrzygnięcie konkursów KRUS i UMWP QQInternetowa platforma eDwin QQInżynieria rolno-spożywcza na Politechnice QQPrezentacja gmin QQPremier Mateusz Morawiecki w gm. Rutki

str. 4 str. 6 str. 8-12 str. 14-16 str. 18-20 str.22 str.24 str. 26-29 str. 30

QQ HODOWLA

QQNowa obora u państwa Moczulskich QQPróbny dój z PFHBiPM QQW odwiedzinach u hodowcy krów z Chodorówki Nowej QQŻywienie krów w okresie letnim QQCzopy keratynowe w zasuszeniu krów mlecznych

str. 32-36 str. 38-40 str. 42-44 str. 46 str. 48

QQ UPRAWA

QQPrzegląd odmian rzepaku ozimego QQZróżnicowanie doboru odmian rzepaku QQPodsumowanie siewu kukurydzy

str.50-54 str. 56 str.58-60

QQ MASZYNY

QQWapniak – innowacyjny rozrzutnik

str. 62

QQ MOTORYZACJA

QQQuad dla każdego dziecka

str.64

QQ WARTO WIEDZIEĆ

QQBaśń o miodzie QQKoło Gospodyń Wiejskich z Gródka QQHistoria foteli uszaków

str. 66-68 str. 70 str.72

QQ PIĘKNIE, ZDROWO, SMACZNIE

QQProdukty konopne dla osób starszych QQDereń – odkrycie roku

str. 74 str. 76

QQ ROZRYWKA QQKrzyżówka QQHumor

Zdjęcie na okładce: Katarzyna i Robert Jeromińscy z córkami

    

str. 77 str. 78

Fot. Marek Surmacz

ul. Bema 11, lok. 80, 15-369 Białystok, tel. 85 745-42-72, www.podlaskieagro.pl, e-mail: biuro@podlaskieagro.pl Redaktor Naczelny: Agnieszka Tokajuk, atokajuk@skryba.media.pl Redakcja: Barbara Klem, Marzena Bęcłowicz DTP: Jan Kitszel Reklama: Sebastian Rutkowski 503-039-455, kierownik biura reklamy Joanna Kaczanowska-Sawicka 662-234-788, Andrzej Niczyporuk 501-303-181, Justyna Ostaszewska 791-792-016 Wydawca: Wydawnictwo Skryba  Druk: Bieldruk Białystok  Nakład: 16.000 egz.

DRODZY CZYTELNICY Bieżące wydanie rozpoczynamy w nastroju zadumy i z pustką w sercu. Kilka dni przed drukiem otrzymaliśmy wiadomość o śmierci Józefa Wszeborowskiego – lekarza weterynarii i naszego przyjaciela, który współpracował z redakcją Podlaskiego Agro przez wiele lat. To jemu poświęcamy pierwszą stronę, jako wyraz szacunku i tęsknoty, której nie da się oddać słowami. Będzie nam Pana brakowało... Bardzo.

Kolejne strony to już aktualne wydarzenia. Po pierwsze, zapraszamy na XXVIII Regionalną Wystawę Zwierząt Hodowlanych do Szepietowa.

Wreszcie na żywo, wreszcie o właściwej porze. Wreszcie... Mam nadzieję, że uda się nam tam spotkać. Życzę owocnych merytorycznych rozmów i udanej zabawy. Wrażeń na pewno nie zabraknie. Informujemy o prestiżowym wydarzeniu, jakim jest finał krajowej AgroLigi odbywający się w Pałacu Prezydenckim. Oczami reprezentacji z Podlasia będziemy przeżywać wzniosłe chwile. Dziękujemy samorządom za zaistnienie w naszej gazecie. Prezentacje gmin można znaleźć za działem aktualności. Wracamy na chwilę do majowych Mlecznych Laurów. Prezentujemy jeszcze cieplutką nowość – platformę doradczą eDwin, która ma ułatwić codzienną pracę rolnikom na polu.

Przedstawiamy hodowców krów, którzy cieszą się z nowej obory, która zapewni komfort życia ich zwierzętom. Tylko co oddany do użytku obiekt robi wrażenie. Ciekawą wyprawą był wyjazd z Polską Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka na próbny udój.

Znajdziecie też kilka artykułów z poradami odnośnie hodowli krów i opieki nad nimi.

W dziale uprawy przegląd rzepaku ozimego. Warto zapoznać się z najlepszymi odmianami dostępnymi na rynku. To nie koniec ciekawostek. Muzeum Rolnictwa przygotowało Wam wspaniałą baśń o słodkim nektarze – lektura w sam raz na hamak ze szklanką zimnej lemioniady, zachęcam. Zdolne kobietki z Gródka opowiadają o swoich przygodach. Na zakończenie kilka porad dla zdrowia i dawka humoru.

No i... Udaję się na urlop. Życzę Wam wygospodarowania choć trochę czasu na letni wypoczynek. Tęsknijcie za nami, widzimy się dopiero w sierpniu.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów.

PODLASKIE AGRO

3

WSPOMNIENIE Panie Józefie, gdzie jest tekst? Jeszcze nie mam maila od Moniki, a jutro druk – już nie zadzwonię i tak nie zapytam, nie ponaglę. Nie poprosimy o ułożenie pytań do wywiadu z wojewódzkim lekarzem weterynarii, a Pan Józef nie zażartuje: zaraz pomyślę, co by tu ze skubańca wyciągnąć...

11 czerwca pożegnaliśmy śp. Józefa Wszeborowskiego, lekarza weterynarii z Juchnowca Dolnego. Pan Józef zmarł 9 czerwca, mając tylko 65 lat. To jego merytoryczne artykuły o chorobach zwierząt czytaliście państwo w każdym niemal wydaniu „Podlaskiego Agro”.

Już nawet nie pamiętam, jak się poznaliśmy.

Utkwił mi za to w pamięci entuzjazm i natychmiastowa, bezinteresowna zgoda, kiedy zaproponowaliśmy Panu Józefowi współpracę z naszą redakcją. Był to chyba rok 2006, zaczynaliśmy wydawać gazetę. Dział pt. „weterynaria” był jednym z najważniejszych, podnosił prestiż i zwyczajnie, był bardzo pomocny czytelnikom, hodowcom krów. Pan Józef dzielił się w obszernych artykułach wiedzą i doświadczeniem, radził, podpowiadał jak leczyć i zapobiegać.

Obserwował i relacjonował ważne i ciekawe wydarzenia. Odbierał trojaczki z porodu jako dobry lekarz i jak sprawny reporter, zdążył zrobić zdjęcia i opisywał to do gazety. Widzieliśmy smutek, a nawet ból w jego oczach, kiedy opowiadał o uczestniczeniu w „akcjach” związanych z ASF-em.

Często wpadał do redakcji. Był serdecznie witany, uściskiwaliśmy się jak z członkiem rodziny, spotkania były sympatyczne. Zawsze uśmiechnięty, zawsze miał dla nas czas. Bo trzeba było

śp. Józef Wszeborowski

Nie tylko nam ludziom będzie brakowało spotkań z Panem Józefem, miał on także wielu oddanych przyjaciół wśród zwierząt, którymi się opiekował. omówić też tematy polityczne, zaproponować nasze (oczywiście doskonałe) sposoby poprawy polskiej gospodarki, na której rządzący przecież się nie znają. No i poopowiadać co tam u nas wszystkich w domu, bo Pan Józef znał nas doskonale. Pamiętał o terminach szczepienia mojego psa, doradzał koleżance jak ma uspokoić swojego szalonego kota. „Moje dziewczyny”

Wystukuję litery na klawiaturze, nie mogąc uwierzyć, że to słowa pożegnania dla tego właśnie człowieka. Pan Józef dołączył do grona tych, którzy odeszli za wcześnie…

Poznałam go dekadę temu, ze sporym okładem. Wtedy pracowałam w Wydawnictwie Skryba. Miał pisać teksty związane z weterynarią, a ja je redagować. Dzieliło nas niespełna ćwierć wieku, ale Pan Józef miał wpływ na moje życie i moje wybory. Można z nim było gadać godzinami. O wszystkim: o zwierzętach, polityce i jego żonie oraz ukochanych córkach, o których wspominał przy niemal każdej okazji. O jego wizytach wiedziała cała redakcja. Trudno było przegapić gromki śmiech, który, jak na człowieka o wielkiej pogodzie ducha przystało, wybuchał raz po raz. Przy tej naszej zawodowej współpracy dał mi się ciut poznać i wiem, że był bardzo dobrym człowiekiem. O innych ludziach mówił niekiedy z przekąsem, ale zawsze bez cienia złośliwości. Był cierpliwy. Ileż razy czekał na mnie spóźnioną i witał uśmiechem... Nigdy nie usłyszałam wymówki, nigdy nie poczułam zniecierpliwienia. Miał ogromną wiedzę zawodową i umiejętność dzielenia się nią w przystępny sposób.

Z czasem nasze losy, splecione w pracy, uległy rozluźnieniu. Ostatnio jakoś poczułam potrzebę, żeby zadzwonić i zapytać co słychać. Nie zdążyłam. I tak bardzo mi smutno Panie Józefie… Odpoczywaj w pokoju.

Małgorzata Sawicka, pierwsza redaktor naczelna „Podlaskiego Agro” 4

– mówił Pan Józef o żonie Marii i dwóch córkach – Monice i Kamili. Ostatnio, trochę żartem, trochę serio, zagadywał o czekaniu na wnuki... Łącznikiem technicznym pomiędzy nami była jedna z córek. To ona przelewała do Worda słowa taty i wysyła je ze zdjęciami mailem. Dziękujemy Pani Moniko.

Na pogrzebie padło wiele ciepłych słów: dobry mąż i ojciec, wspaniały sąsiad, lekarz – przyjaciel naszych braci mniejszych. Pan Józef był po prostu dobrym, pogodnym człowiekiem.

Ktoś nawet mówił o pasji malarskiej. Dodajemy do listy – był też dziennikarzem.

Panie Józefie bardzo dziękujemy. Mam nadzieję, że słyszał Pan naszą wdzięczność wyrażaną w czasie współpracy. Dziękujemy jeszcze raz, cieszymy się, że mogliśmy Pana znać. Dziękujemy Pana dziewczynom, że się Panem z nami „podzieliły”. Pani Mario, Pani Kamilo, Pani Moniko – dziękujemy i trzymajcie się... jakoś...

A Was, drodzy Czytelnicy, proszę o „westchnienie” w intencji śp. Józefa Wszeborowskiego.

W imieniu całej redakcji „Podlaskiego Agro” Barbara Klem

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

KÄRCHER CENTER EFEKT

ul. Bitwy Białostockiej 8 C 15-103 Białystok tel. 85 66 47 112 fax 85 66 23 720 www.karchercenter-efekt.pl

SPRZEDAŻ SERWIS

PODLASKIE AGRO

5

AKTUALNOŚCI 

PROGRAM TARGÓW PIĄTEK (RING) godz. 15-17 – Ogólnopolska Szkoła Młodych Hodowców

SOBOTA RING godz. 9-13 – Wycena bydła mlecznego i mięsnego, koni, owiec i królików rasowych godz. 13 – Wybór superczempionów

XXVIII Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych i Dni z Doradztwem Rolniczym oraz IX Ogólnopolska Wystawa Królików Rasowych

godz. 13:30 – Uroczyste otwarcie.

Ogłoszenie wyników wyceny bydła mlecznego, mięsnego, koni, owiec i królików rasowych

Na dobry początek lata

godz. 14:30 – Wręczanie nagród przez samorządy, sponsorów i firmy TERENY WYSTAWOWE godz. 8-16 – Ekspozycja targowa maszyn, urządzeń i środków do produkcji rolniczej

NIEDZIELA OŁTARZ PRZED BUDYNKIEM PODR SZEPIETOWO godz. 9 – Msza Święta polowa RING godz. 10 – Powitanie gości godz. 10:40 – Prezentacja zwierząt– superczempionów, czempionów godz. 11:30 – Pokaz Ogólnopolskiej Szkoły Młodych Hodowców godz. 12 – Konkurs Młodzi hodowcy godz. 13 – Wręczanie pucharów i nagród hodowcom godz. 14 – Wystąpienia okolicznościowe, odznaczenia godz. 14:30 – Prezentacja zwycięzców konkursów: Hit wystawy, Najatrakcyjniejsze stoisko”, Hit publiczności godz. 16 – Oficjalne zamknięcie wystawy TERENY WYSTAWOWE godz. 8-16 – Ekspozycja targowa maszyn, urządzeń i środków do produkcji rolniczej

6

25 i 26 czerwca Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie zaprasza na targi. To wyjątkowe i cieszące się ogromną popularnością wydarzenie dedykowane sektorowi rolniczemu. Podlaskie Agro objęło patronat prasowy nad wystawą. Zapraszamy po czerwcowe wydanie gazety. Chętnie spotkamy naszych Czytelników.

Dwudniowa wystawa to promocja polskiego rolnictwa, podczas której wystawcy prezentują dorobek hodowlany i dobre praktyki z zakresu rolnictwa. Zostaną pokazane nowoczesne rozwiązania technologiczne, maszyny i urządzenia rolnicze.

W ostatni weekend czerwca Agroarena w Szepietowie gości rolników krajowych i zagranicznych przedstawicieli agrobiznesu. Wydarzenie wyróżnia się wysoką frekwencją zwiedzających, rekordową liczbą wystawców i doskonałą atmosferą. Wystawa Zwierząt Hodowlanych ma na celu ocenę i propagowanie osiągnięć hodowlanych, wyłaniając tym samym najpiękniejsze okazy zwierząt gospodarskich. Podczas wystawy nie zabraknie również stoisk z rękodziełem i lokalną żywnością, konkursów i występów zespołów ludowych. Rodziny będą mogły spędzić miło czas w strefie dla dzieci. Pod fachowym okiem instruktorów, w rytm muzyki poprowadzone będą zajęcia animacyjne, a to tylko kilka z przygotowanych atrakcji.

Wystawie Zwierząt Hodowlanych towarzyszą Dni z doradztwem rolniczym, które są okazją do skorzystania z kompleksowej oferty doradczej. Zachęcamy do zapoznania się z dostępnością środków pomocowych i innowacyjnych rozwiązań w prężnie rozwijającej się strefie agro, co da szansę

poczynienia trafnych inwestycji gospodarczych. Wydarzenie jest transferem wiedzy między rolnikami, doradcami, wystawcami, przedstawicielami świata nauki oraz instytucjami wspierającymi rolnictwo. W ramach targów odbędą się również Dni Pola.

Wiedzą służą przedstawiciele MRiRW oraz podległych instytucji: ARiMR, KOWR, KRUS na swoich stoiskach informacyjno-promocyjnych. Promowany będzie program eDWIN – Internetowa platforma doradztwa i wspomagania decyzji w integrowanej ochronie roślin”. Odbędzie się debata – „Genomowanie stada przyszłością hodowli bydła mlecznego” (sobota, godz. 15, budynek PODR Szepietowo). Podlaska Izba Rolnicza zaprasza na Biesiadę miodową. Natomiast PZHiPBM, w sobotę, będzie promować wołowinę. Hodowlę alpak zaprezentuje PZHA, Hodowla alpak w Bujence. Pokaz sprzętu i stoisko promocyjne, pod hasłem Zostań żołnierzem RP, to ciekawostka zorganizowana przez Wojskowe Centrum Rekrutacji w Bielsku Podlaskim. Dzieci znajdą coś dla siebie w animacyjnej strefie Magia dzieciom, gdzie może uda im się również spotkać podróżującego Mlekosia.

Serdecznie zapraszamy wszystkich rolników i nie tylko do udziału w tym wydarzeniu.

Agnieszka Tokajuk

Na

podstawie materiałów PODR Szepietowo

PODLASKIE AGRO

GOTOWY DO DZIAŁANIA.

Nowy McCormick X5 Stage V. Niezwykła wszechstronność.

Muskularna stylistyka mówi wiele o zawartej w nim technologii i poziomie osiągów nowego X5. Silniki Stage V, 4 cylindry, 16 zaworów, 3.6 litra, Turbo Intercooler Common Rail o mocy 95, 102 i 114 KM. Skrzynia biegów z mechaniczną lub hydrauliczną przekładnią nawrotową, wersje Efficient i Premium oraz nowy, wysokowydajny układ hydrauliczny zapewniają rekordową wydajność i wszechstronność wzbogaconą o nowe, doskonale zintegrowane ładowacze czołowe McCormick M20. Najlepsza w swojej klasie izolacja akustyczna, komfort i widoczność dzięki nowej, 4-słuplowej kabinie Total View Slim, sztywnej lub z zawieszeniem mechanicznym oraz zintegrowanej, zaawansowanej, amortyzowanej osi przedniej.

AGRO-SZCZUKA

ul. Podmiejska 11, 19-300 Ełk tel.: 698 775 455 | e-mail: biuro@agroszczuka.pl McCormick jest znakiem towarowym Argo Tractors

mccormick.it/pl

AKTUALNOŚCI

||

Uczestnicy AgroLigi to awangarda pomysłowości i kreatywności w dążeniu do nowych rozwiązań. Uzyskanie tytułu laureata jest ogromnym sukcesem,

prestiżowym wyróżnieniem w branży rolniczej. Ostatnia chwila przed wejściem podlaskiej delegacji do pałacu.

Podlasie znów na podium krajowego etapu konkursu AgroLiga 2021

Jesteśmy mistrzami Katarzyna i Robert Jeromińscy – Pierwszy Wicemistrz Krajowy w kategorii Rolnicy. Agro Frankopol – Wicemistrz Krajowy w kategorii Firmy. Takie trofea trafiły w ręce Podlasian w czasie uroczystej Gali AgroLigi 2021, która odbyła się 27 maja w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.

||

Fot. Grzegorz Jakubowski i Marek Borowski – KPRP

– To niezwykle ważne nagrody wnoszące Rzeczypospolitej. Jesteście państwo wzorem wiedzę, doświadczenie młodemu pokoleniu, na piedestał tych, którzy swoją ciężką pra- dla innych gospodarzy, dla młodych; jeste- aby polskie rolnictwo mogło dalej kwitnąć cą budują bezpieczeństwo żywnościowe ście także nauczycielami, którzy przekazują – mówił Andrzej Duda, prezydent Polski, który 27 maja br. razem małżonką Agatą Kornhauser-Dudą uczestniczył w podniosłej Gali AgroLigi 2021.

Podczas uroczystości nagrodzono najlepszych rolników oraz przedstawicieli agrobiznesu za rok 2021. Wśród nagrodzonych nie mogło zabraknąć przedstawicieli Podlasia.

Tytuł Pierwszego Wicemistrza Krajowego w kategorii Rolnicy zdobyli Państwo Jeromińscy z Chobotek w gm. Knyszyn. Prowadzą oni 200 ha gospodarstwo rolne specjalizujące się w hodowli trzody chlewnej.

Mają trzy chlewnie o łącznej obsadzie 2.100 tuczników, a ich produkcja roczna sięga nawet 8.000 sztuk.

– Wrażenia z AgroLigi są jak najbardziej pozytywne – mówią państwo Jeromińscy. – Niesamowicie było gościć w pałacu Laureaci konkursu otrzymali z rąk Andrzeja Dudy, prezydenta RP, puchary i gratulacje. – Prowadzicie prezydenckim. Nie ma co ukrywać, ciegospodarstwa wzorcowe, które są odwiedzane przez naszych zagranicznych sąsiadów, świadczycie szymy się, że mogliśmy tam być, spotkać o tym, jaki jest stan polskiego rolnictwa – mówił prezydent do laureatów. Na pamiątkowym zdjęciu zespół firmy Agro Frankopol z parą prezydencką.

8

C.D. NA STR. 10

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 8

się z parą prezydencką i wziąć udział w konkursie.

Na pytanie o to jak osiąga się taki sukces, odpowiadają skromnie, że po prostu wykonują swoją codzienną pracę. A docenieni zostali przy okazji i jest im z tym bardzo miło.

– Na pewno warto jest zgłaszać się do AgroLigi – mówi pan Robert. – Chociażby po to, by poznać wielu wspaniałych ludzi z „rodziny AgroLigi” i nie tylko. Jest to również okazja do wymiany doświadczeń.

Tytuł Wicemistrza Krajowego w kategorii Firmy zdobył Agro Frankopol z miejscowości Włosty-Olszanka w gm. Szepietowo. Firma powstała na początku lat 90., zaczynając od sprzedaży używanych maszyn rolniczych oraz ich serwisu. Dziś może pochwalić się stumilionowym obrotem. Jest autoryzowanym dealerem marek światowych producentów maszyn rolniczych.

– Cieszymy się niezmiernie – mówi Tomasz Abramczuk, właściciel firmy. – Nie mogłem osobiście odebrać nagrody, reprezentował mnie syn Daniel z żoną Olgą.

Wygrana oznacza dla nas wyróżnienie i docenienie dotychczasowej pracy i trudu, jaki wkładamy w codzienne budowanie firmy, a także w rozwój rolnictwa na terenie Podlasia. To nie tylko moja zasługa, ale całego zespołu, mojej żony i syna. Całe nasze życie, kolejne etapy, przez które przechodziliśmy złożyły się na to wyróżnienie. Na pewno polecam branie udziału w konkursie innym firmom, ponieważ jest to dodatkowa motywacja do podnoszenia sobie poprzeczki. Zachęta do jeszcze lepszej obsługi naszych klientów – rolników i do nieustannego rozwoju.

Nasz udział w uroczystej Gali AgroLigi 2021 było możliwy dzięki Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Podlaskiego, który sfinansował przejazd autokarowy reprezentacji naszego województwa oraz zaprzyjaźnionym z naszą redakcją Grażynie i Andrzejowi Remisiewicz – właścicielom firmy Trans-Rol. Pan Andrzej jest również członkiem zarządu Stowarzyszenia AgroBiznesKlub w Warszawie – organizatora konkursu na szczeblu krajowym. Województwo podlaskie corocznie, od 2011 r., reprezentuje liczna grupa producentów osób związanych na wielu płaszczyznach z branżą rolniczą. Nie inaczej było też i teraz. Autokar zabrał pierwszych uczestników wyjazdu w Mońkach, kolejne przystanki 10

Andrzej Remisiewicz –

przewodniczący Kapituły Konkursowej AgroLigi w kategorii Firmy, członek Zarządu Stowarzyszenia AgroBiznesKlub w Warszawie:

Tegoroczna Gala była wyjątkowa pod każdym względem! Po raz pierwszy od 2019 r. mogliśmy spotkać się bez ograniczeń epidemicznych, stąd bardziej doceniamy rangę tego wydarzenia. Jestem dumny, że mogę być zaangażowany w kształtowanie ostatecznego efektu Gali AgroLigi Krajowej poznając przy tym niesamowitych ludzi – producentów rolnych i agroprzedsiębiorców. Dlaczego to robię? Bo kocham Polskę i Polaków. Dostrzeżenie naszych osiągnięć na szczeblu centralnym i przyznanie naszej filmie Trans-Rol tytułu Mistrza Krajowego AgroLigi 2011, następnie Wzorowego Agroprzedsiębiorcy RP 2017 oraz Wybitnego Agroprzedsiębiorcy RP 2020 pozwoliło mi na wstąpienie w szeregi Stowarzyszenia AgroBiznesKlub prowadzącego swoją działalność w kraju i poza granicami. Celem działalności Stowarzyszenia jest nieustanne przyczynianie się do rozwoju i unowocześnienia rolnictwa oraz działów gospodarki związanych z rolnictwem. Intencją jest też tworzenie stałych mechanizmów kontaktów i konsultacji z najwyższymi organami władzy ustawodawczej i administracji publicznej.

Wszystkie osoby chcące aktywnie spełniać się w działalności statutowej AgroBiznesKlubu zapraszam w szeregi. Członkostwo umożliwia udział w wydarzeniach i inicjatywach na szczeblu centralnym oraz w branżowych dyskusjach i konsultacjach w najbardziej aktualnych sprawach, kluczowych dla kondycji i przyszłości polskiego rolnictwa i agrobiznesu. Jeśli idea działalności Stowarzyszenia Państwa zainteresowała zapraszam do rozmowy – tel. 604 167 434. były w Knyszynie i w Kruszewie-Wypychach gdzie zostaliśmy serdecznie powitani przez Państwa Remisiewicz. W podróży ćwiczyliśmy staropolskie „sto lat”, które później licznie i doniośle odśpiewaliśmy dla pary prezydenckiej.

Podróżowaliśmy w towarzystwie aktualnych oraz wcześniejszych laureatów konkursu, producentów rolnych, agroprzedsiebiorców, samorządowców oraz przedstawicieli instytucji związanych z rolnictwem. Kiedy dotarliśmy na miejsce okazało się, że z powodu przewidy wanego deszczu, uroczystość w ostatniej chwili przeniesiono z ogrodów Pałacu Prezydenckiego do Sali kolumnowej w jego wnętrzu. Aby zrozumieć rangę uroczystej Gali AgroLigi należy wspomnieć, że to na tej sali prezydent powołuje i odwołuje rządy, nadaje tytuły naukowe, mianuje sędziów, nadaje stopnie generalskie, najwyższe odznaczenia i ordery państwowe. Ta sala była też świadkiem ważnych wydarzeń z najnowszej historii Polski. To w niej w 1955 r. władze PRL, ZSRR i państw bloku komunistycznego podpisały Układ Warszawski. W 1989 r. w tej sali

przedstawiciele rządu spotkali się przy okrągłym stole z przedstawicielami opozycji.

Dziesięć lat później, 26 lutego 1999 r. tutaj podpisano akt przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej do Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO), a 23 lipca 2003 r. przystąpienie do Unii Europejskiej. Tym razem, Salę kolumnową wypełnili goście z całej Polski: rolnicy, przedsiębiorcy, samorządowcy, przedstawiciele firm i laureaci poprzednich edycji. W uroczystości uczestniczyli m.in.: Lech Antoni Kołakowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Halina Szymańska, prezes ARiMR; Aleksandra Hadzik – prezes KRUS. Po uroczystościach w Pałacu goście przemieścili się do Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, gdzie laureaci konkursu otrzymali odznaczenia „Zasłużony dla rolnictwa” przyznane przez Henryka Kowalczyka, ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wręczył je Lech Antoni Kołakowski.

Pewnie wszyscy nasi czytelnicy dobrze znają AgroLigę, ale obowiązek nakazuje C.D. NA STR. 12

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

11

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 10

choć w paru słowach przypomnieć. Konkurs jest organizowany od 1993 r. z wielokrotnym honorowym patronatem nad Galą Prezydenta RP. Laureaci konkursu, zarówno szczebla krajowego, jak i wojewódzkiego, stają się symbolem przedsiębiorczości i gospodarności w polskim rolnictwie oraz agrobiznesie.

– I etap wojewódzki konkursu organizują Ośrodki Doradztwa Rolniczego – przypomina Andrzej Remisiewicz. – Zwycięzcy walczą o tytuł Mistrza Krajowego, finaliści odbierają laury z rąk prezydenta RP podczas uroczystej gali w Pałacu Prezydenckim.

Zdobyty tytuł to nobilitacja, ale również zobowiązanie do zachowania najwyższych standardów w prowadzonej działalności i osobistej postawie. Udział w konkursie, to duma i motywacja dla przyszłych pokoleń. Gratuluję wszystkim laureatom tegorocznej AgroLigi, życzę dalszego rozwoju i przyznaję, że tegoroczny poziom rywalizacji był bardzo wysoki. Dziękuję

12

za trud pracy i pasję z jaką kształtujecie Państ wo w ybitny wizerunek polskiego rolnika i agroprzedsiębiorcy.

Dziękujemy współtowarzyszom naszej podlaskiej delegacji, był to wyjątkowy i podniosły dzień.

Szczególne słowa podziękowania kierujemy do Andrzeja Remisiewicza za skoWyjazd z rodziną AgroLigi i odwiedzenie Pałacu Prezydenckiego ordynowanie działań to również doskonała okazja do zrobienia sobie pamiątkowego organizacyjnych zazdjęcia z prezydentem. Na fotografii przedstawicielka firmy Trans-Rol równo na szczeblu i reprezentacja Podlaskiego Agro. województwa, ale również na szczeblu centralnym.

A na koniec najważniejsze: serdecznie graW drodze powrotnej zostaliśmy zapro- tulujemy naszym laureatom. Uzyskanie tak szeni przez firmę Agro Frankopol do zwie- zaszczytnego tytułu to lata waszej ciężkiej dzenia głównej siedziby firmy, a na miejscu pracy. To wasze życie związane z rolnictwem. zaskoczeni zostaliśmy poczęstunkiem w wy- Gratulujemy i jesteśmy z was dumni. jątkowej oprawie muzycznej.

Tekst i zdjęcia: Barbara Klem

||

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI

||

Produkcja mleka i hodowla bydła mlecznego, a co za tym idzie przedsiębiorstwa mleczarskie to jedne z wizytówek naszego województwa – powiedział Bohdan Paszkowski, wojewoda podlaski.

10 maja w Białymstoku rozdano Podlaskie Mleczne Laury

Potęga mleka Wprowadziliście państwo niesamowicie wysoki poziom. Dzięki wam mamy w Polsce średnią wydajność 8.837 kg mleka, co stawia nas powyżej średniej europejskiej i sprawia, że cieszymy się szacunkiem w świecie. Dyktujecie warunki sektorowi mleczarstwa w całym kraju.

I tak mówił Leszek Hądzlik, prezydent Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, podczas podniosłej gali Mlecznych Laurów, która odbyła się w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim w Białymstoku. Ranking opracowuje PFHBiPM przy współpracy z Podlaskim Związkiem Hodowców Bydła i Producentów Mleka w Jeżewie Starym. Jest to cykliczne wydarzenie, które odbywa się od 2019 r.

W tegorocznej edycji uhonorowano 36 hodowców bydła mlecznego z Podlasia. Puchary i nagrody wręczono za wysokie wyniki produkcyjne i hodowlane osiągane w 2021 r. w 13 kategoriach. Hodowców nagradzano za wydajność w poszczególnych rasach w zależności od wielkości stada, a także za stada z najwyższym indeksem ekonomicznym. Nagrody odebrali hodowcy za krowę z najwyższą: wydajnością laktacyjną oraz wydajnością życiową, za stado z najkrótszym okresem międzywycieleniowym, za najwyższą wydajność tłuszczu i białka, a także za najwyższą wydajność w województwie podlaskim.

14

Ale już dość trzymania was w niepewności. Oto najlepsi z najlepszych. Pierwsze miejsce w regionie za najwyższą wydajność stada, z wynikiem 13.039 kg mleka, zdobyli Joanna i Bogdan Wnorowscy z Nowego Garbowa, w powiecie wysokomazowieckim.

Ich historię i fotorelację z odwiedzin w ich gospodarstwie pokazaliśmy w majowym wydaniu gazety.

– Wysoką wydajność udało nam się osiągnąć dzięki ciężkiej pracy i wytrwałości oraz poniesionym kosztom – powiedzieli tuż po odebraniu nagrody zwycięzcy. – Uzyskanie takiego wyniku to duży koszt. Skupiamy się na bardzo dobrej jakości paszach objętościowych. „Przesiewamy” trawę co cztery lata: szlachetne lucerny i trawy z motylkowymi.

Kolejni najlepsi hodowcy to: QQStada

o najwyższej wydajności do 20 sztuk – I miejsce Aneta i Paweł Ż o c h o w s c y, p o w . z a m b r o w s k i , 11.957 kg

20-50 sztuk – I miejsce Joanna i Bogdan Wnorowscy, pow. wysokomazowiecki, 13.039 kg 50-100 sztuk – I miejsce Piotr Szeligowski, pow. zambrowski, 13.022 kg 100-200 sztuk – I miejsce Stanisława i Walenty Wałejko, pow. suwalski, 12.810 kg 200-300 sztuk – I miejsce zajął Adam Gruzel, pow. moniecki, 11.974 kg p o w y ż e j 3 0 0 s z t u k – I m i e j s c e Bogdan Zakrzewski, pow. białostocki, 11.393 kg QQ Najwyższa wydajność rasa rodzima – białogrzbieta – Dawid Rybałt, pow. sokólski, który w 2021 r. osiągnął najwyższą wydajność w Polsce w rasie rodzimej – 8.283 kg QQStado z najwyższym indeksem ekonomicznym – Stanisław Żochowski, pow. białostocki QQ Krowa z najwyższą wydajnością laktacyjną – Bogusław Ciupiński, pow. siemiatycki za krowę pierwiastkę, 15.624 kg oraz

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

15

AKTUALNOŚCI

||

Stawiamy m.in. na dobór buhajów, w którym pomaga nam Federacja – podkreślali państwo Wnorowscy,

zwycięzcy pierwszego miejsca w regionie za najwyższą wydajność stada. – Kryjemy nasieniem A2A2.

Naszym wyzwaniem na kolejne lata jest utrzymanie wydajności, a jeśli koszty produkcji pozwolą, to nawet jej podniesienie.

C.D. ZE STR. 14

||

– Stabilizacja rynków mleka musi być gwarantowana przez organy państwa oraz administrację w terenie, której rolą jest służyć pomocą polskiej wsi – podkreślał podczas przemówienia Lech Kołakowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. – To konieczne ze względu na ogromny trud pracy rolnika. Zawirowania z cenami wodorów, energetyki w pewnym sensie dotknęły rolników, ale musimy wychodzić naprzeciw oczekiwaniom. Mimo problemów wynikających z wojną na Ukrainie, Polska jest potęgą żywnościową.

16

Piotr Kowalczuk za krowę w II i starszej laktacji, 19.175 kg QQ Krowa z najwyższą wydajnością życiową – Zdzisław Sokołowski, pow. wysokomazowiecki, za sztukę, która osiągnęła najwyższą wydajność życiową w Polsce – 164.596 kg QQStado z najkrótszym okresem międzywycieleniowym – Piotr Skrzypko, pow. sokólski (380 dni).

QQ Najwyższa wydajność tłuszczu i białka w woj. podlaskim – Piotr Szeligowski, pow. zambrowski 1.040 kg QQ Najwyższa wydajność w woj. podlaskim – Bogdan Wnorowski, pow. wysokomazowiecki, za wydajność 13.039 kg, stado liczy 37 krów mlecznych Mleczne Laury to też wspaniałe wydarzenie – odpowiada pan Grzegorz Kulesza z Rębiszewa – Studzianek, gm Wysokie Mazowieckie, który otrzymał złotą odznakę PFHBiPM za zasługi w postępach odniesionych w Federacji.

– To miły gest doceniający ciężką pracę rolników. Dodaje to sił do działania, szczególnie w ciężkich czasach. Pieniądze są ważne, ale nie najważniejsze w prowadzeniu rodzinnego biznesu, jakim jest hodowla krów mlecznych.

Gratulujemy wszystkim nagrodzonym hodowcom. Życzymy kolejnych sukcesów, które napawają nadzieją na lepsze jutro.

Dziękujemy organizatorom i sponsorom za miłą atmosferę i przepięknie przygotowany poczęstunek reprezentujący mleczny, zdrowy smak i klimat naszego Podlasia.

Opracowała Agnieszka Tokajuk

na podstawie

informacji z

UMWP

Zdjęcia: Agnieszka Tokajuk

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

17

AKTUALNOŚCI Wojewódzki etap konkursów dla dzieci – rozstrzygnięty

Zwycięskie dzieciaki Najbardziej uzdolnione artystycznie dzieci i dzieci – podkreślmy – chętne i aktywne, zostały nagrodzone przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. 27 maja poznaliśmy laureatów etapów wojewódzkich dwóch konkursów.

Podsumowująca gala odbyła się w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim w Białymstoku.

Pierwszym był konkurs plastyczny pt. Bezpiecznie na wsi mamy, bo ryzyko upadków znamy. Prace oceniane były w dwóch kategoriach wiekowych: klasy 0-III i klasy IV-VIII. Laureatami zostali: I miejsce – Julia Bartosiewicz, kl. II i II miejsce – Filip Pakirski, kl.

I – obydwoje ze SP w Słobódce, III miejsce – Natalia Pastewska, kl. II, SP im. K. Brzostowskiego w Sztabinie. Wśród starszych najlepsi byli: I miejsce – Zuzanna Marczuk, kl. VIII, SP im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Szepietowie, II miejsce – Amelia Banialis, kl. VIII, SP im. Marszałka J. Piłsudskiego w Wiżajnach i III miejsce – Weronika Ryszkiewicz, kl. VII, SP im. T. Kościuszki w Dąbrowie Białostockiej. Uczniowie ci zakwalifikowali się do etapu centralnego.

Ponadto komisja konkursowa przyznała po dziesięć wyróżnień w każdej kategorii wiekowej. Drugim był konkurs na rymowankę pt. Bezpiecznie na wsi mamy, bo ryzyko upadków znamy. W tej rywalizacji zwyciężyli: I miejsce – Karolina Lipińska, Dobrzyjałowo, II miejsce – Gabriela Maciorkowska, Sikory Piotrowięta i III miejsce – Wiktoria Wińska, Srebrny Borek. Oni również zostali zakwalifikowani do etapu centralnego.

Zwycięzcom serdecznie gratulujemy. Tak trzymać! A Państwu przypominamy. Oba

||

na wsi mamy, bo ryzyko upadków znamy”, było wykonanie dwuwymiarowej pracy plastycznej w formacie A3, w dowolnej technice, obrazującej upowszechniane przez KRUS sposoby zapobiegania upadkom osób podczas pracy i przebywania w gospodarstwie rolnym. W wyniku eliminacji wśród 1.606 uczniów ze 144 szkół podstawowych wyłoniono po trzech laureatów. Pracownicy KRUS przeprowadzili w szkołach 93 „pogadanki” dotyczące zasad bezpiecznej pracy w gospodarstwie rolnym.

Natomiast uczestnicy drugiego konkursu, mieli za zadanie ułożyć rymowankę (min.

L a u r e a c i e t a p u w o j e w ó d z k i e g o I I I cztery wersy), popularyzującą sposoby ograniczenia ryzyka upadków osób w gospodarOgólnopolskiego konkursu dla dzieci stwach rolnych. W rymowance wymagane na rymowankę o bezpieczeństwie było użycie przynajmniej czterech słów w gospodarstwie rolnym „Bezpiecznie na wsi z niżej wymienionych: upadek, przyczyna, mamy, bo ryzyko upadków znamy”. prewencja, zdrowie, buty, ślisko, bezpieczeńkonkursy mają promować wśród uczniów stwo, wchodzić. Wpłynęło 128 rymowanek, szkół podstawowych z terenów wiejskich spośród których wyłoniono trzech laureapozytywne zachowania i nawyki zwią- tów i 32 rymowanki wyróżniono.

Informację o laureatach konkursów zane z pracą i zabawą na terenie gospodarstw rolnych oraz popularyzować czyn- otrzymaliśmy od KRUS 1 czerwca, dokładności szczególnie niebezpieczne, związane nie w dniu święta dzieci. To one były motyz prowadzeniem gospodarstwa, których nie wem przewodnim czerwcowego wydania wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat. Podlaskiego Agro. Teraz znowu do nich Zadaniem dzieci w konkursie „Bezpiecznie wracamy, by pogratulować i życzyć im kolejnych sukcesów. Aż miło się robi na sercu widząc aktywne, zdolne dzieci, które od najmłodszych lat angażują się w zabawy, a przy okazji uczą się o bezpieczeństwie. Zbliżają się wakacje i warto pamiętać, że mino, iż są one przerwą od szkoły to nie są przerwą od bycia ostrożnym. Życzymy wam kochane dzieciaki udanych i bezpiecznych wakacji. Pamiętajcie o bezpieczeństwie, nie tylko w rymowankach i kolorowankach, ale zabierzcie te nauki ze sobą na wycieczki, place zabaw i do pomocy w gospodarstwie.

||

Laureaci oraz wyróżnieni w etapie wojewódzkim XII Ogólnopolskiego konkursu plastycznego dla

dzieci,,Bezpiecznie na wsi mamy, bo ryzyko upadków znamy”.

18

Opracowała Agnieszka Tokajuk

na podstawie

KRUS Zdjęcia: KRUS

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PROMOCJA LATO Przy zakupie 250 kg mieszanek paszowych uzupełniających mineralnych i preparatów mlekozastępczych firmy BERGOPHOR® dla bydła lub trzody chlewnej

otrzymają Państwo – gratis jubileuszowy T-Shirt.

IS GRAT

Czas trwania promocji czerwiec Promocja ważna do wyczerpania zapasów.

Bergophor Futtermittelfabrik Dr. Berger GmbH & Co. KG 95326 Kulmbach · Tel. +49 9221 806-0 www.bergophor.pl michal.suchy@bergophor.pl · Tel +48 602 28 49 27 slawomir.jaksim@bergophor.pl · Tel. +48 510 06 44 01

PODLASKIE AGRO 2022_Zugabe-T-Shirt_210x106_Sommer.indd

1

13.04.2022 11:10:00

19

AKTUALNOŚCI Poznajmy laureatów konkursów organizowanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego

Co uczeń wie o ekologii

||

Fot. Piotr Januszewicz

Tomasz Maksimiuk z Bielska Podlaskiego został zwycięzcą pierwszej edycji Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy z Zakresu Rolnictwa Ekologicznego, który odbył się 18 maja br. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego.

W Konkursie Wiedzy z Zakresu Rolnictwa Ekologicznego wzięło udział ok. 30 uczniów z kilkunastu szkół o profilu rolniczym z naszego regionu.

Była to pierwsza edycja konkursu promującego rolnictwo ekologiczne. Został on zorganizowany z inicjatywy samorządu województwa, a sfinansowany z funduszy europejskich przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich.

– To przedsięwzięcie jest jak najbardziej uzasadnione, choćby ze względu na rolniczy charakter naszego regionu. Chcemy, aby wiedza z zakresu upraw ekologicznych była rozpowszechniana, zwłaszcza że w kolejnej perspektywie finansowej UE będzie sporo funduszy na działania ekologiczne – podkreślał Sebastian Łukaszewicz wicemarszałek województwa podlaskiego.

Uczestnikami konkursu byli uczniowie podlaskich szkół rolniczych i w większości dzieci rolników. Konkurs polegał na rozwiązaniu testu z wiedzy o rolnictwie ekologicznym. Zagadnienia egzaminacyjne przygotowali Krzysztof Jończyk oraz Jarosław Stalenga z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa z PIB w Puławach.

– Nie był to łatwy test. Pytania były dość trudne i szczegółowe, jednak uczestnicy zaprezentowali naprawdę wysoki poziom wiedzy – mówił dr Krzysztof Jończyk.

Laureat pierwszego miejsca – Tomasz Maksimiuk z ZS nr 4 Ziemi Podlaskiej w Bielsku Podlaskim uzyskał aż 44 pkt. na 50 możliwych.

– Rolnictwem interesuję się od zawsze, a od pewnego czasu także uprawami ekologicznymi. I chcę je stosować w przyszłości w swoim gospodarstwie – mówił uczeń.

Drugie miejsce zajęła Karolina Andrzejczyk z ZSWiO nr 7 w Łomży, trzecie Karolina Sepko z ZSR im. mjr H. Dobrzańskiego-Hubala w Sokółce. Komisja konkursowa przyznała też dwa wyróżnienia.

Otrzymali je: Magdalena Rybałtowska z ZSR im. W. Witosa w Ostrożanach oraz Grzegorz Bakun z ZSR im. mjr H. Dobrzańskiego-Hubala w Sokółce.

Oprac. AT,

źródło UMWP

Tę pszczółkę...

Miłosz Kociukow ze Szkoły Podstawowej w Łubinie Kościelnym i Anna Zambrzycka ze Szkoły Podstawowej w Rutkach to zwycięzcy Wojewódzkiego Konkursu Plastycznego pn. „Rośliny miododajne upowszechniamy, Pszczołom byt zapewniamy” zorganizowanego przez Samorząd Województwa Podlaskiego.

Motywem przewodnim konkursu i tematem prac były rośliny miododajne, które dostarczają pszczołom składników pokarmowych. Ważnym aspektem była też promocja ich wysiewania.

Laureaci Wojewódzkiego Konkursu Plastycznego pn. „Rośliny miododajne – Cieszę się, że tak liczna grupa młodych osób interesuje się upowszechniamy, Pszczołom byt zapewniamy”. ochroną środowiska i pszczołami. Oceniając prace, widzieliśmy różnorodność i oryginalność – mówił Krzysztof Szeweluk, zastępca gatunków roślin, z których pszczoły i inne owady mogą pozyskidyrektora gabinetu marszałka województwa podlaskiego, który wać nektar oraz pyłek, ale przede wszystkim liczyła się idea pracy. wręczał dzieciom nagrody.

Prace oceniane były w dwóch grupach wiekowych: klasy I-III Dzieci miały za zadanie przygotowanie pracy plastycznej w dowol- oraz klasy IV-VIII. nej technice malarskiej. Jury brało pod uwagę wiedzę – znajomość Oprac. AT, źródło UMWP

||

20

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

63-800 Gostyń, ul. Ogrodowa 6 tel. 65 572 50 90, 65 572 94 81 email: biuro@zuptor.pl www.zuptor.pl

LINIA DO PRODUKCJI PASZY WYDAJNOŚĆ 1 t/h

LINIA ROZDRABNIAJĄCO-MIESZAJĄCA WYDAJNOŚĆ 2 t/h

NAJLEPSZA OFERTA U NASZYCH DYSTRYBUTORÓW LISTA DYSTRYBUTORÓW NA WWW.ZUPTOR.PL

PODLASKIE AGRO

MIESZALNIA PASZ Z GNIOTOWNIKIEM WYDAJNOŚĆ 3 t/h

21

AKTUALNOŚCI Projekt eDwin – internetowa platforma doradztwa i wspomagania decyzji w integrowanej ochronie roślin

e-Kontrola pola 3 czerwca, po trzech latach prac, udostępniono platformę doradczą – eDwin. Celem projektu jest ułatwienie codziennej pracy rolnikom na polu oraz stworzenie krajowego systemu informatycznego na rzecz ochrony roślin. Korzystanie z platformy ma pozytywnie wpłynąć na jakość produkowanej w Polsce żywności.

Pomysłodawcą i partnerem projektu jest Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, który zaprosił do współpracy pozostałych partnerów projektu, czyli Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie i wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego. Ogółem projekt realizuje 19 partnerów. Podczas targów w Sielinku, organizowanych przez WODR w Poznaniu, platforma została oficjalnie zaprezentowana w ramach prapremiery.

– W dzisiejszym świecie, w którym nowoczesne technologie są obecne praktycznie w każdej dziedzinie życia, niezbędne jest także wykorzystywanie innowacyjnych rozwiązań w rolnictwie – mówi Jacek Sommerfeld, dyrektor WODR. – Chcąc rozwijać polskie rolnictwo oraz pomagać rolnikom w codziennej pracy, zachęcamy ich do odważnego wykorzystywania nowoczesnych technologii. Cyfryzacja rolnictwa nie jest tematem przyszłości. Ten proces ma miejsce już teraz, na naszych oczach, o czym świadczy między innymi platforma eDWIN. Jestem przekonany, że możliwości eDWIN, takie jak wysyłanie ostrzeżeń przed złamaniem pogody, powiadomień o zagrożeniach na polu czy uproszczony kontakt z doradcą rolniczym, będą odczuwalnym wsparciem dla rolników.

Platforma jest całkowicie darmowa i dostępna dla wszystkich chętnych zainteresowanych jej możliwościami. Można z niej korzystać na komputerach oraz jako aplikacja na urządzeniach mobilnych. W jej ramach funkcjonują cztery elektroniczne usługi: wirtualne gospodarstwo, śledzenie pochodzenia produktów, raportowanie zagrożeń i udostępnianie danych meteorologicznych.

Pierwsza usługa, ma kilka zastosowań. Jednym z nich jest wspomaganie decyzji rolników czy, kiedy i w jakiej ilości stosować środki do ochrony roślin. Wprowadzona do systemu uprawa będzie monitorowana. W przypadku 22

wystąpienia zagrożenia zniszczenia przez chorobę lub szkodnika, system będzie o tym informować. W ten sposób przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska i żywności nadmiernie stosowanymi środkami do zwalczania chorób i szkodników.

Poza tym wirtualne gospodarstwo, zapewnia rolnikom możliwość zadania doradcy pytania czy zgłoszenia prośby o weryfikację zaobserwowanych zagrożeń. Każdy użytkownik ma przypisanego do konta doradcę. Automatycznie dopisany zostanie najbliższy doradca, ale rolnik będzie miał możliwość jego zmiany np. na osobę, z którą najczęściej utrzymuje kontakt. Usługa udostępnia rolnikom raporty agrometeorologiczne oraz pozwala na pozyskiwanie, gromadzenie i udostępnianie informacji o występowaniu na danym obszarze agrofagów. Rolnicy

w pełni korzystać z możliwości tej e-usługi rolnik musi się zarejestrować oraz dokonać wyboru swoich pól w usłudze.

E-usługa śledzenie pochodzenia produktów jest skierowana do producentów rolnych, ale także konsumentów, czyli do każdego z nas. Dzięki niej producenci będą mogli wprowadzić do rejestru dane o pochodzeniu danego produktu, w tym warunkach i historii jego uprawy. Z kolei konsumenci będą mogli zapoznać się z tymi informacjami.

Zalety tej usługi dostrzegą zapewne osoby, ceniące sobie zdrową żywność, pochodzącą z pewnych źródeł.

Raportowanie zagrożeń jest przeznaczone dla samorządów, instytucji publicznych odpowiedzialnych za nadzór lub realizację ochrony roślin oraz instytucji naukowych.

Dzięki tej usłudze możliwe będzie generowanie raportów z systemu monitoringu zagrożeń chorobami i szkodnikami w rolnictwie czy strzeżenia przed agroogrodnictwie. Ostatnią dostępną usługą jest fagami, załamaniem udostępnianie danych meteorologicznych. pogody. Powiadomienia Użytkownicy mają dostęp do aktualnych oraz o zagrożeniach na polu, archiwalnych danych meteorologicznych pozmniejszenie zanieczyszchodzących z sieci stacji agrometeorologiczczenia środowiska. Możnych. To z kolei daje możliwość prowadzenia liwość sprawdzenia, skąd analiz umożliwiających identyfikację cykliczpochodzi produkt i janie powtarzających się zdarzeń, wysyłanie kie środki były stosowaostrzeżeń pogodowych czy określanie klęsk ne podczas jego uprawy. żywiołowych. Ogromną rolę w tej usłudze To przykładowe korzyści, odgrywają stacje meteorologiczne, których jakie przyniesie wdrożenie w całej Polsce jest ok. 600. ogólnopolskiego projektu Podlaski Odział Doradztwa Rolniczego eDwin, który ma być cow Szepietowie, planuje organizować szkoledziennym wsparciem dla nia, z użytkowania platformy eDwin, w drurolników. giej połowie tego roku. Na polach zrobi się już spokojniej i rolnicy będą mieli więcej czasu na przyswajanie wiedzy. Stu doradców mają też do dyspozycji wirtualną kartę pola, PODR zostało już przeszkolonych i jest gotoumożliwiającą ewidencjonowanie pracy oraz wych do pracy z zainteresowanymi gospoukładanie e-planów ochrony roślin. To właś- darzami. Na pewno będziemy uczestniczyć nie dzięki informacjom zawartym w karcie, w tych wydarzeniach i pytać o Wasze opinie. możliwe jest otrzymywanie powiadomień Opracowała Agnieszka Tokajuk o możliwych zagrożeniach na polu. Aby Na podstawie MRiRW i materiałów PODR

O

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI Politechnika Białostocka zaprasza na studia: inżynieria rolno-spożywcza

Nauka podnosi plony Budownictwo na politechnice kojarzy się nam zazwyczaj z człowiekiem w kasku, z telefonem i projektem, kierującym wielką budową. Tymczasem, podejmując studia politechniczne na kierunku inżynieria rolno-spożywcza można zostać inżynierem, a dodatkowo nauczyć się produkować i przetwarzać żywność. Bezpiecznie, zdrowo i z poszanowaniem natury.

Fot. Politechnika Białostocka

spożywczym, maszyny i urządzeCo więcej, politechnika uczy tworzyć nowe bioprodukty, bionania w przetwórstwie spożywczym, bezpieczeństwo i jakość żywnowozy, biopaliwa, materiały budowlane, tak, aby z odpadów produkści. Są też przedmioty związane z zagospodarowaniem odpadów cji rolnej nic się nie zmarnowało. z przemysłu rolno-spożywczego Studia I stopnia na ww kierunku na różna cele: paszowe, nawozoprowadzi Katedra Inżynierii Rolno-Spożywczej i Kształtowania Śrowe, opałowe. Żeby studiowanie, szczególnie dowiska na Wydziale Budownictwa nauk technicznych, stało się pasją i Nauk o Środowisku Politechniki potrzebne jest zaplecze dydaktyczBiałostockiej.

– Inżynieria rolno-spożywcza ne. O potencjale kierunku świadczą to kierunek doskonale skorelowany nowoczesne laboratoria, w których – Nasi absolwenci to osoby doskonale przygotowane z potrzebami przemysłu i regionu do samodzielnego prowadzenia gospodarstw rolnych – mówi studenci zdobywają wiedzę. Ten Podlasia – mówi dr hab. inż. Sławoprof. Sławomir Obidziński. – Takich studentów mamy najwięcej. potencjał to również profesjonalmir Obidziński, prof. PB, kierownik na, młoda kadra, bardzo życzliwie Jestem przekonany, że będą oni prowadzili gospodarstwa w sposób Katedry Inżynierii Rolno-Spożywświadomy i innowacyjny, bo taką wiedzę nabywają w trakcie nauki. podchodząca do studentów.

– Studenci mają możliwość wyjazczej i Kształtowania Środowiska – Wychodzimy naprzeciw temu wyzwaniu dów studyjnych, wyjazdów na targi, oglądana WBiNŚ PB. – Jet to kierunek, który odi na nie odpowiadamy kształcąc specjalistów nia pokazów o charakterze rolniczym, spopowiada potrzebom naszego regionu.

Podlasie to przede wszystkim przemysł właśnie na kierunku inżynieria rolno-spo- żywczym, na których mogą zapoznać się rolno-spożywczy i zajmujący się produk- żywcza – przekonuje.- Jest to bardzo inter- z najnowszymi urządzeniami, technologiami, cją artykułów rolno-spożywczych, jak dyscyplinarny kierunek, w ramach którego które funkcjonują w rolnictwie i w przemyrównież rolnictwo. Profesor Obidziński studenci zdobywają wiedzę z przedmiotów śle rolno-spożywczym – wymienia korzyści przypomina, że ponad połowa produk- związanych typowo z rolnictwem. Są nimi: ze studiowania prof. Obidziński. – Studenci tów pochodzenia rolno-spożywczego jest agrotechnologia, produkcja roślinna, pro- mogą wyjeżdżać do czołowych zakładów przetwarzana zanim trafi do konsumenta. dukcja zwierzęca, inżynieria w rolnictwie, przetwórstwa spożywczego, jak i zakładów produkujących maszyny rolnicze np.: Samasz, I stąd nacisk na kształcenie takich inży- nauka o nawozach, nawożenie.

Jeśli ktoś chce być nowoczesnym rolni- Metal-Fach, Pronar. W tych firmach studennierów specjalistów na kierunku inżyniera rolno-spożywcza. kiem XXI w., zyska bezcenną wiedzę. Ale ci realizują staże i praktyki. Bardzo często, inż ynieria rolno- po zakończeniu studiów wracają do tych firm -spożywcza, to rów- i są w nich mile widzianymi pracownikami.

Inni zjeżdżają w rodzinne strony i stawiają nież specjalność „inżynieria żywności”, na indywidualny rozwój.

Są doskonale przygotowani do prowadzew ramach której studenci uczą się prze- nia własnych firm o charakterze rolniczym, twarzania produk- czy spożywczym. Cała Polska ogląda reklatów spożywczych my podlaskiego przemysłu mleczarskiego. na przedmiotach: Największe firmy z tego sektora zajmują technologia ż y w- najwyższe miejsca w rankingach regionalności, technologie nych i ogólnopolskich. To tam mogą szukać utrwalania produk- zatrudnienia nasi absolwenci.

W ramach kierunku inżynieria rolno-spożywcza działa Studenckie Koło tów spożywczych, Opracowała Agnieszka Tokajuk Na podstawie materiałów Politechniki Naukowe „Rolka”. Tu studenci realizują pasje, uczestniczą w seminariach, linie technologiczne w przetwórstwie Białostockiej konferencjach i konkursach.

||

24

Fot. Politechnika Białostocka

||

PODLASKIE AGRO

ARTYKUŁ PROMOCYJNY

GMINA SOKOŁY

Spełnia rygorystyczne normy weterynaryjne i umożliwia handel zwierzętami.

Jest jedynym tego typu miejscem w kraju.

Można tu też organizować targi, wystawy, konferencje i degustacje ekologicznej żywności. Mowa o targowisku w Sokołach, którego realizacja właśnie się zakończyła.

W Polsce brakuje takich miejsc. Targowisk jest wiele, jednak wiele pozostawiają do życzenia.

– Nasz obiekt jest innowacyjny, nawet inżyniersko – mówi Józef Zajkowski, wójt gminy Sokoły. – To drugi, po Holandii, obiekt w skali Europy w tak specyficznej konstrukcji łukowej. I największa inwestycja w historii gminy. Stworzyliśmy infrastrukturę i warunki.

Teraz chcemy w drodze konkursu wybrać najlepszą firmę z kraju, która poprowadzi to na wysokim, europejskim poziomie.

Obiekt obejmuje: dwie hale z zapleczem sanitarno-biurowym o bardzo dużej powierzchni (1.430,90 m²) i łącznikiem.

W mniejszej hali zaprojektowano boksy dla zwierząt, korytarz gnojowy, część umożliwiającą przygotowanie zwierząt (mycie, szczotkowanie) do sprzedaży (aukcji/wystawy). Druga hala przeznaczona jest na wybieg dla zwierząt (hala wystawowa). Ma ona trybuny dla uczestników aukcji i widzów na 300 osób.

Część administracyjna to pomieszczenia dla weterynarza i obsługi biurowej targowiska.

Zagospodarowanie terenu obejmuje: instalacją kanalizacji technologicznej ze zbiornikiem szczelnym na gnojówkę o poj. 9,9 m³, instalacją kanalizacji sanitarnej ze zbiornikiem szczelnym na ścieki bytowe o poj. 9,9 m³, instalacji kanalizacji deszczowej ze zbiornikiem retencyjnym o poj. 190 m³, dwoma

zbiornikami p.poż. o poj. 100 m³, doziemną instalacją elektroenergetyczną, instalacją wodociągową, zewnętrznym przyłączem wodociągowym, wiatami na odpady, płytą gnojową oraz pozostałymi urządzeniami budowlanymi określonymi projektem budowlanym (w zabudowie usługowo-handlowej). Obiekt położony jest w Sokołach przy ul. Tykocińskiej nr ewidencyjny gruntu: 45/1 obręb Sokoły „M” (własność Gminy Sokoły).

Więcej informacji możecie Państwo znaleźć oglądając archiwalny program TVP Tydzień, odcinek z 29.05.2022 r. lub pod linkiem: https://www.sokoly.pl/index.php/ home/1848-ogloszenie-drugi-przetarg-na-dzierzawe-targowiska

Gmina Sokoły informuje, że 14.07.2022 r. o godz. 10:15 w pok. nr 5 budynku Urzędu Gminy odbędzie się DRUGI PRZETARG PISEMNY OGRANICZONY NA DZIERŻAWĘ CZĘŚCI ZABUDOWANEJ NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWEJ o powierzchni 1,7875 ha oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 45/1 o pow. 1,8100 ha, położonej w obrębie wsi Sokoły M, KW LM1W/00029320/7 Termin pisemnego zgłoszenia uczestnictwa w przetargu do 06.07.2022 r.

Zgłoszenie powinno zawierać:

imiona i nazwiska oraz adres oferenta albo nazwę firmy oraz siedzibę, jeżeli oferentem jest osoba prawna lub inny podmiot;

dokument potwierdzający doświadczenie w administrowaniu min. dwoma obiektami publicznymi, przez okres minimum jednego roku.

Przeznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego – brak aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. Ogłoszenie zostało upublicznione na stronie internetowej bip-ugsokoly.wrotapodlasia.pl i tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy w Sokołach.

Bliższe informacje – tel.: 86 476 30 10 wew. 328, 519 412 532, 502 627 615

Wadium w kwocie 1.500 zł należy wnieść w pieniądzu na konto Urzędu Gminy w Sokołach:

Urząd Gminy Sokoły ul. Rynek Mickiewicza 10

Za dzień wpłaty wadium uważa się dzień uznania konta bankowego Organizatora przetargu tj. najpóźniej do 08.07.2022 r. do godz. 23:59.

18-218 Sokoły www.sokoly.pl tel.: 86 476 30 10

Bank Spółdzielczy w Sokołach nr 77876600050000082420000050

26

PODLASKIE AGRO

ARTYKUŁ PROMOCYJNY

GMINA KULESZE KOŚCIELNE Znamy potrzeby naszych mieszkańców, wiemy jakich inwestycji im potrzeba i sukcesywnie je realizujemy. Mam nadzieję, że uda nam się zrealizować wszystkie plany. Życzymy sobie i wszystkim mieszkańcom, żeby współpraca, która jest między samorządem gminy, radnymi, sołtysami, między wójtem i mieszkańcami zawsze się utrzymywała, bo to jest naprawdę coś co daje dużo optymizmu na co dzień.

Stefan Grodzki, wójt Gminy Kulesze Kościelne

Ponad 50 mln litrów mleka dostarczają rocznie mieszkańcy Gminy Kulesze Kościelne do Mlekovity. Na jednego mieszkańca, licząc statystycznie, przypada aż pięć krów.

Jesteśmy gminą mlekiem płynącą. Miodem jeszcze nie, ale pszczelarstwo też zaczyna się rozwijać i to też jest dobry kierunek.

Kulesze Kościelne to gmina typowo rolnicza, nastawioną na produkcję mleka, siłą rzeczy inwestycje, jakie realizujemy jako samorząd, są w większości ukierunkowane na poprawę otoczenia wsi. To, po pierwsze, gospodarka wodno-kanalizacyjna. Chcemy uniezależnić się całkowicie od dostaw wody z gmin ościennych. Jesteśmy na etapie przygotowania do budowy trzeciej (ostatniej potrzebnej) hydroforni, która zasili południową część gminy. To da nam bezpieczeństwo w postaci dostępu do własnej wody bez przerw i to do wody dobrej jakości. No i przede wszystkim, woda będzie tańsza. Wykonaliśmy odwiert próbny, czekamy na analizę geologiczną i, jeżeli wszystko pójdzie pozytywnie, to inwestycja jest do zrealizowania w ciągu dwóch lat.

Przez ostatnie lata bardzo mocno udało nam się poprawić warunki dojazdowe do pól.

Wypracowaliśmy bowiem stosunkowo

niedrogi system naprawy. Jest to metoda gospodarcza, polega na wyprofilowaniu drogi, wysypaniu jej gruzem betonowym i drobnym żwirem. Koszt kilometra to tylko ok. 40-60 tys. zł, a nawierzchnia jest naprawdę stabilna i utrzymuje się długo. Nie jest to realizacja w systemie projektowym, nie ma pozwolenia na budowę, ale i nie ma ceny 400-600 tys. zł/km. W ten sposób mamy utwardzonych już ponad połowę gminnych dróg do pól, a dążymy, żeby wynik był dwie trzecie. I dodam, że jakość jest taka, że do naszych pól można dojechać nie tylko sprzętem rolniczym, ale i samochodem. Natomiast trasy do gospodarstw, patrząc głównie pod kątem dojazdu mleczarek po odbiór mleka, już są utwardzone.

Rolnicy interesują się ostatnio montażem fotowoltaiki. Gmina udziela ulg podatkowych dla osób, którzy taką instalację założyli. Część rolników składa wnioski o ustalenie warunków zabudowy dla farm fotowoltaicznych. Powstają one na glebach najsłabszej jakości, tam, gdzie koszty uprawy ziemi i uzyskania plonów są zbyt duże, by były opłacalne.

Inne duże inwestycje (za ponad 14 mln zł), które czekają naszą gminę, to przebudowa

placu wokół Szkoły Podstawowej w Kuleszach Kościelnych. Ma tam powstać parking, boisko do piłki nożnej, koszykówki i siatkówki, plac zabaw, urządzenia do ćwiczeń na zewnątrz. Cały teren będzie utwardzony, odwodniony i ogrodzony. Również w stolicy gminy mają zostać przebudowane dwie ulice i most. Połączenie ul. Wesołej i Łąkowej da nam taki „pierścień” pozwalający na łatwiejszy wjazd i wyjazd z Kulesz. Inwestycja ma też zapewnić tereny pod zabudowę. Myślę, że na koniec 2023 r. będzie to wszystko zrealizowane. W najbliższych dniach uruchamiamy przetarg na zadanie pod nazwą Poprawa efektywności energetycznej przez montaż pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej. Chcemy wyposażyć szkołę, urząd gminy, świetlicę wiejską i ośrodek zdrowia w pompy ciepła. Budynki te są teraz ogrzewane olejem, liczymy na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania. Planowane realizacje będą dofinansowane z Programu Rządowego Polski Ład.

Warto jeszcze wspomnieć o najważniejszych inwestycjach z ostatnich lat: utworzeniu Centrum Integracji i Kultury w Gołaszach Mościckich, montażu klimatyzacji w Centrum Kulturalno-Edukacyjnym Wsi w Kuleszach Kościelnych, remoncie wnętrza szkoły. Systematycznie usuwane są wyroby zawierające azbest.

W ciągu ostatnich czterech lat zrealizowaliśmy, bądź jesteśmy w trakcie realizacji zadań za ponad 21 mln zł. Kiedyś takimi budżetami operowały powiaty, a teraz dzieje się w takich gminach jak nasza. I to nie jest nasze ostatnie słowo.

Urząd Gminy Kulesze Kościelne ul. Główna 6 18-208 Kulesze Kościelne tel. 86 476 90 10 e-mail: sekretariat@kuleszek.pl

Gmina Kulesze Kościelne to miejsce przyjazne środowisku i integracji społeczeństwa, charakteryzujące się wyspecjalizowanym, nowoczesnym rolnictwem oraz pięknym wiejskim krajobrazem PODLASKIE AGRO

27

ARTYKUŁ PROMOCYJNY

MIASTO I GMINA DROHICZYN Największym bogactwem i szansą rozwojową Drohiczyna jest bogata historia i dziedzictwo kulturowe gminy i diecezji drohiczyńskiej, które mogą i powinny być wykorzystane, dla ożywienia gospodarczego, typowo rolniczego w tej chwili, regionu.

Wojciech Borzym, burmistrz Drohiczyna

Drohiczyn – niewielki samorząd, a wkłada wyjątkowo dużo wysiłku w urozmaicanie terenu nad Bugiem, przez co zwiększa się atrakcyjność wykorzystania rzeki. To przyciąga turystów i sprawia, że przyjemniej tu żyć. Równocześnie inwestycje kierowane są w stronę rozwijania gminy rolniczo.

Ok. 80% gruntów w gminie stanowią użytki rolne. Trzy czwarte, czynnej zawodowo, ludności pracuje w gospodarstwach rolnych. A jednymi z najważniejszych zadań dla wsi są dobre drogi, nie tylko te dojazdowe do miejscowości, ale i te do pól.

I tu statystyka nie wygląda źle: ponad 60% z nich (nie licząc miasta Drohiczyn, gdzie niemal wszystkie mają asfalt i polbruk) ma nawierzchnię asfaltową, 26% – żwirową i tylko kilkanaście to gruntowe. Drogi żwirowe i gruntowe wymagają okresowych remontów: dożwirowań, czyszczenia rowów i prawidłowego profilowania. Ze względu na ograniczone środki w budżecie, modernizacje są prowadzone sukcesywnie. Patrząc na większe remonty z dwóch ostatnich lat, możemy wynotować: przebudowę drogi Śledzianów-Chechłowo, przebudowę ulic: Kotlarskiej, Witosa, Słonecznej i Łozińskiego w Drohiczynie, modernizację drogi dojazdowej do gruntów rolnych w obrębie

Miłkowice-Maćki. Inwestycje te realizowane były ze wsparciem w ramach dotacji celowej z budżetu Województwa Podlaskiego lub dofinansowane w ramach „Funduszu Dróg Samorządowych”. Drobniejsze naprawy odbywają się na bieżąco we własnym zakresie gminy.

By zwiększyć wykorzystanie energii, pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitym bilansie energii zużywanej na terenie wiejskim, montowane są instalacje fotowoltaiczne. Dotychczas zamontowano ich 612.

Projekt „Słoneczna Gmina Drohiczyn” ma doprowadzić do redukcji emisji CO2 oraz innych gazów cieplarnianych i poprawić stan środowiska, a w dłuższym horyzoncie czasowym projekt będzie pozytywnie oddziaływał na zwiększenie udziału energii odnawialnej w produkcji energii ogółem oraz w zużyciu końcowym.

Remontowane i doposażane są świetlice wiejskie, aby poprawić warunki ich funkcjonowania. We wsi Wierzchuca został wykonany plac zabaw, a świetlicę w Minczewie wyremontowano przez docieplenie sufitu.

Podnoszony jest standard gospodarki wodno-ściekowej w gminie. W Ostrożanach została przebudowana oczyszczalnia ścieków i rozbudowana kanalizacja sanitarna,

a w Śledzianowie zamontowano zawór redukcyjny na sieci wodociągowej. Gmina systematycznie prowadzi scalenia gruntów.

Ciekawostką jest utworzenie na terenie Gminy żłobka. Placówka zapewnia opiekę nad dziećmi, ale jest też miejscem pracy dla 16 kobiet. Zwiększenie aktywności zawodowej – to był cel projektu. Żłobek jest dostępny także dla mieszkańców gmin ościennych.

W 2019 r. rozbudowano targowisko miejskie o Ośrodek Promocji Produktu Lokalnego z m.in. miejscem do handlu produktami lokalnymi, pomieszczeniem do pokazów kulinarnych i pokojem zagadek nt. lokalnego produktu.

I w ten sposób dotarliśmy do mniej gospodarczych działań samorządu, co nie oznacza, że mniej ważnych. Położenie nad Bugiem jest umiejętnie wykorzystywane, by rozwijać gminę turystycznie. Projekt Łączy nas Bug realizowany jest od kilku lat, wspólnie z Białorusią i Ukrainą. Obejmuje on utworzenie dwóch transgranicznych kajakowych szlaków turystycznych oraz Muzeum kajakarstwa w Drohiczynie.

Nadbużańskie Centrum Turystyki Kajakowej w Drohiczynie zostało otwarte w lipcu 2020 r. Przeniesiono tam eksponaty z muzeum kajakarstwa, które też było w Drohiczynie od 2013 r. W Muzeum jest ponad 40 polskich i zagranicznych kajaków, z których najstarsze mają blisko sto lat!

Wyeksponowano też ponad sto przedmiotów związanych z kajakami. Co ciekawe, to właśnie tutaj, w Drohiczynie jest organizowany największy spływ kajakowy w Polsce – „500 kajaków”.

Urząd Miejski w Drohiczynie ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 5 17-312 Drohiczyn tel.: 85 65 65 260 www.drohiczyn.pl e-mail: um@drohiczyn.pl

Jedna z najważniejszych scen ekranizacji powieści Marii Orzeszkowej „Nad Niemnem” została nakręcona w Drohiczynie, pokazując załom Bugu z Góry Zamkowej. Na zdjęciu panorama miasteczka z pokładu katamaranu. Rejsy są bezpłatne, zachęcamy do odwiedzenia Drohiczyna.

28

PODLASKIE AGRO

ARTYKUŁ PROMOCYJNY

MIASTO I GMINA DROHICZYN Miasto i gmina mogą wykazać się unikatowymi warunkami oraz walorami środowiska przyrodniczego i krajobrazu, wynikającymi z położenia w dolinie Bugu.

Symulatory łowienia ryb i rowerowej przejażdżki. Interaktywna mapa przyrody ziemi drohickiej i wiele innych atrakcji czeka odwiedzających drohiczyński Ośrodek Edukacji Ekologicznej „Puszczyk”. Placówka jest nowiutka, działa zaledwie od dwóch miesięcy.

Otwarcie Puszczyka zainaugurowało tegoroczny sezon turystyczny w miasteczku. Remont obejmował prace budowlane i techniczne wyposażenie w multimedia, na które składa się m.in.: symulator jazdy rowerem, akwarium z rybami, kino przyrodnicze, puzzle i quizy, multimedialna makieta doliny rzeki. Jest też drzewo, w którym można posłuchać odgłosów ptaków oraz stereoskopowe urządzenia do oglądania zdjęć przyrodniczych w 3D. Powodzenie tego typu inwestycji zależy od skuteczności działań zmierzających do przyciągnięcia jak największej liczby turystów. Temu celowi służą właśnie muzea i ośrodki edukacyjne, promujące lokalne piękno przyrody, historię, możliwości rekreacji na świeżym powietrzu. Turystyka, a więc zwiedzanie i odpoczynek, w dużej części musi być adresowana do najmłodszych. Temu celowi ma służyć nowy obiekt.

Jest on doskonale wkomponowany w architekturę miasteczka, powstał jako rekonstrukcja dwóch starych domów drewnianych, a jego multimedialne wyposażenie

podpowie zwiedzającym dokąd trafili, a także co jeszcze powinni w okolicy zobaczyć.

Dla tych, którzy wolą tradycyjne formy kontaktu z naturą, Drohiczyn poleca ścieżkę edukacyjną w wydaniu krótszym lub dłuższym. Prowadzi ona początkowo przez miasto, później przez park edukacyjny i dalej nad Bugiem, gdzie dochodzi nad samą rzekę do jednej z wysp. Również wyspę, w ramach projektu, przygotowano dla odwiedzających: została odkrzaczona, wytyczono na niej ścieżki spacerowe i wybudowano most. Na ścieżkach prowadzona będzie edukacja ekologiczna dla dzieci i dorosłych. Nietypową atrakcją są wielkie, drewniane tuby, do słuchania dźwięków przyrody. Wchodząc do środka takiej drewnianej tuby, można usłyszeć dźwięki wzmocnione przez kształt konstrukcji. Tuba, nazwana megafonem do słuchania przyrody, pozwoli wsłuchać się w szum drzew, śpiew ptaków czy też spadające krople deszczu, a nawet przed tymi ostatnimi się schronić.

Atrakcją jest wieża widokowa, usytuowana nad samą rzeką. Jest nietypowa, w rzucie ma kształt trójkąta równobocznego. Całkowita wysokość konstrukcji to 19,50 m n.p.t.

Ośrodek Edukacji Przyrodniczej „Puszczyk” przy ul. Mikołaja Kopernika 9 powstał w ramach zadania „Ochrona Nadbużańskiej Bioróżnorodności Naszym Dziedzictwem”, dofinansowanego z RPO WP na lata 2014-2020.

Na zdjęciu pamiątkowe zdjęcie z otwarcia placówki.

PODLASKIE AGRO

Drohiczyn jest siedzibą władz miejskich, gminnych i diecezjalnych. Ze względu na malownicze położenie, jest także znaną miejscowością letniskową.

Projekt ,,Ochrona Nadbużańskiej Bioróżnorodności Naszym Dziedzictwem” zakłada odtworzenie i ochronę cennych gatunków siedlisk oraz zagrożonych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt występujących w Dolinie Bugu. Jego celem jest zachowanie i poprawa stanu ekologicznego obszarów cennych przyrodniczo w obrębie Obszarów Natura 2000 Dolina Dolnego Bugu oraz Ostoja Nadbużańska, a także podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa 29

AKTUALNOŚCI Premier Mateusz Morawiecki odwiedził gm. Rutki

Porozmawiajmy... na Podlasiu o Podlasiu Spotkanie odbyło się w czwartek, 9 czerwca, w hali sportowej szkoły podstawowej w Rutkach-Kossakach, pow. zambrowskim.

To była jedna z pierwszych wizyt szefa rządu w ramach akcji Porozmawiajmy o Polsce. Mateusz Morawiecki odwiedza miejscowości rozsiane po całym kraju i spotyka się z ich mieszkańcami. Wzięli w niej udział także: Artur Kosicki, marszałek woj. podlaskiego i wicemarszałkowie: Marek Olbryś i Sebastian Łukaszewicz.

– Chciałbym, żeby cała Polska miała taki gen wspólnoty, jaki wy macie – zaczął swoje wystąpienie Mateusz Morawiecki. – Bardzo wam za to dziękuję. Chcemy rozmawiać o tym, jak w kolejnych latach ma wyglądać nasza rzeczywistość, biorąc pod uwagę te okoliczności, w których funkcjonujemy dzisiaj – to, co udało się zrobić, ale też to, czego się nie udało. O wszystkim chcemy porozmawiać.

Zapowiedział też odbudowę polskiego przetwórstwa rolnego. Mówił on o programach wspierających rodziny i emerytów: 500+ oraz 13. i 14. emeryturze. Poinformował też, że rząd pracuje nad rozwiązaniami, które pomogą przetrwać uboższym rodzinom kryzys związany z cenami opału.

Podczas spotkania Artur Kosicki podkreślał, że każda taka wizyta jest okazją do podziękowania za ogromny wkład obecnego rządu w rozwój Polski lokalnej, a szczególnie jej wschodniej części.

– Możemy liczyć na ogromne wsparcie finansowe z wielu programów

|| ||

Mateusz Morawiecki podkreślał m.in., że jednym z priorytetów obecnego rządu jest wspieranie

rolnictwa i wsi. Stąd, jak zaznaczył, szybka reakcja na rosnące ceny nawozów:

– To dlatego wdrożyliśmy jak najszybciej program dopłat do nawozów, po to, żeby do każdego

centralnych – mówił marszałek – takich jak choćby Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych czy Fundusz Rozwoju Dróg. Ten rząd nie dzieli Polski na Polskę A i B. Rozumie, że chcemy się rozwijać, że chcemy doganiać bardziej rozwinięte regiony kraju. I dzięki wsparciu rządowemu to się dzieje.

Za wsparcie z budżetu państwa, które w ostatnich latach otrz ymała gmina Rutki, dziękował j e j wój t Da r i u s z Modzelewski.

– My otrzymujemy naprawdę ogromne pieniądze. Nasza Szef rządu rozmawiał z mieszkańcami regionu o tym, w którym kierunku gmina to jest plac ma się rozwijać Polska, by im żyło się lepiej. Pytał o potrzeby oraz budowy: remontujemy, modernizujemy, podsumował działania rządu przez ostatnie kilka lat.

|| 30

rozwijamy się – mówił. – I oczywiście prosimy o więcej – dodał.

Mateusz Morawiecki odpowiadał też na py tania mieszkańców. Dot yc z ył y one m.in. połączenia drogowego gminy z trasą S8, czy zagospodarowania majątku po byłym PGR w Grądach Woniecko.

W spotkaniu z premierem uczestniczyli Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Adam Andruszkiewicz, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Antoni Kołakowski, a także parlamentarzyści: Kazimierz Gwiazdowski, Jarosław Zieliński, Mieczysław Baszko, Mariusz Gromko i Marek Komorowski oraz wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, a także samorządowcy z całego regionu.

Opracowała Agnieszka Tokajuk

na podstawie informacji UMWP fot.: Kamil Timoszuk

PODLASKIE AGRO

HODOWLA

||

Rodzina opowiada o swoich przekonaniach i o tym jak ważne jest dla nich w jakich warunkach i środowisku spędzają życie ich zwierzęta. Twierdzą, że krowy na nich pracują i zasługują na godne życie. Należy im się byt pełen wygody i komfortu. Gospodarze w swoich inwestycjach kierują się głównie tym, aby zwierzęta były humanitarnie traktowane, na każdym etapie życia: od narodzin do śmierci.

Nowa obora wolonstanowiskowa, 87 legowisk i hala udojowa – zwiedzamy najnowszy nabytek gospodarzy w gm.

Ciechanowiec

M jak miłość do krów Monika i Mariusz oraz Mateusz, Maciej i Miłosz Moczulscy. Ich pięcioro plus miłość do krów, czyli sześć razy M. Rozmawiamy o pasji do rolnictwa, o opiece nad zwierzętami i szacunku do nich, o nowej oborze, której budowa właśnie dobiega końca.

Droga do gospodarstwa w miejscowości Koce Basie, była bardzo przyjemna. Słońce

||

w pełni, wreszcie gorąco, rolnicy na polach pracują pełną parą, bo w końcu nastała

Państwo Moczulscy utrzymują praktycznie same jałówki. Byczki idą na sprzedaż, chociaż czasami

zdarzy im się zostawić sztukę na rozpłodnika.

32

przerwa od deszczowych dni. Z tego mojego wyjazdu stworzę opowieść o rolnikach, którzy inwestują przede wszystkim w dobrostan swoich zwierząt. Od początku małżeństwa, mieli wspólne marzenie o życiu na wsi.

– Tam gdzie jest przestrzeń, swoboda i ukochane zwierzęta – dodaje gospodyni.

W 2008 r. gospodarstwo przejęli po rodzicach pana Mariusza. Stado liczyło wtedy 18 sztuk. Krok po kroku rosło. Najpierw do 25, a w 2011 r. rozbudowali oborę i stado do 53 krów dojnych i 120 z młodzieżą.

Ta „stara” obora służyła im do teraz, czyli do czerwca 2022 r.

Obecnie, na podwórku oczy cieszy nowoczesny obiekt. Obora została sfinansowana z pomocą dofinansowania na modernizację gospodarstw z UE. Zainstalowano w niej halę udojową 2x10 bok w bok, firmy SAC. C.D. NA STR. 34

PODLASKIE AGRO

REKLAMA REKLAMA

tuw_2206

NOWY PAKIET AGROCASCO

W OFERCIE TOWARZYSTWA UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH „TUW”

Mechanizacja i automatyzacja prac są nieodłącznym elementem współczesnego rolnictwa. Postęp technologiczny na dobre zagościł także i na polskich polach. Wysłużone Ursusy i Bizony zostały zastąpione przez warte setki tysięcy złotych nowoczesne i wydajne maszyny. Wraz z rozbudową parków maszynowych rosną także oczekiwania rolników wobec produktów ubezpieczeniowych zapewniających ochronę sprzętu rolniczego. łupem złodziei coraz częściej stają się nie tylko luksusowe samoAgrocasco w nowym wydaniu chody, lecz także drogie ciągniki lub maszyny rolnicze.

W odpowiedzi na te potrzeby Towarzystwo Ubezpieczeń WzaUbezpieczenie obejmuje także koszty holowania lub transportu jemnych „TUW” opracowało nowy pakiet Agrocasco. Sprzęt rolniczy oraz wartość płodów rolnych zniszczonych wskutek szkody powstałej może zostać objęty ochroną ubezpieczeniową w jednym z trzech waw trakcie transportu ubezpieczonym sprzętem rolniczym. Jeśli wiek riantów: Mini, Standard i Super dopasowanych do różnych potrzeb sprzętu rolniczego w dniu powstania szkody nie będzie przekraczał klienta. Dodatkowo, w ramach pakietu znalazły się także ubezpiecze15 lat, odszkodowanie będzie przysługiwać także za szkody powstałe nia: szyb sprzętu rolniczego, następstw nieszczęśliwych wypadków w wyniku awarii spowodowanej przedostaniem się do wnętrza sprzętu operatorów i pasażerów sprzętu rolniczego, ochrony prawnej oraz odpowiedzialności cywilnej z tytułu międzysąsiedzkich usług maszynowych. rolniczego ciała obcego lub przegryzieniem przez zwierzęta (np. gryzonie, kuny) wiązek elektrycznych, a także za uszkodzenie ogumienia, powstałe Ochrona nie tylko dla nowych maszyn Nowe Agrocasco w TUW „TUW” trafia w potrzeby klientów poszukują- bez jednoczesnego uszkodzenia innych części sprzętu rolniczego.

cych szerokiego zakresu ochrony ubezpieczeniowej zarówno dla nowego sprzętu jak i sprzętu, który lata świetności ma już za sobą.

W wariancie MINI, w atrakcyjnej cenie, sprzęt rolniczy zostaje objęty ochroną przed zdarzeniami losowymi (m.in. pożar, powódź, upadek drzew lub masztów, zapadanie lub osuwanie się ziemi) występującymi relatywnie rzadko, ale za to często skutkującymi poważnymi zniszczeniami. W wariancie tym nie występują ograniczenia wiekowe względem sprzętu zgłaszanego do ubezpieczenia, a czynności związane z zawarciem umowy ubezpieczenia zostały ograniczone do niezbędnego minimum.

Kradzież w STANDARDZIE

Wariant STANDARD zapewnia ubezpieczenie w formule All Risks (wszystkie ryzyka), dzięki czemu w zakresie ubezpieczenia mieszczą się wszystkie najczęściej występujące rodzaje szkód w sprzęcie rolniczym, w tym spowodowane kradzieżą lub usiłowaniem kradzieży. W ostatnich latach bowiem

Ochrona dla wymagających

Wariant SUPER jest odpowiedzią na potrzeby klientów poszukujących produktu ubezpieczeniowego zapewniającego najwyższy poziom ochrony. Jego wyróżnikiem jest brak jakichkolwiek franszyz i udziałów własnych w szkodzie. W tym wariancie zakres ochrony ubezpieczeniowej, dostępny w wariancie STANDARD, został dodatkowo rozszerzony o uszkodzenia szyb sprzętu rolniczego, powstałe bez jednoczesnego uszkodzenia innych części, a także o koszty wynajęcia zastępczego sprzętu rolniczego.

W trakcie trwania umowy ubezpieczenia klient ma zagwarantowaną stałą sumę ubezpieczenia, a w przypadku powstania szkód częściowych – zniesienie konsumpcji sumy ubezpieczenia oraz zniesienie amortyzacji części, aż do przekroczenia przez sprzęt rolniczy wieku 15 lat. Limity odpowiedzialności mające zastosowanie w wariancie SUPER należą do jednych z najwyższych na rynku.

Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” zachęca do skorzystania z oferty ubezpieczenia sprzętu rolniczego Agrocasco, w celu poznania bliższych informacji zapraszamy do odwiedzania strony internetowej www.tuw.pl, jednostek terenowych Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” lub skontaktowania się z agentami na terenie całego kraju, którzy udzielą wszystkich niezbędnych informacji i pomogą w wyborze optymalnego wariantu ubezpieczenia.

Informacja stanowi materiał promocyjny Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW“ z siedzibą w Warszawie 02-793 Warszawa, ul. Raabego 13

PODLASKIE AGRO PODLASKIE AGRO

33

3

HODOWLA

||

Wymiary obory z przybudówką to: 63mX22m.

Z firmy UBR Tomasz Powierza, gospodarze są bardzo zadowoleni. Wykonała ona ten budynek kompleksowo, razem z wyposażeniem, po uzgodnieniu z właścicielami, czego potrzebują.

C.D. ZE STR. 32

– Hala jest z rynku wtórnego, natomiast jest po całkowitym przeglądzie, więc nie ma zastrzeżeń co do jej działania – opowiada właściciel. – Zapewnia podstawowe funkcje: pomiar mleka i ściąganie. Bardzo prosta, ale ma możliwość rozbudowy do bardziej zaawansowanych rozwiązań i systemów zarządzania stadem. Planujemy zrobić to w przyszłości.

– 3,5 tys. l zbiornik na mleko przenieśliśmy ze starej obory. Kupiliśmy go w tamtym roku – tłumaczy pan Mariusz. – Jeśli będzie potrzeba większej pojemności, to pomyślimy w przyszłości. Na ten moment większy nie jest nam potrzebny.

– Mlekovita, z którą współpracujemy, oferuje codzienny odbiór – dodaje gospodyni. – Także, jak będzie więcej krów i więcej

mleka, to, na pewno się domówimy się z mleczarnią.

W starej oborze zostaną krowy zasuszone albo te po wycieleniu. Należy ją tylko umyć i wyremontować, przerobić i zmodernizować klatki i porodówkę oraz część do odchowywania małych. Ale wszystko w swoim czasie.

Przechadzamy się więc po nowej, jeszcze niezamieszkałej oborze. Stół paszowy znajduje się z boku. Na środku jest 87 legowisk na krowy dojne. Gospodarze planują dokupić ok. 30 sztuk. Budowa trwała od ostatniego tygodnia września, z dwoma miesiącami przerwy na zimę. Wczesną wiosną, prace ruszyły ponownie pełną parą.

Gospodarze skromnie mówią o swoich osiągnięciach, chociaż jest czym się pochwalić. Do tej pory, przez cztery lata z rzędu, osiągali 11 tys. kg wydajności, od krowy

||

Wcześniej gospodarze używali dojarki przewodowej. Trochę obawiają się okresu przejściowego na halę udojową i do nowej obory. Pomimo dobrych chęci i pozytywnego nastawienia, podchodzą do tego realistycznie.

– Nieprzyzwyczajone krowy mogą oznaczać wysokie koszty – mówi pan Mariusz. – Ich reakcje mogą być różne. Firma Sac towarzyszy nam i nadzoruje pierwsze dojenia w okresie przejściowym. Taka pomoc na pewno się przyda.

34

na rok. Ostatni sezon odczuli jednak kryzys.

Krowy im się rozchorowały z powodu niedoboru fosforu. Zauważyli spadek parametrów rozrodu i produkcji. Działali zaradczo tak, aby jak najszybciej zniwelować problem. Jednak, biorąc pod uwagę wszystkie elementy hodowli, stwierdzili, że przede wszystkim należy polepszyć dobrostan krów.

Skoncentrowali się, więc na budowie obory, która zapewni zwierzętom lepsze warunki.

Jak już ten etap będą mieli za sobą, wtedy przyjrzą się innym czynnikom i i będą dążyć do zadowalających wyników. Po okresie aklimatyzacji zwierząt, przyjdzie czas udoskonalenia procesów i dawek żywieniowych.

Na razie pan Mariusz robi to sam. A dodatki paszowe dostarcza im firma Kolpasz.

– Krowy są wrażliwe i potrzebują dobrych warunków – mówi gospodyni. – Przestrzeń w oborze wykorzystywana była ostatnio już do maksimum. Krowy to odczuwały.

– Bardzo cieszymy się, że dzięki nowej oborze, spuszczamy je z łańcuchów – mówią zgodnie, patrząc na siebie.

– Chodzimy wokół nich, doglądamy i pilnujemy, żeby nic je nie bolało – wymienia pani Monika. – Jak synowie byli młodsi to każda krowa miała imię. Mieliśmy Landrynki i Batmany – śmieje się.

Pan Mariusz opowiada, że takie nastawienie do zwierząt wynieśli z rodzinnego domu. Tam nigdy nie przytrafiło się, aby krowa kogoś zaatakowała. Nie było tego rodzaju wypadków. Już ich rodzice starali się, aby relacja człowiek – zwierzę opierała się na szacunku.

A oni tę wiedzę przekazują kolejnemu pokoleniu. Mają trzech synów, którzy chociaż jeszcze nie wiedzą czy zostaną na roli, C.D. NA STR. 36

PODLASKIE AGRO

HODOWLA

||

– Większość prac polowych wykonujemy sami. Siewy, orkę, wywóz obornika, zabiegi pielęgnacyjne i uprawowe – mówi najstarszy syn Mateusz. – A do wszystkich prac, gdzie się odbywa zbiór

wynajmujemy firmy usługowe. Np. do zbioru traw zatrudniamy firmę GR&UR Kowalczuk. Bo w takie maszyny, które używa się raz na rok, nie opłaca się inwestować. Park maszynowy powiększyliśmy w 2011 r. Z programu PROW. W tamtym roku np. pojechaliśmy z tatą do Niemiec kupić zgrabiarkę.

C.D. ZE STR. 34

to chętnie pomagają rodzicom i również czują się odpowiedzialni za los zwierząt.

Wykaz obowiązków podzielony został zgodnie z preferencjami dzieci. Najmłodszy Miłosz, na razie próbuje wszystkiego i pomaga wszędzie, gdzie potrzeba jest para rąk do pracy. Średni syn Maciej chętnie pomaga przy dojeniu. Jak twierdzą rodzice, zna on się na krowach i potrafi zastąpić rodziców, gdy wyjeżdżają. Najstarszy syn, Mateusz sprawdza się w pracy z maszynami w polu.

Mają oni 50 ha swojej ziemi i tyle samo dzierżawią. Do tej pory 30% upraw było przeznaczanych na sprzedaż. Teraz sytuacja z nową oborą i powiększającym się stadem, zmienia zapotrzebowanie na paszę. 40 ha kukurydzy i kilka ha zboża – wszystko będzie to przeznaczone na potrzeby krów.

Chcą mieć zapas, w razie mniej urodzajnych sezonów. Trawę „sprzątają” na dwa sposoby: przyczepą w pryzmy – dla krów i małe łąki, na których trudno operować jest przyczepą, prasą belującą – dla jałówek. Tej drugiej, która ma trochę więcej włókna, zbierają o jeden pokos mniej. Dla krów wychodzi cztery pokosy a dla jałówek trzy.

Zwiedziłam nowiutką, jeszcze nie używaną oborę. Kilka dni po mojej wizycie weszły do niej krowy. Życzymy powodzenia gospodarzom, a krowom wygodnego życia.

Na pewno odwiedzimy wszystkich za jakiś czas, aby dopytać się o wrażenia z przejścia do nowego lokum i o rady dla tych rolników, którzy planują tego rodzaju zmiany i inwestycje.

Tekst

i zdjęcia :

Agnieszka Tokajuk

||

– Jest to obora wolnostanowiskowa na żelbetowych rusztach oraz matach legowiskowych. Kanały i zbiornik na gnojowice jest żelbetowy, ściany nad ziemią z płyt prefabrykowanych oraz płyt

warstwowych. Konstrukcja budynku stalowa ocynk ogniowy, pokrycie płyta warstwowa. – opisuje okazały budynek na podwórku państwa Moczulskich, Tomasz Powierza, właściciel firmy wykonawczej UBR Tomasz Powierza z Cerenowa.

36

PODLASKIE AGRO

Fot. PFHBiPM

HODOWLA

||

Gdy przepływ mleka w aparacie jest mniejszy niż 380 ml/min., kończy się dojenie. Odcinany jest dopływ powietrza i jest on automatycznie zdejmowany.

Ściereczki prane w specjalnie do tego stworzonym proszku to jedna z wielu praktycznych porad doradcy somatycznego.

Ocena wartości użytkowej bydła mlecznego pomaga maksymalizować zyski

Ten pierwszy raz Zazwyczaj rolnicy opowiadają mi o sobie przy filiżance herbaty. Tym razem umówiliśmy się na wieczorny dój. Dostałam ochraniacze na buty i zaproszenie na „salony” – czyli do nowoczesnej obory. To był mój pierwszy udział w nowoczesnym dojeniu. materace, na których leżą krowy. Zapach mleka, odgłosy zaciekawionych nową osobą krów oraz opowieści ze świata nauki i hodowców bydła – tak mogłabym podsumować wrażenia z mojego dojowego chrztu.

Dój był szczególny, bo uczestniczyli w nim zootechnicy z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, którzy przeprowadzali tzw. próbny dój. Jeszcze tego samego dnia pobrane próbki mleka i informacje dotyczące stada, trafiły do laboratorium i ośrodka obliczeniowego.

Raporty wynikowe hodowca otrzymał nazajutrz.

W tak krótkim czasie, rolnik uzyskuje informacje o procentowej zawartości tłuszczu, białka, suchej masy, laktozy, mocznika, Zootechnicy to osoby pierwszego kontaktu. Często z hodowcami łączą ich liczby komórek sozażyłe relacje, a niekiedy nawet przyjaźnie. W tę pracę wkomponowywane matycznych i wiele są ciągłe podróże. Na zdjęciu Bartek Dmochowski i Maciej Dąbrowski.

Ostatni raz dój widziałam... kilkadziesiąt lat temu, na wsi u moich dziadków. Stado było w liczbie dwóch krów, a urządzenia to stołeczek i wiaderko (uśmiech). Tym razem przechadzałam się wśród ponad setki krów w jednym z naszych podlaskich gospodarstw, stałam w samym sercu akcji – działającej pełną parą hali udojowej 2x12 w systemie bok w bok. Wypróbowałam też

|| 38

innych parametrów mleka. W kilku kropelkach, wykrywane są specyficzne białka, które pojawiają się w nim tylko podczas ciąży. Bez USG, bez weterynarza, a przede wszystkim bez stresu dla krowy, dostarczane są dane niezbędne do prawidłowego zarządzania stadem. A cały ten proces ma swój początek właśnie podczas próbnego doju.

Starania właściciela, aby gospodarstwo rozwijało się, a krowy żyły w odpowiednim dobrostanie, dostrzega się, zwiedzając posesję. Obiekty wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt i technologie widać gołym okiem. Natomiast współpraca w PFHBiPM dostarcza niezbędnych informacji podejmowania ekonomicznie uzasadnionych decyzji.

Hodowca korzysta z usług oferowanych przez tę instytucję w szerokim zakresie.

– Do tej pory żywieniem zajmowałem się sam – opowiada pan Dariusz, właściciel stada. – Od dwóch miesięcy współpracuję z żywieniowcem z Federacji, analizuję pasze w laboratorium. Już widzę poprawę w parametrach mleka i wydajności krów.

C.D. NA STR. 40

PODLASKIE AGRO

HODOWLA W gospodarstwie stosowana jest metoda AT4 – czyli dój próbny odby wa się raz w miesiącu, na przemian rano i wieczorem. Taki typ wybiera ok. 80% gospodarstw znajdujących się pod oceną.

– Na podstawie rapor tów w ynikowych, wspólnie z żywieniowcami, biorąc pod uwagę Celem czynności wstępnych jest głównie – Z dojarni krowy mogą wychodzić indywidualnie, niekoniecznie wszystkie ochrona mleka przed zanieczyszczeniem. możliwości gosponaraz. Ułatwia to wykonywanie zabiegów albo podawanie leków – Pierwszy krok to pre-dipping. Piana pobudza darstwa, dobierawymienia zalety tego rozwiązania właściciel. ny jest precyzyjny receptory wymienia. Strzyki są dokładnie czyszczone, używając pojedynczego ręcznika. jadłospis – tłumaczy Bartek, zootechnik gospodarstwo i to ma swoje dylematy. Tuwspółpracujący z gospodarstwem. – Ta- taj problemem jest pasza. Wynika to z cen A ta wynosi 30 l/dziennie od krowy, biał- kie działanie ogranicza koszty produkcji i dostępności ziemi na tych terenach. Goko 3,4% i tłuszcz 4,3%. Gdy coś się zmienia, i utrzymania stada. spodarz obrabia 60 ha, co uważa za niewyGdy w hali udojowej zootechnicy kontynu- starczającą ilość. Uprawia głównie zielonki, gospodarz może przedyskutować przyczyny i plany z doradcą. Pan Darek jest świadom, owali próbny udój, gospodarz zabrał mnie ma również trochę kukurydzy. Na szczęście jak duże znaczenie w osiągnięciu wysokiej na „spacer” po oborze. Korzystając z okazji gospodarz ma tak pogodne usposobienie, wydajności ma potencjał genetyczny sta- podpytałam go o jego historię rolniczą i plany że dostrzega w tej sytuacji nie tylko minusy.

– Plus jest taki, że odchodzą prace w polu da. Z pomocą przychodzą i tu pracownicy na przyszłość. Pan Dariusz jest czwartym poFederacji. Przy doborze buhajów hodow- koleniem gospodarującym na tych ziemiach. – uśmiecha się. – To oszczędza czas. Jak – Syn będzie już piątym – mówi dumny oj- ma się ziemię, to trzeba również zainwestoca zwraca szczególną uwagę na osobniki przekazujące potomstwu wariant kazeiny ciec. – Na razie widać, że ma chęci. Poszedł wać w sprzęt. U mnie ten wydatek odpada.

A2A2. Badania naukowe donoszą, że ten do technikum rolniczego w Białymstoku.

Priorytetową inwestycją jest dla niego burodzaj kazeiny ma właściwości prozdrowot- Jednak nie chcę go do niczego zmuszać. dowa biogazowni, która rozwiąże problem Gdy on przejmował gospodarstwo, hodow- z odpadami. Biorąc pod uwagę rosnące ceny ne, pozytywnie wpływa na trawienie mleka przez ludzi i procesy metaboliczne oraz la liczyła 30 krów. Obecnie jest ich 180. Finalnie za prąd – to także sposób na oszczędności.

Zatrudnia dwóch pracowników, w wolnych zmniejsza ryzyko zachorowań na cukrzycę ma być aż 210, z czego 180 dojnych. Właściciel i choroby serca. Hodowca sukcesywnie dąży dąży do obranych celów krok po kroku. Oborę dniach do pracy przychodzi syn, a po podo uzyskania stada produkującego wyłącz- uwięziową w 2019 r. zamienił na nowoczes- dwórku zawsze kręci się senior rodu, służąc nie mleko z beta kazeiną A2,gdyż uważa, ny budynek o powierzchni 2 tys. m². z halą pomocną ręką i radą.

– Tak jest w wielopokoleniowych rodzinach że to może być przyszłość produkcji mleka. udojową typu bok w bok firmy Gea. Chwali sobie takie rozwią- – opowiada właściciel. – Żona jest nauczyzanie, chociaż mówi, cielką, ale też wspiera mnie w obowiązkach. że pierwsze trzy dni Oprócz hodowli krów pan Darek rozponie były łatwe: ani dla czął działanie w ramach programu Krótkrów, ani dla niego. kie Łańcuchy Dostaw. Pod nazwą Smaczki – A l e k r o w y Podlasia kryje się grupa pięciu podlaskich t o m ą d r e z w i e - producentów, zajmujących się produkcją rzęta, sz ybko się i przetwórstwem. Jest wśród nich trzech uczą – podkreśla pszczelarzy, kiszonkarz i bohater naszego właściciel. – Prak- artykułu – hodowca bydła. Z mleka jego tycznie codziennie krów powstają sery typu korycińskiego. ta sama krowa jest Celem przedsięwzięcia jest łączenie świaw tym samym sta- ta nowoczesnych technologii oraz tradycji. nowisku, zachowują Dzięki takiej inicjatywie do klientów trafiają produkty najwyższej jakości. Sera próbohierarchię.

Za pomocą mlekometrów zootechnicy, określają ilość mleka O b s a d ę o b o r y wałam, mniammm, rozpływa się w ustach wyprodukowanego przez poszczególne zwierzęta i pobierają kompletował w lip- (uśmiech). reprezentatywną próbę mleka. Ilość określana jest na podstawie skali cu 2021 r. Jak każde Tekst i zdjęcia: Agnieszka Tokajuk i zapisywana w urządzeniu mobilnym.

||

Fot. PFHBiPM

C.D. ZE STR. 38

||

||

40

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

41

HODOWLA Z wizytą u Dawida Klejno – rolnika z Chodorówki Nowej

Powiew młodości O historii rodzinnej i pr zejęciu gospodarstwa, a także o prowadzeniu go przez młode pokolenie rozmawialiśmy z Dariuszem Klejno i jego mamą, Danutą.

Gospodarstwo odziedziczył po rodzicach.

Dlaczego on, choć dzieci w rodzinie było troje? Bo najbardziej ze wszystkich interesował się pracą w polu i obowiązkami przy zwierzętach.

– Darka zawsze ciągnęło do gospodarowania – wspomina dumna mama. – Już jako dziecko uwielbiał jazdę ciągnikiem. Nie trzeba było go do niczego namawiać, sam się rwał do pracy.

Nie tylko jego bliscy widzieli w nim następcę, ale i on sam podążał chętnie drogą, która prowadziła go do zostania hodowcą bydła mlecznego. Ukończył Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Janowie. A później, w 2011 r., gdy przejmował gospodarstwo, w ramach PROW zakwalifikował się na premię dla młodego rolnika.

Jak dziś przyznaje, to była ogromna pomoc w rozpoczęciu prowadzenia działalności rolniczej. Stado liczyło w tym czasie ok. 11 krów. Przez ostatnie dziesięć lat rozrosło się do 35 krów dojnych i 25 młodzieży, które służą do remontu stada. Hodowane są one głównie na własny użytek, na sprzedaż idą tylko młode buhaje. Pojemność obory wykorzystana jest obecnie maksymalnie.

– Na razie nie planuję dużych zmian. Aby pomieścić więcej zwierząt, musiałbym powiększyć oborę, a na to w obecnej sytuacji ekonomicznej nie będę się decydował – odpowiada, zapytany o plany rozbudowy stada. – Wystarczy spojrzeć na ceny nawozów, żeby zrozumieć, że czasy są bardzo niepewne.

||

||

Na panu Dariuszu spoczywają te najbardziej wymagające prace w gospodarstwie. Znajduje jednak

zawsze czas na sport. W wolnym czasie chętnie spotyka się z przyjaciółmi, by pograć w piłkę nożną lub siatkówkę.

Chcę się skoncentrować na utrzymaniu design pozwolił na wprowadzenie dodatstada w obecnym, dobrym stanie i spła- kowych dziesięciu krów. To przecież przecie kredytów, które trzeba było zaciągnąć de wszystkim dla polepszenia ich stanna potrzeby rozwoju i inwestycje w rolni- dardu życia są wprowadzane wszystkie czy biznes. Dwa lata temu wyremontował udogodnienia.

– Krowy są zadowolone ze zmian – zaobory. Jedną, w której znajdują się krowy dojne i drugą, tę dla młodzieży. Ponad- uważa gospodarz. – Jedzą, piją, kiedy chcą, to obora ściółkowa została przerobiona a latem mają wentylator, który zapewnia na stanowiskową bezściółkową. Gospodarze ruch powietrza.

Pani Danuta wspomina, że niektóre zmiachwalą sobie tę zmianę i zapewniają, że jest ona dla nich sporym udogodnieniem. Takie ny w gospodarstwie nawet dla niej były rozwiązanie ułatwia utrzymanie czystości, niespodzianką. Gdy w 2019 r. skierowana a także niweluje problem z obornikiem. została na operację biodra, w gospodarJest on automatycznie usuwany. Zniknął stwie w tym czasie zaszły kolejne zmiany. również problem z ciągłym podkładaniem – Gdy mama wróciła ze szpitala, mieliśmy ściółki. Obecnie szambo jest wywożone. już nową dojarkę – wspomina pan Dariusz.

Utrzymanie takiej obory jest więc dużo – Instalacja aparatury była bardzo szybka. mniej pracochłonne.

Oczywiście planowaliśmy tę inwestycję już – W czasie ostatnich suchych lat słomy od jakiegoś czasu. było mało i trzeba było zawsze dokupyNowoczesny sprzęt to dojarka przewodować. Aby zmniejszyć koszty, musieliśmy naj- wa firmy DeLaval na pięć aparatów. Dojepierw zainwestować – opowiada pan Dariusz nie odbywa się dwa razy dziennie, ok. 5:30 o czynnikach, które wpłynęły na podjęcie i 17:30. Wydojenie całego stada zajmuje decyzji o nowoczesnych zmianach. godzinę. Cały obrządek zaś mniej więcej Dodatkowo w przeszłości trzeba było wy- dwie godziny. wozić obornik. Przebudowa obory sprawiła, że jest dużo bardziej obszerna, co dało C.D. NA STR. 44 możliwość pomieszc ze nia w ię k s ze go stada. Nowy

Park maszynowy to: cztery traktory, paszowóz, kosiarka, beczkowóz,

rozrzutnik, prasa belująca, owijarka samozaładowcza. Trzymane

są w nowym „namiocie”, który stanął na podwórku gospodarzy dwa miesiące temu. Kolejny etap to wylanie betonu pod obiektem.

42

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

43

HODOWLA C.D. ZE STR. 42

– O 7:30 Darek już jest na śniadaniu – dodaje mama. – Przy takim sposobie dojenia wszystko idzie sprawniej. Wcześniej doiliśmy w kanki, a to ciężka praca fizyczna.

Danuta i Tadeusz – rodzice Dariusza, zajmowali się hodowlą krów przez 35 lat. Obecnie oboje nadal pomagają synowi, ale tylko przy pojeniu cielaków czy myciu aparatów i lżejszych pracach polowych. Główne obowiązki należą do Dariusza. Tradycja hodowli krów sięga jeszcze czasów jego dziadków.

– Wiadomo, jak każdy w tamtych czasach, również rodzice męża mieli i krowę, i świniaczka, a po podwórku biegało kilka kur – opowiada pani Danuta.

Dzisiejsze czasy są zupełnie inne. Hodowla krów to biznes, na który decydują się ci, którzy widzą w tym swoją przyszłość. Młode pokolenie nie zawsze jednak postanawia kontynuować tradycję rodzinną. Wielu młodych swoją drogę życiową widzi raczej w miastach.

Z tego powodu hodowle są zamykane. W rodzinnej wsi pana Dariusza tylko on zajmuje się tym zawodowo. W okolicy likwidowane są kolejne gospodarstwa, czasem nawet te naprawdę duże. Powód? Gospodarze przechodzą na emeryturę, a nie mają następców.

– Kiedyś do mleczarni w wiosce zawsze była kolejka. Zdawało się do 40 l mleka dziennie. Każdy z sąsiadów przynosił po dwie kanki – wspomina gospodyni.

Rodzice zawsze służą radą i wspierają pana Dariusza w podejmowaniu decyzji.

Praktyczne umiejętności, które ma, zawdzięcza im. Ponadto przez prawie dziesięć lat krowy były pod oceną Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka.

Wiedza zdobyta podczas tej współpracy służy im do dzisiaj. Dobre nawyki wypracowane z doradcami żywieniowymi praktykuje w swojej hodowli. Efekty widać po wydajności krów, która wynosi ok. 10,3 tys. l, białko to 3,3%, a tłuszcz to 3,9%.

– Oczywiście trochę się zmieniają w zależności od laktacji krowy – tłumaczy gospodarz. – Im bliżej zasuszenia, krowa daje mniej mleka. Wtedy parametry są wyższe.

Natomiast po wycieleniu, gdy mleka jest więcej, są one trochę niższe.

Posiadanie zwierząt wiąże się również z pracą w polu. Bazę paszową zapewniają im uprawy na 40 ha ziemi własnej z dzierżawami. To wystarcza na ich hodowlę. Podczas bardziej urodzajnych lat sprzedają nadwyżki wyprodukowanej paszy.

44

||

Samomyjąca dojarka firmy DeLaval na pięć aparatów. Mleko trafia do schładzarki o pojemności

2000 l i utrzymywane jest w temperaturze kilku stopni powyżej zera.

– W tym roku mieliśmy, na przykład, nadmiar kukurydzy. Z doświadczenia wiemy, ile potrzeba nam na dany sezon – opowiada o ostatnich zbiorach pan Dariusz. – Dzięki sprzyjającej pogodzie mieliśmy również więcej trawy.

Ziemia,którą uprawiają głównie na potrzeby swoich zwierząt, to ok. 20 ha użytków zielonych, 15 ha kukurydzy, a reszta to jęczmień jary i żyto. Jako dodatkowe źródło dochodu i dla osłody życia (uśmiech) uprawiają także 1 hektar truskawek. Zapytani o sposób żywienia krów, opowiadają, że rok temu zrezygnowali z jednej z najbardziej popularnych metody konserwowania pasz.

– Przechowywanie pasz w belach odchodzi w zapomnienie – mówi pan Dariusz. – To widać po lokalnych gospodarstwach.

Teraz do pasz objętościowych dla bydła wykorzystuje się pryzmy. Te kiszonki w pryzmie wymagają warunków beztlenowych, które zapewniają jej trwałość. Na polu mają trzy pryzmy, jedną z każdego zbioru. Zapasy mają wystarczyć na cały rok. Chwalą sobie ten sposób z kilku powodów. Po pierwsze uważają, że jest to metoda mniej pracochłonna i czasochłonna. Ponadto do zalet zaliczają jej ekonomiczność. Opłacalna jest szczególnie w większych gospodarstwach. Od roku mają również wóz paszowy. To usprawniło pracę, ponieważ kawałki wycięte z pryzmy należy jedynie wymieszać w paszowozie.

– Oszczędzamy czas, teraz, gdy odeszła faza cięcia, obecna podczas metody belowej – porównuje dwa procesy gospodarz.

– Codzienne 10 min. mniej, podczas których uruchomiony jest ciągnik i pracuje paszowóz, to pod koniec tygodnia daje w sumie ponad

dwie wolne godziny. Ten czas przekłada się na mniejsze zużycie paliwa.

Wspólnie z mamą wspominają również możliwość wymieszania różnej jakości trawy. Składniki w pryzmie są bowiem ułożone warstwami: gdy wycina się z niej kawałki, to za każdym razem pasza jest w większości taka sama, co polepsza jakość i wartość sianokiszonki. Cały zbiór wymaga dobrej organizacji w gospodarstwie. Proces tworzenia pryzmy trwa bowiem od dwóch do trzech dni, bez przerwy.

– Firma usługowa pracowała na dwie przyczepy. Skoszenie 20 ha zajęło ok. 5 godzin – wspomina zeszłoroczny sezon. – Później należało wszystko udeptać i przykryć folią.

To wielka oszczędność czasu. A usługodawców nie brakuje.

Od dwóch lat gospodarze robią również kiszone ziarno kukurydzy w rękaw.

Kiedyś kupowali suche ziarno. Jednak, aby zaoszczędzić na kosztach, wykorzystują obecnie swoje zapasy.

Pan Dariusz zapytany o podsumowanie wyboru pozostania na roli, mówi, że to na pewno ciężka praca. Podkreśla, że przy krowach zajęć jest mnóstwo i nie ma od tego przerwy.

Wakacje z dala od gospodarstwa nie są opcją.

Jednak, gdy mówi o swoich ostatnich dziesięciu latach, nie schodzi mu uśmiech z twarzy. Z przekonaniem w głosie podkreśla, że gdy patrzy wstecz, cieszy się z podjętej decyzji. Jednak to przyszłość i to co przed nim, bardziej go trapi. Zastanawia się, czy po upływie kolejnej dekady, też powie, że było warto.

Tego mu życzymy, aby swoim pozytywnym, młodym duchem zarządzał gospodarstwem i prowadził je do kolejnych sukcesów.

Tekst

i zdjęcia A gnieszka Tokajuk

PODLASKIE AGRO

HODOWLA Żywienie bydła w okresie letnim

W zdrowej krowie dużo mleka Kiedy zbliża się lato, a temperatura i wilgotność rosną, nadchodzi czas, aby zastanowić się, jak o tej porze roku żywienie może pomóc utrzymać wysoką produkcję mleka u krów z dużym potencjałem.

Krowy cierpią z powodu stresu cieplnego już w temperaturze 24-25°C. Pierwszym jego objawem u krów w laktacji jest spadek produkcji mleka, a głównym tego powodem jest mniejsze pobranie suchej masy paszy.

Przedstawiamy strategie kontroli wpływu stresu cieplnego: Woda. Najważniejsze jest, aby zawsze zapewnić zwierzętom dostęp do czystej, świeżej, chłodnej wody pitnej. Szczególnie w okresie stresu termicznego, kiedy zapotrzebowanie na wodę może się nawet podwoić z powodu parowania. Bardzo istotne jest zapewnienie cienia, pomocne jest też stosowanie zraszaczy i wiatraków.

Zarządzanie żywieniem. Podtrzymanie tej samej produkcji mleka poprzez utrzymanie pobrania paszy. Zwiększenie ilości składników pokarmowych w dawce może pomóc przezwyciężyć mniejsze pobranie paszy. Można je poprawić poprzez karmienie zwierząt w chłodniejszej porze dnia, podawanie wyłącznie paszy świeżej, karmienie więcej razy w ciągu dnia (co dodatkowo przyciągnie krowy do poidła) i codzienne czyszczenie karmideł. Przy karmieniu TMR pomaga stosowanie pociętego siana (2,55 cm). Należy podawać zwierzętom paszę o wysokiej jakości i smakowitości.

Pasze, ziarno i zdrowie żwacza. Jedna z najczęstszych metod przezwyciężania stresu cieplnego jest obniżanie ilości paszy objętościowej i zwiększanie ilości ziarna. Taka zmiana dawki powoduje wydzielanie mniejszej ilości ciepła podczas fermentacji. Należy jednak utrzymać odpowiednią ilość fizycznie efektywnego włókna, aby utrzymać zdrowie żwacza. Stres cieplny może obniżyć przepływ treści pokarmowej i skurcze żwacza, a dodatkowo zmniejszenie włókna efektywnego grozi wystąpieniem kwasicy żwacza. Zachowanie zdrowego środowiska żwacza często jest wyzwaniem w sezonie letnim.

46

||

NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE:

QQ Należy zawsze zapewnić zwierzętom

Wykazano, że podawanie krowom żywych kultur drożdży (Yea-Sacc), w skuteczny sposób pomaga utrzymać wyniki produkcyjne krów i zdrowie żwacza w okresie stresu cieplnego. Yea-Sacc korzystnie modyfikuje środowisko żwacza, co pomaga krowom znieść stres cieplny i osiągnąć lepsze wyniki produkcyjne. w odróżnieniu od martwych drożdży paszowych, żywe kultury drożdży stymulują fermentację żwaczową, co zwiększa pobranie suchej masy paszy. Yea-Sacc przyspiesza przepływ treści pokarmowej przez żwacz, zmniejszając przez to jego wypełnienie, co zapewnia stałe, wysokie pobranie suchej masy. Yea-Sacc zwiększa populację mikroorganiznów w żwaczu, poprawiając strawność składników pokarmowych i wykorzystanie paszy. Dostępność składników pokarmowych jest zmniejszona u krów pod wpływem stresu cieplnego, z powodu zwiększonej potliwości i wydalania moczu.

Zwiększona populacja korzystnych bakterii w żwaczu oznacza, że powstaje więcej

dużo czystej, świeżej wody w żywieniu mogą poprawić pobranie paszy i produkcję mleka QQ Dodatki paszowe takie jak żywe drożdże Yea-Sacc mają możliwość poprawy stabilności żwacza QQZmiany

białka mikrobiologicznego, dostępnego dla produkcji mleka.

W wyniku rozkładu paszy w żwaczu powstają kwasy, które obniżają pH. Niskie pH powoduje spowolnienie rozkładu włókna, przez co praca żwacza jest niewydajna.

Yea-Sacc pomaga redukować wahania pH żwacza poprzez stymulację bakterii zmieniających kwas mlekowy w kwas propionowy. Żywe kultury drożdży Yea-Sacc wpływają pozytywnie na żwacz również poprzez obniżanie ilości kwasu mlekowego w soku żwaczowym oraz podnoszenie pH żwacza w dietach o wyższej zawartości ziarna.

Tekst Ewa Reńska,

Animal Nutrition Specialist, Alltech Zdjęcia Alltech

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

47

HODOWLA Czopy keratynowe w zasuszeniu krów mlecznych

Maksymalna ochrona Czop dostrzykowy imituje naturalną ochronę kanału strzykowego, jaką są złogi keratynowe odkładające się w okresie zasuszenia. Duży odsetek krów mlecznych wcale nie wytwarza czopów keratynowych lub wytwarza je w sposób nieprawidłowy. z podwyższoną W k a n a l e s tr z yliczbą komórek sokowym krów zasuszonych tworzy się matycznych. Kronaturalny czop kerawy, które nie spratynowy, który chroni wiają problemów wymię przed wnikawar to z asus z yć tylko przy zastoniem drobnoustrojów powodujących mastisowaniu czopów dowymieniowych tis. Tworzy on natut z n . J e że li LK S . ralną barierę w kanaW mleku jest niżle strzykowym oraz znajdują się w nim sza niż 200 tysięcy substancje przeciww jednym mililitrze można stosować bak ter yjne, k tóre same czopy, jeżezmniejszają liczbę patgenów powoduli LKS przekracza tę wartość należy jących infekcję. Jedużyć antybitoyków nak czasami z uwagi DC najlepiej w pona wysoką wydajność dochodzi do zabułączeniu z czopami.

Czopy powinny być rzenia w tworzeniu aplikowane bezposię czopów. Tempo tworzenia się czośrednio po ostatpów u krów zasun i m d o j u z szczególnym zaszonych jest różne.

Nawet u 50% krów chowaniem zasad obserwuje się drożhigieny. Po wproZwalczanie mastitis jest w dalszym ciągu jednym z największych wyzwań w hodowli bydła ność kanałów strzywadzeniu czopów mlecznego. kowych do 10 dni po zasuszeniu, a niemal występował o 28,5% rzadziej niż w ćwiart- do strzyka pozostawiamy go w strzyku i nie 24% strzyków pozostaje otwartych w 6 ty- kach, gdzie użyto tylko tub antybiotykowych wmasowujemy go w stronę wymienia tak godniu zasuszenia. Zjawisko to powoduje na zasuszenie. Zbadano także, że jeszcze jak to robi się w przypadku antybiotyku DC. Usuwanie czopów odbywa się mechaniczznaczny wzrost infekcji, które zazwyczaj lepsze wyniki uzyskano po jednoczesnym są zauważalne w pierwszym okresie laktacji. zastosowaniu antybiotyku DC I czopów ke- nie podczas pierwszego doju po porodzie Metodą ochrony wymienia w zasuszeniu ratynowych. Należy pamiętać o tym, żeby w trakcie okresu przedzdajania. Preparat jest użycie specjalnej pasty dowymieniowej, zasuszać tylko krowy z zdrowym wymie- ten może być wyssany przez cielę gdyż nie która tworzy szczelny czop w kanale strzy- niem. Wszystkie kliniczne przypadki mastitis wpływa negatywnie na jego zdrowie. kowym. Jej głównym składnikiem jest azo- powinny być najpierw wyleczone, a dopietan bizmutu, który nie powoduje karencji ro później można zasuszyć daną ćwiartkę.

QQlek. wet. na mleko. Jest to substancja odznaczająca Z powodu regulacji unijnych dotyczących Michał K amiński się silnym działaniem: ściągającym, prze- ilości stosowania określonych antybiotyków ciwzapalnym, osuszającym, zapierającym hodowcy będą zmuszeni do prowadzenia QQtech. wet. oraz zobojętniającym. Substancja ta znalazła terapii selektywnej w zasuszeniu, która poB łażej także szerokie zastosowanie w medycynie lega na stosowaniu antybiotyków wyłącznie Kochanowski ludzkiej. Badania wykazały, że stan zapal- w konieczności. Polega to na tym, że antyGabinet weterynaryjny w Poświętnem, k.Łap ny w ćwiartkach zabezpieczonych czopami biotyki DC podaje się wyłącznie krowom

||

48

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

49

UPRAWA Przegląd odmian rzepaku ozimego

Złote pola Rzepak ozimy to jedna z najbardziej wymagających roślin uprawnych, biorąc pod uwagę stanowisko, jego przygotowanie i dostarczenie niezbędnych składników pokarmowych. Mimo, tych mało sprzyjających warunków co roku przybywa chętnych do jej uprawy.

Rzepak ozimy to najważniejsza roślina oleista w Polsce. Wybór odpowiedniej odmiany nie jest łatwą sprawą. Ofert i informacji jest bardzo dużo, co sprawia, że zakup robi się skomplikowany. Dlatego, służymy pomocną dłonią i oddajemy w państwa ręce przegląd odmian rzepaku ozimego. Zapraszam do lektury.

AGRII

AGROSIMEX

wysokim potencjałem plonowania oraz dobrą zimotrwałością. Cechą charakterystyczną odmiany jest wysokie zaolejenie – blisko 48% w suchej masie nasion. Kwazar należy do odmian o średnim terminie kwitnienia oraz dojrzewania.

CORTEVA RGT Cadran to odmiana z bardzo wysokim potencjałem plonowania. Ukazuje go na stanowiskach właściwych dla rzepaku, jak też na słabszych. Ma bardzo dobrą dynamikę wzrostu na jesieni, dzięki czemu rośliny zdążą przygotować się do zimy nawet przy opóźnionym terminie siewu. Wiosną odmiana rozwija się bardzo intensywnie, szybko startuje oraz wcześnie osiąga termin kwitnienia i dojrzałości. Na uwagę zasługuje też zdrowotność odmiany – posiada gen odporności na wirusa żółtaczki rzepy oraz podwyższoną odporność na suchą zgniliznę kapustnych. Odmiana plonuje bardzo stabilnie i wiernie w kolejnych latach.

LG Apollonia to odmiana, która łączy w sobie najnowsze rozwiązania dostępne w hodowli rzepaku dla uzyskania najwyższego plonu oraz korzystnego wyniku finansowego. Lepiej gospodaruje azotem zarówno w przypadku obniżonych dawek i ma to swoje przełożenie na plon. LG Apollonia to odmiana dynamicznie rozwijająca się, dzięki czemu możemy wysiewać ją w terminach lekko opóźnionych. Zimuje bardzo dobrze, a wiosną szybko wznawia wegetację wchodząc w fazę elongacji jako jedna z pierwszych. Kwitnie i dojrzewa w terminie średnio wczesnym, a dzięki wysokiej odporności na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion plon jest bezpieczna do zbioru.

50

Aurelia to odmiana o wybitnej odporności na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV) oraz bardzo wysokiej na suchą zgniliznę kapustnych, gwarantowaną obecnością genu Rlm7.

Jej atutem jest wysoki potencjał plonowania i bardzo wysoka mrozoodporność potwierdzona badaniami Coboru. Wyróżnia się na tle innych odmian bardzo wysoką odpornością na wyleganie roślin oraz osypywanie się nasion w niekorzystnych warunkach pogodowych. Sprawdzona i rekomendowana do uprawy na terenie całego kraju.

RGT Amazzonite F1 to odmiana stanowiąca odpowiedź na rosnący w ostatnich latach problem wywołany przez mszyce roznoszące wirus żółtaczki rzepy. Jej zaletą jest wysoki potencjał plonowania. Jest też odporna na wirusa TuYV, co zabezpiecza jej możliwości produkcyjne. Doświadczenia prowadzone w krajach europejskich oraz w Polsce, pokazują, że Amazzonite, dzięki głęboko sięgającemu systemowi korzeniowemu, jest bardzo tolerancyjny w doborze stanowiska i sprawdza się też na glebach lżejszych. Dodatkowym atutem jest wysoka zawartość tłuszczu w nasionach.

Odmiana rzepaku ozimego Kwazar wywodzi się z Polskiej hodowli, przez co jest idealnie przystosowana do lokalnych warunków uprawy. Sprawdza się też na glebach lżejszych. Kwazar charakteryzuje się

PT303 to nowa odmiana rzepaku ozimego marki Pioneer. Wyróżnia ją wybitna zdrowotność, to pierwsza i jedyna kreacja z najwyższą, genetyczną tolerancją na zgniliznę twardzikową (przy nasileniu zmian chorobowych na poziomie 25% na kontroli, obserwowano nawet o 75% niższe porażenie na odmianie PT303 w doświadczeniach ścisłych). Mieszaniec odznacza się dodatkowo wysoką tolerancją na cylindrosporiozę, podwyższoną na TuYV i suchą zgniliznę kapustnych. Oferuje stabilny i jeden z najwyższych plonów potwierdzonych w doświadczeniach Coboru.

PT299 to kolejna nowa odmiana rzepaku ozimego marki Pioneer. Jest to mieszaniec średnio wysoki, odporny na wyleganie. Rośliny są zdrowe, z wysoką tolerancją na suchą zgniliznę kapustnych (gen Rlm³). Wyróżnia się bardzo dobrym wigorem jesiennym i wiosennym, szybką regeneracją po zimie oraz niską zawartością glukozynolanów.

C.D. NA STR. 52

PODLASKIE AGRO

UPRAWA C.D. ZE STR. 50

Odmiana stabilna w plonowaniu w doświadczeniach europejskich, z bardzo wysokim poziomem zaolejenia. Posiada wysoką tolerancję na cylindrosporiozę i podwyższoną na zgniliznę twardzikową.

PX141 to najnowsza półkarłowa odmiana rzepaku ozimego w technologii Maximus. Rośliny mają podwyższoną tolerancją na zgniliznę twardzikową. Odmiana oferuje wysoki potencjał plonowania (najlepszy w grupie odmian półkarłowych Pioneer) i wysokie zaolejenie. Jest to hybryda z podwyższoną odpornością na osypywanie i dobrym wigorem jesiennym. Mieszańce półkarłowe nie wymagają wiosennej regulacji łanu.

DANKO

to odmiana wcześnie kwitnąca i dość wcześ- na wirus żółtaczki rzepy (TuY V ) oraz na pękanie łuszczyn. Jest to wiodąca nie dojrzewająca. w Polsce odmiana pod względem ploKWS nowania przy dużej regularności i powtarzalności. Wybitnie wysoki poziom jej plonowania potwierdzają oficjalne wyniki siedmioletnich badań Coboru (2015-2021).

Odmiana rekomendowana do uprawy na terenie całego kraju, także w uprawie uproszczonej.

LG Ambasador to odmiana z wysoką odpornością na wirusa żółtaczki rzepy, na suchą zgniliznę kapustnych (gen Rlm7) Umberto KWS F1 to najczęściej wybiera- oraz pękanie łuszczyn i osypywanie się na i najwyżej plonująca odmiana mieszań- przed zbiorem. Należy do programu hocowa z asortymentu rzepaku KWS, z od- dowlanego N-Flex. Odmiany wyselekcjopornością na samoistne osypywanie nasion. nowane dla tego programu charakteryzują Ma też unikalną na polskim rynku kombi- się efektywniejszym wykorzystaniem donacje genów odporności na suchą zgniliznę stępnego azotu, w porównaniu do tradykapustnych Rlm³ i Rlm7. Charakteryzuje cyjnych odmian mieszańcowych. Odmiana się zrównoważonym rozwojem jesiennym sprawdzona i rekomendowana do uprawy i wiosennym. Jest zimotrwała. W doświad- na terenie całego kraju.

LG Scorpion to odmiana odporna czeniach Coboru CCA 2020 średni plon wyniósł 48,83 dt/ha i 111% wzorca. Polecana na specyficzne rasy kiły kapusty, wirusa na typowe i przeciętne stanowiska (II-IVb+). żółtaczki rzepy, suchą zgniliznę kapustAdelmo KWS F1 to odmiana mieszań- nych (gen Rlm7) oraz pękanie łuszczyn cowa z innowacyjną odpornością na suchą i osypywanie się przed zbiorem. Jej unizgniliznę kapustnych RlmS. Ma dużą tole- kalne cechy przekładają się na wysoki rancję na żółtaczkę rzepy (TuYV) oraz od- plon. W badaniach rejestrowych uzyskaporność na samoistne osypywanie nasion. ła najwyższy plon w segmencie odmian Rośliny są wysokie, odporne na wyleganie. kiłoodpornych. Odmiana sprawdzona Charakteryzuje się zrównoważonym rozwo- w stresowych warunkach uprawowych jem jesiennym i wiosennym. Jest zimotrwała. i rekomendowana do uprawy na terenie W doświadczeniach Coboru CCA 2020 śred- całego kraju w miejscach, gdzie występują ni plon wyniósł 48,67 dt/ha i 111% wzorca. problemy z kiłą kapusty.

Odmiana polecana na typowe i przeciętne stanowiska (II-IVb+).

PROCAM Alitop F1 to odmiana mieszańcowa z odpornością na najczęściej występujące w Polsce rasy kiły kapusty. Charakteryzuje się wysokim i stabilnym plonowaniem. Rośliny są średnio wysokie o bardzo dobrej zdrowotności. Odmiana przeznaczona na typowe i przeciętne stanowiska (II-IVb+).

IN Vigor 2020 to rzepak ozimy hybrydowy o ponadprzeciętnym poziomie plonowania. Charakteryzuje się rewelacyjną zdrowotnością (wysoka odporność na suchą zgniliznę kapustnych oraz na wirusa żółtaczki rzepy TuYV), wyróżnia wysoką odpornością na osypywanie się nasion podczas dojrzewania, szybkim rozwojem jesiennym oraz szybką regeneracją na wiosnę. Ma wysoką zawartość oleju.

Quincy to populacyjny rzepak ozimy o bardzo wysokim potencjale plonowania.

Ma silny system korzeniowy, przez co toleruje okresowe niedobory wody. Posiada niską zawartość glukozynolanów i wysokie zaolejenie. Jest odporny na choroby oraz zimnotrwały. Nasiona Quincy mają LIMAGRAIN wysoką MTN (około 5g) i dużą zawartość tłuszczu i białka.

Ocelot to odmiana o bardzo wysokim potencjale plonowania. Dzięki silnemu systemowi korzeniowemu, posiada wybitną adaptację do trudnych warunków glebowych i pogodowych. Ma wysoką tolerancję na choroby oraz wysoką odporność na osypywanie się nasion o wysokim MTN (4,5-5 g) i bardzo niskiej zawartości gluLG Architect to odmiana mieszańcowa kozynolanów i wysokim zaolejeniu. Jest charakteryzująca się wybitną odpornością 52

LG Auckland to odmiana z najnowszej genetyki Limagrain z najlepszym wynikiem plonowania. Jej szeroka rejestracja i europejski zasięg świadczą o elastyczności w przystosowaniu do różnych warunków klimatycznych i glebowych. Ma szereg cech odpornościowych zabezpieczających C.D. NA STR. 54

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

R Z E P A K

O Z I M Y

BACHUS boskie plony NOWOŚĆ Nr 1 wśród odmian populacyjnych w doświadczeniach rejestrowych COBORU 2020-2021 Znakomite plony nasion i tłuszczu Bardzo wysoka odporność na wyleganie roślin Bardzo dobra zdrowotność łanu Bardzo dobra zimotrwałość Rejestracja w Polsce - 2022 r.

Kontakt region 1. 784 915 508 region 2. 538 819 893 region 3. 538 819 890 region 4. 538 819 901 Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR, www.hrsmolice.pl

PODLASKIE AGRO

2

1 3

4

53

UPRAWA C.D. ZE STR. 52

wzorca w 2021 r. Tak wybitne wyniki potwierdzają stabilność plonowania odmiany w zmiennych warunkach atmosferycznych i zróżnicowanych stanowiskach. Odmiana odporna jest na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV) oraz suchą zgniliznę kapustnych – gen Rlm7.

Marley to odmiana populacyjna rzepaku ozimego, która doskonale gospodaruje wodą w całym okresie wegetacji. Zakwita bardzo wcześnie, a sam okres kwitnienia trwa dłużej, dzięki czemu uzyskuje znakomite zapylenie. Nieco późniejsza dojrzałość daje roślinom czas na mocne nalanie nasion i wypełnienie łuszczyn. Wysoki pęd główny i dużo pędów bocznych nie wywołują dużej podatności na ugięcie łanu. Odmiana charakteryzuje się bardzo wysoką zimotrwałością.

Winny to odmiana populacyjna łącząca wysoki potencjał plonowania z jakością plonu – wysokim zaolejeniem. Rośliny o średniej wysokości i wysokiej odporności na główne choroby bardzo dobrze znoszą też lżejsze i mniej zasobne stanowiska, których w Polsce nie brakuje. Dodatkowym atutem jest nieco późniejsze dojrzewanie, pozwalające dobrze wypełnić długie łuszczyny i zapewniające lepszy plon. Dość wysoki jesienny wigor pozwala na siewy w terminach lekko opóźnionych w stosunku do optimum.

plon. Należą do nich: odporność na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV), na suchą zgniliznę kapustnych (warunkowaną genem Rlm7), na pękanie łuszczyn i osypywane się nasion przed zbiorem, tolerancja na występujące czynniki chorobowe – zgniliznę twardzikową, werticiliozę, cylindrosporiozę.

DK Exbur y to odmiana o w ysokiej zdolności do pobierania azotu i wysokiej wydajności w plonie nasion, nawet przy zmniejszonej dostępności azotu.

Jest odporna na wirus żółtaczki rzepy (TuYV) oraz suchą zgniliznę kapustnych (Rlm7). Posiada wysoką zimotrwałość i tolerancję na niekorz ystne warunki.

Dodatkowo cechuje się wysoką zawartością oleju. Jesienią wyróżnia się silnym i sz ybkim roz wojem, wiosną sz ybciej wznawia wegetację. Dzięki znakomitej zdrowotności średniow ysokich roślin gwarantuje wysoką odporność na wyleganie aż do zbioru.

Batis to odmiana mieszańcowa z odpornością na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).

Wybitny potencjał plonowania uzyskuje m. in. dzięki wysokiej zdrowotności na najczęściej występujące choroby, w tym Phomę i Verticillium. Dodatkowo sprawdzona zimotrwałość, wysoka tolerancja na wyleganie oraz odporność na susze, dają wysoką przewagę w uprawie tej odmiany SMOLICE nawet w trudnych warunkach. To odmiana średniowczesna w kwitnieniu i w dojrzewaniu. Może być uprawiana na glebach od słabszych do dobrych, w optymalnych i opóźnionych terminach siewu.

SAATBAU

Bachus to odmiana o najwyższym potencjale plonowania spośród wszystkich badanych odmian populacyjnych w doświadczeniach rejestrowych Coboru 2020 i 2021. Jej cechami charakterystycznymi są niski pokrój roślin, znakomita odporność na wyleganie i bardzo dobry profil Pirol F1 to odmiana rzepaku ozimego zdrowotnościowy. Odmiana rekomendocharakteryzującą się wysokim plonem po- wana do uprawy na terenie całego kraju.

Tom to odmiana o bardzo wysokim twierdzonym w doświadczeniach urzędowych Coboru – sięgającym 113% wzorca i stabilnym plonowaniu, pośród zarew 2019 r., 113% wzorca w 2020 r. i 108% jestrowanych odmian populacyjnych 54

w 2022 r. Wyróżnia się bardzo wczesnym terminem kwitnienia. Znakomicie adaptuje się do zmiennych warunków glebowych. Jest rekomendowana do uprawy we wszystkich regionach kraju.

STRZELCE

Kepler to pierwsza w Polsce odmiana populacyjna z genem odporności na TuYV. Jest to produkt przełomowy, ponieważ do tej pory cechę odporności na TuYV można było znaleźć tylko w ofercie odmian mieszańcowych. Kepler, pod względem plonowania, uzyskał najlepsze wyniki spośród wszystkich odmian populacyjnych badanych w doświadczeniach rejestrowych Coboru. Bardzo dobra zimotrwałość i silny wigor jesienny i wiosenny udowadniają, że odmiana ta może z powodzeniem konkurować z najlepszymi na rynku.

Gemini to odmiana populacyjna o bardzo w ysokim potencjale plonowania.

W 2019 r. uzyskała wynik 115% wzorca i pozostawiła w tyle ponad połowę zarejestrowanych w Polsce odmian mieszańcowych. W związku z wysokim i powtarzalnym plonowaniem od sezonu 2020/21 odmiana została uznana przez Coboru, jako wzorzec plenności, podnosząc tym samym poprzeczkę dla kolejnych kandydatów do rejestracji. Charakteryzuje się dobrą zimotrwałością oraz przeciętnymi wymaganiami glebowymi.

Chrobry to odmiana populacyjna, wyhodowana na klasie gleby IV-VI z przeznaczeniem do upraw na najsłabszych stanowiskach. Doskonale sprawdza się na glebach lżejszych i mozaikowatych reagując mniejszą redukcją plonu, niż odmiany bardziej wymagające glebowo.

Chrobry to także odmiana wybitnie zimotrwała, a cechę tą odziedziczyła po swoim komponencie matecznym, doskonałej i niedawno bardzo popularnej odmianie Monolit.

Zebrała AT

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

55

UPRAWA Zróżnicowanie doboru odmian rzepaku

Odpowiedni wybór Rzepak już kwitnie. Niektórym lepiej, innym gorzej. Rolnicy przyglądają się uważnie swoim uprawom, wyciągają wnioski i snują plany na przyszły sezon. Aby wybrać mądrze warto zapoznać się z radami odnośnie wyboru nasion.

Zainteresowanie uprawą rzepaku jest duże.

Ceny kontraktacji nasion z tegorocznych zbiorów są nawet dwukrotnie wyższe niż rok temu. Po ostatnim lekkim spadku notowań, ceny rzepaku na giełdzie MATIF utrzymują się na poziomie około 800 €/t. Z informatora umów terminowych na zbiór 2022 opracowanego w maju br. przez KZPRiRB wynika, że poszczególnie podmioty oferują za tonę surowca od 3330 zł do 3850 zł.

Dane GUS potwierdzają, iż areał uprawy rzepaku ozimego wciąż się zwiększa.

Z najświeższych informacji ARiMR wynika, iż w tym roku przekroczył milion hektarów – wynosi 1,014 mln (dane z wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich).

Chęć inwestowania w odmiany ozime stale rośnie, choć możliwości zwiększania areału są ograniczone. Teoretycznie może wzrosnąć najwyżej o kilkanaście procent, bowiem jakość polskich gleb limituje możliwość uprawy tej rośliny. Pomału zbliżamy się do górnej granicy powierzchni uprawy rzepaku w naszym kraju, która przez ekspertów szacowana jest na 1,1- 1,2 mln ha.

W większości małych gospodarstw nie stosuje się dywersyfikacji wyboru odmian.

W tych średniej wielkości na ogół uprawiana jest jedna, bądź dwie. Właściciele wielohektarowych plantacji wybierają kilka odmian.

Na ogół decydują się na uprawę tych, które sprawdziły się w poprzednich sezonach – zapewniają stabilność oraz powtarzalność plonowania. Z uwagi na zagwarantowanie płynnego zbioru, wybierają odmiany o różnym okresie dojrzewania. Na mniejszym areale przeważnie testują „nowości”. Sprawdzają czy rekomendowana przez hodowcę odmiana cechuje się odpowiednim, potwierdzonym w procesie rejestracji potencjałem.

Pamiętajmy, iż warto dostosować konkretną odmianę do warunków siedliskowych pola.

Lepsze stanowiska należałoby przeznaczyć pod nowe odmiany o wysokiej plenności.

Z kolei pola cechujące się większą zmiennością glebową wykorzystać pod uprawę 56

tych sprawdzonych, o stabilnym w wieloleciu poziomie plonowania.

Nawet w mniejszych gospodarstwach warto wybierać więcej niż jedną odmianę.

Sukces uprawy rzepaku to wypadkowa wielu czynników. Na rentowność produkcji wpływa przebieg warunków pogodowych, staranna agrotechnika oraz dobrze dobrana odmiana. Stosowanie efektywnych technologii uprawy z wykorzystaniem skutecznie działających nawozów i środków ochrony oraz z użyciem nowoczesnego sprzętu nie przyniesie wymiernych efektów jeśli do produkcji wybierzemy nieodpowiednie nasiona.

Firmy hodowlane stale dostarczają na rynek nowe rozwiązania zwiększające wydajność odmian, co bezpośrednio przekłada się na optymalizację budowanego przez rośliny plonu. Nowo zarejestrowane mieszańce plonują nawet o kilkanaście procent wyżej niż te wzorcowe. Przy obecnych cenach skupu, ta zwyżka to dodatkowy zysk rekompensujący chociażby zakup najwyższej jakości, zaprawionego fungicydem i insektycydem, materiału siewnego. Dlatego warto przeznaczyć część powierzchni pod zasiewy topowych hybrydowych odmian.

Przed dokonaniem zakupu można skorzystać z rekomendacji Coboru i wybrać te najwyżej plonujące w naszym regionie. To słuszny klucz, gdyż wysoki plon zapewni satysfakcjonującą rentowność. Jednak trzeba pamiętać, by na mniej zasobnych stanowiskach nie przeprowadzać eksperymentów. Do uprawy

wybierać sprawdzone, a przede wszystkim stabilnie i wiernie plonujące odmiany. Cechuje je duża elastyczność, dobrze radzą sobie w uprawie na różnych typach gleb.

Przykładem jest uprawiana z powodzeniem przez polskich rolników od kilku lat DK Exima.

Doskonale radzi sobie z różnymi warunkami atmosferycznymi w trakcie wegetacji, a przede wszystkim wykazuje wysoką tolerancję na niekorzystne zimowe warunki. Wyróżnia się dużym wigorem jesiennym, ale nie ma tendencji do elongacji. Szybko wznawia wegetację, szybko też zakwita, co ma niebagatelne znaczenie przy wiosennych deficytach wody w glebie. „Ucieka” przed suszą, prędko przechodzi z fazy wegetatywnej w generatywną. Może być uprawiana na różnych stanowiskach glebowych.

Jej atutem jest bardzo dobra zdrowotność.

Wysoka zawartość tłuszczu w nasionach znacznie podnosi cenę za uzyskane plony, a doskonała odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion zabezpiecza plon nawet przy opóźnionym terminie zbioru.

Rok 2022 zapowiada się bardzo korzystnie dla producentów rzepaku. Ceny, najwyższe w historii, zapewniają spore zyski i zainteresowanie tą uprawą. Dobra koniunktura sprzyja rozwojowi rynku rzepaku.

Przed wyborem kwalifikatu pod tegoroczne zasiewy warto przeanalizować doświadczenia Coboru i wybrać do uprawy najlepiej plonujące odmiany. Nie można jednak zapominać o dostosowaniu odmian do warunków siedliskowych gospodarstwa. Na glebach gorszej jakości należy uprawiać odmiany, które zdążyły potwierdzić stabilność oraz wierność plonowania na przestrzeni kilku lat. Takie postępowanie jest dodatkowym zabezpieczeniem naszego przedsięwzięcia.

Pamiętajmy o konieczności dywersyfikacji odmian. Zmniejsza to ryzyko niepowodzenia uprawy.

Teksy

i zdjęcia : A nna Rogowska ,

Agencja Prasowa Jetrejon

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

57

UPRAWA

Tegoroczne siewy kukurydzy są już zakończone. Czas na ich omówienie i podsumowanie

Co słychać na polach Początkowo warunki pogodowe nie sprzyjały wczesnemu rozpoczęciu zasiewów kukurydzy, ale ich poprawa pod koniec kwietnia znacznie poprawiła sytuację i umożliwiła sprawne ukończenie siewu nasion.

Początek roku był cieplejszy niż zazwyczaj.

W styczniu i w lutym, w zależności od regionu, odnotowano temperatury wyższe niż w wieloleciu o 1 do 3°C. Był to okres obfitujący w wyższe niż normalnie opady, co wpłynęło na istotną poprawę stosunków wodnych w glebie praktycznie w całym kraju. W marcu odnotowano natomiast bardziej umiarkowane temperatury oraz wyjątkowo niskie opady atmosferyczne, jednakże nie pogorszyło to znacząco warunków wilgotnościowych w glebie po bardziej niż zwykle deszczowym lutym. Kwiecień był chłodniejszy niż zwykle. Temperatury powietrza były o 1 do 2,5°C niższe niż w wieloleciu, co sprawiło, iż gleba wyjątkowo wolno się nagrzewała.

Kukurydza jest gatunkiem ciepłolubnym, co oznacza iż wymaga stosunkowo wysokich temperatur do zapoczątkowania procesu kiełkowania nasion oraz prawidłowego rozwoju siewek. Rolnicy nauczeni przykładem dwóch ostatnich wyjątkowo chłodnych wiosen zasadniczo nie spieszyli się z rozpoczęciem siewów do momentu osiągnięcia przez glebę odpowiedniej temperatury.

58

Odmiany kukurydzy o ziarnie typu flint można wysiewać już przy temperaturze gleby wynoszącej 8-9°C, ponieważ w większości przypadków charakteryzują się one silnym wigorem początkowych oraz bardzo dobrą tolerancją na niskie temperatury. Natomiast odmiany o ziarnie typu dent, który posiadają wyższe wymagania termiczne, powinny być wysiewane dopiero wówczas gdy gleba osiągnie temperaturę 10-12°C. Obecnie są jednak na rynku dostępne odmiany, które pomimo ziarna typu dent charakteryzują się wyjątkowo dobrym wigorem wiosennym oraz tolerancją na chłody. Przykładem takiego mieszańca jest średniowczesna (FAO 240-250) odmiana przeznaczona do zbioru na ziarno DKC3595. Odmiana ta wyróżnia się bardzo wysokim i stabilnym potencjałem plonowania, również na słabszych typach gleb, oraz niską wilgotnością ziarna w czasie zbioru. Cecha ta jest szczególnie ważna w warunkach deszczowej pogody jesienią lub w sytuacji wysokich kosztów dosuszania ziarna, ponieważ w istotny sposób wpływa na poprawę opłacalności produkcji. Oprócz tego odmiana wyróżnia się również wysoką

tolerancją na wyleganie oraz bardzo dobrą zdrowotnością roślin.

Siewy kukurydzy ruszyły na dobre na początku trzeciej dekady kwietnia. W wielu miejscach gleba nadal nie była jeszcze dostatecznie ogrzana, ale prognozowana poprawa pogody oraz zbliżający się maj skutecznie zmobilizowały rolników w całym kraju. W takich warunkach szybciej ogrzewają się gleby lżejsze o niższej zawartości próchnicy i składników pokarmowych oraz o niższej pojemności wodnej niż gleby cięższe. Właśnie na nich w pierwszej kolejności ruszyły siewy. Pomimo suchego marca uwilgotnienie gleby w czasie siewów, podobnie jak rok i dwa lata wcześniej, było zasadniczo dobre. Nie było konieczności zwiększania głębokości wysiewu nasion kukurydzy i w większości przypadków wynosiła ona 4-5 cm. Najpierw wysiewa się odmiany przeznaczone do zbioru na ziarno, a następnie te do zbioru na kiszonkę. Wynika to z faktu, iż opóźnienie terminu siewu, czyli przeprowadzenie go w warunkach dłuższego dnia, C.D. NA STR. 60

PODLASKIE AGRO

PARTNER WYSTAWY

ZAMBRÓW

BLUE

line

SMART

line

GREEN

line

ORANGE

line

FRONT

LOADER

line

SILVER

line

www.intertech-agro.pl

UPRAWA Na efektywne wykorzystanie zadanego w nawozach azotu wpływa wiele czynników

Odpowiednie dawki Do optymalizacji kosztów uprawy i zwiększenia jej bezpieczeństwa przyczynia się produktywne wykorzystanie azotu. Jeśli się to się nie uda, przekłada się to na stratę finansową. Jak również niekorzystnie wpływa to na środowisko.

gospodaruje, co potwierdzają wyniki badań, także i tych przeprowadzonych przez Coboru. Jej uprawa na stanowiskach, na których zastosowano niższe nawożenie, nie skutkuje wymierną zniżką plonowania. Dodatkową cechą tej odmiany jest bardzo dobra zdrowotność, wysoka i stabilna plenność, a także możliwość uprawy w monokulturze.

Wybór odmian efektywnie wykorzystujących azot skutkuje optymalizacją kosztów produkcji i przyczynia się do zwiększenia jej rentowności, a także zwiększa bezpieczeństwo uprawy.

Czynniki klimatyczno-glebowe, zabiegi agrotechniczne determinują wykorzystanie azotu. Kluczowe znaczenie ma też dobór odmiany. W ofercie firm hodowlanych znajdują się takie, które określamy jako efektywnie wykorzystujące azot. Utrzymują one wysoki poziom plonowania nawet w warunkach ograniczonej ilości dostępnego azotu. Dobrze radzą sobie ze stresem azotowym powstałym w skutek czynników naturalnych, a także ze spóźnionym czy obniżonym nawożeniem. W porównaniu z nieposiadającymi tej cechy odmianami, lepiej plonują w takich warunkach. Nie obniżają wyraźnie plonowania.

Nawożenie azotowe to jeden z kosztowniejszych zabiegów w uprawie pszenic.

Ograniczenie dostępności azotu dla roślin skutkuje pogorszeniem plonowania. Należy pamiętać o prostej regule. Wraz ze wzrostem dostępnego makroskładnika, wzrasta plon roślin. Jednak ta zależność działa jedynie

do pewnego momentu. W miarę wzrostu ilości dostępnego azotu, przyrosty plonu stają się niższe, aż wreszcie zostaje osiągTekst i zdjęcie: Anna Rogowska, Agencja nięty stan, w którym dalsze zwiększanie naPrasowa Jetrejon wożenia nie przekłada się na plon. Na stanowiskach, na których zastosowano za wysoką dawkę tego makroskładnika obserwujemy spadek plonowania (wyleganie).

Obliczając poziom nawożenia azotowego nie można zapominać o zróżnicowaniu odmianowym.

Każda odmiana w inny sposób reaguje na odżywianie tym pierwiastkiem.

Pr z ykładem odmiaNiezbędne jest zatem ustalenie optymalnych dawek nawozów ny, k tóra efek t y wnie azotowych, aby pszenica osiągnęła najwyższy plon. Takich, przy wykorzystuje azot jest których jednostkowy przyrost daje większy zysk niż jednostkowy Symetria. Dobrze nim koszt zwiększonego zużycia nawozów azotowych.

C.D. ZE STR. 58

herbicydowych spowodowanych niekorzystnymi warunkami temperaturowymi lub obniżonej ich skuteczności. Zasadniczo jednak zarówno wschody, jak i wyrównanie roślin kukurydzy są nieco lepsze niż w roku ubiegłym, co wynika głównie z korzystniejszych warunków termicznych w końcu kwietnia oraz w pierwszej połowie maja.

Lokalnie na niektórych polach można zaobserwować symptomy nieznacznych uszkodzeń roślin spowodowanych przez niskie temperatury powietrza lub niewielkie przymrozki. Można je rozpoznać po charakterystycznych bladożółtych przebarwieniach pojawiających się na roślinach najpierw w miejscowych obniżeniach terenu (zimne powietrze jest cięższe od cieplejszego i ma tendencję do opadania). Nie są to jednak istotne uszkodzenia, ponieważ w większości przypadków dotyczą plantacji dotkniętych stresem temperaturowym w fazie poniżej 5-6 liści właściwych kukurydzy,

stymuluje w roślinie wytworzenie większej masy wegetatywnej kosztem opóźnienia rozwoju generatywnego (obniżenie plonu ziarna). Dlatego też terminowy siew jest bardziej istotny w przypadku kukurydzy uprawianej na ziarno, niż na kiszonkę.

W wielu przypadkach, podobnie jak w dwóch ostatnich latach, kukurydza wysiewana na początku maja wygląda obecnie znacznie lepiej niż ta wysiewana w połowie kwietnia. Po pierwsze w wyższych temperaturach okres kiełkowania nasion i wschodów roślin kukurydzy jest znacznie szybszy niż w chłodniejszych warunkach, co ma szczególnie znaczenie w przypadku odmian kukurydzy o ziarnie typu dent. Po drugie często obecnie obserwuje się, iż kukurydza z wcześniejszych siewów jest bardziej zachwaszczona niż ta wysiana później. W dużej mierze wynika to z opóźnionych zabiegów 60

||

czyli w momencie gdy stożek wzrostu roślin znajduje się nadal pod powierzchnią gleby.

Jest zatem chroniony przed zimnem i może wypuszczać nowe liście.

Ostatnia dekada maja przyniosła oczekiwane, praktycznie w całym kraju opady, miejscowo nawet ulewne. Wilgoci w glebie wystarczyło na wschody roślin, ale później zaczęło już jej brakować. Deszcze przyszły w samą porę. Obecnie sytuacja plantacji kukurydzy w Polsce jest korzystna: warunki wodne uległy poprawie, temperatury powietrza się podnoszą, a rośliny szybko rosną.

Wprawdzie krytyczny okres lata, na który przypada newralgiczny okres kwitnienia kukurydzy, jeszcze przed nami, ale sytuacja ta daje podstawy do umiarkowanego optymizmu odnoście dalszego wzrostu i rozwoju kukurydzy oraz wysokości spodziewanych plonów.

Tekst

i zdjęcie : M arcin L iszewski,

Agencja Prasowa Jetrejon

PODLASKIE AGRO

Zwycięski Elsolar ponownie wystawi się na Targach w Szepietowie!

Firma Elsolar jest niekwestionowanym liderem instalacji fotowoltaicznych w naszym województwie. Ponad 1000 zrealizowanych zleceń mówi samo za siebie. Już setki rolników obniżyło koszty prowadzenia gospodarstwa dzięki rozwiązaniom oferowanym przez tę firmę.

Wiemy, jak obecne podwyżki i inflacja podniosły koszty prowadzenia gospodarstw rolnych. Nasze rozwiązania pozwalają realnie obniżyć te wydatki i dlatego rolnicy tak chętnie z nich korzystają!

Targi w Szepietowie to doskonała okazja na fachową konsultację. Wystarczy odwiedzić nasze stoisko, a jeden z naszych Doradców z pewnością odpowie na każde pytanie. Serdecznie zapraszamy! - mówi Sebastian, Doradca Energetyczny w firmie Elsolar.

Na ostatnich targach Elsolar zajął pierwsze miejsce w konkursie na najatrakcyjniejsze stoisko wystawowe. To doskonale pokazuje, że Elsolar zawsze stara się dać swoim klientom to, co najlepsze. Zapraszamy na najbliższe targi!

,

!

MASZYNY Nawet 10 m rozrzutu osiąga rozsiewacz nawozów

Wapniak – innowacja na polu Całkowicie ocynkowana maszyna.Rozrzutnik wyposażony w wagę do nawozów, a także w system monitorowania skrzyni i miernik obszaru roboczego. Tegoroczna nowość firmy Cynkomet z Czarnej Białostockiej już jest dostępna na rynku

||

Maszyna o ładowności 8 ton zbudowana jest na ramie z podłużnicami o wymiarach 160x80x5 mm i jednoosiowym podwoziu firmy ADR z resorami parabolicznymi. Koła mają rozstaw 1,9 m, szerokość

całkowita rozsiewacza to 2,53 m, a masa własna – ok. 4 t (w zależności od wyposażenia).

Wapniak, czyli rozsiewacz przyczepiany RWN – 8000 przeznaczony jest do rozsiewania nawozów pylistych i granulowanych – głównie wapna.

– Wprowadzenie nowej maszyny rolniczej to następstwo licznych rozmów z naszymi klientami – mówi Mariusz Dąbrowski, prezes Cynkometu. W ich efekcie powstał nowoczesny rozsiewacz wapna, który już teraz cieszy się ogromnym zainteresowaniem Metrowej wysokości ściany skrzyni ładunkowej wykonane są z 3-milimetrowej blachy, a podłoga z blachy o grubości 5 mm. Przenośnik dwułańcuchowy ma gęsto rozmieszczone listwy, przyspawane do wszystkich pionowo ustawionych ogniw, co pozwala skuteczniej przesuwać materiał zgromadzony w skrzyni w kierunku tarcz rozsiewających. Przenośnik uzyskuje napęd od koła, które zamontowane jest nad prawym kołem maszyny i dociskane do niego siłownikiem hydraulicznym.

– Dzięki temu ustawiona dawka nie zmienia się wraz ze zmianą prędkości jazdy podczas rozsiewu – mówi Krzysztof Kołodko, konstruktor. – Po drodze nawóz jest rozdrabniany przez aktywny system 62

AktivGruda, a następnie dociera przez sterowaną hydraulicznie zasuwę do dwóch tarcz rozsiewających.

Szerokość rozrzutu zależna jest od stopnia rozdrobnienia materiału i jego właściwości lotnych. Według informacji producenta maksymalna szerokość robocza to 10 m – tyle wynosi też szerokość opcjonalnych osłon przeciwpyłowych, które na czas transportu można złożyć. Osłony

przeciwpyłowe sprawdzają się głównie przy zastosowaniu nawozów pylistych, chroniąc je przed wiatrem i zmniejszając ich straty, podobnie jak plandeka skrzyni ładunkowej, która również dostępna jest w wyposażeniu opcjonalnym. Maszyna ma w standardzie system wagowy oparty na tensometrach. Do odczytania wagi potrzebny jest dodatkowy wyświetlacz do układu ważenia, montowany w kabinie ciągnika. Na liście wyposażenia standardowego znajdują się też dwie kamery pozwalające na podgląd wnętrza skrzyni ładunkowej i talerzy rozrzucających oraz licznik impulsów, wykorzystywany do pomiaru obszaru roboczego i przejechanej drogi. Również te informacje mogą być pokazane na wyświetlaczu. Rozsiewacz ma własny układ hydrauliczny obejmujący pompę, filtr i zbiornik oleju. Maszyna ma również instalację hamulcową 2-przewodową z automatyczną siłą hamowania.

Warto dodać, że praktycznie cała konstrukcja maszyny jest ocynkowana ogniowo, co zdecydowanie lepiej niż powłoka lakiernicza, zabezpiecza ją przed szkodliwym dla stali działaniem nawozów.

Opracowała Agnieszka Tokajuk

Na

podstawie materiałów M asz- media

||

– Ciekawą opcją wyposażenia rozsiewacza są dwa mieszadła do nawozów mineralnych, montowane w skrzyni ładunkowej, przydatne w przypadku jednoczesnego stosowania różnych rodzajów nawozów

(np. soli potasowej i superfosfatu) – dodaje Krzysztof Kołodko, konstruktor.

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

Rebell -classic- T kompaktowa brona talerzowa to

• Efektywna i ekonomiczna praca w polu • Płytka uprawa gleby bezpośrednio po kombajnie • Dostępna w szerokościach roboczych: 5,00 m, 6,00 m, 8,00 m i 12,50 m

Info: Marcin Piecha Tel.: +48 518 825 425 | marcin.piecha@koeckerling.de Paweł Masłowski Tel.: +48 509 517 852 | pawel.maslowski@koeckerling.com

PODLASKIE AGRO

63

MOTORYZACJA Szeroka gama młodzieżowych quadów Polaris tylko w salonach Andzik

Quady dla każdej pociechy!

Okres letni to bez wątpienia faza roku gdzie z wielką chęcią spędzamy czas na świeżym powietrzu.

Warto spędzać go w sposób, który dostarczy zarówno mnóstwo radości i przyjemności jak też pozwoli na nabieranie i doskonalenie umiejętności jazdy.

To wszystko możliwe jest już teraz, dzięki niezwykle szerokiej gamie młodzieżowych quadów firmy Polaris, dopasowanych do potrzeb najmłodszych!

Quady Polaris znane są ze swojej jakości wykonania oraz wysokiej niezawodności.

Dzięki oparciu na najwyższej klasy komponentach gwarantują niezapomniane przeżycia z jazdy oraz radość z każdego pokonanego kilometra. W naszym salonie znajdziesz pełną gamę quadów takich jak: Polaris Outlaw 70, Polaris Outlaw 110 oraz Polaris Ranger 150!

Polaris Outlaw 70 to propozycja stworzona dla najmłodszych. Spisze się on idealnie jako pierwszy pojazd pozwalający nabrać umiejętności jazdy. Oferuje on pełną regulację prędkości co pozwala na dopasowanie go do umiejętności dziecka. Niewątpliwie opcję tę docenią też rodzice. Silnik o pojemności 70cm³ zapewnia sporą moc.

Dostarczy ona mnóstwo uśmiechu i przyjemności. Sam quad z racji swojej wysokiej ergonomii pozwala na użytkowanie go przez dzieci w szerokim przedziale wiekowym. Dzięki temu jest to świetna inwestycja na kilka lat.

Polaris Outlaw 110 to więk sz y brat modelu 70. Zaprojektowany został tak że z myślą o najmłodszych, natomiast większa pojemność i rozmiar y 64

Jeśli chcesz uzyskać więcej

informacji na temat prezentowanych modeli oraz dedykowanychdo nich akcesoriów skontaktuj się z autoryzowanym punktem sprzedaży i napraw rowerów oraz quadów w województwie podlaskim

Andzik, anna bereziecka,

w jednej z dwóch lokalizacji:

►► Ul. Hetmańska 67, 15727 Białystok ►► Ul. Jana pawła ii 26 lok. U3, 19-300 Ełk Telefon: 515 122 959 E-mail: andzik.Rowery@gmail.Com

pozwolą na użytkowanie przez ona na przewóz drobnych ładunków. W skuwiększe dzieci. Outlaw 110 tek tego quad może służyć również jako umożliwia pełną regulację uniwersalne narzędzie do lekkiej pracy. Nie prędkości co sprawia, iż zapomniano o ochronie z boku, która zasprawdzi się niezależnie gwarantowana jest za sprawą siatkowanej od umiejętności dziecka osłony drzwi. Serce Rangera stanowi niei pozwoli dopasować go zawodny i sprawdzony w terenie silnik o poj. do indywidualnych pre- 150cm³. Pojazd oferuje napęd 2x4. Kapitalne ferencji. Pojemność 111.7 właściwości jezdne oraz skuteczne tłumienie cm³ zapewni większą moc, wszelkich nierówności zapewnia starannie wykonane zawieszenie. Zaprojektowane zoIDEALNY DLA NAJMŁODSZYCH! stało w oparciu o podwójny wahacz A-Arm która dostarczy mnóstwo adrenaliny. Sta- z przodu oraz stabilizator poprzeczny z tyłu. rannie zaprojektowane zawieszenie, oparte Quad dodatkowo pozwala na komfortową jazdę dla dwóch osób. Kolejną cechą o pojedynczy wahacz A-Arm oraz tylny wyróżniają jest możliwość postabilizator poprzeczny umożliwi komfortowe pokonywanie łączenia pojazdu z dedykonawet bardziej wyboistych waną aplikacją na smartterenów. fona – Ride Command.

Ost atnią propoz yJest to absolutnie przecją jest perełka wśród łomowa aplikacja, która młodzieżowych pojazpozwala wyznaczyć obdów firmy Polaris. Ranszar na mapie po którym może poruszać się pojazd. ger 150 to unikalny quad Z poziomu aplikacji można typu UTV. Wyróżnia go orurowana konstrukcja, która jest GOTOWY NA NOWE WYZWANIA gwarantem bezpieczeństwa jazdy.

Dzięki niej nawet w trakcie potencjalnego przewrócenia się quada, stalowe oruro- również zdalnie regulować jego prędkość. wanie skutecznie ochrania kierowce oraz Dzięki temu aplikacji pozwala w pełni konpasażera. Dzięki temu Ranger 150 trolować wykorzystanie quada przez dzieci. to najbardziej Niezależnie na który quad się zdecydubezpieczna propozycja jemy, każdy z nich dostarczy dla pociech quada. Nie zapomniano mnóstwo niezapomnianych chwil. Co ważne, o pasach bezpieczeństwa, łącząc przyjemne z pożytecznym, quady gwarantujących skutecz- pozwolą także nabierać umiejętności i doną ochronę. Sam pojazd świadczenia w jeździe. Za sprawą wykonania poza dodatkowym oru- z wysokiej klasy podzespołów, wszystkie rowaniem charaktery- pojazdy zapewnią przy tym świetną niezazuje się obecnością paki wodność. Nie czekaj i już dzisiaj zapoznaj ładunkowej z tyłu. Pozwala się ze szczegółową ofertą prezentowanych modeli!

WYJĄTKOWY W SWOJEJ KLASIE! Opracowała Agnieszka Tokajuk

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

65

WARTO WIEDZIEĆ Wbrew pozorom są oni bardzo podobni, ludzie i pszczoły

Baśń o słodkim nektarze Późna wiosna, koniec maja, może początek czerwca. Po strzechach spływają strumienie porannego słońca. Złote promyki oświetlają stary, zarośnięty sad, który właśnie zrzucił ostatnie, tegoroczne kwiaty. Lekki wiatr, rozrzuca nasiona dmuchawców, a ogrzana wiosennym ciepłem ziemia, paruje po wieczornym deszczu. Między drzewami jabłoni i wiśni leżą ciemne drewniane kłody. Każda z nich okryta drewnianym daszkiem. Z jednej strony znajduje się sporych rozmiarów otwór zatkany deseczką, z drugiej zaś malutki, którym do środka wlatują złote robaczki… pszczoły.

Wolnym krokiem w stronę sadu podąża przygarbiony starzec. Kapelusz na jego siwej głowie pamięta czasy, gdy wspinał się do barci na konopnym leziwie. Wtedy to, będąc jeszcze młodym chłopcem pomagał ojcu, gdy ten chodził przy pszczołach. Tych dawniejszych, żyjących wysoko w wydrążonych pniach rosnących drzew. Mężczyzna powiódł wzrokiem po starych kłodach, stał tak przez chwilę zamyślony, po czym westchnął i zarzucił siatkę na twarz. Przez chwilę poprawiał postrzępiony kapelusz, zakopcił kilka razy podkurzaczem, po czym ruszył w stronę pasieki. Parujący sad i dym z tlącego się próchna przesłoniły przygarbioną postać…

Pszczelarstwo w Polsce ma wielowiekową tradycję. Wywodzi się od bartnictwa – zajęcia

||

Początkowo podbierano miód pszczołom

dzikim, mieszkającym w starych, pustych

drzewach. Później zaczęto celowo dziać (dłubać) barcie tak, by osiedlać w nich nowo złapane rodziny pszczele. Wykorzystywano do tego przede wszystkim zdrowe, grube sosny i dęby mogące stawić opór silnym wiatrom.

66

lada przemianom. Pszczelarze posługują się nowoczesnym sprzętem, ule są lekkie i wygodne w transporcie. Wydawać by się mogło, że wszyscy na tym zyskali… wszyscy z wyjątkiem pszczół. Opiekujący się nimi, pszczelarze nie narzekają na trud swojej pracy, nawet gdy spędzają długie godziny w pasiece a żar leje się z nieba. Ta praca to pasja, radość i satysfakcja. Jednak coraz częściej słychać rozżalone głosy, mówiąznanego wszystkim ludom całej, puszczań- ce, że z pszczołami nie dzieje się dobrze. skiej wtedy Europy. Gospodarowanie w bar- Świat zmienia się bardzo szybko. Przyrociach było efektem obserwowania natury. da ciągle dostosowuje się do rosnących Formą przejściową pomiędzy bartnictwem potrzeb człowieka, ale czy jest w stanie a racjonalną hodowlą pszczół, było używa- za nimi nadążyć? Intensywna produkcja nie uli kłodowych. Wykonywano je celowo i chemizacja, zubożenie gatunkowe flory lub wycinano wcześniej użytkowaną barć, w momencie gdy bartnik (opiekun pszczół) C.D. NA STR. 68 musiał opuścić zajmowany przez siebie kawałek lasu. Takie kłody układano w pobliżu obejścia, najlepiej w sadach. Zapoczątkowało to tworzenie przydomowych pasiek.

Mieszkające w nich pszczoły żyły prawie tak jak w stanie dzikim. W pustym drzewie, same budowały woskowe plastry, będące matecznikiem dla nowych pokoleń i magazynem złotego, płynnego miodu. Jednak w momencie, gdy owy miód pozyskiwano, trudno dostępne gniazda pszczele były niszczone. Gospodarowanie takie miało formę rabunku i było nieefektywne ze względu na ciągłe unicestwianie większości pszczół w danej rodzinie. Rewolucja w pszczelarstwie nadeszła z chwilą wynalezienia ula ramkowego. W drewnianej skrzyni (różnych rozmiarów) umieszczano ramki z cienkim plastrem wosku, pszczoły mogły na nich pracować i rozmnażać się.

Współcześnie – myśląc pasieka – oczyma wyobraźni widzimy kolorowe domki ustawione w przydomowym ogrodzie Przez lata, ule przybierały różne formy lub na skraju pola rzepaku. Na przestrze(wymiary i kształty) w zależności od miejsc, ni lat gospodarka pasieczna uległa nie w których się znajdowały.

||

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

67

WARTO WIEDZIEĆ C.D. ZE STR. 66

i fauny. Wszystko to odbija się negatywnie na ludziach i pszczołach. I jedni i drudzy pracują w grupach i żyją w rodzinach.

Podobieństw nie brakuje. Dzielą między sobą obowiązki, są zdolni do poświęceń na rzecz społeczności. Człowiek jest tylko elementem świata przyrody. Nawet jeśli nie zdaje sobie z tego sprawy, to do życia potrzebuje bioróżnorodności. Kto lepiej niż pszczoła potrafi taką bioróżnorodność zapewnić. Bez pszczół nie byłoby ciągłości w przyrodzie i rolnictwie. Wybitny naukowiec i mądry człowiek, Albert Einstein powiedział, że „kiedy pszczoła zniknie z powierzchni Ziemi, człowiekowi pozostaną już tylko cztery lata życia. Skoro nie będzie pszczół, nie będzie też zapylania. Zabraknie więc roślin, potem zwierząt, wreszcie przyjdzie kolej na człowieka…”. Jak doskonałym i potrzebnym stworzeniem jest pszczoła, niech świadczą te słowa. Idź do pszczoły i przekonaj się, z jaką pilnością i powagą spełnia swoją pracę! Wynik jej trudu jest pożyteczny zarówno dla królów, jak i dla biedaków. Dlatego lubi się ją i ceni jej cudowną, mimo mizernej postaci zręczność (Księga Przypowieści). Mowa tu o czasach na długo przed Chrystusem, kiedy to ludzie obficie czerpali z bogactwa natury, ale obdarzali ją przy tym czcią i szacunkiem. Zachowywano ciągłość przyrodniczą

||

Pszczoły przewozi się na pożytki oddalone nawet o kilkaset kilometrów, by tam pozyskiwały słodki

nektar z wrzosu, gryki czy maliny.

i rolniczą, niczego nie eksploatowano ponad miarę. Tradycje ojców przechodziły z pokolenia na pokolenie…

W sadzie zostało niewiele starych drzew.

Na miejscu tych obumarłych rosną nowe, młode jabłonki. Między nimi w równym rzędzie piętrzą się żółte i niebieskie skrzyneczki do których wlatują obładowane kolorowym pyłkiem pszczoły.

– Dziadku te nowe ule są bardzo ładne.

Niebieskie i śliczne jak moja sukienka! – zawołała mała, wesoła dziewczynka.

– Masz rację. Są bardzo ładne. Pszczółki cieszą się z takiego mieszkania.

Nowe ule są lekkie i wygodnie się w nich gospodaruje – pomyślał mężczyzna, ale

Statystyka sprzedaży traktorów

Liczby lecą w dół 947 nowych ciągników kupili polscy rolnicy w maju i jest to mniej niż miesiąc wcześniej. Trend spadkowy utrzymuje się od kilku miesięcy. Czuje się brak optymizmu u dealerów i producentów maszyn co do najbliższej przyszłości.

Od początku roku zarejestrowano 4.659 nowych ciągników rolniczych. Jest to wynik o ponad 12% (640 maszyn) gorszy niż przed rokiem o tej porze. W samym maju różnica w sprzedaży w stosunku do maja ubiegłego roku wyniosła 257 sztuk, co jest spadkiem o ponad 21%. Wysoka inflacja, rosnące koszty produkcji i niepewność o przyszłość powodują znaczną wstrzemięźliwość w podejmowaniu tak ważnych decyzji jak wymiana sprzętu na nowy.

68

Niebieskie ciągniki New Holland przodują w zestawieniu. Pomimo znaczących spadków, które w przypadku tej firmy wyniosły w maju 72 sztuki, marka pozostaje niezmiennie na pozycji lidera sprzedaży. Mogą się oni poszczycić liczbą 154 zarejestrowanych maszyn. Co ciekawe, jest to lepszy wynik niż przed miesiącem. Wtedy to traktory tej marki zarejestrowano 149 razy. Od początku roku rolnicy kupili 807 nowych traktorów New Holland. Przekłada się to na ponad 17% udział w rynku. John Deere na drugim miejscu i ciągle na plusie. Marka jest jedną z niewielu, która na koniec maja nadal utrzymuje przewagę w sprzedaży względem ubiegłego roku. Do końca maja rolnicy kupili tych traktorów 628, o 68 więcej, niż w analogicznym

w tym czasie jego wzrok mimowolnie powędrował na koniec sadu, gdzie pod daszkiem (ostrzeszkiem) leżały ciemne drewniane kłody. Ich widok niezmiennie przywoływał mu na myśl obraz mężczyzny w postrzępionym kapeluszu. Przygarbionego starca, który godzinami krzątał się w pasiece, wśród pszczół. Gdy przychodził już czas podbierania miodu, wycinał ciężki, słodki plaster i wołał…

– Choć no Maciek do dziadka, popróbuj co nam te złote robaczki przyniosły…

Tekst

i zdjęcia :

Agnieszka Kiersnowska Muzeum Rolnictwa

im . Ks. Krzysztofa Kluka w

Ciechanowcu

okresie poprzedniego roku. Jednak w samym maju wynik był o 25 sztuk gorszy. Massey Ferguson dobija do czołówki, jako trzecia najczęściej kupowana marka w maju. Rolnicy zarejestrowali 93 Massey’e, o ponad 25% więcej niż przed rokiem. Po pięciu miesiącach sprzedano 294 sztuk, więcej o 15 sztuk. Daje to marce ponad 5% wzrost sprzedaży. Modelami, które napędzały majową sprzedaż były 150-konny 7.715S oraz 95-konny 5.709M. Zdecydowana większość firm odnotowała w maju spadki sprzedaży, ale były też wyjątki. Poza wspominanymi markami New Holland oraz John Deere na minusie były również Deutz-Fahr (-51 szt.), Kubota (-56 sztuk). Duże spadki generowały takie marki jak Arbos (-50 szt.), Lovol (-30 szt.), czy Claas (-11 szt.). Przed spadkami wybroniły się natomiast Valtra (+ 9 szt.), Solis (+8 szt.), Steyr oraz Fendt (+4 szt.) czy Case ID (+3 szt.).

Opracowała Agnieszka Tokajuk

Na

podstawie materiałów Martin

& Jacob

PODLASKIE AGRO

WARTO WIEDZIEĆ Z życia prężnie działającego Koła Gospodyń Wiejskich w Gródku

Zdolne kobietki Wspierają się nawzajem, zgłębiają różne techniki rękodzielnicze, rozwijają zainteresowania ogrodnicze, promują zdrowy tryb życia. Wspierają akcje charytatywne. Jednak to na wspólnie spędzonym czasie zależy im najbardziej. Oto nietypowe kobietki z Koła Gospodyń Wiejskich w Gródku.

Dzięki corocznej pomocy finansowej Koło powstało w grudniu 2018 r. na bazie z budżetu państwa dla kół gospodyń Grupy Gospodyń Gródeckich, działającej wiejskich, miały one możliprzy Gminnym Centrum Kultury w Gródku od kwietnia wo ś ć w z i ę ci a u d z i a 2015 r. Spotkania kołu w licznych warbiet o różnych zas z t a t a ch . B y ł y to spotkania wodach i w różnym o tematyce m. wieku, odbywają in . ce ramic zsię w Gminnym Centrum Kultury nej, dietetyczw Gródku zaz w ynej, kulinarnej oraz innych wspieczaj co dwa tygodnie, wyłączając wakacje. rających rozwój kobiet Przez tyle lat uzbierało się im z Koła. Uczyły się również trochę wyjazdów. Wyjeżdżały na międzyrobienia kosmetyków naturalnych.

Przekazany budżet pozwolił im na zanarodowe targi zieleni do Warszawy, do Ziołowego Zakątka w Korycinach, na warsztaty Nie są stereotypowym wiejskim kołem kup maszyny i materiałów do szycia, kotkania do Korycina oraz do Białegostoku do: gospodyń. Nie mają swojej świetlicy. szulek z ich logo oraz sprzętu AGD. Jak Opery Podlaskiej, Teatru Dramatycznego same opowiadają, mają w swoim gronie Spotykają się za to w domu kultury. i Teatru Lalek. Jako, że temat ogrodnictwa bardzo zdolne rękodzielniczki. Chętnie jest im bliski, organizują wiosenne spotka- poduch w kształcie serc. Corocznie poma- uczą się od siebie nawzajem – haftowania, nia w ogrodzie, wymieniając się sadzon- gają przy organizacji finału Wielkiej Or- szycia ręcznego i na maszynie, filcowania, kami. Dużo wiedzą, i ciągle chcą zgłębiać kiestry Świątecznej Pomocy w Gródku – szydełkowania, makramy, wykonywania tę wiedzę, na temat ziół i ich wykorzystania. akcji, której są partnerem. Warto również różnego rodzaju ozdób, itp. Przyznają, Robią to uczestnicząc w wielu warsztatach wspomnieć, iż uczestniczyły w wydarzeniu że rzadziej zajmują się wspólnym gotowai podczas własnych poszukiwań. na rzecz Fundacji Hospicjum Proroka Eliasza niem, ale wszystko przed nimi. W 2019 r.

Wiele spotkań poświęcają na wspól- w Michałowie. Szyły maseczki do szpitali przygotowały wieniec dożynkowy i zane szycie. Ich przytulanki wspierały akcję i w ramach akcji gródeckiej. jęły II miejsce w konkursie na Gminnych charytatywną w szpitalu dziecięcym w BiaDożynkach w Gródku. Od sierpnia 2020 r. kilkanaście członkiń Koła łymstoku i inne podobne uczestniczy w zajęciach jogi. wydarzenia. Szyły poduchy Przez pierwsze dwa miesiądla podopiecznych Domu Dziecka w Białowieży. W luce były one dofinansowane z projektu, potem już odtym 2019 r. ich Koło, jako pierwsza grupa na Podlasiu, płatne. Zajęcia oraz instrukwzięło udział w akcji Serce torka bardzo się im spododla serca (szycie poduch dla bały, dlatego postanowiły kobiet po mastektomii). Podje kontynuować. Życz ymy dziewcz ynom czas wydarzenia byli obeckolejnych sukcesów i spełni przedstawiciele Białostockiego Centrum Onkologii niania swoich marzeń w grow Białymstoku oraz telewizji. nie zaprzyjaźnionych i otKoło uczestniczyło w spotwartych na świat kobiet. kaniu z marszałkiem oraz Koło liczy 33 członkinie i działa przy GCK w Gródku. Przewodniczącą jest Dorota Tekst i zdjęcia: w uroczystym przekazaniu KGW w Gródku Sulżyk. (pierwsza z lewej)

||

||

70

PODLASKIE AGRO

WARTO WIEDZIEĆ Uszaka historia taka – czyli skąd się wzięły fotele uszaki

Usiądź wygodnie, rozgość się Nieodłącznymi elementami aranżacji wnętrz są łóżka, sofy, stoły i… fotele. Choć na rynku dostępnych jest wiele rodzajów tego mebla, od wielu lat jednym z najbardziej docenianych modeli w Polsce i za granicą stały się tak zwane uszaki.

Zachwycające ciekawym designem, miękkością i przytulnością, doskonale wpasowały się w historyczne, jak i nowoczesne aranżacje salonów, sypialni oraz pokojów dziecięcych.

||

Jednym z przykładów uszaka jest kultowy fotel Vaco od Halomeble, czyli klasyczny uszak z możliwością dopasowania tkaniny pod własne wnętrze.

Dzięki szerokiemu siedzisku i wysokiemu oparciu, jest on wygodny zarówno do grania na konsoli, jak i karmienia piersią.

z Galerii Wnętrz Domar. – Nawet doczekały się portretu – chodzi tutaj o obraz w wykonaniu Paula Cezanne’a, a w XX w. powstały ciekawe wariacje na temat tych mebli w postaci słynnego fotela Egg Arne Jacobsena oraz smukłego Wingback Chair Toma Dixona.

W czasach współczesnych, pozycja foteli uszaków wcale nie odbiegła od tego, gdzie znajdowały się w XVI w. Model ten jest wciąż wyjątkowo popularnym elementem wystroju salonów, sypialni, gabinetów, a nawet pokojów dziecięcych.

Dzięki obłym i miękkim kształtom, niekiedy unowocześnionym i dopasowanym do danej aranżacji wnętrza, wspaniale sprawdzają się w przypadku długiego czytania książek, oglądania telewizji, pracy przy komputerze, grania na konsoli, a nawet do upojnych drzemek.

– Uszaki to bardzo wysoki komfort odpoczynku – podpowiada Aldona Mioduszewska. – Mogą być zarówno elementem dekoracyjnym, jak i zapewniać relaks po ciężkim tygodniu pracy. Co więcej, ich wygląd łatwo dopasować Można również spotkać uszaki z mocno wyeksponowanymi osłonami, np. fotele Classy, Randers, Atero i Sigal do stylu, w jakim urządzamy z salonu DotDesign, charakteryzujące się obiciami z ekologicznej skóry, wełny kaszmirowej lub tkaniny welwetowej. nasze pomieszczenie.

Wszystko zaczęło się na początku XVI w. w Anglii. Chłodna aura i zimne pomieszczenia w angielskich domach poskutkowały innowacyjnym rozwiązaniem meblowym, które w późniejszym czasie na stałe zagościło we wnętrzach na całym świecie.

– Ten wynalazek meblarski polegał na tym, że do dotychczasowych foteli dodano po bokach oparcia oraz wstawiono tapicerowane osłony – mówi Aldona Mioduszewska z Galerii Wnętrz Domar – potocznie zwane skrzydłami lub uszami. Stąd angielska nazwa

wingback chair. Chroniły one odkryte ramiona i dekolty dam przed przeciągami oraz były także wdzięcznymi podpórkami pod głowy.

Fotele uszaki okazały się być niezwykle wygodne – na tyle, że kobiety w szerokich sukniach mogły spokojnie rozsiąść się na obszernym siedzisku, a sam mebel był bardzo stabilny dzięki toczonym nóżkom.

Dzięki temu, innowacyjny fotel zawojował salony, sypialnie oraz gabinety.

– Warto tu dodać, że uszaki stały się także elementem popkultury – wyjaśnia ekspert

||

Stelaże tych modeli zostały wykonane z giętego drewna, a nóżki pomalowane są na złoto. Oprócz tego, uszaki

można spotkać również w wersji z podnóżkiem

72

Tekst

i zdjęcia :

Hanna Gehrke-Gut GutPR

PODLASKIE AGRO

PIĘKNIE, ZDROWO, SMACZNIE Rośnie popularność stosowania produktów konopnych wśród osób starszych

Zioło dla seniora Kiedy człowiek wkracza w jesień życia, rzeczą naturalną jest to, że zarówno jego ciało, jak i umysł zaczynają powoli ulegać procesom degradacji. Osoba taka coraz częściej skarży się na różnego rodzaju bóle, częste infekcje, miewa zaniki pamięci. Doskonałym remedium na takie przypadłości okazują się być produkty konopne.

Coraz bardziej popularne

przeciwzapalne, stosowane są w terapiach przeciwnowotworowych, infekcjach bakteryjnych, grzybiczych i dermatologicznych (np. AZS czy łuszczyca), w łagodzeniu objawów alergii, w przypadku chorób związanych z układem nerwowym (np. epilepsja, SM, depresja), a także profilaktycznie (np. w redukcji stresu oraz wspomaganiu odporności, która szczególnie u seniorów jest często osłabiona). CBD pomaga też zadbać o zdrowy sen – zwalcza bezsenność, uspokaja i odpręża.

Konopie siewne (włókniste) zyskują w ostatnich latach coraz większą popularność, szczególnie jeśli chodzi o ich zastosowanie w medycynie. Fakt ten potwierdzają wyniki licznych badań wskazujących, iż właściwości substancji obecnych w tych roślinach są znakomitym środkiem zaradczym na liczne dolegliwości – zarówno te o przebiegu ostrym, jak i przewlekłym.

Czym jest CBD

– Kannabidiol (CBD) jest naturalnym związkiem występującym w konopiach siewnych.

Jest wielokrotnie przebadany, dzięki czemu wiemy, że nie wywołuje stanu odurzenia oraz nie uzależnia. Ma za to liczne właściwości terapeutyczne. Działanie CBD opiera się m.in. na aktywizacji receptorów układu nerwowego, co wspomaga produkcję serotoniny i dopaminy w mózgu. Niweluje jednocześnie szkodliwe działanie kortyzolu i adrenaliny – tłumaczy Łukasz Kaczor, współwłaściciel sklepu KonopieCBD.com.pl.

Lecznicza moc CBD

CBD ma szereg cennych właściwości, które znacząco poprawiają komfort życia

Konopne kuracje

||

Łukasz Kaczor, współwłaściciel sklepu

KonopieCBD.com.pl, z żoną.

osób schorowanych oraz w podeszłym wieku. Produkty zawierające ten związek wykazują działanie przeciwbólowe oraz

CBD obecny jest m.in. w popularnych olejkach CBD czy suszach konopnych. Znakomicie sprawdza się w przyjmowaniu doustnym oraz stosowaniu miejscowym.

– Z racji największego stężenia CBD i łatwej formy aplikacji, w kuracjach konopiami siewnymi (włóknistymi), najlepsze efekty osiąga się stosując olej. Zawiera on pełne spektrum naturalnie występujących w konopiach kannabinoidów, flawonoidów i terpenoidów, w tym gwarantowane min. 500 mg naturalnego CBD – dodaje współwłaściciel sklepu KonopieCBD.com.pl.

MB

Ciśnienie i praca serca pod kontrolą Nadciśnienie tętnicze prowadzi do chorób układu krążenia, zawału, udaru. Jest też jedną z najczęstszych przyczyn zgonów.

Pomiar ciśnienia tętniczego możemy wykonać samodzielnie w domu. Dla właściwych pomiarów fundamentalne znaczenie ma wybór odpowiedniego ciśnieniomierza. Ciśnieniomierz PIC CardioAfib wyróżnia technologia PIC Pulse Detector, która wykrywa występowanie zaburzeń pracy serca, w tym: migotanie przedsionków (AF, AFib), przedwczesne skurcze przedsionkowe, skurcze 74

komorowe (PC). Ponadto PIC CardioAfib ma dodatkowo wskaźnik nieregularnego bicia serca, wskazuje średnią z trzech ostatnich pomiarów, ma pamięć 60 pomiarów dla dwóch użytkowników, odczytuje ciśnienie z dokładnością do ± 3 mmHg, a tętno ±5%, zapamiętuje datę i godzinę każdego pomiaru, przypomina o tym, by mierzyć ciśnienie w pozycji nieruchomej, ma profilowany i regulowany mankiet M-L (2440 cm) oraz posiada czujnik prawidłowego założenia mankietu.

Oprac. MB

PODLASKIE AGRO

PIĘKNIE, ZDROWO, SMACZNIE NOWOŚCI Szybka opalenizna

Sopot Sun Aktywator opalania z tyrozyną i masłem kakaowym stymuluje produkcję melaniny i aktywuje naturalny proces opalania. Skóra szybko uzyskuje naturalny, brązowy odcień, jest doskonale odżywiona i bardziej elastyczna.

Kosmetyk intensywnie nawilża oraz zapobiega nadmiernej utracie wody.

Fot. Ziaja

Czas na polskie superowoce

Dereń – największe odkrycie roku

Kojąca kąpiel

Nawilżający żel pod prysznic do skóry przesuszonej i wymagającej odżywienia marki Herbapol Polana oczyszcza i jednocześnie intensy wnie nawilża, a przyjemny zapach świeżych malin relaksuje i odpręża. Najpopularniejszymi owocami uprawianymi w Polsce są borówki, truskawki, Zawartość mięty gwarantuje porzeczki, maliny i aronia. Top mniej znanych tworzą: jagoda kamczacka, minikiwi, działanie oczyszczające i ła- rokitnik. Tuż obok nich znalazł się dereń jadalny. godzące, zaś ekstrakt z malin tonizuje, nawilża i zmiękcza – Owoce derenia jadalnego zawierają cen- można wybrać odmiany typowo deserowe, skórę oraz sprawia, że staje się ne substancje bioaktywne, tj. antocyjany, o dużych słodko-kwaśnych owocach. Natoona gładka i jędrna. witaminy i irydoidy. Różnorodność ich wy- miast do przetwórstwa wybiera się odmiany Fot. Herbapol Polana korzystania umożliwia urozmaicenie i po- o owocach z ciemnym zabarwieniem skórki, prawę zdrowotności współczesnej żywności. o małej pestce i o jak najkrótszym okresie Produkty z derenia jadalnego takie jak soki, dojrzewania.

Na małe insekty Dereń jadalny dobrze znosi cięcie, przez syropy, dżemy, nalewki są poszukiwane Mosquito S.O.S Spray ochronprzez konsumentów – mówi dr hab. Iwona co bez konieczności intensywnych zabiegów ny na komary, kleszcze, meszki Szot, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. można w sadzie uformować drzewa składato produkt o łagodnym działaniu Producenci i działkowcy powinni wiedzieć, jące się z pnia i korony. Takie prowadzenie profilaktycznym. Zawarte w nim że pielęgnacja derenia jadalnego nie jest drzew przystosowuje je do zbioru kombajskładniki aktywne odstraszają inkłopotliwa, ani pracochłonna. Krzew ten nowego za pomocą otrząsarek. Natomiast sekty. Olejek cytronelowy niweluje nie ma specyficznych wymagań co do sta- działkowcy mogą uprawiać derenia prozapach ludzkiego ciała, lawendonowiska. Może być z powodzeniem upra- wadząc go jako wielopniowe krzewy, lub wy działa repelencyjnie oraz łagodzi skutki ukąszeń. Witamina wiany na terenie całej Polski. Przy wyborze formując żywopłot.

Dereń jadalny, oprócz produkcji cenE i d-pantenol wspomagają nawysokiej jakości materiału szkółkarskiego, jakimi są drzewka uszlachetniane, można nych owoców, jest też rośliną dekoracyjwilżenie skóry. oczekiwać corocznych plonów już od dru- ną. W okresie kwitnienia przyciąga wzrok Fot. Ideepharm giego roku po posadzeniu. Są to rośliny dłu- żółtymi kwiatostanami, które pojawiają się gowieczne i z każdym rokiem zwiększające jeszcze przed rozwojem liści. Natomiast Pielęgnacja i ochrona w czasie dojrzewania owoców zachwyca Odmładzająca maska enzymatyczna intensywność plonowania.

Warto zastanowić się nad wyborem od- różnobarwnymi owocami, które zmieniado dłoni 2w1 Nivelazione posiada bogaty skład, w którym znajdziemy wi- miany, gdyż dzięki intensywnej hodow- ją swą barwę od zielonych, poprzez żółte, taminę C, koenzym Q10, papainę li, różnią się one wyglądem owoców oraz różowe, karminowe lub czarne (w zależnooraz prebiotyk. Dzięki połącze- terminem i długością ich dojrzewania. De- ści od odmiany). Bardzo ciekawy jest też niu enzymatycznego peelingu reń jadalny wymaga zapylenia krzyżowego, kształt owoców, które mogą być kuliste, i wygładzającej maski, kosmetyk więc powinno się sadzić przynajmniej dwie owalne, owalno-wydłużone, gruszkowe lub gwarantuje spektakularne efekty odmiany. Dojrzewają one od połowy lipca butelkowo-gruszkowe. w krótkim czasie. Intensywnie na- do końca października, zatem dobierając Oprac. MB, Źródło: Krajowy Związek wilża i odżywia, opóźniając pro- odpowiednie można mieć dostęp do świecesy starzenia. żych owoców przez ponad trzy miesiące.

Grup Producentów Owoców i Warzyw W zależności od cech jakościowych owoców Fot. Nivelazione 76

PODLASKIE AGRO

ROZRYWKA Termin brydżowy Ponęta

Staw z rzepką

Bokserski zwód

Planeta Układu Słonecznego

Czerwony kolor w talii

22

1

Trwały uraz

Wciąga sieci na kutrze

Budynek dla robotników

Pora kanikuły Odcinek biletu

9 Zbroja

13 Głęboka na zupę

19 12

Mieszka Faza w grodzie Księżyca smoka

Niepohamowane pragnienie

Sprzęt lekkoatletyczny

Czynnik w iloczynie

7

Spośród osób, które prześlą prawidłowe hasło krzyżówki wylosujemy trzy i nagrodzimy zestawami upominków ufundowanymi przez Urząd Statystyczny w Białymstoku.

Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres redakcji lub mailem biuro@podlaskieagro.pl.

Na rozwiązania czekamy do 15 lipca br.

Uwaga!

W losowaniu nagród wezmą udział zgłoszenia zawierające poprawne hasło, imię, nazwisko i adres uczestnika.

20 Owijany wokół szyi

11

Wyciąg wodny z ziół

17

Skurcz mięśni Święty Piotr

Koleżanka Bolka i Lolka

Słynny lutnik Wśród Fiatów

5

Karny na boisku Kraj z Dakarem

2

3

3

5

6

7

8

Słoik na przetwory

Korek uliczny

Wstrząs psychiczny

Sojusz

Doniosły czyn

Inten- Naszyta sywne na żywienie zwierząt dziurę

21 Pierwsze danie obiadowe

Fiskalna w sklepie

9

Wstęp do opery

Więcej niż magisterium

Relacja, meldunek

4

4 Jorge, pisarz brazylijski

Prawo do wynalazku

16

8 10

Rygiel przy bramie

Powyżej kolana

Kara za grzechy

Kamizelka ratunkowa

Zbiornik wodny

14

Sznur kowboja, lasso

Zaliczka na poczet należności

Tlenek węgla Pora gwiazd

2

24

Zabity przez Kaina

Cugle, lejce

6

23

Uroczyste zebranie

Bardzo gorąca ciecz

10 11 12 13 14 15

18

15

16 17 18 19 20 21 22 23 24

W DNIACH 1-28 CZERWCA 2022 R. NA TERENIE CAŁEJ POLSKI ZOSTANIE PRZEPROWADZONE

BADANIE POGŁOWIA ŚWIŃ ORAZ PRODUKCJI ŻYWCA WIEPRZOWEGO (FORMULARZ R-ZW- S)

Osoby fizyczne, których gospodarstwa rolne zostały wylosowane do ww. badań mogą udzielić wymaganych informacji poprzez samodzielne wypełnienie formularza przez Internet w dniach 1-5 czerwca 2022 r., dostępnego na stronie https://cs.stat.gov.pl/RZWS lub rozmowę z teleankieterem w trakcie wywiadu telefonicznego w dniach 6-28 czerwca 2022 r.

Tożsamość teleankietera można potwierdzić dzwoniąc na numer infolinii: 22 279 99 99 (opłata zgodnie z taryfą operatora, czynny: pn.- pt. w godz. 8.00-15.00).

Więcej informacji na temat badań ankietowych prowadzonych przez statystykę publiczną znajduje się na stronie: http://form.stat.gov.pl/BadaniaAnkietowe/2022/index.htm PODLASKIE AGRO

77

Hasło krzyżówki z ostatniego wydania gazety brzmiało: 60 lat US w Białymstoku.

Śmietanka towarzyska

1

NadOpada morski na dno wietrzyk naczynia

Mocna karta

Zwolennik Napoleona

Model Opla

Prawy dopływ Wisły Natarcie

Coś na potem, rezerwa

UŚM I ECH PROSZĘ

ROZRYWKA

Uszy są po to, by śmiać się od ucha do ucha

Przychodzi baba do lekarza z pługiem na plecach. A lekarz na to: – O rzesz ty.

***

Rozmawia dwóch kolegów: – Jesteś bardzo podobny do swojej żony. Oprócz wąsów oczywiście.

– Ale ja nie mam wąsów!

– No właśnie.

***

Wygrała :)

Idzie niedźwiedź pr zez las. Patr z y a pod drzewem sie*** dzi jeż i wcina jabłko.

– Co jesz? – pyta.

– Jaka jest ulubiona kawa – Co niedźwiedź? – rozwodnika? odpowiada jeż.

– Pa żona. *** Niedźwiedź zde*** Profesor na w ykładzie z filologii: Gada dwóch biznesmenów: nerwował się, ale – W języku polskim występu- postanowił spróbo– Co mógłbyś ot wor z yć przy pieniądzach, które teraz je: potwierdzenie, zaprzecze- wać jeszcze raz. Pyta posiadasz? nie, podwójne zaprzeczenie jako grzecznie: – Okno.

– Co jesz jeżyku? potwierdzenie oraz podwójne – Co niedźwiedź zaprzeczenie jako zaprzecze*** Przyjeżdża Witek z Anglii. Oj- nie. Natomiast nie występuje – misiu? podwójne potwierdzenie jako ciec do niego mówi: *** zaprzeczenie...

– Witek, wywieź obornik.

Przychodzi baba Na to jeden ze studentów: – What? – odpowiada Witek. do lekarza i mówi: – Dobra, dobra.

– Łot krowy i łot konia.

– Panie dok torze boli mnie ręka w czterech miejscach.

Lekarz na to: – Proszę nie chodzić w miejsca.

Mogę się dowiedzieć dlaczego Stasiu ma górę od piżamy a ty dół?

Kamila Korzeniowska

Bo bawimy się w puzzle.

78

Laureatką konkursu z majowego wydania została m.in. Zuzanna Krzykwa z miejscowości Raczki.

Wygraną był zestaw upominków od marki Plusssz.

***

Przychodzi baba do lekarza z okularami na brzuchu. Lekarz pyta: – Co pani? *** – Mam ślepą kiszkę Przychodzi baba z dzieckiem – odpowiada. do lekarza. Lekarz pyta: – Czy dziecko przechodziło *** odrę.

Isaac Newton do kolegi.

– A gdzie panie! My zza Buga – Luuubię grube dupska.

– odpowiada matka.

– Ale Isaac, nie możemy tak napisać w książce – odpowiada. *** – No to napisz tak – mówi Ile kaw dziennie pije Isaac. – Im większa masa tym pielęgniarka? większe przyciąganie.

– Z trzy kawki (strzykawki). te

PODLASKIE AGRO